voorwaardelijke en selectie opdrachten

Transcriptie

1 inhoud Beginselen van programmeren 6 de voorwaardelijke opdracht (if) boolese uitdrukkingen en variabelen ingeneste if-opdrachten de keuze opdracht (switch) voorwaardelijke en selectie opdrachten 1 2 enkele voorbeelden leeftijd vragen met varianten een getal raden minimum van drie getallen // Leeftijd.va // demonstreert het gebruik van een if opdracht import va.util.scanner; public class Leeftijd // Leest de leeftijd van de gebruiker en geeft een passende bemerking final int JUNIOR = 20; System.out.print ("Geef je leeftijd: "); int leeftijd = scan.nextint(); System.out.println ("Je gaf " + leeftijd); if (leeftijd < JUNIOR) System.out.println ("Jeugd is een mooie tijd; geniet ervan!"); System.out.println ("Jeugd is een instelling van de geest."); 3 4 1

2 // Leeftijd1.va // demonstreert het gebruik van een if opdracht import va.util.scanner; public class Leeftijd1 // Leest de leeftijd van de gebruiker en geeft een // passende bemerking. final int JUNIOR = 20; System.out.print ("Geef je leeftijd: "); int leeftijd = scan.nextint(); System.out.println ("Je gaf " + leeftijd); if (leeftijd < JUNIOR) System.out.println ("Jeugd is een mooie tijd; geniet ervan!"); System.out.println ("Jeugd is een instelling van de geest."); 5 // Leeftijd2.va // demonstreert het gebruik van meerdere if opdrachten import va.util.scanner; public class Leeftijd2 // Leest de leeftijd van de gebruiker en geeft een // passende bemerking. final int JUNIOR = 20; final int SENIOR = 60; System.out.print ("Geef je leeftijd: "); int leeftijd = scan.nextint(); System.out.println ("Je gaf " + leeftijd); if (leeftijd < JUNIOR) System.out.println ("Jeugd is een mooie tijd; geniet ervan!"); if (leeftijd < SENIOR) System.out.println ("Je bent in de productieve ren van je leven."); System.out.println ("Jeugd is een instelling van de geest."); 6 // Raden.va // Demonstreert een if- met een blok opdracht. import va.util.scanner; public class Raden // Gebruiker mag een getal raden. final int MAX = 10; int geheimgetal, antwoord; geheimgetal = (int) ( Math.random() * MAX ) + 1; System.out.print ("Raad een getal tussen 1 en " + MAX + " : "); antwoord = scan.nextint(); if (antwoord == geheimgetal) System.out.println ("Je hebt het geraden!"); System.out.println ("Dat is fout, sorry."); System.out.println ("Het getal was " + geheimgetal); 7 // MinVanDrie.va // Demonstreert gebruik van geneste if opdrachten. import va.util.scanner; public class MinVanDrie // Leest drie gehele waarden en bepaalt hun minimum. int getal1, getal2, getal3, min = 0; System.out.println ("Geef drie gehele waarden: "); getal1 = scan.nextint(); getal2 = scan.nextint(); getal3 = scan.nextint(); if (getal1 < getal2) if (getal1 < getal3) min = getal1; min = getal3; if (getal2 < getal3) min = getal2; min = getal3; System.out.println ("Minimum waarde: " + min); 8 2

3 de voorwaardelijke opdracht if opdracht: actie afhankelijk van een voorwaarde vb. niet geslaagd indien score < 60, wel geslaagd indien in ander geval Then Blok Else Blok if ( testscore < 60 ) schrijf ( je bent niet geslaagd ); schrijf ( je bent geslaagd ); Boolese uitdrukking syntaxis if ( <boolese uitdrukking> ) < then blok > < blok > boolese of logische uitdrukking: boolean expression waarde true of false genoemd naar George Boole ( ), (mede)grondlegger van de wiskundige logica (cf. boole-algebra) vbn: testscore < 60 testscore * 2 > < g / (h * h) indien de <boolese uitdrukking> waar (true) is, worden de opdracht(en) uit het <then blok> uitgevoerd, zoniet de opdracht(en) uit het < blok> 9 10 Nassi-Schneiderman diagram: schrijf ( je bent geslaagd ) testscore < 60 schrijf ( je bent niet geslaagd ) 11 opgebouwd met relationele operatoren < kleiner dan <= kleiner dan of gelijk aan == gelijk aan!= niet gelijk aan > groter dan >= groter dan of gelijk aan then-blok en -blok: ofwel een enkelvoudige opdracht : <opdracht> ofwel een samengestelde opdracht : <opdracht 1> <opdracht 2>... <opdracht n> algemene regel: overal waar één opdracht kan voorkomen, mag ook een samengestelde opdracht worden gebruikt 12 3

