Maatschappelijk Jaarverslag

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maatschappelijk Jaarverslag"

Transcriptie

1 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede P.O. Box 204, 3360 AE Sliedrecht Molendijk 94, 3361 EP Sliedrecht The Netherlands T F info@ihcmerwede.com

2 Voorwoord IHC Merwede heeft in het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan de verdere ontwikkeling en implementatie van het interne en externe maatschappelijk beleid. Zo is er toegewerkt naar de formalisering van onze Code of Conduct en anti-corruptieregelingen, en zijn er grote stappen gemaakt in de verantwoordelijkheid die we als onderneming jegens onze keten van toeleveranciers hebben. Daarnaast zijn in het afgelopen jaar vanuit de IHC Merwede Foundation diverse nationale en internationale maatschappelijke projecten financieel en met de kennis en passie van onze medewerkers ondersteund. Continue aandacht is er ten slotte voor de ontwikkeling van innovatieve producten met een hoge efficiëntie, zo laag mogelijke milieu-impact en lage cost-ofownership waarmee we als equipment leverancier inspelen op de duurzaamheidstrends die we waarnemen in de bagger-, offshore- en natte mijnbouwindustrie. Inhoud 3 Voorwoord 4 Over IHC Merwede 10 Trends en maatschappelijke ontwikkelingen 12 MVO-strategie IHC Merwede 16 Duurzaamheid in de praktijk 26 Resultaten en kerncijfers Doelstellingen Jaarverslag OR 37 Rapportage parameters 38 GRI Index tabel 39 Begrippenlijst We zien de wereld om ons heen in hoog tempo veranderen. Met de groei van de wereldbevolking, de toenemende mondiale welvaart en daarmee gepaard gaande veranderingen in de geografische consumptiepatronen, stijgt de vraag naar grondstoffen en fossiele brandstoffen explosief. Hiermee wordt de wereldwijde discussie omtrent grondstoffenvoorziening, alternatieve brandstoffen en klimaatadaptie sterker dan tevoren gevoerd. Als leverancier van high-end producten, systemen en componenten voor de bagger-, offshore- en natte mijnbouwindustrie, is IHC Merwede hierin direct betrokken. Daarnaast zijn de sectoren waarin we als IHC Merwede opereren continu in beweging door onzekerheden op de financiële markten en aan sterke veranderingen onderhevig als gevolg van deze wereldwijde duurzaamheidstrends. Ambitieuze internationale eisen met betrekking tot emissies, veiligheid en lokale impact op ecosystemen zijn vanuit deze sectoren belangrijke drivers voor de vraag naar duurzame oplossingen. Daarnaast zien we dat ook banken en exportkredietverzekeraars in toenemende mate eisen stellen aan de sociale en milieubelasting van exportproducten. Met het naar buiten treden over ons maatschappelijk en milieubeleid en de duurzame bijdrage die we kunnen leveren aan de maritieme infrastructuur, grondstoffen en energiewinning in opkomende markten, ambiëren we niet alleen een interessante gesprekspartner voor onze stakeholders te zijn, maar ook om duurzame oplossingen in de markt te plaatsen. De rol die IHC Merwede vanuit haar positie als high-end leverancier van equipment naar stakeholders heeft, wordt versterkt door specifieke kennis en kunde op het gebied van advisering, trainingen en opleidingen. De komende jaren zullen we het maatschappelijk beleid binnen de organisatie nog verder verstevigen en nog sterker de samenwerking met onze stakeholders, waaronder klanten, toeleveranciers en overheden, op dit vlak opzoeken. De wereldwijde duurzaamheidstrends en specifieke ontwikkelingen in de bagger-, offshore- en natte mijnbouwindustrie zijn relevant voor het verder uitbouwen van onze strategie en het maatschappelijk beleid. Duurzame productontwikkeling, het optimaliseren van onze voortbrengingsketen en de veiligheid op de werkvloer zijn hierbij ook in de nabije toekomst belangrijke aandachtspunten. Op deze manier trachten we een bijdrage te leveren aan het verduurzamen van de maritieme sector en daarmee aan de sterke positie van de Nederlandse maritieme industrie op de internationale markt. Middels dit maatschappelijk jaarverslag geeft IHC Merwede, in aanvulling op het financieel jaarverslag, inzicht in de maatschappelijke en sociale prestaties alsmede onze MVOambities voor de komende periode. Met ingang van dit jaar zijn het sociaal jaarverslag en het MVO-jaarverslag samengevoegd tot één maatschappelijk jaarverslag, waarin de onderneming rapporteert over de niet-financiële aspecten van de bedrijfsvoering. Namens de Raad van Bestuur, Dave Vander Heyde CFO, Voorzitter Stuurgroep MVO 2014, IHC Merwede Holding B.V. Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 3

3 IHC Merwede richt zich op de voortdurende ontwikkeling van haar ontwerp- en bouwactiviteiten voor de gespecialiseerde maritieme sector. Met haar decennialange ervaring is IHC Merwede wereldmarktleider als leverancier van efficiënte schepen en equipment voor bagger- en natte mijnbouwactiviteiten. De onderneming wordt tevens erkend als een betrouwbare leverancier van innovatieve schepen en materieel voor de offshore markt. IHC Merwede heeft brede expertise in huis op het gebied van het ontwerp en de bouw van geïntegreerde standaard en custom-built schepen, geavanceerd equipment en de daarbij behorende life-cycle support. Deze geïntegreerde, systematische aanpak heeft geleid tot optimaal functionerende producten en langdurige partnerships. Tot de brede klantenkring van de onderneming behoren baggerbedrijven, olie- en gasconcerns, offshore contractors en overheden. Binnen IHC Merwede zijn meer dan medewerkers actief, verspreid over verschillende locaties in Nederland, Brazilië, China, Frankrijk, India, Kroatië, Maleisië, het Midden-Oosten, Nigeria, Singapore, Slowakije, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika. Dankzij voortdurende investeringen in R&D blijft technologische innovatie voor de onderneming de solide basis vormen. In Nederland heeft IHC Merwede vier scheepswerven tot haar beschikking waar het ontwerp en de bouw van complexe schepen worden gerealiseerd. Strategie Over IHC Merwede Middels het strategische speerpunt groei wil IHC Merwede nieuwe markten ontwikkelen en haar bestaande markten uitbreiden. Hierbij ligt een nadruk op de ontwikkeling, het ontwerp en de bouw van standaard scheepconcepten, de ontwikkeling van diepzee mijnbouw en de markt rondom duurzame energie. Daarnaast is uitbreiding van de productportfolio van de onderneming met kritische componenten door zowel overname als business development een belangrijk aandachtspunt voor de komende periode. Een voorwaarde voor IHC Merwede om haar plaats in de value chain te behouden en uit te breiden, betekent dat er een integrale ketenvisie ontwikkeld moet worden waarbij IHC Merwede een stuk regie moet voeren. Via internationalisatie blijft IHC Merwede continu werken aan het leveren van de beste wereldwijde service aan klanten op het gebied van kosteneffectiviteit en kwaliteit. De bouw van standaard schepen en componenten vindt in toenemende mate plaats op buitenlandse werven en productielocaties. De groei in de internationale staf van IHC Merwede gaat gestaag verder. Middels een op innovatie gerichte strategie met product- en procesontwikkeling en optimalisatie daarvan wil IHC Merwede haar marktleiderschap op het gebied van technologie, Supply Chain Management en full services uitbreiden door de verdere ontwikkeling van life-cycle support, geïntegreerde maritieme oplossingen en baggerschepen met een hogere efficiency, lagere milieu-impact en lagere cost-of-ownerschip. Jaarlijks wordt circa 3% van de omzet beschikbaar gesteld voor Research, Development en Innovatie (RD&I) activiteiten waarin een groep van 350 tot 400 medewerkers actief participeert. programma zal hieraan bijdragen in de vorm van standaardisatie van interne procedures en de implementatie van een set instrumenten die, binnen de gehele organisatie van toepassing zullen zijn. Hiermee worden de interne procedures vereenvoudigd en zal de organisatie met een gezicht naar buiten treden. Daarnaast wordt bewust gewerkt aan een betere positionering buiten deze ketens, waarmee de communicatie met stakeholders wordt verbeterd. Organisatiestructuur Eind 2013 is de organisatiestructuur van IHC Merwede aangepast, waarmee een beweging richting een meer centrale regie is ingezet om risico s beter te beheersen, de interne samenwerking te verbeteren en onze markten nog beter te bedienen met IHC Merwede producten en diensten. In deze nieuwe structuur zijn de activiteiten geclusterd in twee grote scheepsbouwdivisies, te weten de Offshore divisie en de Dredging divisie, en een aantal clusters van toeleverende bedrijven. De disciplines Project Management en Supply Chain Management evenals de financiële organisatie en Human Resources worden centraal georganiseerd. Daarnaast heeft IHC Merwede middels MTI Holland haar eigen, centrale onderzoeksinstituut, van waaruit Research, Development en Innovatie (RD&I) activiteiten in samenwerking met de afdelingen productontwikkeling, engineering en business development worden uitgevoerd. De organisatie bestaat uit een combinatie van Product- Krimpen aan den IJssel Markt-Combinaties, Capability Centres en Competence Centres. Sinds 2011 zijn alle scheepsbouwactiviteiten van IHC Merwede ondergebracht in dertien Product-Markt- Combinaties (PMC s), die van wieg tot graf verantwoordelijk zijn voor het eindproduct. Deze PMC s leveren producten aan de externe markten van IHC Merwede. De Capability Centres daarentegen leveren producten en diensten aan zowel interne als externe klanten. De Competence Centres, ten slotte, zijn interne professionele kenniscentra die ten dienste staan van de interne organisatie. Deze Compentence Centres maken deel uit van het primaire proces en voeren een deel van het project uit. Bestuursstructuur Medio 2013 heeft er een overdracht in de aandelenstructuur onder de aandeelhouders van de besloten vennootschap IHC Merwede plaatsgevonden. De investeringsmaatschappij Indofin Group heeft hiermee een meerderheidsaandeel van 62% verworven. Naast Indofin Group zijn Rabo Capital met 10% en het management en personeel van IHC Merwede met 28% de overige aandeelhouders. De verdeling van de aandelen in 2012 bedroeg respectievelijk 18,1%, 49,3% en 32,6%. De Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur zijn verantwoordelijk voor het te voeren beleid en de algemene gang van zaken binnen de onderneming, waarbij de belangen van de stakeholders zullen worden behartigd. Hierbij is de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor het dagelijkse bestuur van de onderneming, het opstellen van de langetermijn- Hardinxveld-Giessendam De strategische speerpunten van IHC Merwede, zoals vastgelegd in het Business Development programma 2011, zijn ook in 2013 onveranderd gebleven en omvatten de thema s groei, internationalisatie, samenwerking en producten procesontwikkeling. Ten slotte blijft IHC Merwede proactief werken aan zowel de interne samenwerking tussen business units en Product Markt Combinaties (PMC s) alsmede de externe samenwerking in de ketens waarin de onderneming een rol speelt. Het One IHC Merwede Sliedrecht Kinderdijk 4 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 5

4 Over IHC Merwede Organogram IHC Merwede Strategy CEO Mr. Bram Roelse Human Resources Board of Directors Executive Committee strategie en de resultaten van de onderneming. De Raad van ExCo+ Commissarissen houdt toezicht op het beleid en functioneren van de Raad van Bestuur en voorziet deze eveneens van advies omtrent de bedrijfsvoering. De Raad van Bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. Project Supply Chain Met de verschuivingen Management in de aandeelhoudersstructuur Management hebben tevens een aantal wijzigingen in de bestuursstructuur plaats gevonden. Sinds medio 2013 bestaat de Raad van Commissarissen uit de volgende vijf leden: Motion Offshore Dredging - De heer J.C. ten Cate (voorzitter) Control Technology Services - Mevrouw B.H.C. de Bruin Vuyk Engineering Sales Sales IHC Systems Rotterdam - De heer C.J. de Bruin - De heer Offshore G.L.M. Hamers Dredging IHC Drives & Merwede Vessels Vessels Automation Design - De heer C. Korevaar IHC Engineering Business IHC Hytop De Raad van Bestuur bestaat eind 2013 uit: IHC Offshore IHC Vremac - De heer Systems A. Roelse (CEO) Cylinders - De heer D.A.A.J.A.G. Vander Heyde (CFO) IHC Hytech IHC Parts & Services COO IHC Winches R-Project IV Consult IHC Piping IHC Metalix IHC Interior IHC Fabrication IHC China Support Ondernemingsraad De ondernemingsraad van IHC Merwede heeft op basis van de Wet op de Ondernemingsraden inspraak op het SHEQ External Relations ondernemingsbeleid en de personeelsbelangen. De International Offices ondernemingsraad van IHC Merwede bestaat uit drie deelcommissies, die niet alleen uit gekozen OR-leden bestaan maar ook één of meerdere toegevoegde leden kennen, CFO die Mr. Dave Vander Heyde zich uitsluitend met het werk van de deelcommissie bezig Business houden. De deelcommissies zijn bevoegd tot het voeren Controlling van overleg met diegene die de leiding heeft over het betrokken Treasury onderdeel. Zaken als instemmingsrecht en adviesrecht zijn niet toegekend aan de deelcommissies, maar liggen bij de International Offshore Mining ondernemingsraad. building sites Tools IHC Global Production (Internationale) IHC Handling waardeketen Yards R&D/MTI IHC Hydrohammer Systems External Communication Mining vessels IHC MMP IHC Sealing Solutions IHC Fundex Equipment IHC Merwede richt IHC Sea Steel zich met OceanflORE haar activiteiten op Legal de voortdurende ontwikkeling van ontwerp- en bouwactiviteiten voor de gespecialiseerde maritieme sector in de bagger-, ICT mijnbouw-, offshore- en duurzame energiemarkt. De kracht van IHC Merwede ligt hierbij in het aanbieden van complexe Insurances totaaloplossingen voor de genoemde sectoren. Continue I.P. R&D-activiteiten zijn erop gericht om innovatieve producten CEO Dhr. Bram Roelse Financial Control & Administration Tax Risk Management Facility Services Legenda Board of Directors Executive Committee ExCo+ Offshore Sales Offshore Vessels IHC Engineering Business IHC Offshore Systems IHC Hytech Project Management Dredging Sales Dredging Vessels IHC Parts & Services COO (nog in te vullen) Motion Control & Automation IHC Systems IHC Drives & Automation IHC Hytop IHC Vremac Cylinders IHC Winches Supply Chain Management Vuyk Engineering Rotterdam Merwede Design R-project IV Consult Technology Services IHC Piping IHC Metalix IHC Interior IHC Fabrication IHC China Support Strategy R&D/MTI SHEQ International Offices International building sites IHC Global Production International Yards Offshore Tools IHC Hydrohammer IHC Handling Systems IHC Sea Steel Human Resources External Communication External Relations Mining Mining vessels IHC MMP OceanflORE CFO Dhr. Dave Vander Heyde IHC Sealing Solutions IHC Fundex Equipment Business Controlling Treasury Financial Control & Administration Tax Risk Management Legal ICT Insurances I.P. Facility Services in de markt te zetten, waarbij wordt ingespeeld op de maatschappelijke aspecten binnen de sector. Door de kennis van totaaloplossingen en de complexe systemen die IHC Merwede op de markt brengt, kan de onderneming de impact van haar producten op mens en milieu inschatten en waar nodig mitigeren, dan wel in de vorm van trainingen aangeven in hoeverre zuiniger en veiliger kan worden geopereerd. Afnemers, toeleveranciers en samenwerkingspartijen Onder de brede klantenkring van IHC Merwede bevinden zich baggerbedrijven, olie- en gasconcerns, offshore aannemers en overheden. Dit zijn zowel grote spelers op de mondiale markt als kleine lokale aannemers en overheden. Voor de levering van grondstoffen, materialen, producten en diensten maakt IHC Merwede gebruik van ruim leveranciers wereldwijd. Deze toeleveranciers zijn onderverdeeld in de categorieën aandrijving, elektrische installaties, staal, offshore equipment, bagger equipment, subcontracting (leiding-, schilder- en isolatiewerk), standaard scheepsequipment en overige. Van de totale kosten wordt ongeveer 70% besteed in de externe keten. Hierbij is ongeveer 4% van de leveranciers goed voor 70% van de totale bestedingen. In de ontwikkeling van haar producten en diensten werkt IHC Merwede samen met onder andere universiteiten, kennisinstellingen, overheden, brancheorganisaties en andere industriepartners. Zo is de onderneming onder meer betrokken geweest bij het Ecoshape Building with Nature initiatief, werkgroepen van de CEDA en participeert IHC Merwede op dit moment in een aantal Europese subsidieprojecten. Producten, diensten en afzetmarkten De belangrijkste producten van IHC Merwede zijn hoogtechnologische, geïntegreerde schepen en equipment in de vorm van zowel custom-built als gestandaardiseerde producten voor een wereldwijde klantenkring. Het brede productaanbod voor de baggermarkt varieert van kostenefficiënte, standaard stationaire snijkopzuigers tot s werelds grootste custom-built sleephopperzuigers. Voor de mijnbouwmarkt worden geïntegreerde mijnbouwsystemen inclusief mineraalverwerking voor onshore en nearshore mijnbouwprojecten geleverd. Daarnaast is IHC Merwede een actieve speler op het gebied van ontwikkelingen voor de diepzee mijnbouw. Voor de offshore olie- en gasindustrie levert IHC Merwede hoogwaardige offshore producten zoals installatie- en onderhoudsschepen voor de wind-, getijdenen golfenergiemarkt. Via de business units in het Technology Services en Motion Control & Automation cluster wordt de maritieme markt voorzien van een grote serie componenten en complete systemen. 6 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 7

