1 Het vernieuwd leerplan 1ste graad: ervaringen uit het veld
|
|
- Henriette van der Zee
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 KLASSIEKE TALEN 1 Het vernieuwd leerplan 1ste graad: ervaringen uit het veld De vakbezoeken dit schooljaar boden een ideale kans voor een gesprek over het vernieuwde leerplan 1ste graad. De lesbezoeken leerden mij dan weer hoe de collega s concreet de visie uitvoerden. Ik kon ook telkens vaststellen dat de uitgevers van de leerboeken echt hun best gedaan hebben om een nuttige leidraad aan te bieden. Ik verwachtte vele vragen bij de nagesprekken. Merkwaardig genoeg waren de vragen heel beperkt. Het waren eerder opmerkingen over de leesmethode, over het al dan niet gelijksporen met het leerplan Nederlands, over de invulling van de BWB. De positieve reacties vat ik als volgt samen: * blij om eens vanuit een andere invalshoek les te geven; * de integratie van lectuur en cultuur; * de centrale plaats van lectuur; * het inzicht dat de grammaticale oefeningen gebeuren vanuit zinsverband en context (alhoewel een 'driloefening' mag en kan); * de gelijksporende terminologie met Nederlands en moderne talen. Een leraar liet me het volgende optekenen: Het is een beetje zoeken en wennen, maar in zijn geheel is het zeker een verbetering en vooral ook een goeie tegemoetkoming aan de dalende kennis van zinsstructuur vanuit de lagere school. Voor de leraren vraagt het nieuwe leerplan een totaal nieuwe manier van denken over taal. Het is misschien voor hen een grotere aanpassing dan voor de leerlingen. Maar toch maakt men zich dit snel eigen. De opbouw van het handboek helpt hier zeker bij! De aanpassingen, zoals bijvoorbeeld een datief de functie van BWB toekennen of gebruik van de nieuwe termen (zoals rol), verlopen vlot. De lespraktijk wijst dus op een meerwaarde van de vernieuwde aanpak. Ik wil hier dan ook de verantwoordelijken van het leerplan alle lof toezwaaien. Het is hard werk in de schaduw. Dat mag zeker eens bejubeld worden. De vakgroepen ervaren dat de lectuurmethode binnen deze vernieuwde visie niet moet afwijken van de principes die zij onder elkaar afspreken. Als het gezegde het centrale zinsdeel is, heeft dit te maken met de taalkundige systematiek. Maar het is heel belangrijk te benadrukken dat dit referentiekader los staat van onze leesstrategie (die meestal niet vertrekt vanuit het gezegde). De leraar zit fout als hij denkt dat de valentiegrammatica aanstuurt op een analytische lectuurmethode. 1
2 Ook hier citeer ik uit een gesprek met een leraar: de leerlingen vertalen vlotter, begrijpen en waarderen beter omdat zij veel teksten lezen (hetzij om grammatica aan te brengen, hetzij om leesmethode aan te leren, hetzij bij het zelfstandig werk van leerlingen). De leerlingen hebben honger naar veel teksten De bijscholingen vanuit het DPB (onder leiding van Geert Hellemans, collega begeleider Mechelen - Brussel) of door Eric Van Huffelen (tot 2011 voorzitter van de leerplancommissie) verruimden het inzicht in het leerplan. Het uitgangspunt was telkens: hoe kan de leraar dit in zijn les verwerken? Ik heb deze ervaring in mijn eigen lespraktijk toegepast. Het betrof een 5de jaar Latijn en het was dus een beetje afwachten hoe de leerlingen zouden reageren op deze theorie. Ik merkte hierbij op dat het helemaal niet zo vreemd overkwam bij de leerlingen. Wat was dus de theorie? Een zin kun je verdelen in delen (zinsdelen) die uit één woord, meerdere woorden (woordgroep) of zelfs uit een (bij-)zin kunnen bestaan. Die zinsdelen oefenen een functie uit en op het niveau van de zin bestaan er eigenlijk maar zeven verschillende functies (het leerplan plaatste de aanspreking op het niveau van de zin uit gebruiksvriendelijkheid). Je kunt dan de zeven functies overlopen: gezegde, onderwerp, lijdend voorwerp (1ste voorwerp), meewerkend voorwerp (2de voorwerp), bepaling van gesteldheid en bijwoordelijke bepaling. De belangrijkste functie is uiteraard het gezegde. Je koppelt hieraan de uitleg over de juiste (en nieuwe) betekenis van deze term. Je kunt nu eenmaal geen zin maken zonder een werkwoord. Dan volgen best een aantal Nederlandse voorbeelden. Je bewijst dat uit de betekenis van het werkwoord een aantal aanvullingen kunnen voortvloeien die noodzakelijk zijn om een grammaticaal correcte zin te maken. Bijvoorbeeld: - nulvalentie: het regent (ons 