Branche Update: Wegvervoer

Transcriptie

1 Branche Update: Wegvervoer Economisch Bureau Sector & Commodity Research Nadia Menkveld Financiële weerbaarheid wegvervoer onder druk Het goederenvervoer over de weg heeft het al een tijd moeilijk. De lagere volumes zorgen voor hogere concurrentie, waardoor er druk op de tarieven wordt gezet. De hoge brandstofkosten maken het nog lastiger voor ondernemers in deze branche. Een aantal ontwikkelingen treft de gehele sector, maar er zijn ook verschillen per deelmarkt. Zo hebben de bouwmaterialenvervoerders meer last van het economische tij dan de vervoerders werkzaam in de agrilogistiek. krijgen op de marges. De wegvervoerders zijn Het goederenvervoer over de weg heeft al een de afgelopen maanden geteisterd door hoge aantal jaren te kampen met lage marges. De brandstofkosten, waardoor de toch al dunne branche is de crisis in 28 nog steeds niet te marges verder onder druk kwamen te staan. boven gekomen. De omzet is in 211 weliswaar weer toegenomen, maar bevindt zich nog Tweede helft 212 biedt verlichting. steeds onder pre-crisis niveau. Bovendien lijkt de opgaande trend in 211 zich in de eerste Hoewel de afgelopen maanden lastige maanden helft van 212 niet door te zetten door de zijn geweest voor de wegvervoerders, zal de afname van het vertrouwen als gevolg van de tweede helft van 212 wat verlichting geven. Europese schuldencrisis. Het eerste kwartaal ABN AMRO verwacht dat in de tweede helft van kende een omzetdaling van 1,8%. Zowel het 212 de wereldhandel zal aantrekken en een producentenvertrouwen (PMI NL (jun): 48,9) als impuls aan de vrachtvolumes zal geven. het consumentenvertrouwen (-4) geven een Verder zijn de brandstofprijzen sterk krimp aan. Ook de vervoerders zelf zijn deze gecorreleerd aan de prijs van olie. En die prijs maand negatief gestemd. Het oordeel van de zal verder dalen. De gematigde groei in de VS, ondernemers over de omzet, het aantal orders de langzame economische groei in de en de tarieven laten een negatief sentiment eurozone, de afnemende geopolitieke zien. Daarnaast blijkt het lastig om grip te spanningen en ruime voorraden zorgen voor die neerwaartse druk op de olieprijs. Eur/Kl Toch zal de prijs niet spectaculair zakken, mede doordat de onderhandelingsgesprekken tussen Iran en het westen nog niet tot een bevredigend resultaat hebben geleid. Olie- en Dieselprijs Diesel/kl (l.as) Olieprijs (r.as) Bron: Thompson Financial Datastream Bovendien heeft Saudi Arabie vorig jaar haar fiscale budget verhoogd en ligt hun gewenste olieprijs rond de 1 USD. Dat is iets lager dan wat er nu voor een vat olie wordt betaald. ABN AMRO verwacht dat de prijs van olie voor 212 wat lager zal uitkomen. Hoewel de dieselprijs gecorreleerd is aan de olieprijs, lopen deze twee niet precies gelijk op. De voornaamste redenen hiervoor zijn een valuta effect en belastingen/ accijnzen die op diesel worden geheven. Toch $/BBL

2 zal waarschijnlijk ook de dieselprijs lager aantal bedrijven uitkomen. maar onvoldoende De lichte verbeteringen in de tweede helft van 212 zullen niet voldoende zijn om de hoge faillissementsgraad van de vervoerders te drukken. Sinds de crisis in 28 ligt het aantal faillissementen in het vervoer over land* op een relatief hoog niveau. In 211 zijn er circa 2 bedrijven failliet gegaan, een stijging van 2% ten opzichte van 28, maar een daling ten opzichte van 21. Aantal faillissementen (vervoer over land) Bron: CBS, ABN AMRO (v) niet failliet faillissementsgraad failliet * Vervoer over land is meer dan alleen wegvervoer. Maar het grootste gedeelte van de faillissementen heeft betrekking op goederenvervoer over de weg. Daarbij ligt de faillissementsgraad bij goederenvervoer over de weg structureel hoger dan bij het cluster Vervoer over land. 2,% 1,5% 1,%,5%,% faillissmentsgraad In het eerste kwartaal van 212 is het aantal faillissementen weer toegenomen. Door de lange periode van lage tot geen omzetgroei is de financiële weerbaarheid van veel vervoersbedrijven laag waardoor de kans op faillissementen in 212 weer toeneemt. ABN AMRO verwacht een lichte stijging van de faillissementsgraad in 212 ten opzichte van 211. Volumes in agrilogistiek stabiel Ongeveer een derde van alle goederen die over de weg vervoerd worden, bestaat uit agrifoodproducten, zoals voedingsmiddelen, veevoer en bloemen of planten. De agrifoodsector is een internationaal georiënteerde sector, waardoor een groot gedeelte van dit vervoer over de grens plaats vindt. Ongeveer 2/3 deel van al deze producten wordt naar de EU geëxporteerd en 1/3 deel buiten de EU. Binnen de EU is Duitsland de belangrijkste afnemer. Het wegvervoer is verreweg de belangrijkste modaliteit voor het vervoer van deze producten. Deze stevige concurrentiepositie van het wegvervoer heeft vooral met de aard van de producten te maken: bederfelijk waar. Het wegtransport biedt snel en flexibel vervoer aan. Toch vindt er toenemende concurrentie plaats vanuit ander modaliteiten, zoals binnenvaart en spoorvervoer. Het exportvolume van agrifoodproducten heeft beperkt geleden onder de crisis, maar is snel weer teruggeveerd naar pre-crisis niveaus. De agrarische sector, m.n de tuinbouw ondervindt nadeel van de enorme concurrentie bij sommige producten, zoals bloemen. Zo vindt er import plaats van bloemen uit bijvoorbeeld Kenia, die hier in Nederland verhandeld en verder geëxporteerd worden. De exportvolumes blijven hierdoor wel in stand, maar er ontstaat druk op de prijzen van Nederlandse agrarische producten. Exportontwikkeling agrifoodproducten x EUR 1 mln Overige voedingsmiddelen Bereide voedingsmiddelen Koffie, thee enz Zuivel en eieren Vlees Groente en fruit Bron: ABN AMRO; CBS

