Onderzoek Internationaal Ondernemen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoek Internationaal Ondernemen"

Transcriptie

1 Onderzoek Internationaal Ondernemen 2012 augustus 2012 In samenwerking met:

2 Inhoudsopgave Introductie... 2 Achtergrondinformatie... 3 Export... 6 Uitbesteding... 8 Knelpunten & Barrières... 9 Ondersteuning Exportkrediet & Exportkredietverzekering Stellingen Analyse: Topsector HTSM Noot

3 Introductie FME heeft in de periode mei-juni 2012, in samenwerking met een aantal internationaal actieve branches, zoals GMV, Scheepsbouw Nederland, HME, Cleantech Holland, Olie en Gas, Taskforce Healthcare en Infrastructuur & Sport, haar jaarlijks onderzoek uitgevoerd op het gebied van internationaal ondernemen. Het hoofddoel van dit onderzoek is om te identificeren waar bedrijven uit de technologische industrie hun exportomzet verwachten, waar zij kansen zien in het buitenland en welke ondersteuning zij daarbij nodig hebben. Tevens zijn een aantal actuele beleidsthema s, zoals het topsectorenbeleid, aan bod gekomen. Met deze resultaten is FME in staat om de belangen van de leden voor het voetlicht te brengen in Den Haag en Europa, en onze internationale dienstverlening adequaat in te richten. Voor deze enquête zijn industrie breed ruim 3700 individuele bedrijven benaderd. Daarvan hebben ruim 500 bedrijven de vragenlijst volledig ingevuld. Deze vragenlijst bestond uit de volgende onderdelen: Export & Ondersteuning Uitbesteding Knelpunten & Handelsbarrières Topsectorenbeleid & Overheid Exportkrediet & Exportkredietverzekering De resultaten van het onderzoek worden in dit rapport besproken. Voor meer informatie over Internationaal Ondernemen of dit onderzoek kunt u contact opnemen met FME-CWM. Met vriendelijke groet, Dhr. Micha van Lin Dhr. Patrick Walison Hoofd Internationaal Ondernemen Adviseur Internationaal Ondernemen Vereniging FME-CWM Vereniging FME-CWM T T E micha.van.lin@fme.nl E patrick.walison@fme.nl W W 2

4 Achtergrondinformatie Deze paragraaf bevat achtergrondinformatie over de steekproef. Werknemers Het grootste deel van de bedrijven hebben 0 t/m 25 medewerkers in dienst. De rest van de verdeling naar aantal werknemers staat in de tabel hieronder. In totaal valt 82% onder de Europese definitie van een MKB (tot 250 medewerkers) en zo n twee derde onder Nederlandse definitie van MKB. Vraag: Hoeveel werknemers (in fulltime banen) heeft uw bedrijf op dit moment in dienst? Aantal werknemers (fte) % 0 t/m 25 werknemers 27% 25 t/m 50 werknemers 18% 50 t/m 100 werknemers 20% 100 t/m 250 werknemers 17% Meer dan 250 werknemers 18% N=513 Omzet De verdeling van de respondenten in deze steekproef naar omzet vindt u in de onderstaande tabel. Vraag: Hoe groot was de totale omzet van uw bedrijf in 2011 (in miljoen euro's)? Omzet (miljoen euro) % 0 t/m 5 miljoen 18% 6 t/m 10 miljoen 13% 11 t/m 25 miljoen 25% 25 t/m 50 miljoen 16% 50 t/m 100 miljoen 11% Meer dan 100 miljoen 17% N=520 Topsectoren In het kader van het nieuwe topsectorenbeleid van de overheid is in dit onderzoek gevraagd tot welke topsectoren (en de daarin behorende subsectoren) bedrijven actief zijn. Een procentuele verdeling is te vinden in onderstaande grafiek. Vraag: In welke van de hieronder genoemde topsectoren is uw bedrijf hoofdzakelijk actief? N=424 3

5 De verdeling van de bedrijven over de verschillende topsectoren laat zien waar de prioriteiten van FME en de verschillende branches moeten liggen. Om de deze verdeling specifieker te maken wordt in de onderstaande grafieken aangegeven in welke technologie of toepassing deze bedrijven actief zijn binnen de verschillende topsectoren. Topsector HTSM N=295, waarvan 169 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) Binnen de topsector HTSM zijn de meeste bedrijven actief in de hightech systemen en automotive. De overige toepassingen zijn redelijk gelijk verdeeld, alleen het aandeel van fotonica bedrijven is beperkt. Topsector Energie N=301, waarvan 197 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) De natuurlijke achterban van FME op het gebied van energie is voornamelijk actief in de olie & gas en de offshore wind. Niet verwonderlijk is bij de topsector Life Sciences & Health het grootste aandeel weggelegd voor medische technologie en medische hulpmiddelen. In de topsector Water zijn de meeste bedrijven uit de TI actief in de scheepsbouw en de maritieme toelevering. 4

6 Topsector Life Science & Health N=177, waarvan 101 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) Topsector Water N=253, waarvan 155 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) Topsector Agro & Food N=131, waarvan 89 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) Op het gebied van Agro & Food is de voedselverwerkende industrie de belangrijkste sector voor de TI. Alhoewel de achterban redelijk gelijk verdeeld is over de drie genoemde sectoren. 5