'loos' onderwerp van vroeger); - eenvalentie: ik slaap; - tweevalentie: ik koop iets; - drievalentie: ik geef iets aan iemand. Die noodzakelijke aanvullingen kunnen ook andere zijn dan de tot hiertoe drie genoemde, zoals (noodzakelijke) BVG (ik benoem iemand tot ) of ook voorzetselgroepen: je gaat altijd ergens naartoe. Dan sta je nog even stil bij de aanvullingen die we kunnen weglaten zonder de zin grammaticaal te verminken: de tweede soort BVG (bv. moe kom ik thuis) en de megacategorie BWB (de semantische rol speelt hier de rol van gids om toch onderscheid te maken en tekstbegrip na te gaan). Daarna speel je in op de verdeling in zinsdeelstukken van een zinsdeel dat uit meerdere woorden (woordgroep) bestaat. Je kunt benadrukken dat bij een bijzin de hele dynamiek van een gewone zin opnieuw begint te spelen. Uit een commentaar van Eric Van Huffelen: Ik heb nog geen mensen gehad die het onderscheid niet wilden zien. Wel is er steeds de opmerking dat men niet steeds het onderscheid zal kunnen maken tussen voorwerp en BWB, wat ik volmondig bevestig, en ook zeg ik dat als een leerling met 2
3 zulke vragen komt, dat die dan prima aan het nadenken is en op het juiste spoor zit. Voor tekstbegrip heeft dat onderscheid immers geen enkel belang! Het komt er dus op aan de leraars duidelijk te maken dat wij niet naar zulke onderscheiden mogen vragen bij twijfelgevallen (idem trouwens bij de twee soorten BVG) en dat we dus op een andere manier naar tekstbegrip moeten peilen in zulke gevallen. Toch zijn er ook aandachtspunten. Leraren die dit jaar startten met het nieuwe leerplan in het eerste jaar hebben hun ervaring voor op de leraren van de andere jaren. Hopelijk kunnen zij binnen de vakgroep een gesprek organiseren met de collega s van de hogere jaren om hen 'in te wijden' in de vernieuwde visie. De leerlingen vinden het vreemd dat het Latijn een onderscheid maakt tussen de datief als MV (te vertalen met 'aan') en datief als BWB (te vertalen met 'voor') terwijl het Nederlands het MV zowel met 'aan' als 'voor' laat inleiden. Tevens vinden ze het niet zo logisch een bijwoord te beschouwen als BWB en een adjectief als BVB. Ook de leraar moet wennen aan het feit niet zomaar te vertrekken vanuit het standpunt: 'de naamval heeft volgende functies', maar vanuit het standpunt van 'noodzakelijke of niet-noodzakelijke aanvulling, voorwerp of bepaling, zinsdeel of zinsdeelstuk...'. Een collega schrijft: Een Latijnse zin splitsen in zinsdelen vond ik aanvankelijk niet evident, maar sommige leerlingen zijn het blijkbaar gewoon een bijzin of een BVB (genitief) als een zinsdeelstuk te zien, ook al beseffen ze niet altijd dat het om een andere naamval gaat. Er blijven vragen bij de 'aanpassingen' aan de leerplannen Nederlands en moderne talen. De leerlingen bezitten geen gemeenschappelijk referentiekader. De leraar kan niet verwijzen naar het vak Nederlands, want het Latijn loopt voor in de studie van de zin. Er zijn ook veel algemene opmerkingen over de studiehouding van de leerling. Zij onthouden minder lang wat ze studeerden. Ze luisteren niet aandachtig, lezen de vragen onnauwkeurig, hebben moeite met de interpretatie van vragen. De vernieuwde manier van lezen is inderdaad geslaagd in een versneld tekstbegrip in de les maar de leerlingen blijven onvoldoende tijd nemen om het thuis te verwerken. De verklaring van het participium is een belangrijk aandachtspunt. Het participium is een wijs waar onze grammatica s moeilijk vat op krijgen. In de nieuwe leerplannen 1ste graad staan er enkele toelichtingen over (pp. 5 en 67): Het participium kan, zoals een bijvoeglijk naamwoord, voorkomen als een bijvoeglijke bepaling (zinsdeelstuk) maar ook als zinsdeel (bv. bepaling van gesteldheid of een zelfstandig gebruikt participium in de functie van onderwerp). Het participium kan eventueel ook vergezeld zijn van een voorwerp of bijwoordelijke bepaling. Het zal dus niet altijd door een eenvoudig bijvoeglijk naamwoord kunnen worden weergegeven, maar 3
