VEILIGHEIDSINFORMATIE GIDS. Aldivèr Uitzendbureau Uw Veiligheid Is Onze Zorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VEILIGHEIDSINFORMATIE GIDS. Aldivèr Uitzendbureau Uw Veiligheid Is Onze Zorg"

Transcriptie

1 VEILIGHEIDSINFORMATIE GIDS Aldivèr Uitzendbureau Uw Veiligheid Is Onze Zrg

2 INHOUDSOPGAVE BELEIDSVERKLARING VEILIGHEID GEZONDHEID WELZIJN MILIEU... 4 INLEIDING... 5 VEILIGHEID, GEZONDHEID EN MILIEU... 5 VERANTWOORDELIJKHEID... 6 INCIDENTENMELDING EN- RAPPORTAGE... 6 PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN... 6 ORDE EN NETHEID... 9 MILIEUZORG... 9 SPECIFIEKE REGELS Een last tillen en verplaatsen Werken p hgte Samenvatting Wettelijke bepalingen De weg mhg Staande steigers Rlsteigers Hgwerkers Ladders Gevaarlijke stffen Samenvatting Gevaar Vergiftiging Srten gevaarlijke stffen Eigenschappen van enkele gevaarlijke stffen Etikettering ALGEMENE VOORSCHRIFTEN

3 BEDRIJFSGEZONDHEIDSKUNIGE ASPECTEN Aanstellingsnderzek Vrijwillig peridiek arbeidsgezndheidskundig nderzek (PAGO) Ziekteverzuimbegeleiding Gevaars-etiketten verzicht

4 BELEIDSVERKLARING VEILIGHEID GEZONDHEID WELZIJN MILIEU De directie van Aldivèr Uitzendbureau zal bij het vrbereiden en uitveren van het algemeen ndernemingsbeleid, het beleid mede richten p een z grt mgelijke veiligheid, een z ged mgelijke bescherming van de gezndheid, het bevrderen van het welzijn en het vrkmen van ziekteverzuim in verband met de arbeid. Tevens zal men het beleid mede richten p een z ged mgelijke bescherming van het milieu. Het beleid is gericht p het bevrderen en handhaven van een zdanige werkwijze en gedrag dat persnlijk letsel en/f schade aan de gezndheid aan medewerkers en derden, alsmede materiële schade en milieubelastingen (lucht-, water- en bdemverntreinging, geluid en andere hinder) wrden vrkmen. Uitgangspunt van het beleid is tenminste te vlden aan de vigerende wetgeving p het gebied van arbeidsmstandigheden en milieu. Dr Aldivèr Uitzendbureau zal gestreefd wrden naar een cntinue verbetering van de arbeidsmstandigheden en het terugdringen van schade aan het milieu. Op basis van de risic-inventarisatie en -evaluatie zal jaarlijks een activitieitenplan wrden pgesteld. Evaluatie van dit plan zal jaarlijks plaatsvinden dr de directie. Van iedere medewerker(ster) wrdt in het kader van zijn functie, rechten, verantwrdelijkheden en algemeen geaccepteerde gebruiken, verwacht dat hij/zij zijn/haar activiteiten vlgens het VCU handbek uitvert en dat hij/zij een actieve bijdrage levert aan de uitvering van het Arb- en milieubeleid. Deze beleidsverklaring is penbaar en ligt ter inzage vr alle werknemers bij de directie van Aldivèr Uitzendbureau en zal elke drie jaar wrden herzien. Merdijk, nvember

5 INLEIDING In deze gids zijn een aantal algemene regels pgenmen die van tepassing zijn p de veiligheid en gezndheid van alle medewerkers van Aldiver Uitzendbureau Tevens zijn deze van tepassing p de ingehuurde krachten. De gids bevat, naast algemene regels, een aantal algemene zaken met betrekking tt de wet- en regelgeving rnd Arbeidsmstandigheden en met betrekking tt de bescherming van het milieu. De zrg vr de veiligheid, gezndheid en het milieu wrdt beschreven in het Veiligheidshandbek. Het standpunt met betrekking tt veiligheid, gezndheid en het milieu is verwrd in een beleidsverklaring. Deze verklaring is in deze gids en het 'Veiligheidshandbek' pgenmen. Met behulp van prcedures en (werk-)vrschriften wrdt invulling gegeven aan het beleid. VEILIGHEID, GEZONDHEID EN MILIEU We hebben er alle belang bij aandacht te besteden aan veiligheid, gezndheid en het milieu (VGM) in zwel nze werk- als privé situatie. Bij het uitveren van de dagelijkse werkzaamheden geldt vr de drie aandachtsgebieden de vlgende betekenis: Veiligheid "Veiligheid is het bewust nemen van een aanvaardbaar risic". Risic in deze definitie is de kans dat er een ngewenste gebeurtenis plaatsvindt met een bepaald ngewenst effect (gevlg). Bij het uitveren van de dagelijkse werkzaamheden zullen we sms een risic meten nemen. Als de werkzaamheden p een veilige manier wrden uitgeverd is er sprake van het aanvaarden van het risic, mdat we er dan bewust mee bezig zijn. We nemen een risic aanvaardbaar, als: diegene die het risic neemt het gevaar kent, de gevlgen en de kans erp kan berdelen het gevaar zveel mgelijk beperkt kan wrden, zwel vr uzelf als vr anderen het risic aanvaard met wrden m het werk uit te veren, als dat niet p een minder riskante manier kan. Het aanvaardbaar zijn van het te nemen risic is zeer sterk persnsgebnden. Wat de één aanvaardbaar vindt, beheft vr een ander ng niet aanvaardbaar te zijn. Dit is nder meer afhankelijk van pleiding, training, vrlichting en (werk-)ervaring. Uitgangspunt blijft, dat men zich van het risic dat men dagelijks tch lpt, bewust is en dit vr zichzelf en mgeving aanvaardbaar acht. Gezndheid Naast veilig werken besteden we k de ndige aandacht aan de gezndheid van alle werknemers. Hiernaast is in de Arbwet k de zrg vr het welzijn als uitgangspunt vr het te veren beleid meegenmen. Glbaal gelden de vlgende definities: Gezndheid stelt de mens in staat vlledig te functineren, nder andere in de uitvering van zijn werkzaamheden. Gezndheid binnen de werksituatie kan bijvrbeeld wrden afgemeten aan het aantal gezndheidsklachten en de ziekteverzuimcijfers. Welzijn mvat naast gezndheid, tevredenheid en waardering tijdens en als resultaat van de uitvering van werkzaamheden. Welzijn binnen de werksituatie kan wrden afgemeten aan de sfeer binnen het bedrijf en de cllegialiteit. Milieu Tijdens het uitveren van diverse werkzaamheden dr werknemers dient rekening te wrden gehuden met de bescherming van het milieu. Hierbij met nder andere wrden 5

6 gedacht aan het werken vlgens geldende vergunningvrschriften p de werkplek en het (gescheiden) inzamelen van vrijkmende afvalstffen. VERANTWOORDELIJKHEID Om een veilige en geznde arbeidsmgeving te waarbrgen, zijn er afspraken gemaakt ver waar bepaalde verantwrdelijkheden liggen. Hierbij is er van uitgegaan, dat de persnen met verantwrdelijkheden k de middelen en bevegdheden hebben m hun taken naar behren te kunnen vervullen. Wettelijk gezien is de werkgever (artikel 3, Arbwet) in eerste instantie verantwrdelijk vr de veiligheid, gezndheid en het welzijn van zijn werknemers. Echter, als de werknemers zich niet aan bepaalde verplichtingen huden, kunnen k zij ter verantwrding wrden gerepen (artikel 12, Arbwet). Gesteld kan dus wrden dat de zrg vr arbeidsmstandigheden, veiligheid, gezndheid en welzijn ligt bij zwel werkgever als werknemer (artikel 13, Arbwet). INCIDENTENMELDING EN- RAPPORTAGE Het del van het melden en rapprteren van incidenten is het beknpt vastleggen en melden van bijna-ngevallen en ngevallen m: de (mgelijke) negatieve effecten (verder) te beperken; vergelijkbare incidenten in de tekmst te vrkmen; nader nderzek mgelijk te maken. Het hfddel bij ngevallen en calamiteiten is altijd, de persnen in veiligheid brengen en eerste hulp bieden. Tevens wrdt getracht de persnlijke en materiële schade zveel mgelijk te beperken. De VGM functinaris, Laura Verspui, berdeelt welke directe maatregelen meten wrden genmen m herhaling te vrkmen. Deze maatregelen wrden tevens genteerd p het incidentenmeldingsfrmulier F 10. Een ieder is verantwrdelijk vr het rapprteren van incidentmeldingen. De registratie van meldingsfrmulieren gebeurt dr de VGM functinaris. Het kan zijn dat p de diverse lcaties andere regels gelden met betrekking tt het melden en rapprteren van incidenten. Deze zullen dan direct van tepassing zijn p de werknemers van Aldivèr Uitzendbureau. Het meldingsfrmulier dient bij alle incidenten binnen het tepassingsgebied te wrden ingevuld. Bedenk hierbij dat k kleine incidenten van belang kunnen zijn, zdat hiervr eventueel maatregelen genmen kunnen wrden m herhaling (f erger!!!) te vrkmen. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN Persnlijke beschermingsmiddelen (PBM) hebben de taak de mens te beschermen tegen de gevlgen van een incident. Vrdat PBM wrden gebruikt met eerst wrden gekeken f er andere maatregelen kunnen wrden getrffen m de risic's van de werkzaamheden te verminderen. Met andere wrden er met gekeken wrden aan het bestrijden van gevaren bij de brn. Vrbeelden van het bestrijden van gevaren bij de brn zijn: Beveiligingen aanbrengen p machines en apparatuur; Schadelijke gassen, dampen en/f stf afzuigen dr gede ventilatie; Vervangen van schadelijke grndstffen dr minder schadelijke grndstffen met 6

