PERSMAP Nationale Slaapweek maart 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PERSMAP Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012"

Transcriptie

1 PERSMAP Nationale Slaapweek maart 2012 Thema: SLAAP EN WERK Een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO)

2 Persbericht Werk houdt veel Nederlanders uit hun slaap Amsterdam, 20 maart Ruim een kwart (28%) van de Nederlanders met een betaalde baan ligt regelmatig wakker van het werk. Eén op de zes werkenden (16%) heeft vanwege het werk te weinig tijd om voldoende te slapen. Vrijwel alle werkende Nederlanders vinden gezond slapen belangrijk om hun werk goed uit te kunnen voeren. Slaap je slecht, dan functioneer je onvoldoende tijdens het werk, vindt driekwart van de werkenden. De Nederlandse Vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek (NSWO) vindt dat er veel meer aandacht voor slaapproblemen in de werksituatie moeten komen in de vorm van voorlichting en preventie. Nationale Slaapweek Deze resultaten zijn afkomstig van de landelijke enquête over Slaap en Werk die in de afgelopen maanden is uitgevoerd door de NSWO. De resultaten worden deze week bekend gemaakt in het kader van de Nationale Slaapweek (19-25 maart), die voorafgaat aan de overgang van de winter- naar de zomertijd op zondagochtend 25 maart a.s. De enquête is uitgevoerd onder ruim gezonde Nederlanders met een betaalde baan. De deelnemers werken gemiddeld 35 uur per week. Hoe meer werkuren, des te minder slaap Mensen die meer uren per week werken, zeggen minder tijd te hebben om voldoende te slapen. Mensen met een werkweek van meer dan 50 uur, slapen gemiddeld bijna een uur korter per nacht (6 uur en 50 minuten) dan mensen die minder dan 30 uur per week werken (7 uur en 45 minuten). Men vindt gezonde slaap wel belangrijk, maar het werk gaat voor. Als men voor de keuze staat tussen een uur extra slaap of s avonds een uur langer doorwerken, dan kiest de helft voor het werk. Ruim 40% van de ondervraagden zou hun werk beter doen als ze één uur per nacht langer zouden slapen. Eenderde tot een kwart van de mensen werkt s avonds gemiddeld tot 10 uur door! Hierin zijn mensen met onregelmatige werktijden of ploegendiensten niet meegerekend. Doezelen op het werk 21% van de mensen doezelt regelmatig op het werk, 25% van de mensen gebruikt opwekkende middelen (energiedrank, cafeïne/coffeïne tabletten, drugs) om beter te kunnen functioneren en 3,5% geeft toe dat er door slaperigheid fouten of ongevallen worden gemaakt. Mensen die werken in de buitenlucht, de transport sector, mensen in ploegendiensten of met onregelmatige werktijden hebben daar evenveel last van. Dat is opmerkelijk omdat verwacht werd dat zonlicht en lichamelijke activiteit opwekkend werken. Sectoren waar het meest gedoezeld wordt zijn: wiskunde, natuurwetenschappen en informatica (42%), agrarisch en milieu (29%) en wetenschappelijk onderzoek (30%). Avondtypes vaker last van slaaptekort dan ochtendtypes Slaaptekort komt vooral voor bij avondtypes. Avondtypes vallen gemiddeld bijna anderhalf uur later in slaap (rond 12 uur s nachts) dan ochtendtypes. Op werkdagen moeten ze wel vroeg op en worden dus niet uitgerust wakker of verslapen ze zich. In eerder onderzoek is vastgesteld dat de biologische klok in het brein van avondtypes te laat staat afgesteld. Die biologische klok is weerbarstig. Vaak is het gemakkelijker om werktijden aan te passen dan het ritme van de biologische klok te verschuiven. Het is

3 dan ook niet verwonderlijk dat ruim de helft van de avondtypes aan geeft dat het beter zou zijn als zij hun werktijden zouden kunnen aanpassen. Achttien procent van de werknemers is een avondtype en 14% van de ondervraagden een ochtend type mens. Conclusie De enquête toont overduidelijk aan dat slaap en werk elkaar sterk beïnvloeden. Sommige mensen zijn extra gevoelig voor slaapproblemen, anderen zijn gevoelig voor de gevolgen van slaaptekort. Bijna de helft van de werkende Nederlanders en de helft van mensen met een leidinggevende functie (zoals managers, bestuurders, directeuren, afdelingshoofden en voorzitters) vindt dat er binnen instellingen, organisaties en bedrijven meer aandacht moet komen voor slaapproblemen in de werksituatie in de vorm van voorlichting en preventiemaatregelen. ====

4 Contactpersonen Dr Hans Hamburger, neuroloog, Waak- Slaap deskundige Voorzitter NSWO Amsterdam WaakSlaapCentrum Slotervaartziekenhuis en Boerhaave Medisch Centrum Bezoekadres: Louwesweg EC Amsterdam Tel / Hans.Hamburger@slz.nl Dr. Kristiaan van der Heijden, Universitair Docent/ Senior Onderzoeker, Voorzitter PR-commissie NSWO Leiden Institute for Brain and Cognition Afdeling Orthopedagogiek Universiteit Leiden Postbus RB Leiden Tel KBHeijden@fsw.leidenuniv.nl Drs. Claire Donjacour, neuroloog i.o. / narcolepsie onderzoeker Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) Postbus RC Leiden Tel C.E.H.M.Donjacour@lumc.nl Dr. Jeroen Benjamins, slaaponderzoeker Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen Afdeling Slaap en Cognitie Meibergdreef BA Amsterdam Tel j.benjamins@nin.knaw.nl Drs. Monique Vlak, neuroloog, Waak- Slaap deskundige Amsterdam WaakSlaapCentrum Slotervaartziekenhuis Bezoekadres: Louwesweg EC Amsterdam Tel Monique.Vlak@slz.nl