5 Over IHC Merwede Ter ondersteuning van de geleverde schepen en equipment biedt IHC Merwede life-cycle support aan haar klanten. Dit betreft een verbintenis met onze producten en de projecten van onze klanten, waarbij een service in de vorm van een complete logistieke ondersteuning, training, technische beschikbaarheid en assistentie aan boord wordt verleend. Deze wereldwijde en levenslange productondersteuning heeft als doel het optimaliseren van de prestaties en inzetbaarheid van onze producten, het bewaken van een juiste en veilige werking van IHC Merwede producten en het garanderen van maximaal rendement op de investering door het verlagen van de operationele kosten. Het IHC Merwede Training Institute for Dredging (TID) biedt wereldwijd trainingen en cursussen aan onder andere de bagger-, offshore- en mijnbouwindustrie alsmede aan havenautoriteiten. Deze trainingen zijn gericht op het ontwikkelen van vaardigheden ten behoeve van het optimaal bedienen van de schepen en producten van IHC Merwede en het uitvoeren van projecten en operaties. De trainingen en lesmethoden, aangeboden door het TID, kennen een grote variëteit. Zo wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van klassikale lesmethoden, maar kunnen klanten ook kiezen voor simulatortrainingen, trainingsprogramma s op een specifieke locatie of project, web-based training en opleidingen middels videoconferentie. Alle trainingen kunnen worden afgestemd op de specifieke wensen en behoeften van de klanten. Tevens wordt in toenemende mate aandacht besteed aan de operationele advisering van onze klanten. Met het opzetten van IHC Dredging Consultants wordt de baggermarkt bediend, terwijl IHC Mining Advisory Services zich richt op de ondersteuning van klanten uit de mijnbouwmarkt. Maatschappelijke aspecten Met name in de offshore industrie is veiligheid een belangrijk thema. Onder invloed van maatschappelijke druk en de bijbehorende ontwikkeling van wet- en regelgeving is er een hoge standaard met betrekking tot veiligheid ontwikkeld binnen de offshore industrie. Ook toeleveranciers van offshore bedrijven krijgen te maken met strikte normen waar de productielocaties aan dienen te voldoen. IHC Merwede maakt gebruik van een breed scala aan toeleveranciers voor de productie van haar producten. Met het aantal toeleveranciers neemt ook het risico op schending van de mensenrechten en kinderarbeid in de voortbrengingsketen toe. IHC Merwede onderschrijft de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens en voert stapsgewijs een methodiek in, waarbij compliance aan diverse wet- en regelgeving inzichtelijk wordt gemaakt. Zowel bagger- als (diepzee) mijnbouwoperaties hebben in potentie een grote impact op het milieu. Relevante milieu-aspecten omvatten de emissies als gevolg van het brandstofverbruik, vertroebeling en bezinking van fijn sediment in gevoelige ecosystemen en onderwater geluid. IHC Merwede neemt haar verantwoordelijkheid ten aanzien van deze thema s door de vertaalslag te maken naar het ontwerp van haar producten en daarmee de operationele mogelijkheden hiervan. Dredging Mining De sector waarin IHC Merwede opereert, is gevoelig voor corruptie. Dit is van toepassing door de levering van kapitaalintensieve werktuigen voor de bagger-, offshoreen mijnbouwindustrie, en heeft tevens te maken met het feit dat er gebruik wordt gemaakt van lokale agenten. IHC Merwede heeft een intern beleid opgesteld ten aanzien van anti-corruptie, waarmee risico s zoveel mogelijk worden gereduceerd. Offshore Molendijk, Sliedrecht 8 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 9

6 Trends en maatschappelijke ontwikkelingen Uit het in 2005 door de Verenigde Naties uitgevoerde Millenium Ecosystem Assessment is gebleken dat er in de afgelopen decennia grote veranderingen zijn toegebracht aan diverse ecosystemen om aan de wereldwijde toenemende vraag naar voedsel, energie en grondstoffen te kunnen voldoen. Een van de conclusies van dit onderzoek is dat de druk, die de huidige menselijke activiteit uitoefent op de natuurlijke functies van de aarde, inmiddels dusdanig hoog is dat er geen zekerheid bestaat over de mogelijkheden van de planeet om ook toekomstige generaties te kunnen onderhouden. Een van de meest besproken gevolgen van de menselijke activiteit op de aarde is de klimaatverandering en de mogelijke consequenties hiervan, zoals extreme weersomstandigheden en stijging van de zeespiegel. Het niet voldoen aan de publieke verwachtingen ten aanzien van klimaatverandering kan voor ondernemingen leiden tot imagoschade met de toegevoegde bedreiging van verlies van de license-to-operate wanneer niet aan de gestelde wet- en regelgeving kan worden voldaan. Door de groeiende wereldbevolking, de wereldwijd toenemende welvaart en de snelheid waarmee ontwikkelingslanden zich industrieel ontwikkelen, is er een sterk stijgende vraag naar energie en grondstoffen. Wereldwijd zullen bedrijven te maken krijgen met uitdagingen met betrekking tot het beheren en beperken van materialen en energiekosten als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen. Naar verwachting zal de onttrekking van mineralen, metalen en biomassa aan de aarde in 2030 zo n 55% hoger liggen dan in Hiermee neemt de waarschijnlijkheid van een wereldwijde concurrentieslag naar zeldzame materialen in de komende 20 jaar toe en daarmee de kans op schommelende en stijgende grondstofprijzen. De producten en productieprocessen van IHC Merwede worden vooralsnog in hoge mate gedreven door het gebruik van fossiele brandstoffen, met de mogelijke risico s op prijsstijgingen en de ontwikkeling van wet- en regelgeving op het terugdringen hiervan als gevolg. Door de korte termijn R&D-programma s in te zetten op het reduceren van brandstofverbruik door efficiëntere aandrijving en door op de lange termijn over te stappen op alternatieve energiebronnen en duurzame energie, kunnen deze risico s worden verlaagd. Ook de toenemende waarschijnlijkheid van een wereldwijde grondstoffenschaarste vormt voor IHC Merwede een bedreiging door de grote hoeveelheid grondstoffen, waaronder zeldzame metalen voor de elektrische systemen, die benodigd is voor onze producten. Kansen op dit vlak zijn te vinden in het meebewegen met de wereldwijde trend rondom de transitie van een lineaire naar een circulaire economie. Tegelijkertijd ziet IHC Merwede met haar productportfolio, waarin wordt gericht op onder meer de offshore wind industrie voor alternatieve energiewinning en diepzeemijnbouw voor het winnen van mineralen, kansen om een bijdrage te leveren aan het reduceren van de te verwachte tekorten. Duurzaamheidstrends in de bagger-, offshoreen mijnbouwindustrie Een algemene trend in de maritieme industrie is de ontwikkeling van wet- en regelgeving ten behoeve van het terugdringen van emissies, zoals CO 2, NO x en SO x. Daarnaast heeft de Europese Unie in 2008 de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie uitgebracht waarin elf kwalitatieve indicatoren zijn beschreven om een goede milieu toestand te beschrijven. Op dit moment zijn de verschillende lidstaten deze indicatoren aan het uitwerken om uiteindelijk normen te kunnen formuleren, waarmee een goede milieu toestand in Europese wateren kan worden bereikt en beheerd. Kijkend naar de lokale belasting van bagger- en diepzeemijnbouwoperaties zijn er veel overeenkomsten waar te nemen in de relevante milieuthema s. Zo is voor beide sectoren de gevoeligheid en mate van herstelbaarheid van de aanwezige ecosystemen als respons op de bagger- en mijnbouwactiviteiten van groot belang. Een van de relevante thema s in het vaststellen van de lokale milieubelasting in de bagger- en diepzeemijnbouwindustrie is vertroebeling. Met de inbreng van fijne zanddeeltjes in de waterkolom als gevolg van ontgravingsactiviteiten op de zeebodem, het overvloeien van de hopper in het geval van baggeractiviteiten en het terugbrengen van restant sediment tijdens diepzeemijnbouwprocessen, wordt de lichtinval drastisch gereduceerd en kan het bezinken van deze deeltjes tot negatieve gevolgen voor de lokale ecosystemen leiden. Een ander thema dat in groeiende mate onderdeel uitmaakt van de internationale agenda, is onderwatergeluid. Met name in de diepzeemijnbouwindustrie is, ondanks alle inspanningen en initiatieven, echter nog maar weinig bekend over de daadwerkelijke impact op de diepzee ecosystemen. Diverse stakeholders in deze industrie, waaronder IHC Merwede, zijn betrokken bij milieustudies naar de mogelijke impact van mijnbouwoperaties op de aanwezige ecosystemen op de zeebodem en de ontwikkeling van mitigerende maatregelen. Met name dit laatste is van groot belang voor de publieke opinie ten aanzien van diepzeemijnbouw en de verdere ontwikkeling van deze industrie. De offshore industrie heeft in de afgelopen decennia, onder invloed van maatschappelijke druk en de hieruit volgende ontwikkeling van wet- en regelgeving naar aanleiding van ongelukken en natuurrampen door grote olielekkages, veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van duurzaamheidsthema s. Hierbij is vooral veel aandacht voor het verhogen van de veiligheid van werknemers aan boord van offshore installaties, het reduceren van de milieubelasting als gevolg van de aanwezigheid en operatie van offshore-installaties en het voorkomen van olielekkages en bijbehorende impact op het milieu. IHC Merwede ziet kansen in deze wereldwijde ontwikkeling van duurzaamheidstrends en tracht de bedreiging van de license-to-operate van haar producten om te zetten in kansen voor haar klanten. Dit doet de onderneming door de kennis van en ervaring met complexe totaaloplossingen in te zetten en te vertalen naar het productontwerp. Toegepast onderzoek naar het reduceren van het energieverbruik, emissies en de mogelijkheden van alternatieve brandstoffen, alsmede diverse binnen- en buitenlandse partnerschappen om de milieubelasting van bagger-, offshore- en mijnbouwactiviteiten in kaart te brengen, dragen bij aan de ontwikkeling van duurzame producten en diensten binnen IHC Merwede. Internationale ontwikkelingen in sociale weten regelgeving IHC Merwede opereert in een uitdagende wereld. Niet alleen verwachten onze klanten de hoogste kwaliteit en efficiëntie van onze producten, ook andere stakeholders formuleren ambitieuze standaarden op het vlak van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De laatste jaren ziet de onderneming steeds sterker een verband tussen de door financiële partijen gestelde voorwaarden en dat wat publieke partijen graag zouden willen zien. Een praktisch voorbeeld hiervan is te vinden in het feit dat een groot deel van de exporttransacties van IHC Merwede wordt verzekerd bij de kredietverzekeraar Atradius Dutch State Business, uitvoerder van het ministerie van Financiën. Aangezien zowel de offshore- als de baggerindustrie zijn aangemerkt als potentiële, risicovolle sectoren, worden praktisch alle aanvragen getoetst op sociale en milieueffecten op basis van de IFC Performance Standards. In de in 2013 gepubliceerde beleidsnota Wat de wereld verdient: een nieuwe agenda voor hulp, handel en investeringen geeft de Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking te kennen dat het voldoen aan de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen het minimum is wanneer bedrijven een beroep doen op het exportinstrumentarium. IHC Merwede onderschrijft de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen. In de praktijk betekent dit dat IHC Merwede onder meer de mensenrechten respecteert van degenen die gevolgen ondervinden van de bedrijfsactiviteiten, leveranciers en onderaannemers stimuleren om verantwoordelijkheid te nemen ten aanzien van sociale en milieu-aspecten en dat IHC Merwede, naast het rapporteren over onze financiële prestaties, transparant is over haar sociale en milieudoelstellingen en prestaties. Een tendens die IHC Merwede ziet, is de exploratie voor verdere samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en NGO s. Een voorbeeld hiervan is de discussie omtrent klimaatadaptatie. Waar de overheid een faciliterende rol kan spelen om partijen uit de sector samen te brengen en NGO s de uitdagingen adresseren, kan IHC Merwede als internationaal opererende maritieme speler haar expertise inzetten om oplossingsrichtingen aan te dragen op bijvoorbeeld het vlak van kustbescherming. Als leverancier van equipment kan IHC Merwede die oplossingsrichtingen vertalen in concrete ontwerpen die inspelen op de lokale problematiek. 10 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 11

7 Maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft de serieuze aandacht van IHC Merwede. Dit betekent dat de onderneming naast het streven naar winst (profit) rekening houdt met het effect van haar activiteiten op het milieu (planet) en oog heeft voor de sociale aspecten (people) van ondernemen. Toelichting MVO-beleid IHC Merwede MVO-strategie IHC Merwede Het MVO-beleid van IHC Merwede is gebaseerd op de drie pijlers Duurzaam Ondernemerschap, Sociale Verantwoordelijkheid en Aandacht en Zorg voor het Milieu. Met het benoemen van deze pijlers levert het maatschappelijk beleid een bijdrage aan de strategische speerpunten van de organisatie, terwijl tevens wordt ingespeeld op de wereldwijde en sectorspecifieke trends en ontwikkelingen. Onze visie hierin is dat de toekomst en werkomgeving van de markten waarin IHC Merwede opereert, worden bepaald door veiligheid, economische stabiliteit, grondstoffenvoorraden, milieuthema s en logistieke mogelijkheden. Als marktleider in de bagger- en natte mijnbouwindustrie en met een vooraanstaande positie in de offshore markt is het onze ambitie deze positie te blijven verstevigen en uit te breiden. Het maatschappelijk beleid geeft IHC Merwede hierbij de ondersteuning door op het vlak van internationalisatie invulling te geven aan corporate governance en anti-corruptie onder de pijler Duurzaam Ondernemerschap. Gerelateerd aan het strategische speerpunt Samenwerking wordt getracht deze samenwerking in de keten en met lokale gemeenschappen te verbeteren door onze verantwoordelijkheid jegens onze leveranciers en de maatschappij te nemen. Ten slotte draagt de pijler Aandacht en Zorg voor het Milieu bij aan het strategische thema product- en procesontwikkeling door als innovatief bedrijf aan de toenemende vraag naar duurzame producten en diensten tegemoet te komen en de milieubelasting van productieprocessen zoveel mogelijk te reduceren. Het implementeren en uitvoeren van een robuust MVO-beleid is een proces, dat vraagt om bewustwording en draagvlak binnen de gehele organisatie om succesvol te kunnen zijn. Alle inmiddels ontplooide initiatieven en activiteiten binnen de diverse business units hebben een stevige voedingsbodem gecreëerd voor een volwaardig MVO-beleid. IHC Merwede erkent dat de implementatie van het beleid binnen al haar nationale en internationale vestigingen tijd nodig heeft om te kunnen groeien. Om dit proces overzichtelijk en beheersbaar te houden, is gekozen voor een fasering in de implementatie van het beleid waarbij een start is gemaakt bij de Nederlandse bedrijfslocaties. Organisatie en uitvoering van het maatschappelijk beleid De uitvoering van het MVO-beleid is terug te vinden binnen de verschillende lagen van de organisatie. Om het proces in goede banen te leiden is medio 2011 een stuurgroep aangesteld. In deze stuurgroep zijn vertegenwoordigers aanwezig vanuit Human Resources, Corporate Communication, Public Affairs, Supply Chain Management, Facility Services, Research & Development en Productontwikkeling. Met deze afvaardiging worden de verschillende afdelingen betrokken bij de invulling van de materiële onderwerpen, doordat iedere vertegenwoordiger verantwoordelijkheid draagt voor de voortgang van een of meer onderwerpen. De stuurgroep wordt voorgezeten door de CFO als vertegenwoordiging van de Raad van Bestuur en eindverantwoordelijke voor de activiteiten binnen het maatschappelijk beleid. De stuurgroep vormt de belangrijkste schakel tussen de Raad van Bestuur enerzijds en de divisies en clusters binnen de organisatie anderzijds en is verantwoordelijk voor het opzetten van het MVO-beleid, het formuleren van concern brede doelstellingen, het faciliteren van de implementatie binnen de divisies van IHC Merwede, het bewaken van de voortgang van de implementatie, het evalueren van de resultaten en de interne en externe communicatie rondom het beleid en de resultaten. Daar waar nodig zal de stuurgroep doelstellingen bijstellen of aanscherpen op basis van behaalde resultaten en feedback vanuit de organisatie, de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen. Ieder kwartaal worden de voortgang en behaalde resultaten gerapporteerd aan de Raad van Commissarissen. Het MVO-loket is opgericht voor de dagelijkse ondersteuning bij de uitvoering en implementatie van het maatschappelijk beleid. Dit is het centrale aanspreekpunt voor alle MVO en duurzaamheid gerelateerde vraagstukken en faciliteert, stimuleert en ondersteunt de implementatie van het maatschappelijk beleid binnen de divisies en business units. Hierbij wordt nauw samengewerkt met Public Affairs om externe ontwikkelingen in de industrie en in de maatschappij in het algemeen te volgen en af te stemmen met het interne beleid om, daar waar nodig, de vertaalslag te kunnen maken naar doelstellingen en de dagelijkse praktijk van IHC Merwede. De grote diversiteit aan business units en producten waarmee de verschillende markten worden bediend, vormt gelijktijdig de grootste uitdaging en biedt kansen voor het opzetten en uitrollen van een gedegen MVO-beleid. Door een aantal wijzigingen in de organisatiestructuur in 2013 zullen beslissingen en stappen weer gefaseerd worden uitgevoerd. Materiële onderwerpen Bij het opstellen van het maatschappelijk beleidsplan in 2012 zijn reeds per pijler een aantal materiële onderwerpen geïdentificeerd, die van belang zijn voor de onderneming en die tevens van belang worden geacht voor de sector. De lijst van materiële onderwerpen is vanuit de MVO-stuurgroep tot stand gekomen door middel van een evaluatie van trends en maatschappelijke ontwikkelingen, de huidige aandachtspunten binnen de beleidsvoering van IHC Merwede en de kracht van de onderneming om duurzame oplossingen met een lage cost-of-ownership in de markt te zetten. Deze materiële onderwerpen zijn echter vooralsnog niet gespiegeld aan de verwachtingen die onze stakeholders hebben van het maatschappelijk beleid van IHC Merwede. Het uitvoeren van interviews met stakeholders om de geïdentificeerde materiële onderwerpen vast te stellen maakt onderdeel uit van de volgende stappen in de implementatie van het maatschappelijk beleid. Indien de stakeholders te kennen geven dat er specifieke materiële onderwerpen missen in dit overzicht of dat bepaalde onderwerpen niet van materieel belang worden geacht, zal dit intern in de MVO-stuurgroep ter discussie worden gesteld met eventuele aanpassingen aan het beleid als gevolg. Duurzaam Ondernemerschap Met een bestand van ruim leveranciers heeft 12 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 13

