HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN

Transcriptie

1

2 Met dank aan:

3 Flanders Investment & Trade presenteert de derde editie van de EXPORTbarometer, deze keer in samenwerking met Agoria, essenscia, Fevia, UNIZO en Voka. In juni 2015 hielden we een grootschalige enquête bij Vlaamse exporterende bedrijven, waarvan er 506 de volledige vragenlijst hebben ingevuld. We polsten naar het huidige exportklimaat, het vertrouwen in het wereldwijde economische klimaat en de toekomstverwachtingen. Dankzij de EXPORTbarometer weten we onder meer welke markten Vlaamse exporteurs interessant en veelbelovend vinden. EEN GOED BEELD VAN HET EXPORTGEDRAG VAN DE MICRO- EN KLEINE ONDERNEMINGEN De meerderheid van de deelnemers aan de EXPORTbarometer heeft maximaal tien medewerkers, de zogeheten microondernemingen. Daarna volgt de groep van 11 tot 50 werknemers. Meer dan 80% van de ondervraagde bedrijven telt minder dan 50 medewerkers. Deze enquête geeft bijgevolg een goed beeld van het exportgedrag van de micro- en kleine ondernemingen. Hoewel iets meer grote ondernemingen hebben deelgenomen dan vorig jaar, blijft hun aandeel nog vrij klein. HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN Het gemiddelde vertrouwen van de bedrijven in het economische klimaat staat dit jaar op 6,3. Verleden jaar gaf de EXPORTbarometer 5,9 aan. Dit jaar merken we de sterkste stijging sinds de start van de EXPORTbarometer. 51,6% van de respondenten noteert in een stijging van het exportcijfer ten opzichte van het jaar voordien. Ter vergelijking: in was dat 48,5%, in 2012 slechts 43,4%. Bijna 13% van de bedrijven noteert een opmerkelijke groei met meer dan 50% tegenover. De overgrote meerderheid exporteert zijn goederen of diensten naar de buurlanden. Nederland wordt als belangrijkste exportbestemming bijgehaald door Duitsland en Frankrijk. Buiten de EU dalen Rusland en Noorwegen in belang en bevestigt de VS als belangrijkste exportbestemming. De meeste firma s geven aan dat ze hun goederen of diensten rechtstreeks aan de klant verkopen. Daarnaast werkt 44% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 3

4 in een aantal landen met een distributeur, 32% met een agent en 14% via retail. Iets meer dan de helft van de bedrijven ervaart het vinden van een geschikte lokale partner als belangrijkste knelpunt bij het genereren van meer omzet in het buitenland. VLAAMSE BEDRIJVEN VERWACHTEN EXPORTSTIJGING DOOR NIEUWE KLANTEN IN BESTAANDE MARKTEN Net als vorig jaar verwachten de Vlaamse exporteurs eerder een omzetstijging te realiseren door het vinden van nieuwe klanten in bestaande markten. lijk minder exporteurs dan vorig jaar een exportdaling. Maar in vergelijking met vorig jaar denken minder bedrijven dat hun export zal stijgen in de verre exportgebieden. Behalve in Afrika en Oceanië, waar zowat evenveel bedrijven als vorig jaar een omzetstijging zien. Binnen de goederensector stijgt de belangstelling voor het Nabije- en Midden-Oosten als toekomstige exportregio. Opvallend is dat deze belangstelling zich nu ook binnen de dienstensector manifesteert. VLAAMSE EXPORTEURS ZIJN MEER OPTIMISTISCH VOOR DE EXPORT De bedrijven blijven vooral aanwezig binnen Europa. Meer dan de helft van de respondenten verwacht een omzetstijging in de buurlanden in de nabije toekomst, slechts 7% ziet er zijn export dalen. Die trend zet zich ook door binnen Europa. In heel Europa, zowel inclusief als exclusief de EU-28, verwachten opmerke- 4 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

5 Huidig economisch klimaat VERTROUWEN IN HET HUIDIGE WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT STIJGT NOG STEEDS De deelnemende bedrijven drukten hun vertrouwen in het wereldwijde economische klimaat uit op een schaal van 1 tot 10, waarbij 1 het minste vertrouwen aangeeft en 10 het meeste. Het gemiddelde vertrouwen van de bedrijven in het economische klimaat staat dit jaar op 6,3. Dat is flink beter dan vorig jaar, toen de EXPORTbarometer op 5,9 stond. Het jaar daarvoor stond de EXPORTbarometer op 5, Figuur 1: vertrouwen in het wereldwijde economische klimaat ,6 5,9 6,3 Exporttrends bij Vlaamse kmo s 5