7 betrekking tt veiligheid, gezndheid en milieu; Aanbrengen van islatie p machines en apparatuur die een hge geluidsprductie kennen (b.v. mkasten van een cmpressr). Pas als het bestrijden van gevaren bij de brn niet f nvldende mgelijk is, dienen PBM te wrden gebruikt. Bij klachten f vragen met betrekking tt PBM kan cntact wrden pgenmen met uw direct leidinggevende, zdat deze actie kan ndernemen. In een grt aantal gevallen is het ndzakelijk m ter bescherming van uw persnlijke gezndheid gebruik te maken van PBM. De werkgever is in de Arbwet wettelijk verplicht gesteld vr het in vldende mate ter beschikking stellen van PBM aan de medewerker. Aldiver Uitzendbureau B.V. stelt vr het peratinele persneel, naast werkkleding, bij indiensttreding de vlgende PBM ter beschikking (indien relevant vr de functie en niet verstrekt dr de inlener): Veiligheidsschenen; Gehrbescherming; Veiligheidsbril; Handschenen; Helm. Indien vr specifieke prjecten f klussen andere PBM ndig zijn, zullen deze dr ns f dr de pdrachtgever beschikbaar wrden gesteld. Ogbescherming Men dient een veiligheidsbril te dragen indien er werkzaamheden wrden verricht met een vergrte kans p gbeschadiging, dus p plaatsen waar het dragen van een veiligheidsbril niet verplicht is. Vrbeelden hiervan zijn: werken met (accu-)zuur en slijpen. Het is niet tegestaan dat men met een "gewne" bril werkt als vervanger van een veiligheidsbril. Deze valt namelijk in scherpe splinters uiteen als er iets met kracht tegenaan kmt. Vetbescherming Op veel bedrijven bestaat een verplichting tt het dragen van veiligheidsschenen. Het jaarlijks aantal slachtffers met vetletsel is sterk teruggedrngen dr het gebruik van de schen met stalen neus. Veiligheidsschenen c.q. -laarzen kunnen glbaal een belasting van 1000 kg verdragen. Het veiligheidsscheisel is in diverse materialen verkrijgbaar, afhankelijk van de plaats waar ze gedragen meten wrden. Alleen het dragen van S-2 wrdt aanbevlen. S-3 schenen hebben tevens ng een stalen zl ter bescherming tegen het intrappen van spijkers. Hfdbescherming Aangezien er p buwlcaties een vergrte kans bestaat te wrden getrffen dr vallende vrwerpen, dient iedereen, waar dit verplicht is, een veiligheidshelm te dragen. Om de drie jaar f eerder indien uw helm scheuren f aantastingen vertnt dient u de helm te vervangen dr een nieuw exemplaar. Hierdr wrdt vrkmen dat de kwaliteit van de helmen te ver terug lpt nder invled van het znlicht. De prductiedatum staat aan de binnenzijde van de helm. Het dragen van metalen helmen is wettelijk verbden. Beschermende kleding Tijdens werkzaamheden waar de nrmale werkkleding nvldende bescherming biedt, is het gebruik van speciale beschermende kleding ndzakelijk. Plaatsen waar de kans grt is in aanraking te kmen met chemicaliën f hete vrwerpen, met de werkkleding geheel geslten zijn en meten de muwen de gehele arm bedekken. Het dragen van sterk vervuilde veralls brengt bijkmende risic's met zich mee. Zrg vr 7

8 schne (hele) veralls, ze verkleinen risic's en brengen een representatiever kwaliteitsbeeld naar vren. Gehrbescherming Eén van de belangrijkste zintuigen die de mens heeft is het gehr. Hiermee kunnen we met andere mensen cmmuniceren. Als het gehr te lang bltgesteld wrdt aan teveel lawaai dan zal het nherstelbaar beschadigd wrden. Lawaai met een geluidsniveau bven de 80 db(a) geeft een verhgde kans p blijvende gehrbeschadiging. Het dragen van gehrbescherming is verplicht bij die werkzaamheden en/f verblijf in die ruimten waar het geluidsniveau hger is dan 85 db(a). Als het lawaai p de werkplek niet dr technische vrzieningen is terug te dringen, dan dient men gehrbeschermende middelen te dragen. De effectieve geluidsvermindering van de diverse srten gehrbeschermende middelen varieert sterk. De tnhgte van het lawaai bepaalt vr een grt deel de keuze. Om tt een gede keuze te kunnen kmen, dienen er eerst geluidsmetingen ter plaatsen te wrden uitgeverd. Tabel: dempende werking gehrbescherming gehrbeschermingsmiddelen gemiddelde geluidsvermindering (demping) rprpjes van glansdnswatten 5-10 db(a) schuimrlletjes db(a) beugel met rdpjes db(a) rkappen p helm db(a) rkappen beugel db(a) prpjes en kappen cmbinatie db(a) Bij het p de juiste manier inbrengen van gehrbescherming speelt vanzelfsprekend hygiëne een grte rl. Handbescherming Handen zijn betrkken bij vrijwel alle handelingen tijdens het werk. Daarm vrmen zij een kwetsbaar geheel. Ieder jaar weer pnieuw is het aantal handletsels ged vr een eerste plaats. Handen kunnen niet tegen alle gevaren beschermd wrden, maar wel bijvrbeeld tegen kude, hitte, schuren, snijden, steken, chemicaliën enzvrts. Bij werkzaamheden waar beknelling kan ptreden is het dragen van handschenen verbden. 6. BRAND- EN EXPLOSIEGEVAAR Hiernder een aantal rzaken waardr brand kan ntstaan: Lassen, slijpen, snijwerkzaamheden, rken en pen vuur Brei (bijv. met lie verntreinigde petsdeken) Verkeerde pslag f behandeling van brandgevaarlijke stffen Elektrische kabels etc. Neem preventieve maatregelen vr aanvang van de werkzaamheden waar brandgevaar aanwezig kan zijn. Stel u p de hgte van de plaats en bedieningsvrschriften van brandblustestellen in de nabije werkmgeving (gebruiksvrschriften staan p ieder blustestel aangegeven); Hudt deze vrij van bstakels; Gebruikte brandblustestellen direct vervangen vr gedgekeurde nieuwe; Stel u p de hgte van de vluchtwegen, hudt deze vrij van bstakels; 8

9 Verwijder vr aanvang van de werkzaamheden aanwezige brandbare materialen. Indien niet mgelijk, dek deze dan af met brandvertragende dekens; Gebruik bij pen vuur geen vluchtige stffen; Stel u p de hgte van de alarmnummers en de wijze waarp brandmeldingen meten wrden drgegeven; Zrg altijd vr een vrije drgang vr de brandweer. In het beginstadium zijn de meeste branden te blussen, maar neem hierbij beslist geen enkel nndig risic. Bij brand znder kans p calamiteiten handelt u als vlgt: blijf kalm; alarmeer, f laat alarmeren. Stel leidinggevende p de hgte; prbeer brand van geringe mvang te blussen. Lukt dit niet, handel dan als vlgt: ntruim de werkplek; lkaliseer de brand dr ramen en deuren te sluiten; sluit elektra- en gastever af; zrg vr gede drgang vr de brandweer. ORDE EN NETHEID Aldivèr stelt hge eisen aan rde en netheid in haar vestiging en p lkaties waar werkzaamheden wrden uitgeverd. Hiermee wrdt een z veilig mgelijke werksituatie en een maximale bescherming van het milieu nagestreefd. Tevens wrdt de kwaliteit van de uitvering van het werk p deze manier bevrderd. Daarm wrdt van een ieder verwacht zich vlledig aan nderstaande regels te huden. Alle werklkaties dienen iedere dag schn en pgeruimd te wrden achtergelaten. Iedereen dient zijn eigen werkmgeving schn en pgeruimd te huden. De direct leidinggevende ziet er p te dat zijn afdeling schn is. Lppaden, wegen, trappen, gangen, deuren enz. dienen ver de gehele breedte vrij te zijn van bstakels. Obstakels welke niet kunnen wrden verwijderd dienen te wrden vrzien van een duidelijke markering. Gemrste lie en/f chemicaliën dienen direct te wrden pgeruimd. Afvalmateriaal met wrden gedepneerd in de daarte bestemde cntainers f afvalbakken. Bij het pslaan van lsse nderdelen buiten de gebuwen, dient men rekening te huden met wijzigende weersmstandigheden (b.v. strm). Schaftgelegenheden/kantines, tiletten en wasgelegenheden dienen schn en hygiënisch te wrden gehuden. Regelmatig dient er dr het tezichthudend persneel te wrden nagegaan f de pslag van materialen p de juiste wijze geschiedt. MILIEUZORG Ieder persneelslid is verantwrdelijk vr de inzameling van het dr hem geprduceerde afval. De zrg vr het milieu dient dr iedereen z ged mgelijk gedragen te wrden. Bij het werken p lcatie van derde dient men zich ervan te vertuigen dat vrdat men ergens afval ingit het wel tegestaan is m zich p deze wijze van het afval te ntden. Bij twijfel dient men het afval mee te nemen naar een van nze vestigingen en het daar te depneren. Chemisch afval, zals liën, vetten, spuitbussen enz., dienen p nze vestiging ingele- 9

10 verd te wrden, waar het p verantwrd wijze verwerkt wrdt. Bij milieu-calamiteiten dient men zrg te dragen dat ten eerste de vervuiling gestpt wrdt (lielekkages), vervlgens maatregelen genmen dienen te wrden m de vervuiling te stabiliseren met bindmiddelen (absrptiekrrels) en tensltte de vervuiling pgeruimd wrdt. Bedenk altijd vraf welke milieu-risic's de werkzaamheden met zich mee kunnen brengen. SPECIFIEKE REGELS Elektrische handgereedschappen Het grtste gevaar bij het werken met elektrisch handgereedschap is vral het krijgen van elektrische schkken. Veel gereedschap wrdt gebruikt met 230 Vlt wisselspanning, waarbij de schkken een ddelijke aflp kunnen hebben. De werkelijke gevlgen van een strmschk zijn afhankelijk van een aantal rzaken. In vlgrde van belangrijkheid zijn dat: De strmsterkte (cmbinatie van spanning en weerstand); Srt spanning (wissel- f gelijkspanning); Vchtigheid van de mgeving f persn (vermindert de weerstand); Of men p een geïsleerde vler (f schenen) staat; He lang de strmstt dr het lichaam gaat; Waar de strmstt het lichaam inkmt en de cnditie van de persn. Om deze risic's te verminderen wrdt er vaak gebruik gemaakt van veilige spanningen: maximaal 120 Vlt gelijkspanning; maximaal 50 Vlt wisselspanning. Het begrip veilige spanning is geen abslute waarde. Er wrdt van uitgegaan dat nder nrmale mstandigheden de weerstand van het menselijk lichaam zdanig is dat er bij deze spanningen geen ddelijke strm dr het lichaam gaat lpen. Het kan echter z zijn dat dr een cmbinatie van de hierbven genemde rzaken de situatie sterk afwijkt van de 'nrmale mstandigheden'. In dat geval kunnen k de veilige spanningen gevaarlijk zijn. Bij het gebruik van veilige spanningen hebben we te maken met transfrmatren. Er is ng een andere mgelijkheid: het gebruik van dubbel geïsleerd elektrisch handgereedschap. Gebruik hiervan verdient in de buw de vrkeur, mdat rechtstreekse aansluiting p het net mgelijk is (gebruik transfrmatr verbdig). Dit gereedschap is te herkennen aan het hiernaast afgebeelde keurmerk. Opmerking: Er mag niet altijd dubbel geïsleerd gereedschap gebruikt wrden. Bij het werken in ketels, tanks f kruipruimten is gebruik van 50 Vlt wisselspanning f max. 120 Vlt gelijkspanning verplicht, waarbij de transfrmatr buiten de werkruimte met staan. Bij de aankp van gereedschap met wrden gelet del en mstandigheden waarin het gereedschap wrdt gebruikt. Gede inkp is echter ng maar het halve werk. Een gede instructie vr de gebruiker is zeker z belangrijk. Er mag niet van wrden uitgegaan dat men het wel weet. Raadpleeg vral de aanwijzingen van de fabrikant en eis een in het Nederlands gestelde gebruiksaanwijzing. Let tevens p het CE-keurmerk. 10