8 MVO-strategie IHC Merwede De 3 pijlers van het maatschappelijk verantwoord ondernemen: Duurzaam Ondernemerschap Middels de pijler Duurzaam Ondernemerschap wil IHC Merwede haar gezonde financiële en winstgevende positie behouden om daarmee nu en in de toekomst de stakeholders zekerheid te bieden dat de onderneming haar MVO-ambities in de praktijk kan brengen. Sociale Verantwoordelijkheid Onder de pijler Sociale Verantwoordelijkheid staat de maatschappelijke positie en de betrokkenheid van IHC Merwede, in de breedste zin van het woord, centraal. Dit niet alleen binnen de poorten van de eigen onderneming, maar ook bij de samenleving in het algemeen en onze toeleveranciers, onderaannemers en werven in het buitenland waarmee een samenwerking wordt aangegaan in het bijzonder. Aandacht en Zorg voor het Milieu In de derde pijler Aandacht en Zorg voor het Milieu vinden alle milieu-aspecten en hieraan gerelateerde ontwikkelingen ten aanzien van producten en voortbrengingsprocessen een plaats. Door aandacht te besteden aan de milieubelasting van zowel de geleverde producten en diensten alsmede de eigen productieprocessen, neemt IHC Merwede de verantwoordelijkheid om de milieu-impact van haar activiteiten zoveel mogelijk te reduceren. IHC Merwede een behoorlijke invloed op de voortbrengingsketen waarvan de onderneming deel uit maakt. Hiermee is ketenverantwoordelijkheid een van de materiële onderwerpen onder de pijler Duurzaam Ondernemerschap. Belangrijke aspecten van ketenverantwoordelijkheid zijn de leveranciersbeoordelingen op onder meer milieu-aspecten, mensenrechten en arbeidsomstandigheden. Good governance, inclusief anti-corruptie, maakt onderdeel uit van de lijst van materiële onderwerpen aangezien IHC Merwede wereldwijd opereert in een sector met een hoge mate van gevoeligheid voor corruptie. Als organisatie heeft IHC Merwede een grote invloed op de samenleving om haar heen. Door ondersteuning van lokale gemeenschappen draagt de IHC Merwede Foundation bij aan de ontwikkeling van samenlevingen in de regio s waar IHC Merwede actief is. Sociale Verantwoordelijkheid IHC Merwede is verantwoordelijk voor de gezondheid en welzijn van haar medewerkers, ongeacht de locatie waar zij werkzaam zijn. Veiligheid en gezondheid maken, evenals opleidingen en trainingen, reeds langere tijd deel uit van de interne agenda van IHC Merwede, waarmee uiteindelijk een bijdrage wordt geleverd aan de kwaliteit van de producten. Naast veiligheid op de interne werkvloer, is de veiligheid tijdens het gebruik van IHC Merwede producten een belangrijk aandachtspunt. Met name in de offshore industrie worden hoge eisen gehanteerd als het gaat om veiligheid. De ervaringen en kunde die IHC Merwede als onderneming heeft opgebouwd vanuit deze sector, worden doorgetrokken naar de andere sectoren waarin de onderneming actief is. Aandacht en Zorg voor het Milieu De kracht van IHC Merwede ligt in het bieden van complexe totaaloplossingen voor de bagger-, offshoreen mijnbouwindustrie. Vanuit deze achtergrond wil IHC Merwede een bijdrage leveren aan het reduceren van de milieubelasting van de door haar geleverde producten door aandacht te besteden aan duurzame productontwikkeling in het algemeen en het energieverbruik en de emissie van de producten in het bijzonder. Andere relevante thema s onder duurzame productontwikkeling zijn het reduceren van vertroebeling, onderwater geluid en lekkage van olie naar het water. IHC Merwede wil niet alleen de milieubelasting van de geleverde producten en diensten zoveel mogelijk reduceren, maar is middels het in kaart brengen van de carbon footprint van de productieprocessen ook bewust van de CO 2 -uitstoot en impact van haar directe activiteiten. Materialiteitsmatrix De materialiteitsmatrix is een weergave van de interne en externe relevantie voor de voor IHC Merwede vastgestelde materiële onderwerpen. Aangezien de materiële onderwerpen nog niet zijn afgestemd met de externe stakeholders, is de materialiteitsmatrix vooralsnog gebaseerd op recente trends en maatschappelijke ontwikkelingen binnen de sectoren waar IHC Merwede actief is en de relevantie van de materiële onderwerpen binnen IHC Merwede. De horizontale as geeft de interne relevantie van de materiële onderwerpen weer. Op de verticale as worden de onderwerpen ingeschaald naar relevantie voor de sector op basis van analyses van trends en ontwikkelingen in de sector. Relevant voor de sector (op basis van trends en maatschappelijke ontwikkelingen) Ondersteuning lokale gemeenschappen Ketenverantwoordelijkheid (inclusief leveranciersbeoordelingen) Good governance (inclusief anti-corruptie) Opleiding en training Veiligheid en gezondheid Carbon footprint IHC Merwede Veiligheid tijdens gebruik IHC Merwede producten Energieverbruik en emissies IHC Merwede producten Duurzame productontwikkeling / innovatie Relevant voor IHC Merwede 14 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 15

9 Duurzaamheid en een aantal specifieke aspecten van het maatschappelijk beleid van IHC Merwede maken al sinds jaar en dag onderdeel uit van de bedrijfsvoering van de organisatie. Met het opstellen en implementeren van het maatschappelijk beleid worden deze activiteiten verder ontwikkeld, gebundeld en voor onze stakeholders inzichtelijk gemaakt. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de invulling van de materiële onderwerpen binnen IHC Merwede. Duurzaam Ondernemerschap Duurzaamheid in de praktijk De belangrijkste doelstelling onder de pijler Duurzaam Ondernemerschap is het garanderen van de continuïteit en de onafhankelijke positie van de onderneming. Middels deze pijler wordt een bijdrage geleverd aan de strategische speerpunten Groei en Internationalisatie door invulling te geven aan de corporate governance en het opstellen van interne regelingen met betrekking tot anti-corruptie. Tevens wordt een bijdrage geleverd aan het strategische thema Samenwerking via ketenverantwoordelijkheid en de ondersteuning aan lokale gemeenschappen via de IHC Merwede Foundation. Code of Conduct & Anti-corruptie regeling Onze risico s met betrekking tot corruptie zijn met name te vinden in het feit dat IHC Merwede opereert in een sector die gevoelig is voor corruptie. Als Nederlandse multinational heeft de IHC Merwede groep te maken met zowel Nederlandse als internationale regelgeving en standaarden op het gebied van anti-corruptie. De anti-corruptiewetgeving in landen als Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten is recentelijk aangescherpt, waarbij IHC Merwede vooral te maken heeft met de zeer vergaande Anti-Bribery Act van het Verenigd Koninkrijk. IHC Merwede onderschrijft deze regelgeving en heeft in 2012 de aanzet gedaan tot de ontwikkeling van een algemene Code of Conduct en een specifiek anti-corruptiebeleid. In 2013 is hier verdere invulling aangegeven door het formeel vaststellen van de IHC Merwede Code of Conduct alsmede van een drietal regelingen ten behoeve van het anti-corruptiebeleid, te weten de Anti-corruptieregeling, de Agentenregeling en de Klokkenluidersregeling. Over de invulling en vormgeving van met name de laatstgenoemde regeling vindt op dit moment nog overleg met de OR plaats. In de tweede helft van 2013 is tevens een start gemaakt met de implementatie van de Agentenregeling. Onderdeel van deze regeling is het uitvoeren van een Due Dilligence onderzoek per agent. Hiervoor zijn procedures opgesteld, zodat in 2014 gestart kan worden met deze onderzoeken voor alle reeds gecontracteerde agenten. Door de ontwikkeling van een model agentenovereenkomst eind 2013 wordt zeker gesteld dat in ieder agentencontract de juiste clausules, zoals een verbod op omkoping, de verplichting om een goede administratie bij te houden en om personeel te trainen op het gebied van anti-corruptie, zijn opgenomen. In 2014 zal de inbedding van de hierboven genoemde regelingen binnen IHC Merwede verder vorm gegeven worden door de bedrijfsbrede communicatie van deze regelingen en de training van dat deel van het personeel dat in hun dagelijkse werk te maken kan krijgen met omkoping en corruptie. IHC Merwede Foundation Eind 2012 is de IHC Merwede Foundation opgericht met als doelstelling een bijdrage te leveren aan sociale, culturele en gemeenschap ondersteunende activiteiten met een duurzaam karakter door het inzetten van de kennis en passie van medewerkers van IHC Merwede. In 2013, het eerste operationele jaar van de IHC Merwede Foundation, lag de focus voornamelijk op het inventariseren van projecten en mogelijkheden ten behoeve van het opstarten van de eerste lange termijn partnerschappen met projectorganisaties. De eerste stap in deze richting is gezet in samenwerking met 5x Beter in het project Samen voor Zambia. Dit project heeft als doel om jongeren in Zambia een betere toekomst te geven door middel van een opleiding in de metaalsector. In 2013 zijn de kerstdonaties van de leveranciers verdubbeld, waarmee een financiële bijdrage van is geleverd. Hiermee is een deel van de basisinrichting van een nieuw te openen leerschool in Zambia aangeschaft. In 2014 zal dit project een vervolg krijgen, waarbij de IHC Merwede Foundation, gebaseerd op de ervaringen van het Technisch OpleidingsCentrum van IHC Merwede, een bijdrage zal leveren in de vorm van kennisoverdracht. Het House of Hope is een weeshuis in Mumbai (India), waar ongeveer 50 kinderen worden opgevangen en de mogelijkheid wordt geboden om naar school te gaan. De eigenaar van het weeshuis zet zich tevens in voor kinderen in de rosse buurt in een van de sloppenwijken van Mumbai door ze eenmaal per dag een maaltijd aan te bieden. De IHC Merwede Foundation heeft in 2013 een financiële donatie gedaan, waarmee de eigenaar ongeveer een jaar lang deze maaltijden aan kan bieden. Alle medewerkers van IHC Merwede hebben in 2013 de mogelijkheid aangeboden gekregen het jaarlijkse kerstpakket af te staan en de waarde ten gunste van een voedselbank in de regio te laten komen. Na een extra bijdrage van de IHC Merwede Foundation aan dit initiatief is in totaal een bedrag van overgemaakt naar vijf voedselbanken in Alblasserdam, Delft, Krimpen aan den IJssel, Oosterhout en Sliedrecht, waarmee ruim 900 gezinnen worden gesteund. De samenwerking met de voedselbanken zal in 2014 een vervolg krijgen, waarvan de exacte invulling echter nog zal worden bepaald. QLIFT-METHODIEK Q uality L ogistic performance I nnovation F lexibility T otal cost Tevens heeft de IHC Merwede Foundation in 2013 bijgedragen aan diverse sponsoractiviteiten in samenwerking met het gezondheidsbeleid van IHC Merwede. Zo zijn de opbrengsten van de spinning marathon ten behoeve van het KWF verdubbeld en is een bijdrage geleverd aan diverse hardloopevents. Een project op de agenda voor 2014 is samenwerking met de organisatie achter De Winddrinker, een installatie waarmee brak grondwater met behulp van windenergie wordt opgepompt en gezuiverd tot schoon drinkwater. In 2013 hebben reeds de eerste kennismakingen met de Winddrinker plaatsgevonden. Op basis van concrete plannen die hierbij zijn opgesteld, heeft de IHC Merwede Foundation toegezegd dit project zowel financieel als in de vorm van kennisoverdracht te steunen. In 2014 zal hier verdere invulling aan worden gegeven. Ketenverantwoordelijkheid IHC Merwede maakt bij de fabricage van haar producten gebruik van een breed palet aan leveranciers. Met deze leveranciers vormen wij de keten; klant - IHC Merwede - leveranciers. Om een duurzame samenwerking tussen IHC Merwede en haar leveranciers te realiseren, heeft IHC Merwede binnen het Integraal Samenwerken programma samen met Damen Shipyards en toeleverancier Bakker Sliedrecht het initiatief genomen om een branche-specifieke methode te ontwikkelen, waarin structuur wordt gegeven aan de continue verbetering van de ketenprestaties. De methodiek die uit dit samenwerkingsverband is voortgekomen, is de QLIFT-methodiek, waarbij QLIFT staat voor de prestatieperspectieven Quality, Logistic performance, Innovation, Flexibility en Total cost. In de QLIFT-methodiek worden deze vijf prestatieperspectieven beschreven aan de hand van een lijst van in totaal 26 beoordelingscriteria. Op basis van de eisen van de klant is een wensprofiel opgesteld, waaraan IHC Merwede en toeleveranciers gezamenlijk moeten voldoen. Vervolgens wordt gekeken hoe het huidige profiel eruit ziet en welke stappen de > Foutloze levering en procesbeheersing > Logistieke prestatie, betrouwbaarheid van leveringen > Technologische en procesmatige innovatie > Aanpassingsvermogen van IHC Merwede en haar leveranciers > Totale kosten en kostenreductie 16 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 17