7 Export Bijna 90% van de bedrijven die hebben gereageerd op de enquête internationaal ondernemen geven aan te exporteren. Zij halen gemiddeld 56% van hun omzet uit export, gewogen naar omzet is dit zelfs 87%. Vorig jaar bleek al uit het FME onderzoek dat bedrijven in zeer veel landen actief zijn, gemiddeld in 24 landen. Dit jaar lag het gemiddelde op 20 landen. Bestemmingen De belangrijkste exportbestemming voor de Nederlandse technologische industrie is uiteraard Duitsland. Veel Europese en westerse landen komen terug in de top 20, opvallend zijn de hoge posities voor China en Rusland. Vraag: Wat is (zijn) op dit moment de belangrijkste exportbestemming(en) voor uw bedrijf? Exportbestemmingen 2012 % 74% 2. België 45% 3. Verenigd Koninkrijk 40% 4. Frankrijk 33% 5. Verenigde Staten 25% 6. China 23% 7. Rusland 17% 8. Italië 17% 9. Denemarken 15% 10. Spanje 13% 11. Zwitserland 13% 12. Zweden 12% 13. Noorwegen 11% 14. VAE 10% 15. Singapore 10% 16. Polen 10% 17. Brazilië 9% 18. Turkije 9% 19. India 9% 20. Australië 8% N=474, meerdere antwoorden mogelijk Deze exportbestemmingen zijn zeer verschillend voor de specifieke sectoren binnen de technologische industrie. Alhoewel de top 10 van landen in grote mate overeenkomen zijn er toch duidelijke verschillen aan te wijzen en te verklaren voor de sectoren. De maritieme sector is zeer internationaal en kent een aantal bekende scheepsbouwlanden. Niet verwonderlijk nemen China, Singapore, Brazilië en Noorwegen een hoge positie in. Voor olie & gas speelt het Midden Oosten een belangrijkere rol, terwijl voor duurzame energie landen als China, Zuid- Korea en Japan hoog staan vanwege de investeringen die vanuit die landen worden gedaan op het gebied van duurzame energiewinning. Een overzicht van de exportbestemmingen per sector is te vinden op de volgende pagina. 6

8 Exportbestemmingen 2012 Medische Technologie N=52 2. België 3. Verenigd Koninkrijk 4. Frankrijk 5. Italië 6. Rusland 7. Verenigde Staten 8. China 9. Spanje 10. Zwitserland Exportbestemmingen 2012 Olie & Gas N=49 2. Verenigd Koninkrijk 3. VAE 4. België 5. Frankrijk 6. Saoedi-Arabië 7. Australië 8. Rusland 9. Noorwegen 10. Singapore Exportbestemmingen 2012 Maritiem N= China 3. België 4. Verenigd Koninkrijk 5. Singapore 6. India 7. Verenigde Staten 8. Brazilië 9. Frankrijk 10. Noorwegen Exportbestemmingen 2012 Cleantech Holland N=51 2. België 3. China 4. Verenigde Staten 5. Verenigd Koninkrijk 6. Italië 7. Frankrijk 8. Zuid-Korea 9. Zwitserland 10. Japan Exportbestemmingen 2012 Infrastructuur N=85 2. België 3. Frankrijk 4. Verenigd Koninkrijk 5. Verenigde Staten 6. China 7. Rusland 8. Denemarken 9. Australië 10. Polen Exportbestemmingen 2012 GMV N=23 2. Frankrijk 3. België 4. Verenigde Staten 5. Rusland 6. Verenigd Koninkrijk 7. China 8. Spanje 9. Brazilië 10. Italië Groeilanden Duitsland doet het zoals ieder jaar goed als groeiland. België en de VS hebben duidelijk aan belang verloren, terwijl China en Brazilië ten opzichte van de voorgaande jaren belangrijker zijn geworden voor groei. Vraag: Welke landen zijn voor de toekomstige groei van uw onderneming het belangrijkst? Groeilanden België 3. VK 4. Frankrijk 5. Rusland 6. VS 7. China 8. Brazilië 9. Polen 10. India Groeilanden VK 3. België 4. Frankrijk 5. VS 6. Rusland 7. China 8. Brazilië 9. Italië 10. Polen Groeilanden VK 3. Frankrijk 4. China 5. Brazilië 6. Rusland 7. Polen 8. België 9. VS 10. India N=432 (2010), N=236 (2011), N=478 (2012) 7