11 Tt slt zetten we de belangrijkste punten met betrekking tt het gebruik van elektrische handgereedschappen ng even p een rij: Kies het juiste gereedschap (veilige spanning/dubbel geïsleerd); Lees de gebruiksaanwijzing; Cntrleer de aanwezigheid van een geldige sticker van de veiligheidsinspectie; Cntrleer het apparaat en het sner p beschadigingen; Overtuig u ervan dat beveiligingen in rde zijn; Zrg dat elektrisch handgereedschap drg blijft; Let k p psitie kabels (knellen, zuur, lie f vcht); Verlengsneren meten k aan vrschriften vlden; Gebruik de juiste persnlijke beschermingsmiddelen (g - gehr); Na gebruik aan de steker - en nit aan het sner - uit het stpcntact trekken; Reparaties alleen dr deskundige uit te veren; met stilstaande mtr en spanningsls. Snerls gereedschap wrdt steeds ppulairder. Dit gereedschap wrdt aan-gedreven dr een accu, die kan wrden pgeladen via het elektrisch lichtnet. 'Het vrdeel van dit gereedschap is, dat de gebruiker niet ver sneren kan struikelen en dat het gereedschap in nageneg alle mstandigheden te gebruiken is. Als de accu defect is, met deze wrden vervangen. De ude accu is dan een chemisch afvalprduct en met vlgens de regels wrden vernietigd. Een last tillen en verplaatsen Er is sprake van tillen wanneer een last met de handen wrdt beetgepakt en vervlgens wrdt verplaatst znder mechanische hulpmiddelen en znder lpen. Er is spraken van dragen wanneer een bject met de handen tijdens een verplaatsing in hrizntale richting wrdt vastgehuden, znder gebruik te maken van mechanische hulpmiddelen. Bij het tillen en dragen is vaak sprake van zware lichamelijke belasting. Lichamelijke belasting kmt zwel vr bij lichte als bij zware arbeid. De werkzaamheden kunnen zittend f staand wrden uitgeverd. Hierbij wrden spieren geactiveerd m spierkracht te leveren. Er wrdt dan gebruik gemaakt van het hudingsen bewegingsapparaat, bestaande uit spieren, pezen, kapsels, banden, btten en gewrichten. Een specifieke vrm van lichamelijke belasting is het tillen van zware lasten. Een pperman in de buw tilt vaak kg aan stenen per dag en daarnaast k ng andere materialen. Dit vergrt de kans p ngevallen in de vrm van uitglijden en vallen. Aandeningen aan het hudings- en bewegingsapparaat zijn een enrm maatschappelijk prbleem waarmee miljarden Eur s uitkeringen vr ziekteverzuim en arbeids-ngeschiktheid zijn gemeid. He met u tillen? De wetgeving kent geen grenswaarden vr maximaal aanvaardbare til- f draaggewichten. Tt p heden wrdt dr de Arbeidsinspectie een maximum tilgewicht van 25 kg gehanteerd. Tevens zijn in een aantal CAO's afspraken gemaakt ver een maximum tilgewicht van 22 kg (Buw CAO, e.d.). Niet meer tillen dan 25 kg!! 11

12 maak gebruik van de beenspieren; til met gebgen knieën en met recht gehuden rug; vertuig u ervan dat het te tillen vrwerp geen scherpe uitstekende delen heeft en draag het z dicht mgelijk tegen u aan; wees er steeds p attent dat uw vingers niet bekneld kunnen raken; draag veiligheidshandschenen en veiligheidsschenen; zrg vr rde en netheid, vrkm struikelgevaar; Werken p hgte Samenvatting Werknemers p daken lpen tijdens hun werk ng steeds zeer grte risic's. Bijna dagelijks kmen er bij de Arbeidsinspectie meldingen binnen van valpartijen van hgte. Hiervan is ngeveer 10% een ngeval met ddelijke aflp. Het merendeel van de slachtffers blijft vr de rest van het leven ernstig gehandicapt. Vanaf 2,5 meter hgte gelden veiligheidsmaatregelen vr het werken p hgte. Vr klimmateriaal, zals ladders, steigers, hgwerkers en werkbakken, gelden eisen vr veilig ntwerp, gebruik en keuringen. Daarnaast zijn er vele aanvullende instructies vr het werken met klimmateriaal. Ok vr het werken p daken gelden nadere regels. Wettelijke bepalingen Aan het werken p hgte zijn grte gevaren verbnden. Niet zzeer vanwege de grte(re) kans m te vallen, maar meer mdat de gevlgen van een val veel grter zijn. Daarnaast is en het gevaar van vallende vrwerpen. Als deze vanaf een hgte vallen, kunnen ze grter gevaar en dus ernstig letsel f schade tt gevlg hebben. In de wetgeving wrdt er vanaf 2,5 meter gesprken van 'werken p hgte'. Vanaf deze hgte meten er maatregelen wrden getrffen m vallen van mensen f vrwerpen te vrkmen. Daarnaast wrdt er in aanvullende arbbeleidsregels gesteld dat persnen jnger dan 18 jaar niet mgen werken als er gevaar bestaat van vallen met ernstig letsel f van verdrinking. Vanaf 2,5 meter met er wrden gewerkt p een steiger, brdes f werkvler. Deze meten zijn vrzien van een beveiliging, waardr er minder kans bestaat p een val (bijvrbeeld dr het aanbrengen van leuningen f hekken) f p vallende vrwerpen (bijvrbeeld dr het plaatsen van schpplanken). Om p de steiger, het brdes f de werkvler te kmen met er gebruik wrden gemaakt van veilig klimmateriaal, zals ladders, trappen en persnenliften. In de arbregels wrden diverse waarden genemd met betrekking tt de wind belasting. Als er staat niet meer gebruiken tt een maximum windkracht 6, f als er staat niet meer gebruiken vanaf windkracht 7, dan wrdt hetzelfde bedeld. De weg mhg Omdat klimmateriaal nder de Warenwet valt, is de leverancier verantwrdelijk vr het leveren van veilig klimmateriaal. Op klimmateriaal meten een aantal gegevens staan: type-aanduiding; 12

13 naam en adres leverancier; gebruiksaanwijzing in de taal van de gebruiker; buwjaar. De gebruiker is verplicht het klimmateriaal veilig te gebruiken. Hij met altijd cntrleren f het klimmateriaal vldet aan de eisen, die eraan wrden gesteld en f het klimmateriaal niet versleten f beschadigd is. Staande steigers Met name in de buw wrden steigers veel gebruikt. Een steiger met een veilige werkplek bieden. Steigerbuw is aan strenge veiligheidsregels gebnden en het buwen van steigers mag alleen wrden gedaan dr steigerbuwers. In beleidsregel 7.34 wrdt genemd dat er een erkende pleiding tt steigerbuwer met zijn gevlgd. Ttdat de steiger gekeurd en vrijgegeven is, mag er niemand anders dan de steigerbuwer p. Een gedgekeurde steiger is bij elke tegang f pgang vrzien van een steigerkaart (Engels: 'scafftag'). Op deze steigerkaart staat k de maximale belasting van de steiger vermeld. Gebruikers van steigers mgen geen veranderingen aanbrengen aan de steiger. Onveilige situaties aan de cnstructie van de steiger (verankering, leuning, vleren, pgangen) f nveilige situaties p de steiger (rmmel, gladheid etc.) meten nmiddellijk wrden gemeld aan de leiding. Indien ndig wrden de steigerkaarten verwijderd, ttdat de nveilige situatie is pgeheven. Elke steiger, galerij f brdes met in ieder geval zijn vrzien van een gede leuning en kantplanken (schpplanken). De leuning met minimaal 1 meter hg zijn met een tussenregel p 50 centimeter. De kantplanken meten minimaal 15 centimeter hg zijn. In smmige gevallen zijn steigers geschikt gemaakt vr bevestiging van een hijswerktuig. Om staande steigers veilig te gebruiken, zijn de vlgende veiligheidsregels belangrijk: Vlerplanken en paden p steigers kunnen bij nat weer en vrst glad wrden. Er met wrden gestrid met zand f as m de planken f paden weer stref te maken. Let k p gladde schenen. Gemrste lie f bijvrbeeld sneeuw met direct wrden pgeruimd. Let p dat gereedschappen en materiaal (stenen, buten etc.) niet rndslingeren. Iemand kan er ver struikelen f de spullen kunnen naar beneden vallen. Op een steiger mgen geen ladders f trapjes wrden gebruikt. Indien ndig mgen er huipsteigers van maximaal 0,5 meter wrden geplaatst (vaak is daarvr tijdens de buw van de steiger een speciale vrziening gemaakt). Belast de steiger nit zwaarder dan tegestaan. Het maximale gewicht staat vermeld p de steigerkaart in kil's per vierkante meter steigerppervlak. Een te zwaar belaste steiger kan in elkaar strten. Steigers meten na de pbuw tenminste eenmaal per drie maanden wrden gecntrleerd en k na iedere strm. Vrijgeven van de steiger geschied dr middel van de steigerkaart. 13

14 Rlsteigers Een rlsteiger is een steiger, die verplaatsbaar is. Hij heeft wieltjes, is smal en is gemaakt van zeer licht materiaal (aluminium). Het gevaar van een rlsteiger is daarm dat hij bij verkeerd gebruik kan mvallen. Als de rlsteiger zelf met wrden p-gebuwd, is het belangrijk dat alle nderdelen wrden gebruikt. Als u een nderdeel mist f verhudt, betekent dit dat de rlsteiger niet veilig is. Vr een rlsteiger gelden dezelfde algemene veiligheidsregels als vr een staande steiger. Daarnaast zijn k de vlgende regels belangrijk vr het veilig gebruiken van rlsteigers: vrdat iemand de rlsteiger beklimt, meten deze alle wielen tegen wegrllen zijn beveiligd. Steunen en uithuders meten ged wrden uitgezet; ga nit staan p de schren f p de pijpen van de rlcnstructie. U kunt er van af glijden en als een nderdeel van de rlsteiger verbuigt, betekent dit dat hij instabiel en verzwakt is; een rlsteiger met altijd van binnenuit wrden beklmmen. Omdat een rlsteiger smal is, bestaat het gevaar dat hij m wrdt getrkken; bij het beklimmen van de rlsteiger meten de handen vrij zijn m te klimmen. Gereedschap en materiaal dat mee naar bven met, kan eventueel later mhg wrden gehesen; bij het verplaatsen van rlsteigers mag er zich niemand p de steiger bevinden; verplaatsen van rlsteigers met gebeuren dr mankracht. Let p dat de steiger niet mgeduwd wrdt en dat de steiger wrdt verplaatst ver een vler met niet teveel neffenheden, die k mvallen zuden kunnen verrzaken; Als de steiger hger is dan 8 meter, dan dient vr de verplaatsing de steiger te wrden terug gebuwd tt 8 meter. steunen en uithuders meten tijdens het verplaatsen z krt mgelijk aan de grnd wrden gehuden, zdanig dat deze niet kunnen inschuiven en ze de rlsteiger kunnen ndersteunen tegen mvallen; indien ndig kunnen planken f u-prfielen langs de wielen wrden gelegd als 'rails' m de steiger gemakkelijker te verplaatsen; de rlsteiger mag niet wrden gebruikt bij windkracht 6 f hger. 14