10 Duurzaamheid in de praktijk Ketenverantwoordelijkheid in de praktijk In 2013 is de QLIFT-methodiek onder meer door IHC Merwede toegepast om betere afspraken te maken met een leverancier in Marokko. Deze gieterij levert slijtdelen die de werf nodig heeft voor baggerpompen. IHC Merwede heeft, met behulp van QLIFT, duidelijke afspraken kunnen maken met de toeleverancier en helder in kaart kunnen brengen wat de wederzijdse verwachtingen zijn. Het resultaat is dat de kwaliteit van de geleverde producten en de doorlooptijd in korte tijd aanzienlijk zijn verbeterd. Na een jaar werken met de QLIFT-methodiek is het traject met deze leverancier geëvalueerd. In 2012 was de verwachting dat de uitvoer van de verbeterplannen vanaf 2016 een jaarlijks wederzijds voordeel van bijna zou gaan opleveren. Het bleek echter dat er door de verbeteracties al vanaf 2013 een voordeel van meer dan wordt gehaald, hetgeen naar verwachting zal oplopen tot een resultaat van ruim in Profit resultaten De investeringskosten blijken, om de plannen tot uitvoer te brengen, fors lager te zijn uitgevallen (65%) en de relatieve kwaliteitskosten zijn met 38% gedaald ten opzichte van Dit is mede te danken aan de serieuze aanpak van de directie van de leverancier. Door de uitvoering van het QLIFT-verbeterplan zijn in 2013 de afwijkingsrapporten met 31% verminderd, zijn concessies met 42% gereduceerd, is er een daling van 44% in de reparatiekosten van de geleverde producten, waren er 60% minder FAT-bezoeken nodig om de kwaliteitscontrole uit te voeren, zijn de faalkosten met 60% teruggebracht en hoefde er 82% minder verschroot te worden. People resultaten Door zaken openlijk met de toeleverancier te bespreken, is het naleven van veiligheidsvoorschriften bij de toeleverancier op de agenda gezet. Deze bleken in de praktijk niet altijd te worden nageleefd. In goed overleg zijn afspraken gemaakt over de verbetering van de arbeidsomstandigheden. Planet resultaten Doordat er minder FAT-bezoeken nodig zijn, hoeft er minder gereisd te worden voor productafnames met als direct resultaat een CO 2 -reductie van 0.45 metric ton aan CO 2 -equivalenten per retourvlucht naar Casablanca. Gezien de verbetering van de kwaliteit van de geleverde producten zal er ook minder energie nodig zijn voor het (her) bewerken van afgekeurde producten. ketenpartners moeten zetten om hun (werk)processen te verbeteren. Daarbij kunnen de processen bij IHC Merwede en de toeleverancier niet los van elkaar worden gezien. Een voorbeeld: als een werf de bouwtekeningen te laat aanlevert, kan de toeleverancier niet verder waardoor de bouw van het schip vertraging oploopt. In dit geval beïnvloedt de werf de prestaties van de toeleverancier. In de QLIFT-methodiek zijn criteria opgenomen, waarmee IHC Merwede de economische prestaties (Profit), sociale aspecten (People) en ecologische randvoorwaarden (Planet) in de voortbrengingsketen door samenwerking met haar leveranciers kan verbeteren. Van de 26 criteria in de methodiek heeft een aantal een directe link met duurzaamheid. Voorbeelden hiervan zijn de criteria op het gebied van: - Maatschappelijk verantwoord ondernemen (People en Planet) - Markconformiteit (Profit) - Gezondheid en veiligheid (People) - Milieuveiligheid (Planet) - Kwaliteit van de leveranciersrelatie (Profit) Het toetsen van de leveranciersrelaties op deze criteria maakt het mogelijk om op een duurzame manier met de leveranciers aan het verbeteren van de toeleveringsketen te werken. Sociale Verantwoordelijkheid De sociale verantwoordelijkheid van IHC Merwede is op diverse manieren terug te vinden in de organisatie. De meeste van deze activiteiten worden op concernniveau ontwikkeld en uitgevoerd. Interne betrokkenheid ten aanzien van zaken als veiligheid, gezondheid en kwaliteit alsmede opleidingen en trainingen zijn goed ingebed in de organisatie. In 2013 was het ondersteunen van One IHC Merwede één van de focusgebieden. De wijziging van een gedecentraliseerde naar een meer gecentraliseerde organisatie kwam daaruit voort en leidde ook voor de HR-organisatie tot een structuurwijziging. Internationalisatie Het in 2012 opgestarte internationalisatieproces is in 2013 doorgezet en leidde tot vergelijkbare arbeidsvoorwaarden en -condities voor onze expats. Werken en reizen in het in buitenland In het afgelopen jaar heeft IHC Merwede een uniform reisbeleid ontwikkeld. IHC Merwede is aangesloten bij International SOS, waarmee onze reizende medewerkers verzekerd zijn van goede hulpverlening in geval van medische Supreme Ventus noodzaak tijdens hun reis. Daarnaast is het boeken van vliegtickets en hotelkamers gecentraliseerd en ondergebracht bij het IHC Merwede Reisbureau. Veiligheid Harmonisering van het veiligheidsbeleid heeft in 2013 geleid tot een uniform poortbeleid. Op alle werflocaties worden externe bezoekers op dezelfde wijze bij de poort geregistreerd. Daarnaast wordt op alle niveaus meer aandacht besteed aan veilige werkomstandigheden. Zo moeten nieuwe medewerkers een veiligheidsinstructiefilm bekijken en een certificaat behalen, voordat zij bij IHC Merwede aan het werk mogen. Bovendien is in 2013 een veiligheidscampagne gestart, waarin via interne communicatiekanalen diverse veiligheidsonderwerpen de revue passeren, zoals het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen, het dragen van valbescherming en veilig hijsen. In 2014 zal deze campagne verder worden ontwikkeld en bovendien worden uitgebreid met veiligheidsfilms. Opleidingen en ontwikkeling In 2013 is de IHC Merwede Opleidingen intranetsite live gegaan. Op deze site kunnen de medewerkers het opleidingsaanbod vinden, waarmee zij kunnen werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. In 2014 zal deze site in samenwerking met alle betrokkenen worden doorontwikkeld. Daarnaast is IHC Merwede gestart met een opleidingsprogramma voor haar middelmanagement met het oog op ontwikkeling richting de volgende stap in hun carrière. Een deel van dit opleidingsprogramma is oplossingsgericht denken en hoe effectief samen te werken met (interne èn externe) klanten, managers en collega s. Begin 2014 rondde de eerste groep van vijftien medewerkers deze opleiding succesvol af. De daarop volgende groepen zijn inmiddels van start gegaan met het programma. Gezondheidsmanagement Ook in 2013 is IHC Merwede aandacht blijven besteden aan duurzame inzetbaarheid van haar werknemers. De onderneming biedt hen ondersteuning om fit te blijven en in geval van ziekte bieden professionals op maat gemaakte oplossingen die leiden tot hun herstel. Corporate Recruitment Het team van Corporate Recruitment, Arbeidsmarkt- en Interne Communicatie heeft haar krachten gebundeld om efficiënt en kostenbewust nieuwe collega s te werven of huidige medewerkers door te laten stromen. Vacatures worden via diverse media gepubliceerd, waaronder intranet, Yammer, verscheidene jobboards, scholen, universiteiten en beurzen. Daarnaast blijkt de werving van 18 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 19

11 Duurzaamheid in de praktijk personeel via social media als LinkedIn, Facebook en Twitter steeds meer zijn vruchten af te werpen. IHC Merwede is als werkgever erg prominent aanwezig en populair op social media en bevindt zich steevast in de landelijke top 10 van bedrijven die actief zijn op deze media. In 2013 had IHC Merwede continu functies vacant en werden er in totaal bijna 250 nieuwe collega s aangeworven. Ruim 20% van alle vacatures werd vervuld door collega s die intern een overstap maakten, 70% door middel van eigen werving (zonder commerciële intermediairs zoals werving & selectiebureaus) en 10% door commerciële intermediairs. Het centraal werven en selecteren voor het hele concern, centraal inkopen van bureaudiensten, de succesvolle implementatie van één centraal recruitment systeem en de intensieve samenwerking met HR en lijnmanagement hebben geresulteerd in deze bijzonder goede resultaten. Ook de intensieve samenwerking met en inspanningen van de Arbeidsmarkt- en Interne Communicatie specialisten en de enthousiaste input van de Corporate Recruiters zijn essentieel voor deze succesformule. Net als in 2013 blijft IHC Merwede actief op alle terreinen van de arbeidsmarkt en is de onderneming te vinden op hogescholen en universiteiten, carrièrebeurzen, in kranten en tijdschriften, op jobboards en social media. Campagnes, webpagina s en advertenties worden steeds meer door het team zelf ontwikkeld en opgemaakt. Ook worden rondleidingen, open- en introductiedagen door hen georganiseerd en zijn ze verantwoordelijk voor de redactie en opmaak van de IHC jobsite, het intranet en het personeelsblad. Het team van Corporate Recruitment en Arbeidsmarkt- en Interne Communicatie gaat ook in 2014 enthousiast door met het werven en selecteren van personeel om de groei en het succes van alle IHC Merwede bedrijven te blijven faciliteren. Staffingdesk in motion Ook voor ingeleende medewerkers is er in 2013 veel gebeurd, zowel qua instroom als uitstroom. Het jaar begon met een minimale hoeveelheid ingeleende medewerkers, op één moment slechts 692 mensen. Net na de zomer groeide het volume naar meer dan mensen. De fluctuaties zaten met name bij de productiemedewerkers. Door de drukte bij de bouw van de pijplegtorens in Sliedrecht en van offshore schepen bij IHC Offshore & Marine is de instroom goed op gang gekomen. Samen met HR heeft de Staffingdesk alle medewerkers voorzien van een nieuwe toegangsbadge. Deze slimme badge is voorzien van het centrale ziekmeldnummer voor eigen medewerkers. Met deze badge is IHC Merwede daarnaast beter in staat om te bewaken wie aan boord is van een schip in aanbouw. Tevens is de Staffingdesk begonnen met het uitgeven van toegangspassen aan onderaannemers om beter te bewaken wie zich op ons terrein bevinden. Dit werk zal in 2014 een vervolg krijgen. De Staffingdesk werkt samen met Facility Services en Inkoop aan een sluitend poortbeleid. Dit moet er toe leiden dat IHC Merwede effectiever ongewenste vreemdelingen kan weren, beter kan bewaken wie de veiligheidsinstructiefilm heeft gezien en kan waarborgen dat men zich aan de wet- en regelgeving houdt. LNG Hopper Kennismanagement IHC Merwede heeft in haar rijke historie heel veel specialistische kennis opgebouwd en breidt deze nog steeds uit. Het bedrijf bevindt zich in een sector waarin het steeds belangrijker wordt gebruik te maken van bestaande kennis, het combineren van kennis en het ontwikkelen van kennis. Het blijft echter een uitdaging om deze kennis te ontwikkelen, behouden en hergebruiken op een effectieve en efficiënte manier. Binnen de maritieme sector zijn hiervoor de handen ineengeslagen in het kennismanagementproject van Integraal Samenwerken. Hieruit zijn handreikingen voortgekomen hoe om te gaan met feedbackloops, het monitoren van kennismanagement en strategische kennisinventarisatie. Naast Integraal Samenwerken zijn er nog steeds regelmatig bijeenkomsten bij verschillende (maritieme) bedrijven om ervaringen op het gebied van kennismanagement met elkaar te delen. Binnen IHC Merwede zijn de afgelopen jaren verschillende werkzaamheden uitgevoerd op het gebied van kennismanagement. Zo hebben er scans plaatsgevonden, waaruit duidelijk wordt op welke onderdelen het bedrijf goed scoort, maar ook waar nog verbeteringen mogelijk zijn. Daarnaast wordt er begonnen met het vastleggen van geleerde lessen (lessons learned), wat in lijn is met de gekozen methode binnen One Project Management. Dit moet ervoor zorgen dat men leert van fouten en zichzelf blijft verbeteren. Verder is er een trend herkenbaar die zich richt op de demografische ontwikkeling onder de werknemers van IHC Merwede; de vergrijzing. Voor de toekomst wordt het belangrijk te zorgen voor een goede borging van kennis. De ervaring van oudere medewerkers moet goed worden geborgd en via interne systemen beschikbaar gesteld worden aan alle relevante medewerkers. IHC Merwede en de maritieme kenniseconomie zijn gebaat bij effectief en efficiënt kennismanagement om ervoor te zorgen dat zij ook in de toekomst succesvol kunnen blijven. Aandacht en Zorg voor het Milieu Offshore windturbine Middels de pijler Aandacht en Zorg voor het Milieu wordt een bijdrage geleverd aan het strategische thema product- en procesontwikkeling waarbij specifiek aandacht wordt besteed aan het verduurzamen van de producten en productieprocessen van IHC Merwede. Duurzame productontwikkeling De producten van IHC Merwede veroorzaken tijdens de gehele levenscyclus zowel wereldwijd als op lokaal niveau een belasting op het milieu. Deze wereldwijde milieubelasting van met name de schepen geleverd door IHC Merwede, wordt voor een groot deel veroorzaakt door het brandstofverbruik en de hiermee gepaard gaande emissies tijdens de operationele fase. Het gebruik van grondstoffen tijdens de productiefase levert, over de gehele levenscyclus bezien, slechts een kleine bijdrage aan de globale milieubelasting. Lokale vormen van milieubelasting van de producten van IHC Merwede zijn met name vertroebeling, (onderwater) geluid, en het lekken van olie en smeermiddelen tijdens de operationele fase. Duurzaamheidsaspecten worden, naast drijfveren als prestatieverhoging, kostenreductie en wetgeving, in toenemende mate meegenomen in de productontwikkeling 20 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 21

12 Duurzaamheid in de praktijk binnen IHC Merwede. Met name op het gebied van energieopwekking en -verbruik zijn de laatste jaren grote stappen gezet in de duurzame productontwikkeling. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn het optimaliseren van het brandstofverbruik, het terugdringen van de emissies, de overstap naar alternatieve brandstoffen en het toepassen van hybride aandrijfvormen. Zo zijn er in de afgelopen jaren metingen uitgevoerd aan de operationele profielen van sleephopperzuigers, waaruit is gebleken dat de schepen vaker op deellast opereren dan tijdens de ontwerpfase wordt aangenomen. Dit inzicht biedt een sterke basis voor oplossingen ten aanzien van brandstofbesparing. Naast de onderzoeken met betrekking tot de mogelijkheden tot brandstof- en emissiereductie wordt er volop onderzoek uitgevoerd naar de toepassing van liquid natural gas (LNG) aan boord van zowel baggerschepen als offshore support schepen. Met de toepassing van LNG kan de uitstoot van NO X en SO X met respectievelijk 85% en 99% gereduceerd worden ten opzichte van HFO-gedreven schepen. Hiermee kan worden voldaan aan de IMO tier III-emissieregelgeving. bestaat uit het doorgeven van energie van opeenvolgende stalen delen zonder dat daartussen een dempend element aanwezig is, waardoor ook geen demping van het geluid aanwezig is. Gezien de benodigde effectiviteit van de slagenergie zijn dempende maatregelen echter niet gewenst; geluid mitigerende maatregelen bestaan daarom uit het isoleren van de geluidsbron naar de omgeving. IHC Hydrohammer heeft al geruime tijd een oplossing voor het luchtgeluid in haar leveringsprogramma, waarmee middels een balgensysteem om de paal een geluidsreductie van 18 db wordt behaald. Relatief nieuw is de toepassing voor geluidsreductie onder water. Met name in de offshore wind markt is de eis ontstaan om niet boven een voorgeschreven geluidsniveau te komen. Hiervoor is door IHC Hydrohammer, in samenwerking met TNO, onderzoek gedaan, hetgeen heeft geleid tot de ontwikkeling en bouw van een dubbelwandig geluidsscherm dat als een cocon om de te heien paal wordt geplaatst. In combinatie met de toepassing van een bellenscherm geeft deze oplossing voldoende reductie om de heihamers onder de gestelde norm te kunnen gebruiken. Zakelijke vliegreizen ton CO 2 (27,8%) Afvalstromen: papier 132 ton CO 2 (0,4%) Brandstofverbruik lease-auto's ton CO 2 (3,9%) Aardgasverbruik ton CO 2 (13,3%) Overige energiedragers ton CO 2 (12,5%) Een andere maatregel om de efficiency in het baggerproces te verhogen, is te vinden in de ontwikkeling van de Lancelot. Deze cutter, die toepasbaar is in zachte grondsoorten, maakt optimaal gebruik van het beschikbare vermogen en leidt tot weinig mors. Dit resulteert in een lager brandstofverbruik per kubieke meter gebaggerd materiaal en draagt daarmee bij aan het reduceren van emissies. Het verminderen van de vertroebeling tijdens het baggerproces, met name als gevolg van de ontgraving bij toepassing van een cutterzuiger en de overvloei bij gebruik van een sleephopperzuiger, is, naast het reduceren van het brandstofverbruik, één van de uitdagingen voor baggerschepen als het gaat om het terugdringen van de milieubelasting. Hier wordt binnen het R&D-programma van IHC Merwede vanuit verschillende hoeken aandacht aan besteed. Zo is de Deep Overflow een concept om de overvloeipluim compacter te houden, waardoor de milieubelasting verminderd wordt. Daarnaast worden methodieken onderzocht om de bezinking in de hopper te bevorderen, waardoor het overvloeiwater minder fijn sediment bevat, hetgeen een reductie van de pluimvorming als gevolg heeft. Ten slotte biedt het onderzoek naar baggeren met een hoge dichtheid mogelijk een oplossing, waarmee de noodzaak voor overvloeien compleet wordt geëlimineerd. Vanuit de offshore activiteiten van IHC Merwede wordt met name veel aandacht besteed aan het geluidsniveau van heihamers. Het principe van het heien met deze heihamers Op het gebied van diepzee mijnbouw is IHC Merwede actief participant in het door de Europese Commissie gesubsidieerde driejarige multidisciplinaire onderzoeksprogramma MIDAS (Managing Impacts of Deep-seA resource exploitation) dat in 2013 officieel van start is gegaan. Doel van het project is om de milieu-impact van het onttrekken van mineralen en energiebronnen aan de diepzee te onderzoeken. Binnen het MIDAS-programma is de expertise aanwezig van 32 verschillende Europese partners, waaronder toonaangevende onderzoeksinstellingen, universiteiten, consultants en vertegenwoordigers vanuit de industrie. Als industriepartner in dit onderzoeksprogramma levert IHC Merwede een essentiële bijdrage aan de algemene beschrijving van mining scenario s en de mogelijke technologie, processen en concepten voor de diepzee extractie-activiteiten. Middels het MIDAS-programma onderzoekt IHC Merwede welke maatregelen in het productontwerp noodzakelijk zijn om de impact op de diepzee ecosystemen zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast werkt de onderneming in het MIDAS-consortium samen met beleidsmakers van nationale en internationale wet- en regelgeving om inzicht te geven in de best practices op het gebied van milieu-aspecten in de diepzee exploitatie. Daarnaast is IHC Merwede betrokken in het door STW gesubsidieerde onderzoeksprogramma TREASURE (Towards Responsible ExtrAction of SUbmarine mineral REsources). Het consortium van Nederlandse partijen in dit onderzoeksprogramma heeft zichzelf ten doel gesteld om een pragmatische en algemene aanpak te ontwikkelen voor Zakelijke kilometers privé-auto's 210 ton CO 2 (0,6%) Direct energieverbruik Brandstofverbruik lease-auto s: benzine ltr Brandstofverbruik lease-auto s: diesel ltr Aardgasverbruik m 3 Elektriciteitsverbruik ton CO 2 (41,3%) Carbon footprint IHC Merwede 2013 Indirect energieverbruik Zakelijke kilometers privé-auto s km Zakelijk vliegverkeer (CO 2 -uitstoot) kg Elektriciteitsverbruik kwh Drinkwaterverbruik m 3 Afvalstromen: papier kg 22 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 23