6 MEER DAN DE HELFT VAN DE VLAAMSE EXPORTERENDE KMO S ZAG ZIJN EXPORT STIJGEN IN BIJNA 13% ZELFS MET MEER DAN 50% 1 op de 5 bedrijven geeft aan dat zijn export met meer dan 30% is gestegen ten opzichte van. Meer dan 10% noteert een opmerkelijke exportgroei van 50% of meer. Figuur 2: evolutie exportcijfer ten opzichte van en 2012 Daling Gelijk Stijging 13,9% 20,9% 23,7% 34,4% 30,6% 32,9% ,6% 48,5% 43,4% Figuur 3: stijging exportcijfer ten opzichte van en % - 1,99% 2% - 4,99% 5% - 9,99% 10% - 14,99% 15% - 19,99% 20% - 29,99% 30% - 49,99% Meer dan 50% 4,3% 4,4% 2,9% 5,7% 14,0% 12,5% 7,1% 9,7% 9,5% 12,1% 11,5% 9,9% 12,4% 9,7% 11,0% 12,8% 11,2% 12,5% ,7% 21,2% 20,2% 23,1% 18,4% 21,6% 6 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

7 Iets meer dan twee derde van de ondernemingen die een lager exportcijfer hebben opgetekend, zag een daling tussen 1 en 20%, net als de vorige jaren. Het aantal bedrijven dat zijn exportcijfer met meer dan 50% zag dalen ten opzichte van het jaar voordien vermindert verder. Figuur 4: daling exportcijfer ten opzichte van en % - 1,99% 6,6% 2,9% 2,7% 2% - 4,99% 5% - 9,99% 10% - 14,99% 15% - 19,99% 20% - 29,99% 30% - 49,99% Meer dan 50% 14,5% 10,1% 12,2% 13,2% 23,0% 20,3% 18,4% 18,0% 21,6% 15,8% 11,5% 8,1% 11,8% 15,1% 10,1% 10,5% 8,6% 9,5% 9,2% 10,8% 15,5% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 7

8 MEER EXPORTSTIJGING IN HET MIDDEN-OOSTEN EN AZIË, EXPORTSTIJGING BINNEN EUROPA BLIJFT STABIEL Net als in de vorige editie zag ongeveer 40% van de bedrijven die uitvoeren naar Europa hun export stijgen ten opzichte van. Van de bedrijven die naar het Midden-Oosten exporteren tekenen 52% een stijging op, ten opzichte van 47,2% in de vorige editie. Van de bedrijven die naar Azië exporteren rapporteren 56% een stijging op van zijn export ten opzichte van (52,3% vorig jaar). Zowel binnen de buurlanden als binnen Europa zien de bedrijven hun export duidelijk minder dalen dan vorig jaar. Dezelfde trend zien we ook binnen de VS en Canada en binnen Zuid- en Centraal-Amerika. Figuur 5: Exportevolutie per regio ten opzichte van Buurlanden (Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk) Binnen EU28, exclusief de buurlanden Binnen Europa, exclusief EU28 Noord-Afrika Afrika Nabije- en Midden-Oosten Azië 17,7 23,2 14,1 19,9 14,9 22,9 20,9 22,9 13,5 18,4 16,1 19,3 43,1 38,1 43,3 37,1 42,8 35,1 38,5 45,8 45,2 33,0 31,5 33,5 15,6 28,0 19,5 28,2 39,2 38,7 42,6 42,9 42,3 42,1 40,7 31,3 41,4 48,6 52,5 47,2 56,5 52,3 VS en Canada 14,8 20,7 37,0 32,3 48,2 47,1 Zuid- en Centraal-Amerika 10,4 15,2 46,9 32,6 42,7 52,2 Oceanië 17,9 20,3 41,8 23,4 40,3 56, Stijgen Gelijk blijven Dalen 8 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