4 vb: if (testscore < 60) System.out.println( je behaalde + testscore); System.out.println( je bent niet geslaagd ); System.out.println( span je beter in ); System.out.println( je behaalde + testscore); System.out.println( je bent geslaagd ); accolades mogen altijd gebruikt worden! if (testscore < 60) System.out.println( je bent niet geslaagd ); System.out.println( je bent geslaagd ); schikking: onbelangrijk voor de compiler zo dat we de structuur goed zien stijl 1 if ( <boolese uitdrukking> )... // opdrachten... // opdrachten if opdracht zonder vb: if (testscore >= 95) System.out.println( felicitaties! ); testscore >= 95 stijl 2 if ( <boolese uitdrukking> )... // opdrachten... // opdrachten 15 schrijf ( felicitaties! ) 16 4

5 boolese uitdrukkingen en variabelen alternatief: if (testscore >= 95) System.out.println( felicitaties! ); uiteraard kan ook if (testscore >= 95) System.out.println( felicitaties! ); notatie van de boolese waarden: true false uitdrukkingen: boolese operatoren:! niet && en of (inclusieve of) betekenis van de operatoren: weergegeven in waarheidstabellen a!a a b a && b a b false true true false false false false false false true false true true false false true true true true true combinatie van boolese, rekenkundige en relationele operatoren: vbn: met int artal, leeftijd ; int x, y, z ; geldige boolese uitdrukkingen: artal == 2005 artal == 2006 artal!= 2005 && artal!= 2006 overeenkomst! denk aan! ( artal == 2005 artal == 2006 ) de wetten van De Morgan artal!= leeftijd (x + 150) == y x < y &&! (y < z && z < x) slechte stijl!! prioriteitsregels voor operatoren (voorlopige lijst) prioriteit groep operator volgorde binnen groep deeluitdrukking ( ) van links naar rechts van binnen naar buiten 8 unaire operatoren -! van rechts naar links 7 multiplicatieve operatoren * / % van links naar rechts 6 additieve operatoren + - van links naar rechts 5 vergelijkingsoperatoren < <= > >= van links naar rechts y == 0 x / y > z korte of luie evaluatie: zodra resultaat x / y > z y == 0 vaststaat, wordt evaluatie gestopt 4 gelijkheidsoperatoren ==!= van links naar rechts kan deling door 0 vermijden ( 80 <= x ) && ( x < 90 ) wiskundige notatie: 80 x < 90 3 boolese EN && van links naar rechts evaluatie: prioriteitsregels 2 boolese OF van links naar rechts binnen zelfde prioriteitsgroep: van links naar rechts of van rechts naar links in de uitdrukking 1 toekenning = van rechts naar links 19 5