13 Duurzaamheid in de praktijk het voorspellen en evalueren van de impact van diepzee mijnbouw. Dit programma zal leiden tot een geheel van aanbevolen richtlijnen, methodieken en modellen, die in de toekomst als basis kunnen dienen voor duurzame exploitatie van de diepzee. IHC Merwede levert een bijdrage aan dit project vanuit de kennis binnen de onderneming over mining equipment en de potentiële belasting van het gebruik van dit equipment of de ecosystemen. Carbon footprint IHC Merwede maakt van diverse energiebronnen gebruik voor het interne voortbrengingsproces. Zo wordt bijvoorbeeld aardgas gebruikt voor verwarmingsdoeleinden en zijn diverse energiedragers terug te vinden in de productieprocessen. Om inzicht te krijgen in de energieprestaties van de onderneming en de mogelijkheden om de milieubelasting als gevolg hiervan te reduceren, wordt gebruik gemaakt van carbon footprint analyses. Deze is voor het eerst uitgevoerd over het rapportagejaar 2011 en is herhaald voor het jaar Voor het vaststellen van de carbon footprint is gebruik gemaakt van de ISO richtlijn en de conversiefactoren uit de CO 2 -prestatieladder van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen. De resultaten van de analyse zijn niet geverifieerd door een onafhankelijke instantie. de bezettingsgraad ook jaarlijks fluctueren. Om deze reden wordt de CO 2 -uitstoot gerelateerd aan de omzet en wordt per locatie bekeken waar de reductiemogelijkheden liggen. Het elektriciteitsverbruik is echter voor iedere locatie van IHC Merwede een aandachtspunt in de doelstelling om de carbon footprint te reduceren. De CO 2 -uitstoot per miljoen euro omzet in 2013 is vastgesteld op 34,1 ton. Energiebesparingsmaatregelen IHC Merwede besteedt veel aandacht en zorg voor het verduurzamen van haar gebruik van middelen en voorzieningen. Naast het inkopen van groene stroom worden jaarlijks de mogelijkheden geanalyseerd om het energieverbruik te reduceren of het gebruik van duurzame middelen te stimuleren. Na het traject van de elektrische fiets in 2011 is IHC Merwede in de zomer van 2013 gestart met een pilot waarbij laadpalen voor elektrische auto s zijn geplaatst op de locaties in Kinderdijk en Krimpen aan den IJssel. Ondanks dat dit jaar een lichte daling is waargenomen in de emissie als gevolg van zakelijk gereden kilometers, is het aantal zakelijk gereden kilometers in het afgelopen decennium gestegen. Het stimuleren van het gebruik van elektrische auto s zal een positieve bijdrage leveren aan de CO 2 -uitstoot. Binnen verschillende panden van IHC Merwede zijn zichtbare energiebesparende maatregelen genomen. Zo is de platenhal van IHC Metalix voorzien van LED-verlichting en een daglicht regeling en is ook bij de nieuwbouw op de locatie Kinderdijk LED-verlichting gebruikt in de verkeersruimten en aan de buitenzijde van het gebouw. Daarnaast blijft IHC Merwede investeren in het verbeteren van de isolatie van verschillende panden. Voorbeelden hiervan zijn terug te vinden op de locatie Krimpen aan den IJssel, waar de HR-ketels werden vervangen en de gasverwarmers in het magazijn verbeterd zijn. Ten slotte draagt IHC Merwede haar ketenverantwoordelijkheid om de CO 2 -uitstoot te reduceren. Bij het inkopen van producten, benodigd in het voortbrengingsproces, wordt geïnvesteerd in duurzame middelen voor zowel de eigen medewerkers als het personeel van onderaannemers. Zo zijn er in het standaard assortiment kantoorartikelen opgenomen van duurzaam materiaal en hebben de schoonmaakmedewerkers binnen het recent afgesloten contract duurzame schoonmaakmiddelen tot hun beschikking. Afvalfonds Verpakkingen Het Afvalfonds Verpakkingen is verantwoordelijk om de Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen in rekening te brengen; een bijdrage voor bedrijven die per jaar meer dan kilogram aan verpakkingsmateriaal op de markt brengen. Met deze inkomsten betaalt het Afvalfonds de gemeenten die verpakkingsmateriaal inzamelen, verwerken en verkopen. Bedrijven die verpakte materialen op de markt brengen, zijn verantwoordelijk voor het recyclen en het verduurzamen van deze verpakkingen. In 2012 heeft IHC Merwede een totale hoeveelheid van 74,98 ton aan bedrijfsverpakkingen op de markt gebracht. Over 2013 is een hoeveelheid van 62,31 ton geregistreerd. Aangezien hiermee de door het Afvalfonds gestelde grens van 50 ton wordt overschreden, is IHC Merwede plichtig voor een jaarlijkse bijdrage. Op dit moment wordt er nog geen actief beleid gevoerd op het reduceren van de hoeveelheid verpakkingen. In eerste instantie zullen de essentiële eisen vanuit het Afvalfonds onder de aandacht worden gebracht bij de betrokken afdelingen en medewerkers, waarna een inventarisatie zal plaatsvinden over de mogelijkheden tot reductie. De carbon footprint analyse van IHC Merwede is met name gericht op de scope 1 (als gevolg van direct energieverbruik) en scope 2 (als gevolg van indirect energieverbruik) emissies. Het effect van het vrijkomen van koudemiddelen naar de atmosfeer is in deze analyse in zijn geheel buiten beschouwing gelaten. Gezien de vereiste optimalisatieslag in het verzamelen van de benodigde gegevens, om de carbon footprint dusdanig betrouwbaar weer te geven dat de cijfers over verschillende jaren vergeleken kunnen worden, maakt IHC Merwede vooralsnog enkel gebruik van de resultaten om per locatie vast te stellen waar de grootste reducties behaald kunnen worden en worden de uitkomsten nog niet gekoppeld aan de gestelde doelstellingen. CO 2 -analyse 2013 Op basis van de beschikbare data is de CO 2 -uitstoot van IHC Merwede over 2013 berekend op ton. Naar schatting is hiermee 90% van de emissies binnen de bovengenoemde scope in kaart gebracht. Met ruim 40% levert het elektriciteitsverbruik de grootste bijdrage aan de totale carbon footprint van IHC Merwede, gevolgd door de zakelijke vliegreizen met 27,8%. Het drinkwaterverbruik (0,02%), de papierstromen (0,4%) en de zakelijk gereden kilometers met privé-auto s dragen het minste bij aan de totale CO 2 -uitstoot. De verdeling van de verschillende emissies verschilt echter per locatie en zal afhankelijk van 24 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 25

14 Strategische speerpunten Materiële onderwerpen Doelstellingen 2013 Resultaten 2013 Resultaten en kerncijfers 2013 Groei en Internationalisatie Good governance & Anti-corruptie Rapportage en communicatie Ontwikkelen intern beleid ten aanzien van anti-corruptie Uitbreiden maatschappelijke rapportage tot GRI G3.1 applicatie niveau B in 2015 Formalisatie van de Code of Conduct Anti-corruptiebeleid incl. Anti-corruptieregeling, Agentenregeling en Klokkenluidersregeling Samengevoegd MVO en Sociaal Jaarverslag Met 92 punten positie 143 behaald in de transparantiebenchmark Transitie ingezet naar GRI G4 Product- en procesontwikkeling Duurzame productontwikkeling Onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma op duurzame ontwikkeling voortzetten Onderzoek/ontwikkeling op het vlak van emissie/ reduceren brandstofverbruik Ontwikkeling van specifieke duurzame toepassingen ter reductie van mors en vertroebeling Reduceren (onderwater) geluid van heihamers Actief participant in Europees onderzoeksconsortium MIDAS Betrokken bij STW-onderzoeksprogramma TREASURE Veiligheid en gezondheid Uniformeren van procedures op het gebied van veiligheid en gezondheid Implementeren beleid ten aanzien van gezondheidsmanagement Veel animo voor activiteiten binnen gezondheidsbeleid Ondanks het feit dat de productiefaciliteiten van IHC Merwede met name in de eerste helft van 2013 niet volledig waren bezet, heeft IHC Merwede het jaar 2013 afgesloten met een omzet van 984 miljoen euro; een stijging van 10% ten opzichte van De nettowinst in 2013 bedroeg 56 miljoen euro. De orderportefeuille is ten opzichte van 31 december 2012 met ruim 80% gestegen tot miljoen euro op 31 december Naar verwachting zullen de productiefaciliteiten in 2014 weer volledig bezet worden. Voor een uitgebreide weergave van de financiële resultaten van IHC Merwede wordt verwezen naar het Annual Report 2013, dat is te vinden op de corporate website. Zoals in het financieel jaarverslag over 2012 al was voorspeld, is 2013 een transitiejaar gebleken, waarin de nieuwe aandeelhoudersstructuur tot stand is gekomen. Dit heeft ook zijn invloed gehad op de verdere uitwerking en implementatie van het maatschappelijk beleid binnen de organisatie. In 2013 zijn de speerpunten van het in 2012 geformaliseerde maatschappelijk beleid vertaald naar materiële onderwerpen voor de organisatie. Deze onderwerpen zijn gepresenteerd binnen de verschillende divisies van IHC Merwede om unit-specifiek invulling te kunnen geven aan de concern brede doelstellingen. Het traject van concretiseren van deze doelstellingen en het implementeren in de bedrijfsvoering van de onderneming is in 2013 ingezet en zal in 2014 worden voortgezet. Met ingang van dit jaar worden de maatschappelijke resultaten van de onderneming gekoppeld aan de materiële onderwerpen en worden in deze hoedanigheid gepresenteerd in het maatschappelijk jaarverslag. Aangezien IHC Merwede het belang van transparantie in verslaglegging over zowel haar financiële als maatschappelijke resultaten erkent, heeft de onderneming ook in 2013 deelgenomen aan de transparantiebenchmark van het ministerie van Economische Zaken. De transparantiebenchmark is een jaarlijks terugkerend onderzoek, waarbij de kwaliteit van maatschappelijke verslaglegging van Nederlandse ondernemingen in kaart wordt gebracht. Op basis van het financieel, sociaal en maatschappelijk jaarverslag over 2012 heeft IHC Merwede in de benchmark van 2013 met 92 punten positie 143 behaald. In 2012 stond de onderneming nog op positie 174 met een score van 50 punten. De Nederlandse vestigingen van IHC Merwede hadden eind 2013 in totaal medewerkers in dienst. Hiervan zijn medewerkers in vast dienstverband en hebben 470 medewerkers een tijdelijke aanstelling. Eind 2013 waren er daarnaast 836 ingeleende medewerkers en 450 medewerkers waren werkzaam op de buitenlandse vestigingen. Hiermee is een lichte daling van het totaal aantal eigen medewerkers waar te nemen ten opzichte van Het aantal ingeleende medewerkers daarentegen is gestegen naar aanleiding van de order voor zes pijpenleggers. Met 11,1% is het aantal vrouwelijke medewerkers licht gedaald ten opzichte van De gemiddelde leeftijd van alle medewerkers in 2013 bedraagt 40,9 jaar. Na een lichte daling in 2012 naar 40,4 jaar is de gemiddelde leeftijd nu weer op hetzelfde niveau als in Ook het ziekteverzuimpercentage is in 2013 gestegen tot 4,6% ten opzichte van 4,3% in 2011 en De belangrijkste oorzaken hiervan zijn de hevige griepgolf in het eerste kwartaal van 2013, een lichte toename van het langdurig verzuim en een toename van het verzuim als gevolg van bedrijfsongevallen. Als onderdeel van het maatschappelijk beleid zijn in 2013 de Code of Conduct, de Anti-corruptieregeling, de Agentenregeling en de Klokkenluidersregeling opgesteld en formeel vastgesteld. Met het invoeren van deze regelingen geeft IHC Merwede invulling aan de internationale regelgeving omtrent anti-corruptie waar de organisatie mee te maken heeft. De implementatie van de Agentenregeling is in de tweede helft van 2013 gestart en zal in 2014 opgevolgd worden met het uitvoeren van een Due Diligence onderzoek per agent. Op het gebied van ketenverantwoordelijkheid zijn in 2013 Samenwerking Carbon footprint Ketenverantwoordelijkheid Ondersteuning lokale gemeenschappen CO 2 -equivalent (Nederlandse bedrijfslocaties) Monitoren CO 2 -uitstoot op jaarbasis Jaarlijkse CO 2 -reductie van 2% Implementeren QLIFT-methodiek Prestaties van top 10 leveranciers per BU in kaart brengen Opstarten gemeenschapsondersteunende projecten binnen de IHC Merwede Foundation Direct energieverbruik * Brandstofverbruik lease-auto s: benzine 830 ton CO ton CO 2 Brandstofverbruik lease-auto s: diesel 650 ton CO ton CO 2 Aardgasverbruik ton CO ton CO 2 Overige energiedragers t.b.v. productiefaciliteiten ton CO ton CO 2 Indirect energieverbruik * Elektriciteitsverbruik ton CO ton CO 2 Zakelijke kilometers privé-auto s 262 ton CO ton CO 2 Zakelijke vliegreizen ton CO ton CO 2 Drinkwaterverbruik 10 ton CO 2 5 ton CO 2 Afvalstromen: papier 148 ton CO ton CO 2 Locatie Kinderdijk Sliedrecht - Molendijk Sliedrecht - Industrieweg Onbekend Onbekend Krimpen aan den IJssel Hardinxveld-Giessendam Overige locaties Carbon footprint 2013 inzichtelijk gemaakt 88 prestatieprofielen van leveranciers 32 verbeterplannen opgesteld in samenwerking met de leveranciers Selectiecriteria voor projecten geformaliseerd Diverse nationale en internationale projecten opgestart * De CO 2-emissies als gevolg van het direct en indirect energieverbruik fluctueren naar gelang de bezettingsgraad van de productie. Doordat over beide jaren geen complete set aan gegevens is afgeleverd, wordt er geen vergelijk gemaakt. Energieverbruik per locatie Elektriciteit [kwh] Aardgas [m 3 ] Onbekend IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 27

15 Resultaten en kerncijfers 2013 Aantal medewerkers in dienst (Tijdelijk/vast)* Tijdelijk Vast Totaal 2013 Ingeleende Totaal eigen medewerkers en ingeleenden Hoofdkantoor Divisie Dredging Divisie Mining Divisie Technology & Services Divisie Offshore Totaal IHC Merwede Naar aanleiding van de order voor 6 pijpenleggers is het aantal ingeleende medewerkers weer gestegen na de eerdere daling in Het aantal tijdelijke medewerkers is gedaald, maar het aantal vaste medewerkers is licht gestegen. Er zijn minder nieuwe medewerkers in dienst gekomen en een aantal tijdelijke medewerkers heeft een contract voor onbepaalde tijd gekregen. Het totaal aantal eigen medewerkers is licht gedaald in Totaal aantal medewerkers bij buitenlandse business units: van een eerste groep leveranciers de prestaties in kaart gebracht middels de QLIFT-methodiek. Vooralsnog zijn er voor 88 leveranciers prestatieprofielen opgesteld en zijn in samenwerking met 32 van deze leveranciers verbeterplannen geschreven om de leveranciersprestatie op het door IHC Merwede gewenste niveau te krijgen. De doelstelling om de QLIFT-methodiek in de praktijk te brengen bij de tien meest strategische leveranciers van iedere business unit is hiermee niet gerealiseerd. Een van de redenen hiervoor is de hoge operationele werklast in combinatie met de tijd die benodigd is voor het implementeren van structureel werken met de methodiek. In 2013 heeft IHC Merwede in toenemende mate haar ambities en kennis en kunde op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijke onderwerpen toegelicht in bijeenkomsten met onder andere overheden, brancheorganisaties en NGO s. Een belangrijk resultaat hiervan is dat IHC Merwede voor een aantal stakeholders gesprekspartner is geworden als het gaat om het verduurzamen van de maritieme sector. Vanaf 2014 zal een sterkere focus gelegd worden op de verwachtingen van deze stakeholders ten aanzien van het maatschappelijk beleid en de invulling van de materiële onderwerpen. Met de oprichting van de IHC Merwede Foundation eind 2012 en het formuleren van criteria waar projecten, gesteund vanuit de foundation, aan dienen te voldoen, zijn in 2013 de eerste projecten op het vlak van maatschappelijke ondersteuning opgestart. Tijdens het eerste operationele jaar van de IHC Merwede Foundation is sterk gefocust op het in kaart brengen van potentiële projecten en de mogelijke betrokkenheid van medewerkers hierbij. Inmiddels is een kleine groep enthousiaste ambassadeurs aangesloten bij de IHC Merwede Foundation van waaruit de projecten worden gecoördineerd. De betrokkenheid van overige medewerkers wordt gestimuleerd. De carbon footprint van de Nederlandse vestigingen van IHC Merwede over 2013 is vastgesteld op ton. Het elektriciteitsverbruik levert met ruim 40% de grootste bijdrage aan de totale carbon footprint. Aangezien de analyse een bepaalde mate van onzekerheid bevat doordat niet alle benodigde gegevens tijdig beschikbaar waren, is het niet mogelijk om de resultaten te vergelijken aan de over 2011 uitgevoerde carbon footprint analyse. Om dezelfde reden worden de resultaten niet gespiegeld aan de eerder gestelde doelstelling van een jaarlijkse reductie met 2%. Belangrijkste aandachtspunt voor dit jaar is, naast het blijven doorvoeren van reductiemaatregelen, het op orde krijgen van het aanleveren van de benodigde gegevens, waarmee jaar op jaar een vergelijk getrokken kan worden Buitenland Ingeleende medewerkers Tijdelijk Vast IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 29

