2.1 Uitnodigingen Agenda Een digitale datumprikker gebruiken 16
|
|
- Christina de Vries
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudsopgave 3 INHOUDSOPGAVE Auteurs 7 Inleiding 8 1 De voorbereiding 10 1 Doelstellingen van een vergadering 10 2 Een vergaderplan opstellen Uitnodigingen Agenda Een digitale datumprikker gebruiken 16 3 De hulpmiddelen voorbereiden Spreker Bord Digibord Flip-over Documenten/handouts Multimediaprojector Prezi Magneetbord Retro- of overheadprojector Microfoon Afstandsbediening/pointer/presenter/clicker/zapper De geprojecteerde beelden 27 4 De vergaderruimte Opstelling van de vergaderruimte Online vergaderruimte 34
2 4 Inhoudsopgave 2 Tijdens de vergadering 42 1 Het leiden van de vergadering De vergadering openen Voorstelling en toelichting van het agendapunt dat aan de orde is Eigenlijke bespreking Besluitvorming 44 2 De deelnemers aan de vergadering 46 3 Luisteren 49 4 Vragen stellen 51 5 Fysieke posities 53 6 Kleding 55 7 Beslissingen nemen Beslissen bij passieve aanvaarding Autoritaire beslissing Minderheidsbeslissing Meerderheidsbeslissing Beslissen bij eenparigheid 57 8 Een- en tweerichtingscommunicatie 57 9 Omgaan met conflicten Cultuurverschillen 61 3 Vergader eens anders 64 1 Brainstormen Brainwriting Schaven Negatieve brainstorm Bloemassociatie Dieren als inspiratie De superheld 71
3 Inhoudsopgave Matec (Matrice d Eloignement Creatif) Quickstorm Gekke dingen Online brainstormen Round-Robin Brainstorming Conceptwaaiers Starbusting 75 2 Parlementaire procedure 76 3 SWOT-analyse 79 4 Stellingenspel 80 5 Metamethode 81 6 Interview 82 7 Steekproefvergadering 82 8 Buzz-groepen 83 9 Rollenspel Reactieteam Tweekolommenmethode Beslissen volgens tabel World Café 86 4 Vergaderen met burgers: burgerparticipatie 88 1 Wat is burgerparticipatie? 88 2 Methoden en technieken Digitale participatie Publieke hoorzitting en burgerpanel Fishbowl discussie Zoekconferentie future search conference 97 3 Goede voorbeelden Groen Beisloven Burgerparticipatie in Zottegem 99
4 6 Inhoudsopgave 3.2 G1000.nu Andere waardevolle praktijken Verslaggeving en opvolging Wat is een verslag? Digitaal noteren Digitale verslaggeving Verslagvormen en -sjablonen Evaluatie van vergaderingen Hoe effectief was de vergadering? Evaluatie van de moderator Inhoudelijke evaluatie van de vergadering Algemene evaluatie van een vergadering Slotbeschouwing Tips voor een geslaagde vergadering Charter van de rechten van de deelnemers aan vergaderingen 123
5 INLEIDING Vergaderingen zijn werkbijeenkomsten die vrij regelmatig gehouden kunnen worden. Zo regelmatig dat het er soms op lijkt dat in bepaalde instellingen een vergaderepidemie is uitgebroken. Sommige medewerkers besteden ongeveer de helft van hun tijd aan vergaderen. Overal duiken goeroes op die ons opnieuw willen leren vergaderen 1, vergaderen kan immers wel degelijk nuttig zijn. Fysiek overleg heeft bijvoorbeeld nut wanneer het langer duurt om een hele situatie en vraag uit te typen dan om het onmiddellijk en rechtstreeks te vragen aan een collega. Ook wanneer het over gevoelige informatie gaat, waar heel wat vragen uit kunnen voortvloeien, is het beter om elkaar fysiek te zien. De meest voorkomende redenen om te vergaderen zijn: het inwinnen van informatie, het verstrekken van informatie, het peilen van meningen en opvattingen bij de deelnemers en hun achterban, overleggen, het geven van instructies, uithuilen, het versterken van het moreel en het geven van training. Dergelijke doelstellingen zijn nobel en noodzakelijk, maar vergaderen kost ook geld en tijd, meestal zelfs veel geld en heel wat tijd. Onze vergaderingen happen grote stukken uit onze werkdag en slechts zelden helpen ze ons tijdens die werkdag ook effectief vooruit. Tegenwoordig bestaan er zelfs rekenmachines waarmee je kan uitrekenen hoeveel geld je verspild hebt met vergaderen. 2 Je geeft het gemiddeld aantal
6 Inleiding 9 aanwezigen op vergaderingen in, hun gemiddeld jaarsalaris, de gemiddelde duur van een vergadering en het aantal vergaderingen per week dat je moet bijwonen en hop, een ontzagwekkend cijfer verschijnt op het scherm. Je mag ervan uitgaan dat de kosten van een vergadering, zonder voorbereiding, nazorg en infrastructuur, gemiddeld geraamd mogen worden op ongeveer 50 euro per uur per deelnemer. Daarom moet je aan vergaderingen echt strenge eisen stellen. De eerste vraag is bijgevolg of vergaderen wel noodzakelijk is. Of het opportuun is om een vergadering te beleggen, hangt van heel wat factoren af. Als het onderwerp dat besproken moet worden bij jezelf ligt, eenvoudig is, alleen over je eigen werk gaat, weinig belangrijk is, er weinig tijd beschikbaar is, het onbelangrijk is dat de beslissing aanvaard wordt door je medewerkers en er weinig leerkansen zijn, dan kan je het probleem waarschijnlijk zelf wel aan. Indien de informatie bij de medewerkers verspreid is, het gaat om een ingewikkeld probleem, het ook over het werk van jouw medewerkers gaat, het erg belangrijk is, er voldoende tijd is, het erg belangrijk is dat de beslissing door alle medewerkers wordt aanvaard en er veel leerkansen zijn, is vergaderen daarentegen wel opportuun.