5 Relevante literatuur Bültmann U, Nielsen MB, Madsen IE, Burr H, Rugulies R. (2012). Sleep disturbances and fatigue: independent predictors of sickness absence? A prospective study among 6538 employees. Eur J Public Health. Epub ahead of print. Diez JJ, Vigo DE, Lloret SP, Rigters S, Role N, Cardinali DP, Chada DP. (2011). Sleep habits, alertness, cortisol levels, and cardiac autonomic activity in short-distance bus drivers: differences between morning and afternoon shifts. J Occup Environ Med. 53(7): Ferguson SA, Dawson D. (2012). 12-h or 8-h shifts? It depends. Sleep Med Rev. Epub ahead of print. Geiger-Brown J, Rogers VE, Trinkoff AM, Kane RL, Bausell RB, Scharf SM. (2012). Sleep, sleepiness, fatigue, and performance of 12-hour-shift nurses. Chronobiol Int. 29(2): Kucharczyk ER, Morgan K, Hall AP. (2012). The occupational impact of sleep quality and insomnia symptoms. Sleep Med Rev. Epub ahead of print. Leger D, Bayon V, Laaban JP, Philip P. (2012). Impact of sleep apnea on economics. Sleep Med Rev. Epub ahead of print. Soehner AM, Kennedy KS, Monk TH. (2011). Circadian preference and sleep-wake regularity: associations with self-report sleep parameters in daytime-working adults. Chronobiol Int. 28(9):

6 Activiteiten Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe Heeze Wanneer: 22 en 23 maart 2012 Locatie: Kempenhaeghe te Heeze Activiteiten: Op donderdag 22 maart en vrijdag 23 maart organiseert Kempenhaeghe haar jaarlijkse internationale congres voor Hbo ers en academici waar ook vooraanstaande deskundigen op het gebied van slaap spreken. Zie voor meer informatie of aanmelden. Contactpersonen: drs. Nele Vandenbussche, kinderarts, slaapgeneeskundige en Marianne Verstappen, communicatiedeskundige Kempenhaeghe, T (040) / of E verstappenm@kempenhaeghe.nl Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe Heeze Wanneer: 24 maart 2012, 10:00-13:00 uur Locatie: Polikliniek Kempenhaeghe, Sterkselseweg 65 Heeze Activiteiten: Het Centrum voor Slaapgeneeskunde (CSG) van Kempenhaeghe in Heeze zet zaterdag 24 maart 2012 haar deuren open voor belangstellenden tijdens de Nationale Slaapweek. Een multidisciplinair team van slaapdeskundigen staat die dag paraat voor belangstellenden. Tijdens de lezingen om 10.30, en uur en op de informatiemarkt is er aandacht voor slaapproblemen, slapeloosheid bij volwassenen en kinderen, overmatige slaperigheid/slaapapneu en voor werken, school en slaap. Contactpersonen: drs. Nele Vandenbussche, kinderarts, slaapgeneeskundige en Marianne Verstappen, communicatiedeskundige Kempenhaeghe, T (040) / of E verstappenm@kempenhaeghe.nl Slaapcentrum MCH Westeinde te Den Haag Wanneer: 24 maart 2012, 10:00-15:30 uur Locatie: MCH Westeinde, Lijnbaan 32, 2512 VA Den Haag, Centrale hal Activiteiten: In de week voorafgaand aan de Nationale Slaapdag doorlopende informatiestand in de centrale hal MCH Westeinde Programma Zaterdag 24 maart 2012 Het Vraag & Antwoordplein over slaapstoornissen, slaaponderzoeken en behandelingen Met aandacht voor volwassenen met slaapproblemen en ouders van slecht slapende kinderen en pubers. Stel uw vraag bij het Vraag & Antwoordplein en hoor welke

7 hulp en oplossingen wij bieden voor uw slaapprobleem. - Slaperigheidstest en test over ochtend-/avondmenstypering - Voorlichtingsfilm over de slaapstoornissen, slaaponderzoeken en - behandelingen die mogelijk zijn op het Slaapcentrum MCH in Den Haag - Gelegenheid tot stellen van individuele vragen aan de diverse slaapspecialisten van het Slaapcentrum MCH (orthopedagoog, psychologen en laboranten) Informatiefolders en boekjes die geschreven zijn door aan het Slaapcentrum verbonden specialisten zijn ter plekke in te zien. Meer info vindt u op de website van het slaapcentrum: en kijk bij Nieuws&Agenda Contactpersoon: Geraldine Schutten, Zorgmanager Slaapcentrum, tel g.schutten@mchaaglanden.nl Vereniging Slaapapneu Patiënten, Oost-Brabant Wanneer: 24 maart 2012, uur tot uur Locatie: MerletCollege, Stoofweg te Grave Noord Brabant Activiteiten: De Apneu Oost-Brabant/ Rijk van Nijmegen is met een stand aanwezig op de Senioren Beurs. Contactpersoon: Jos van Beers, vanbeers@apneuvereniging.nl.

PERSMAP. Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012. Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) Thema: SLAAP EN WERK. www.nswo.