4 soms ook, in functie van de mogelijkheden van de doeltaal, door een betrekkelijke bijzin, een bijwoordelijke bijzin (van tijd, reden ) of een andere constructie. De systematische studie van het participium staat pas in de tweede graad op het programma. Het is belangrijk voor de leerlingen in de eerste graad te focussen op praktische regels voor de weergave. Ik dank de collega s voor hun opmerkingen in dit verband. Ik hoop dat de positieve elementen en de aandachtspunten een onderdeel kunnen vormen van intense en interessante vakgesprekken. 2 Een project klassieke talen, muzikale en plastische opvoeding De begeleiders muzikale opvoeding, plastische opvoeding en klassieke talen uit de bisdommen Gent en Brugge stellen u graag een nieuw project voor. Het is gegroeid vanuit een vakoverschrijdend denken en werken. Het project wil werkvormen en leerinhouden (en leermiddelen) uit die verschillende vakken integreren. Bedoeling is ook de collega s uit de drie graden uit te dagen om zich creatief uit te leven met hun leerlingen. Aangezien het project vakoverschrijdend denkt, staat het open voor andere geïnteresseerden, zoals collega s uit ICT, Moderne (Vreemde) Talen, geschiedenis enz. Wat is het plan? Het thema vertrekt vanuit de mythologie. Wij stellen de volgende mythen voor: Europa (1ste graad), Daedalus en Icarus (2ste graad) en Orpheus (3de graad). Andere onderwerpen (bv. Prometheus) zijn ook welkom. Een groep collega s uit een school kan deze mythe creatief verwerken vanuit hun leervak via drama, tableau vivant, foto, affiche, animatiefilm, thema s op muziek en dans. Hier ligt ook een kans om eerst vanuit de eigen school te denken, te werken en te presenteren en het dan aan een ruimer publiek voor te stellen. Iedere collega krijgt een flyer waarin wij het project toelichten. We plaatsen de werkstukken op het internet. De uitvoering gebeurt in twee fasen. Fase 1: Er is een algemeen infomoment op de volgende Dag van klassieke talen (zaterdag 13 oktober 2012). Wij richten daar drie workshops in. Begeleiders muzikale opvoeding, plastische opvoeding en klassieke talen stellen het project voor. Twee andere workshops geven uitleg over eenvoudige ICT-middelen om in dit project aan de slag te gaan: animatiefilm maken, audacity gebruiken enz. Fase 2: De eigenlijke presentatie gebeurt op de studiedag van oktober 2013 (datum nog te bepalen). Die krijgt dus een speciaal kleurtje. Wij organiseren heel die dag rond kunst en cultuur. De mogelijkheden zijn heel breed: gedigitaliseerd beeld, auditief, toneel en muziekoptreden. Deze gezamenlijke presentatie heeft niet het karakter van een wedstrijd. Verantwoordelijke begeleiders zijn: Els Bilcke, Ann Casier, Marc George, Geert Kentane, Jean Strynck en Teresa Van Boxtael. 4
5 3 Nascholing 3.1 Nascholing valentiegrammatica De huidige nascholing over valentiegrammatica wordt volgend schooljaar herhaald (het gaat niet om een vervolg voor wie de DNI-nascholing dit schooljaar al volgt). Deze nascholing is gericht op leraren klassieke talen van de drie graden. De organisatie is in handen van het VSKO/Dienst Nascholing en Internationalisering. Er bestaan twee formules: individugericht en teamgericht. Beide formules bestaan uit drie sessies van drie uur. Bij individugerichte nascholingen komen leraren uit veel verschillende scholen bijeen en bepaalt de organisatie vooraf de locatie en data. De teamgerichte formule is uitsluitend bedoeld voor één of meer (in principe volledige) vakgroepen die bij voorkeur hetzelfde handboek voor Latijn gebruiken. Leden van de vakgroep(en) die de nascholing al in hebben gevolgd, hoeven ze uiteraard niet opnieuw te volgen. Het kan gaan om vakgroepen uit eenzelfde scholengemeenschap, maar dat hoeft niet. Een team bestaat uit minimum 12 en maximum 20 leraren. Locatie en data worden in onderling overleg bepaald. De leraren van het team geven Klassieke Studiën, Latijn en/of Grieks (in eender welke graad/graden). Ook leraren Nederlands of moderne vreemde talen die zich grondig willen informeren over taalbeschouwing in de leerplannen klassieke talen zijn welkom. Je kunt inschrijven vanaf 1 mei 2012 door de inschrijvingsgegevens (titel activiteit, modulecode, gebruikte handboeken, namen van de deelnemer(s)) door te geven aan de nascholingscoördinator van de school of aan de directie. De directie van elke school uit het vrije net beschikt over een schoolcode die nodig is bij de inschrijving. Meer informatie over de inhoud van de nascholing en de data: en dan doorklikken op Secundair onderwijs/ Leerplannen: Een nieuwe syntactische benadering in de leerplannen Latijn/Grieks. 3.2 Haal eens een tentoonstelling naar je klas De NKV-tentoonstelling 'Klassiek in Repliek' bestaat uit een vijftigtal replica's van voorwerpen uit de klassieke oudheid. Scholen kunnen deze tentoonstelling 'Klassiek in Repliek' gratis in huis halen ten behoeve van een klassenproject, een opendeurdag of een ontmoeting met ouders. Deze tentoonstelling was een groot succes in Waregem. Het is zeker interessant voor andere scholen om dit project in de eigen school aan te bieden. 5