7 56 Tijdens de vergadering 7 Beslissingen nemen Er bestaan verschillende manieren waarop een vergadering tot een beslissing kan komen. Een ideale procedure bestaat niet. Wel moet je bij het begin van de vergadering vastleggen hoe je te werk wil gaan. 7.1 Beslissen bij passieve aanvaarding Dit is waarschijnlijk de meest voorkomende manier om tot een beslissing te komen. De moderator of een van de deelnemers stelt een keuze voor en als er geen reactie komt, wordt dat beschouwd als een goedkeuring van het voorstel. V Gaat iedereen akkoord met? 7.2 Autoritaire beslissing De beslissing gebeurt door de vergadervoorzitter, zonder inspraak of tegenspraak. De moderator motiveert deze manier van beslissen gewoonlijk door te verwijzen naar een hogere beleidsinstantie, de deskundigheid van iemand, de functie die de vergadervoorzitter heeft, enzovoort. Het is een erg snelle manier van beslissen, maar besef wel dat bij een autoritaire beslissing de aanvaarding door de andere deelnemers van het besluit erg lauw zal zijn, evenals het enthousiasme om de beslissing uit te voeren. 7.3 Minderheidsbeslissing Hier slaagt een minderheid erin om haar keuze op te dringen. Een dergelijke beslissing komt er soms wanneer de deelnemers erg verdeeld zijn over meerdere opties. De groep die de meeste
8 Tijdens de vergadering 57 deelnemers achter een voorstel krijgt, ook al hebben ze geen meerderheid, kan een beslissing doordrukken. 7.4 Meerderheidsbeslissing Dergelijke beslissingen komen er meestal na een stemming. Daarbij moet je vooraf vastleggen of een voorstel de helft +1 van de stemmen moet halen, dan wel twee derde. Bovendien moet je vooraf afspreken wat je gaat doen met de onthoudingen: ze buiten het quorum houden of ze bij de ja- of de neenstemmen tellen. 7.5 Beslissen bij eenparigheid Hier discussieer en onderhandel je tot iedereen het eens is. Deze procedure kan leiden tot besluiteloosheid, of de kwaliteit van de beslissingen kan dalen doordat je steeds op zoek moet naar nieuwe compromissen. 8 Een- en tweerichtingscommunicatie Ieder van ons kan zich wel een vergadering voor de geest halen waar de voorzitter (of een van de deelnemers) de bijeenkomst monopoliseert en constant aan het woord is. Dat is een typisch voorbeeld van eenrichtingscommunicatie. Deze vorm van communicatie heeft ontegenzeggelijk een aantal voordelen, waarvan het belangrijkste is dat het erg snel gaat, meestal zelfs dubbel zo snel als tweerichtingscommunicatie. Tweerichtingscommunicatie is dan weer stukken nauwkeuriger dan eenrichtingscommunicatie. Bovendien zijn de ontvangers van informatie bij tweerichtingscommunicatie zekerder van zichzelf en weten ze veel beter of ze boodschappen goed of slecht begrepen hebben.
DEEL 1: STRATEGIE EN PLANNING
PV leiderschapsontwikkeling afl 8.book Page 3 Wednesday, May 4, 2016 3:15 PM INHOUD DEEL 1: STRATEGIE EN PLANNING Artikelen Inleiding 1 1 Het invoeren van een intern controlesysteem als hefboom voor continue
Nadere informatieChecklist voor evaluatie van vergaderingen: Vergaderitis en andere kwaaltjes
Checklist voor evaluatie van vergaderingen: Vergaderitis en andere kwaaltjes Over vergaderingen wordt altijd geklaagd. Maar als het aantal deelnemers van bijvoorbeeld je bestuursvergadering stelselmatig
Nadere informatie10 tips over besluitvorming
10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.