9 Ook de groeilanden zijn zeer sectorspecifiek, hieronder een overzicht. Groeilanden 2012 Medische Technologie 2. Verenigd Koninkrijk 3. China 4. Rusland 5. Frankrijk 6. België 7. Brazilië 8. India 9. Spanje 10. Verenigde Staten Groeilanden 2012 Maritiem 2. Brazilië 3. China 4. Verenigd Koninkrijk 5. Singapore 6. België 7. Frankrijk 8. India 9. Rusland 10. Noorwegen Groeilanden 2012 Infrastructuur 2. Brazilië 3. Verenigd Koninkrijk 4. Polen 5. Rusland 6. China 7. Frankrijk 8. België 9. India 10. Turkije N=52 N=114 N=85 N=51 Groeilanden 2012 Cleantech Holland 2. Verenigd Koninkrijk 3. Frankrijk 4. België 5. Verenigde Staten 6. China 7. Italië 8. Polen 9. Brazilië 10. Spanje N=49 Groeilanden 2012 Olie & Gas 2. Saoedi-Arabië 3. VAE 4. Brazilië 5. Frankrijk 6. Verenigd Koninkrijk 7. India 8. Polen 9. Rusland 10. Australië N=23 Groeilanden 2012 GMV 1. Rusland 2. Duitsland 3. Brazilië 4. Frankrijk 5. China 6. Polen 7. India 8. Verenigd Koninkrijk 9. Spanje 10. Verenigde Staten Uitbesteding Bedrijven in de technologische industrie doen niet alleen aan export maar zijn internationaal steeds actiever in het uitbesteden van bedrijfsactiviteiten. Zo n 40% van de bedrijven doet aan uitbesteding van productie, en 15% van de bedrijven heeft service uitbesteed naar het buiteland. Ook denkt een vijfde van de bedrijven na om in de toekomst uit te besteden. Vraag: Besteedt u bedrijfsactiviteiten uit naar het buitenland? Besteedt u bedrijfsactiviteiten uit? % Ja, uitbesteding van (een deel van de) productie 40% Ja, uitbesteding service (verkoop, reparatie etc.) 15% Nee, maar voor de toekomst interessant 19% Nee, niet interessant voor ons 23% Weet niet / wil niet zeggen 3% N=589 Huidige uitbesteding De belangrijkste landen waar op dit moment bedrijfsactiviteiten naar worden uitbesteed zijn China, Duitsland en Polen. 8

10 Vraag: Naar welke landen heeft u bedrijfsactiviteiten uitbesteed? Uitbesteding China 2. Duitsland 3. Tsjechië 4. Polen 5. Hongarije 6. India 7. Roemenië 8. VS 9. België 10. VK N=280 Uitbesteding China 2. Duitsland 3. Polen 4. India 5. VS 6. Roemenië 7. VK 8. België 9. Tsjechië 10. Vietnam N=478 Toekomstige uitbesteding Voor de toekomst zijn vooral China, India, Brazilië en Turkije interessant. Daarnaast zien bedrijven ook toekomstige kansen in Oost Europa en opkomend Azië. Vraag: Welke landen zijn voor uw onderneming in de toekomst mogelijk interessant voor de uitbesteding van bedrijfsactiviteiten? Toekomstige Uitbesteding China 2. India 3. Brazilië 4. Turkije 5. Vietnam 6. Polen 7. VS 8. Duitsland 9. Rusland 10. Roemenië N=123 (2011), N=219 (2012) Toekomstige Uitbesteding China 2. India 3. Brazilië 4. Turkije 5. Duitsland 6. VS 7. Polen 8. Vietnam 9. Roemenië 10. Indonesië Knelpunten & Barrières Zakendoen in het buitenland is niet eenvoudig, zeker niet in opkomende markten. Hieronder een overzicht van de grootste knelpunten en barrières die bedrijven ervaren bij het internationaal zakendoen. Vraag: Wat zijn de knelpunten die u ervaart op het gebied van internationaal ondernemen? Knelpunten Export 2012 Het vinden van lokale handelspartners / distribiteurs 39% Wet- en regelgeving vanuit de overheid 38% Invoerbelemmeringen en douaneprocedures 29% Onvoldoende kennis, tijd en mankracht binnen het eigen bedrijf 27% Gebrek aan marktkennis 23% Betaling- en valutatrisico's 23% Corruptie 19% Onvoldoende financerings- of verzekeringsfaciliteiten 17% Beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel 15% Lokale producteisen (technische regels en standaarden) 15% Oneerlijke concurrentie vanuit andere landen 15% Geen knelpunten 11% N=478 9

11 Handelsbarrières De belangrijkste handelsbarrières zijn ten opzichten van 2010 niet veranderd. Wel lijken bedrijven meer last te hebben van barrières gezien de afname van het aantal bedrijven dat geen barrières ervaart. In de steekproef van 2012 ervaart 81% van de bedrijven barrières tegenover 68% in Vraag: Wat zijn de belangrijkste handelsbarrières die u ervaart op het gebied van internationaal ondernemen? Handelsbarrières Export Douaneprocedures (moeizame procedures, oneerlijke of ongelijke belastingen 22% 25% Interne regelgeving 20% 19% Technische regels en standaarden 17% 16% Tariefbarrières (importtarieven) 13% 16% Onterechte staatssteun aan buitenlandse concurrenten 12% 11% Intellectual Property Rights (slechte bescherming of implementatie van regels) 9% 10% Discriminatie bij (overheids)aanbestedingen 7% 5% Barrières voor Foreign Direct Investment (beperkt buitenlands eigendom e.d.) 2% 1% Beperkte toegang tot grondstoffen (export restricties, prijsdiscriminatie e.d.) 2% 1% Geen handelsbarrières 32% 19% N=480 (2010), N=578 (2012) Barrièrelanden Barrières worden veel ervaren in opkomende markten, met name in de BRIC-landen. Vraag: In welke landen ervaart u handelsbarrières op het gebied van internationaal ondernemen? Barrièrelanden 2010 China Rusland Brazilië India Verenigde Staten Duitsland Frankrijk Turkije Iran Oekraïne N=254 (2010), N=190 (2012) Barrièrelanden 2012 Brazilië China Rusland India Verenigde Staten Duitsland Saoedi-Arabië Turkije België Iran Ondersteuning Om bedrijven te helpen bij internationaal ondernemen is het belangrijk om te weten wat bedrijven wensen aan ondersteuning vanuit de branchevereniging en de overheid. Gewenste Ondersteuning Vanuit FME en branches verwachten bedrijven het organiseren van sectorspecifieke activiteiten als missies, seminars en beurzen. Daarnaast maakt men graag gebruik van de expertise en het netwerk van FME of de branchevereniging. De lobby richting Den Haag en Brussel vindt men ook zeer belangrijk. 10