15 Hgwerkers Vr werkzaamheden waarbij p verschillende hgten met wrden gewerkt en het buwen van een steiger geen gede plssing is, zijn er vele verschillende typen hgwerkers beschikbaar. Er kunnen twee categrieën hgwerkers wrden nderscheiden: vast pgestelde hgwerkers. Deze hgwerkers zijn meestal wel verrijdbaar, maar niet tijdens het gebruik; mbiele hgwerkers. Deze hgwerkers kunnen wrden verreden, terwijl de werkbak bven is f beweegt. Veel vrkmende typen mbiele hgwerkers zijn: schaarhgwerkers; telescphgwerkers; knikgiekhgwerkers; knikgiektelescphgwerkers. Afhankelijk van de uitvering zijn hgwerkers wel f niet vrzien van stempels enlf uithuders. Vaak zijn er geen stempels enlf uithuden en wrdt de hgwerker in evenwicht gehuden dr cntragewichten. Hgwerkers met een veranderlijke vlucht meten zijn vrzien van een autmatische inrichting. Z zijn er bijvrbeeld mbiele telescp- en knikgiektelescphgwerkers, die autmatisch tt een veilige afstand inschuiven als ermee wrdt gereden. Een hgwerker met zijn vrzien van een keuringsplaatje, dat aangeeft dat de hgwerker vldet aan de wettelijke eisen. Een hgwerker dient jaarlijks te wrden gekeurd. Ok met p de hgwerker staan aangegeven wat de telaatbare belasting is tijdens het gebruik. Enkele typische gevaren van hgwerkers zijn: 15

16 kantelen: drdat wrdt gereden p een hellende ndergrnd, f drdat de beveiligingen zijn uitgeschakeld, waardr de telescparm te ver kan wrden uitgeschven f drdat wrdt gehesen met de werkbak; bekneld raken in het hefmechanisme van schaarhgwerkers. Deze meten daarm zijn vrzien van een scherm tt 1,5 meter (als er niet dichtbij kan wrden gekmen heft dit scherm slechts 0,5 meter hg te zijn); Smmige types zijn geblkkeerd vlak vr dat er knel gevaar ntstaat. De bediener met dan zelf inspecteren f er zich niemand p de knelplaatsen bevindt alvrens de bediener verder daalt. vallen bij uitstappen uit de hgwerker p bijvrbeeld een balkn; uit de werkbak schieten als deze bijvrbeeld blijft steken nder een raamkzijn. Enkele regels vr het veilig werken met hgwerkers zijn: een hgwerker mag alleen wrden bemand en bediend dr persneel, dat daarvr een deugdelijke pleiding heeft gevlgd; pas als de werkbak in de laagste stand staat, mag er wrden in- en uitgestapt; bij werken bven de 25 meter meten de persnen in de werkbak beschikken ver (radi-)cmmunicatie met de tezichthuder. Bven de 25 meter meten zij k gebruik maken van valbeveiliging; als de hgwerker wrdt verreden, met p de begane grnd een begeleider meelpen. De mast van de hgwerker mag dan maximaal 3 meter hg zijn; p bepaalde lcaties (bijvrbeeld bij chemische bedrijven waar gevaar bestaat vr een gasuitbraak) kunnen er extra vrzieningen wrden vereist, zals de aanwezigheid van perslucht in de werkbak f een ndvrziening m de werkbak snel beneden te krijgen; bij windkracht 6 f hger mag de hgwerker niet meer wrden gebruikt. Ladders Er zijn verschillende srten ladders. Afhankelijk van het type wrden diverse eisen p het gebied van veiligheid gesteld. Enkele srten verplaatsbare ladders zijn: Ladders vr gebruik tegen muren f gevels: Enkele ladders. Schuifladders: met behulp van een tuw kunnen deze ladders wrden uitgeschven tt de gewenste lengte. Opsteekladders: deze ladders wrden met de hand uitgeschven tt de gewenste lengte. Vrijstaande ladders: Refrmladders:de beide helften van deze ladder kunnen in mgekeerde V-vrm wrden neergezet, zdat de ladder vrij kan staan. In dat geval met k de stabiliteitsbalk, waarvan de refrmladder is vrzien, wrden gebruikt. De beide helften kunnen k als psteekladder wrden gebruikt tegen een muur f gevel. De meest vrkmende rzaken van ngelukken met ladders zijn: slecht nderhud, slechte bmen f beschadigde sprten; njuist gebruik, bijvrbeeld niet ged vast zetten van het tuw bij schuifiadders; 16

17 nveilige pstelling, zals een gladde f zachte ndergrnd f geen verankering aan de bvenzijde; gladde sprten f treden bij nat- f vriesweer; verkeerde schenen (gladde znen, schenen znder hak). Om ladders veilig te gebruiken, zijn de vlgende regels belangrijk: ladders die in fabrieken en werkplaatsen wrden gebruikt, mgen maximaal 7 meter lang zijn, ladders van glazenwassers mgen maximaal 12,25 meter lang zijn. Daarbven met een andere manier wrden bedacht m bven te kmen (hangsteiger, steiger, hgwerker, kiladder, lift, trap); de vet van de ladder met p een harde ndergrnd staan. Als er gevaar vr wegglijden bestaat, met er een drempel wrden gemaakt waar de ladder tegen rust. De ladder mag niet p een schuine ndergrnd staan; de bvenkant van de ladder met wrden vastgezet (bijvrbeeld met steigertuw), zdat de ladder niet kan wegglijden; een schuifiadder met dr twee persnen wrden pgesteld; let p f de ladder niet nderstebven f achterstevren staat, mdat dan k de sprten verkeerd staan, waardr het gevaar van uitglijden grter wrdt; de ladder met nder een hek van 65º-75º staan. Als de veten tegen de nderkant van de ladder staan en met gestrekte armen de bmen recht vruit kunnen wrden aangeraakt, staat de ladder ngeveer in de gede hek (m deze hek te bereiken wrdt k wel gezegd: lengte ladder = werkhgte + 4%); de ladder met minimaal 1 meter uitsteken bven de hger gelegen werkvler, die met wrden betreden; metalen ladders (die immers geleidend zijn vr elektriciteit) meten minimaal 2,5 meter van niet geïsleerde elektrische leidingen f apparatuur staan; beklim de ladder en sta er altijd p met het gezicht naar de ladder te. Sta tijdens het werken met twee veten p de sprt en zrg dat één hand vrijblijft m u vast te huden; bven windkracht 6 (=vanaf windkracht 7)mgen geen ladders wrden gebruikt; ladders meten schn zijn m uitglijden p de ladder te vrkmen; laat een ladder nit nbeheerd achter; gebruik nit een beschadigde ladder, ga niet zelf repareren maar laat reparaties ver aan een deskundige; huten ladders mgen nit wrden geschilderd, wel gelakt f in de lie gezet. Gevaarlijke stffen Samenvatting Bltstelling aan gevaarlijke stffen kmt vr bij vele verschillende werkzaamheden en kent verschillende verschijningsvrmen,.rzaken en gevlgen. Maatregelen die kunnen wrden genmen m te vrkmen dat men wrdt bltgesteld aan een gevaarlijke stf mvatten bestrijding aan de brn, algemene (technische) maatregelen, individuele (technische) maatregelen en persnlijke bescherming. Om de gevaarsaspecten van gevaarlijke stffen aan te geven zijn er verschillende vrmen van etikettering, waarbij de etikettering van verpakking vanuit het gpunt van basisveiligheid het meeste aandacht krijgt. Dagelijks wrdt met veel verschillende stffen gewerkt. De gevaren, die daarbij kunnen ntstaan zijn: 17

18 brandgevaar; explsiegevaar; vergiftigingsgevaar; verstikkingsgevaar. Op al deze gevaren meten werknemers zijn bedacht wanneer zij met (gevaarlijke) stffen werken. Gevaar Wanneer nder nrmale mstandigheden met (gevaarlijke) stffen wrdt gewerkt, zullen de kansen p gevaar niet z grt zijn. De stffen bevinden zich in bijvrbeeld vaten f tankinstallaties, die z gecnstrueerd zijn dat de gevaren wrden beperkt. De gevaren van de stffen kmen pas tt uiting wanneer deze stffen vrijkmen dr bijvrbeeld lekkende afsluiters, mrsen bij handeling van stffen en reparaties aan installaties Vergiftiging Wanneer stffen het lichaam binnendringen en een verstring verrzaken van de gede werking ervan, spreekt men ver vergiftiging. Er zijn drie manieren waarp stffen het lichaam kunnen binnendringen, namelijk via: de huid; de ademhalingsrganen; de spijsverteringsrganen. Huid Via de huid kunnen (fijne) vaste stffen en vleistffen binnendringen. Dit kan p twee manieren: via een gave huid; via een (pen) wnd. De huid is een rgaan en beschermt de binnenkant van het lichaam tegen de buitenwereld. Vleistffen zals plsmiddelen kunnen echter makkelijk via een gave huid wrden pgenmen. De plsmiddelen ntvetten de huid en dringen makkelijk via de priën de bledbaan binnen. Handen wassen met plsmiddelen, zals wasbenzine f thinner, is daarm schadelijk vr de huid. Het kan leiden tt grve handen, klven en eczeem. Een belangrijk beschermingsmiddel vr de handen zijn handschenen. Bij een pen wnd is de barrièrewerking van de huid plaatselijk afwezig en kunnen stffen en bacteriën ng eenvudiger in de bledbaan kmen. Smmige stffen zijn sterk geneg m een vergiftiging te verrzaken, maar ng eenvudiger is het m een infectie p te lpen. Het is daarm belangrijk m wnden (he klein k) te laten behandelen dr een EHBO-er f bedrijfsarts. Wanneer met gevaarlijke stffen wrdt gewerkt, met extra wrden pgepast. Ademhalingsrgaan Via de ademhalingsrganen kunnen gevaarlijke stffen, zals gevaarlijke gassen en nevels en (gevaarlijke) deeltjes (stf), het lichaam binnendringen. De neus vrmt de eerste afweer, drdat ingeademde lucht wrdt gefilterd. Wanneer (fijn) stf dieper in 18