Nadere informatieMeer plezier door slimmer werken
Tijd voor... inspiratie Meer plezier door slimmer werken Heleen Hoogendam Bertine Zoon Meer inspiratie? Bertine Zoon Zoo n Training www.zoontraining.nl @ZoonTraining Heleen Hoogendam Hoogendam Coaching
Nadere informatieworkshop OR Tools van de toekomst tijd om je toolbox te vernieuwen
MZ op Koers 1 november 2018 workshop OR Tools van de toekomst tijd om je toolbox te vernieuwen Mark Zwijnenburg Loof training en advies Wat gaan we doen? 1. Blik op organisaties in 2018 2. Brein 3. Tools
Nadere informatieWees duidelijk tegen je klanten
Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk
Nadere informatieFARMANAGER. communicatie- en onderhandeltechniek. iov BAF & KLAV
FARMANAGER communicatie- en onderhandeltechniek iov BAF & KLAV rik.moons@skynet.be Public Affairs Manager Bayer Healthcare EMS Prof. communicatie HUB (EHSAL) Gastdocent Facult. Farmacie: Univ Gent en Leuven
Nadere informatieHoe geef ik een toolbox?
Hoe geef ik een toolbox? Dag voor de preventiemedewerker Arbouw Mirjam Kousbroek Wat is een toolboxmeeting? Periodieke bijeenkomst Doel: arbeidsveiligheid bevorderen Over een specifiek onderwerp Voorlichting
Nadere informatieOverleggen en vergaderen. 1.1 Behoefte. 1.2 Soorten vergaderingen. 1.3 Basismodel vergaderen. 1.4 Taken van de voorzitter
Overleggen en vergaderen 1.1 Behoefte 1.2 Soorten vergaderingen 1.3 Basismodel vergaderen 1.4 Taken van de voorzitter 1.5 Taken van alle deelnemers 1.6 Methoden van besluitvorming 1.7 Agenda, stemmen,
Nadere informatieProduced by WEMA VERGADEREN
VERGADEREN VERGADEREN? - Lang bij elkaar zitten en praten over actuele onderwerpen? - Discussies voeren en meningen uitwisselen? Veel mensen krijgen na verloop van tijd een hekel aan vergaderen. Er wordt
Nadere informatieKwaliteitsinstrument. Til je afdeling naar een hoger niveau. Het kwaliteitsinstrument in het kort. Doel van het instrument. Inhoud van het instrument
Kwaliteitsinstrument Til je afdeling naar een hoger niveau Het kwaliteitsinstrument in het kort Het KLJ-kwaliteitsinstrument werd ontwikkeld door KLJ zodat je als leiding/bestuur zelf jouw afdeling kan
Nadere informatieLeerlingen ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.
ROLLENSPEL: EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM De leerlingen gaan in verschillende groepjes de route van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen.
Nadere informatieDiscussiëren doe je zo!
Discussiëren doe je zo! Workshop Actiedagen 2016-2017 Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T 02 894 74 70 > www. scholierenkoepel.be Een goede discussie heeft Straffe argumenten Een duidelijk doel iedereen
Nadere informatieEen bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten
OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent
Nadere informatieASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf
ASSERTIVITEIT beter communiceren vanuit jezelf Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij
Nadere informatieGaan we vergaderen? Of zullen we eens wat anders doen. Werkvormen die helpen bij nieuw veranderen juni 2015 Yvette Paludanus
Gaan we vergaderen? Of zullen we eens wat anders doen Werkvormen die helpen bij nieuw veranderen juni 2015 Yvette Paludanus Hoe werkt het en waarom: theorie Theoretische achtergronden Zelforganisatie Systeemdenken
Nadere informatiePersoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling
PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat
Nadere informatieHandleiding Vergadertechnieken
Handleiding Vergadertechnieken Zelfstudie en rapporteren Bij OGO leer je niet alleen via het actief deelnemen aan groepsdiscussies, maar ook via het individueel uitvoeren van zelfstudieopdrachten (ZSO).
Nadere informatiee-tip Workshops/bijeenkomst organiseren
e-tip Workshops/bijeenkomst organiseren Een workshop organiseren? Veel werk, maar ook erg leuk! Hieronder vindt je wat tips en aandachtspunten die je vast en zeker van pas zullen komen. De lijst is natuurlijk
Nadere informatieWaarom bent u huurderswerk gaan doen?