6 Aangezien deze tentoonstelling nu in Waregem staat (opgeslagen in drie grote kisten), kan de vakgroep bij bestelling de transportkosten vanuit Nederland uitsparen. Meer informatie over deze tentoonstelling is te vinden op de site van het NKV ( d=294 Aad Schulten is contactpersoon: 3 Verslag van de prijsuitreiking bij de cartoonwedstrijd 2011 Op de studiedag in oktober 2011 kozen de collega s hun winnaar voor de cartoonwedstrijd rond Latijnse uitdrukkingen. Uiteraard was Bart De Wever een dankbaar item. Ludo Goderis, winnaar van de cartoonwedstrijd in Knokke, gaf graag de gouden palm aan Dries Peeten van WICO Campus Mater Dei uit Overpelt. Zijn cartoons zijn inhoudelijk gehaald uit de politieke actualiteit, maar getuigen van een groot tekentalent. 6
7 7
8 8
9 Dag van klassieke talen Thema: voorbeelden van vakoverschrijdend denken en werken Docent: diverse docenten Datum en uur: zaterdag 13 oktober 2012 (volledige dag) Locatie: KU Leuven Kulak Kortrijk 9
KLASSIEKE STUDIËN LATIJN GRIEKS
KLASSIEKE STUDIËN LATIJN GRIEKS EERSTE GRAAD PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieOntleden. Er zijn twee manieren van ontleden: taalkundig ontleden en redekundig ontleden.
Ontleden Er zijn twee manieren van ontleden: taalkundig ontleden en redekundig ontleden. Bij het redekundig ontleden verdeel je de zin in zinsdelen en geef je elk zinsdeel een redekundige naam. Deze zinsdelen
Nadere informatieStap voor stap Latijn leren (en) lezen in het eerste jaar
Stap voor stap Latijn leren (en) lezen in het eerste jaar Marjan Hillewaere ENW AUGent, 6/11/ 13 Studiedag Taal en Tekst. De rol van taalbeschouwing in het klassieketalenonderwijs. Latijn leren (en) lezen
Nadere informatieTaalbeschouwing nieuwe stijl: materiaal prof. Coppen uitgetest in de klas
. Taalbeschouwing Ronde 4 Marinka Marinus & Ann De Vuyst Mariagaard, Wetteren Contact: marinka.marinus@mariagaard.be ann.devuyst@mariagaard.be Taalbeschouwing nieuwe stijl: materiaal prof. Coppen uitgetest
Nadere informatieNederlandse taalbeschouwing als ondersteuning voor het vreemdetalenonderwijs? Elena Lievens workshop studiedag Taal en Tekst, ENW AUGent, 6/11/2013
Nederlandse taalbeschouwing als ondersteuning voor het vreemdetalenonderwijs? Elena Lievens workshop studiedag Taal en Tekst, ENW AUGent, 6/11/2013 Gewijzigde eindtermen Taalprof Peter-Arno Coppen van
Nadere informatieENGELS. Zijn er nog vragen?
ENGELS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en taalpedagogiek.
Nadere informatieDIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE
DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE SECUNDAIR ONDERWIJS Kroniek van de begeleider Ik wens jullie eerst en vooral een energierijk 2013 met veel geluk zowel op persoonlijk vlak als professioneel.
Nadere informatieDag van klassieke talen
Leraren klassieke talen Datum Zaterdag 13 oktober 2012 van 9.30 u. tot 16.00 u. - onthaal vanaf 8.45 u. Plaats KU Leuven Kulak Kortrijk, E. Sabbelaan 53, 8500 Kortrijk (gebouw A) Wegbeschrijving op http://www.eekhoutcentrum.be
Nadere informatieKroniek van de begeleider
Kroniek van de begeleider 1. Overleg pedagogische begeleiders klassieke talen VVKSO 2012-08-28 Aanwezig: Geert Buttiens, Dominiek Desmet, Geert Hellemans, Dietske Lehembre, Geert Kentane, Marc George,
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieMethodewijzer. Surf naar. www.plantyn.com
Wilt u meer informatie over Ars Legendi of een presentatie in uw school? Neem dan contact op met uw vertegenwoordiger. Johan Jonckers Telefoon: 0476 76 19 40 johan.jonckers@plantyn.com Dirk Van Den Berghen
Nadere informatieLatijn in de 21ste eeuw
Latijn in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn? Als leerling in het laatste jaar van de lagere school sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het middelbaar onderwijs?
Nadere informatieLatijn: iets voor jou?
: n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de
Nadere informatieGrammaticaboekje NL. Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden.