PERSMAP. Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012. Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) Thema: SLAAP EN WERK. www.nswo. PERSMAP Nationale Slaapweek 19-25 maart 2012 Thema: SLAAP EN WERK Een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Werk houdt veel Nederlanders uit

Nadere informatie

PERSMAP Nationale Slaapweek 25-30 maart 2013

PERSMAP Nationale Slaapweek 25-30 maart 2013 PERSMAP Nationale Slaapweek 25-30 maart 2013 Thema: SLAAP EN OUDERSCHAP Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Nederlandse kinderen houden ouders uit hun slaap

Nadere informatie

PERSMAP Nationale Slaapdag 26 maart 2011

PERSMAP Nationale Slaapdag 26 maart 2011 PERSMAP Nationale Slaapdag 26 maart 2011 Thema: SLAPERIGHEID IN NEDERLAND Een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Kwart van de Nederlanders

Nadere informatie

PERSMAP Nationale Slaapweek 10-15 maart 2014

PERSMAP Nationale Slaapweek 10-15 maart 2014 PERSMAP Nationale Slaapweek 10-15 maart 2014 Thema: SLAAPGEWOONTES IN NEDERLAND Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht onder embargo tot 11-3-14 Wat zijn de Slaapgewoontes

Nadere informatie

PERSMAP Nationale Slaapweek 16-21 maart 2015

PERSMAP Nationale Slaapweek 16-21 maart 2015 PERSMAP Nationale Slaapweek 16-21 maart 2015 Thema: SLAAP EN VERKEERSVEILIGHEID IN NEDERLAND Copy right Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Kwart van de Nederlandse

Nadere informatie

PERSMAP. Nationale Slaapdag 27 maart 2010. Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) Thema: SLAAP & VERKEER. www.nswo.

PERSMAP. Nationale Slaapdag 27 maart 2010. Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) Thema: SLAAP & VERKEER. www.nswo. PERSMAP Nationale Slaapdag 27 maart 21 Thema: SLAAP & VERKEER Een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persmap NSWO Nationale Slaapdag 21: Slaap en Verkeer

Nadere informatie

PERSMAP Nationale Slaapweek maart 2016

PERSMAP Nationale Slaapweek maart 2016 PERSMAP Nationale Slaapweek 21-26 maart 2016 Thema: SLAAP EN STUDEREN Copyright Nederlandse Vereniging voor Slaap/Waak Onderzoek (NSWO) www.nswo.nl Persbericht Slechtere studieresultaten door slaaptekort

Nadere informatie

Het slaapcentrum voor kinderen

Het slaapcentrum voor kinderen Het slaapcentrum voor kinderen Informatie voor patiënten F0749-4310 mei 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Centrum voor slaap- en waakstoornissen

Centrum voor slaap- en waakstoornissen Centrum voor slaap- en waakstoornissen U heeft zich bij het Slaapcentrum van het HMC (Haaglanden Medisch Centrum) aangemeld met slaap- en/of waakproblemen. In deze folder vindt u algemene informatie over

Nadere informatie

Het slaapcentrum voor kinderen

Het slaapcentrum voor kinderen Het slaapcentrum voor kinderen Kinderen met slaapproblemen kunnen voor onderzoek en behandeling terecht bij het slaapcentrum van Haaglanden Medisch Centrum (HMC) Westeinde. Er is een speciaal behandelteam

Nadere informatie

Centrum voor slaap- en waakstoornissen

Centrum voor slaap- en waakstoornissen Centrum voor slaap- en waakstoornissen Informatie voor patiënten F0008-1011 april 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Verstoorde ademhaling tijdens de slaap

Verstoorde ademhaling tijdens de slaap Verstoorde ademhaling tijdens de slaap Diagnose en behandeling van slaapapneu Als u last heeft van een verstoorde ademhaling tijdens de slaap bent u zich daarvan niet altijd bewust. Een verstoorde ademhaling

Nadere informatie

Behandeling van uw slaapklacht door psychologen van het slaapcentrum

Behandeling van uw slaapklacht door psychologen van het slaapcentrum Behandeling van uw slaapklacht door psychologen van het slaapcentrum De psychologen van het slaapcentrum bieden cognitieve gedragstherapie aan patiënten met chronische slapeloosheid. U heeft baat bij een

Nadere informatie

Informatie voor patiënten Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde. Alle kennis. Alle aandacht.

Informatie voor patiënten Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde. Alle kennis. Alle aandacht. Informatie voor patiënten Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde Alle kennis. Alle aandacht. Gespecialiseerd in slaapstoornissen Het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe is het grootste

Nadere informatie

Dr. M.G. Smits, neuroloog

Dr. M.G. Smits, neuroloog Diagnostiek en behandeling van biologische klok stoornissen bij pubers: ervaringen en consequenties Dr. M.G. Smits, neuroloog Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Polikliniek voor slaap-waak stoornissen en chronobiologie

Nadere informatie

Info. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Slaap-Waakcentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Slaap-Waakcentrum SEIN SLAAP-waakCENTRUM Deze brochure is bedoeld om u te informeren over het Slaap-Waakcentrum van Stichting

Nadere informatie

Langdurige slapeloosheid. Diagnose en behandeling van insomnie

Langdurige slapeloosheid. Diagnose en behandeling van insomnie Langdurige slapeloosheid Diagnose en behandeling van insomnie We spreken van langdurige slapeloosheid ofwel chronische insomnie als het niet in slaap vallen, het niet kunnen doorslapen en/of veel te vroeg