1 Tijdens de laatst gehouden Huurdersraadvergadering hebben we jullie deelgenoot gemaakt van onze bevindingen tijdens de cursus Hoe betrek ik de achterban Voorzitter Rien Stek, secretaris Joop Kuipers
Nadere informatieZELFTEST VOOR LOKALE RADEN. Evalueren om te evolueren
ZELFTEST VOOR LOKALE RADEN Evalueren om te evolueren Doe de test... Als je een werking wil evalueren, moet je een maatstaf hebben. Je moet weten wat een ideale werking kan zijn, om daaraan de eigen werking
Nadere informatieHelp, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad
Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad De Gouden tips serie is in 2014-2016 verschenen op www.schateiland.com, op OR TV (Youtube) en in OR Rendement. Walter Landwier Help,
Nadere informatieOnline Basistraining Eten naar Behoefte. ande schriftelijke toestemming van de auteur
Online Basistraining Eten naar Behoefte ande schriftelijke toestemming van de auteur Waanzin is altijd hetzelfde blijven doen en toch een ander resultaat verwachten. ( Einstein) Inhoudsopgave Inhoudsopgave
Nadere informatieKaarten voor Leerling-bemiddeling
Math Boesten Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Arno Callemeijn Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Kaarten voor Leerling-bemiddeling Een handzaam hulpmiddel
Nadere informatieEXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K INFORMATIE VOOR DE STUDENT
EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K0440 2. INFORMATIE VOOR DE STUDENT Versie 1.0 31.05.2016 Informatie Deze informatie is voor jou omdat je examen gaat doen in het keuzedeel Verrijking
Nadere informatieKennismaken met de beroepsbeoefenaar
Kennismaken met de beroepsbeoefenaar Tijdens je oriëntatie bij een bedrijf kom je verschillende beroepsbeoefenaars tegen. Om meer te weten te komen over de beroepsmogelijkheden in de techniek, ga je interviews
Nadere informatieHet Functioneringsgesprek
Het Functioneringsgesprek Augustus 2010 Het Functioneringsgesprek Inleiding Een functioneringsgesprek heeft tot doel de kwaliteit van het werk te verhogen en daarnaast zorgt het voor een verhoging van
Nadere informatieENKELE HULPMIDDELEN EN TIPS BIJ HET VOEREN VAN EEN GESPREK VOOR GESPREKSVOERDERS
ENKELE HULPMIDDELEN EN TIPS BIJ HET VOEREN VAN EEN GESPREK VOOR GESPREKSVOERDERS Geef de voorbereidingsvragen aan je medewerkers enkele dagen voor het gesprek plaatsvindt Bereid jezelf goed voor door de
Nadere informatieStudenten ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.
ROLLENSPEL EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING De studenten gaan in verschillende groepjes de weg van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen. Als(gast)docent
Nadere informatieGaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)
Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan
Nadere informatieParticipatie betrokkenheid
5 Participatie en betrokkenheid De mate van participatie in de sessies die je organiseert kan erg verschillen. Soms wil je gebruik maken van de ideeën van de medewerkers door een brainstorm te organiseren
Nadere informatieDE KRACHT VAN VERBINDENDE COMMUNICATIE
DE KRACHT VAN VERBINDENDE COMMUNICATIE De ander ontmoeten zonder oordeel. Dat is de kern van Verbindende Communicatie. COMMUNICEREN MET MEERWAARDE Communicatie vervult een sleutelrol in het dagelijkse
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieHandboek huurdersorganisaties. Deel 4: Het overleg
Handboek huurdersorganisaties Deel 4: Het overleg Handboek huurdersorganisaties Deel 4 Het overleg E ectief vergaderen, onderhandelen en adviseren Handboek huurdersorganisaties Deel 4: Het overleg - effectief
Nadere informatieEerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn
Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn Praat erover: 1. Je hoeft niet alles te weten of te begrijpen over euthanasie bij
Nadere informatie2. Overdracht naar collega s: gehele dag door overdracht naar collega s en noteren van afspraken.
4.1 Personeelsbeleid: 1.5.6 teamwerk 1 van 7 TEAM WERKINSTRUCTIES COMMUNICATIE: Communicatie vinden wij erg belangrijk zowel tussen pm-ers en ouders, ouders onderling maar ook tussen pm-ers onderling.