3 ABN AMRO verwacht dat de vraag van agrifoodgerelateerd vervoer in 212 stabiel zal blijven.. terwijl de volumes voor autovervoerders terugvallen. Het vervoer van auto s is een relatief kleine nichemarkt in Nederland. De ondernemers in deze markt zijn in grote mate afhankelijk van de ontwikkelingen in de verkoop van personenauto s, maar ook van de export en import van occassions. Aantal nieuwverkopen en export occasions Bron: CBS, ABN AMRO ' '2 '4 '6 '8 '1 '12(v) nieuwverkopen export occasions In de eerste helft van 212 zijn de verkopen van personenauto s goed op peil gebleven, grootste oorzaak hiervan is het fiscale voordeel dat gold tot 1 juli jongstleden. Per die datum zijn de klassengrenzen voor CO 2 aangescherpt, waardoor het voordeel voor veel modellen wegviel. Veel bestuurders hebben daarom de aanschaf van hun auto naar voren gehaald. In de tweede helft van 212 zal het aantal verkopen hierdoor stevig terugvallen. ABN AMRO verwacht een daling die kan oplopen tot circa 3% voor het tweede half jaar, waardoor voor 212 het aantal nieuwverkopen uitkomt op 49.. Een daling van 12% ten opzichte van het topjaar 211. De export van occasions daarentegen laat een sterke stijging zien. Deze stijging is voornamelijk gedreven door de mogelijkheid het resterende BPM bedrag terug te vordern bij de Belastingdienst indien een occasion wordt geëxporteerd naar een land binnen de EU, Noorwegen of IJsland. Door structurele ontwikkelingen in de verkoop van auto s zal in de toekomst het wagenpark in Nederland verder groeien. Vooral de toename van eengezinshuishoudens en de vergrijzing zullen een impuls aan de autoverkoop geven. Verder zullen de auto s energiezuinig en kleiner zijn. De uitrusting van kleinere auto s wordt steeds completer, waardoor dit soort auto s aantrekkelijker wordt voor onder andere eengezinshuishoudens. de bouw malaise voelbaar wordt in logistiek Index Het bouwmateriaalvervoer is een belangrijke deelmarkt in het vervoer van goederen over de weg. De bouwsector is hard geraakt door de crisis en heeft sindsdien geen mogelijkheid gehad zich te herstellen. Woningtransacties en (ver-)bouwvergunningen Woningtransacties nieuwbouw Verbouwvergunning particulieren Bron: CBS Bouwvergunning nieuwbouw Het aantal woningtransacties in nieuwbouwwoningen is met 4% achteruitgegaan in 211. Hierdoor is de productie van nieuwbouwwoningen ook dramatisch teruggelopen, wat te zien is in het aantal vergunningen voor nieuwbouwwoningen. Daarnaast blijkt dat door de recessie ook particulieren bezuinigen op het verbouwen van hun huidige woningen. Het aantal particulieren dat een verbouwvergunning heeft aangevraagd is met 17% gedaald. De eerste cijfers van 212 laten zien dat deze dalende trend wordt