Nadere informatie

Overmatige slaperigheid overdag

Overmatige slaperigheid overdag Overmatige slaperigheid overdag Diagnose en behandeling van hypersomnie Iedereen is overdag wel eens moe en dommelt op een rustig moment wel eens in slaap. Wie lijdt aan hypersomnie kampt echter dagelijks

Nadere informatie

Slaapstoornissen bij kinderen

Slaapstoornissen bij kinderen Slaapstoornissen bij kinderen Bijna alle ouders maken het wel eens mee: een kind dat niet wil of niet kan slapen of s nachts een paar keer wakker wordt. Gelukkig gaat zo n periode van slecht slapen bij

Nadere informatie

Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde

Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde Informatie voor patiënten Wegwijs in het Centrum voor Slaapgeneeskunde Gespecialiseerd in slaapstoornissen Het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe is het grootste multidisciplinaire slaapcentrum

Nadere informatie

Ouderen en slaap(problemen)

Ouderen en slaap(problemen) Ouderen en slaap(problemen) Dr. Winni Hofman Somnio, Personal Health Institute Int. Psychologie, Universiteit van Amsterdam 1 Waar gaan we het over hebben Invloed van veroudering op de slaap De biologische

Nadere informatie

Apneu en Werk. voor werkgevers. Whitepaper

Apneu en Werk. voor werkgevers. Whitepaper Apneu en Werk voor werkgevers Whitepaper Whitepaper Apneu en Werk voor werkgevers Slaperigheid en werken gaan slecht samen. Vermoeide werknemers maken namelijk meer fouten, hebben een vergrote kans op

Nadere informatie

Obstructief Slaapapneusyndroom

Obstructief Slaapapneusyndroom Obstructief Slaapapneusyndroom Onderzoek voor de operatie Informatie voor patiënten F0961-4350 november 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1

Nadere informatie

Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap

Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap Diagnose en behandeling van parasomnie Bewegingen of ongewoon gedrag tijdens de slaap komen in vele varianten voor, variërend van praten in de slaap tot veelvuldig

Nadere informatie

Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten

Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten Dr. Sebastiaan Overeem, arts-somnoloog Afd. Neurologie, Donders Instituut, UMC St Radboud, Nijmegen Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe,

Nadere informatie

VRAGENLIJST SLAAPGEDRAG OUDER

VRAGENLIJST SLAAPGEDRAG OUDER VRAGENLIJST SLAAPGEDRAG OUDER Vertaling en aanpassing van de Albany Sleep Problems Scale van V. M. Durand (1996) Vertaling van de Epworth Sleepiness Scale van Johns (1991) door A.P.H.M. Maas & M.P.J. Vervloed

Nadere informatie

Vragenlijst bij Slaaponderzoek. Slaapcentrum afdeling Biometrie. Invuldatum :... EPD Anamnese. 1.1 Wat is uw belangrijkste klacht?

Vragenlijst bij Slaaponderzoek. Slaapcentrum afdeling Biometrie. Invuldatum :... EPD Anamnese. 1.1 Wat is uw belangrijkste klacht? Naam : Geb. datum : SAP-nr. : Vragenlijst bij Slaaponderzoek Slaapcentrum afdeling Biometrie Binnen het Slaapcentrum werkt een multidisciplinair team van medisch specialisten van de afdelingen KN, longziekten

Nadere informatie

Obstructief slaapapneu syndroom Onderzoek voor de operatie

Obstructief slaapapneu syndroom Onderzoek voor de operatie Obstructief slaapapneu syndroom Onderzoek voor de operatie Belangrijke informatie over dit onderzoek Belangrijk om te weten is dat er bij de eerste afspraak elektroden op uw hoofd en lichaam worden geplakt.

Nadere informatie

Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN

Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN Slapen is geen geringe kunst: je moet er de hele dag voor wakker blijven Friedrich Nietzsche, Duits dichter en filosoof (1844-1900) Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN SEIN en

Nadere informatie

Slaapstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking

Slaapstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking Slaapstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking Slaapproblemen komen veel voor bij mensen met een verstandelijke beperking maar ze worden vaak niet herkend. Veelal kunnen deze mensen hun slaapprobleem

Nadere informatie

Vragenlijst Horne-Östberg, aangepast voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool.

Vragenlijst Horne-Östberg, aangepast voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool. AWBR ACADEMIE ONTWIKKELTEAM BREINVRIENDELIJK LEREN Vragenlijst Horne-Östberg, aangepast voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool. Horne, J.A.; Östberg, O. (1976). A self-assessment questionnaire

Nadere informatie

College s wel/niet s morgens vroeg?

College s wel/niet s morgens vroeg? College s wel/niet s morgens vroeg? Gerard A. Kerkhof prof.em. Universiteit van Amsterdam Slaap Centrum MCH, Den Haag Topdag, FACTA 12.2.2015 Tijd van inslapen (doordeweeks) 40 30 % 20 10 0 < 22: 22: -

Nadere informatie

Ochtend- avondtype vragenlijst Zelfbeoordelingsversie (MEQ-SA) 1. Naam: Datum:

Ochtend- avondtype vragenlijst Zelfbeoordelingsversie (MEQ-SA) 1. Naam: Datum: Ochtend- avondtype vragenlijst Zelfbeoordelingsversie (MEQ-SA) 1 Naam: Datum: Kies bij iedere vraag het antwoord dat het beste bij u past. Zet een cirkeltje om het antwoord dat het beste aangeeft hoe u

Nadere informatie

Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling

Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling - Dr. Marike Lancel - Divisie Forensische Psychiatrie Slaapcentrum voor Psychiatrie Assen Het interactieve brein in slaap 12-10-2012 Slaapstoornissen

Nadere informatie

Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers

Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers Gerard A. Kerkhof prof.em. Universiteit van Amsterdam Slaap Centrum MCH, Den Haag Facta, Utrecht 26.1.2016 (Peter van Straaten, 2013) Item nummer Gemiddelde scores

Nadere informatie

AHI OK Patiënt niet Wat nu?