9 BINNEN DE EU WORDT NEDERLAND ALS BELANGRIJKSTE EXPORTBESTEMMING BIJGEHAALD DOOR FRANKRIJK. TEN OPZICHTE VAN VORIG JAAR STIJGT OOK HET BELANG VAN DUITSLAND STERK Exportbestemmingen Nederland 28,9% Frankrijk 26,9% Duitsland 20,6% VK 9,3% BUITEN DE EU DALEN RUSLAND EN NOORWEGEN IN BELANG EN BEVESTIGT DE VS ALS BELANGRIJKSTE EXPORTBESTEMMING Italië 2,6% Polen 1,7% Spanje 1,3% Tsjechië 1,1% VS 18,0% Zwitserland 9,5% China 7,4% Japan 4,6% Rusland 4,4% Turkije 3,8% VAE 3,8% Australië 3,5% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 9

10 Exportmotieven OMZETSTIJGING BLIJFT BELANGRIJKSTE MOTIEF OM TE EXPORTEREN Figuur 6: exportmotieven Realisatie van extra volume/omzet/marge die binnen de Belgische markt niet of moeilijk haalbaar is Het grootste groeipotentieel voor de toekomst ligt in het buitenland Minder afhankelijk worden van de economische situatie in één land Geld verdienen Minder afhankelijk worden van verkoopresultaten in één land of één sector Internationale ervaring maakt het bedrijf sterker Het internationale karakter vergroot het imago van ons bedrijf Door het internationale karakter stijgt het vertrouwen in ons bedrijf Aanvraag ontvangen uit het buitenland Verzadiging van de binnenlandse markt 70,3% 69,2% 55,8% 51,6% 42,9% 46,4% 40,3% 42,1% 34,4% 37,5% 31,0% 36,3% 29,7% 31,3% 29,5% 30,6% 28,2% 29,4% 25,0% 24,8% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

11 Distributiekanalen DE VLAAMSE KMO VERKOOPT RECHTSTREEKS AAN ZIJN BUITENLANDSE KLANT Figuur 7: distributiekanalen Rechtstreekse verkoop aan de eindklant 68,8% 67,7% Via een distributeur 44,3% 40,3% Via een agent 31,8% 28,9% Via retail 14,5% 13,9% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 11

12 NET ZOALS IN DIENT DE WEBSITE VOORNAMELIJK VOOR MARKETINGDOELEINDEN Bij ruim de helft van de Vlaamse exporterende bedrijven wordt de website enkel voor marketingdoeleinden gebruikt. 7,9% van de bedrijven verkoopt zijn producten of diensten via zijn webshop. Figuur 8: belang website Onze website dient enkel voor marketingdoeleinden, er kunnen geen orders geplaatst worden E-commerce speelt geen rol in onze exportactiviteiten 41,7% 40,9% 55,4% 54,7% Buitenlandse klanten of partners kunnen orders plaatsen via een portaal in de website 10,7% 9,2% Internationale verkoop van producten of diensten 7,2% 7,9% via onze webshop

13 Knelpunten bij het exporteren HET VINDEN VAN EEN GOEDE LOKALE PARTNER EN BETALINGSRISICO S BLIJVEN DE BELANGRIJKSTE KNELPUNTEN OM TE EXPORTEREN Figuur 9: top 10 knelpunten bij het exporteren Vinden van een goede lokale partner Betalingsrisico s Wet- en regelgeving die de overheid oplegt Loonkost Invoerbelemmeringen Gebrek aan marktkennis Afstand, logistieke problemen Oneerlijke concurrentie vanuit andere landen Aansturing en opvolging van lokale partner Moeilijk om geschikte eindklanten te vinden 50,7% 53,2% 31,9% 36,5% 29,8% 27,3% 19,0% 17,5% 18,2% 17,6% 17,9% 21,0% 17,5% 19,2% 16,9% 16,3% 16,7% 16,7% 14,0% 13,9% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 13

14 Toekomstverwachtingen BIJNA DRIE KWART VERWACHT EEN STIJGING VAN HUN OMZET IN DE NABIJE TOEKOMST TWEE DERDE VAN DE VLAAMSE BEDRIJVEN DENKT DAT HET BELANG VAN DE EXPORT IN HUN OMZET ZAL TOENEMEN Figuur 10: evolutie omzet in nabije toekomst Figuur 11: toekomstverwachting aandeel van de export in de omzet 6,7% 4,8% 20,4% 72,9% 66,5% 28,7% Stijging Gelijk Daling Stijging Gelijk Daling 14 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