4 voortgezet. Niet alleen op de woningmarkt is het slecht toeven. Over de hele linie is het aantal vergunningen voor nieuwbouw teruggelopen. De grond- weg- en waterbouw, die in 211 nog gegroeid was, zal in 212 de gevolgen ondervinden van bezuinigingen bij de Rijksoverheid en gemeenten. ABN AMRO verwacht dat de gehele bouwproductie in 212 met 3,5% zal dalen als gevolg van de lage investeringsbereidheid bij ondernemers en particulieren, maar ook door de bezuinigingen van de Rijksoverheid en de gemeenten.het bouwgerelateerde vervoer zal hier de gevolgen van ondervinden en te maken krijgen met een daling van de vrachtvolumes. Daarnaast is er een aantal structurele ontwikkelingen in de bouwsector, dat invloed heeft op het vervoer van bouwmaterialen. Bouwprojecten worden steeds complexer en samenwerking in de keten zal belangrijker worden. De prefabricatie van materialen neemt toe, waardoor het vervoer meer toegepast en gespecialiseerd moet zijn om dit soort goederen te vervoeren. Verder wordt er steeds meer binnenstedelijk gebouwd, wat een ander type transport met zich meebrengt. en zeevervoer mee lift op succes containeropslag Rotterdam (x1) Het grootste gedeelte van de containers in Nederland komt binnen of gaat weg via de haven van Rotterdam. 56% van deze containers wordt per vrachtwagen verder het achterland in vervoerd. Voor het containervervoer is de vrachtwagen dan ook een belangrijke modaliteit. Vanwege duurzaamheidsoverwegingen gaat de haven van Rotterdam sterker inzetten op spoor en binnenvaart. Deze modaliteiten zullen in de toekomst dan ook hoogstwaarschijnlijk aan marktaandeel winnen. Vooralsnog heeft de flexibiliteit en snelheid van vrachtvervoer de voorkeur boven andere modaliteiten. Overslag containers haven van Rotterdam kw1 Aanvoer (TEU) Bron: Port of Rotterdam Afvoer (TEU) De overslag van containers in de haven van Rotterdam is vorig jaar met 1% gestegen en ook in het eerste kwartaal van 212 is een stijging te zien (+1%). Al in 21 lag de overslag van containers weer boven pre-crisis niveau. ABN AMRO verwacht, dat door een herstel van de wereldhandel in de tweede helft van 212 de overslag van containers dit jaar verder toe zal nemen. Structureel heeft het zeecontainervervoer baat bij een aantal ontwikkelingen. De oplevering van Maasvlakte II zal voor een groeiimpuls van de containerstromen zorgen, daarnaast is de containerisatie van de wereldhandelsstromen en de schaalvergroting van schepen een belangrijke trend voor het zeecontainertransport. Het oplossen van de congestie problemen is een voorwaarde voor het wegvervoer om te kunnen blijven groeien. Containerisatie zal deelmarkt structureel ten goede komen Verder blijft duurzaamheid een belangrijk thema. Het terugbrengen van het aantal leegrijders speelt hier op in. Door het bundelen van stromen kan leegrijden voorkomen worden en kan er energiezuiniger gereden worden. Samenwerking tussen de verschillende modaliteiten en samenwerking in de keten is hiervoor vereist. Door leegrijden te voorkomen kan er duurzamer en meer rendabel gereden worden.

5 Indicatoren wegvervoer Kerncijfers v 213v Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Macro indicatoren Index Wereldhandel, ultimo (index) 147,3 162,4 165,9 167,6(mrt) 166,3(apr) BBP Eurozone (j-o-j) -4% 1,9% 1,5% -,5%,5% BBP Nederland (j-o-j) -3,9% 1,6% 1,1% -,6%,7% PMI Nederland (ultimo,index > 5 = groei) 53,1 57,5 46,2 49,6 (mrt) 48,9 (jun) Consumentenvertrouwen (saldo) -24 (K2) -16 (K2) -1 (K2) Transport indicatoren Sentiment vervoer over land (omzet, saldo) -12 (apr) 19,7 (apr) 1,2 (apr) 1,7 (apr) -23,7 (jun) Omzet Transport & Logistiek (j-o-j) -12,5% 2,6% 4,3% 2,1% % 2% Faillissementsgraad Transport 1,3% 1,2% 1,9% Omzet wegvervoer (j-o-j) -12% 2,7% 4,9% -1,8% -1% 2% Tarieven wegvervoer (j-o-j) -1,2% % 3,4% Faillissementsgraad vervoer over land 1,68% 1,63% 1,31% 1,5% Wagenpark vrachtauto s (per 1-1) Deelmarkten Bouwproductie (volumes, % j-o-j) -1,1% -8,9% 4,3% -1.8% -3,5% 1,% Autoverkopen (aantallen, ultimo) Productie voedings- en genotmiddelenind. (j-o-j) -1,3% 1,8% 1,6%,5% Ramingen: ABN AMRO Economisch Bureau Sector & Commodity Research

6 Economisch Bureau Sector & Commodity Research Nadia Menkveld (Sector Econoom) Tel Nadia.menkveld@nl.abnamro.com Commercieel Contact Sector Advisory Bart Banning (Sector Banker) tel: bart.banning@nl.abnamro.com Lees meer van het Economisch Bureau op: of Het Economisch Bureau is ook actief op twitter. Klik hier om onze tweets te volgen of zoek op sectoreconomen. Disclaimer De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op door ABN AMRO betrouwbaar geachte gegevens en informatie, die op zorgvuldige wijze in onze analyses en prognoses zijn verwerkt. Noch ABN AMRO, noch functionarissen van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. De weergegeven opvattingen en prognoses houden niet meer in dan onze eigen visie en kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. Teksten zijn afgesloten op 11 juli 212. ABN AMRO, juli 212 Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Het gebruik van tekstdelen en/of cijfers is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijk toestemming is gekregen van ABN AMRO.