9 789082 208306 van Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden. Opzoekboekje voor leerlingen in klas 1 tot en met 3 in de onderbouw
Nadere informatieNascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten
Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Geachte, biedt een nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van uw school aan. Als ervaren onderwijzer, organisator en begeleider
Nadere informatieVoor de paboopleider. Werkvorm 9: voor de opleider (1) Reageren op discriminatie
Werkvorm 9: voor de opleider (1) Hoe kun je reageren op discriminatie op school? Iedereen in het onderwijs krijgt er vroeg of laat mee te maken: vooroordelen en discriminatie. Het is zaak om hier goed
Nadere informatieDe leerplannen geven een aantal pedagogisch- didactische wenken.
WERKEN AAN EEN LEESMETHODE Inleiding Dit artikel betreedt geen nieuwe paden. Elke vakgroep buigt zich immers over de leesmethode die de leraren willen aanleren aan hun leerlingen. Het leerplan onderstreept
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Onderdeel: Grammatica zinsdelen H1-H3 (RTTI) Aantal lessen per week: 4 Hoofdstuk: 1-3 Extra materiaal: Nieuw Nederlands Online Cambiumned.nl De leerling kent de theorie m.b.t. de zinsdelen: - persoonsvorm
Nadere informatieHet Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw.
Basisgrammatica Het Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw. Doelgroepen Basisgrammatica Het computerprogramma Basisgrammatica
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatiejaarplan Latijn 5 lestijden.xlsx
JAARPLAN LATIJN EERSTE GRAAD EERSTE JAAR 5 UUR PER WEEK Referentie leerplan : D/2011/7841/001 Handboek : Ars Legendi Vestibulum: taalboek, leesboek, woordenlijst Voeten: Bij het begin van elke les worden
Nadere informatieDrie maal taal. Taal beschouwen in realistische situaties
Ronde 3 Joost Hillewaere Eekhoutcentrum Contact: joost.hillewaere@kuleuven-kulak.be Drie maal taal. Taal beschouwen in realistische situaties 1. Inleiding Waarom leren kinderen taal op school? Taal heeft
Nadere informatieolvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het
olvp Beste ouder(s) Een school en studiekeuze maken na zesde leerjaar is niet gemakkelijk. U krijgt heel wat informatie en wilt met zoveel mogelijk zaken rekening houden. In deze kleine brochure maken
Nadere informatieHandleiding sectoronderzoek V4 2014-2015
Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Het kompas 3 2.1 Aanleiding 3 2.2 Betekenis 3 2.3 Doelen 3 2.4 Definitie van sectoronderzoek gereed 4 2.5 Waarde 4 2.6 Kompas 5
Nadere informatieTAALBESCHOUWING: BEPALINGEN
Vakonderdeel: TAALBESCHOUWING: BEPALINGEN Doelen Verdiepen van de beweeglijkheid van zinnen. Onderscheiden van nodige en bijkomende informatieve delen. Zinnen inkorten en langer maken. Materiaal Werkboek
Nadere informatieVOORWOORD. René van Royen
VOORWOORD Priscianus was een knappe man. Toen Rome lang geleden nog een rijk was, leerde hij de kinderen in zijn klas Latijn. Hij gaf dus les, maar wat hij in de klas vertelde schreef hij ook op. Zo ontstond
Nadere informatiewerkbladen, telefoons en opnametoestel
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatieOm, tijdens en rond. Een gids bij het voorbereiden van een studentengesprek in het COBRA-model
Om, tijdens en rond. Een gids bij het voorbereiden van een studentengesprek in het COBRA-model Studenten en COBRA Diest Onderwijsprofessionalisering & Onderwijsondersteuning (KU Leuven) Studentenraad KU
Nadere informatieWerkwoorden zijn woorden die aangeven wat iets of iemand doet, is of wordt.