AHI OK Patiënt niet Wat nu? AHI OK Patiënt niet Wat nu Mw. dr. Hennie Janssen, longarts & somnoloog Kempenhaeghe Centrum voor Slaapgeneeskunde Waar komen onze Apneu patiënten vandaan AHI OK Patiënt niet Wat nu normaal 1 Hersenactiviteit

Nadere informatie

INFO. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

INFO. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde INFO Slaap-Waakcentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Slaap-Waakcentrum SEIN SLAAP-WAAKCENTRUM Deze brochure is bedoeld om u te informeren over het Slaap-Waakcentrum van Stichting

Nadere informatie

Jana Maes klinisch psycholoog en slaapexpert verbonden aan UZ Antwerpen en zelfstandige praktijk Mortsel www.slaapcoaching.be Aantal uitspraken Waar of niet waar Overzicht Onderbouwd door wetenschap Overzicht

Nadere informatie

Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij?

Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij? Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij? Drs. Daniëlle Hendriks, orthopedagoog & somnoloog Centrum voor slaap en waakstoornissen HMC Westeinde d.hendriks@haaglandenmc.nl

Nadere informatie

Welkom bij het Slaap Waak Centrum

Welkom bij het Slaap Waak Centrum Welkom bij het Slaap Waak Centrum Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2014 pavo 1085 Inleiding Binnenkort heeft u een afspraak bij het Slaap Waak Centrum van het Albert Schweitzer ziekenhuis. In deze folder

Nadere informatie

INFO. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

INFO. Slaap-Waakcentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde INFO Slaap-Waakcentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Slaap-Waakcentrum SEIN SLAAP-WAAKCENTRUM Deze brochure is bedoeld om u te informeren over het Slaap-Waakcentrum van Stichting

Nadere informatie

Wat is het doel van lichttherapie? Ochtendmensen en avondmensen

Wat is het doel van lichttherapie? Ochtendmensen en avondmensen Lichttherapie U bent onder behandeling bij een psycholoog van het slaapcentrum. In verband met uw slaapklacht krijgt u lichttherapie. Tijdens deze therapie wordt een speciale lamp gebruikt om uw biologische

Nadere informatie

Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze.

Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze. Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze. Week van de ondernemer 2015 ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrije keuze. Gezonde slaap is van bedrijfsbelang Mensen

Nadere informatie

Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze.

Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze. Gezonde slaap is van bedrijfsbelang. ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrij e keuze. Week van de ondernemer 2015 ONVZ Zorgverzekeraar. Verzekerd van vrije keuze. Gezonde slaap is van bedrijfsbelang Mensen

Nadere informatie

Onderwerpen. Slaapstoornissen. ICSD-2 hoofdcategorieën. De rol van slaapdiagnostiek in de slaapgeneeskunde. Slaap & Slaapgeneeskunde

Onderwerpen. Slaapstoornissen. ICSD-2 hoofdcategorieën. De rol van slaapdiagnostiek in de slaapgeneeskunde. Slaap & Slaapgeneeskunde Onderwerpen Basiscursus slaapgeneeskunde 24 maart 2011 De rol van slaapdiagnostiek in de slaapgeneeskunde Slaap & Slaapgeneeskunde Slaapdiagnostiek Do s en don ts. Nanny Duis, Physician Assistant Centrum

Nadere informatie

ADHD bij volwassenen: seizoenen, slaap en maatschappelijke impact

ADHD bij volwassenen: seizoenen, slaap en maatschappelijke impact ADHD bij volwassenen: seizoenen, slaap en maatschappelijke impact 22 maart 2018 Dr. D. Bijlenga namens Dr. Suzan Vogel PsyQ Kenniscentrum ADHD bij volwassenen Disclosure belangen spreker Suzan Vogel 22

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom

Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,

Nadere informatie

Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding

Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Inhoud Verschijnselen van de ziekte van Parkinson Slaapproblemen Stemmingsproblemen

Nadere informatie

Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW)

Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW) = Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW) Inhoudsopgave Inleiding 3 Het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen 3 De slaap 5 Wat is slaap? 5 Het verloop van de slaap 5 Hoe wordt de slaap geregeld? 6

Nadere informatie

Behandeling van slaapproblemen. en relatie melatonine -autisme 14-12-2011. Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom

Behandeling van slaapproblemen. en relatie melatonine -autisme 14-12-2011. Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom Behandeling van slaapproblemen met melatonine en relatie melatonine -autisme Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom 30 85% van de kinderen met een verstandelijke beperking heeft slaapproblemen

Nadere informatie

Behandelingen bij Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS)

Behandelingen bij Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS) Slaapcentrum Slingeland Keel-, neus- en oorheelkunde Longziekten Neurologie Behandelingen bij Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS) i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uit slaaponderzoek

Nadere informatie

ADHD & bioritme. ADHD & Vrouw 7 maart 2015. Marjolein Tanke

ADHD & bioritme. ADHD & Vrouw 7 maart 2015. Marjolein Tanke ADHD & bioritme ADHD & Vrouw 7 maart 2015 Marjolein Tanke ADHD & bioritme vrouwen slapen slechter dan mannen - kwalitatieve wisselend i.v.m. hormonen - meer moeite met inslapen (In slaap.nl) 70% van ADHD

Nadere informatie

Onderzoek slaapproblemen. in opdracht van Zilveren Kruis

Onderzoek slaapproblemen. in opdracht van Zilveren Kruis Onderzoek slaapproblemen in opdracht van Zilveren Kruis 1 Samenvatting Een op zes werkende Nederlanders kampt met slaapproblemen Mannen liggen vaker wakker van het werk, vrouwen vaker van privé situaties

Nadere informatie

Welkom bij het Slaapwaakcentrum

Welkom bij het Slaapwaakcentrum Welkom bij het Slaapwaakcentrum Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort heeft u een afspraak bij het Slaapwaakcentrum van het Albert Schweitzer ziekenhuis.