12 Vraag: Welke ondersteuning / dienstverlening wenst u vanuit FME of uw branchevereniging op het gebied van internationaal ondernemen? Gewenste ondersteuning vanuit FME of branche % Organiseren van sectorspecifieke handelsmissies (inkomend en uitgaand) 42% Netwerkfunctie en ervaringsuitswisseling 41% Vraagbaakfunctie op het gebied van Internationaal Ondernemen 39% Lobbyfunctie in Den Haag en Brussel 34% Organiseren van seminars op specifieke sectoren en/of onderwerpen 29% Het vinden van betrouwbare buitenlandse partners, leveranciers en productielocaties 29% Organiseren van sectorspecifieke collectieve beursinzendingen 23% Initiëren van samenwerking binnen sectoren / clusters (exportplatforms) 22% Organiseren van trainingen en workshops op het gebied van internationaal ondernemen 17% Individueel advies bij het internationaliseringsproces van uw bedrijf (product & marktstrategie, outsourcing en offshoring) 13% FME of branchespecifiek steunpunt in prioriteitsland 9% Anders, namelijk 2% Geen ondersteuning nodig 13% N=483, meerdere antwoorden mogelijk Ondersteuning Overheid Bedrijven verwachten met name ondersteuning vanuit de overheid op het gebied van informatievoorziening en bij het vinden van contact met lokale partijen in het buitenland. Vraag: Aan welke ondersteuning vanuit de overheid op het gebied van internationaal ondernemen heeft u het meest behoefte? Gewenste ondersteuning vanuit de overheid % Informatie over buitenlandse markten, commerciële kansen en technologische ontwikkelingen 38% Informatievoorziening over wet- en regelgeving (importtarieven, douane-procedures etc.) 32% Ondersteuning bij de zoektocht naar geschikte lokale agenten / distribiteurs 26% Bemiddeling bij het versoepelen van de markttoegang bij export van uw product 19% Het vinden van partners voor samenwerking, investering of kennisdeling 18% Introductie van uw product bij buitenlandse partners 15% (Handels) culturele informatie 13% Aanwezigheid van diplomaat bij beurzen, missies, ceremonies en mogelijk onderhandelingen 13% Weet niet / wil niet zeggen 12% Het oplossen van (juridische) conflicten 7% Het aantrekken van buitenlandse bedrijven naar Nederland 2% Anders, namelijk 3% Geen behoefte aan ondersteuning vanuit de overheid 17% N=483, meerdere antwoorden mogelijk Exportkrediet & Exportkredietverzekering Voor ongeveer een kwart tot een derde van de bedrijven is het niet verkrijgen van exportkrediet of exportkredietverzekering een belemmering. Stelling: Het niet kunnen verkrijgen van exportfinanciering is een belemmering voor de omzetgroei van mijn bedrijf Zeer mee eens 11% 10% Mee eens 21% 19% Niet mee eens / niet mee oneens 34% 31% Mee oneens 28% 34% Zeer mee oneens 6% 6% N=480 (2010), N=435 (2012) 11

13 Stelling: Het niet kunnen verkrijgen van exportkredietverzekering is een belemmering voor de omzetgroei van mijn bedrijf Zeer mee eens 10% 11% Mee eens 27% 21% Niet mee eens / niet mee oneens 33% 32% Mee oneens 24% 30% Zeer mee oneens 6% 6% N=480 (2010), N=438 (2012) Stellingen Bedrijven zijn niet tevreden over de inzet van de overheid en de Tweede Kamer voor de internationale concurrentiepositie van Nederland. Bedrijven zien graag dat er een bewindspersoon voor buitenlandse handel wordt aangesteld. Stelling: De overheid doet voldoende om de internationale concurrentiepositie van het Nederlands bedrijfsleven te versterken Zeer mee eens 1% 2% 2% Mee eens 20% 31% 23% Niet mee eens / niet mee oneens 44% 36% 29% Mee oneens 27% 27% 37% Zeer mee oneens 9% 5% 9% N=482 (2010), N=280 (2011), N= 478 (2012) Stelling: De Tweede Kamer doet voldoende om de internationale concurrentiepositie van het Nederlands bedrijfsleven te versterken Zeer mee eens 1% Mee eens 12% Niet mee eens / niet mee oneens 26% Mee oneens 48% Zeer mee oneens 13% N= 478 Stelling: Er moet weer een minister van buitenlandse handel komen Zeer mee eens 24% Mee eens 39% Niet mee eens / niet mee oneens 27% Mee oneens 7% Zeer mee oneens 3% N=

