Elementen van publieksevenementen & het gewenste imago van Den Haag.

Transcriptie

1 Elementen van publieksevenementen & het gewenste imago van Den Haag. Een onderzoek naar de elementen van publieksevenementen die aansluiten dan wel verstekerend werken voor het gewenste imago van Den Haag.

2 Titel: Elementen van publieksevenementen & het gewenste imago van Den Haag. Een onderzoek naar de elementen van publieksevenementen die aansluiten dan wel verstekerend werken voor het gewenste imago van Den Haag. Datum: 25 mei 2009 Geschreven door: Kim Batelaan Studentnummer: In opdracht van: Lectoraat City Marketing & Leisure Management Contactpersoon: Jacques Vork Onderwijsinstelling: Hogeschool INHolland Rotterdam School of Economics Hoger Toeristisch & Recreatief Onderwijs Afstudeerbegeleidster: Kirsten de Vos 2

3 Voorwoord In het vierde jaar van de opleiding Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs (HTRO) aan Hogeschool INHOLLAND Rotterdam moet de student een onderzoek verrichten. Bij het Lectoraat City Marketing & Leisure Management heb ik de kans gekregen om een onderzoek te doen naar publieksevenementen in de stad Den Haag en het Haags imago. Aangezien ikzelf al 25 jaar in Den Haag woonachtig ben, leek het mij dit de perfecte afsluiting van mijn studie. De scriptie die voor u ligt, is de eindfase van mijn opleiding aan de HTRO. De afgelopen vier jaar heb ik met veel plezier de studie gevolgd en veel interessante dingen geleerd. Niet alleen door zelfstudie, maar ook door het werken in projectgroepen, wil ik aantonen dat ik de benodigde competenties heb behaald om uiteindelijk te slagen voor de opleiding HTRO. Als eerste wil ik graag het Lectoraat City Marketing & Leisure Management bedanken voor de kans die zij mij hebben gegeven om een opdracht te vervullen binnen hun organisatie. Verschillende personen binnen het Lectoraat stonden voor mij klaar als ik advies nodig had. Ik wil graag Jacques Vork, Angelique Lombarts, Franca Tak en Robert Leeseman bedanken voor hun steun tijdens mijn onderzoek. Ook mijn medestudenten Jacqueline en Frank wil ik bedanken voor hun hulp en uitleg bij bepaalde obstakels. Zonder de twaalf stakeholders voor de interviews had ik dit onderzoek nooit tot een goed einde kunnen brengen. Daarom wil ik de volgende mensen bedanken voor hun medewerking aan dit onderzoek: Diederick van Eeden, Marcel Elsjan of Wipper, Marnix Eijsink Smeets, Jop van Langevelde, Floor Zegers, Vincent Sauter, David Bodor, Ralf van Peeren, Anouk Susan, Louis Behre, Ernst van den Berg en Michiel Middendorf. Kirsten de Vos was tijdens mijn afstudeertraject een fantastische begeleidster. Haar wil ik graag bedanken voor alle adviezen en hulp tijdens mijn onderzoek. Als ik even niet meer verder kon en vastzat, heeft zij mij weer op de goede weg geleid. Haar feedback en opmerkingen hebben mede bijgedragen aan het geleverde eindresultaat. Graag wil ik mijn vader Eric Batelaan bedanken voor het eindeloos nakijken van mijn geschreven stukken. Als leek heeft hij zijn mening gegeven en mij geholpen met dingen waar ik zelf niet uitkwam. Tot slot wil ik mijn vrienden bedanken voor het aanhoren van mijn eindeloze gezeur. Als ik het niet meer zag zitten, waren zij er voor mij om mij weer op te beuren en gaven mij de motivatie om door te gaan. Enjoy! Kim Batelaan Den Haag, mei

4 Inhoudsopgave Voorwoord.. 3 Inhoudsopgave. 4 Samenvatting Nederlands 6 Samenvatting Engels. 9 Hoofdstuk 1 Inleiding Achtergrond opdrachtgever Aanleiding Doelstelling Centrale vraag Deelvragen Relevantie.. 14 Hoofdstuk 2 Imago Identiteit Imago Relatie tussen identiteit en imago Definities identiteit en imago Citymarketing Citymarketing en haar doelgroepen Citymarketing in relatie tot identiteit en imago Citymarketing, identiteit en imago van Den Haag Hoofdstuk 3 Evenementen Algemene beschrijving van evenementen Soorten evenementen Definitie publieksevenementen Elementen van publieksevenementen Publieksevenementen en de stad Den Haag Service Quality model.. 39 Hoofdstuk 4 Onderzoeksmethodiek en verantwoording Type onderzoek Deskresearch Fieldresearch Semigestructureerde interviews Geïnterviewden Verschillende stakeholders 46 4

5 Hoofdstuk 5 Resultaten Uitgewerkte interviews Imago & Identiteit Evenementen Gewenste imago van Den Haag Publieksevenementen in Den Haag Bepalende elementen van publieksevenementen in Den Haag ServQual model &Gapanalyse. 56 Hoofdstuk 6 Conclusies Conclusie gewenste imago van Den Haag Conclusie publieksevenementen in Den Haag Conclusie elementen publieksevenementen. 59 Hoofdstuk 7 Aanbevelingen Gewenste imago van Den Haag Publieksevenementen in Den Haag Bepalende elementen van publieksevenementen in Den Haag.. 63 Bronnenlijst. 65 Bijlagen. 68 Bijlage I: Publieksevenementen in Den Haag. 69 Bijlage II: Topiclijst interviews 72 Bijlage III: Brief aanvraag interview. 74 Bijlage IIII: Reflectieverslag. 75 5