19 de ademhalingsrganen drdringt, kan dit stf dr een speciaal mechanisme wrden verwijderd uit de luchtpijp en lngen (hesten). Hele kleine deeltjes daarentegen kunnen te diep in de lngen terecht kmen en wrden niet verwijderd. Deze deeltjes kunnen ziekten verrzaken zals stflngen en lngkanker. Gevaarlijke gassen en nevels wrden niet tegengehuden. Smmige gevaarlijke stffen, zals chlrgas, kunnen plaatselijk grte schade aanrichten aan de ademhalingsrganen. Andere gassen, zals klmnxide f blauwzuurgas, kunnen via de lng(blaasjes) in het bled wrden pgenmen. Spijsverteringsrganen Giftige vaste stffen en vleistffen kunnen dr de mnd in het lichaam wrden pgenmen. Dit gebeurt wanneer eten en drinken verntreinigd zijn met giftige stffen f dr het eten in een vuile mgeving, het eten met vuile handen, het rken van een sigaret met vuile handen enzvrt. Arbeidshygiënische strategie Bltstelling aan (gevaarlijke) stffen met zveel mgelijk wrden vrkmen. Hiervr is dr de verheid een stappenplan bedacht, de zgenaamde arbeidshygiënische strategie. Deze gaat uit van vier stappen: Brnmaatregelen: eliminatie (het gebruikte prces f werk stppen f de stf helemaal uitschakelen); vervanging (gebruik van andere, minder gevaarlijke stffen); aanpassing (een andere werkwijze tepassen); islatie (inperken van gevaar dr bijvrbeeld mkastingen); Ventilatie (algemene technische maatregelen); Scheiding van mens en brn (individuele technische maatregelen); Persnlijke bescherming. Deze strategie met altijd wrden gebruikt m de bltstelling aan gevaarlijke stffen te vrkmen. Uitgangspunt hierbij is dat altijd getracht met wrden brnmaatregelen te nemen vrdat aan ventilatie wrdt begnnen en ventilatie vrdat scheiding van mens en brn wrdt tegepast. Persnlijke beschermingsmiddelen zijn slechts het allerlaatste redmiddel. Srten gevaarlijke stffen Gevaarlijke stffen kunnen in verschillende (chemische) testanden vrkmen: vast vleibaar gas nevel stf damp 19

20 De testand, c.q. vrm, waarin een gevaarlijke stf aanwezig is, bepaalt het risic van vergiftiging bij het in aanraking kmen met een stf. Behalve de testand, waarin een stf vrkmt, zijn k de vlgende factren belangrijk bij het ptreden van vergiftiging: Heveelheid van een stf: Alhewel het inslikken van een halve kil keukenzut k ddelijk is, spreken we pas ver giftige stffen als de stf bij een kleine heveelheid al een schadelijke werking heeft. Temperatuur: Bij lage temperaturen zullen gassen en dampen langer blijven hangen p en rnd de plek waar ze vrij zijn gekmen. Bij hge temperaturen zullen stffen gemakkelijker dr het lichaam wrden pgenmen en dus sneller een schadelijke werking hebben. Grtte van een stfdeeltje f druppeltje: Kleinere stfdeeltjes f druppeltjes kunnen verder in de lngen binnendringen. Ventilatie: Ten gevlge van ventilatie kunnen schadelijke dampen f stffen sneller van de werkplek wrden afgeverd. Maar het is k mgelijk dat dr verkeerde ventilatie stffen ngewild p een andere werkplek terecht kmen. Aanwezigheid van andere stffen: Het is bekend dat bijvrbeeld de cmbinatie van asbeststf en rken' het vóórkmen van lngkanker versneld. Alhewel veel kennis is pgedaan van de werking van enkelvudige stffen in het lichaam, is het vr vele stffen ng nbekend he zij zich in het lichaam gedragen in cmbinatie met andere stffen. Eigenschappen van enkele gevaarlijke stffen Er zijn vele indelingen te maken vr gevaarlijke stffen. Hiernder wrdt gedetailleerder ingegaan p de meest vrkmende en schadelijke srten. Organische plsmiddelen Organische plsmiddelen wrden pgenmen via de huid (vleistf) f de lngen (gas, nevel). Via de bledbaan wrden deze stffen pgeslagen in vet-achtig weefsel, zals rganen (.a. lever). Het effect is een verstring van de werking van de rganen. De bekendste aandening ten gevlge van bltstelling is OPS (rganisch psychse syndrm). Vrbeelden van deze plsmiddelen zijn verbindingen zals tlueen, xyleen en benzeen. Benzeen kan tevens aanleiding geven tt ernstige bledziekten. Daarnaast kmen plsmiddelen nder andere vr in verf, lijm en brandstf. Zuren en lgen Zuren en lgen zijn bijtend f etsend vr de huid. De mate van gevaar bij zuren f lgen hangt sterk af van de sterkte van het zuur f lg. 20

21 Het gevaar van zuren en lgen berust p de bijtende werking ervan. Zuren kunnen metalen aantasten en zelfs plssen en ernstige chemische verbranding van de huid verrzaken. Ok lgen kunnen een ernstig effect hebben p huid en gen. Het gevaar van lgen is tevens ng dat in tegenstelling tt zuren de werking sms niet direct wrdt geveld. Pas na enige tijd wrdt het effect dan zichtbaar f velbaar. Wanneer iemand in aanraking kmt met zuren f lgen met het verntreinigde kledingstuk direct wrden verwijderd. Wanneer het zuur f lg met de huid in aanraking is gekmen, met er nmiddellijk met veel water wrden gespeld. Als er zuur f lg in de gen is gekmen, met nmiddellijk met een gduche f desnds een gfles wrden gespeld. Dit met z lang mgelijk (minstens 10 tt 15 minuten) ttdat medische verzrging mgelijk is. Bij elk cntact met zuur f lg is een behandeling dr een medische dienst ndzakelijk. Chemiekaarten en prductinfrmatiebladen Iedereen is, wanneer hij/zij werkt met gevaarlijke stffen, verplicht zich p de hgte te stellen van de gevaren van de stffen. Hiervr kunnen chemiekaarten wrden gebruikt f prductinfrmatiebladen wanneer prducten wrden aangekcht. Chemiekaarten bevatten de juiste en bijgewerkte infrmatie van een stf. De inhud van een chemiekaart is standaard en bestaat uit de chemische frmule, fysische eigenschappen infrmatie ver gevaren, preventie, blusstffen, eerste hulp, pruiming, pslag, etikettering en ruimte vr pmerkingen. Prductinfrmatiebladen f veiligheidsinfrmatiebladen wrden pgesteld dr de leverancier van een stf f preparaat. Dat is een verplichting vanuit de Wet Milieugevaarlijke Stffen. De prductinfrmatiebladen zijn uitgebreider dan de chemiekaarten en hebben een gestandaardiseerd ntwerp in zestien rubrieken. De infrmatie met in de Nederlandse taal wrden pgesteld. Etikettering Etikettering vlgens de Wet Milieugevaarlijke Stffen hudt het midden tussen een milieuwet en een veiligheidswet. Op basis van deze wet meten gevaarlijke stffen, die in de handel wrden gebracht, wrden aangemeld en met de verpakking zijn vrzien van etikettering. Er wrden in de wet veertien categrieën nderscheiden. Elke stf, die in één van de categrieën valt, met vrzien zijn van een etiket. Vr elke categrie is er een etiket. Dit etiket met ged zichtbaar, makkelijk leesbaar en in het Nederlands zijn pgesteld. Het etiket met de vlgende aanduidingen bevatten: naam van de stf; gevaarsymbl f -symblen; bijzndere gevaren (R-zinnen); veiligheidsaanbevelingen (S-zinnen). De indeling vlgens de Wet Milieugevaarlijke stffen heeft vrnamelijk betrekking p kleinverpakkingen. Vr het verver van gevaarlijke stffen wrdt een cdering tegepast, die speciaal betrekking heeft p dat verver en die is geregeld andere regelgeving. 21

22 Gevaarsymblen Schadelijk/irriterend Schadelijke stffen (in het Engels "nuxius', misselijkmakend) kunnen bij aanraking f pname in het lichaam gevaren van beperkte aard pleveren. Irriterende stffen kunnen dr langdurige f herhaalde aanraking met de huid f de slijmvliezen ntstekingen verrzaken. Het effect van irriterende stffen is niet alleen afhankelijk van de aard van de stf, maar k van de lichamelijke testand van de persn, die er mee in aanraking kmt. Crrsief Crrsieve/bijtende stffen kunnen weefsel en bepaalde materialen aantasten. Hierbij kunnen giftige, bijtende f licht ntvlambare gassen vrijkmen. Licht ntvlambaar/zeer licht ntvlambaar Het verschil tussen licht en zeer licht ntvlambaar ligt in het vlampunt van de stf. Ontplfbaar Dit betreft stffen, die bij aanraking met een vlam kunnen ntplffen, gevelig zijn vr stten f wrijving. Oxiderend Kunnen makkelijk reageren met zuurstf. Werken in p huid en kleding. Daarnaast verrzaken ze warmtevrming gepaard met brand. 22

23 Vergiftig/Zeer giftig Het verschil tussen zeer giftig en giftig zit in de heveelheid gevaarlijke stf, die de dd tt gevlg kan hebben. Daarnaast zijn er ng een aantal andere schadelijk eigenschappen die stffen kunnen hebben maar waarvr geen symblen beschikbaar zijn. Het betreft de vlgende eigenschappen: Mutageen (erfelijke eigenschappen veranderen). Wanneer van een stf bewezen is f het sterke vermeden bestaat van de gevaarlijke eigenschap, wrdt het symbl van zeer giftig gebruikt. Wanneer de stf verdacht is, wrdt het symbl vr schadelijke stffen gebruikt. Carcingeen (kankerverwekkend, zie mutageen vr symblen). Teratgeen (verrzaken functiestrnissen bij ngebren vrucht) (zie mutageen vr symblen). Sensibiliserend (verminderen weerstand van lichaam, geen symbl). R- en S-zinnen R(isk)-zinnen geven aan, dat het werken met een stf een bepaald gevaar plevert. De S(afety)-zinnen geven de te nemen veiligheidsmaatregel aan bij het werken met een stf. R- en S-zinnen meten p het etiket van prducten wrden aangegeven. Het nummer dat achter de R- f S-zinnen wrdt vermeld geeft een cmbinatie, waarvan de inhud kan wrden pgezcht. In de bijlage zijn R- en S zinnen pgenmen. ALGEMENE VOORSCHRIFTEN Hiernder zijn een aantal algemeen geldende regels pgenmen vr het uitveren van werkzaamheden dr werknemers van Aldivèr. 23 Iedereen is verplicht de juiste PBM te dragen p plaatsen en/f vr werkzaamheden waar deze vrgeschreven zijn. Men dient de PBM p de juiste wijze te gebruiken en te nderhuden. Indien PBM niet meer vlden aan het rsprnkelijke del waar ze vr gemaakt zijn dient hiervan melding te wrden gemaakt aan de betreffende leidinggevende. Deze dient er vr te zrgen dat de gecnstateerde tekrtkming wrdt verhlpen. Pas als alles in rde is bevnden kan weer wrden aangevangen met het werk. Alléén de PBM die dr ns zijn verstrekt f aanbevlen mgen wrden gebruikt vr de uitvering van werkzaamheden. Men dient vrdat werkzaamheden wrden gestart p de hgte te zijn van de plaats en de werking van reddingsmiddelen, zals brandblussers, EHBO en meldpunt vr calamiteiten. Het is niet tegestaan, dat men reddingsmiddelen gebruikt vr andere deleinden dan waarvr ze bedeld zijn. Reddingsmiddelen en Persnlijke Beschermingsmiddelen dienen regelmatig te wrden gecntrleerd p aanwezigheid en staat van nderhud.