15 VLAAMSE BEDRIJVEN VERWACHTEN EXPORTSTIJGING DOOR NIEUWE KLANTEN IN BESTAANDE MARKTEN Figuur 12: top 10 redenen exportstijging in nabije toekomst Omzet van nieuwe klanten in bestaande exportmarkten Omzet vanuit nieuwe exportmarkten Meer omzet van bestaande klanten Verhoogde verkoopinspanningen Verbreding van het productassortiment Samenwerking met een lokale partner Verbeterde producten of diensten Positieve PR rond uw bedrijf Euro/dollar-verhouding Gunstige economische situatie op exportmarkten 63,9% 67,5% 48,6% 56,3% 53,6% 63,3% 51,3% 49,9% 50,4% 48,7% 51,5% 52,6% 34,9% 30,9% 34,4% 32,0% 33,0% 29,7% 25,5% 24,8% 30,2% 19,4% 18,5% 22,4% 17,3% 3,0% 1,8% 15,3% 14,3% 17,7% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 15

16 Figuur 13: top 10 redenen exportdaling 2012 Gevolgen van de economische crisis Toename concurrentie Minder verkoop door toegenomen prijs te wijten aan stijgende grondstofprijzen Minder verkoop door toegenomen prijs te wijten aan stijgende loonkosten Ongunstige euro/dollar-verhouding Daling van de orders van bestaande klanten in bestaande markten Minder verkoop door toegenomen prijs te wijten aan stijgende energiekosten Achteruitgang van het aantal nieuwe klanten in bestaande markten Stopzetting eigen activiteiten/verkoopinspanningen in een exportland Zwakke verkoopresultaten te wijten aan eigen zwakke marketing/verkoopprestaties 32,0% 68,1% 68,1% 24,0% 44,7% 40,4% 24,0% 10,6% 12,8% 24,0% 34,0% 38,3% 20,0% 8,5% 12,8% 20,0% 38,3% 27,7% 16,0% 12,8% 12,8% 16,0% 23,4% 23,4% 16,0% 4,3% 12,8% 12,0% 12,8% 4,3% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

17 VLAAMSE EXPORTEURS BLIJVEN OPTIMISTISCH VOOR DE BUURLANDEN EN VOOR DE VERRE EXPORT ZIJN HET NABIJE-EN MIDDEN-OOSTEN EN AZIË IN TREK De bedrijven blijven vooral aanwezig binnen Europa. In de buurlanden verwacht meer dan de helft van de Vlaamse exporteurs een omzetstijging in de nabije toekomst, net als verleden jaar. We merken dat Vlaamse bedrijven optimistisch zijn voor het Nabije- en Midden-Oosten en voor Azië. Figuur 14: toekomstverwachting export per regio (in procent) Buurlanden Binnen EU28 Binnen Europa *Noord-Afrika 7,4 4,9 4,1 4,5 19,5 32,9 52,1 7,6 34,3 43,1 17,7 34,9 17,5 34,1 58,5 26, Bijna 31% van de Vlaamse exporteurs zien hun omzet stijgen in het Nabije- en Midden-Oosten, tegenover 24,3% vorig jaar. 33% van de Vlaamse exporteurs verwacht een omzetstijging in Azië, ten opzichte van 29% in onze vorige editie. Rest van Afrika **Nabije- en Midden-Oosten Rest van Azië 3,7 3,1 3,5 18,3 19,1 16,4 19,1 30,6 32,6 58,9 47,2 47,6 VS en Canada 4,3 17,5 29,2 48,9 * Maghreblanden: Marokko, Algerije, Tunesië, Mauritanië, Libië ** Bahrein, Egypte, Irak, Iran, Israël, Jemen, Jordanië, Koeweit, Libanon, Oman, Palestina, Qatar, Saoedi-Arabië, Syrië, Turkije, VAE Exclusief EU28 (o.a. Zwitserland, Noorwegen, Rusland) Exclusief de buurlanden Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk Zuid- en Centraal-Amerika 3,3 20,3 18,7 Oceanië 3,1 21,8 9,2 Dalen Gelijk blijven Stijgen 65,9 57,7 Geen export voorzien Exporttrends bij Vlaamse kmo s 17