6 Samenvatting Nederlands De opdrachtgever van dit onderzoek is het Lectoraat City Marketing & Leisure. Een kerntaak van het Lectoraat is het produceren, aanbieden en verspreiden van kennis. Het onderzoek wat is gedaan, heeft betrekking op publieksevenementen en de stad Den Haag. Publieksevenementen spelen tegenwoordig een steeds belangrijkere rol in city marketing van steden en kunnen imagoversterkend werken voor een stad. Het uiteindelijke doel van het Lectoraat is een model te ontwikkelen waarmee de toegevoegde waarde van evenementen op het gebied van imago, economie en sociale cohesie beoordeeld kunnen worden. De doelstelling die de onderzoeker heeft gesteld is: Inzicht verkrijgen in publieksevenementen die bijdragen aan het gewenste imago van Den Haag, met als doel te bepalen wat de elementen zijn die bepalend zijn voor dit imago. Bij deze doelstelling is een centrale vraag geformuleerd: Welke elementen van publieksevenementen in Den Haag sluiten aan bij het gewenste Haagse imago? Met behulp van de volgende deelvragen heeft de onderzoeker conclusies en aanbevelingen kunnen doen: Wat zijn publieksevenementen? Wat zijn de elementen van de publieksevenementen? Wat wordt verstaan onder imago? Welke publieksevenementen zijn er in Den Haag? Wat is het gewenste imago van Den Haag? Wat zijn de elementen van de publieksevenementen in Den Haag? Welke elementen zijn bepalend voor het gewenste Haagse imago? Het onderzoek dat de onderzoeker heeft verricht, is verkennend onderzoek. Verkennend onderzoek is onderzoek waarbij ernaar wordt gestreefd om nieuwe inzichten in verschijnselen te verkrijgen, vragen te stellen over deze verschijnselen en deze verschijnselen in een nieuw daglicht te beoordelen. Tijdens het onderzoek is er gebruik gemaakt van desk- en fieldresearch. Deskresearch is een manier van onderzoek naar gegevens die al bekend zijn om een probleemstelling op te lossen. Bij fieldresearch wordt er onderzoek gedaan naar nog niet bestaande gegevens. Nieuwe gegevens worden verzameld en verwerkt tot bruikbare informatie. Uiteindelijk worden deze gegevens getest aan de gevonden theorie. De onderzoeker is begonnen met het verzamelen van gegevens met behulp van deskresearch. Met de informatie die gevonden is, is het theoretisch kader opgebouwd. In het theoretisch kader komen de eerste vier deelvragen terug. Na deskresearch heeft de onderzoeker gebruik gemaakt van fieldresearch. Door middel van semigestructureerde interviews zijn de laatste drie deelvragen beantwoord. Bij semigestructureerde interviews is er een lijst met thema s en vragen die behandeld moeten worden, maar de volgorde is hierbij niet van belang. Er zijn in totaal twaalf respondenten geïnterviewd en de resultaten uit deze interviews zijn verwerkt in de onderzoeksresultaten. 6

7 De conclusie die de onderzoeker heeft getrokken: Den Haag heeft als gewenste imago Internationale Stad van Vrede en Recht voor het aantrekken van de zakelijke markt. Voor het aantrekken van de toeristische markt worden de volgende twee profileringen gebruikt: Internationale Stad aan Zee & Muziekstad. De onderzoeker heeft voor dit onderzoek gebruik gemaakt van twaalf publieksevenementen die plaatsvinden in Den Haag. Deze twaalf publieksevenementen hebben de grootste aantal bezoekers en zijn het bekendst. Voor dit onderzoek is er alleen onderzoek gedaan naar publieksevenementen en de daarbij behorende elementen. Onderstaand acht elementen van de twaalf grootste en bekendste publieksevenementen uit Den Haag die aansluiten bij de twee gewenste imago s om de toeristische markt aan te trekken: 1. Marketing; 2. Doelgroep; 3. Inhoud Programmering/Thematiek (aankleding); 4. Jaarlijks terugkerend/innovatie; 5. Doelstelling; 6. Logistiek; 7. Locatie/Infrastructuur; 8. Media/Pers. Deze acht elementen sluiten aan bij de gewenste imago s van Den Haag. Het element doelstelling heeft nog verbetering nodig. Dit element sluit wel aan bij Muziekstad, maar nog niet voldoende bij Internationale Stad aan Zee. Één van de twaalf publieksevenementen heeft als locatie de kust, terwijl deze unieke positie van Den Haag juist gebruikt moet worden voor publieksevenementen om Den Haag als stad op de kaart te zetten voor de toeristische markt. Voor Den Haag als Internationale Stad van Vrede en Recht moet een ander onderzoek verricht worden. De zakelijk markt komt niet naar Den Haag voor de publieksevenementen, maar voor congressen en zakelijke evenementen. De elementen die gevonden zijn, sluiten niet aan bij de zakelijke markt en kunnen alleen gebruikt worden voor de toeristische markt. Aanbeveling: Uit dit onderzoek is gebleken dat er in Den Haag acht elementen van publieksevenementen zijn. De acht elementen kan het Lectoraat gebruiken voor het model dat ontwikkeld wordt. Er wordt gemeten welke elementen van publieksevenementen wel of niet aansluiten bij het gewenste imago van een stad. De elementen die onderzocht zijn in dit onderzoek, hebben betrekking op de stad Den Haag en haar gewenste imago. Deze acht elementen kunnen bijdragen aan de keuze om een publieksevenementen wel of niet te laten plaatsvinden. Hieronder een tabel die weergeeft hoe een andere stad de elementen van publieksevenementen uit Den Haag kan gebruiken. 7

8 Elementen publieksevenementen Den Haag Elementen vertaald voor andere steden 1 Marketing Kijken welke marketingactiviteiten belangrijk zijn voor publieksevenementen en het gewenste imago van een bepaalde stad. 2 Doelgroep Segmenteren op verschillende doelgroepen, zodat er voor ieder wat wils 3 Inhoud Goede organisatoren die kunnen inspelen is. op het gewenste imago van een stad. 4 Jaarlijks terugkerend/innovatie Bouwen aan het gewenste imago door herhaling van een publieksevenementen en vernieuwing aanbrengen in deze publieksevenementen. 5 Doelstelling Overleg tussen organisatoren en Gemeente, zodat er één lijn gevolgd wordt. 6 Logistiek Goede organisatie, planning, besturing en uitvoering van verschillende stromen. 7 Locatie/Infrastructuur Kijken naar beschikbare en toegankelijke locaties in een stad. 8 Media/Pers Uitnodigen van Media/Pers voor het uitdragen van het gewenste imago van een stad. Den Haag moet de elementen van publieksevenementen nog beter laten aansluiten bij de gewenste imago s Internationale Stad aan Zee en bij Muziekstad. Dit kan Den Haag doen door in te spelen op de uniek positie van de stad. Als er meer publieksevenementen plaatsvinden aan de kust, zullen de gevonden elementen nog beter aansluiten bij de gewenste imago s. Op dit moment sluiten alle acht elementen aan bij het aantrekken van de toeristische markt, maar om de elementen te laten aansluiten bij de zakelijke markt, zal een ander onderzoek verricht moeten worden. 8