24 De werkkleding dient schn te zijn en representatief vr ns imag. Het dragen van ringen en andere sieraden is niet verbden, maar wrdt sterk afgeraden. Het risic een vinger ernstig te beschadigen f zelfs te verliezen is grt. Het is verbden te rken p die plaatsen waar dit is aangegeven. Ok het nuttigen van eten f drinken is uit veiligheidsverwegingen p de meeste werkplekken verbden. Het is verbden alchl en drugs in bezit te hebben. BEDRIJFSGEZONDHEIDSKUNIGE ASPECTEN Aanstellingsnderzek Na aflp van het laatste aannamegesprek wrdt er indien relevant dr de directie een aanstellingsnderzek (telefnisch) aangevraagd bij de Arbdienst. Een en ander cnfrm de richtlijnen welke zijn afgegeven dr de arbdienst. Na aflp van het nderzek bij de Arbdienst wrdt de kandidaat mndeling p de hgte gesteld van de uitslag van het nderzek. De kandidaat stelt het bedrijf p de hgte. De resultaten van het aanstellingsnderzek wrden niet medegedeeld aan het bedrijf aangezien deze vallen nder het medisch berepsgeheim. Vrijwillig peridiek arbeidsgezndheidskundig nderzek (PAGO) Dr de directie wrdt in verleg met de Arbdienst een planning pgesteld vr uitvering van het PAGO. De inhud van het PAGO-nderzek is cnfrm de richtlijnen zals afgegeven dr de arbdienst. Vrafgaand aan het nderzek wrden de medewerkers dr de directeur geïnfrmeerd ver del en inhud van het nderzek. Na aflp van het nderzek wrden de medewerkers dr de arbdienst direct geïnfrmeerd ver de uitkmsten. Alle relevante medische nderzeken wrden dr de desbetreffende arts in het veiligheidspasprt aangetekend. Vrijwillig Arbeidsgezndheidskundig spreekuur Het arbeidsgezndheidskundig spreekuur is een gelegenheid vr de medewerkers m werkgerelateerde prblemen te bespreken met een deskundige van de arbdienst. Del van het spreekuur is werksituaties te bespreken die een negatieve uitwerking (kunnen) hebben p het functineren van de medewerker. De medewerker wrdt in de gelegenheid gesteld p eigen initiatief een afspraak te maken met een deskundige van de arbdienst vr vragen die liggen p het gebied van gezndheid en arbeidsmstandigheden. Het bezek aan de deskundige van de arbdienst kan in werktijd plaatsvinden. De reden vr spreekuur heft niet kenbaar gemaakt te wrden aan het bedrijf. Ziekteverzuimbegeleiding De arbdienst begeleidt zieke medewerkers vanaf de eerste ziektedag, vlgens een vastgesteld verzuimprtcl, dat is vereengekmen met de werkgever. Indien medewerkers zich ziek melden wrden zij, cnfrm het vastgestelde ziekteverzuimprtcl uitgendigd vr het ziekteverzuimspreekuur. De bedrijfsarts vert met de medewerker een gesprek. Indien ndig wrdt er infrmatie 24

Veiligheidsinstructie voor opslag van gevaarlijke producten in recipiënten

Veiligheidsinstructie voor opslag van gevaarlijke producten in recipiënten Interne Dienst vr Preventie en Bescherming p het Werk Afdeling Risicbeheer Veiligheidsinstructie vr pslag van gevaarlijke prducten in recipiënten Datum 20 januari 2011 Inleiding Opslag wrdt gedefinieerd

Nadere informatie

RIJDENDE MELKONTVANGST (RMO)

RIJDENDE MELKONTVANGST (RMO) RIJDENDE MELKONTVANGST (RMO) Wettelijke grndslag De maatregelen beschrijven p welke wijze werkgevers en werknemers invulling kunnen geven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbwet. - Fysieke belasting

Nadere informatie

OPLOSSINGENBOEK TANK- SILOVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK

OPLOSSINGENBOEK TANK- SILOVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK OPLOSSINGENBOEK TANK- SILOVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK Wettelijke grndslag - Vrlichting en nderricht Arbwet Artikel 8 - Persnlijke Beschermingsmiddelen Arbbesluit - Fysische factren Arbbesluit - Fysieke

Nadere informatie

Arbo Rapport. Darren Arendse M2a1 66753

Arbo Rapport. Darren Arendse M2a1 66753 Arb Rapprt Darren Arendse M2a1 66753 Inhudspgave Inleiding blz 3 Hfdstuk 1 Arb- wet blz 4 Hfdstuk 2 Nrmen en Richtlijnen vr beeldschermwerkplekken blz 5 Hfdstuk 3 Verbeterpunten werkplaats blz 6 Hfdstuk

Nadere informatie

WERKINSTRUCTIE Werken op hoogte

WERKINSTRUCTIE Werken op hoogte Werken p hgte Algemeen Werken p hgte = valgevaar Buwput Dakwerken Open kelder Gebruik van hgtewerker, Open verdiepingen stelling f ladder Openingen in vleren Bij werken p hgte wrden extra veiligheidsmaatregelen

Nadere informatie

Safety Regulations. 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie. 2. Toepassingsgebied. 3. Doel. 4. Definities. 5. Uitvoering

Safety Regulations. 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie. 2. Toepassingsgebied. 3. Doel. 4. Definities. 5. Uitvoering Pagina: 1 van 6 Safety Regulatins 1. Wijzigingen t..v. vrige versie Geen, eerste versie. 2. Tepassingsgebied Dit veiligheidsvrschrift is van tepassing p alle werkzaamheden die binnen de inrichtingsgrenzen

Nadere informatie

VEILIGHEIDSVOORSCHRIFT. Gebruik en opslag gevaarlijke stoffen

VEILIGHEIDSVOORSCHRIFT. Gebruik en opslag gevaarlijke stoffen 1 DOEL... 2 2 TOEPASSINGSGEBIED... 2 3 DEFINITIES... 2 4 VOORSCHRIFT... 2 4.1 Eisen bij het gebruik van gevaarlijke stffen... 2 4.2 (Tijdelijke) Opslag van gevaarlijke stffen... 6 4.2.1 Definitie van pslag/pslagplaats...

Nadere informatie

ARBOCATALOGUS ZEECONTAINERVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK

ARBOCATALOGUS ZEECONTAINERVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK ARBOCATALOGUS ZEECONTAINERVERVOER TRANSPORT EN LOGISTIEK Juni 2012 INHOUDSOPGAVE 1. ARBOCATALOGUS... 3 Tepassingsgebied... 3 Lptijd... 3 Evaluatie... 3 Beschikbaarheid... 3 Afwijken... 3 Wettelijke grndslag...

Nadere informatie

Instructie voor het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels (breedte = 600 mm).

Instructie voor het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels (breedte = 600 mm). Instructie vr het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels (breedte = 600 mm). 1. Algemene veiligheidsvrschriften Er mgen enkel klemmen van FINGO gebruikt wrden, vr het leggen van FINGO-welfsels.

Nadere informatie

De opbouw van de Machinerichtlijn

De opbouw van de Machinerichtlijn De pbuw van de Machinerichtlijn Vrafgaand aan de fficiële tekst van de richtlijn zijn de verwegingen van de Raad van de Eurpese Gemeenschappen pgenmen. Deze verwegingen geven aan welke uitgangspunten hebben

Nadere informatie

Bestemd voor Alle medewerkers, cliënten, kinderen, andere personen die zich op locaties van Stichting D.W.R.P. bevinden.

Bestemd voor Alle medewerkers, cliënten, kinderen, andere personen die zich op locaties van Stichting D.W.R.P. bevinden. MIC-melding Del van de prcedure Het dr een cmmissie analyseren en berdelen van futen en (bijna) ngelukken in de rganisatie m hiervan te leren, z ndig actie te ndernemen en z herhaling f erger te vrkmen

Nadere informatie

Asbestbeleidsplan. Beleid en beheer asbest

Asbestbeleidsplan. Beleid en beheer asbest Asbestbeleidsplan Beleid en beheer asbest Dcumenttitel. Asbestbeleidsplan Status. Cncept Definitief Versie. 1.1 Datum. 22-03-2014 Organisatie. Wningcrpratie Rentree Opstellers. Wningcrpratie Rentree i.s.m.

Nadere informatie

Aard laatste wijziging: gebreken, hoogspanning zie 4.1 en 4.2

Aard laatste wijziging: gebreken, hoogspanning zie 4.1 en 4.2 Datum laatste wijziging: 15 ktber 2015 Aard laatste wijziging: gebreken, hgspanning zie 4.1 en 4.2 1 DOEL... 2 2 TOEPASSINGSGEBIED... 2 3 DEFINITIES... 2 4 VOORSCHRIFT... 2 4.1 Eisen bij het gebruik van

Nadere informatie

Preventie tegen chemische risico s in carrosseriebedrijven

Preventie tegen chemische risico s in carrosseriebedrijven Preventie tegen chemische risic s in carrsseriebedrijven Eind 2010 werd k een inspectiecampagne gehuden bij de carrsseriebedrijven. De campagne kaderde in een Eurpese SLIC-campagne Chemische agentia p

Nadere informatie

Het voorkomen van besmetting met bloedoverdraagbare aandoeningen (BOA) door prikaccidenten.

Het voorkomen van besmetting met bloedoverdraagbare aandoeningen (BOA) door prikaccidenten. Bijlage 12: Prtcl Prikaccidenten vr schnmaakwerkzaamheden 1. INLEIDING Prikaccident is de verzamelnaam vr prik-, snij en spatngevallen: iedere gebeurtenis waarbij een werknemer in aanraking kmt met bled

Nadere informatie

Activiteitenfiche timmerhoek 1. Nagels en schroeven. bronnen : http://www.techniekinjeklas.nl/ http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.