14 Analyse: Topsector HTSM Een van de prioriteiten van FME Internationaal Ondernemen ligt bij de topsector High Tech Systemen & Materialen. Tijdens dit onderzoek is een eerste verdiepingsslag gemaakt om te kijken in hoeverre de FME achterban zichzelf herkend in de topsector HTSM en in welke verschillende toepassingen en technologieën zij actief zijn binnen deze sector. In totaal hebben 169 individuele bedrijven aangegeven actief te zijn in een van de hieronder genoemde toepassingen/technologieën. N=295, waarvan 169 unieke bedrijven (meerdere antwoorden mogelijk) Huidige exportbestemmingen Land * 2. België 3. Verenigd Koninkrijk 4. Frankrijk* 5. Verenigde Staten* 6. China* 7. Italië 8. Zwitserland 9. Rusland 10. Zweden 11. Oostenrijk 12. Denemarken Groeilanden Groeilanden EU * 2. Frankrijk* 3. Verenigd Koninkrijk 4. België 5. Polen 6. Italië 7. Spanje 8. Zweden 9. Denemarken 10. Tsjechië N=158 N= Japan 14. Spanje 15. Polen 16. Turkije 17. Noorwegen 18. Tsjechië 19. VAE 20. India 21. Singapore 22. Zuid-Korea* 23. Australië 24. Brazilië Groeilanden niet-eu 1. China* 2. Verenigde Staten* 3. India 4. Brazilië 5. Rusland 6. VAE 7. Zwitserland 8. Saoedi-Arabië 9. Zuid-Korea* 10. Turkije N=145 *Genoemde prioriteitslanden in de buitenlandaanpak van de topsector HTSM 13

15 De gewenste ondersteuning vanuit FME of de overheid wijkt niet significant af van de totale resultaten. Wel is er in de resultaten meer behoefte aan (internationale) samenwerking. Gewenste ondersteuning vanuit FME of branche Totaal HTSM Organiseren van sectorspecifieke handelsmissies (inkomend en uitgaand) 42% 41% Netwerkfunctie en ervaringsuitswisseling 41% 37% Vraagbaakfunctie op het gebied van Internationaal Ondernemen 39% 31% Lobbyfunctie in Den Haag en Brussel 34% 33% Organiseren van seminars op specifieke sectoren en/of onderwerpen 29% 25% Het vinden van betrouwbare buitenlandse partners, leveranciers en productielocaties 29% 27% Organiseren van sectorspecifieke collectieve beursinzendingen 23% 20% Initiëren van samenwerking binnen sectoren / clusters (exportplatforms) 22% 24% Organiseren van trainingen/ workshops op het gebied van internationaal ondernemen 17% 12% Individueel advies bij het internationaliseringsproces van uw bedrijf (product & marktstrategie, outsourcing en offshoring) 13% 9% FME of branchespecifiek steunpunt in prioriteitsland 9% 11% Anders, namelijk 2% 3% Geen ondersteuning nodig 13% 12% N=480 (Totaal), N=169 (HTSM) Gewenste ondersteuning vanuit de overheid Totaal HTSM Informatie over buitenlandse markten, kansen en technologische ontwikkelingen 38% 38% Informatievoorziening over wet- en regelgeving (importtarieven, douane-procedures 32% 25% Ondersteuning bij de zoektocht naar geschikte lokale agenten / distribiteurs 26% 25% Bemiddeling bij het versoepelen van de markttoegang bij export van uw product 19% 15% Het vinden van partners voor samenwerking, investering of kennisdeling 18% 23% Introductie van uw product bij buitenlandse partners 15% 14% (Handels) culturele informatie 13% 14% Aanwezigheid van diplomaat bij beurzen, missies, ceremonies etc. 13% 9% Weet niet / wil niet zeggen 12% 14% Het oplossen van (juridische) conflicten 7% 4% Het aantrekken van buitenlandse bedrijven naar Nederland 2% 2% Anders, namelijk 3% 8% Geen behoefte aan ondersteuning vanuit de overheid 17% 15% N=480 (Totaal), N=169 (HTSM) De stellingen omtrent het verkrijgen van exportkrediet of export kredietverzekering leveren geen significante afwijkende antwoorden op ten opzichten van het totaal. Stelling: Het niet kunnen verkrijgen van exportfinanciering is een belemmering voor de omzetgroei van mijn bedrijf. Totaal HTSM Zeer mee eens 10% 11% Mee eens 19% 17% Niet mee eens / niet mee oneens 31% 32% Mee oneens 34% 34% Zeer mee oneens 6% 6% N=435 (Totaal), N=155 (HTSM) Stelling: Het niet kunnen verkrijgen van exportkredietverzekering is een belemmering voor de omzetgroei van mijn bedrijf. Totaal HTSM Zeer mee eens 11% 12% Mee eens 21% 16% Niet mee eens / niet mee oneens 32% 35% Mee oneens 30% 31% Zeer mee oneens 6% 6% N=438 (Totaal), N=153 (HTSM) 14

16 Noot Dit onderzoek is uitgevoerd door FME Internationaal Ondernemen. Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen via internationaal@fme.nl Voor informatie of ondersteuning op het gebied van internationaal ondernemen kunt u contact opnemen met FME Internationaal Ondernemen of een van de deelnemende internationaal actieve brancheverenigingen De uitkomsten zijn gebaseerd op de totale responsgroep, en dus algemeen van aard. Prioriteiten en cijfers zijn verschillend per sector. Een aantal vragen zijn vanwege vertrouwelijkheid buiten beschouwing gelaten Open antwoorden zijn bij de uitwerking van deze resultaten buiten beschouwing gelaten Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de aanwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaardt de Vereniging FME-CWM deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele voorkomende fouten of onvolledigheden. Vereniging FME-CWM, augustus

Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen. juni 2013

Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen. juni 2013 Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen juni 2013 Auteur / Onderzoeker: Dhr. P.M. Walison MSc Beleidsadviseur Internationaal Ondernemen Zoetermeer, juni 2013 Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave

Nadere informatie

Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen

Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen Rapport Onderzoek Internationaal Ondernemen Versie juli 2014 Auteur / Onderzoeker: Daniëlle ten Hagen BSc, FME afdeling Internationaal Ondernemen Zoetermeer, juli 2014 Hoewel aan de totstandkoming van

Nadere informatie

Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie

Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie Workshop Internationaal Ondernemen Micha van Lin, Hoofd Internationaal Ondernemen Patrick Walison, Adviseur Internationaal Ondernemen 6-12-2011 1 FME-CWM Werkgeversorganisatie

Nadere informatie

RAPPORT. FME-onderzoek Internationaal Ondernemen 2015

RAPPORT. FME-onderzoek Internationaal Ondernemen 2015 RAPPORT FME-onderzoek Internationaal Ondernemen 2015 Inhoudsopgave Introductie... 3 Bedrijfsachtergrond... 4 Werknemers... 4 Omzet... 4 Topsectoren... 5 Export... 8 Exportbestemmingen... 9 Groeilanden...

Nadere informatie

Internationale Kansen & Knelpunten

Internationale Kansen & Knelpunten Onderzoeksrapport Internationale Kansen & Knelpunten Onderzoeksrapport van- en voor de Nederlandse Life Sciences & Health sector Versie 2015 Mede mogelijk gemaakt door: www.tfhc.nl Task Force Health Care

Nadere informatie

China: Kansen en Knelpunten voor de Technologische Industrie

China: Kansen en Knelpunten voor de Technologische Industrie China: Kansen en Knelpunten voor de Technologische Industrie Aanleiding China is een land met veel kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Ondanks de mogelijkheden is het een lastige markt om in te

Nadere informatie

Enquête Internationalisering Rapportage Persbericht januari 2011

Enquête Internationalisering Rapportage Persbericht januari 2011 Enquête Internationalisering Rapportage Persbericht januari 2011 Auteurs: P. M. Walison MSc, Trainee Internationaal Ondernemen Dhr. P. van Kuijen, Sectormanager Zoetermeer, 24 januari 2011 Hoewel aan de

Nadere informatie

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1 1. Goederenexport van Australië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Australische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1 1. Goederenexport van het Verenigd Koninkrijk naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Britse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1 1. Goederenexport van Zuid-Korea naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zuid-Koreaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro). Bron: International

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1 1. Goederenexport van Canada naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Canadese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Dutch Sports Infrastructure. Nationaal Export Event. Ruben Dubelaar

Dutch Sports Infrastructure. Nationaal Export Event. Ruben Dubelaar Nationaal Export Event Ruben Dubelaar I 1 Wat doet FME met voetbal? I 2 Clusters FME Agro & Food Betaalbaar en gezond voedsel voor iedereen met technologie uit NL door slimmere samenwerking in de keten.

Nadere informatie

RAPPORT. FME Onderzoek Internationaal Ondernemen 2016

RAPPORT. FME Onderzoek Internationaal Ondernemen 2016 RAPPORT FME Onderzoek Internationaal Ondernemen 2016 2 Zoetermeer, juli 2016 Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de aanwezigheid van eventuele (druk)fouten

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1 1. Goederenexport van Zwitserland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zwitserse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1 1. Goederenexport van Ierland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Ierse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1 1. Goederenexport van Spanje naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Spaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1 1. Goederenexport van de Verenigde Arabische Emiraten naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners van de Verenigde Arabische

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Dan Pretoria, Zuid -Afrika Wat kunt u verwachten bij deze

Nadere informatie

FME Ondernemersonderzoek 2017 Internationaal Ondernemen. Maand van Internationaal Ondernemen 2018

FME Ondernemersonderzoek 2017 Internationaal Ondernemen. Maand van Internationaal Ondernemen 2018 Internationaal Ondernemen Maand van Internationaal Ondernemen 2018 Voorwoord Voorwoord Voor je liggen de uitkomsten van het onderdeel Internationaal Ondernemen van het. Het onderzoek is in de periode juni

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers België-Nederland juni 2019

Handels- en investeringscijfers België-Nederland juni 2019 Handels- en investeringscijfers België-Nederland juni 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. David Mark via Pixabay - brouwerij, België Wat kunt u verwachten

Nadere informatie

Toerisme in Cijfers Tourism in Figures. Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016

Toerisme in Cijfers Tourism in Figures. Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016 2016 Toerisme in Cijfers Tourism in Figures XL Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016 Juli 2017 AANTAL AANKOMSTEN PER MAAND, 2016 Tabel P. Table NUMBER OF ARRIVALS BY MONTH,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-april 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juli 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

SBI-indeling, omzetniveau en internationale handel in goederen van de leden van de FME en aangesloten brancheverenigingen

SBI-indeling, omzetniveau en internationale handel in goederen van de leden van de FME en aangesloten brancheverenigingen SBI-indeling, omzetniveau en internationale handel in goederen van de leden van de FME en aangesloten brancheverenigingen CBS April 2019 Inhoud Werkblad Inhoud Toelichting Toelichting bij de tabellen Tabel

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Thaysey Pixabay, Brazilië Wat kunt u verwachten bij deze handelscijfers:

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Orange Opera House Wat kunt u verwachten bij deze handelscijfers:

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Denemarken-Nederland april 2019

Handels- en investeringscijfers Denemarken-Nederland april 2019 Handels- en investeringscijfers Denemarken-Nederland april 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Nyhavn in Kopenhagen, Denemarken Wat kunt u verwachten bij

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-augustus 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-juni 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland maart 2019

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland maart 2019 Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland maart 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Skyline Calgary, Canada Wat kunt u verwachten bij deze handelscijfers:

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (!