9 English summary This assignment is given by Lectoraat City Marketing & Leisure. The core business from the Lectoraat City Marketing & Leisure is to produce, offer and spread the knowledge they gain. The investigation that has been done, relates to The Hague and her events. Nowadays events gain importancy in city marketing. These events strengthen the city image. The Lecoraats final target is to develop a model witch criticizes the added value from an event on image, economy and social cohesion. The objective the researcher had: To gain awareness in public events that contributes at the desired image of The Hague, with the purpose to establish the elements that define the image. This objective has a central question: Witch elements of public events in The Hague contain the elements that match the wanted image of The Hague? The next questions were used by the researcher to make conclusions and recommendations: What are public events? Witch elements does a public event contain? What do we mean by image? Witch public events are in The Hague? What is the image The Hague desires? What are the elements of the public events in The Hague? Witch elements are the most important to the desired image of The Hague? The investigation that the researcher has performed is an exploring investigation. An exploring investigation is an investigation with the ambition to explore new points of view on certain happenings and to question these to judge them in a different way. For the investigation field research and desk research is used. Desk research is a method of investigation to gather information that already has been written to solve the definition of a problem. Field research is a method of investigation with unknown information. New data will be collected and processed to useful information. At last this data will be tested on the gathered theory. The researcher started the investigation with desk research. With the information that is found, the theory was built. Theoretical part has four side questions. After desk research, the researcher used field research. Semi-structured interviews were used to answer the last three side questions. Semistructured interviews are interviews where the interviewer uses a list of themes and questions that are used in a various order. In total there were twelve respondents that have been interviewed. The interview-results have been processed in the total research results. 9

10 The conclusion the researcher made: The wanted image of The Hague is: International City of Peace and Justice to attract the business market. To attract the tourism market the next two slogans are used: International City at Sea and Music City. The researcher used twelve public events that take place in The Hague during this research. These public events have the largest number of visitors and are most known. For this research the public events and their elements are researched. Below are the eight elements of the twelve largest and most known public events from The Hague that fit the two wanted images to attract the tourism market: 1. Marketing 2. Target Group 3. Content Programming/Theme 4. Yearly recur/innovation 5. Goal 6. Logistics 7. Location/infrasturcture 8. Media/Press These eight elements fit the wanted images of The Hague. The element goal still needs improvement. This element does fit Music City, but does not fit International City at Sea enough. One of the twelve public events has the coast as location, while this unique location must be used for public events to lighten The Hague up for the tourism market. For The Hague as International City of Peace and Justice there must be another research. The business market does not come to The Hague for public events, but for congresses and business events. The found elements, do not fit the business market and can only be used for the tourism market. Reccommendation: From this research eight elements from the public events appeared. The eight elements can be used by the Lectoraat to develop a model. There will be measured which public event elements do or don t fit the wanted image of the city. The elements that are researched, relate to the city of The Hague and the wanted image. These eight elements contribute to the choice to continue the public events. The table below shows how other cities beside The Hague can use the elements of public events. 10

11 Elements public events The Hague Elements translated to other cities 1 Marketing See which marketing activities are important for public events and the wanted image of a certain city. 2 Target Group Segmentation on different Target Groups. So all people are satisfied. 3 Content Good organizers who can built on the wanted image. 4 Yearly Recur /Innovation Building of the wanted image by recurring public events and innovate these public events. 5 Goal Communication between organizers and municipalities, to establish equal goals 6 Logistics Good organization, planning, controlling and enforcement of different parts of the event. 7 Location/Infrastructure See which locations are available and accessible. 8 Media/Press Invite the Media/Press to Carry out the wanted image of a city. The Hague must fit the elements of the public events better to the wanted images International City at Sea and Music City. They can establish this by using the unique location of the city. If The Hague has more public events at sea it will fit the wanted image better. At this moment all eight elements fit the plan to attract tourism, but to attract the business market, there is another research needed. 11

12 1. Inleiding 1.1 Achtergrond opdrachtgever Het lectoraat Leisure Management is in 2004 ingesteld. Met de komst van een nieuwe lector, Angelique Lombarts op 1 februari 2007, is de koers verlegd. Het lectoraat is omgedoopt tot Lectoraat City Marketing & Leisure Management om zodoende ook voldoende focus te kunnen geven op het city marketing aspect binnen het lectoraat. De laatste jaren is city marketing niet meer weg te denken uit het beleid van steden. Steeds vaker stelt de lokale overheid een citymarketeer aan die samen met de verschillende partijen gaat bepalen wat de stad moet zijn en uitdragen. Niet alleen grote, internationale steden hebben een city marketing beleid, ook steeds meer middelgrote steden passen city marketing toe. Niet zelden ligt de focus op specifieke aspecten als het binnenhalen van nieuwe (internationale) bedrijven. Goed voor de werkgelegenheid of het aantrekken van toeristen, ook economisch aantrekkelijk. Maar city marketing is meer dan een positief imago, of het aantrekken van bedrijven, ook het belang van bewoners speelt een rol. De rol van Leisure in de dynamiek en aantrekkingskracht van een stad. De nieuwe focus van het lectoraat gaat uit van de rol en invloed van leisure in een stad op zowel bewoners, bedrijven als bezoekers. Centraal en richtinggevend is de vraag welke rol leisure speelt in de dynamiek van de stad. Een kerntaak van het Lectoraat is het produceren, aanbieden en verspreiden van kennis. In eerste instantie is dit bedoeld voor de Leisure & Tourism opleidingen aan Hogeschool INHolland maar ook de directe toepasbaarheid van de kennis in het werkveld is een belangrijk aspect. Het lectoraat heeft om bovengenoemde reden, drie klantengroepen gedefinieerd: de opleiding met haar docenten, het onderwijs en haar studenten en het werkveld met haar werkgevers. Onderzoek, uitgevoerd door de Lector en haar Kenniskring, dient ten goede te komen aan één of meerdere van deze drie doelgroepen y/leisure+management/het+lectoraat/ 12