Nadere informatie4.De interne nieuwsbrief D. Intranet. 2. Intranetstrategie 3. Inhoudelijke concepten 4. Gebruikers stimuleren 5. Intranet en verandering
1 11 Communicatiemanagement voor overheden en organisaties Wegwijzer Voorwoord Inhoud I. Communicatieplanning A. Opzet van het communicatieplan B. Doelgroepenanalyse 1. Bepaal je doelgroep 2. Specifieke
Nadere informatieOnderhandelen en afspraken maken
OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieTechnieken Gespreksstructurering
Technieken Gespreksstructurering Ikeakast Beeld je in dat je een eigen Ikeakast bouwt. Hoeveel deurtjes zie je daarin? Misschien zelfs enkele schuifjes? Wat zijn de verhoudingen, want niet alle deurtjes
Nadere informatieInhoud Inleiding Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding Een nieuwe start bouwt voort op het voorgaande Relaties aangaan Omgaan met gevoelens
Inhoud Inleiding 9 1 Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding 11 1.1 Het beroep Social Work 11 1.2 Beelden over leren mentale modellen 15 1.3 Competentiegericht leren 16 1.4 Een open leerhouding 17 1.5 Leren
Nadere informatieProcedureregeling commissie bezwaarschriften Sociale Dienst Oost Achterhoek
Procedureregeling commissie bezwaarschriften Sociale Dienst Oost Achterhoek Het dagelijks bestuur van de Sociale Dienst Oost Achterhoek; voor zover het hun bevoegdheden betreft; gelezen het voorstel van
Nadere informatie2018, Sukacita Foundation
Wat is een pictogram? Een pictogram is een plaatje waarmee zonder geschreven tekst iets duidelijk gemaakt wordt. Pictogrammen komen we in het dagelijks leven veel tegen. Kijk maar eens om je heen, overal
Nadere informatieWorkshop Up to date agressiebeleid
1 Workshop Up to date agressiebeleid Van beleid naar praktijk 27 mei 2015 William Bertrand w.bertrand@radarvertige.nl Programma Introductie Feiten en cijfers enquête Knelpunten uit de praktijk Kijk op
Nadere informatieLEERGANG MIDDLE MANAGEMENT
LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert
Nadere informatieLEERGANG MIDDLE MANAGEMENT
LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieC O M M U N I C A T I E V E & S O C I A L E V A A R D I G H E D E N N AT U U R M A N A G E M E N T B A S I S P E T R A V I J N C K E I N V E R D E
C O M M U N I C A T I E V E & S O C I A L E V A A R D I G H E D E N N AT U U R M A N A G E M E N T B A S I S P E T R A V I J N C K E I N V E R D E INHOUD Cases en inleidende oefeningen Verbale, non-verbale
Nadere informatieDefinitiefase fase 2
Definitiefase fase 2 Nu dat jullie als projectteam de startnotitie af hebben, kunnen jullie beginnen met de volgende fase: jullie gaan de startnotitie uitbreiden tot een projectplan en jullie gaan de rollen
Nadere informatieAcademisch leiderschap, kennisuitwisseling
Academisch leiderschap, kennisuitwisseling Strategische Alliantie Leiden - Delft Erasmus Leergang Academisch Leiderschap per universiteit TU Delft en Universiteit Leiden hebben eigen leergangen academisch
Nadere informatieHUISHOUDELIJK REGLEMENT. Coöperatie Wijnjewoude Energie Neutraal U.A.
HUISHOUDELIJK REGLEMENT Coöperatie Wijnjewoude Energie Neutraal U.A. PREAMBULE De coöperatie is opgericht op 16 oktober 2015 bij notariële akte verleden voor notaris mr. Antje de Vries. Dit Huishoudelijk
Nadere informatieAssertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?
1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op
Nadere informatieStimuleer jouw strategieimplementatieproces
Stimuleer jouw strategieimplementatieproces workshop format Dit document is onderdeel van een set ondersteunend materiaal dat ter download wordt aangeboden aan kopers van Strategiehelden door Jeroen De
Nadere informatieINTERN REGLEMENT VAN DE RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERALE PARTICIPATIE- EN INVESTERINGSMAATSCHAPPIJ ( FPIM )
INTERN REGLEMENT VAN DE RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERALE PARTICIPATIE- EN INVESTERINGSMAATSCHAPPIJ ( FPIM ) I. RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN DE BESTUURDERS Artikel 1 - Toetreding tot de toepasselijke regels
Nadere informatieREGLEMENT VAN DE OPLEIDINGSCOMMISSIES VAN RITS SCHOOL OF ARTS d.d. 3 februari 2015
REGLEMENT VAN DE OPLEIDINGSCOMMISSIES VAN RITS SCHOOL OF ARTS d.d. 3 februari 2015 Hoofdstuk I. Algemeen reglement van de opleidingscommissies aan de Erasmushogeschool Brussel (goedgekeurd door het College
Nadere informatieOrganisatie van werkzaamheden
Organisatie van werkzaamheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Rubus Opleidingspartners, Richard Prins Inhoudelijke redactie: Jessica Satink
Nadere informatieDE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A
DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.
Nadere informatieRapport: Delegeren is te leren.