Activiteitenfiche timmerhoek 1. Nagels en schroeven. bronnen : http://www.techniekinjeklas.nl/ http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index. Activiteitenfiche timmerhek 1 Nagels en schreven brnnen : http://www.techniekinjeklas.nl/ http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php/ogletsel Leeftijd : vierjarigen Aantal kinderen : maximaal 3 Lcatie

Nadere informatie

Elektrische warmhoudplaat

Elektrische warmhoudplaat Elektrische warmhudplaat 114.360 114.361 114.362 V1/1209 NL/B 1. Algemeen 74 1.1 Infrmatie ver de gebruiksaanwijzing 74 1.2 Symblverklaring 74 1.3 Aansprakelijkheid en vrijwaring 75 1.4 Auteursrecht 75

Nadere informatie

plaatsen van materialen of tijdelijke opstellingen op (of over) de openbare weg, openbaar domein of een publiek toegankelijk terrein

plaatsen van materialen of tijdelijke opstellingen op (of over) de openbare weg, openbaar domein of een publiek toegankelijk terrein plaatsen van materialen f tijdelijke pstellingen p (f ver) de penbare weg, penbaar dmein f een publiek tegankelijk terrein Altijd een vrije drgang van minimaal 4 m hgte en 4 m breedte vrzien: Opstelling

Nadere informatie

Basis inspectiemodule

Basis inspectiemodule Basis inspectiemdule Arbeidsmiddelen deelmdule: Algemeen Deze Basis Inspectie Mdule (BIM) is pgesteld aan de hand van de stand van de techniek en is geschreven vr intern gebruik bij de Inspectie SZW. Verder

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

Inleiding. Het gipsverband

Inleiding. Het gipsverband Gipsverbanden 2 Inleiding U heeft p de afdeling Spedeisende Hulp f p de gipskamer een (kunststf) gipsverband gekregen. Deze flder infrmeert u he u hiermee m met gaan; waar u rekening mee met huden bij

Nadere informatie

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in

Nadere informatie

Werken met uitzendkrachten

Werken met uitzendkrachten Uitzendkrachten-Werken met uitzendkrachten-telichting 1/8 Werken met uitzendkrachten Uitzendkrachten zijn werknemers die vallen nder twee srten werkgevers. Enerzijds heeft men de werkgever van de uitzendkracht

Nadere informatie

Fabels in isolatieland Wat waar is of niet waar

Fabels in isolatieland Wat waar is of niet waar Fabels in islatieland Wat waar is f niet waar Fabels verleven de tijden. Sms is dat ged. Maar het kan k verkeerd uitpakken. Eind jaren '70 bracht Sven (Stichting vrlichting energiebesparing nederland)

Nadere informatie

PET/CT scan met koolhydraatarm dieet

PET/CT scan met koolhydraatarm dieet PET/CT scan met klhydraatarm dieet H14.025-01 Inhudspgave Inhudspgave... 1 Inleiding... 2 Wat is een PET/CT-scan?... 2 He bereidt u zich vr p het nderzek?... 3 Wat mag u drinken?... 3 Wat mag u eten?...

Nadere informatie

Instructie voor het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels. (breedte = 1200 mm, max. lengte = 4 m)

Instructie voor het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels. (breedte = 1200 mm, max. lengte = 4 m) Instructie vr het gebruik van klemmen bij het plaatsen van welfsels. (breedte = 1200 mm, max. lengte = 4 m) 1. Algemene veiligheidsvrschriften Er mgen enkel klemmen van FINGO gebruikt wrden, vr het leggen

Nadere informatie

Model-veiligheidsplan

Model-veiligheidsplan Mdel-veiligheidsplan Inleiding Vr evenementen waarbij meer dan 500 bezekers p hetzelfde mment aanwezig zijn en die plaatsvinden in de penlucht f een tent is een veiligheidsplan verplicht. Bij de verige

Nadere informatie

Ids Veiligheidscoördinatie

Ids Veiligheidscoördinatie Ids Veiligheidscördinatie 1 / 5 IDS-1119 - AG Vespa - Viletstraat 39-2060 Antwerpen - Ontwerpanalyse 01 COÖRDINATIEDAGBOEK Datum: 19-7-2005 Aanwezige partijen: COO: Jhan De Kninck Inf vr: BH AR Karlien.Vanmerhaeghe@vespa.antwerpen.

Nadere informatie

In uitvoering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende de bescherming van de stagiairs

In uitvoering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende de bescherming van de stagiairs Mariaziekenhuis vzw Maesensveld 1 B-3900 Overpelt Tel. + 32 11 826 000 Fax + 32 11 826 001 www.mariaziekenhuis.be inf@mznl.be WERKPOSTFICHE VOOR STAGIARES In uitvering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende

Nadere informatie

toezichtsplan zwembad de Kloet versie 1 augustus 2008 Protocol toezichthouden voor huurders 1 van 5

toezichtsplan zwembad de Kloet versie 1 augustus 2008 Protocol toezichthouden voor huurders 1 van 5 tezichtsplan zwembad de Klet Prtcl tezichthuden vr huurders 1 van 5 tezichtsplan zwembad de Klet Bij alle activiteiten van de huurders waarbij zich persnen in de zwemzaal bevinden, dienen er vldende en

Nadere informatie

Beleid Luisvrije School

Beleid Luisvrije School Beleid Luisvrije Schl Inleiding De Klankhf heeft de bestrijding van luizen mschreven in een beleidsstuk. Het wrd luizen en het hebben ervan betekent niet smerig en nverzrgd, maar is wel knap lastig en

Nadere informatie

Activiteitenfiche timmerhoek 2. Stukken uit het hout

Activiteitenfiche timmerhoek 2. Stukken uit het hout Activiteitenfiche timmerhek 2 Stukken uit het hut brn : http://www.techniekinjeklas.nl/ http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php/ogletsel Het rde kruis 2012, Eerste hulp vr leerkrachten, Mechelen :

Nadere informatie

Diepvries voor sterke drank en diepgevroren producten

Diepvries voor sterke drank en diepgevroren producten Diepvries vr sterke drank en diepgevrren prducten 700.075H V1/1209 NL/B 1. Algemeen 86 1.1 Infrmatie ver de gebruiksaanwijzing 86 1.2 Symblverklaring 86 1.3 Aansprakelijkheid en vrijwaring 87 1.4 Auteursrecht

Nadere informatie

Rollenspel Jezus redt

Rollenspel Jezus redt Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V. Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging

Nadere informatie

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan

Nadere informatie

In uitvoering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende de bescherming van de stagiairs ORGNANISATIEONDERSTEUNENDE EENHEDEN (OOE)

In uitvoering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende de bescherming van de stagiairs ORGNANISATIEONDERSTEUNENDE EENHEDEN (OOE) Mariaziekenhuis vzw Maesensveld 1 B-3900 Overpelt Tel. + 32 11 826 000 Fax + 32 11 826 001 www.mariaziekenhuis.be inf@mznl.be WERKPOSTFICHE VOOR STAGIARES In uitvering van het K.B. van 02/06/2006 betreffende

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding

8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding 8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding Aangepast d.d. 10 januari 2014. Ziektemelding Persneelsleden dienen zich uiterlijk vr 7.30 uur s mrgens ziek te melden bij de schldirecteur en ingeval van

Nadere informatie

BETER IN BEDRIJF. Voel je Beter in Bedrijf! Uw organisatie Beter in Bedrijf. Verzuimbegeleiding & Arboadvies

BETER IN BEDRIJF. Voel je Beter in Bedrijf! Uw organisatie Beter in Bedrijf. Verzuimbegeleiding & Arboadvies BETER IN BEDRIJF Vel je Beter in Bedrijf! Uw rganisatie Beter in Bedrijf Verzuimbegeleiding & Arbadvies Beter in Bedrijf levert, naast reguliere arbdienstverlening, vral maatwerk in verzuimbegeleiding

Nadere informatie

Zorgplan. Naam. Adres. Uitgerekende datum. Administratienummer. Naam en adres verloskundige praktijk

Zorgplan. Naam. Adres. Uitgerekende datum. Administratienummer. Naam en adres verloskundige praktijk Zrgplan Naam Adres Uitgerekende datum Administratienummer Naam en adres verlskundige praktijk datum tijd Met wie Afsprakenlijst Gefeliciteerd met uw zwangerschap! Tijdens uw zwangerschap zal u nder cntrle

Nadere informatie

ARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST

ARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST ARBOBELEIDSPLAN vr de stichting PCBO BAARN SOEST Inhudspgave 1. Uitgangspunten Arbbeleid in essentie Preventieve zrg Arbdienst 2. Organisatie Arbcmmissie Arbcördinatr Bedrijfshulpverlening 3. Risic-inventarisatie

Nadere informatie

A. ADR REGLEMENT. A1. Vervoerdocument. A2. Schriftelijke richtlijnen

A. ADR REGLEMENT. A1. Vervoerdocument. A2. Schriftelijke richtlijnen A. ADR REGLEMENT A1. Ververdcument Artikel 5.4.1 van het ADR bepaalt de gegevens die in het ververdcument meten wrden pgenmen. Artikel 5.4.1.1 mvat de algemene gegevens en artikel 5.4.1.2.5 mvat de bijkmende

Nadere informatie

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767

Voorbeeldvragen Methodiek NEN 2767 Nb. Per vraag kunnen er meerdere gede antwrden zijn 1. Welke van de nderstaande bewering is juist? NEN 2767 is een: methdiek vr de bepaling van achterstallig nderhud bjectieve methdiek vr de bepaling van

Nadere informatie

De gastouder schept een vertrouwde en familiare opvang omgeving voor het gastkind

De gastouder schept een vertrouwde en familiare opvang omgeving voor het gastkind Gastuderbureau Kindvriendelijk PEDAGOGISCH BELEID Inleiding Kinderpvang is een kwestie van vertruwen. Vraaguders vertruwen de gastuders en het gastuderbureau hun allerliefste bezit te. Zij meten de zekerheid

Nadere informatie

Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN. Introductiefilm Nieuwkomers

Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN. Introductiefilm Nieuwkomers Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN Intrductiefilm Nieuwkmers 1 5x Beter 5xBeter is een gezamenlijk initiatief van Kninklijke Metaalunie, FME CWM, FNV Bndgenten, CNV Vakmensen en De Unie. 5xBeter zet zich

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

De kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van

De kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van Testamenten check Streep dr wat niet van tepassing is VRAAG 1 Is uw testament van vóór 2003? De kans is grt dat uw testament niet vldet aan uw wensen, geen gebruik maakt van de mgelijkheden sinds de invering

Nadere informatie

HUISREGELS AKI ArtEZ Academie voor Art & Design Enschede Ingangsdatum: 1 januari 2015

HUISREGELS AKI ArtEZ Academie voor Art & Design Enschede Ingangsdatum: 1 januari 2015 HUISREGELS AKI ArtEZ Academie vr Art & Design Enschede Ingangsdatum: 1 januari 2015 Algemeen Van ieder academielid wrdt verantwrdelijk gedrag verwacht ten pzichte van elkaar en de mgeving. Dit geldt k

Nadere informatie

Schade protocol Zuiderpark Stadswalzone

Schade protocol Zuiderpark Stadswalzone Schade prtcl Zuiderpark Stadswalzne Gemeente s-hertgenbsch december 2012 Schadeprtcl Zuiderpark - Stadswalzne In dit dcument staat he de gemeente s-hertgenbsch mgaat met schadeclaims. Het is er p gericht

Nadere informatie

ADR & IMDG VOOR NIET-RIJDEND PERSONEEL

ADR & IMDG VOOR NIET-RIJDEND PERSONEEL ADR & IMDG VOOR NIET-RIJDEND PERSONEEL Cpyright, alle rechten vrbehuden. Niets van deze hand-uts f presentatie mag wrden gepubliceerd, gekpieerd en/f verspreid znder de uitdrukkelijke testemming van Cnsintra

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

Per artikel is aangegeven of het van toepassing is op het bovengrondse of ondergrondse deel van een bodemenergiesysteem is.