18 Exportevolutie binnen de EU DUITSLAND WINT STERK AAN BELANG VOOR ZOWEL GOEDEREN ALS DIENSTEN Exporteurs uit de goederen- en dienstensector geven dezelfde 3 exportmarkten op als belangrijkste voor hun exportgroei waarbij Duitsland sterk aan belang wint. De evolutie van de top 3: Nederland daalt van 24,2% naar 20%, Duitsland stijgt van 22,8% naar 27,2% en Frankrijk zakt lichtjes van 22,4% naar 22%. Duitsland Frankrijk Nederland Verenigd Koninkrijk Polen Italië Spanje Finland Roemenië Ierland Figuur 15: top 10 landen met grootste exportgroei binnen EU 3,0% 2,9% 2,8% 3,4% 2,4% 1,5% 1,5% 0,9% 1,3% 1,7% 1,1% 0,3% 10,9% 9,5% 27,2% 22,8% 22,0% 22,5% 20,0% 24,2% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

19 GOEDERENEXPORTEURS: DUITSLAND NEEMT DE KOPPOSITIE OVER VAN FRANKRIJK DIENSTENEXPORTEURS: DIENSTENBEDRIJVEN HECHTEN MEER EN MEER BELANG AAN DUITSLAND EN FRANKRIJK TEN KOSTE VAN NEDERLAND Figuur 16: top 10 landen met grootste exportgroei (goederen) binnen EU Figuur 17: top 10 landen met grootste exportgroei (diensten) binnen EU Duitsland Frankrijk Nederland Verenigd Koninkrijk Polen Italië Spanje Roemenië Finland Ierland 28,1% 24,6% Nederland 25% 29,9% 23,2% 25,0% Duitsland 22,8% 18,4% 18,6% 22,0% Frankrijk 19,6% 15,4% 11,2% 9,2% Verenigd Koninkrijk 9,8% 8,1% 3,3% 3,0% Italië 3,3% 3,4% 2,7% 3,2% Roemenië 2,7% 2,1% 2,5% 1,3% Polen 2,2% 3% 1,4% 1,7% Finland 2,2% 1,7% 1,4% 0,6% Luxemburg 2,2% 2,1% 1,1% 0,2% Spanje 1,6% 2,1% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 19

20 Exportevolutie buiten de EU DE VLAAMSE EXPORTEURS VERWACHTEN BUITEN DE EU DE GROOTSTE EXPORT GROEI IN DE VS. ZWITSERLAND VALT IN TEGENSTELLING TOT VORIG JAAR STERK TERUG QUA AANTREKKELIJKHEID Figuur 18: top 10 landen met grootste exportgroei buiten EU VS China Zwitserland VAE Japan Rusland Turkije Canada Noorwegen Brazilië 18% 19,0% 9,3% 9,9% 7,7% 10,5% 5,1% 4,2% 4,2% 3,4% 4,0% 6,3% 3,7% 3,4% 3,5% 1,0% 3,0% 2,4% 2,8% 3,4% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

21 GOEDERENEXPORTEURS: RUSLAND DAALT STERK CANADA KOMT DE TOP 10 BINNEN OP DE ZESDE PLAATS DIENSTENEXPORTEURS: JAPAN DUIKT OP IN DE TOP 5 Figuur 19: top 10 landen met grootste exportgroei (goederen) buiten EU Figuur 20: top 10 landen met grootste exportgroei (diensten) buiten EU VS 13,7% 16,6% VS 21,2% 22,5% China Zwitserland 10,1% 9,6% 8,3% 12,3% China Zwitserland 9,5% 10,8% 6,7% 7,5% VAE Japan Canada Turkije Rusland Noorwegen Australië 5,1% 4,8% 4,5% 4,3% 3,9% 1,0% 3,9% 4,0% 3,9% 7,3% 3,6% 2,0% 3,6% 3,0% VAE Japan Rusland Zuid-Afrika Brazilië Canada India 5,6% 4,7% 5,0% 1,4% 3,9% 3,3% 3,4% 2,8% 3,4% 5,2% 3,4% 0,5% 3,4% 2,4% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 21