13 1.2 Aanleiding Evenementen spelen een steeds belangrijkere rol in de city marketing van gemeenten. Evenementen zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit steden. Vaak gestart als middel om de levendigheid in de stad te vergroten zijn evenementen uitgegroeid tot een serieus instrument om het imago van de stad te versterken en de economie en sociale cohesie te stimuleren. Daarmee neemt het aantal vragen ten aanzien van evenementen ook toe. (Zijn er voldoende evenementen? Is de grens bereikt? Is er voldoende diversiteit in het aanbod? Levert het voldoende op en kost het niet te veel of is de druk op de stad niet te groot? Welke rol speelt city marketing hierin?) Het uiteindelijke doel is een model te ontwikkelen waarmee de toegevoegde waarde van evenementen op het gebied van imago, economie en sociale cohesie beoordeeld kan worden. Dit zou je als stad kunnen gebruiken om de evenementenmix nog beter aan te laten sluiten op de doelstellingen van de stad, of om het effect van een individueel evenement op de drie verschillende terreinen te beoordelen, of om de kracht van de evenementenmix tussen steden te vergelijken. Maar voor het zover is wil het lectoraat eerst de bepalende elementen op het terrein van imago, economie en sociale cohesie inzichtelijk maken. Het lectoraat City Marketing & Leisure Management wil een model ontwikkelen waarbij een afweging gemaakt kan worden in de bijdrage van een evenement dan wel van een aantal evenementen aan: 1) Het imago of merk van de stad 2) De economische bijdrage 3) De sociaal-culturele bijdrage Om het model te kunnen ontwikkelen, onderzoeken verschillende studenten één van bovenstaande aspecten in een bepaalde stad. Op dit moment worden onderzoeken uitgevoerd in Haarlem, Almere, Den Haag en Rotterdam. Dit rapport gaat over het effect van evenementen op het imago van Den Haag. 1.3 Doelstelling Inzicht verkrijgen in publieksevenementen die bijdragen aan het gewenste imago van Den Haag, met als doel te bepalen wat de elementen zijn die bepalend zijn voor dit imago. 1.4 Centrale vraag Naar aanleiding van de doelstelling is de volgende centrale vraag geformuleerd: Welke elementen van publieksevenementen in Den Haag sluiten aan bij het gewenste Haagse imago? 13

14 1.5 Deelvragen Om de centrale vraag te kunnen beantwoorden, dienen de deelvragen eerst beantwoord te worden. Wanneer alle deelvragen beantwoord zijn, kan ook de centrale vraag beantwoordt worden. Zie hieronder voor de bijbehorende deelvragen: 1. Wat zijn publieksevenementen? 2. Wat zijn de elementen van de publieksevenementen? 3. Wat wordt verstaan onder imago? 4. Welke publieksevenementen zijn er in Den Haag? 5. Wat is het gewenste imago van Den Haag? 6. Wat zijn de elementen van de publieksevenementen in Den Haag? 7. Welke elementen zijn bepalend voor het gewenste Haagse imago? 1.6 Relevantie Voordat er gekeken kan worden naar de uitwerking van de probleemstelling zal er eerst stil worden gestaan bij de relevantie van het onderzoek. Welke verschillende groepen hebben baat bij het onderzoek. Hieronder is de relevantie opgesplitst in drie subpunten waarin het belang van dit onderzoek vanuit drie perspectieven bekeken wordt; Maatschappelijke relevantie: Op dit moment is er nog geen sprake van maatschappelijke relevantie. Pas na afloop van alle uitgevoerde onderzoeken zal gekeken worden of de maatschappij baat heeft bij de uikomst van de gedane onderzoeken. Theoretisch relevantie: Het onderzoek is theoretisch relevant, omdat met behulp van theoretische onderzoeksresultaten aanbevelingen worden gedaan welke kunnen bijdragen aan het onderzoeksmodel van het Lectoraat. Praktisch relevantie: De opdrachtgever kan de aanbevelingen van dit onderzoek meenemen bij de ontwikkeling van het uiteindelijke model waarbij het effect van evenementen het Haagse imago wel of niet beïnvloed. Met behulp van onder andere dit model kan er gekeken worden naar welke evenementen er verantwoord zijn en welke niet. Er zijn momenteel een aantal modellen, maar er is er nog geen model welke overkoepelend genoeg is om de relevante gegevens inzichtelijk te maken. Daarom zal dit overkoepelende model een belangrijk middel kunnen worden om in de toekomst imagobepalende evenementen toe te voegen of weg te laten uit steden. 14

15 2. Imago In dit hoofdstuk wordt beschreven wat identiteit en imago inhoudt. In de eerste drie paragrafen wordt beschreven wat deze twee begrippen betekenen en wat de relatie tussen identiteit en imago is. In de vijfde en zesde paragraaf komen de begrippen citymarketing en citybranding aan bod. Deze twee marketingtools hangen nauw samen met de identiteit en het imago van een stad. Als laatste wordt er gekeken naar het imago van Den Haag en welke rol citymarketing hierin speelt. 2.1 Identiteit Bij alle communicatieactiviteiten en marketingmiddelen is het doel om een positief beeld van een stad te creëren bij verschillende doelgroepen. De identiteit is wat een stad is en wat zij uitstraalt. Belangrijk is om een identiteit te creëren die aansluit bij verschillende doelgroepen zoals bedrijven, bewoners en bezoekers van een stad. Een stad heeft meestal een bepaald beeld van hoe zij zich wil profileren naar de buitenwereld toe. Dit wordt gewenste identiteit genoemd. Er verandert veel in de identiteit van een stad en om van een bestaande identiteit naar de gewenste identiteit te komen, wordt er vaak een identityprogramma ingezet. Een stad presenteert haar identiteit vaak via een corporate-identitymix naar haar omgeving. De corporate identiteit is de persoonlijkheid die zich uit in communicatie, design en gedrag. Communicatie naar verschillende doelgroepen, het gaat hierover wat er gezegd wordt en dit is wat de verschillende doelgroepen horen en lezen, de boodschap die de stad brengt. Design zijn beelden, symbolen en vormen, dit is wat de verschillende doelgroepen zien. Gedrag is hoe een stad zich gedraagt tegenover de stakeholders, hier gaat het over wat een stad doet. Identiteit beperkt zich niet tot de vraag Wie zijn wij? maar reikt verder tot vragen als Wat willen wij? en Wat kunnen wij?. Deze vragen worden constant gesteld in communicatie met de omgeving. Een stad kan pas een unieke identiteit creëren als deze wordt afgezet tegen de omgeving. Hieronder een aantal verschillende identiteiten: - Gewenste identiteit; wat of welke kenmerken wil een stad uitstralen - Geprojecteerde identiteit; wat straalt een stad feitelijk uit - Gepercipieerde identiteit; de percepties van de eigen medewerkers over de organisatieidentiteit - Toegepaste identiteit; de feitelijke gedragingen van individuele leden van een organisatie Belangrijk binnen het creëren van een identiteit van een stad zijn niet alleen de externe doelgroepen, maar ook de medewerkers. Als de medewerkers een sterke, positieve band voelen met een stad/organisatie dan zullen zij dit gevoel uitdragen naar de bezoekers/klanten. 15