Rapport: Delegeren is te leren. Ingrid Jeuring, trainer, coach, spreker 1 Delegeren is te leren. Allereerst bedankt voor het downloaden van dit rapport. Het betekent dat je open staat voor ontwikkeling
Nadere informatieHet functioneringsgesprek
Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek
Nadere informatieDE TIJD VAN JE LEVEN TIMEMANAGEMENT TRAINING
DE TIJD VAN JE LEVEN TIMEMANAGEMENT TRAINING De young professional van nu betreed de arbeidsmarkt met een mooi diploma op zak en een flinke dosis ambitie. Ze denken dat de wereld aan hun voeten ligt. Ze
Nadere informatieHUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE VLAAMSE TOEZICHTCOMMISSIE VOOR HET ELEKTRONISCHE BESTUURLIJKE GEGEVENSVERKEER
HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE VLAAMSE TOEZICHTCOMMISSIE VOOR HET ELEKTRONISCHE BESTUURLIJKE GEGEVENSVERKEER Titel I. ALGEMENE BEPALINGEN Art. 1. De Vlaamse toezichtcommissie voor het elektronische bestuurlijke
Nadere informatieKwaliteitsinstrument. Til je afdeling naar een hoger niveau. Het kwaliteitsinstrument in het kort. Doel van het instrument. Inhoud van het instrument
Kwaliteitsinstrument Til je afdeling naar een hoger niveau Het kwaliteitsinstrument in het kort Het KLJ-kwaliteitsinstrument werd ontwikkeld door KLJ zodat je als leiding/bestuur zelf jouw afdeling kan
Nadere informatieTRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal
DRAAIBOEK TRAINING 1, 2,3,4,5 REALISTEN ROADMOVIE De prezi presentatie voor de trainingsbijeenkomsten vindt u via de onderstaande link. https://prezi.com/0txqqdqmauta/training-realisten-roadmovie-5-bijeenkomsten/
Nadere informatieWijk Overleg Platform SCHOLLEVAAR
Wijk Overleg Platform SCHOLLEVAAR Profielen van bestuursfuncties binnen het WijkOverlegPlatform Schollevaar Dit document bevat een omschrijving van de diverse bestuursfuncties binnen het WijkOverlegPlatform
Nadere informatieDeelnemen aan een 30vergadering
DC Deelnemen aan een 30vergadering 1 Inleiding Als helpende zorg en welzijn zul je regelmatig deelnemen aan een vergadering. Bijvoorbeeld omdat cliënten besproken worden, of omdat taken verdeeld worden.
Nadere informatieVergaderen, een agenda opstellen en notulen maken
Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 2 Belangrijke regels voor een vergadering 4 2.1 Vergaderregel 1: vergaderen doe je samen 4 2.1.2 Duidelijke regels helpen
Nadere informatiePraktijkinstructie Stenografie 3 (CSE10.3/CREBO:50177)
instructie Stenografie 3 (CSE10.3/CREBO:50177) pi.cse10.3.v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd
Nadere informatieDe kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke rechten. De kinderen onderzoeken systemen van armoede.
Koekiemonster Uit: Compasito (Raad van Europa) Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 tot 60 min. Doelen Kinderrechten De kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke
Nadere informatieHANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia
HANDLEIDING Vergaderingen: verzieken kan iedereen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 1: Messing up a Meeting
Nadere informatieWhitepaper Leiderschap. Iedereen wordt gehoord met Deep Democracy
Whitepaper Leiderschap Iedereen wordt gehoord met Deep Democracy 1 Hoe behaal je met jouw team het optimale, duurzame resultaat? Haal je wel alles uit je team? Is de sfeer goed en spreekt men alles uit?
Nadere informatieINFORMATIE VOOR DE TABAKOLOOG BEGELEIDER VAN DE STAGE TABAKOLOGIE
INFORMATIE VOOR DE TABAKOLOOG BEGELEIDER VAN DE STAGE TABAKOLOGIE Prof. S. Schol,VRGT, 2012 1. INLEIDING Na 10 jaren cursus tabakologie en evenveel evaluaties van cursisten was vooral de vraag naar meer
Nadere informatieCommunicatiemanagement voor openbare besturen. De communicatiedienst bij openbare besturen A/19. B. Overheidscommunicatie vanuit juridisch perspectief
INHOUDSOPGAVE A. Inhoudstafel De communicatiedienst bij openbare besturen A/19 B. Overheidscommunicatie vanuit juridisch perspectief Inleiding B/3 1 Passieve en actieve openbaarheid B/4 2 Wettelijk depot
Nadere informatieInleiding. Waarom deze handleiding? Waarom een titel?