Nadere informatie

Shift Your Work Naar duurzame arbeidsparticipatie

Shift Your Work Naar duurzame arbeidsparticipatie Shift Your Work Naar duurzame arbeidsparticipatie Hardy van de Ven Nascholingsdag bedrijfsen verzekeringsartsen 7-2-2013, De Lawei, Drachten Onderzoeksteam prof. dr. Jac J.L. van der Klink, prof. dr. Ute

Nadere informatie

Slaap-waak ritmestoornissen. Slaapstoornissen algemeen. B8 Geslapen maar niet uitgerust; wakker worden! Hersenletselcongres

Slaap-waak ritmestoornissen. Slaapstoornissen algemeen. B8 Geslapen maar niet uitgerust; wakker worden! Hersenletselcongres B8 Geslapen maar niet uitgerust; Slaap-waakritme stoornissen bij NAH en de gevolgen voor hersenletsel (potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties bij dit project zijn: Sponsoring of onderzoeksgeld:

Nadere informatie

Geachte mevrouw/heer,

Geachte mevrouw/heer, Informatie over een onderzoek, genaamd Alle klokken gelijk (On Time: An integrated approach to sleep improvement) Kenmerk Telefoon E-mail Datum Betreft 2012.472 - NL42867.029.12 020-5665500 contact.slaaponderzoek@gmail.com

Nadere informatie

... 1.b Uw klachten bestaan sinds:...

... 1.b Uw klachten bestaan sinds:... Slaap & Apneu Centrum Apeldoorn Binnen het Slaap & Apneu Centrum Apeldoorn werkt een multidisciplinair team van medisch specialisten van de afdelingen KN, longziekten en neurologie, GZ-psycholoog, laboranten

Nadere informatie

Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom

Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom Informatie voor patiënten F0856-4350 mei 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus

Nadere informatie

slaapstoornissen bij ADHD: Biologische klok en andere oorzaken

slaapstoornissen bij ADHD: Biologische klok en andere oorzaken slaapstoornissen bij ADHD: Biologische klok en andere oorzaken Marcel Smits neuroloog - somnoloog Multidisciplinair expertise centrum voor slaap en chronobiologie Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Disclosure

Nadere informatie

Chronische migraine. Afdeling neurologie

Chronische migraine. Afdeling neurologie Chronische migraine Afdeling neurologie Wat is migraine? Migraine is een veelvoorkomende hersenziekte. Ongeveer 15% van de Nederlandse bevolking heeft migraine. Bij een migraine aanval hebben patiënten

Nadere informatie

Arbeidsmarktonderzoek Nederlands Instituut voor Biologie. Matchmaking. Ingeborg Scheurwater

Arbeidsmarktonderzoek Nederlands Instituut voor Biologie. Matchmaking. Ingeborg Scheurwater Arbeidsmarktonderzoek Nederlands Instituut voor Biologie Matchmaking Ingeborg Scheurwater Discipline Biologie Discipline Informatica Discipline Wiskunde Discipline Scheikunde Discipline Natuurkunde Missie:

Nadere informatie

Slapeloosheid (Insomnia)

Slapeloosheid (Insomnia) Slaap Waak Centrum Slapeloosheid (Insomnia) Afspraak op het Slaap Waak Centrum Een slaapprobleem of een slaapgerelateerd probleem heeft vaak een brede aanpak nodig. In het Slaap Waak Centrum werken wij

Nadere informatie

Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen

Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen Door Sandra Kooij Nieuwsbrief voor Patiënten, Programma ADHD bij volwassenen, jaargang 4, nummer 2, mei 2008. De meerderheid (zo'n 70%) van

Nadere informatie

Het eerste melatonine congres 06-11-2015. Dr. Ingrid Verbeek somnoloog

Het eerste melatonine congres 06-11-2015. Dr. Ingrid Verbeek somnoloog Het eerste melatonine congres 06-11-2015 Dr. Ingrid Verbeek somnoloog 1 stelling Een somnoloog heeft geen DLMO bepaling nodig om een delayed sleep phase syndroom te diagnosticeren en te behandelen. Disclosure:

Nadere informatie

De huid en het brein. Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1

De huid en het brein. Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1 De huid en het brein Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1 Het Centrum voor Neurologische Leer- en ontwikkelingsstoornissen

Nadere informatie

Slaapstoornissen bij Parkinson. Dr. C. Gerlach neuroloog

Slaapstoornissen bij Parkinson. Dr. C. Gerlach neuroloog Slaapstoornissen bij Parkinson Dr. C. Gerlach neuroloog 07-11-2015 Inhoud: De normale slaap Voorkomen van slaapstoornissen Overzicht van slaapstoornissen bij Parkinson REM slaap gedragsstoornissen slaapadviezen