16 2.2 Imago Bij alle communicatieactiviteiten en marketingmiddelen van een stad is het doel een positief beeld van de stad te creëren bij verschillende doelgroepen. Belangrijk is om dit beeld te vestigen en te versterken. Dit heeft te maken met het imago van een stad. Het imago is het beeld dat verschillende doelgroepen van een stad hebben. Naast het imago heeft een stad ook een gewenst imago, dit gewenste imago is het beeld dat een stad wenst over te brengen op haar doelgroepen. Een goed imago heeft verschillende voordelen voor een stad: - Werknemers vinden hun werk meer aantrekkelijk en zijn gemotiveerder om aan de slag te gaan - Potentiële werknemers hebben een voorkeur voor een organisatie met een goed imago - Bezoekers herhalen hun bezoek aan een stad en dit heeft een positief economisch voordeel voor een stad - Bedrijven willen graag vestigen in een stad met een goed imago - De pers bericht positiever over de stad Een stad hoeft niet één imago te hebben. Elke doelgroep kan een ander beeld van een stad hebben en zo worden er verschillende imago s gecreëerd. Dit imago hoeft niet per se positief te zijn, dit kan ook negatief zijn. Het imago is een gevoel of een beleving die persoonsgebonden is. Een imago is vaak tijdsgebonden, omdat het imago van een stad kan veranderen als er nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden. Een stad bepaalt nooit helemaal zelf haar imago, er zijn een aantal factoren die van invloed zijn op het vormen van het imago: - Eigen ervaringen - Informele communicatie; verhalen van anderen - Journalistieke uitingen - Betaalde communicatie; een advertentie in de krant 2.3 Relatie tussen identiteit en imago De identiteit is dat wat de stad is. Imago is het beeld dat anderen (terecht of onterecht) hebben van de stad. Het gebeurt vaak dat er een verschil tussen identiteit en imago is. In figuur 3.3 wordt duidelijk gemaakt wat het verschil is tussen identiteit en imago. De persoonlijkheid van een organisatie of stad wordt bepaald door communicatie, symbolen en gedrag. De organisatie straalt via deze drie activiteiten uit wat zij is. Samen met de persoonlijkheid van de organisatie vormen deze drie activiteiten corporate-identitymix. In het figuur is te zien dat het imago een soort spiegel is van de identiteit van de organisatie of stad. Een stad moet ervoor zorgen dat er een goede afstemming is tussen het imago en de identiteit. Belangrijk voor een stad is dat imago en identiteit zo dicht mogelijk bij elkaar staan. Het kan zijn dat het imago slechter is dan de identiteit en dit zal dan niet aanspreken bij de doelgroep. Ook kan het zijn dat het imago beter is dan de identiteit, dit zal tijdelijk goed gaan, maar op den duur gaat het mis. Dan is het imago gebouwd op losse stenen. Problemen met het imago moeten voor een stad snel opgelost worden, maar dat gaat niet zo makkelijk. 16

17 Als de identiteit van een stad sterk afwijkt van de gewenste identiteit, dan moet de stad er eerst voor zorgen dat deze gewenste identiteit bereikt wordt. Meestal liggen de problemen intern en moeten deze opgelost worden, voordat er een imagocampagne opgezet kan worden. Figuur 3.3 Corporate-identitymix volgens Birkigt en Stadler. 2.4 Definities identiteit en imago Onderstaand een aantal definities van de begrippen identiteit en imago. De geïnterviewde respondenten hebben naar aanleiding van de vraag Wat verstaat u onder het imago van een stad? ook een definitie gegeven. Deze definities komen in hoofdstuk vijf, Onderzoeksresultaten, terug en zullen deel uitmaken van de uiteindelijke definitie van imago. Naar aanleiding van alle gevonden definities, zullen de kenmerken van het begrip imago benoemd worden. Ui t deze kenmerken zal de onderzoeker zelf een definitie voor imago bepalen. Definitie imago volgens het boek Mind the gap van Jaap van der Grinten: Het totaal van beelden, associaties en ervaringen dat belangengroepen koppelen aan een bepaalde organisatie. Definitie identiteit volgens het boek Mind the gap van Jaap van der Grinten: Het Wie zijn wij? en antwoord op de vragen Wie willen we zijn? en: Waar zijn we goed in? is de identiteit van een organisatie. 2 Definitie imago volgens het boek Huisstijlonderzoek van Séphine Laros, Isolde Bal, S. Schuiten: Imago is een positief of negatief werkzame conditie aan de kant van relaties of publieksgroepen van de organisatie. Het is het werkelijke beeld van de organisatie. Definitie identiteit volgens het boek Huisstijlonderzoek van Séphine Laros, Isolde Bal, S. Schuiten: Identiteit is wat de organisatie wezenlijk is, vooral qua cultuur en het daarin wortelende gedrag, zowel van alle tot de organisatie behorende mensen als van de organisatie zelf. 3 2 Van der Grinten, J. (2004). Mind the gap. Boom Onderwijs. 3 Laros, S. (2003). Huisstijlonderzoek. Kluwer. 17