16 Resultaten en kerncijfers 2013 Leeftijdsopbouw* Redenen van uitstroom Gemiddelde leeftijd Verzoek Eigen Einde Overigen Overleden Pensioen / Totaal werkgever verzoek contract TOP Hoofdkantoor 34,3 24,5% 22,3% 24,5% 16,1% 12,0% 0,7% Hoofdkantoor Divisie Dredging 42,1 6,8% 22,7% 24,7% 22,9% 22,8% 0,1% Divisie Dredging Divisie Mining 37,5 0,0% 48,0% 28,0% 16,0% 8,0% 0,0% Divisie Mining Divisie Technology & Services 41,5 7,3% 24,8% 24,2% 25,0% 18,4% 0,2% Divisie Technology & Services Divisie Offshore 41,3 8,2% 23,2% 24,3% 22,6% 21,5% 0,2% Divisie Offshore Totaal IHC Merwede ,9 8,9% 23,7% 24,5% 22,8% 19,9% 0,2% Totaal IHC Merwede Leeftijdsopbouw 2012 in % 40,4 9,6% 23,6% 25,0% 22,8% 18,7% 0,3% Percentage ,7% 30,9% 28,6% 13,7% 1,1% 11,8% 100% Leeftijdsopbouw 2011 in % 40,9 9,6% 24,0% 25,0% 23,3% 17,9% 0,2% Totaal Totaal De gemiddelde leeftijd in 2013 was 40,9 jaar. Na een daling van de gemiddelde leeftijd in 2012 naar 40,4 jaar is deze nu weer licht gestegen. Percentage 40% 30% Verzoek werkgever Eigen verzoek Einde contract Overigen Overleden 20% 10% 30 Pensioen / TOP 0% Voor het jaar 2013 is opvallend dat minder medewerkers van IHC Merwede op eigen verzoek de organisatie verlaten hebben IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 31

17 Resultaten en kerncijfers 2013 Opleidingsniveau* Instroom LBO-niveau MBO-niveau HBO-niveau WO-niveau Percentage ,9% 44,1% 21,1% 9,9% Hoofdkantoor Percentage ,6% 44,2% 19,8% 9,4% Divisie Dredging Percentage ,7% 42,2% 19,7% 9,4% Divisie Mining Divisie Technology & Services Divisie Offshore ,1% Totaal IHC Merwede LBO-niveau MBO-niveau HBO-niveau WO-niveau 44,1% 24,9% 9,9% Uit de cijfers blijkt dat het gemiddelde opleidingsniveau bij IHC Merwede licht aan het stijgen is. De verwachting is dat deze trend zal doorzetten. Totale instroom IHC Merwede: De aantallen in deze tabel zijn exclusief de vele interne overplaatsingen. Ook stagiaires zijn niet meegenomen. De cijfers laten zien dat de trend van vorig jaar is doorgezet. Het aantal indiensttredingen neemt steeds verder af. Ziekteverzuim (Exclusief zwangerschap en vangnet) Verdeling man/vrouw* ,7 4,6 Man Vrouw Man Vrouw 11% Hoofdkantoor 3,22 Hoofdkantoor 78,1% 21,9% Divisie Dredging 4,89 4,5 Divisie Dredging 91,8% 8,2% Divisie Mining 2,02 Divisie Mining 80,0% 20,0% Divisie Technology & Services 4,20 4,4 Divisie Technology & Services 91,5% 8,5% 89% Divisie Offshore 5,64 4,3 Divisie Offshore 94,4% 5,6% 4,2 Totaal IHC Merwede ,9% 11,1% Gemiddelde IHC Merwede ,6 Gemiddelde IHC Merwede ,3 Gemiddelde IHC Merwede , ,5% 11,5% 88,8% 11,2% Het aantal vrouwen bij IHC Merwede is in 2013 iets afgenomen. Het ziekteverzuimpercentage is in 2013 gestegen ten opzichte van de jaren daarvoor. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn de hevige griepgolf in het 1e kwartaal van 2013, een lichte toename van het langdurig verzuim en een toename van het verzuim als gevolg van bedrijfsongevallen. * Peildatum: De buitenlandse bedrijven van IHC Merwede zijn niet meegenomen in de cijfers van IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 33

18 Doelstellingen 2014 laatste jaren. De doelstellingen op dit vlak zijn dan ook met name gericht op het handhaven en verder uitbreiden van het bestaande beleid op het gebied van veiligheid en gezondheid, en opleidingen en trainingen. Extra aandacht zal worden gegeven aan ketenverantwoordelijkheid en de invulling van IHC Merwede aan dit thema. Ondersteuning aan lokale gemeenschappen en maatschappelijke projecten Vanuit de IHC Merwede Foundation zal in 2014, binnen de door de foundation gestelde kaders, nadere invulling worden gegeven aan de ondersteuning van lokale gemeenschappen en maatschappelijke projecten. Het maatschappelijk beleid van IHC Merwede is gebaseerd op de strategische speerpunten van de onderneming en dient derhalve een positieve bijdrage te leveren aan de invulling en ontwikkeling hiervan. Om de prestaties op MVO-vlak te kunnen monitoren en beheersen, is binnen de drie pijlers een aantal centrale doelstellingen voor de Nederlandse bedrijfsonderdelen van de onderneming vastgesteld. Duurzaam Ondernemerschap Met de pijler Duurzaam Ondernemerschap wil IHC Merwede haar financiële positie en onafhankelijkheid waarborgen om haar MVO-ambities te kunnen realiseren. Centrale doelstellingen onder deze pijler hebben onder meer betrekking op het verder ontwikkelen van het maatschappelijk beleid door het betrekken van de stakeholders en de transparantie over de behaalde resultaten naar deze stakeholders. Ketenverantwoordelijkheid Door de grote diversiteit aan activiteiten binnen de verschillende units en het daarmee gepaard gaande brede scala aan leveranciers en afnemers, heeft IHC Merwede haar verantwoordelijkheid ten aanzien van onder meer mensenrechten, arbeidspraktijk en milieuzaken in de voortbrengingsketen. In 2014 zal het ingezette traject om de prestatieprofielen van leveranciers in kaart te brengen worden voortgezet. Voor het einde van 2014 zullen de prestatieprofielen van de 10 belangrijkste leveranciers per business unit worden opgesteld. In de gevallen waar dit profiel niet overeenkomt met het wensenprofiel van IHC Merwede, zal in samenwerking met de betreffende leverancier een verbeterplan worden opgesteld. Good governance en anti-corruptie In 2014 zal de inbedding van de Anti-corruptieregeling, de Agentenregeling en de Klokkenluidersregeling binnen de organisatie verder vorm worden gegeven. Daarnaast zullen in 2014 relevante groepen binnen IHC Merwede een training ontvangen op het gebied van good governance in het algemeen, met daarin specifieke aandacht voor het recent opgestelde interne anti-corruptie beleid. Stakeholder dialoog Het onder de aandacht brengen van het maatschappelijk beleid van IHC Merwede in bijeenkomsten met onder meer overheden en NGO s zal in 2014 worden doorgezet. In 2014 zal een start worden gemaakt met de stakeholder dialoog om ons MVO-beleid en de geïdentificeerde materiële onderwerpen actief onder de aandacht te brengen en te toetsen op de verwachtingen van onze stakeholders. Hiertoe zal een voorstel inclusief tijdspad worden ingediend bij de MVO-stuurgroep om zowel individuele als specifieke groepen stakeholders te benaderen. Rapportage en communicatie IHC Merwede wil haar MVO-ambities en resultaten op transparante wijze blijven communiceren aan haar stakeholders. De reeds ingezette transitie naar de nieuwe G4-richtlijnen van het Global Reporting Initiative zal in 2014 doorgezet worden en naar verwachting zal het maatschappelijk jaarverslag over 2014 volledig aan de nieuwe richtlijnen voldoen. Hiermee komt de eerder gestelde doelstelling om vanaf verslaggevingsjaar 2014 een maatschappelijk jaarverslag op applicatieniveau B van de GRI 3.1 richtlijnen uit te brengen, te vervallen. Sociale Verantwoordelijkheid Van de drie speerpunten binnen het MVO-beleid is sociale verantwoordelijkheid het meest ontwikkeld in de Veiligheid en gezondheid De ingezette acties om te voldoen aan de zorgplicht zullen in 2014 worden vervolgd en daar waar nodig worden aangescherpt. Hiermee borgt IHC Merwede zo goed mogelijk de veiligheid van medewerkers die voor of namens IHC Merwede in het buitenland reizen. Daarnaast zullen de procedures op het gebied van veiligheid en gezondheid in de Nederlandse organisaties van de onderneming conform wetgeving en wensen van onze klanten worden geüniformeerd, geïmplementeerd en geborgd. Een aantal belangrijke uitgangspunten hierbij is het toepasbaar maken van het VGW-beleid voor alle binnenlandse en buitenlandse bedrijfsonderdelen van IHC Merwede en het verhogen van het veiligheidsbewustzijn door het actief onder de aandacht brengen van VGW. Over de resultaten van het VGW-beleid wordt periodiek gerapporteerd aan de Raad van Bestuur, waarbij als KPI s onder meer het ziekteverzuim, ongevallen en Lost Time Injury Frequentie, en het aantal geplande en uitgevoerde toolboxen worden opgenomen. Het gezondheidsbeleid is inmiddels volledig geïntegreerd in de bedrijfsvoering van IHC Merwede en er wordt door de medewerkers veel gebruik gemaakt van het brede aanbod aan mogelijkheden dat dit beleid hen biedt. Het brede aanbod aan activiteiten en ondersteuning op gezondheidsvlak, dat onder het gezondheidsbeleid is opgezet, zal ook in 2014 worden vervolgd. Tevens zal in 2014 het huidige rookbeleid gehandhaafd worden en zal het Alcohol- en Drugsbeleid actief onder de aandacht van de medewerkers worden gebracht als onderdeel van het veiligheids- en gezondheidsbeleid. Opleidingen en training Net als in 2013 zal IHC Merwede in 2014 de aandacht blijven richten op het borgen van een kernbemanning voor een gezonde, interne kennis-en-kunde huishouding met als doel het handhaven van een gezond personeelsbestand. Daarnaast zullen de relaties en de samenwerking met het onderwijs op alle niveaus verder worden ontwikkeld om de instroom van personeel binnen IHC Merwede zowel kwantitatief als kwalitatief te borgen. Verdere imago ontwikkeling zal tevens bijdragen aan de instroom en het behoud van kwalitatief goed personeel. Met de ervaringen van het opstartjaar 2013 zal in 2014 focus worden gelegd op een klein aantal projecten, dat substantieel gesteund kan worden op zowel financieel vlak als door middel van kennisoverdracht. Bij het selecteren van de projecten zal onder meer worden gekeken naar de locaties waar IHC Merwede werkzaam is en op welke wijze onze medewerkers een actieve bijdrage kunnen leveren. Aandacht en Zorg voor het Milieu Als wereldmarktleider in de bouw van gespecialiseerde schepen voor bagger- en natte mijnbouwactiviteiten en als belangrijke speler op de markt van complexe custom-built offshore schepen, neemt IHC Merwede haar verantwoordelijk voor de ontwikkeling van duurzame producten. Hierbij wordt zowel rekening gehouden met de milieubelasting van de producten in de operationele fase als ook tijdens de productie. Carbon footprint IHC Merwede In lijn met de Europese doelstellingen, zoals vastgelegd in de EU 2020-strategie, streeft IHC Merwede naar verduurzaming van haar productieprocessen met een focus op de carbon footprint in het algemeen en het elektriciteitsverbruik in het bijzonder. De concrete doelstelling op dit vlak is geformuleerd als: - In de periode zal IHC Merwede haar carbon footprint jaarlijks met 2% reduceren. Om deze algemene doelstelling in 2014 te concretiseren zullen specifieke doelstellingen worden geformuleerd voor de diverse Nederlandse productielocaties van IHC Merwede. Om de resultaten te monitoren, zal jaarlijks een carbon footprint analyse worden uitgevoerd. Duurzame productontwikkeling IHC Merwede zal haar onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma s op het vlak van duurzame ontwikkeling ook in 2014 voortzetten. Hierbij zal aansluiting worden gezocht bij de voor onze stakeholders relevante thema s en de wereldwijde trends en ontwikkelingen, die de onderneming op dit vlak waarneemt. 34 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 35

19 Rapportage parameters Jaarverslag OR Doel van dit verslag Middels dit Maatschappelijk Jaarverslag 2013 legt IHC Merwede verantwoording af over haar sociale en milieuprestaties over de periode 1 januari tot en met 31 december 2013 en de doelstellingen voor de komende periode. Jaarverslag bij het MVO-loket. De carbon footprint wordt berekend aan de hand van de richtlijnen uit de ISO en de CO 2 -prestatieladder van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen. Het aanleveren en valideren van de gegevens hiervoor verloopt onder de verantwoordelijkheid van de afdeling Facility Services was een intensief en leerzaam jaar voor de ondernemingsraad (OR). Via diverse nieuwsbrieven heeft de OR de interne organisatie op de hoogte gehouden van haar bezigheden. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste zaken waar de OR het afgelopen jaar in betrokken is geweest. Aandelentransactie De ondernemingsraad heeft in 2013 veel aandacht besteed aan het adviestraject ten aanzien van de herverdeling van aandelen tussen de bestaande aandeelhouders van IHC Merwede B.V., waarbij een meerderheidsbelang in aandelen voor Parkland ontstond en (in eerste instantie) daaraan gekoppeld de verkoop van IHC Hydrohammer. Na een intensieve periode van onderzoek, waarbij de OR werd bijgestaan door een externe adviseur en er op constructieve manier werd samengewerkt met de directie, heeft de OR een positief advies gegeven over de aandelentransactie. Als voordeel zag de OR dat er met de transactie een langjarige, stabiele meerderheidsaandeelhouder werd gerealiseerd. Daarbij ervoer de OR het als positief dat de verkoop van IHC Hydrohammer uiteindelijk geen doorgang vond, waardoor het verdienvermogen en de cash flow van IHC Merwede op peil bleef. Uitvoering interne regeling 4.10 In de loop van 2013 is het verschil in inzicht over de uitbetaling van reisurenvergoeding volgens interne regeling 4.10 aan enkele medewerkers van VSH voorgelegd aan de bedrijfscommissie. Op advies van de bedrijfscommissie heeft de klachtencommissie van IHC Merwede de zaak in behandeling genomen. Eind 2013 kreeg de OR het bericht van de klachtencommissie dat zij om diverse redenen geen unaniem advies over de zaak kon geven. De OR is nog in gesprek met de directie om tot een meer bevredigend resultaat te komen. Nieuwe OR Eind december 2013 liep de zittingsperiode van de OR ten einde. Gedurende het verkiezingstraject bleek dat in geen van de drie kiesgroepen meer kandidaten waren dan dat er zetels te verdelen waren. Verkiezingen waren daarom niet nodig. De medewerkers die zich kandidaat hadden gesteld werden automatisch gekozen in de nieuwe raad. Twee OR-vacatures zijn later ingevuld via de verkorte aanstellingsprocedure. De nieuwe OR-leden zijn via het interne personeelsblad aan de medewerkers voorgesteld. Overige onderwerpen Naast de genoemde onderwerpen zijn in 2013 onder andere onderstaande belangrijke onderwerpen binnen de OR aan de orde geweest: Werkkapitaalfinanciering van vijf schepen waaronder drie pijpenleggers voor SapuraKencana/Seadrill Karweiwerkregeling voor IHC Interior Functiewaarderingstraject bij IHC Hytech Verhuizing van de resterende bedrijfsonderdelen van IHC Offshore & Marine van Hardinxveld-Giessendam naar Krimpen aan den IJssel Uitbreiding Raad van Bestuur van twee naar drie personen, met daaraan gekoppeld de benoeming van de heer A. Roelse als COO Benoeming van de nieuwe president-directeur Organisatiestructuur IHC Merwede Regeling ploegendienst Regeling interne mobiliteit Overgang van verzekeraar van de ANW-hiaatverzekering. Vooruitblik De (nieuwe) directie van IHC Merwede betrekt de OR nauw bij de diverse thema s en daagt ons uit om actief mee te denken over bijvoorbeeld de strategie van het bedrijf. Zonder hierbij op de stoel van de bestuurder te gaan zitten, hoopt de OR het komende jaar een bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van IHC Merwede. Een belangrijk aandachtspunt is en blijft een veilige werkomgeving. Waar vooral nog aan zal worden gewerkt, is het actief stimuleren van veilig gedrag bij medewerkers en door leidinggevenden. Naast de financiële prestaties rapporteert IHC Merwede al geruime tijd over de sociale prestaties in het Sociaal Jaarverslag. In 2012 zijn drie jaarverslagen uitgebracht, te weten het Financieel Jaarverslag, het Sociaal Jaarverslag en het MVO-Jaarverslag. Met ingang van dit jaar zijn de laatste twee samengevoegd tot het Maatschappelijk Jaarverslag om een weergave te geven van de niet-financiële resultaten van de onderneming en om inzicht te geven in welke mate duurzaamheid inmiddels is doorgedrongen tot de interne bedrijfsvoering. Scope van de verslaggeving De scope van dit Maatschappelijk Jaarverslag omvat de sociale en milieuprestaties voortkomend uit het maatschappelijk beleid van IHC Merwede en is gebaseerd op de voor de onderneming relevante materiële onderwerpen. Een uitgebreide weergave van de financiële prestaties van de onderneming is te vinden in het Annual Report Het huidige maatschappelijk beleid van IHC Merwede is van toepassing op alle Nederlandse vestigingen van de onderneming. Om deze reden is er voor gekozen om enkel de aan de materiële onderwerpen gerelateerde activiteiten, prestaties en doelstellingen van de Nederlandse business units mee te nemen in deze rapportage. Zodra het maatschappelijk beleid wordt uitgebreid naar de buitenlandse vestigingen van IHC Merwede zal ook de scope van de verslaggeving worden uitgebreid. Verslaggevingsproces en publicatiedatum Het Maatschappelijk Jaarverslag 2013 is tot stand gekomen onder de verantwoordelijkheid van de MVO-stuurgroep. Hierbij draagt de stuurgroep de verantwoordelijkheid voor het monitoren van het verslagleggingsproces, het waarborgen van de kwaliteit van de maatschappelijke informatie en het accorderen van het eindresultaat. Tevens wordt de inhoud geverifieerd met de direct betrokken afdelingen en/of personen om te toetsen op onjuistheden en incomplete informatie. Met de brede vertegenwoordiging vanuit de onderneming in de MVO-stuurgroep zijn de lijnen uitgezet naar diverse afdelingen ten behoeve van de dataverzameling voor de verslaglegging. Vooralsnog vindt deze inventarisatie eenmaal per jaar plaats en ligt het proces van consolideren van deze gegevens voor toepassing in het Maatschappelijk Behalve de introductie van materiële onderwerpen en de focus in rapportage hierop, hebben zich ten opzichte van voorgaande rapportages geen wijzigingen voorgedaan in de gehanteerde definities en meetmethoden op de gerapporteerde informatie. De inhoud van dit jaarverslag is niet geverifieerd door een externe partij. IHC Merwede heeft de ambitie de huidige MVO-doelstellingen eerst dieper te laten doordringen in de dagelijkse bedrijfsvoering van de onderneming, waarmee het kwantitatief rapporteren naar een hoger niveau getild kan worden en verificatie van de gepubliceerde cijfers ook daadwerkelijk toegevoegde waarde biedt. Dit verslag wordt eind mei gepubliceerd op de corporate website van IHC Merwede ( GRI-richtlijnen Om aan te sluiten bij de internationale standaard op het gebied van maatschappelijke verslaglegging, is voor het vaststellen van de inhoud van dit jaarverslag gebruik gemaakt van de richtlijnen G3.1 van het Global Reporting Initiative. Dit rapport voldoet aan de eisen van applicatieniveau C. De GRItabel geeft weer over welke indicatoren is gerapporteerd. Met het recent verschijnen van de nieuwe GRI G4-richtlijnen, is in dit maatschappelijk verslag met het introduceren van materiële onderwerpen reeds de transitie ingezet om volledig te kunnen overstappen op deze nieuwe richtlijnen. Naar verwachting zullen wij in het Maatschappelijk Jaarverslag 2014 volledig volgens de G4-richtlijnen rapporteren. Contact IHC Merwede nodigt haar stakeholders uit om feedback te geven op het maatschappelijk beleid alsmede dit Maatschappelijk Jaarverslag. Hiertoe kan contact worden opgenomen met: Mevr. M.J. Holtkamp csr@ihcmerwede.com 36 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 37