DEEL 1: werkwoorden 1. Werkwoorden Werkwoorden zijn woorden die aangeven wat iets of iemand doet, is of wordt. Voorbeelden: komen, gaan, zwemmen, lopen, zijn enz. 1.1 Vormen van het werkwoord Werkwoorden
Nadere informatieOnderbouw. Profiel. Geef bijles in / en aan (klassen) 4 +PLUSSER Naam Klas e-mailadres
4 +PLUSSER Naam Klas e-mailadres Onderbouw Bianca van Rossum Gymnasium 4 bpvanrossum@hotmail.nl Nikki Bloemen nikki.bl@hotmail.com Florian Tiggeloven Floriantiggeloven@hotmail.com Geef bijles in / en aan
Nadere informatieGrammatica Zinsontleding - Uitgebreid. Ondersteunend materiaal - Uitlegkaarten Geschikt voor de groepen 7 en 8
Zinsontleding - Uitgebreid Ondersteunend materiaal - Uitlegkaarten Geschikt voor de groepen 7 en 8 Inhoudsopgave Persoonsvorm 4 Onderwerp 6 Gezegde: werkwoordelijk en naamwoordelijk 7 Lijdend voorwerp
Nadere informatieGRAMMATICA WERKWOORDELIJK GEZEGDE NAAMWOORDELIJK GEZEGDE VOLLEDIGE UITLEG UITLEG PER ONDERDEEL UITLEG PER ONDERDEEL VOLLEDIGE UITLEG
GRAMMATICA WERKWOORDELIJK GEZEGDE NAAMWOORDELIJK GEZEGDE VOLLEDIGE UITLEG UITLEG PER ONDERDEEL VOLLEDIGE UITLEG UITLEG PER ONDERDEEL OEFENSITES WERKWOORDELIJK GEZEGDE ONTLEDEN ZIN OEFENSITES NAAMWOORDELIJK
Nadere informatieSTUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016
STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 EERSTE GRAAD Eerste leerjaar Algemene vorming (moderne) Klassieke studiën ( of CLIL-) Tweede leerjaar Grieks- Moderne wetenschappen (SEI of CLIL-SEI) ASO TWEEDE
Nadere informatieSamenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6
Samenvatting Scores Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Zowel uit de beoordelingen in de vorm van een rapportcijfer als de aanvullende opmerkingen, blijkt dat de
Nadere informatieFeedback aan leerkrachten
Feedback aan leerkrachten Studiedag Leerlingenparticipatie 24 april 2013 Paleizenstraat Saskia 90 > 1030 Vandeputte Brussel T 02 215 32 29 > F 02 215 41 78 > www.vsknet.be Wie ben ik? Saskia Vandeputte
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieDe laat gearriveerde koerier drinkt achter een bruin bureau koude koffie. Deze jonge verpleegster huppelt meestal vrolijk door de lange gangen.
Zinsdelen Nederlands Bijvoeglijke bepaling Bijwoordelijke bepaling Lijdend voorwerp Meewerkend voorwerp Naamwoordelijk gezegde Onderwerp Persoonsvorm Voorzetselvoorwerp Werkwoordelijk gezegde Bijvoeglijke
Nadere informatiehandelingswijzer redekundig ontleden zinsdelen
handelingswijzer redekundig ontleden zinsdelen Naslagwerk Voor leerlingen en ouders INHOUD INHOUD... 2 REDEKUNDIGE ONTLEDING: ZINSDELEN... 3 PERSOONSVORM (pv)... 3 WERKWOORDELIJK GEZEGDE (ww gez)... 3
Nadere informatieNIEUW LEERPLAN KLASSIEKE TALEN 2 DE GRAAD. Inleiding
Leerplan klassieke talen 2 de graad NIEUW LEERPLAN KLASSIEKE TALEN 2 DE GRAAD 3 DE JAAR: VANAF 1 SEPTEMBER 2013 4 DE JAAR: VANAF 1 SEPTEMBER 2014 Inleiding WAAROM EEN NIEUW LEERPLAN? HOE IS EEN LEERPLANCOMMISSIE
Nadere informatieDE GROTE ZUIDDAG CHECKLIST
DE GROTE ZUIDDAG CHECKLIST Gebruik deze checklist om te beslissen welke kanalen je zal gebruiken op je school om zowel leerlingen als collega s te informeren en motiveren over Zuiddag. Deze checklist bestaat
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieVwo+ en Gymnasium WINKLER PRINS
Met kop en schouder Vwo+ en Gymnasium OP WINKLER PRINS Grieks en Latijn geven je diploma een gouden randje! Is vwo+ of het gymnasium wat voor jou? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet je jezelf de
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Redekundig ontleden
Samenvatting Nederlands Redekundig ontleden Samenvatting door Bernard 1165 woorden 29 januari 2015 6,8 14 keer beoordeeld Vak Nederlands Redekundig ontleden Allereerst, wat is redekundig ontleden? Redekundig
Nadere informatieTaalbeschouwelijke termen bao so 2010
1 Bijlage: Vergelijking taalbeschouwelijke termen leerplannen basisonderwijs en secundair onderwijs In deze lijst vindt u in de linkerkolom een overzicht van de taalbeschouwelijke termen uit het leerplan
Nadere informatieSprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig
Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke
Nadere informatieZ I N S O N T L E D I N G
- 1 - Z I N S O N T L E D I N G Waarom is zinsontleding zo belangrijk? Elke scholier op de middelbare school maar ook de kinderen op de lagere school, komen veelvuldig met zinsontleding in aanraking, eigenlijk
Nadere informatieHoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept
Nadere informatieProgramma van Toetsing voor de Onderbouw schooljaar Gemeentelijke Schoter Scholengemeenschap, Het Schoter
Programma van Toetsing voor de Onderbouw schooljaar 2015-2016 BRUGKLAS MAVO Gemeentelijke Schoter Scholengemeenschap, Het Schoter Vak: Nederlands Methode Nieuw Nederlands (5 e editie) Lesuren per week
Nadere informatieORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams
ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL
Nadere informatieFRANS. Personeelsvergadering 31 mei 2011. mogen moeten. taalregeling. Talenbeleidsnota 3220 FRANS 1
FRANS Personeelsvergadering 31 mei 2011 1 taalregeling 1963 LP 1972 LP 1998 LP 2004 2007 LP 2010 2008 2009 Talenbeleidsnota mogen moeten 3220 FRANS 1 De geschiedenis van het leerplan Frans 1963 : De taalgrens
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieinformatieavond voor ouders Op stap naar het secundair
informatieavond voor ouders Op stap naar het secundair Walburg, Hamont-Achel Dommelhof, Neerpelt Palethe, Overpelt Infoavond Basisonderwijs scholen of campussen WICO campus Salvator Hamont-Achel WICO campus
Nadere informatieVoorstelling leerplan klassieke talen. kennismaking
Voorstelling leerplan klassieke talen 1 kennismaking 2 2 1 kennismaking Wie zijn jullie? Ik geef les in de eerste graad. Ik geef les in de tweede en/of derde graad. Ik geef Grieks. Ik heb al informatie
Nadere informatieTa a l en Tekst. De rol van Taalbeschouwing. in het klassieketalenonderwijs
Ta a l en Tekst De rol van Taalbeschouwing in het klassieketalenonderwijs Studiedag op woensdag 6 november 2013 Opzet Leerlingen Latijn en Grieks investeren, zeker in de aanvangsjaren, heel veel tijd en
Nadere informatieLuisteren: muziek (A2 nr. 3)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U
Nadere informatieOnderdeel: Grammatica zinsdelen Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:
Onderdeel: Grammatica zinsdelen week 6 en 7 1 en 2 Stappenplan zinsdelen op blz. 268 t/m 270 De leerling kent de volgende zinsdelen: Onderwerp Werkwoordelijk- en naamwoordelijk gezegde Lijdend voorwerp
Nadere informatieLatijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen
Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,
Nadere informatieSlotwoord Jongerenmediadag
Slotwoord Jongerenmediadag Woensdag 7 november 2012 Hallo iedereen! Het is nu mijn beurt om samen met jullie deze Jongerenmediadag stilaan af te ronden. De Jongerenmediadag kadert in de uitvoering van
Nadere informatieJuridische medewerker
28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...
Nadere informatieBasisgrammatica. Doelgroep Basisgrammatica
Basisgrammatica In Muiswerk Basisgrammatica wordt aandacht besteed aan de drie belangrijkste woordsoorten die de traditionele grammatica onderscheidt. Verder komen de eerste beginselen van zinsontleding
Nadere informatieJan Heerze. Kortom. Nederlandse grammatica. Walvaboek
Jan Heerze Kortom Nederlandse grammatica Walvaboek WOORD VOORAF Kennis van de Nederlandse grammatica is geen doel in zichzelf, maar een hulpmiddel om tekortkomingen in eigen taalgebruik te corrigeren.
Nadere informatieDe focusgroepen gaven ons in het verleden al een antwoord op volgende kernvragen:
Focusgroepen basisonderwijs: Wat denken ouders uit verschillende doelgroepen over wat de school of het schoolteam kan doen om ouders meer te betrekken bij de school (geïnspireerd op de draaiboeken van
Nadere informatieHoofdstuk 3: Jij als leider!
Kijk eens in de spiegel Hoofdstuk 3: Jij als leider Elke dag als je opstaat, sta je waarschijnlijk een moment voor de spiegel. Misschien let je er niet meer bewust op, maar als je voor de spiegel staat
Nadere informatieSprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig
Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info. Racisme
Racisme Ik heb een onderwerp gekozen dat jullie misschien een beetje vreemd zullen vinden, namelijk het thema 'racisme'. Als je dat woord opzoekt dan staat er: Racisme: racisme is het discrimineren van
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieEerste jaar van de eerste graad. Leren leren
Eerste jaar van de eerste graad Bij de start van het secundair onderwijs wordt er getracht de leerling een zo breed mogelijke vorming te geven en hem/haar te laten proeven van verschillende vakken. Dit
Nadere informatieInhoud info-avond. 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen
1 2 Inhoud info-avond 1. Hervorming secundair onderwijs 2. Huidige structuur secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen 4. Inschrijven 5. Waar vind ik verdere informatie?