22 Nieuwe exportbestemmingen MEER DAN 70% VAN DE VLAAMSE EXPORTEURS VERWACHT NAAR NIEUWE LANDEN TE EXPORTEREN 72,4% van de Vlaamse ondernemingen hoopt in de nabije toekomst naar landen te exporteren die ze op dit ogenblik nog niet bewerken. Vorig jaar was dat nog 68,5%. In de editie van was dit 74,1%. We kunnen dus stellen dat ondanks de terugval vorig jaar dit jaar opnieuw heel wat bedrijven de komende 3 jaar naar nieuwe landen wensen te exporteren. Van deze bedrijven geeft 70,7% aan in de komende 3 jaar naar 2 tot 5 nieuwe landen te exporteren. 16,3% ziet 6 tot 10 nieuwe exportbestemmingen zitten en 7,3% hoopt zelfs in meer dan 10 nieuwe landen aanwezig te zijn. Figuur 21: export naar nieuwe landen 27,6% 31,5% 25,91% 72,4% 68,5% 74,09% Ja Neen Ja Neen 22 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

23 VLAAMSE BEDRIJVEN KIJKEN IN EERSTE INSTANTIE NAAR DE BUURLANDEN ALS NIEUWE EXPORTBESTEMMING. HET NABIJE- EN MIDDEN-OOSTEN WINT AAN POPULARITEIT Figuur 22: markten waar men verwacht actief te worden * Maghreblanden: Marokko, Algerije, Tunesië, Mauritanië, Libië ** Bahrein, Egypte, Irak, Iran, Israël, Jemen, Jordanië, Koeweit, Libanon, Oman, Palestina, Qatar, Saoedi-Arabië, Syrië, Turkije, VAE Exclusief EU28 (o.a. Zwitserland, Noorwegen, Rusland) Exclusief de buurlanden Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk Binnen EU28 **Nabije- en Midden-Oosten Azië Binnen Europa 37,0% 44,4% 35,9% 29,9% 35,1% 37,1% 26,1% 29,2% 23,9% 28,4% Buurlanden 22,0% 22,5% VS en Canada Zuid- en Centraal-Amerika Afrika Noord-Afrika Oceanië 20,9% 19,4% 17,9% 20,5% 15,5% 14,7% 6,8% 6,9% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 23

24 BINNEN DE GOEDERENSECTOR STIJGT DE BELANGSTELLING VOOR HET NABIJE- EN MIDDEN-OOSTEN ALS TOEKOMSTIGE EXPORTREGIO Figuur 23: exportbestemmingen (goederensector) * Maghreblanden: Marokko, Algerije, Tunesië, Mauritanië, Libië ** Bahrein, Egypte, Irak, Iran, Israël, Jemen, Jordanië, Koeweit, Libanon, Oman, Palestina, Qatar, Saoedi-Arabië, Syrië, Turkije, VAE Exclusief EU28 (o.a. Zwitserland, Noorwegen, Rusland) Exclusief de buurlanden Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk Binnen EU28 **Nabije- en Midden-Oosten Azië Binnen Europa Buurlanden VS en Canada Zuid- en Centraal-Amerika Afrika *Noord-Afrika Oceanië 37,0% 45,6% 35,9% 31,6% 35,1% 37,2% 26,1% 31,0% 23,9% 26,5% 22,0% 22,0% 20,9% 18,0% 17,9% 18,9% 15,5% 14,9% 6,8% 6,8% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

25 OPVALLEND IS DAT DEZE BELANGSTELLING VOOR HET NABIJE- EN MIDDEN-OOSTEN ZICH NU OOK BINNEN DE DIENSTENSECTOR MANIFESTEERT Figuur 24: exportbestemmingen (dienstensector) * Maghreblanden: Marokko, Algerije, Tunesië, Mauritanië, Libië ** Bahrein, Egypte, Irak, Iran, Israël, Jemen, Jordanië, Koeweit, Libanon, Oman, Palestina, Qatar, Saoedi-Arabië, Syrië, Turkije, VAE Exclusief EU28 (o.a. Zwitserland, Noorwegen, Rusland) Exclusief de buurlanden Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk Binnen EU28 **Nabije- en Midden-Oosten Buurlanden Azië VS en Canada Binnen Europa Afrika Zuid- en Centraal-Amerika *Noord-Afrika Oceanië 37,7% 42,7% 35,7% 30,8% 34,4% 33,5% 34,4% 36,2% 26% 24,9% 24,7% 24,9% 22,1% 25,4% 20,8% 22,7% 18,2% 16,2% 8,4% 7,6% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 25