6 voorbeelden (met passende declaraties van variabelen) score < min / 2-10 score > 90 volgorde: slechte stijl!! haakjes plaatsen: (score < ( (min / 2) - 10 ) ) ( score > 90 ) (temperatuur > 30) (regenval > 20) (vochtigheid >= 60) boolese variabelen declaratie boolean p, q, r, gedaan, geslaagd ; gebruik geslaagd = 70 < x ; gedaan = true ; r = p && q ; if ( geslaagd ) System.out.println( je bent geslaagd ) ; if (( aantalproeven > 0 ) && ( totaalscore / aantalproeven ) > 60 )) System.out.println( goed gewerkt!) ; // geen deling door 0! System.out.println ( het wordt tijd enkele proeven af te leggen! ) ; innesteling van if-opdrachten vb: if (testscore >= 70) if (leeftijd < 10) System.out.println( knap werk"); System.out.println( je bent geslaagd"); System.out.println( je bent niet geslaagd"); leeftijd < 10 schrijf ( knap werk ) testscore >= 70 schrijf ( je bent geslaagd ) schrijf ( je bent niet geslaagd ) regel: overal waar een opdracht mag voorkomen, kan ook een if-opdracht staan elk then-blok en elk -blok kan dus op zijn beurt een if-opdracht zijn of bevatten schikking: bij innesting een beetje inspringen (indentation) duidelijke structuur voor lezer, niet voor compiler zorg dat overeenstemmende delen verticaal onder elkaar komen vb: if ( x < y ) if ( z!= w ) a = b + 1; a = c + 1; a = b * c ;

7 bij diepe innesting: schikking aanpassen if (score >= 90) System.out.println( je behaalde A"); if (score >= 80) System.out.println( je behaalde B"); if (score >= 70) System.out.println( je behaalde C"); if (score >= 60) System.out.println( je behaalde D"); System.out.println( je behaalde F"); wordt moeilijk leesbaar! alternatief: if (score >= 90) System.out.println("je behaalde A"); if (score >= 80) System.out.println("je behaalde B"); if (score >= 70) System.out.println("je behaalde C"); if (score >= 60) System.out.println("je behaalde D"); System.out.println("je behaalde F"); innestelen is niet steeds de overzichtelijkste oplossing: Vb: hoeveel van drie gehele getallen zijn er negatief? if (get1 < 0) if (get2 < 0) alternatief: if (get3 < 0) aantalnegatief = 3; //alle drie zijn negatief aantalnegatief = 0; if (get1 < 0) aantalnegatief = 2; //get1 en get2 zijn negatief aantalnegatief++; if (get2 < 0) if (get3 < 0) aantalnegatief++; aantalnegatief = 2; //get1 and get3 zijn negatief if (get3 < 0) aantalnegatief++; aantalnegatief = 1; //get1 is negatief if (get2 < 0) aantalnegatief++; if (get3 < 0) betekent: aantalnegatief = 2; //get2 en get3 zijn negatief aantalnegatief = aantalnegatief + 1 ; aantalnegatief = 1; //get2 is negatief if (get3 < 0) aantalnegatief = 1; //get3 is negatief aantalnegatief = 0; //geen negatieve getallen

8 overeenkomst van -blok: hoe volgende diagrammen coderen? 1 2 a > 0 b > 0 b > 0 a > 0 1: if ( a > 0 ) if ( b > 0 ) b = b a; a = a b; 2: is dit OK?: if ( a > 0 ) if ( b > 0 ) b = b a; a = a b; b = b - a a = a - b b = b - a a = a - b, maar wel: if ( a > 0 ) if ( b > 0 ) b = b a; a = a b; meerdere keuzes voorbeeld: // Puntencommentaar.va // met meerdere if's import va.util.scanner; public class Puntencommentaar // leest een resultaat (%) en geeft passende bemerking. int resultaat, categorie; System.out.print ("Enter je percentage (0 to 100): "); resultaat = scan.nextint(); categorie = resultaat / 10; System.out.print ("Je resultaat is "); if (categorie == 10) System.out.println ("perfect. Proficiat.");