20 GRI Index Tabel Begrippenlijst GRI Index Strategie en analyse Hoofdstuk 1.1 Voorwoord van de CFO Voorwoord CFO Organisatieprofiel 2.1 Naam organisatie Over IHC Merwede 2.2 Voornaamste producten en diensten Over IHC Merwede 2.3 Operationele structuur van de organisatie Over IHC Merwede 2.4 Locatie van hoofdkantoor van de organisatie Over IHC Merwede 2.5 Internationalisatie Over IHC Merwede 2.6 Eigendomsstructuur en rechtsvorm Over IHC Merwede 2.7 Afzetmarkten Over IHC Merwede 2.8 Omvang van de organisatie Over IHC Merwede, Resultaten Significante veranderingen tijdens verslagleggingperiode Over IHC Merwede 2.10 Onderscheidingen toegekend tijdens verslagleggingperiode NVT Verslagparameters 3.1 Verslagperiode Verslagparameters 3.2 Datum van meest recente verslag Verslagparameters 3.3 Verslaggevingscyclus Verslagparameters 3.4 Contactpersoon / afdeling Verslagparameters, omslag 3.5 Proces voor bepalen inhoud van het verslag Verslagparameters 3.6 Afbakening van het verslag Verslagparameters 3.7 Vermelden specifieke beperkingen voor reikwijdte of afbakening Verslagparameters 3.8 Basis voor verslaggeving Verslagparameters 3.10 Gevolgen herformuleringen NVT 3.11 Significante veranderingen t.a.v. reikwijdte, afbakening, meetmethode NVT 3.12 Tabel standaardonderdelen GRI GRI Index Tabel 3.13 Beleid en praktijk m.b.t. het betrekken van externe assurance Verslagparameters Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid 4.1 Bestuursstructuur van de organisatie Over IHC Merwede 4.2 Functie voorzitter hoogste bestuurslichaam Over IHC Merwede 4.3 Aantal onafhankelijke/niet-leidinggevende leden hoogste bestuurslichaam Over IHC Merwede 4.4 Medezeggenschap op hoogste bestuurslichaam Over IHC Merwede 4.14 Lijst van betrokken belanghebbenden Over IHC Merwede 4.15 Selectie van te betrekken belanghebbenden Duurzaamheid in de praktijk Economische indicatoren EC 1 Directe economische waarde Resultaten 2013, Annual Report 2013* Milieu indicatoren EN 3 Direct energieverbruik door primaire energiebron Duurzaamheid in de praktijk, resultaten 2013 EN 4 Indirect energieverbruik door primaire energiebron Duurzaamheid in de praktijk, resultaten 2013 EN 5 Energie die bespaard is door besparingen en efficiëntieverbeteringen Duurzaamheid in de praktijk EN 6 Initiatieven ter verlaging van het directe energieverbruik Duurzaamheid in de praktijk EN 7 Initiatieven ter verlaging van het indirecte energieverbruik Duurzaamheid in de praktijk EN 16 Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen Duurzaamheid in de praktijk EN 17 Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen Duurzaamheid in de praktijk EN 18 Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen Duurzaamheid in de praktijk Sociale indicatoren LA 1 Totaal personeelsbestand Resultaten 2013 LA 2 Personeelsverloop Resultaten 2013 HR 2 Percentage leveranciers getoetst op mensenrechten Duurzaamheid in de praktijk SO 2 Percentage van het aantal bedrijfseenheden geanalyseerd op corruptierisico s Duurzaamheid in de praktijk SO 3 Percentage van het personeel getraind in anti-corruptiebeleid en procedures Duurzaamheid in de praktijk * Zie voor een nadere toelichting op de financiële prestaties van IHC Merwede ons Annual Report 2013 via Afvalfonds Verpakkingen Het Afvalfonds Verpakkingen is verantwoordelijk om de Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen in rekening te brengen; een bijdrage voor bedrijven die per jaar meer dan kilogram verpakkingsmateriaal op de markt brengen. Met deze inkomsten betaalt het Afvalfonds de gemeenten die verpakkingsmateriaal inzamelen, verwerken en verkopen. Anti-corruptieregeling Beleid en gedragsregels vanuit de onderneming om corruptie in het dagelijks handelen vanuit de organisatie tegen te gaan. Carbon footprint De carbon footprint geeft een organisatie inzicht in de totale uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt door de producten of productieprocessen van een organisatie. Inzicht in de carbon footprint biedt organisaties een handvat om actief te sturen op het reduceren van de CO 2 -uitstoot. Code of Conduct Expliciete beschrijving van de organisatie van de normen en waarden geldend voor medewerkers en toeleveranciers ten aanzien van onder meer naleving van geldende wetten, corruptie, mensenrechten en milieu-aspecten. Cost-of-ownership Totale kosten van een product over de gehele levenscyclus. Tevens een managementmiddel om de kosten van verschillende productalternatieven te kunnen vergelijken. Duurzame productontwikkeling Ontwikkeling van producten en diensten waarbij oog is voor de economische, sociale en ecologische gevolgen van het product. Global Reporting Initiative (GRI) Internationale non-profit organisatie van waaruit de richtlijnen voor maatschappelijke verslaglegging worden opgesteld. Good governance Het efficiënt en verantwoord leiden van een onderneming en het afleggen van verantwoording over het gevoerde beleid naar de stakeholders. IFC Performance Standards De Performance Standards van de International Financial Corporation beschrijven de verantwoordelijkheden van de klant ten aanzien van het beheren van de sociale en milieurisico s. IMO International Maritime Organization; als gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties is de IMO verantwoordelijk voor het bewerkstelligen van afspraken tussen deelnemende lidstaten om de scheepvaart zo veilig en milieuvriendelijk mogelijk te maken. Ketenverantwoordelijkheid Het meewegen van sociale en milieu-aspecten in de selectie van leveranciers en/of het verbeteren van sociale en milieuaspecten in de keten van toeleveranciers. Klimaatadaptatie Het proces waardoor samenlevingen, ondernemingen en overheden de kwetsbaarheid als gevolg van de klimaatverandering verminderen of kunnen profiteren van de kansen die een veranderd klimaat hen biedt. License-to-operate Vergunning om een operatie uit te voeren en/of te mogen produceren. In termen van duurzaamheid ook het door de maatschappij te worden gewaardeerd voor wat een onderneming doet om een bijdrage te leveren aan duurzame ontwikkeling, terwijl de economische prestaties op lange termijn worden gewaarborgd. Materialiteitsmatrix Grafische weergave waarmee de organisatie inzicht geeft in het relatieve belang van de materiële onderwerpen voor zowel de onderneming als de stakeholders. Materiële onderwerpen Meest relevante (duurzaamheids)onderwerpen voor een onderneming of onderwerpen die voorzien in de informatiebehoeften en afwegingen van stakeholders, waardoor deze in aanmerking komen om te worden opgenomen in de maatschappelijke verslaglegging. Stakeholder dialoog Contact met stakeholders waarbij de relevante thema s en belangen van de onderneming worden getoetst aan de verwachtingen van de stakeholders. Transparantiebenchmark Jaarlijkse onderzoek van het ministerie van Economische Zaken naar de inhoud en kwaliteit van maatschappelijke verslaggeving. Middels een vaste onderzoeksgroep wordt de kwaliteit en de voortgang van de maatschappelijke verslaggeving van Nederlandse bedrijven gemonitord. 38 IHC Merwede Maatschappelijk Jaarverslag 2013 Maatschappelijk Jaarverslag 2013 IHC Merwede 39

IHC Merwede. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen/ Meer Vernieuwende Ontwikkelingen. Dave Vander Heyde 26 maart 2014

IHC Merwede. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen/ Meer Vernieuwende Ontwikkelingen. Dave Vander Heyde 26 maart 2014 IHC Merwede Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen/ Meer Vernieuwende Ontwikkelingen Dave Vander Heyde 26 maart 2014 Over IHC Merwede: enkele kerngegevens 2 - Voortdurende ontwikkeling van ontwerp- en

Nadere informatie

MVO Jaarverslag 2012 IHC Merwede

MVO Jaarverslag 2012 IHC Merwede MVO Jaarverslag 2012 Voorwoord De markten waarin IHC Merwede opereert, zijn onderhevig aan de wereldwijde economische crisis en de onrust op de Europese financiële markten. Hiermee is de concurrentie in

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam

Nadere informatie

Duurzaamheid en Responsible Care

Duurzaamheid en Responsible Care Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012

Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012 Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek Sjef van Dooremalen 12 maart 2012 1 Inhoud 1. Sterk in de Cluster 2. Belangrijk in de Delta 3. Voorop in kennis en innovatie 4. Logistiek en Techniek

Nadere informatie

MVO verklaring

MVO verklaring Voor u ligt het MVO beleid van Kamphuis Lastechniek BV. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is verankerd in ons bedrijfsbeleid. Voor nu, en voor de toekomst. Doordat Kamphuis Lastechniek

Nadere informatie

Nederland: de Maritieme Wereldtop

Nederland: de Maritieme Wereldtop 1 Nederland: de Maritieme Wereldtop Veilig, duurzaam en economisch sterk Maritiem Cluster in de Topsector Water: Innovatiecontract en Topconsortium Kennis en Innovatie V2.0, Samenvatting, 23 december 2011

Nadere informatie

01 Inleiding... 3 02 Wie is Agrico?... 5. 03 Scope MVO 2013/2014... 7 04 MVO principes... 7

01 Inleiding... 3 02 Wie is Agrico?... 5. 03 Scope MVO 2013/2014... 7 04 MVO principes... 7 Inhoudsopgave 01 Inleiding... 3 02 Wie is Agrico?... 5 03 Scope MVO 2013/2014... 7 04 MVO principes... 7 1. Agrico legt rekenschap af over effecten op de maatschappij, de economie en het milieu... 8 2.

Nadere informatie

PK Benelux BV. Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen

PK Benelux BV. Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen PK Benelux BV Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen INLEIDING Dit Plan van aanpak gaat over maatschappelijk verantwoord onderrnemen en Maatschappelijk verantwoord inkopen (ook wel duurzaam

Nadere informatie

Energie, Afval, Geluid, Diversiteit, Duurzame Inzetbaarheid

Energie, Afval, Geluid, Diversiteit, Duurzame Inzetbaarheid DUURZAAM ONDERNEMEN bij NS Strategie Mobiliteit per trein heeft een duurzaam karakter en daarmee NS ook. Door het reizen van deur tot deur voor onze klanten zo aantrekkelijk mogelijk te maken draagt NS

Nadere informatie

Supplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst

Supplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Supplier Code of Conduct Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Bij Kramp gaan we voor zakelijk succes op de lange termijn. Daarbij voelen we een sterke verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011

Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Atlas Copco

Nadere informatie

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

Zo gaan we om met de maatschappij. Deelcode 4

Zo gaan we om met de maatschappij. Deelcode 4 Zo gaan we om met de maatschappij Deelcode 4 x Zo gaan we om met de maatschappij We helpen de maatschappij door mensen te verbinden We gaan verantwoord om met mensen, middelen en milieu Inhoud: 1. Algemeen

Nadere informatie

Meet the global leader with the personal touch

Meet the global leader with the personal touch Meet the global leader with the personal touch Wereldwijd toonaangevend op het gebied van werving & selectie Sinds Michael Page in 1976 in Londen werd opgericht, heeft zij zich ontwikkeld tot een toonaangevende

Nadere informatie

I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S

I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S Algemeen Het beleid van Imtech N.V. is gericht op de continuïteit van de onderneming als een winstgevende organisatie, die met haar bedrijven en medewerkers

Nadere informatie

DE BLAAY-VAN DEN BOGAARD RAADGEVENDE INGENIEURS B.V.

DE BLAAY-VAN DEN BOGAARD RAADGEVENDE INGENIEURS B.V. DE BLAAY-VAN DEN BOGAARD RAADGEVENDE INGENIEURS B.V. Westblaak 35 ROTTERDAM MVO? Doen wij zo! Datum: 27-01-2015 Inleiding MVO? Natuurlijk! Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO); werken aan economische

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Vóór dat u beleid ontwikkelt is het van belang om de vraag: Waaròm zou ik MVO beleid ontwikkelen? te beantwoorden. Het antwoord op deze vraag bepaalt hóe u het MVO

Nadere informatie

Energie Management Programma. InTraffic

Energie Management Programma. InTraffic Energie Management Programma InTraffic Wijzigingsblad Versie Datum Auteur Wijzigingen 0.1 17/2/2012 Marije de Vreeze Opzet structuur 0.2 13/3/2012 Marije de Vreeze Gegevens 0.3 5/4/2012 Dirk Bijkerk Input

Nadere informatie

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT

Cluster Bedrijfsvoering rve ICT Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...

Nadere informatie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Overseas Logistics Multimodal Inland Locations Supply Chain Solutions Advanced logistics for a smaller world Als het gaat om het optimaal beheersen

Nadere informatie

TU Delft. TU Delft Delft ZELFVERKLARING. Code Verantwoordelijk Marktgedrag ^ ^ ^ ^ ^ Delft University of Technology. Technische Universiteit Delft

TU Delft. TU Delft Delft ZELFVERKLARING. Code Verantwoordelijk Marktgedrag ^ ^ ^ ^ ^ Delft University of Technology. Technische Universiteit Delft TU Delft Delft University of Technology Technische Universiteit Delft ZELFVERKLARING TU Delft Delft University of Technology ^ ^ ^ ^ ^ Code Verantwoordelijk Marktgedrag Pag./van 1/5 De TU Delft verklaart

Nadere informatie

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen

Nadere informatie

ONZE VERANTWOORDELIJKHEID

ONZE VERANTWOORDELIJKHEID ONZE VERANTWOORDELIJKHEID CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I Inhoud Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen 4 Maatschappelijke betrokkenheid

Nadere informatie

Duurzame Ontwikkeling

Duurzame Ontwikkeling Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..

Nadere informatie

Managementsamenvatting

Managementsamenvatting Managementsamenvatting Erasmus Universiteit Rotterdam: CSR paper De route naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in algemene ziekenhuizen. De strategische verankering van MVO in de dagelijkse activiteiten

Nadere informatie

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV.