26 EUROPA DUITSLAND HERWINT ZIJN POSITIE VAN TWEE JAAR GELEDEN BINNEN EU28 ITALIË SPRINGT VAN DE VIERDE NAAR DE TWEEDE PLAATS Figuur 25: nieuwe exportlanden (buurlanden) 2012 Figuur 26: nieuwe landen binnen de EU28, behalve de buurlanden, waarnaar in de nabije toekomst (0-3 jaar) wellicht wordt uitgevoerd 2012 Duitsland 67,1% 56,7% 64,4% VK 42,7% 39,2% 40,3% Frankrijk 62,5% 61,4% 58,5% Italië 30,2% 25,6% 26,1% Nederland 51,1% 51,2% 44,4% Polen 27,2% 22,6% 21,6% Luxemburg 39,8% 37,0% 36,3% Denemarken 27,2% 22,6% 27,3% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

27 NIEUWE LANDEN BINNEN EUROPA, MAAR BUITEN DE EU28 NOORWEGEN NEEMT DE BELANGRIJKSTE POSITIE IN TERWIJL INTERESSE IN RUSLAND STERK DAALT Figuur 27: nieuwe landen binnen Europa, maar buiten de EU28, waarnaar in de nabije toekomst (0-3 jaar) wellicht wordt uitgevoerd 2012 Noorwegen Zwitserland 58,3% 40,0% 30,7% 50,0% 52,3% 43,8% Rusland 33,3% 40,8% 53,6% Oekraïne Servië 16,7% 19,2% 20,9% 11,5% 12,3% 18,3% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 27

28 AFRIKA NIEUWE NOORD-AFRIKAANSE EXPORTLANDEN: LIBIË GAAT STERK ACHTERUIT REST VAN AFRIKA: SENEGAL EN GHANA DUIKEN OP IN DE TOP 5 Figuur 28: nieuwe Noord-Afrikaanse exportlanden Figuur 29: nieuwe Afrikaanse landen (zonder Maghreblanden) Marokko 66,7% 72,7% 72,1% Zuid-Afrika 40,9% 40,2% 44,3% Algerije 52,6% 54,6% 52,9% Ivoorkust 27,3% 21,7% 17,7% Tunesië 50,9% 53,0% 52,9% Nigeria 27,3% 28,3% 24,1% Libië 15,8% 30,3% 26,5% Ghana 24,2% 16,3% 15,2% Mauritanië 7,0% 10,6% 11,8% Senegal 21,2% 19,6% 21,5% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

29 AZIË NABIJE- EN MIDDEN-OOSTEN: DE TOP 3 BEVESTIGT. QATAR STIJGT IN POPULARITEIT AZIË (EXCLUSIEF NABIJE- EN MIDDEN-OOSTEN) CHINA BLIJFT OP KOP, ZUID-KOREA DUIKT DE TOP 5 BINNEN OP EEN GEDEELDE DERDE PLAATS Figuur 30: nieuwe exportlanden (Nabije- en Midden-Oosten) Figuur 31: nieuwe exportlanden (Azië) VAE 53,0% 56,7% 55,3% China 47,3% 46,1% 42,2% Saudi-Arabië 46,2% 40,3% 51,5% India 31,8% 29,7% 32,4% Qatar 41,7% 33,6% 36,4% Japan 27,1% 30,9% 30,1% Turkije 22,7% 23,9% 40,2% Zuid-Korea 27,1% 23,0% 20,8% Egypte 20,5% 18,7% 21,2% Vietnam 25,6% 26,7% 21,4% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 29

30 NOORD-AMERIKA DE VS BLIJFT POPULAIR Figuur 32: nieuwe exportlanden (VS & Canada) 2012 VS 87,7% 90,9% 82,0% Canada 51,9% 52,5% 64,8% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