18 Naar aanleiding van de bovenstaande definities van imago kunnen samenvattend de volgende kenmerken van imago benoemd worden: - Het imago is het beeld dat anderen van je hebben, dit beeld kan terecht of onterecht zijn - Het imago hangt samen met de manier waarop individuen hun externe omgeving waarnemen - Het imago is een voorstellingsbeeld of ideaalbeeld van een stad - Het imago van een stad kan verschillen - Het imago is wat je lijkt - Het imago is positief of negatief - Het imago is een werkzame conditie aan de kant van relaties of publieksgroepen van de stad Bovenstaande definities van imago zijn volgens de onderzoeker niet volledig. Om het begrip imago duidelijk gedefinieerd te hebben tijdens het onderzoek heeft de onderzoeker onderstaand naar aanleiding van bovenstaande kenmerken de volgende definitie aan imago toegekend: Het imago is de beeldvorming dat de buitenwereld heeft, ongeacht de gewenste identiteit van de stad zelf. Deze beeldvorming wordt niet op de eerste plaats gevormd door het bedrijf zelf, maar door individuen, publieksgroepen en relaties, die een werkzame conditie uitoefenen op het imago. Het imago van het bedrijf verschilt per persoon omdat de identificatie van het imago kan verschillen met het zelfbeeld van de desbetreffende persoon zelf. 2.5 Citymarketing Steden willen zichzelf tegenwoordig op de kaart zetten. Er zijn verschillende doelen om dit te doen zoals het aantrekken van bezoekers, studenten, zakelijke bezoekers of bedrijven. Om ervoor te zorgen dat er naamsbekendheid wordt gecreëerd, maken steden reclame voor hun stad. Dit verschijnsel is een onderdeel van citymarketing. Citymarketing is het vervolg op de stadspromotie waarbij het voornamelijk ging om reclame of promotie voor een stad. Citymarketing is een belangrijk instrument om de economie van een stad te versterken, maar ook om zich te kunnen onderscheiden van andere steden. Dit marketingmiddel wordt ingezet om een stad te vermarkten en naar buiten te brengen voor verschillende doelgroepen. Citymarketing gaat over het bundelen van krachten vanuit een gedeelde visie van het bedrijfsleven, instellingen, het gemeentebestuur en de gemeentelijke diensten. De bundeling van krachten tussen de verschillende partijen moet zorgen voor een optimaal resultaat. In het citymarketingbeleid wordt er voor een eenduidige en sterke profilering van een stad gekozen. Een profiel dat uitgewerkt wordt in de pijlers wonen, werken, studeren en vrije tijd. Op deze manier moet citymarketing zorgen voor meer investeringen, bedrijvigheid, bezoekers en bewoners. Citymarketing houdt veel meer in dan een stad positief op de kaart te zetten en verschillende doelgroepen aan te trekken. Eigenlijk is citymarketing het verkopen van een stad. Citymarketing moet ervoor zorgen dat een stad aantrekkelijker wordt om verschillende doelgroepen te winnen. Het richt zich op bedrijven, bewoners en bezoekers. Dit zijn doelgroepen met ieder eigen wensen en behoeften. In Nederland zal citymarketing zich blijven ontwikkelen. Elke stad in Nederland zal steeds nieuwe manieren verzinnen om de stad zo goed mogelijk op de kaart te zetten. Er zal gekeken worden naar andere steden om te zien wat zij doen om hun stad te profileren, zodat er onderscheid is tussen de verschillende steden. 18

19 In het boek Selling the City van Ashworth en Voogd (1990) wordt een opzet gegeven voor het doorlopen van het citymarketing planningsproces. Dit proces wordt schematisch weergegeven in figuur 3.5. Bij het proces wordt eerst de markt geanalyseerd voor zowel de vraag- als aanbodzijde. Als deze analyse voltooid is, zullen de sterke en zwakke punten van de stad naar voren komen. Naar aanleiding van deze punten wordt er een totaal plaatje gemaakt van de mogelijkheden voor het ontwikkelen van de marketingstrategie. Op basis van de mogelijkheden worden de strategieën en doelstellingen voor de marketingstrategie bepaald. Deze strategie moet zoveel mogelijk aansluiten bij het citymarketingbeleid van de stad. Sommige steden zullen de huidige situatie voortzetten, terwijl andere steden zullen kiezen voor een totaal nieuwe aanpak. In de derde fase wordt bepaald wat de geografische marketingmix wordt. Onder de geografische marketingmix komen de volgende onderwerpen naar voren; promotionele, ruimtelijk-functionele, organisatorische en financiële maatregelen. De laatste fase is de uitvoering van de gemaakte plannen en het continue bijstellen van deze plannen. Er wordt contant gekeken naar de gemaakte doelen en of deze wel behaald worden. Figuur 3.5, Citymarketing proces volgens Ashworth en Voogd, Citymarketing en haar doelgroepen Er kunnen meerdere doelen nagestreefd worden voor een citymarketingbeleid zoals een leefbaarder klimaat in een stad creëren of economische groei stimuleren. Uiteindelijk is het belangrijk dat citymarketing een stad aantrekkelijker maakt voor verschillende doelgroepen. De stad kan met haar citymarketingbeleid toeristen willen aantrekken of de bedrijvigheid in een stad willen vergroten, de stad wil dan graag dat bedrijven zich gaan vestigen in de stad. Het is lastig om één citymarketingbeleid te creëren, omdat de verschillende doelgroepen allemaal andere doelen voor ogen hebben. De stad moet ervoor zorgen dat er niet teveel doelgroepen benaderd worden, omdat het citymarketingbeleid dan onsuccesvol wordt. De stad zal zich moeten richten op enkele doelgroepen en deze doelgroepen moeten elkaar niet hinderen. Wanneer duidelijk is welke doelgroepen van belang zijn voor een stad zal er gekeken moeten worden naar de wensen en behoeften van de verschillende doelgroepen. Naar aanleiding van deze wensen en behoeften moet er per doelgroep een marketingmix worden ingezet. De marketingmix richt zich op zowel mensen van binnen de stad als op mensen van buiten de stad. Mensen van buiten de stad, deze hebben vaak nog geen binding met de stad, zullen anders benaderd moeten worden dan mensen van binnen de stad. Mensen van binnen de stad hebben vaak al een binding met de stad, omdat zij er al wonen of werken. Den Haag heeft haar doelgroepen onderverdeeld in twee verschillende groepen. Groep één zijn de mensen van binnen de stad; bewoners, bedrijven, huidige bezoekers en studenten. 19

20 Groep twee zijn de mensen van de buiten de stad; bewoners en bedrijven in de regio Haaglanden, bewoners en bedrijven in heel Nederland, bezoekers in Haaglanden en heel Nederland en bedrijven in het buitenland. 2.7 Citymarketing in relatie tot identiteit en imago Het gebeurt vaak dat er een verschil is tussen identiteit en imago. Citymarketing moet helpen het imago waar nodig aan te scherpen richting het beeld dat de stad wil uitstralen. Imago en identiteit zijn de belangrijkste onderdelen van het citymarketingbeleid. Bij citymarketing gaat het erom om een stad aantrekkelijk op de kaart te zetten voor verschillende doelgroepen. Een stad wil consumenten en stad samenbrengen, zodat er uiteindelijk verschillenden doelen behaald zullen worden die een positief effect op de stad hebben. Om ervoor te zorgen dat de verschillende doelgroepen naar de stad komen, zal de stad zich als beste moeten profileren en zal dus moeten concurreren met andere steden. De sterke kanten van een stad moeten naar voren worden gebracht samen met een sterk imago en een eigen identiteit. Het imago van een stad is zoals hieronder beschreven; Het imago is de beeldvorming dat de buitenwereld heeft, ongeacht de gewenste identiteit van de stad zelf. Deze beeldvorming wordt niet op de eerste plaats gevormd door het bedrijf zelf, maar door individuen, publieksgroepen en relaties, die een werkzame conditie uitoefenen op het imago. Het imago van het bedrijf verschilt per persoon omdat de identificatie van het imago kan verschillen met het zelfbeeld van de desbetreffende persoon zelf. Wanneer een stad een citymarketingbeleid wil uitvoeren is het belangrijk dat het imago van een stad goed is, anders zullen er geen doelgroepen naar de stad komen en zullen de bestaande doelgroepen zich afvragen wat zij in de stad te zoeken hebben. Er moet gezorgd worden voor een goed stadsimago, als deze er al is dan kan de stad proberen dit huidige imago te versterken. Het imago van een stad is voor de verschillende doelgroepen een voorstellingsbeeld/ideaalbeeld van een stad. De doelgroepen kijken allemaal anders naar een stad, omdat zij andere doelen voor ogen hebben. Naast het imago van een stad speelt ook de identiteit een grote rol. De identiteit van een stad is wat de stad werkelijk is en waarin deze verschilt van andere steden. De stadsidentiteit is hét bindende instrument tussen de infrastructuur in een stad. De identiteit kan door middel van citymarketing veranderen. Dit is een werkend proces, want de identiteit van een stad staat nooit vast, maar zal altijd aan verandering onderhevig zijn. Identiteit is iets waar een stad naartoe kan werken. 20