Inleiding De Fairtrade Gemeente campagne groeit door het enthousiasme en de inzet van werkgroepen in heel Nederland. In de gemeenten die de titel Fairtrade Gemeente hebben of hiernaar streven, zijn werkgroepen
Nadere informatieInterviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes
Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes Er komt een moment dat alle sollicitatiegesprekken op elkaar gaan lijken: handje schudden, kandidaat
Nadere informatieReglement van orde van de Instituutsraad van het instituut Beleid & management Gezondheidszorg (BMG-raad)
Reglement van orde van de Instituutsraad van het instituut Beleid & management Gezondheidszorg (BMG-raad) April 2010 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen 3 Hoofdstuk 2: Vergaderschema, bijeenroepen
Nadere informatie> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Thema 1: Leren binnenstebuiten
> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Voorzitter: Lora Hasenbroeckx Moderator: Nieke Nouwen (Vlaamse Scholierenkoepel ) en Dirk Lagast (Raad van de
Nadere informatieVragenlijst. 1. Op school of op het werk krijg ik mijn beste ideeën als ik A. mijn gedachten bespreek met anderen B. rustig zelf ga nadenken
Vragenlijst 1. Op school of op het werk krijg ik mijn beste ideeën als ik A. mijn gedachten bespreek met anderen B. rustig zelf ga nadenken 2. Als mijn docent of mijn baas me iets moeilijks opdraagt, probeer
Nadere informatieCommunicatie en de (G)MR Cursus medezeggenschap
Communicatie en de (G)MR Cursus medezeggenschap Taak (G)MR De MR heeft tot taak het bevorderen van openheid en onderling overleg in de school (art 7, lid 1 Wms). Communicatie De MR of GMR (art 7, lid 3
Nadere informatieOver ALS spreken. Inhoud. Wat is ALS? 1. Waardoor wordt ALS veroorzaakt? 1. Wat doet ALS met een patiënt? 1. Hoe kan je jouw vriend(in) bijstaan?
Inhoud Over ALS spreken Wat is ALS? 1 Waardoor wordt ALS veroorzaakt? 1 Wat doet ALS met een patiënt? 1 Hoe kan je jouw vriend(in) bijstaan? 2 voor vrienden Wanneer de vader of moeder van je vriend(in)
Nadere informatieVergaderen H!" bepaal van tevoren de strategie
Vergaderen bepaal van tevoren de strategie H!" foto: Sportscan / KNKB Serviceproduct maart #$$% www&sportvraag&nl Het nut van vergaderen Voorbereiding Effectief en efficiënt vergaderen Onderhandelen: de
Nadere informatieREGLEMENT VAN INWENDIGE ORDE: COÖRDINATIECOMMISSIE
BELAC 3-08 Rev 4-2011 REGLEMENT VAN INWENDIGE ORDE: COÖRDINATIECOMMISSIE De versies van documenten van het managementsysteem van BELAC die onder elektronisch vorm beschikbaar zijn op de website van BELAC
Nadere informatieBeoordelingsformulieren
Beoordelingsformulieren In elke prestatie zitten zoals hierboven uiteengezet (p. 81) vijf elementen verpakt. Het Takenblad is daarop gebaseerd. Om elk van die vijf elementen grondig te kunnen beoordelen
Nadere informatieHandout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog
enmanagement Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog Schiedam 11 mei 2017 Hans van Zijst Vooraf Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg bij de gepresenteerde
Nadere informatieLAAT JE OOK IN HET NIEUWE JAAR INSPIREREN!
LAAT JE OOK IN HET NIEUWE JAAR INSPIREREN! Terwijl we nog midden in de decemberdrukte zitten en de kerstvakantie zeer nabij is, willen we onze blik alvast richten op volgend jaar en je attenderen op de
Nadere informatieWat kies jij uit de schijf van 5?
Goed bezig 2016 Wat kies jij uit de schijf van 5? Alsjeblieft! Dit is het Goed Bezig trainingsaanbod voor 2016. Doel is samen werken aan goede persoonlijke balans. De trainingen zijn bedoeld voor medewerkers
Nadere informatieStappenplan organiseren buurtbijeenkomst
Stappenplan organiseren buurtbijeenkomst Dit stappenplan voor het organiseren van een buurtbijeenkomst is onderdeel van de Buurten met Energie toolbox, een project van Nudge. Deze toolbox is samengesteld
Nadere informatieWerkblad conflicthanteringsstijl
Werkblad conflicthanteringsstijl Instructie Met deze test kunt u onderzoeken wat uw eerste neiging is als u in conflictsituaties terecht komt. Voordat u de lijst invult, is het goed om voor uzelf een aantal
Nadere informatieHet organiseren van ontmoetingen
Het organiseren van ontmoetingen Als communicatieadviseur kijk je hoe de onderlinge informatie-uitwisseling beter kan. Dit is een extra uitdaging als Het Nieuwe Werken binnen je organisatie wordt ingevoerd.