31 ZUID- EN CENTRAAL-AMERIKA DE TOP 5 WIJZIGT NIET, MAAR BRAZILIË VERLIEST TERREIN. MEXICO BEVESTIGT ZIJN STERKE STIJGING VAN VORIG JAAR Figuur 33: nieuwe exportlanden (Zuid- en Centraal-Amerika) 2012 Brazilië 58,4% 67,8% 72,4% Mexico Chili 37,7% 40,2% 26,0% 35,1% 34,5% 33,3% Argentinië 31,2% 31,0% 38,2% Colombië 22,1% 25,3% 15,5% Exporttrends bij Vlaamse kmo s 31

32 OCEANIË: NIEUW-ZEELAND HERWINT ZIJN BELANG VAN TWEE JAAR GELEDEN Figuur 34: nieuwe exportlanden (Oceanië) 2012 Australië Nieuw-Zeeland 66,7% 46,7% 68,3% 87,5% 96,7% 75,6% Nieuw-Caledonië Fiji Papoea-Nieuw-Guinea 8,3% 10% 4,9% 4,2% 0% 0% 4,2% 0% 2,4% EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

33 Profiel deelnemers EXPORTbarometer Figuur 35: respons naar aantal personeelsleden VOORNAMELIJK MICRO-ONDERNEMINGEN De meerderheid van de deelnemers aan de EXPORTbarometer 2015 heeft maximaal tien medewerkers, de zogeheten microondernemingen. Daarna volgt de groep van 11 tot 50 werknemers. Meer dan 80% van de ondervraagde bedrijven telt minder dan 50 medewerkers. Deze enquête geeft bijgevolg een goed beeld van het exportgedrag van de micro- en kleine ondernemingen. 7,7% 5,2% 4,7% 28,3% 54,1% Micro (1-10 personeelsleden) Klein (11-50 personeelsleden) Middelgroot ( personeelsleden) Middelgroot ( personeelsleden) Groot (251 en meer personeelsleden) Exporttrends bij Vlaamse kmo s 33

34 SECTORVERDELING Van de Vlaamse bedrijven die deelnamen aan de EXPORTbarometer levert 56,9% uitsluitend goederen, 22,8% uitsluitend diensten en 20,3% levert zowel goederen als diensten. Figuur 36a: respons volgens goederensector Figuur 36b: respons volgens dienstensector 1 Voeding, drank, tabak 17,0% 2 Machinebouw en uitrustingsgoederen 8,4% 3 Metaalnijverheid 6,7% 4 Textiel en confectie 6,5% 5 Meubels, design en interieur 6,5% 6 Landbouw, bosbouw, visserij en dieren 5,9% 7 Gezondheid en farmacie 5,7% 8 Chemie en petroleumraffinage 4,6% 9 Bouw 4,2% 10 Automotive, fietsen en ander transportmaterieel 3,4% 1 Consultancy, technische analyse 18,9% 2 Handel en herstelling 15,1% 3 ICT 14,0% 4 Logistiek, transport 9,1% 5 Onderzoek en ontwikkeling 5,3% 6 Marktonderzoek, wetenschappelijke en technische activiteiten 4,5% 7 Uitgeverijen, audiovisuele media 3,4% 8 Gezondheidszorg 3,0% 9 Administratieve en ondersteunende dienstverlening 2,3% 10 Telecommunicatie 1,5% 34 EXPORTbarometer Vlaanderen 2015

35 MEER DAN 50% DRAAIT EEN BEDRIJFSOMZET TOT 2,5 MILJOEN EURO Figuur 37: respons volgens omzetklasse Dat resultaat bevestigt opnieuw het profiel van de deelnemers, namelijk de kleinere kmo. Net als de voorbije jaren heeft meer dan de helft van de deelnemers een omzet tussen 0,5 miljoen en 2,5 miljoen euro. Bedrijven met een omzet van meer dan 50 miljoen euro zijn nauwelijks vertegenwoordigd. 12,0% 5,6% 2,4% Meer dan de helft van de ondernemingen heeft meer dan 10 jaar exportervaring. 13,2% 28,6% 44,5% realiseert ruim de helft van zijn omzet in het buitenland, 28,7% van de respondenten haalt zelfs meer dan 75% van zijn omzetcijfer uit export. 13,4% 24,9% Minder dan 0.5 miljoen miljoen miljoen 5-10 miljoen miljoen miljoen Meer dan 250 miljoen Exporttrends bij Vlaamse kmo s 35

36 twitter.com/flanderstrade