21 2.8 Citymarketing, identiteit & imago van Den Haag In 2005/2006 is er een onderzoek gedaan naar het imago van Den Haag. Wat vinden bewoners, bedrijven en bezoekers van binnen en buiten de stad van Den Haag. Het onderzoek heeft als uitkomst dat vooral het veelzijdige en internationale karakter van de stad hoog gescoord heeft. Negatief is dat veel mensen geen trots voor de stad voelen en dat er te weinig binding met de stad is. Daarnaast werd er geconcludeerd dat Den Haag teveel gezichten heeft en dat dit te maken heeft met de verschillende identiteiten die Den Haag kent; stad aan zee, groene stad, internationale stad van vrede en recht, Koninklijke stad, regeringsstad. Er is geen duidelijkheid over de identiteit, maar naar de verschillende doelgroepen worden er wel keuzes gemaakt. Den Haag wil de komende jaren veel gaan doen op het gebied van cultuur. Naast cultuur zal er ook ingespeeld worden op de zakelijke markt. Door de komende jaren duidelijk keuzes te maken, hoopt Den Haag op versterking van het imago en de identiteit. Naar aanleiding van bovenstaand onderzoek voert Den Haag sinds 2005 een citymarketingbeleid. Den Haag heeft hiervoor gekozen om de negatieve beeldvorming over de stad te verkleinen. Daarnaast is er nog niet genoeg bekendheid over Den Haag en wat de stad te bieden heeft ten aanzien van de buitenwereld. In april 2006 is een wethouder citymarketing voor Den Haag aangesteld om Den Haag beter op de kaart te zetten. Met de aanstelling van de wethouder citymarketing is er een nieuw citymarketingbeleid voor Den Haag gekomen. Er is gekozen om de stad zowel nationaal als internationaal te profileren met onderstaande slogan als kernpositionering: Internationale stad, stad van recht, vrede en veiligheid De reden dat er voor deze slogan is gekozen, is omdat je de unieke positie van een stad op de eerste plaats moet zetten. Den Haag onderscheidt zich van alle andere wereldsteden, doordat de internationale organisaties voor recht en vrede in Den Haag gevestigd zijn. Van deze organisaties zullen de bezoekers niet zoveel zien, maar Den Haag profileert zich als stad door aan te geven dat het een belangrijke bijdrage levert aan de internationale wereldorde. Er wordt aangegeven dat Den Haag als stad internationaal denkt en dat de stad openstaat voor de komst van mensen uit de hele wereld. Er zijn in Den Haag veel internationale bedrijven en organisaties gevestigd en niet alleen leveren zij een belangrijke bijdrage aan de economie, ook komen er veel expats naar Den Haag en dat geeft aan dat er een opkomende internationale congrescultuur wordt gecreëerd. Op deze manier kan Den Haag laten zien dat het niet alleen een congresstad is, maar dat er veel meer te beleven is op cultureel gebied. Als de expats en congresbezoekers dat weten, kunnen zij dat door vertellen en zullen zij met hun familie nogmaals Den Haag komen bezoeken als toerist. Met deze slogan als kernpositionering wil Den Haag de volgende twee punten versterken: 1. Dat er in Den Haag gewerkt wordt aan zaken op internationaal gebied waar zowel de inwoners van Den Haag als de inwoners van Nederland trots op mogen zijn. 2. Dat de verschillende hoedanigheden in de stad; stad van internationale organisaties, woonstad, toeristische stad, jongerenstad, bedrijvige stad, cultuurstad in één beeld worden geprofileerd. De bovenstaande punten sluiten aan op het onderzoek dat gedaan is in 2005/2006. De uitkomsten van het onderzoek die bovenstaand te lezen zijn, zullen met het nieuwe citymarketingbeleid verbeterd worden. 21

22 Naast de bovenstaande slogan heeft Den Haag een beeldmerk laten ontwikkelen (zie figuur 3.8) om het citymarketingbeleid te versterken. Dit beeldmerk van Den Haag staat voor vrijheid. Het is een vlieger met de kleuren van de stad Den Haag. Den Haag hoopt met dit beeldmerk de veelzijdigheid van de stad tot uitdrukking te brengen. Hieronder wordt verstaan de stad, de zee, maar ook tolerantie en vrijheid. De gemeente Den Haag is van mening dat het citymarketingbeleid niet te vaak veranderd en aangepast moet worden. De identiteit van de stad is bepaald en zal door het nieuwe beleid niet veel veranderen. Wel wil Den Haag meer bezoekers trekken en daar komt citymarketing om de hoek kijken. Figuur 3.8, Beeldmerk Den Haag In het volgende hoofdstuk komen evenementen aan bod. Evenementen zijn er in allerlei soorten en maten, maar in hoofdstuk drie wordt voornamelijk over publieksevenementen verteld omdat deze deel uitmaken van het totale onderzoek. Evenementen spelen een belangrijke rol in het uitdragen van het imago van een stad, in dit geval van de stad Den Haag. In het interview komt deze vraag terug: Spelen volgens u evenementen een rol in het uitdragen van het imago van Den Haag?. Iedere respondent heeft te kennen gegeven dat dit zeker het geval is. Floor Zegers zegt Zeker weten. Door activiteiten komt er beweging en door beweging val je op. Ralf van Peeren geeft aan dat Evenementen zijn het sausje van een stad. Hiermee haal je mensen naar de stad toe en het maakt het voor de Hagenaar zalf ook nog eens aangenaam. Ernst van den Berg zegt over bovenstaande vraag: Absoluut, absoluut, buitengewoon belangrijk. Evenementen zijn het visitekaartje van de stad. Ze geven de sterkte van een stad aan. Naast de drie citaten hiervoor, kan de lezer in de aparte bijlage met getranscribeerde interviews zelf nalezen hoe de andere respondenten hier tegen aankijken. De onderzoeker heeft ervoor gekozen om eerst imago, identiteit en citymarketing te bespreken, zodat bekend is wat hieronder verstaan wordt. In het volgende hoofdstuk komen evenementen aan bod en wordt gekeken wat voor rol deze spelen bij het uitdragen van het imago van een stad. 22