Nadere informatie

St. Antonius Slaapcentrum

St. Antonius Slaapcentrum St. Antonius Slaapcentrum St. Antonius Slaapcentrum Binnen dit centrum werken meerdere afdelingen samen om patiënten met slaapproblemen optimaal te behandelen en te begeleiden. Het centrum is aangesloten

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen Slaap bevorderende adviezen.indd 1

Patiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen Slaap bevorderende adviezen.indd 1 Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen 20170044 Slaap bevorderende adviezen.indd 1 01-09-17 13:41 Slaap bevorderende adviezen Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,

Nadere informatie

Rapportage Opiniepeiling nationale slaapweek maart 2015

Rapportage Opiniepeiling nationale slaapweek maart 2015 Rapportage Opiniepeiling nationale slaapweek maart 2015 In opdracht van: Hersenstichting Datum: Maart 2015 Projectnummer: 2015019 Auteurs: Els van der Velden & Rik Wester Inhoud 1 Achtergrond & opzet 3

Nadere informatie

Gezonde slaap bij kinderen/jongeren, wat wel/niet doen en hoe behandel je slaapproblemen of chronische vermoeidheid?

Gezonde slaap bij kinderen/jongeren, wat wel/niet doen en hoe behandel je slaapproblemen of chronische vermoeidheid? Gezonde slaap bij kinderen/jongeren, wat wel/niet doen en hoe behandel je slaapproblemen of chronische vermoeidheid? Drs. Daniëlle Hendriks, orthopedagoog & somnoloog Centrum voor slaap en waakstoornissen

Nadere informatie

Chronobiologie en de bipolaire stoornis

Chronobiologie en de bipolaire stoornis Chronobiologie en de bipolaire stoornis Rixt Riemersma-van der Lek, psychiater Polikliniek voor bipolaire stoornissen Universitair Medisch Centrum Groningen Email: r.f.riemersma@umcg.nl GGNet Symposium

Nadere informatie

EFFECT VAN LICHT OP STEMMING EN SLAAP BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON

EFFECT VAN LICHT OP STEMMING EN SLAAP BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON EFFECT VAN LICHT OP STEMMING EN SLAAP BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek naar het effect van licht op stemming

Nadere informatie

Gezondheidsrisico s door nachtwerk. Nr. 2017/17. Samenvatting

Gezondheidsrisico s door nachtwerk. Nr. 2017/17. Samenvatting Gezondheidsrisico s door nachtwerk Nr. 2017/17 Samenvatting Gezondheidsrisico s door nachtwerk pagina 2 van 5 Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid brengt de hiertoe ingestelde

Nadere informatie

EEG-onderzoek na slaaponthouding

EEG-onderzoek na slaaponthouding EEG-onderzoek na slaaponthouding Informatie voor patiënten F0267-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Polysomnografie in het ziekenhuis. Slaapcentrum Slingeland Keel-, neus- en oorheelkunde Longziekten Neurologie

Patiënteninformatie. Polysomnografie in het ziekenhuis. Slaapcentrum Slingeland Keel-, neus- en oorheelkunde Longziekten Neurologie Slaapcentrum Slingeland Keel-, neus- en oorheelkunde Longziekten Neurologie Polysomnografie in het ziekenhuis i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Met u is afgesproken dat de polysomnografie

Nadere informatie

Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum

Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum Slaaprestrictie Achtergrondinformatie Slechte slapers hebben vaak de neiging om langer in bed te blijven liggen in de hoop dat

Nadere informatie

Werktijden van de werkzame beroepsbevolking

Werktijden van de werkzame beroepsbevolking Werktijden van de werkzame beroepsbevolking Ingrid Beckers Ruim de helft van de werkzame beroepsbevolking werkte in 22 op onregelmatige tijden. Werken in de avonduren en op zaterdag komt het meeste voor.

Nadere informatie

De invloed van slapeloosheid op psychiatrische stoornissen en agressie

De invloed van slapeloosheid op psychiatrische stoornissen en agressie De invloed van slapeloosheid op psychiatrische stoornissen en agressie - Dr. Marike Lancel - Divisie Forensische Psychiatrie Slaapcentrum voor Psychiatrie Assen Agressie en dwangtoepassing leren van elkaar

Nadere informatie

SLAAPMAKEND. Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB

SLAAPMAKEND. Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB 11-06-2018 Slaapquiz: 1) Je hersenen rusten tijdens je slaap 2) Sommige mensen dromen nooit tijdens hun slaap

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Slaap je Slim Francis Lanen Grondlegger Slaapoefentherapie, psychosomatisch oefentherapeut Dominique Bosman Arts Maatschappij en Gezondheid, jeugdarts GGD Amsterdam DOK h Disclosure belangen spreker (potentiële)

Nadere informatie

Fitter door de nacht. Wat is het recept. 8 juni 2015 Greetje Teune

Fitter door de nacht. Wat is het recept. 8 juni 2015 Greetje Teune Fitter door de nacht Wat is het recept Inhoud van de workshop Wie werken er s nachts en situaties elders Gevolgen van ploegendienst voor de biologische klok Wat is het effect op de spijsvertering Slapen

Nadere informatie

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Slaapapneu Syndroom Slaapapneu Syndroom.indd 1

Patiënteninformatie. Slaapapneu Syndroom Slaapapneu Syndroom.indd 1 Patiënteninformatie Slaapapneu Syndroom 1260428 Slaapapneu Syndroom.indd 1 30-09-16 13:16 Slaapapneu Syndroom Martini Slaapcentrum Tel. (050) 524 5930 Algemeen Neem bij ieder bezoek aan het ziekenhuis