9 // Puntencommentaar1.va // Demonstreert het gebruik van een switch opdracht. System.out.print ("Je resultaat is "); if (categorie == 10) System.out.println ("perfect. Proficiat."); if (categorie == 9) System.out.println ("erg goed. Uitstekend."); if (categorie == 8) System.out.println ("boven het gemiddelde. Fijn werk."); if (categorie == 7) System.out.println ("matig."); if (categorie == 6 categorie == 5) System.out.println ("lager dan het gemiddelde. Je zou contact "); System.out.println ("moeten opnemen met de monitor "); System.out.println ("niet goed; je slaagt niet."); import va.util.scanner; public class Puntencommentaar1 // leest een resultaat (%) en geeft passende bemerking. int resultaat, categorie; System.out.print ("Enter je percentage (0 to 100): "); resultaat = scan.nextint(); categorie = resultaat / 10; System.out.print ("Je resultaat is "); switch (categorie) case 10: System.out.println ("perfect. Proficiat."); case 9: meerdere keuzes System.out.print ("Je resultaat is "); switch (categorie) case 10: System.out.println ("perfect. Profociat."); case 9: System.out.println ("erg goed. Uitstekend."); case 8: System.out.println ("boven het gemiddelde. Fijn werk."); case 7: System.out.println ("matig."); case 6: case 5: System.out.println ("lager dan het gemiddelde. Je zou contact "); System.out.println ("moeten opnemen met de monitor "); default: System.out.println ("niet goed; je slaagt niet."); 35 voorbeeld: invoer: een geheel getal: betekent geen keuze geldige keuzes 36 9

10 switch opdracht Voorbeeld: int selection; selection = scan.nextint( maak je keuze: 0, 1, 2, 3 of 4 ); if (selection == 0) System.out.println( je maakte geen selectie ); if (selection == 1) System.out.println( je koos voor 1 ); if (selection == 2) System.out.println( je koos voor 2 ); if (selection == 3) System.out.println( je koos voor 3 ); if (selection == 4) System.out.println( je koos voor 4 ); System.out.println( je maakte geen geldige keuze ); 37 vorige code met nieuwe opdracht: switch switch (selection) case 0: System.out.println( geen keuze ); case 1: System.out.println( keuze 1 ); case 2: System.out.println( keuze 2 ); case 3: System.out.println( keuze 3 ); case 4: System.out.println( keuze 4"); default: System.out.println( geen geldige keuze ); 38 switch opdracht syntaxis switch ( <expression> ) <case label 1> : <case body 1> <case label n> : <case body n> alternatief voor geneste if met gelijkheidstesten sequentiële uitvoering afgebroken door break switch ( N ) case 1: x = 10; case 2: x = 20; case 3: x = 30; switch ( N ) case 1: x = 10; case 2: x = 20; case 3: x = 30; waarbij <case label i> is case <constant> default N N 2 3 waarbij <expression> van een van de volgende types is int, byte, short char (zie later in de cursus) x = 10 x = 20 x = 30 x = 10 x = 20 x =

11 liefst steeds default case toevoegen switch ( N ) case 1: x = 10; case 2: x = 20; case 3: x = 30; default: x = 0; N zoniet x = 10 x = 20 x = 30 x = 0 41 in verschillende gevallen dezelfde actie ondernemen: int waarde; waarde = scan.nextint (); switch (waarde) case 10: case 9: case 8: System.out.println( Hoog niveau"); case 7: case 6: System.out.println( Redelijk"); case 5: case 4: System.out.println( Je moet nog leren"); default: System.out.println ( Invoerfout: ongeldige waarde"); 42 Voorbeeld: Bank Balance p 131 Voorbeeld: Exercise JOptionPane import va.util.*; import vax.swing.*; public class BankBalance public class ExerciseJOptionPane public static final double OVERDRAWN_PENALTY = 8.00; public static void main(string[] args) public static final double INTEREST_RATE = 0.02;//2% annually public static void main(string[] args) boolean adult = false; //Initialized to keep the compiler happy. double balance; System.out.print("Enter your checking account balance: $"); int answer = Scanner keyboard = new Scanner(System.in); JOptionPane.showConfirmDialog(null, balance = keyboard.nextdouble( ); "Are you 18 years old or older?", System.out.println("Original balance $" + balance); "Age Check", JOptionPane.YES_NO_OPTION); if (balance >= 0) if (answer == JOptionPane.YES_OPTION) balance = balance + (INTEREST_RATE * balance)/12; adult = true; if (answer == JOptionPane.NO_OPTION) balance = balance - OVERDRAWN_PENALTY; adult = false; System.out.println("After adjusting for one month"); System.out.println("of interest and penalties,"); System.out.println("Error"); System.out.println("your new balance is $" + balance);