23 3. Evenementen In dit hoofdstuk wordt er gesproken over evenementen. Eerst wordt uitgelegd wat een evenement inhoudt, daarna worden er verschillende soorten evenementen benoemd; publieksevenementen en bedrijfsevenementen. Als derde wordt er gekeken naar publieksevenementen, wat zijn dit en waaraan zijn deze te herkennen. Als vastgesteld is wat een publieksevenement precies is, zal de onderzoeker een aantal elementen beschrijven die bepalend zijn voor het imago van een publieksevenement. Hierna wordt er verteld over publieksevenementen en de stad Den Haag. Als laatste komt het ServQual (Service Quality) model naar voren en wordt beschreven wat dit model inhoudt en hoe het toegepast gaat worden in het onderzoek. Met behulp van de theorie die in dit hoofdstuk wordt beschreven, kan de onderzoeker verder werken. Uiteindelijk wordt de beschreven theorie toegepast op de onderzoeksresultaten (deze zullen terugkomen in hoofdstuk 5) en zal deze bijdragen aan de te houden interviews. 3.1 Evenementen Evenementen zijn geen nieuw verschijnsel in Nederland. Vroeger was er weinig bekend over evenementen, maar tegenwoordig staan evenementen in het middelpunt van de belangstelling. Nederland telt jaarlijks zo n evenementen. Een evenement is een speciaal georganiseerde gebeurtenis of activiteit dat een bepaald doel wil bereiken. Deze gebeurtenis of activiteit is nooit spontaan van aard en wordt altijd tot in de puntjes voorbereid. Een evenement moet in één keer goed gaan, want er is geen generale repetitie. Het is de bedoeling dat er veel bezoekers worden getrokken en dat deze bezoekers of doelgroepen affiniteit hebben met de inhoud van het evenement. De inhoud van een evenement wordt van tevoren bedacht door de initiatiefnemer. De initiatiefnemer kan verantwoordelijk worden gehouden voor een evenement en is aanspreekbaar voor de overheid. Voorafgaand aan een evenement wordt er gekeken naar een hoofddoelgroep en naar subdoelgroepen. De verschillende doegroepen hebben ieder een ander doel dat wordt nagestreefd tijdens een evenement. Een voorbeeld hiervan is een tentoonstelling of voorstelling, deze kan tegelijkertijd educatief en amusant zijn. Evenementen hebben een bepaalde tijdsduur. De tijdsduur wordt meestal van tevoren aangegeven, al kan het natuurlijk gebeuren dat een evenement uitloopt. Evenementen zijn op veel vlakken vergelijkbaar, maar er zijn ook een aantal verschillen op te merken: - Doelstelling; er zijn verschillende doelen voor evenementen zoals vermaken, klantbinding, kennis verkrijgen of teamspirit creëren. - Aard en omvang van het publiek; het evenement kan bedoeld zijn voor privépersonen of werk gerelateerd. Er zit ook nog verschil in de grote van de groep. - Financiering; het evenement kan wel of niet tegen betaling zijn. Soms moeten bezoekers zelf een kaartje kopen en andere evenementen zijn gratis. - Openbaarheid; een evenement kan voor een besloten publiek zijn, hiervoor moet de bezoeker worden uitgenodigd, maar als het openbaar is dan kan iedereen deelnemen aan het evenement. - Promotie; van tevoren kunnen er uitnodigingen worden verstuurd, maar het kan ook zo zijn dat er een perscampagne aan het evenement vooraf gaat. 23

24 - Locatie; een evenement kan plaatsvinden op een weiland tot in een stadscentrum. - Uitstraling; van lokaal tot internationaal. - Tijdstip; een evenement kan op verschillende dagdelen gehouden worden, van overdag tot diep in de nacht en van doordeweeks tot in de weekenden. - Begin- en eindtijd; een evenement kan een vaste tijd hebben zoals als een voetbalwedstrijd of niet zoals een braderie of popfestival. Met betrekking tot de omvang van een evenement kan gekeken worden naar vier verschillende indelingen: - Kleinschalige evenementen, deze hebben tot 500 bezoekers per dag. - Middelgrote evenementen, deze hebben van 500 tot 5000 bezoekers per dag. - Grootschalige evenementen, deze hebben meer dan 5000 bezoekers per dag. - Mega evenementen, deze hebben meer dan bezoekers. In de evenementenvisie van de gemeente Den Haag, waar het uiteindelijke onderzoek aan gekoppeld is, is ook een indeling gemaakt op basis van omvang van evenementen. Er zijn drie categorieën te onderscheiden: - Klein Lokaal - Middel Regionaal - Groot Vanaf bezoekers Landelijk en internationaal 4 De gemeente Den Haag maakt elk jaar een wethandboek, de Algemene Plaatselijke Verordening, waarin wordt beschreven wat onder evenementen wordt verstaan. In deze Algemene Plaatselijke Verordening komen niet alleen evenementen naar voren, maar ook allerlei andere zaken die gelden voor iedereen binnen de gemeente Den Haag. Omdat het uiteindelijk onderzoek betrekking heeft op Den Haag volgt hieronder een beschrijving van evenementen welke is gegeven volgens de Algemene Plaatselijke Verordening: Het geheel van activiteiten dat plaatsvindt bij een voor publiek toegankelijke gebeurtenis, zoals een feest, kermis, optocht, braderie, wedstrijd of andere bijeenkomst tot ontspanning of vermaak, of zoals vertoning, voorstelling of herdenking. Hieronder worden niet begrepen: a. Openbare manifestaties; b. Bioscoopvoorstelling; c. Sportwedstrijden; d. Jaarmarkten of gewone marktdagen. 5 Nu er verschillende definities van een evenement zijn benoemd, zal in de volgende paragraaf beschreven worden welke soorten evenementen er zijn. Er wordt onderscheid gemaakt tussen publieksevenementen en bedrijfsevenementen