Per artikel is aangegeven of het van toepassing is op het bovengrondse of ondergrondse deel van een bodemenergiesysteem is. Regels vr Bdemenergiesystemen: Regels vr Bdemenergiesystemen zijn pgenmen in het Wijzigingsbesluit Bdemenergiesystemen (Wbbe). In nderstaande mem een verzicht van de meest relevante artikelen vr het ntwerpen,

Nadere informatie

Frans Halslaan 4, 1921EP Akersloot

Frans Halslaan 4, 1921EP Akersloot Privacy Verklaring Per 25 mei 2018 gelden er verscherpte regels vr alle rganisaties binnen de EU die persnsgegevens verwerken. Om deze reden is de privacy verklaring aangepast en vragen we u deze dr te

Nadere informatie

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er

Nadere informatie

INFORMATIE UITWISSELING TUSSEN UITZENDBUREAUS IVM VEILIGHEID EN

INFORMATIE UITWISSELING TUSSEN UITZENDBUREAUS IVM VEILIGHEID EN RVB10004.dc 1/5 RVB 2010/04 INFORMATIE UITWISSELING TUSSEN UITZENDBUREAUS IVM VEILIGHEID EN Situering GEZONDHEID OP HET WERK : EEN GESTRUCTUREERDE AANPAK Preventie en Interim heeft in 2008, in het kader

Nadere informatie

Certificatieschema VIAG-WV G-meterkast

Certificatieschema VIAG-WV G-meterkast Pagina 1 van 7 nderdeel van Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar

Nadere informatie

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers)

Privacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers) Privacy Statement andere betrkkenen (niet zijnde studenten f medewerkers) Hgeschl Leiden respecteert de privacy van haar bezekers en externe cntacten en gaat zrgvuldig en vertruwelijk m met uw persnsgegevens.

Nadere informatie

De burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden;

De burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden; Vrbeeld handvest De burgemeester, het cllege en de raad van de gemeente Muiden; Gelet p artikel 169, tweede en derde lid, en artikel 180, tweede en derde lid, Gemeentewet; Hebben de vlgende uitgangspunten

Nadere informatie

WAT BEPAALT DE EUROPESE RICHTLIJN INZAKE HET RECHT OP TOEGANG TOT EEN ADVOCAAT?

WAT BEPAALT DE EUROPESE RICHTLIJN INZAKE HET RECHT OP TOEGANG TOT EEN ADVOCAAT? WAT BEPAALT DE EUROPESE RICHTLIJN INZAKE HET RECHT OP TOEGANG TOT EEN ADVOCAAT? Vicky De Suter, FOD Justitie, DGWL, Directie Strafwetgeving Een krte terugblik - CPS - studiedag 27 maart 2013 - Eurpese

Nadere informatie

Certificatieschema BEI-BLS-VP LS-netten

Certificatieschema BEI-BLS-VP LS-netten Pagina 1 van 7 Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar gemaakt, in

Nadere informatie

Medisch actieplan KSK GELUWE

Medisch actieplan KSK GELUWE Medisch actieplan KSK GELUWE Handleiding medische begeleiding van jnge vetballers in de preventie- en verzrgingsfase 1. Vrwrd Als je graag vetbalt is het altijd zuur m geblesseerd aan de kant te staan.

Nadere informatie

Certificatieschema VIAG-VP G-meterkast

Certificatieschema VIAG-VP G-meterkast Pagina 1 van 7 Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar gemaakt, in

Nadere informatie

Privacyreglement Lamers Zorg & Arbeid

Privacyreglement Lamers Zorg & Arbeid Privacyreglement Lamers Zrg & Arbeid 1. Del en herkmst In dit Privacyreglement Lamers Zrg & Arbeid wrdt uitleg gegeven ver de bescherming van privacygevelige infrmatie. In de infrmatiesystemen van Zrg

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

SPREEKBEURT GRIEKSE LANDSCHILDPAD

SPREEKBEURT GRIEKSE LANDSCHILDPAD SPREEKBEURT GRIEKSE LANDSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE

Nadere informatie

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen

Nadere informatie

Pijncentrum. Behandeling van het Carpaal Tunnel Syndroom (CTS)

Pijncentrum. Behandeling van het Carpaal Tunnel Syndroom (CTS) Pijncentrum Behandeling van het Carpaal Tunnel Syndrm (CTS) Inleiding Op het pijncentrum is met u besprken dat uw pijnklachten van het Carpaal Tunnel Syndrm (CTS) behandeld gaan wrden dr middel van een

Nadere informatie

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563 Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn

Nadere informatie

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba.

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba. Agressiemanagement Bedrijven, rganisaties en schlen krijgen steeds vaker met agressie te maken. Wanneer je met mensen werkt, bestaat er immers de kans p cnflicten. Z n cnflict kan escaleren in bedreigingen,

Nadere informatie

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief

Nadere informatie

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN ACTIVITEITENPLAN 2014 Activiteitenplan 2014 : INLEIDING In 1997 werd de in Zetermeer pgericht met als del het behartigen van de belangen van huurders van de cmplexen van R.K. Wningbuwstichting De Gede

Nadere informatie

Privacyverklaring Luscii

Privacyverklaring Luscii Privacyverklaring Luscii 1. Luscii Luscii healthtech B.V. is een Nederlands bedrijf. Onze bedrijfsactiviteiten vinden plaats in de Eurpese Ecnmische Ruimte (EER) en tenzij anders aangegeven bewaren wij

Nadere informatie

Certificatieschema BEI-BLS-WV LS-meterkast

Certificatieschema BEI-BLS-WV LS-meterkast Pagina 1 van 8 nderdeel van BEI-BLS- WV LS-meterkast Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd

Nadere informatie

Verandertrajecten voor individuele medewerkers

Verandertrajecten voor individuele medewerkers Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek

Nadere informatie

ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT

ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT CNV Vakmensen, FNV Bndgenten en Transprt en Lgistiek Nederland hebben Geznd Transprt gevraagd de sectr berepsgederenverver ver de weg, lgistieke dienstverlening en verhuur

Nadere informatie

Privacy Policy. Grondslag voor deze persoonsgegevens is: o de overeengekomen opdracht. Bijgewerkt op:

Privacy Policy. Grondslag voor deze persoonsgegevens is: o de overeengekomen opdracht. Bijgewerkt op: Privacy Plicy Bijgewerkt p: 3.5.2018 Cmmn Affairs hecht veel waarde aan de bescherming van uw persnsgegevens. In deze Privacy Plicy willen we heldere en transparante infrmatie geven ver he wij mgaan met

Nadere informatie

Cubro BVBA Algemene voorwaarden

Cubro BVBA Algemene voorwaarden Cubr BVBA Algemene vrwaarden Hiernder vindt u de algemene vrwaarden van Cubr BVBA. Deze vrwaarden zijn van tepassing p alle geleverde diensten en gemaakte vereenkmsten dr Cubr BVBA, tenzij expliciet anders

Nadere informatie

BLADERDEEG/KORSTDEEG

BLADERDEEG/KORSTDEEG BLADERDEEG/KORSTDEEG Brn: www.passie.hreca.nl - 2009 DE GRONDSTOFFEN Om de werking en de mgelijke afwijkingen van bladerdeeg te kunnen begrijpen, is het ndzakelijk iets te weten ver de rl die de verschillende

Nadere informatie

Inleiding. Wij verwachten u op: Datum: Tijdstip:

Inleiding. Wij verwachten u op: Datum: Tijdstip: De plakpref Inleiding Om meer te weten te kmen ver de rzaak van uw huidklachten heeft uw behandelend arts een plakpref aangevraagd. In deze brchure kunt u nder andere lezen wanneer en waar u wrdt verwacht,

Nadere informatie

(f)mri Onderzoek informatie

(f)mri Onderzoek informatie (f)mri Onderzek infrmatie 1 INLEIDING U wilt binnenkrt participeren in een (f)mri nderzek. De betreffende nderzeker heeft u er wellicht al iets ver verteld. Deze flder infrmeert u ver wat dit nderzek precies

Nadere informatie

BSO De Saller Protocol Veiligheid

BSO De Saller Protocol Veiligheid Prtcl Veiligheid BSO De Saller Prtcl Veiligheid We gaan na welke mgelijke gevaren er vr een kind in een ruimte zijn. We maken afspraken met elkaar m de kans dat er iets mis gaat z klein mgelijk te maken.

Nadere informatie

Wat is een bevalplan Waarom dit bevalplan Locatie

Wat is een bevalplan Waarom dit bevalplan Locatie Wat is een bevalplan Een bevalplan is een beknpt dcument waarin je juw wensen en verwachtingen ver de bevalling pschrijft. Vr juw bevalling bespreek je dit dcument met juw zrgverleners en begeleiders.

Nadere informatie

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

Toelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis

Toelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis 72095942000 VZW Psych. Centrum Caritas Caritasstraat 76 9090 MELLE Telichting bij het dcument pnameverklaring bij pname in een psychiatrisch ziekenhuis U kan als patiënt een aantal keuzes in verband met

Nadere informatie

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen

Nadere informatie

PRIVACY VERKLARING VAN BEAUTYSALON ANKE

PRIVACY VERKLARING VAN BEAUTYSALON ANKE PRIVACY VERKLARING VAN BEAUTYSALON ANKE Eenmanszaak Beautysaln Anke is verantwrdelijk vr de verwerking van persnsgegevens zals weergegeven in deze privacyverklaring. Anke de Vries is de cördinatr gegevensbescherming

Nadere informatie

Bijlage 1. Gedragscode vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid

Bijlage 1. Gedragscode vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid Bijlage 1 Gedragscde vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid Als B.S.V. vinden wij het belangrijk m afspraken te maken ver de manier waarp we met elkaar mgaan. Daarm hebben we een aantal mgangsregels

Nadere informatie

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013

Verkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd

Nadere informatie

Gezondheid, veiligheid en voorkomen van ongelukken

Gezondheid, veiligheid en voorkomen van ongelukken Laskennis pgefrist (nr. 48) Gezndheid, veiligheid en vrkmen van ngelukken Beheersing van de Bij het autgeen en elektrisch lassen is de lasrkcncentratie in de nmiddellijke nabijheid van de las ver bven

Nadere informatie

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne

Nadere informatie

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012

Stappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012 Stappenplan BTW-verhging van 19 naar 21% per 1 ktber 2012 Supprt ID: 57354 Versies: AccuntView Windws Dit stappenplan hebt u ndig m uw administraties in AccuntView gereed te maken vr het nieuwe BTW-percentage.

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Vallen niet echt onder de rubriek Omnium, maar kunnen ook in het kader van een autoverzekering worden afgesloten :

Vallen niet echt onder de rubriek Omnium, maar kunnen ook in het kader van een autoverzekering worden afgesloten : De Omnium verzekering : wat zit daar allemaal in? Naast de verplichte verzekering 1, waarbij de burgerrechtelijke aansprakelijkheid (BA) met wrden gedekt bij het gebruik van een mtrvertuig p de penbare

Nadere informatie

Voorbehouden en risicovolle handelingen binnen het primair onderwijs. Protocol Medisch Handelen

Voorbehouden en risicovolle handelingen binnen het primair onderwijs. Protocol Medisch Handelen Vrbehuden en risicvlle handelingen binnen het primair nderwijs Prtcl Medisch Handelen J.C. v.d. Wal September 2013 INHOUD Inleiding... 3 1 De leerling wrdt ziek p schl... 4 2 Het verstrekken van medicatie

Nadere informatie

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur

Nadere informatie