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (! Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen 2016 Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige (!) cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen, april 2017 1 ALGEMEEN OOST-

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september 2016 Bron: Cijfers FOD Economie-ADSEI 2015: definitieve cijfers 2016: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen, januari 2017

Nadere informatie

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september

Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september Aankomsten en overnachtingen Oost-Vlaanderen Januari-september 2016-2017 Bron: Cijfers FOD Economie-Algemene Directie Statistiek 2016: definitieve cijfers 2017: voorlopige cijfers Studiecel Toerisme Oost-Vlaanderen,

Nadere informatie

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS OVERNACHTINGEN 2015-2016 - 9 maanden VOORLOPIGE CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS 2015-2016 - 9 months PRELIMINARY FIGURES BELGIUM België 15 668 923 15 878 478 +209 555 +1,3% Belgium Nederland 4 071 014 3

Nadere informatie

Internationaal succesvol, ook voor u dichtbij!? TNS Nipo

Internationaal succesvol, ook voor u dichtbij!? TNS Nipo Internationaal succesvol, ook voor u dichtbij!? TNS Growth Map Achtergrond De Kamer van Koophandel Amsterdam heeft zich tot doel gesteld bedrijven in de regio internationaal meer actief te krijgen om zo

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Slowakije-Nederland 1 1. Goederenexport van Slowakije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Slowaakse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zweden-Nederland 1 1. Goederenexport van Zweden naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zweedse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1 1. Goederenexport van de Verenigde Staten naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners uit de Verenigde Staten (bedragen x 1.000 euro)

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Luxemburg-Nederland 1 1. Goederenexport van Luxemburg naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Luxemburgse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Noorwegen-Nederland 1 1. Goederenexport van Noorwegen naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Noorse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14. Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie

Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14. Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14 Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd

Nadere informatie

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast.

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast. Tekst actief lezen 1. Jullie gaan in tweetallen de tekst Belangrijke wereldleiders in Nederland voor NSS 2014 lezen. Zorg dat jullie een pen of potlood bij de hand hebben. Jullie gaan om de beurt een stukje

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner >> Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal Partners for International Business Overheid als strategische

Nadere informatie

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Internationaal ondernemen is een belang - rijke pijler onder de Nederlandse economie.

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Hongarije-Nederland 1 1. Goederenexport van Hongarije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Hongaarse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Duitsland-Nederland 1 1. Goederenexport van Duitsland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Duitse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Italië-Nederland 1 1. Goederenexport van Italië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Italiaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Frankrijk-Nederland 1 1. Goederenexport van Frankrijk naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Franse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers België-Nederland 1 1. Goederenexport van België naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Belgische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Turkije-Nederland 1 1. Goederenexport van Turkije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Turkse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Rusland-Nederland 1 1. Goederenexport van Rusland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Russische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Hongkong-Nederland 1 1. Goederenexport van Hongkong naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Hongkongse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers China-Nederland 1 1. Goederenexport van China naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Chinese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Israël-Nederland 1 1. Goederenexport van Israël naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Israëlische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN Met dank aan: Flanders Investment & Trade presenteert de derde editie van de EXPORTbarometer, deze keer in samenwerking met Agoria, essenscia, Fevia, UNIZO en Voka. In juni 2015 hielden we een grootschalige

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers China-Nederland februari 2019

Handels- en investeringscijfers China-Nederland februari 2019 Handels- en investeringscijfers China-Nederland februari 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Beijing West treinstation, China Wat kunt u verwachten bij

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Tunesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Tunesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

PT Marktbeeld Uien. Marktinformatie binnen- en buitenland

PT Marktbeeld Uien. Marktinformatie binnen- en buitenland Nummer 1, 12 februari 2010 Peter van der Salm 079-3470662 I. Beursprijzen PT Marktbeeld Uien Marktinformatie binnen- en buitenland Het jaar 2009 begon met lage uienprijzen, maar vanaf het voorjaar hebben

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Bulgarije-Nederland 1 1. Goederenexport van Bulgarije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Bulgaarse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Portugal-Nederland 1 1. Goederenexport van Portugal naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Portugese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Saoedi-Arabië-Nederland 1 1. Goederenexport van Saoedi-Arabië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Saoudi-Arabische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Polen-Nederland 1 1. Goederenexport van Polen naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Polen exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN 2015

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Nigeria-Nederland 1 1. Goederenexport van Nigeria naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Nigeriaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Algerije-Nederland 1 1. Goederenexport van Algerije naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Algerijnse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Griekenland-Nederland 1 1. Goederenexport van Griekenland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Griekse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Kroatië-Nederland 1 1. Goederenexport van Kroatië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Kroatische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Rapportage Trends & Signalen uit het Internationale Vestigingsklimaat van de MRDH in 2015