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV. Initiatieven CO2 reductie MVOI BV. MVOI BV Versie: 1 Datum: 15-05-2017 Pagina 1 van 6 Inhoud 1 Inleiding...3 2. Initiatieven waarin we zijn toegetreden....4 2.1 Warmtetafel. (Warmtenetwerk)...4 De Warmtetafel

Nadere informatie

Energie Management Programma 3.B.2

Energie Management Programma 3.B.2 Energie Management Programma 3.B.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Reductiedoelstellingen 2012-2016... 3 3 Reductiemaatregelen... 5 4 Budgettering... 6 Schuuring Pagina 1 van 6 1 Inleiding Dit document

Nadere informatie

STRATEGY MANAGER. Consulting Exit #VACATURE

STRATEGY MANAGER. Consulting Exit #VACATURE Consulting Exit #VACATURE STRATEGY MANAGER De meeste mensen kennen Exact als één van de partners van Formule 1-coureur Max Verstappen. Maar Exact is ook en vooral de nummer 1 aanbieder van business software

Nadere informatie

ALGEMEEN. Vestiging (plaats) Naam/namen geïnterviewde personen. Naam student(en)

ALGEMEEN. Vestiging (plaats) Naam/namen geïnterviewde personen. Naam student(en) ALGEMEEN Naam bedrijf/organisatie: Vestiging (plaats) Naam/namen geïnterviewde personen Naam student(en) 1 In wat voor sector is het bedrijf waar je stage loopt werkzaam? 2 Wat is het karakter van de hoofdactiviteit

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid

Verantwoord beleggen beleid Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wint aan terrein in het bedrijfsleven en in de samenleving als geheel. Het verwachtingspatroon

Nadere informatie

Amsterdamse haven en innovatie

Amsterdamse haven en innovatie Amsterdamse haven en innovatie 26 september 2011, Hoge School van Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam Oostelijke handelskade (huidige situatie) Oostelijke handelskade (oude

Nadere informatie

MVO principes Enexis. Onze kijk op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

MVO principes Enexis. Onze kijk op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen MVO principes Enexis Onze kijk op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Een betrouwbare, veilige energievoorziening is een van de hoekstenen van een moderne samenleving en vertegenwoordigt dan ook een

Nadere informatie

Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers

Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers RBW-621-L Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers Januari 2014 Pagina 1 van 6 Algemene Gedragscode voor Toeleveranciers 1. Missie Koninklijke Boskalis Westminster

Nadere informatie

Samen met vertrouwen naar de toekomst

Samen met vertrouwen naar de toekomst Samen met vertrouwen naar de toekomst Als integraal dienstverlener op het gebied van comfort, veiligheid, gezondheid en duurzaamheid slaagde Unica er voor het tweede jaar op rij in om een forse groei te

Nadere informatie

CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3

CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3 CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3 A.HAK* - CO 2 - JAARVERSLAG 2013 *Dit betreft alleen de A.Hak- bedrijven die

Nadere informatie

Rapportage. 25 September 2018

Rapportage. 25 September 2018 Rapportage 25 September 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Positionering advies 3 1.2 Algemeen 3 1.3 Leeswijzer 4 2. Nulsituatie en positiebepaling 4 2.1 Werkwijze 4 2.2 Nulsituatie 5 2.3 Ambitieniveau

Nadere informatie

PostNL Business Principles

PostNL Business Principles 3 december 2014 PostNL N.V. PostNL Business Principles Raad van Bestuur Auteur Director Audit & Security Titel PostNL Business Principles Versie 1.1 Dit document is een vertaling van de Engelstalige versie.

Nadere informatie

STRATAEGOS CONSULTING

STRATAEGOS CONSULTING STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.

Nadere informatie

energiemanagement & kwaliteitsmanagement

energiemanagement & kwaliteitsmanagement Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk

Nadere informatie

MN Supplier Code of Conduct

MN Supplier Code of Conduct MN Supplier Code of Conduct Visie Maatschappelijk Verantwoorde Bedrijfsvoering Een duurzame uitvoering van de pensioen- en sociale regelingen en verzekeringen van onze opdrachtgevers geven wij vorm door

Nadere informatie

Afdeling Inkoop Januari 2017

Afdeling Inkoop Januari 2017 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen MVI-beleid in de praktijk Afdeling Inkoop Januari 2017 MVI-beleid Doel Waarom MVI-beleid? Als netbeheerder willen wij in de transitie naar een duurzame samenleving onze

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT

Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT WAAROM INVESTEREN IN DUURZAAMHEID? 1. Omdat bedrijven een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan een leefbare

Nadere informatie

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven

Nadere informatie

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt

Nadere informatie

Communicatieplan. Energie- & CO 2 beleid. Van Gelder Groep

Communicatieplan. Energie- & CO 2 beleid. Van Gelder Groep Van Gelder Groep B.V. Communicatieplan Energie- & CO 2 beleid Van Gelder Groep 1 2015, Van Gelder Groep B.V. Alle rechten voorbehouden. Geen enkel deel van dit document mag worden gereproduceerd in welke

Nadere informatie

MANAGING DIRECTOR #VACATURE

MANAGING DIRECTOR #VACATURE #VACATURE MANAGING DIRECTOR Smurfit Kappa levert meer dan verpakkingen. Met innovatieve, efficiënte en duurzame verpakkingsoplossingen voegt de Europese marktleider tastbare waarde toe voor iedere klant

Nadere informatie

Communicatieplan CO 2

Communicatieplan CO 2 1. Inleiding Naast het hebben van een CO 2 -beleid en (reductie)doelstellingen op dit gebied, is het van belang om te communiceren over dit beleid. Open en transparante kan bijdragen in het bewust maken

Nadere informatie

Beleidsplan MVO 2015-2017

Beleidsplan MVO 2015-2017 Beleidsplan MVO 2015-2017 CB Concreet Duurzaam April 2015 Inleiding Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) speelt een belangrijke rol binnen de prestatie- en groeistrategie van Cementbouw. Als een

Nadere informatie

ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS

ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS #VACATURE ASSOCIATE DIRECTOR STRATEGIC PARTNERSHIPS De Associate Director Strategic Partnerships krijgt de vrijheid en ruimte om high-impact partnerships op te zetten. Dit is een kans om de digitalisering

Nadere informatie

PERSONAL ASSISTANT VAN DE CEO CORRUGATED BENELUX PA

PERSONAL ASSISTANT VAN DE CEO CORRUGATED BENELUX PA #VACATURE PERSONAL ASSISTANT VAN DE CEO CORRUGATED BENELUX PA Smurfit Kappa levert meer dan verpakkingen. Met innovatieve, efficiënte en duurzame verpakkingsoplossingen voegt de Europese marktleider tastbare

Nadere informatie

Uw specialist in technisch management

Uw specialist in technisch management IP-Solutions Het technisch beheer van installaties staat onder druk. De toenemende concurrentie, kostendruk en veranderende wet- en regelgeving vraagt om grotere transparantie, flexibiliteit en efficiency.

Nadere informatie

AKB Bert Muller. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

AKB Bert Muller. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen AKB Bert Muller Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 1 van 9 16-5-2012 Profiel als Partner MVO Nederland Wat zijn voor uw bedrijf de belangrijkste redenen om met MVO bezig te zijn? Tweeërlei: Enerzijds

Nadere informatie

CBR Antoing Veiligheid en milieu. Feiten & cijfers 2017

CBR Antoing Veiligheid en milieu. Feiten & cijfers 2017 CBR Antoing Veiligheid en milieu Feiten & cijfers 2017 01 Veiligheid en milieu CBR Antoing Feiten & cijfers 2017 Duurzaamheidsverbintenissen > Naar uitmuntendheid in We engageren ons tot continue verbetering

Nadere informatie

Verder in Fusie & Overnames

Verder in Fusie & Overnames Verder in Fusie & Overnames (Mid size en familiebedrijven) Datum: december 2009 Plaats: Zeewolde Door: Triple Play Keynote speaker: Mr. Pieter J.H. Mensink MBA Verbonden door vertrouwen; groeien door samenhang

Nadere informatie

Jade Beheer. Communicatieplan CO 2 Prestatieladder 3.C.1. 3.C.2 Invalshoek C: Transparantie Handboek CO2 Prestatieladder, versie 2.2 / 3.

Jade Beheer. Communicatieplan CO 2 Prestatieladder 3.C.1. 3.C.2 Invalshoek C: Transparantie Handboek CO2 Prestatieladder, versie 2.2 / 3. Jade Beheer Communicatieplan CO 2 Prestatieladder 3.C.1. 3.C.2 Invalshoek C: Transparantie Handboek CO2 Prestatieladder, versie 2.2 / 3.0 Document : Communicatieplan CO 2-prestatieladder Auteur : Jade

Nadere informatie

GRI Tabel Duurzaamheidsverslag 2015

GRI Tabel Duurzaamheidsverslag 2015 GRI Tabel Duurzaamheidsverslag 2015 BMA Ergonomics b.v. rapporteert volgens de core variant van versie G4 van de richtlijnen van het Global Reporting Initiative. Op de indicatoren en de informatie in het

Nadere informatie

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid

Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid Resultaten van ons duurzaamheidsbeleid In 2013 zijn we van start gegaan met de implementatie van ons duurzaamheidsbeleid en onderstaand ziet u de doelstellingen uit onze duurzaamheidsverklaring en de behaalde

Nadere informatie

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op:

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op: Memo Datum 20 december 2010 Onderwerp Communicatieplan Infra 2011 Van Marc Lucassen Telefoon +31 73 543 53 14 Fax +31 73 543 59 01 E-mail mlucassen@heijmans.nl Aan Vooraf Het afgelopen jaar was voor Heijmans

Nadere informatie

EBPI MVO Kwartaalrapportage

EBPI MVO Kwartaalrapportage EBPI MVO Kwartaalrapportage 2017 EBPI 088-1161800 Prinses Catharina-Amaliastraat 5 www.ebpi.nl 2496 XD Den Haag info@ebpi.nl INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 EBPI & MVO... 4 ONZE KERNWAARDEN:... 4 PEOPLE...

Nadere informatie

Cleantech Markt Nederland 2008

Cleantech Markt Nederland 2008 Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft

Nadere informatie

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015 Bankieren met de menselijke maat Jaarverslag 2015 42 SNS Bank N.V. Jaarverslag 2015 > Verslag van de Directie 4.3 IN GESPREK MET STAKEHOLDERS Ons succes valt of staat met de mate waarin we kunnen voldoen

Nadere informatie

PEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S)

PEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S) Nr. ISO 26000 Indicator MVO Kernthema II: Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk Stakeholder(s) Meten Uitvoering Voldoet Ja/Nee Doelstelling 2018 Paragraaf (Paragraaf 6.4) 1 6.4.1 Werkgelegenheid Safety

Nadere informatie

Duurzaamheid en Stern juni 2013. Jeffrey Eijking Manager Business Sales Stern4

Duurzaamheid en Stern juni 2013. Jeffrey Eijking Manager Business Sales Stern4 1 Duurzaamheid en Stern juni 2013 Jeffrey Eijking Manager Business Sales Stern4 Agenda Stern in vogelvlucht People Planet Vragen? 2 Stern Groep Retailgroep in automobiliteit 2.000 medewerkers 90 verkooppunten

Nadere informatie

The digital transformation executive study

The digital transformation executive study The digital transformation executive study De noodzaak van transformatie voor kleine en middelgrote producerende bedrijven Technologie verandert de manier waarop kleine en middelgrote bedrijven zakendoen.

Nadere informatie

Wij leggen rekenschap af over:

Wij leggen rekenschap af over: VRAGEN Het afleggen van rekenschap. ANTWOORDEN TOELICHTING / VOORBEELDEN VRAAG 1. Onze organisatie legt rekenschap af over onze effecten op de maatschappij, de economie en het milieu. Welke activiteiten

Nadere informatie

Delta Lloyd Groep. Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep. Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010

Delta Lloyd Groep. Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep. Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010 Delta Lloyd Groep Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010 Aanwezige leden van de Raad van Bestuur Niek Hoek CEO Emiel Roozen CFO Voorzitter van de Raad van

Nadere informatie

Bedrijfspresentatie. Bizerba Nederland

Bedrijfspresentatie. Bizerba Nederland Bedrijfspresentatie Bizerba Nederland Corporate Missie / Visie The Open World of Finest Weighing Solutions. Since 1866. 2 Corporate Profiel Founded: 1866 Legal form Shareholder Sales 2016 SE & Co. KG Kraut

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen

Profielschets Raad van Commissarissen Profielschets Raad van Commissarissen Vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 18 maart 2009 en laatstelijk gewijzigd in 2014. 1. Doel profielschets 1.1 Het doel van deze profielschets is om uitgangspunten

Nadere informatie

Datum : energiemanagement & kwaliteitsmanagement

Datum : energiemanagement & kwaliteitsmanagement Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk

Nadere informatie

inspireren en innoveren in MVO

inspireren en innoveren in MVO inspireren en innoveren in MVO Inleiding Gert Van Eeckhout Beleidsondersteuner MVO - Departement WSE Wat is MVO? Waarom MVO? Beleidslijnen Vlaamse overheid MVO? een proces waarbij ondernemingen vrijwillig

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMEN

MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMEN MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMEN HDS Schoonmaakdiensten 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Algemene informatie HDS Schoonmaakdiensten 3 1.1 referenties 4 2. Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 5 3. Maatschappelijk

Nadere informatie

Netherlands Maritime Technology. 10 september 2015 Groningen

Netherlands Maritime Technology. 10 september 2015 Groningen Netherlands Maritime Technology 10 september 2015 Groningen De roots van NMT liggen in Hoogezand 1900 Scheepsbouwvereniging Hoogezand opgericht 1917 CEBOSINE opgericht (CBSN Centrale Bond van Scheepsbouwmeesters

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen Musea

Duurzaam ondernemen Musea Duurzaam ondernemen Musea Kunst voor bedrijfsvoering Rob van Tilburg Mei 2012 DHV 2012 All rights reserved Alleen voor intern gebruik Welkom en agenda Definitie en duiding duurzaam ondernemen Omgang bedrijven

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

De toekomst van energie

De toekomst van energie De toekomst van energie Duurzame Energie door Redactie ElectricityMatters 15-08-2017 Dat ons wereldwijde energiesysteem niet duurzaam is, blijkt duidelijk uit onze steeds schaarsere hulpbronnen, de regelmatig

Nadere informatie

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.

I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO. MVO Beleid Inhoudsopgave I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.. People.1. Goed werkgeverschap... Maatschappelijke betrokkenheid.... Eerlijk zakendoen.. Planet.1. Duurzame mobiliteit...

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

Stilstaan bij vooruitgang

Stilstaan bij vooruitgang Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend

Nadere informatie

REGLEMENT VOOR DE RISICO COMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN DE VOLKSBANK N.V. 30 maart 2019

REGLEMENT VOOR DE RISICO COMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN DE VOLKSBANK N.V. 30 maart 2019 REGLEMENT VOOR DE RISICO COMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN DE VOLKSBANK N.V. 30 maart 2019 De Volksbank N.V. (de Volksbank) bestaat uit vier merken (handelsnamen): ASN Bank, BLG Wonen, RegioBank

Nadere informatie

EFQM model theoretisch kader

EFQM model theoretisch kader EFQM model theoretisch kader Versie 1.0 2000-2009, Biloxi Business Professionals BV 1. EFQM model EFQM staat voor European Foundation for Quality Management. Deze instelling is in 1988 door een aantal

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen MVO prestatieladder Niveau 3 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Jaarverslag 2016 Tredin behaalde in januari 2014 Niveau 3 van de MVO Prestatieladder. In dit jaarverslag nemen we u mee in onze ervaringen

Nadere informatie

Kennismanagement. Wereldwijde kennis tot waarde maken voor de organisatie, over geografische en functionele grenzen heen.

Kennismanagement. Wereldwijde kennis tot waarde maken voor de organisatie, over geografische en functionele grenzen heen. Kennismanagement Wereldwijde kennis tot waarde maken voor de organisatie, over geografische en functionele grenzen heen. Tony Wegewijs, Business Learning Consultant (voorheen Heineken) AGENDA DE HEINEKEN

Nadere informatie

P7 4D voortgangsregistratie

P7 4D voortgangsregistratie Het 4D Voortgangsregistratiesysteem is een systeem dat op elk gewenst moment van alle onderdelen inzicht kan geven waar ze zich bevinden en wat de status is. Er wordt gebruik gemaakt van bestaande informatie

Nadere informatie

DELTA Zakelijk. Meeting with DACT 27 oktober 2011. Als energie een substantiële kostenfactor is, is energie al snel van strategisch belang

DELTA Zakelijk. Meeting with DACT 27 oktober 2011. Als energie een substantiële kostenfactor is, is energie al snel van strategisch belang DELTA Zakelijk Meeting with DACT 27 oktober 2011 Als energie een substantiële kostenfactor is, is energie al snel van strategisch belang Agenda Bedrijfspresentatie DELTA NV DELTA: Uw strategische gesprekspartner

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Raad van Commissarissen NV HVC. Profielbeschrijving

Raad van Commissarissen NV HVC. Profielbeschrijving Raad van Commissarissen NV HVC Profielbeschrijving Februari 2018 HVC - Missie, Visie, en Strategie Missie HVC is een toonaangevend nutsbedrijf van en voor gemeenten en waterschappen. HVC s opdracht is

Nadere informatie

NATUURLIJK VERANTWOORD

NATUURLIJK VERANTWOORD NATUURLIJK VERANTWOORD CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I V Inhoud Voorwoord Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen

Nadere informatie

MVI Verklaring Leverancier - Alliander

MVI Verklaring Leverancier - Alliander MVI Verklaring Leverancier - Alliander Subtitel Eventueel logo leverancier en/of ketenpartners Datum Auteurs: Doel: Duidelijke omschrijving van het doel van deze MVI Verklaring. Onderstaande tekst kan

Nadere informatie

BERICHT VAN DE BESTUURSVOORZITTER

BERICHT VAN DE BESTUURSVOORZITTER BERICHT VAN DE BESTUURSVOORZITTER Beste lezer, 2018 was een jaar met twee gezichten voor Accell Group. Aan de ene kant liet het kernbedrijf (exclusief Noord-Amerika) een gezonde omzetgroei van 6,1% zien

Nadere informatie

Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new

Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new strategic approach ( Blueprint ) to sectoral cooperation

Nadere informatie

Hengelo, april 2013. 02 Gedragscode Twence

Hengelo, april 2013. 02 Gedragscode Twence Gedragscode Twence Twence in Hengelo is een (inter)nationale speler op de markt van grondstoffen en duurzame energie met hoogwaardige verwerking van afvalstromen en biomassa. Met innovatieve technieken

Nadere informatie

Variabel beloningsbeleid Identified Staff Kempen & Co

Variabel beloningsbeleid Identified Staff Kempen & Co Variabel beloningsbeleid Identified Staff u 2014 heeft een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid, dat vanzelfsprekend voldoet aan de geldende wettelijke vereisten. Belangrijke doelen van dit

Nadere informatie