Nadere informatieKwaliteitsdag 5 maart Het functioneringsgesprek. Marleen De Greef, POP coach
Kwaliteitsdag 5 maart 2011 Het functioneringsgesprek Marleen De Greef, POP coach Definitie Het FG is een periodiek, gepland en voorbereid afstemmingsgesprek tussen LG en MW met toekomstgerichte werkafspraken
Nadere informatieCharter collectieve rechten en plichten
Charter collectieve rechten en plichten Van Begeleid Wonen Zennestreek vzw het voor Personen met een ( VAPH) (erkenningsnummer 409200333) Ons adres: In dit charter leggen we duidelijk uit hoe we werken
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatie1. Ga naar de bibliotheek. 2. Kies twee of drie boeken uit over jouw onderwerp. 3. Denk je ook aan de junior-informatieboekjes?
groep 5 Kies een onderwerp waar je al iets van af weet. 1. Ga naar de bibliotheek. 2. Kies twee of drie boeken uit over jouw onderwerp. 3. Denk je ook aan de junior-informatieboekjes? 4. Let er bij het
Nadere informatieKwaliteitsinstrument. Til je afdeling naar een hoger niveau. Het kwaliteitsinstrument in het kort. Doel van het instrument. Inhoud van het instrument
Kwaliteitsinstrument Til je afdeling naar een hoger niveau Het kwaliteitsinstrument in het kort Het KLJ-kwaliteitsinstrument werd ontwikkeld door KLJ zodat je als leiding/bestuur zelf jouw afdeling kan
Nadere informatie15 tips om meer uit uw e-mailcampagnes te halen
15 tips om meer uit uw e-mailcampagnes te halen Volgens de IT-beveiligingsorganisatie Symantec werd in februari 2007 wereldwijd 70% van alle e-mails als SPAM bestempeld en op mailserverniveau tegengehouden.
Nadere informatieREGLEMENT VAN ORDE FACULTEITSRAAD FACULTEIT CAMPUS DEN HAAG
REGLEMENT VAN ORDE FACULTEITSRAAD FACULTEIT CAMPUS DEN HAAG TER TOELICHTING: REGLEMENTAIR KADER De juridische grondslag van het Reglement van Orde van de Faculteitsraad ligt in het Reglement van de Faculteit
Nadere informatieKwaliteitsinstrument. Til je afdeling naar een hoger niveau. Het kwaliteitsinstrument in het kort. Doel van het instrument. Inhoud van het instrument
Kwaliteitsinstrument Til je afdeling naar een hoger niveau Het kwaliteitsinstrument in het kort Het KLJ-kwaliteitsinstrument werd ontwikkeld door KLJ zodat je als leiding/bestuur zelf jouw afdeling kan
Nadere informatieArtikel 1. Voor de toepassing van dit huishoudelijk reglement wordt verstaan onder het begrip:
Adviescommissie kunsten Huishoudelijk Reglement I. Algemene bepalingen Begrippen Artikel 1. Voor de toepassing van dit huishoudelijk reglement wordt verstaan onder het begrip: Kunstendecreet: het decreet
Nadere informatieSPEELWIJZE WERKPLEZIER SPEL - Bladzijde 1 / 11
SPEELWIJZE WERKPLEZIER SPEL - Bladzijde 1 / 11 SPEELWIJZE Werkplezier Spel Heb je plezier in je werk? Dat is een vraag die regelmatig wordt gesteld. Is je antwoord ja, dan is de kunst dit zo te houden.
Nadere informatieMona geeft naailes in buurthuis De Meeuw.
Mona geeft naailes in buurthuis De Meeuw. Ik ben Mona, ben geboren in Egypte. Ik heb daar basisschool gedaan. Daarna een opleiding voor zuster. Ik woon 6 jaar in Nederland. Mijn man is overleden. Ik zorg
Nadere informatieVoorwoord Adam Somlai-Fischer 10 Gepreziliteerd 12 Segito de zebra 14. Hoofdstuk 1: Wat is een Prezi? 16
Inhoud Voorwoord Adam Somlai-Fischer 10 Gepreziliteerd 12 Segito de zebra 14 Hoofdstuk 1: Wat is een Prezi? 16 We hebben iets nieuws 17 Canvas 17 Zoemen? Zoomen! 18 Liever geen lijntjes 20 Waar gebruik
Nadere informatiePositief Huishouden met Kinderen
Positief Huishouden met Kinderen Deel 2: Communiceren met kinderen Dit werkboek is van: Datum: 1 Copyright Drukke Moeders Marijke Minten Welkom Dit is een werkboek dat hoort bij de videotraining Positief
Nadere informatie