Rapportage Trends & Signalen uit het Internationale Vestigingsklimaat van de MRDH in 2015 Rapportage Trends & Signalen uit het Internationale Vestigingsklimaat van de MRDH in 2015 Niels Krol Investor Relations Manager 14 april 2016 Regionale acquisitiepartners 1 Binnen het MRDH gebied richten

Nadere informatie

nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen

nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen Ten gevolge van de

Nadere informatie

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland

nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 726 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 27 juni 2017 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Libië-Nederland 1 1. Goederenexport van Libië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Libische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Partners for International Business (PIB) is een

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland 1 1. Goederenexport van Vietnam naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Vietnamese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Mexico-Nederland 1 1. Goederenexport van Mexico naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Mexicaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Indonesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Indonesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Indonesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland 1 1. Goederenexport van Brazilië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Braziliaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Egypte-Nederland 1 1. Goederenexport van Egypte naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Egyptische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ivoorkust-Nederland 1 1. Goederenexport van Ivoorkust naar andere landen Tabel 1: Voornaamste exportpartners Ivoorkust (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Singapore-Nederland 1 1. Goederenexport van Singapore naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Singaporese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Colombia-Nederland 1 1. Goederenexport van Colombia naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Colombiaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Tunesië-Nederland 1 1. Goederenexport van Tunesië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Tunesische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland

nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 272 van ORTWIN DEPOORTERE datum: 23 januari 2018 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Kinderbijslag - Kinderen in het buitenland Kinderen moeten

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Estland-Nederland 1 1. Goederenexport van Estland naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Estse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Pakistan-Nederland 1 1. Goederenexport van Pakistan naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Pakistaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Chili-Nederland 1 1. Goederenexport van Chili naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Chileense exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2018 tijdvak 1 economie CSE GL en TL GT-0233-a-18-1-b Handelsakkoord informatiebron 1 wisselkoers 1 US dollar ($) in euro ( ) 0,780 wisselkoers 0,770 0,760 0,750 0,740 0,730 0,720

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Ghana-Nederland 1 1. Goederenexport van Ghana naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Ghanese exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Iran-Nederland 1 1. Goederenexport van Iran naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Iraanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT IN 2014

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland 1 1. Goederenexport van Zuid-Afrika naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Zuid-Afrikaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 20 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst

Nadere informatie

Instituut voor de nationale rekeningen. Statistiek buitenlandse handel. Kwartaalbericht 2013-I

Instituut voor de nationale rekeningen. Statistiek buitenlandse handel. Kwartaalbericht 2013-I nstituut voor de nationale rekeningen Statistiek buitenlandse handel Kwartaalbericht 2013- nstituut voor de nationale rekeningen Nationale Bank van België, Brussel Alle rechten voorbehouden. De volledige

Nadere informatie

Welkom bij de break-out sessie Samen grenzen verkennen op nieuwe markt Iran

Welkom bij de break-out sessie Samen grenzen verkennen op nieuwe markt Iran Welkom bij de break-out sessie Samen grenzen verkennen op nieuwe markt Iran Programma break-out sessie Introductie Iran Ruben Dubelaar, Manager Internationaal Ondernemen Kenniscarrousel met 3 tafels Ervaringen

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1 Handels- en investeringscijfers Marokko-Nederland 1 1. Goederenexport van Marokko naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Marokkaanse exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE EXPORT

Nadere informatie

Statistiek Bloembollen

Statistiek Bloembollen Statistiek Bloembollen Van Ed Slagboom Afdeling Statistiek Telefoonnummer 079-3470652 Pt-nummer Uw emailadres Zoetermeer d.d. 03 augustus 2009 Hierbij bieden wij u aan de exportstatistiek over de bloembollen

Nadere informatie

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN

HET VERTROUWEN IN HET WERELDWIJDE ECONOMISCHE KLIMAAT BLIJFT STIJGEN 2018 Met dank aan: Flanders Investment & Trade presenteert de zesde editie van de EXPORTbarometer, deze keer in samenwerking met essenscia, Fevia, UNIZO en Voka. In juni 2018 hielden we een grootschalige

Nadere informatie

Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Albanië dubbele 14-12-2001 22-07-2004 15-11-2005 Trb.2004, 281 Argentinië dubbele 04-03-1994 27-12-1996

Nadere informatie

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019 Handels- en investeringscijfers Vietnam-Nederland mei 2019 Dit overzicht is gemaakt in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Rijstvelden in de provincie Hà Giang, Vietnam - Pixabay Wat kunt

Nadere informatie

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10%

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10% wereldhandel in 1000 ton Factsheet druiven oktober FACTSHEET DRUIVEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Groei wereldhandel in druiven, vooral nieuwe markten Zuid en

Nadere informatie

Ernst & Young ICT Leadership. Resultaten ICT Barometer over conjunctuur, bestedingen en offshore outsourcing. Jaargang 6 17 mei 2006.

Ernst & Young ICT Leadership. Resultaten ICT Barometer over conjunctuur, bestedingen en offshore outsourcing. Jaargang 6 17 mei 2006. Ernst & Young ICT Leadership Resultaten ICT Barometer over conjunctuur, bestedingen en offshore outsourcing Jaargang 6 17 mei 2006 ICTbarometer Inhoud ICT-conjunctuur ICT-bestedingen Offshore ICT outsourcing

Nadere informatie