Nadere informatie

Moeheid bij sarcoïdose: invloed van biologische klok slaapstoornissen

Moeheid bij sarcoïdose: invloed van biologische klok slaapstoornissen Moeheid bij sarcoïdose: invloed van biologische klok slaapstoornissen Marcel Smits, neuroloog-somnoloog 1,2 1: Ziekenhuis Gelderse Vallei Ede Multidisciplinair expertise centrum voor slaapwaak stoornissen

Nadere informatie

WELKOM. slaapstraat.nl

WELKOM. slaapstraat.nl WELKOM WAT IS SLAAPSTRAAT? EEN ZORGPROGRAMMA DAT HUISARTSEN HELPT BIJ DE AANPAK VAN SLAAPPROBLEMEN Een zorgstraat binnen de huisartsenpraktijk: diagnostiek tot en met behandeling Huisartsenzorg die nu

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF AUGUSTUS 2014

NIEUWSBRIEF AUGUSTUS 2014 S t u d e n t e n v e r e n i g i n g U t i l e D u l c i Telefoon: 073 6134006 E-mail: secrutiledulci@gmail.com Secretariaat: Ruth van der Grift Chr. Kannemansstraat 32 5246 AM Rosmalen NIEUWSBRIEF AUGUSTUS

Nadere informatie

Slaapproblemen bij kinderen met een visuele beperking

Slaapproblemen bij kinderen met een visuele beperking Slaapproblemen bij kinderen met een visuele beperking Anneke Maas, Evelien Hoevenaars en Mathijs Vervloed Drie keer per nacht je bed uit omdat je kind ligt te roepen of te huilen. Elke avond een gevecht

Nadere informatie

POLIKLINIEKEN. Poliklinieken van SEIN

POLIKLINIEKEN. Poliklinieken van SEIN POLIKLINIEKEN Poliklinieken van SEIN 1. Gespecialiseerde zorg GESPECIALISEERD Welkom op de polikliniek van SEIN Naast de klinieken (in Zwolle en in Heemstede) heeft SEIN twaalf poliklinieken. Deze zijn

Nadere informatie

CONGRES 6 NOVEMBER 2014

CONGRES 6 NOVEMBER 2014 Prikkelverwerking CONGRES Prikkelverwerkingsstoornissen bij kinderen en adolescenten met ASS, ADHD, ODD, CD, OCD, angst en hoogbegaafdheid Postillion Bunnik Utrecht 6 NOVEMBER 2014 prof.dr. Pieter Duker

Nadere informatie

SLAAP/WAAK STOORNISSEN ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

SLAAP/WAAK STOORNISSEN ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE SLAAP/WAAK STOORNISSEN Concept dd 22 mei 2007 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep slaap / waakstoornissen bestaat uit: Namens slaapteam

Nadere informatie

Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D

Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D Ongeveer 30% van de kinderen met AD(H)D heeft chronische inslaapproblemen. Dit zien we ook vaak bij onder andere kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme,

Nadere informatie

Vier op de tien slaapt slecht Bijlage

Vier op de tien slaapt slecht Bijlage 1) Grafieken en tabellen Vier op de tien slaapt slecht Bijlage Grafiek 1: Stellingen over slaap (totale groep 3.297 personen) Kijk naar jezelf (op een gemiddelde dag) en duid aan in welke mate je het eens

Nadere informatie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie Mastermogelijkheden Hoe verder na een bachelor Psychologie? 1 Doel vandaag Beeld geven van Bachelor Master in Nederland Toegespitst op Psychologie Verschillen en overeenkomsten tussen opleidingen Psychologie

Nadere informatie

Slaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag

Slaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag Slaapproblemen en het ouder wordende brein Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag 4 oktober 2012, Current Biology Oktober 2012: Archives of General Psychiatry 28 september 2012:

Nadere informatie

Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom

Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom Behandeling met CPAP bij obstructief slaapapneu-syndroom Overzicht gegevens Vul deze pagina in zodat u deze informatie bij de hand heeft wanneer u telefonisch contact heeft met de CPAP-deskundige. Datum

Nadere informatie

Obstructief slaapapneu syndroom OSAS

Obstructief slaapapneu syndroom OSAS Obstructief slaapapneu syndroom OSAS Amsterdam WaakSlaapCentrum INLEIDING Bij u is (mogelijk) sprake van een obstructief slaapapneu syndroom (OSAS). In deze folder kunt u informatie lezen over de aandoening

Nadere informatie

Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne

Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne Bespreken ingevulde lijsten De lijsten die u voor deze sessie heeft ingevuld, worden kort besproken. Ze zijn vooral bedoeld als meting vooraf. In latere sessies zullen

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum stoornis. Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht

Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum stoornis. Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum Congres stoornis Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een AUTISMESPECTRUMSTOORNIS

Nadere informatie

Insomnie. Een praktische aanpak. Boone Eva & Van Hevele Delphine Klinisch Psychologen Gedragstherapeuten - Slaappsychologen

Insomnie. Een praktische aanpak. Boone Eva & Van Hevele Delphine Klinisch Psychologen Gedragstherapeuten - Slaappsychologen Insomnie Een praktische aanpak Boone Eva & Van Hevele Delphine Klinisch Psychologen Gedragstherapeuten - Slaappsychologen Aanpak van slaapklachten en insomnie bij volwassenen in de eerste lijn. Domus Medica

Nadere informatie