12 Voorbeeld: Exercise JOptionPane (2) Voorbeeld: JOptionPaneYesNoDemo if (adult) JOptionPane.showMessageDialog( null, "You are old enough."); JOptionPane.showMessageDialog( null, "Sorry. you must be 18."); System.exit(0); import vax.swing.*; public class JOptionPaneYesNoDemo public static void main(string[] args) int answer = JOptionPane.showConfirmDialog(null, "End program?", "Want to end?", JOptionPane.YES_NO_OPTION); if (answer == JOptionPane.YES_OPTION) System.exit(0); if (answer == JOptionPane.NO_OPTION) System.out.println("One more time"); System.out.println("This is impossible"); System.exit(0); Voorbeeld: MultipleBirths Voorbeeld: MultipleBirths (2) import va.util.*; public class MultipleBirths public static void main(string[] args) int numberofbabies; System.out.print("Enter number of babies: "); Scanner keyboard = new Scanner(System.in); numberofbabies = keyboard.nextint( ); switch (numberofbabies) case 1: System.out.println("Congratulations."); case 2: System.out.println("Wow. Twins."); case 3: System.out.println("Wow. Triplets."); case 4: case 5: System.out.println("Unbelieveable."); System.out.println(numberOfBabies + " babies"); default: System.out.println("I don't believe you.");

13 Voorbeeld: StringEqualityDemo Voorbeeld: StringEqualityDemo (2) import va.util.*; public class StringEqualityDemo public static void main(string[] args) String s1, s2; System.out.println("Enter two lines of text:"); Scanner keyboard = new Scanner(System.in); s1 = keyboard.nextline( ); s2 = keyboard.nextline( ); if (s1.equals(s2)) System.out.println("The two lines are equal."); System.out.println("The two lines are not equal."); if (s2.equals(s1)) System.out.println("The two lines are equal."); System.out.println("The two lines are not equal."); if (s1.equalsignorecase(s2)) System.out.println( "But the lines are equal, ignoring case."); System.out.println( "Lines are not equal, even ignoring case."); Voorbeeld: YellowFace Voorbeeld: YellowFace import vax.swing.*; import va.awt.*; public static final int MOUTH_START_ANGLE = 180; public static final int MOUTH_DEGREES_SHOWN = 180; public class YellowFace extends JApplet public static final int FACE_DIAMETER = 200; public static final int X_FACE = 100; public static final int Y_FACE = 50; public static final int EYE_WIDTH = 10; public static final int EYE_HEIGHT = 20; public static final int X_RIGHT_EYE = 155; public static final int Y_RIGHT_EYE = 95; public static final int X_LEFT_EYE = 230; public static final int Y_LEFT_EYE = Y_RIGHT_EYE; public static final int NOSE_DIAMETER = 10; public static final int X_NOSE = 195;//Center of nose will be at 200 public static final int Y_NOSE = 135; public static final int MOUTH_WIDTH = 100; public static final int MOUTH_HEIGHT = 50; public static final int X_MOUTH = 150; public static final int Y_MOUTH = 175; 51 public void paint(graphics canvas) //Draw face circle: canvas.setcolor(color.yellow); canvas.filloval(x_face, Y_FACE, FACE_DIAMETER, FACE_DIAMETER); canvas.setcolor(color.black); canvas.drawoval(x_face, Y_FACE, FACE_DIAMETER, FACE_DIAMETER); //Draw eyes: canvas.setcolor(color.blue); canvas.filloval(x_right_eye, Y_RIGHT_EYE, EYE_WIDTH, EYE_HEIGHT); canvas.filloval(x_left_eye, Y_LEFT_EYE, EYE_WIDTH, EYE_HEIGHT); //Draw nose: canvas.setcolor(color.black); canvas.filloval(x_nose, Y_NOSE, NOSE_DIAMETER, NOSE_DIAMETER); //Draw mouth: canvas.setcolor(color.red); canvas.drawarc(x_mouth, Y_MOUTH, MOUTH_WIDTH, MOUTH_HEIGHT, MOUTH_START_ANGLE, MOUTH_DEGREES_SHOWN); 52 13