Nadere informatieTOERISME. 1 Nascholing toerisme VVKSO Lessen toerisme laten leven. Dag beste collega
TOERISME Dag beste collega Hopelijk heb je genoten van een deugddoende vakantie! Een nieuw schooljaar staat in de startblokken. We zijn er klaar voor. Ik wens jullie allen alvast een boeiend schooljaar
Nadere informatieEen antwoord op vragen vanuit de vakgroepen Latijn / Grieks
KLASSIEKE TALEN Een antwoord op vragen vanuit de vakgroepen Latijn / Grieks 1 Hoe bereiken wij volgens de nieuwe leerplannen best de doelstelling 'leesplezier boven alles'? Het begrijpen van een tekst
Nadere informatieIVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom
IVV Sint-Vincentius Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom Voor jou is de overgang van de lagere school naar een eerste graad A-stroom heel zeker een grote verandering. Geen paniek,
Nadere informatiePraktische taalbeschouwing op de basisschool en in de eerste graad secundair onderwijs anno 2010
VIERENTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS Ronde 6 Bart Masquillier VVKBaO Contact: bart.masquillier@vsko.be Praktische taalbeschouwing op de basisschool en in de eerste graad secundair onderwijs
Nadere informatieSoorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6
Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:
Nadere informatieStarten in het secundair onderwijs
CLB Brugge(n) Sint Maartensbilk 2, 8000 Brugge Tel. 050 440 220 Starten in het secundair onderwijs 1 Wie zijn wij? 2 Waarvoor kan je bij het CLB terecht? zich goed voelen Josefien is erg nerveus bij toetsen.
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieVan zwemmen zonder water tot het roken van lantaarnpalen. Over grammaticaonderwijs op semantische basis
Ronde 2 Jimmy van Rijt Valuascollege, Venlo Contact: Jimmy.vanrijt@home.nl Van zwemmen zonder water tot het roken van lantaarnpalen. Over grammaticaonderwijs op semantische basis 1. Inleiding Grammatica
Nadere informatieProgramma van Toetsing voor de Onderbouw schooljaar Gemeentelijke Schoter Scholengemeenschap, Het Schoter
Programma van Toetsing voor de Onderbouw schooljaar 2015-2016 BRUGKLAS VWO Gemeentelijke Schoter Scholengemeenschap, Het Schoter Vak: Nederlands Methode Nieuw Nederlands (5 e editie) Lesuren per week 3
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection
Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Michiel Middenschool te LEOPOLDSBURG
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatieOBSERVATIE. Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt. Robbert Kooiman G&I 1-C
OBSERVATIE Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt Robbert Kooiman G&I 1-C Contents Inleiding... 2 Covert of Overt... 2 Analyse... 3
Nadere informatieOnderbouw. Bianca van Rossum. Gymnasium 4. bpvanrossum@hotmail.nl. Nikki Bloemen. nikki.bl@hotmail.com. Florian Tiggeloven
4 +PLUSSER Naam Klas e-mailadres Onderbouw Bianca van Rossum Gymnasium 4 bpvanrossum@hotmail.nl Nikki Bloemen nikki.bl@hotmail.com Florian Tiggeloven Floriantiggeloven@hotmail.com Geef bijles in / en aan
Nadere informatieGrammatica - Zinsontleden v3. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/80879
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 26 augustus 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/80879 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Moderne Talen (3de graad ASO) Leerlingprofiel Wat krijg je als je in Frankrijk un pistolet vraagt? Wist je dat het Franse woord mannequin van het Nederlandse manneken
Nadere informatieFormuleren voor gevorderden
Formuleren voor gevorderden Het programma Formuleren voor Gevorderden is gemaakt voor leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs en voor leerlingen in mbo en hbo voor wie vaardigheden op het
Nadere informatieBijwoordelijke bepaling HV 2. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52704
Bijwoordelijke bepaling HV 2 Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52704 Dit lesmateriaal is
Nadere informatieDoelen taalbeschouwing die verworven moeten zijn in het vierde leerjaar
Doelen taalbeschouwing die verworven moeten zijn in het vierde leerjaar Hieronder vindt u de leerplandoelen taalbeschouwing die we met onze evaluatie in kaart willen brengen. Ze staan in dezelfde volgorde
Nadere informatieOntwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!
Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,
Nadere informatieStudieaanbod eerste jaar Heilig Graf
Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.
Nadere informatieZin 1: Lijkt + een vriendelijke jongen: kww + naamwoordelijk deel, samen naamwoordelijk geheel (nwg). Verklaring: lijken is kww.,
Zinsontleding: onderwerp, persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde, naamwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp, handelend voorwerp, voorzetselvoorwerp en bijwoordelijke bepalingen in zinnen.
Nadere informatieVlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Nieuwe leerplannen en lessentabellen met ingang van 1 september 2010 In de regel worden alle graadleerplannen (en bijhorende
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Schooljaar 2015 2016 Nederlands havo vwo 1 Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling H 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
Nadere informatieSTUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD
STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel
Nadere informatieNIEUWE INVULLING IN DE EERSTE GRAAD www.sintjozefhumaniora.be HALLO Je zit nu in het zesde leerjaar en binnenkort kies je een nieuwe school. Misschien is onze school wel precies wat je zoekt. Daarom stellen
Nadere informatieklaar voor morgen www.sintjozefhumaniora.be HALLO Je zit nu in het zesde leerjaar en binnenkort kies je een nieuwe school. Misschien is onze school wel precies wat je zoekt. Daarom stellen we ons graag
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatie