Energetisch renoveren van oude gebouwen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energetisch renoveren van oude gebouwen"

Transcriptie

1 Energetisch renoveren van oude gebouwen Koen Govers - Operations Manager Herbestemming van erfgoed : 3 cases uit de praktijk Bethaniënhuis in Zoersel Droogloodsen in Kortrijk Kendall in Antwerpen

2 :: Voorstelling Cenergie Focus: Energie-efficiëntie in gebouwen Aanpak: Integrale dienstverlening doorheen de levenscyclus van gebouwen Advies-, ontwerp-, ingenieurs- en managementdiensten Duurzaam evenwicht tussen : Energie-efficiëntie Comfort Project- en Facilitybeheer Kostenefficiëntie Onafhankelijk advies- en ingenieursbureau Multidisciplinair team van 35 medewerkers 2 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

3 :: CASE - BETHANIËNHUIS ZOERSEL 3 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

4 4 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

5 Ambitie & Programa Renovatie en herbestemming van een klooster tot een functioneel Administratief en Cultureel Centrum Integrale projectbenadering: dienstverlening: reorganisatie geografisch en structureel Maatregelen mbt duurzaamheid architectuur en technieken exploitatie en Facility Management 5 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

6 Dienstverlening: reorganisatie geografisch decentrale en verouderde werkomgeving hoge onderhoudskost veelvuldige verplaatsingen personeel inefficiëntie van dienstverlening en organisatie beperkte controle renovatie en uitbreiding van voormalig gemeentehuis: kasteel van Halle in een parkomgeving? 6 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

7 Dienstverlening: reorganisatie geografisch Opportuniteit aankoop Bethaniënhuis : integratie van nagenoeg alle diensten focus on core-business > professionalisering kwalitatieve dienstverlening aan bevolking uitbesteding van facilitaire diensten herbestemming waardevol kloostergebouw (landmark) Hoe? PPS-wedstrijdaanbesteding DBFMO conceptie, financiering, veranderingsmanagement, ICTplatform en exploitatie ACZ 7 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

8 Reorganisatie geografisch 8 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

9 Dienstverlening: reorganisatie structureel Optimalisatie van processen Voorheen: Kasteel (voormalig gemeentehuis) OCMW Lokale politie Zusterhuis (dienst vrije tijd) 3 Antennes (St.Antonius, Zoersel, Halle) Nu: 1 Administratief Centrum Socio-culturele delen Gemengde delen: Gemeentediensten, ocmw, lokale politie 2 Antennes (Zoersel, Halle) 9 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

10 Dienstverlening: reorganisatie structureel Nieuwe organisatiestructuur centralisatie van diensten (ocmw, lokale politie, gemeente) vormen van clusters (front- en backoffice) combineerbare staffuncties lokale antennes Gezamenlijke functies 10 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

11 Energieconcept Uitdaging: hoe een oud klooster aanpassen aan de comforteisen voor een moderne kantooromgeving, met aandacht voor energie- en kostenefficiëntie? 11 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

12 Uitgangspunten duurzaamheid Bouwteam beslissingen: Hergebruik van bestaande gebouw Optimalisatie van de gebouwenschil (compactheid en isolatie) Beperken van interne lasten (daglichtsturing, zonwerende beglazing, oriëntatie sheddak) Recuperatie van regenwater voor sanitair gebruik ICT: sturing verwarming van socio-culturele ruimten via reservering Verlichting: vraagsturing via aanwezigheidsdetectie en daglichtsturing Hybride ventilatie en nachtkoeling 12 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

13 Exploitatie en Facility Management Engagement voor 20 jaar inclusief energie Technisch- en gebouwenonderhoud HVAC Elektriciteit HS / MS Energie en nutsvoorzieningen Data en ICT Brandbeveiliging Gebouw Reguliere schoonmaak Exploitatie socio-culturele ruimten vergaderruimten foyer en kapel (feestzaal & seminarieruimte) Klusjesdienst 13 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

14 Concept architectuur organisatorische invulling 14 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

15 Concept architectuur Optimalisatie van de gebouwenschil (compactheid en isolatie) 15 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

16 Technische randvoorwaarden Compartimentering Brandcompartimentering Debiet: dag-nacht Functie (EPB) 16 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

17 Gelijkvloers 17 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

18 1 ste verdieping Conceptie en verbouwing 18 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

19 Zolderverdieping 19 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

20 Verbeteren gebouwschil Overkoepeling patio: betere compactheid en minder warmteverlies Nieuwe ramen: 70 % reductie warmteverlies tov enkel glas Zonwerende beglazing ipv zonwering Dakisolatie: 16 cm isolatie op betonkapconstructie Buitenmuurisolatie geen optie owv historisch karakter en bouwfysische problemen met binnenisolatie 20 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

21 Rozentuin - onthaal 21 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

22 Kapel - multifunctioneel 22 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

23 Verwarming Bestaande recente ketels behouden: Condenserende ketel Hoogrendementsketel Bijplaatsen nieuwe condenserende ketel Opsplitsing van het gebouw in verschillende gebruikszones 23 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

24 Ringleiding vs zonering Scenario 0 Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Methode Kengetal Dynamisch Dynamisch Dynamisch Werkregime Algemeen Standaard Gedetailleerd Gedetailleerd Werkuren Werkuren Werkuren + extra uren Werkuren + extra uren systeem Energiezuinig Ringleiding Ringleiding Zonering totaal oppervlakte m² 5.370, , , ,17 Totaal verwacht verbruik kwh , , ,10 Totaal verwacht verbruik kwh/m² 100 ( gem.128) 155,95 195,16 149,25 gasprijs /kwh 0,03 0, , , Jaarlijks verwachte kostprijs /j , , , ,71 Besparing KWh/j Scenario 3 t.o.v ,73 Besparing % 24% Besparing /j 7.757,37 24 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

25 KWh Gezoneerd verwarming systeem Verwacht verbruik , , , ,00 Blok rechts Blok links Atrium Admin Raadzaal Kapel Socio ,00 totaal ,00 0,00 Ringleiding Ringleiding Zonering Standaard - werkregime Gedetailleerd -werkregime Gedetailleerd -werkregime 25 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

26 Elektriciteit 26 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

27 Maatregelen elektriciteit Actieve koeling in burelen en vergaderzalen vermijden door: Interne warmtewinsten verminderen Energiezuinige verlichting met sturing ifv daglicht en aanwezigheid Zonnewinsten verminderen Sheddak zonder directe zoninstraling Spectraal selectieve beglazing zuid- en westgevel Hybride ventilatie toepassen s Nachts intensief ventileren met koele buitenlucht Thermische massa benutten Free cooling (intensieve ventilatie) overdag indien de temperatuur oploopt Hygiënische ventilatie via hetzelfde systeem Intelligent sturingssysteem zorgt voor optimale werking 27 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

28 Daglicht Daglichtfactor Verhouding van hoeveelheid licht binnen t.o.v. hoeveelheid licht buiten Vb lux buiten en 500 lux binnen DF 5 Bij een daglichtfactor van 5 is er een verlichtingsniveau van 500 lux tijdens 70% van de kantooruren door daglicht mogelijk Controle sheddaken Bestaande raamopeningen Typebeglazing 28 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

29 Verlichting Beperken van de interne lasten Regeling verlichting: 29 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

30 Elektriciteit verlichting Beperken van de koudevraag intern: verlichting Enkel voldoende verlichten wanneer nodig. Opgesteld vermogen Maximaal 10 W/m² voor kantoren Maximaal W/m².100 lux Hoogperformante TL-verlichting met elektronische ballast Vermindert verbruik met 15 tot 25 % Lichtterugval op einde levensduur 5 à 10 % in plaats van 20 à 30% Verlenging levensduur van naar uur Halogeenverlichting en gloeilampen vermijden 30 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

31 Hybride ventilatie Mechanische ventilatie als het moet, natuurlijke ventilatie als het kan Gemotoriseerd raam als luchttoevoer Stuurbaar, controleerbaar (debiet, tocht,..) Grotere debieten mogelijk overdag (free cooling) Grotere debieten mogelijk s nachts (nachtkoeling) 31 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

32 Principe hybride ventilatie 32 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

33 Gemotoriseerde ramen 33 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

34 Gemotoriseerde ramen Toevoer van verse lucht Gestuurd volgens: Info weerstation (windsnelheid, windrichting, regen) Temperatuursensor (comfort) CO2-sensor (bezetting) Werking: Hygiënische ventilatie: vensters worden enkele millimeters opengestuurd Nachtkoeling en freecooling: volledige kipstand 34 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

35 Nachtventilatie en freecooling Deze passieve koeltechniek kan enkel werken bij voldoende thermische massa in combinatie met andere maatregelen faseverschuiving Randvoorwaarden: Beperking interne warmtewinsten Efficiënte verlichting Energiezuinige kantoorapparatuur Zonwering Op O-, W- en Z-gevel 35 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

36 Nachtventilatie en freecooling Randvoorwaarden Kans op overdreven tocht tijdens bezetting beperken Opengaande delen voldoende stevig (sterke wind mogelijk) Buitenlucht niet te sterk vervuild Buitenomgeving niet te lawaaierig Nood aan voldoende, beschikbare thermische massa Massieve structuur: bv. betonnen draagstructuur Geen valse plafonds Gemotoriseerd raam ingeven als regelbare toevoeropening (RTO) niet mogelijk in EPB-software Brandcompartimentering dient rekening te houden met luchtstroming 36 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

37 Natuurlijke ventilatie Wind effect Winddruk op gebouwschil als drijvende kracht Toevoer via hoge druk zijde (loef) Afvoer via lage druk zijde (lij) 37 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

38 Natuurlijke ventilatie Schoorsteeneffect stackeffect Afhankelijk van: Temperatuurverschil: binnen-buiten Relatieve vochtigheid Gebouwhoogte Eigenschappen toevoeropeningen 38 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

39 Air Changes in h -1 Natuurlijke ventilatie Combinatie Schoorsteeneffect en stack effect Reële situatie Kunnen elkaar versterken Kunnen elkaar tegenwerken Calculated Air Changes by Thermal Bouyancy and Wind 14 0 C 2 C 4 C 6 C 8 C 10 C Wind Speed in m/s 39 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

40 Akoestische doorgang 40 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

41 Akoestische doorgang Integratie techieken in bestaande context Beperken van: Geluidsoverdracht tussen de kantoren en de gang Lage drukval omwille van de natuurlijk drijvende krachten (stack effect) 41 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

42 Akoestische doorgang 42 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

43 Dakextractoren 43 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

44 Dakextractoren Indien de natuurlijke krachten onvoldoende blijken te zijn Ondersteuning: Dagventilatie Nachtventilatie Gemotoriseerde kleppen 44 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

45 Hybride Ventilatie Kantoren: Natuurlijke toevoer, indien noodzakelijk ondersteund door mechanische afvoer Afvoer via een luchtgroep met warmtewiel (7.000 m³/u) Afvoer via 2 dakextractoren (2 x 9.000m³/u) Patio/raadzaal: Mechanische pulsie via verdringingsventilatie Recuperatie van de warmte uit de extractielucht van de kantoren via een warmtewiel 45 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

46 Luchtgroep Warmtewiel 85% rendement Overgedimensioneerde extractie Directe expansiekoeling voor koeling raadzaal Frequentiesturing Direct aangedreven ventilatoren Aangepaste vraagsturing met VAV-dozen en koppeling met hybride ventilatie 46 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

47 Regeling Vraaggestuurde ventilatie Moduleren van het debiet verse lucht in functie van de daadwerkelijk aanwezige personen. 47 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

48 Afgifte verwarming Bestaande radiatoren werden behouden uitgerust met thermostatisch kraanwerk Vloerverwarming in de patio (hoge ruimte) op 12 cm isolatie 48 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

49 Coördinatie uitvoering

50 Duurzaam beheren Energiezorgsysteem opstarten Energieboekhouding met telemetrie Energiejaarrapport Meetcampagnes 50 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

51 Aardgas (kwh) Evaluatie Brandstof Brandstofverbruik maandbasis: reëel versus simulatie Vrij goede overeenkomst jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov Gesimuleerd totaal Werkelijk totaal Erbisweb 51 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

52 Tijd (Uur) Evaluatie brandstof ,5 1 0,5 Brandstofverbruik: reëel versus normverbruik Verbeteropties: Regeling Nachtverlaging Weekendverlaging Gebruikstijden 0:00 13 nov :00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 14 nov 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 15 nov 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0:00 16 nov 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 0 Gas algemeen (kwh) Bedrijfsuren Norm Erbisweb 52 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

53 Evaluatie electriciteit Elektriciteitsverbruik Benchmark-verbruik voor kantoren met actieve koeling: 120 kwh/m² Benchmark-verbruik voor kantoren zonder actieve koeling: 60 kwh/m² Raming obv simulaties: 65 kwh/m² Reëel: 44 kwh/m² 53 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

54 Evaluatie water Waterverbruik 7/7 dagen bezetting in gebouw => invloed op verwarmingsbehoefte 63 % regenwater 37 % leidingwater 54 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

55 55 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

56 Visie Project Eenvoudig en duurzaam Totale TCO < normaal Isolatieniveau > normaal Maximalisatie passieve technieken Aandeel technieken afhankelijk van isolatiegraad en ambitie 56 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

57 57 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

58 :: CASE - DROOGLOODSEN KORTRIJK 58 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

59 Droogloodsen - Kortrijk 59 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: :: Lens Ass

60 Droogloodsen - Kortrijk Niemand kan me een haalbare functie voorstellen. Voor mij mogen ze klasseren wat ze willen, ik steek er geen cent in. Het bedrijf kan dit niet verantwoorden, want het zou geen nut hebben. Zomaar gebouwen beschermen zonder enige visie kan niet. Christian Dumolin Topman Koramic Het Nieuwsblad - vrijdag 25 juli :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

61 Een visie werd lang gezocht 61 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: :: Foto Mark Lemaitre

62 en gelukkig gevonden 62 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: :: Foto Philippe van Gelooven

63 Nieuw HQ Wienerberger België Bouwheer: Koramic Real Estate Architect: Lens Ass Speciale Technieken + Duurzaam Bouwen: Cenergie Uitvoering /2011 ingebruikname m² kantoren + labo Laagenergetische renovatie met behoud geklasseerde elementen Deel gerestaureerd als museum Winnaar 2011 Vakjuryprijs Challenge :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

64 Oplossing: Box-in-Box Doos-in-doos voor optimale bouwschil 3 verdiepingen van 2m naar 2 verdiepingen 3m Hergebruik GLV met gebruik dubbele vloer voor leidingen Nieuwe raampartijen Nieuwe betonnen tussenvloer Stalen draagstructuur voor tussenvloer

65 Oplossing: Box-in-Box

66 Daglicht Goede daglichttoetreding Goede daglichttoetreding dankzij glas met hoge LTA en bijkomende daklichten Zuinige T5 verlichting: Optimaal ontwerp via simulatie Daglichtgestuurd Aanwezigheidsdetectie

67 Daglicht

68 Thermische massa Extra tussenvloer voor passieve koeling Nieuwe betonnen tussenvloer Dubbele gipsvezelplaten voor dakafwerking Hergebruik GLV + dubbele vloer

69 Thermische massa

70 Thermische massa

71 Hybride ventilatie CO2-, aanwezigheid en temperatuurregeling per zone Nachtkoeling Regelingsprioriteit: 1. Natuurlijk via gemotoriseerde kipramen 2. Openen extra dakkanalen 3. Bijschakeling mechanische extractie in dakkanalen 4. Type D met warmtewiel 5. Eventueel topkoeling op heetste dagen Aangenaam natuurlijk comfort met zeer beperkte koelvraag

72 Hybride ventilatie: controle

73 Verwarming / Koeling Geen betonkernactivering oa wegens onevenwicht koel/warmtevraag Koeling Plaatselijke koeling voor IT en vergaderzalen Topkoeling op hygiënisch debiet Verwarming: Volledig onafhankelijk systeem Vloerconvectoren Condenserende ketels Makkelijk upgradebaar

74 Brede duurzaamheid Minder sloopafval door maximale recuperatie Geen nieuwe verkaveling Demonteerbaar in gescheiden fracties Maximale flexibiliteit Gebruik van gerecycleerde of recycleerbare materialen Regenwaterrecuperatie Energiemonitoring Goede bereikbaarheid

75 Optimalisatie energieconcept Initiële dynamische simulatie van referentie + 4 verbeteringsscenario s 2 extra scenario s driedubbel glas zonnewerend glas Controle zomercomfort

76 Referentie Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Scenario 4 Scenario 5 Scenario 6 Energieprestatie + betere dakisolatie + + schrijnwerk met met (U = 0,2 W/m².K) driedubbel zonnewerende glas (U beglazing = 0,8 W/m².K) driedubbel glas Keuze Scenario 4: Totale meerkost EUR Primair energiegebruik Elektriciteit koeling zonnewering kwh primair natuurlijke ventilatie + + warmteruperatie nachtkoeling verlichting 2,5 via warmtewiel + W/m².100 zonnewering lux (rendement temp %, vocht 65%) beter daglichtsturing schrijnwerk (U = 1,2 W/m².K) Gas verwarming Geschatte besparing jaar 1: EUR Elektriciteit ventilatie Elektriciteit verlichting Elektriciteit apparatuur TVT inclusief prijsstijging 6%: 7,2 jaar

77 Resultaat energieprestatie Verwacht totaal primair energiegebruik slechts 53,6% van een standaard administratief centrum (volgens EPC publiek gebouw)

78 Conclusies Redding beschermd erfgoed door ontwikkeling gezamelijke visie eigenaar ontwerpteam - overheid Innovatieve oplossingen om tot duurzaam laagenergetisch gebouw te komen: Box-in-boxprincipe Maximaal hergebruik bestaande structuur Zeer kleine koellast en aangenaam comfort dankzij hybride ventilatie met nachtkoeling Optimaal daglichtgebruik Demontabel en flexibel concept Geoptimaliseerd energieconcept

79 79 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

80 :: CASE - SD WORX KENDALL 80 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

81 Ambitie & Programa Duurzaam bouwen als uitgangspunt Architectuur als bewuste meerwaarde laag-energiekantoor Binnen de gegeven context: een bestaand pakhuis Energiezuinig en comfortabel kantoor 81 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

82 Architectuurconcept SCENARIO 1 SCENARIO 2 SCENARIO 3 82 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

83 Architectuurconcept vernieuwing dakverdieping behoud massieve onderbouw + isolatie binnenzijde, luchtdicht afbraak 1 tussenverdieping eenvoudige en flexibele planvorming 83 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

84 Energieconcept Schetsontwerp finaliseren adhv Dynamische simulaties: Comfortsimulaties Energie verbruik simulaties 84 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

85 Energieconcept 85 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

86 Energieconcept 86 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

87 Energieconcept 42% 87 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

88 Energieconcept TVT (gecor) 6,8 j 9,4 j 8,7 j 9,8 j 88 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

89 Comfort-analyse 89 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

90 Energieconcept Comfortanalyse bestaand gedeelte Referentie scenario 3 90 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

91 Energieconcept 91 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

92 Technisch concept Opmaak prestatie-eisen bouwteam werking Scenario 3 in de praktijk brengen Luchtdicht bouwen blowerdoor Isoleren binnenzijde condensatie Lasten beperken: Interne: Daglichtdimming Aanwezigheidsdetectie Geschakelde stopcontacten Externe: Gestuurde zonwering 92 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

93 Technisch concept Zonering Zone 1 2 Zone 3 Zone 4 Verwarming Ventilatie Co2 en temperatuur Koeling Verlichting Aanwezigheidsdetectie Overrule 5 6

94 Schaacht 1 Schaacht 2 Technisch concept Winter: LG met WTW en Co2 sturing + radiatoren LG-Alg LG-San 94 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

95 Schaacht 1 Schaacht 2 Technisch concept Tussenseizoen: gemot. ramen Co2 - LG extr. en of LG LG-Alg LG-San 95 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

96 Schaacht 1 Schaacht 2 Technisch concept Zomer: LG met WTW + topkoeling LG-Alg LG-San 96 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

97 Technisch concept Opmaak prestatie-eisen bouwteam werking Scenario 3 in de praktijk brengen 97 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

98 Technisch concept CV installatie: 2 cond ketels, kring (smoren) Zone-ventielen 98 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

99 Technisch concept Luchttechnisch vav-dozen en gemot. kleppen 99 :: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t :: ::

100

101 Bouwteam: SD Worx Energie- en technieken: Cenergie cvba Architectuur: Stramien cvba Stabiliteit: Arcade Aannemer: Vanhout

102 Vestigingen Hoofdkantoor Antwerpen Gitschotellei Berchem Vestiging Heusden- Zolder Magazijnstraat Heusden-Zolder Koen Govers Operations manager Vestiging Brussel Urbain Britsierslaan Brussel

Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx. Toon Possemiers BU Manager Design & Build

Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx. Toon Possemiers BU Manager Design & Build Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx Toon Possemiers BU Manager Design & Build Visie patrimoniumbeheer Binnen levenscyclus van een gebouw 5-10 jaar interieur 10-15 jaar technieken

Nadere informatie

Voorstelling Cenergie. door Koen Govers

Voorstelling Cenergie. door Koen Govers Voorstelling Cenergie door Koen Govers Inhoud Voorstelling Cenergie Pioniersprojecten Werkwijze Cenergie Voorbeeldprojecten Vergelijking klassiek alternatief Visie Project Voorstel ereloon Waarom Cenergie

Nadere informatie

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Geert De bruyn & Luc Stijnen Kamp C Westerlo,, 4 oktober 2002 Het bouwteam Bouwheer Provincie Antwerpen Architectuur en ruimtelijke

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Monitoring, onmisbaar hulpmiddel in elke fase van energiebeheer Vincent DIERICKX Cenergie CVBA Doelstelling(en) van de presentatie Inzicht in de

Nadere informatie

Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes

Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes NAV infosessie april 2012 Bram De Meester, ARCADIS Belgium Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes Imagine the result Inhoud Inleiding Cases Sporthal Kantoor Industrie Besluit 2 Inleiding: hoe

Nadere informatie

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba Brussels Greenbizz Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba 20 oktober 2016 Antwerpen Het project Thermisch comfort Visueel comfort

Nadere informatie

Stramien bezorgt pakuis tweede leven 3/7/2011

Stramien bezorgt pakuis tweede leven 3/7/2011 Stramien bezorgt pakuis tweede leven 3/7/2011 In opdracht van SD Worx bouwde Stramien cvba een voormalig pakhuis in de Brouwersvliet te Antwerpen om tot kantoren. Binnen het ontwerpproces werden duurzaamheid

Nadere informatie

Gebouwen Duurzaam Koelen

Gebouwen Duurzaam Koelen WTCB Gebouwen Duurzaam Koelen Luk Vandaele WTCB - Innovatie en Ontwikkeling Energieforum CeDuBo 6 oktober 2005 De Nayer Instituut, Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver, Tel : +32 (0)15/31.69.44,

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel FOLLOW UP VAN EEN DUURZAAM GEBOUW Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Nut van

Nadere informatie

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Alain Bossaer 14 maart 2007 A 2 M Waarom passief bouwen? Bron: Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) 2 A 2 M 1 3 A 2 M 4 A 2 M 2 Een passief gebouw Duitse

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten. Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis

Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten. Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis Energiezorgsysteem + premies voor gemeenten Brussel, 29 juni 2007 Ronny Thevis Inhoud 1. Voorstelling Infrax 2. Energiezorgsysteem voor gemeenten 3. Premies voor gemeenten 1. Voorstelling Infrax WVEM IVEG

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

STUDIE VAN HET COMFORT IN HET GEBOUW GREENBIZZ

STUDIE VAN HET COMFORT IN HET GEBOUW GREENBIZZ Seminarie Duurzame gebouwen Oververhitting 21 juni 2019 STUDIE VAN HET COMFORT IN HET GEBOUW GREENBIZZ Van ontwerp tot gebruik Anne-Laure MAERCKX Cenergie DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE Toelichten

Nadere informatie

:: Energiezorg in scholen

:: Energiezorg in scholen :: Energiezorg in scholen www.cenergie.be Daisy Dierickx (daisy.dierickx@cenergie.be ) Cenergie, productmanager energie-audits Johan Coolen (johan.coolen@cenergie.be) Cenergie, productmanager onderzoek

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen PHP-leden die meewerkten aan dit project: Architectuur: A2M architecten Zetel CIT Blaton Zicht van de straatgevel; bron: A2M architecten 1. Context en doelstelling van het gebouw Het doel was een renovatie

Nadere informatie

Ventilatie van kantoorgebouwen

Ventilatie van kantoorgebouwen Ventilatie van kantoorgebouwen Geert Bellens Projectleider Duurzaam bouwen Cenergie Opleiding Energieverantwoordelijke - BIM Een beetje geschiedenis Kwaliteit binnenlucht: ++ Energie: 0 Gedwongen ventilatie

Nadere informatie

Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België

Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België Bron: PHP vzw Algemene informatie Opdrachtgever & Gebruiker Havenbedrijf Gent

Nadere informatie

www..be FACTS AND FIGURES bouwplaats : Bourgoyen-Ossenmeersen Driepikkelstraat, Gent programma : bezoekerscentrum oppervlakte : 1086 m2 kostprijs : 1.750.000!! / m2 : 1611!/m2 selectie : openbare aanbesteding

Nadere informatie

www.wyckaert.eu DUURZAAM BOUWEN STANDPUNT VAN DE AANNEMER

www.wyckaert.eu DUURZAAM BOUWEN STANDPUNT VAN DE AANNEMER www.wyckaert.eu DUURZAAM BOUWEN STANDPUNT VAN DE AANNEMER www.wyckaert.eu Standpunt van de aannemer waarom duurzaam bouwen duurzaam bouwen en de rol van de aannemer 2 case studies nieuwe afdeling kleuterschool

Nadere informatie

Strategie voor energiezuinig wooncomfort

Strategie voor energiezuinig wooncomfort VENTILATIE IN WONINGEN Ventilatie en renovatie Informatie-avond 18 mei 2011 Paul Van den Bossche WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Strategie voor energiezuinig wooncomfort

Nadere informatie

MUZIEK DEBAT COMMUNICATIE

MUZIEK DEBAT COMMUNICATIE MUZIEK DEBAT COMMUNICATIE R E N O V A T I E E N V E R N I E U W B O U W K O N I N G I N E L I Z A B E T H Z A A L A N T W E R P E N 29 09 09 Robbrecht en Daem architecten Bureau d Etudes Greisch nv VK

Nadere informatie

DIENSTENCENTRUM DUWIJCKPARK

DIENSTENCENTRUM DUWIJCKPARK DIENSTENCENTRUM DUWIJCKPARK de bouwheer Provinciale OntwikkelingsMaatschappij (POM) Antwerpen Lange Lozanastraat 223, B- 2018 Antwerpen vertegenwoordigd door Isabelle Verdonck 03/240 68 28 bouwplaats Plaslaar,

Nadere informatie

WETENSCHAPSPARK ARENBERG. energiedag VVSG. 19 maart 2013

WETENSCHAPSPARK ARENBERG. energiedag VVSG. 19 maart 2013 WETENSCHAPSPARK ARENBERG energiedag VVSG 19 maart 2013 INTERLEUVEN Dienstverlenende vereniging voor de Ruimtelijke Ordening en de Economisch-Sociale Expansie van het Arrondissement Leuven Opgericht op

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie

Nadere informatie

Koelen zonder airco? Cool!

Koelen zonder airco? Cool! Koelen zonder airco? Cool! Luk Vandaele en Luc François, WTCB Iedereen snakt wel naar de zon en s zomers verdragen we wel wat hogere temperaturen, maar dan toch liever niet binnenskamers. In werkomstandigheden,

Nadere informatie

EPB-advies: woning Datum: xxx

EPB-advies: woning Datum: xxx EPB-advies: woning Datum: Bouwheer Naam: Adres: Tel: Gsm: E-mail: Bouwplaats Project: Bouwen van woning Adres: Vergunning: datum bouwaanvraag: 2012 Compactheid Type: woning Geïsoleerd volume: - Verliesoppervlak:

Nadere informatie

LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau. Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen. Context

LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau. Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen. Context LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau 7 & 8 november Passiefhuis-Platform 2009 vzw Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen Context 128 m2 woonopp. over 2 bouwlagen garage

Nadere informatie

VENTILATIE NIEUW ZUID

VENTILATIE NIEUW ZUID VENTILATIE NIEUW ZUID ir. arch. BERT VANDERWEGEN TECHNISCH ADVISEUR VENTILEREN vs VERLUCHTEN Ventilatie in den beginne copyright Pixii 1 VENTILEREN vs VERLUCHTEN Vervuiling ademhaling IDEG - Integratie

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Stefan Van Loon, technical consultant Ruimteverwarming in combinatie met balansventilatie 1 Programma Definitie passiefhuis zeer laagenergie

Nadere informatie

Energiebesparingen in gebouwen.

Energiebesparingen in gebouwen. Energiebesparingen in gebouwen. Donderdag 5 juni 2008 Margot De Pauw, KHK Inhoud. Vraagstelling en website Case Zonnige Kempen Case VIBO Beringen 1 Doelstelling. Energieverbruik voor verwarming in woningen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen

11/09/2012 CASE 1. kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen CASE 1 kantoor GRONTMIJ - situering - Mechelen 1 kantoor GRONTMIJ randvoorwaarden gebouw Grondige renovatie kantoor, vernieuwbouw!!! Conditionering: Betonkernactivering (50% GLV, 100% 1 ste en 2 de verdiep)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Stéphane Barbier CENERGIE DOELEN Gemiddeld consumptie Zijn factuur analyseren Wat is het elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie & exploitatie

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Passief Bouwen: waarom en hoe? Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort

Nadere informatie

HOOFD CLUSTER RUIMTE & INFRASTRUCTUUR

HOOFD CLUSTER RUIMTE & INFRASTRUCTUUR HOOFD CLUSTER RUIMTE & INFRASTRUCTUUR Duurzame initiatieven in Leopoldsburg Aanleiding tot bouw nieuw administratief centrum Uitdagingen nieuw gemeentehuis Lessons Learned tot nu toe DUURZAME INITIATIEVEN

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle Passief Bouwen Passief Bouwen in de praktijk Kennisdag Bouwfysica 2013 Passief bouwen' is een specifieke bouwstandaard met een comfortabel binnenklimaat, gedurende zowel het zomer- als het winterseizoen,

Nadere informatie

Seminarie Duurzame Gebouwen. Oververhitting. 21 juni 2019 OVERVERHITTING IN SCHOOLGEBOUWEN. Eddy De Baets/Gaëtan Beague Ingenium NV/B2Ai LOGO

Seminarie Duurzame Gebouwen. Oververhitting. 21 juni 2019 OVERVERHITTING IN SCHOOLGEBOUWEN. Eddy De Baets/Gaëtan Beague Ingenium NV/B2Ai LOGO Seminarie Duurzame Gebouwen Oververhitting 21 juni 2019 OVERVERHITTING IN SCHOOLGEBOUWEN LOGO Eddy De Baets/Gaëtan Beague Ingenium NV/B2Ai DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Belang geïntegreerde aanpak

Nadere informatie

Passiefscholen. verwarming. algemeen. ventilatie. elektrisch verbruik. gebouw. koeling. 30 maart 2009

Passiefscholen. verwarming. algemeen. ventilatie. elektrisch verbruik. gebouw. koeling. 30 maart 2009 30 maart 2009 Passiefscholen Passiefhuis-Platform vzw Gitschotellei 138 2600 Berchem www.passiefhuisplatform.be info@passiefhuisplatform.be gebouw verwarming elektrisch verbruik algemeen ventilatie koeling

Nadere informatie

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen

Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen Vraaggestuurde ventilatie in scholen en kantoorgebouwen: analyse van werking door metingen 20-10-2016 Bart Merema 20 oktober 2016 Antwerpen Introductie Case studie: Dilbeek Case studie: Testleslokalen

Nadere informatie

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011

ESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011 ESCO Ronny Thevis Antwerpen, 26 oktober 2011 Inhoud ESCO - aanbod ESCO - een succes? ESCO - voorbeeldproject ESCO aanbod ESCO = Energy Services Company Globale aanpak: HVAC Relighting Gebouwschil Hernieuwbare

Nadere informatie

Energie en comfort in duurzame gebouwen

Energie en comfort in duurzame gebouwen Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID

Nadere informatie

Inleiding. Jaga Verwarming. Jaga Ventilatie. Case in EPB

Inleiding. Jaga Verwarming. Jaga Ventilatie. Case in EPB Inleiding Jaga Verwarming Jaga Ventilatie Case in EPB Inleiding 1962 Fabrikant Verwarmen Innovatief Koelen Wereldwijd Ventileren 2015 Inleiding Inleiding Jaga Verwarming Jaga Ventilatie Jaga in EPB Verwarmen

Nadere informatie

4 mogelijke ventilatieprincipes.

4 mogelijke ventilatieprincipes. 4 mogelijke ventilatieprincipes Systeem C Luchttoevoer: natuurlijk, zelfregelend en eventueel akoestisch Luchtafvoer: mechanisch, minstens kloksturing (IDA-C3) eventueel vraaggestuurd (IDA-C4/5/6) indien

Nadere informatie

Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem

Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem Inhoud : Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen ZonneWinDT : historiek en aanbod Wat is duurzaam bouwen? Voorbeeld planscreening Steunpunt Duurzaam

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 13 december 2016 Gent Gent 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Het efficiënt ontwerpen van een koelinstallatie Filip GRILLET Cenergie CVBA Doelstellingen van de presentatie Concept en componenten hydraulisch

Nadere informatie

Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen

Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Studienamiddag: beton en duurzaam bouwen Brussel, 13/09/2011 ir. Michaël Dierickx 1 Agenda Context Wat is duurzaamheid?

Nadere informatie

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E > Inhoudsopgave > Historiek > Lessons learned Ontwerp: EVR-architecten 1 > Historiek >

Nadere informatie

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren 1. Gebouwen en installaties in 2050 2. De toekomst begint nu 3. Benoveren ALL ELECTRIC? Bronnen wind PV Omzetten in warmte via warmtepompen warmte ALL ELECTRIC? Problematiek Onbalans vraag aanbod Op dagbasis

Nadere informatie

Renovatie en nieuwbouw Dorpshuis

Renovatie en nieuwbouw Dorpshuis See2DO! PRESENTATIE HOMBEEK Renovatie en nieuwbouw Dorpshuis Info over energiebesparende maatregelen 06/06/2017 Inhoud van de presentatie See2do Stad Mechelen Het ontwerp van het vernieuwde dorpshuis ARAS

Nadere informatie

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk

Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Gebruikersgedrag en invloed op de rendabiliteit van energiebesparende maatregelen: Case-study proeftuin Drie Hofsteden in Kortrijk Wolf Bracke (UGent) 20 oktober 2016 Antwerpen 1. Proeftuin Drie Hofsteden

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Leefmilieu Brussel AUDIT VAN DE VENTILATIE- EN KLIMATISATIE-INSTALLATIES Jonathan MATTHEWS ICEDD Doelstellingen van de presentatie De belangrijkste mankementen in bestaande

Nadere informatie

UITBREIDING BASISSCHOOL KERKEBLOKKEN te NIJLEN Fase 1: nieuwbouw - Fase 2: vervangingsbouw

UITBREIDING BASISSCHOOL KERKEBLOKKEN te NIJLEN Fase 1: nieuwbouw - Fase 2: vervangingsbouw Fase 1: nieuwbouw - Fase 2: vervangingsbouw Opdrachtgever: Gemeente Nijlen Kerkstraat 4 te 2560 Nijlen Gebruikers: Gemeentelijke basisschool GOEZO Kerkeblokken te 2560 Nijlen Fase 1: nieuwbouw - Fase 2:

Nadere informatie

Energetische renovatie Campus Zuid KDG

Energetische renovatie Campus Zuid KDG Energetische renovatie Campus Zuid KDG Katrien Tweepenninckx 20 oktober 2016 Antwerpen Voorstelling project Gebouwschil Technieken Conclusies Aandachtspunten bij uitvoering Inhoudstafel Voorstelling project

Nadere informatie

Monitoring van verbruik in passiefwoning

Monitoring van verbruik in passiefwoning Seite 1 6 de jaarcongres Energiezuinig Bouwen en Verbouwen Nulenergie : haalbaar & betaalbaar? NIEUWBOUW RESIDENTIEEL Monitoring van verbruik in passiefwoning Laurent Vercruysse Opbouw presentatie Monitoring

Nadere informatie

Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7

Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7 Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7 Fixscreen voor buitentoepassing Plaatsing achter gevelafwerking Langs onder demonteerbaar Strakke doekspanning door Fixscreen technologie De oplossing voor de lage-energie-

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Gebouw

Seminarie Duurzaam Gebouw 1 Seminarie Duurzaam Gebouw Een zomer zonder actieve koeling, het is mogelijk! Leefmilieu Brussel Het ontwerp van een gebouw gericht op het verminderen van de koudebehoeften Anne-Laure MAERCKX Cenergie

Nadere informatie

RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE

RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE SAMENVATTING 0. INLEIDING 1. ISOLATIE 2. INSTALLATIE 3. RAMEN EN KOZIJNEN 4. ZONWERING EN KOELING 5. VERLICHTING DIA duurzame auteur:

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Follow-up van een duurzaam gebouw Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Overzicht

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Stéphane Barbier CENERGIE DOELEN Gemiddeld consumptie Zijn factuur analyseren Wat is het elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

DNA in de bouw Projectontwikkeling met hoge ambities. Carl-peter Goossen Directeur /ontwerpmanager BouwNext

DNA in de bouw Projectontwikkeling met hoge ambities. Carl-peter Goossen Directeur /ontwerpmanager BouwNext DNA in de bouw Projectontwikkeling met hoge ambities Carl-peter Goossen Directeur /ontwerpmanager BouwNext Diverse groepen binnen de DNA gaan op basis van no cure no pay CPO s nieuwe stijl oprichten met

Nadere informatie

Cenergie: referenties m.b.t. duurzaam bouwen, onderzoek en EU

Cenergie: referenties m.b.t. duurzaam bouwen, onderzoek en EU Duurzaam bouwen en Europese projecten in de praktijk Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) i.s.m. VVSG en AVCB-VSGB Brussel, Auditorium Maria Baers, 9 oktober 2007 Johan Coolen, productmanager

Nadere informatie

HOLLANDSCH HUYS (HASSELT)

HOLLANDSCH HUYS (HASSELT) HOLLANDSCH HUYS (HASSELT) Veronique Houben. CEO Airdeck Building Concepts nv 27 maart 2014 6 de energiecongres VCB. LAAG ENERGIE GEBOUW E49 / K22 Bouwjaar: 2007-2008 Bouwheer: Houben nv Architect: Osar

Nadere informatie

Analyse energieverbruik

Analyse energieverbruik Analyse energieverbruik International School of Amsterdam (ISA) Jan 217 24-1-217 J.A. Meerkerk Advies Tel. 6-53319418 j.a.meerkerk@online.nl 1 Inhoudsopgave 1 ENERGIEVERBRUIK... 3 2 GASVERBRUIK... 4 3

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

AGENDA-SOMMAIRE-INHOUD. Projectvoorstelling. Séminaire IBGE - BIM Seminarie 7/03/2008

AGENDA-SOMMAIRE-INHOUD. Projectvoorstelling. Séminaire IBGE - BIM Seminarie 7/03/2008 Réduire l impact de vos bâtiments sur l environnement en améliorant leur performance énergétique De impact van uw gebouw op het milieu verminderen door een hogere energieprestatie Een energetisch voorbeeldige

Nadere informatie

Warmteproductie met meerdere gasketels

Warmteproductie met meerdere gasketels HVAC : 1 / 9 Algemeen Buitentemperatuur 1,0 Buiten vochtigheid 1,0 Totaal 2,0 Warmteproductie met meerdere gasketels Primaire kring Collector verwarmen vertrektemperatuur 1,0 Collector verwarmen retourtemperatuur

Nadere informatie

Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard. Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent

Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard. Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent WOONFORUM 2009 Sociale Huisvestingsmaatschappij Volkshaard Ligging: EGKS-wijk te Wachtebeke (350 woningen)

Nadere informatie

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool

Nadere informatie

Economische analyse van een passiefhuis

Economische analyse van een passiefhuis Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Economische analyse van een passiefhuis 6 maart 2009 Ir. Arch. Wouter Hilderson, technisch adviseur Wouter.hilderson@passiefhuisplatform.be

Nadere informatie

:: Energiezorg bij Rotonde

:: Energiezorg bij Rotonde :: Energiezorg bij Rotonde Geert De bruyn Productiedirecteur 12 december 2008 :: Wie is Cenergie cvba? :: Cvba in 1997 gestart als Spin-off van UA STEM :: Multidisciplinair ingenieursbureau van 30 medewerkers

Nadere informatie

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v.

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN Speciale elementen en aanbevelingen Walshoutem, 8 februari 2018 Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. SECO SECO -Activiteitengebied

Nadere informatie

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen

Nadere informatie

ESCO. Energienamiddag Limburg 28 maart 2014

ESCO. Energienamiddag Limburg 28 maart 2014 ESCO Energienamiddag Limburg 28 maart 2014 Infrax Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT KABELTELEVISIE RIOLERING AARDGAS 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen 1 600 medewerkers Infrax

Nadere informatie

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2): certificaatnummer 20110627-0000869054-00000007-9 straat Wijngaardstraat nummer 39 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2): Het berekende

Nadere informatie

Zaal ATELIER Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem

Zaal ATELIER Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem Zaal ATELIER +1 3.5. Slim ontwerp in de duurzame wijk: case Waregem Slim ontwerp in de duurzame wijk Case Waregem Namens Wienerberger Scope Consulting Innovation Solar Grids & markets Wind Buildings &

Nadere informatie

West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010

West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010 West-Vlaams Steunpunt Duurzaam Bouwen en Wonen 10 december 2010 - coöperatie - aandeelhouders - hernieuwbare energie - tijdbon (2 uur advies) - 1150 of 1400 gezinnen investeren sensibiliseren Sensibilisatie?

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

Wat is comfort? Thermisch comfort. Binnenluchtkwaliteit. Akoestisch comfort

Wat is comfort? Thermisch comfort. Binnenluchtkwaliteit. Akoestisch comfort 1 Wat is comfort? Thermisch comfort Binnenluchtkwaliteit Akoestisch comfort Visueel comfort 2 Thermisch comfort hangt af van vele factoren Thermisch comfort is een relatief begrip, Het is o.m. afhankelijk

Nadere informatie

Overal Energie Neutraal

Overal Energie Neutraal Voorlopig ontwerp, mei 2016 Overal Energie Neutraal Deze opdracht betreft het voorlopig ontwerp van een nieuw te bouwen woonhuis, zoveel mogelijk energie neutraal. Deze relatief grote woning (265 m2) komt

Nadere informatie

Studiedag Energiebesparingsforum. Ventilatie. Ventilatie

Studiedag Energiebesparingsforum. Ventilatie. Ventilatie Ventilatie Studiedag Energiebesparingsforum Ventilatie Hilde Breesch, KaHo Sint-Lieven Paul Van den Bossche, WTCB Binnenluchtkwaliteit Ventilatiesystemen in woningen Aanbevelingen ventilatiegids Studiedag

Nadere informatie

Natuurlijk ventileren DUCO AT WORK. werkt beter! We inspire at

Natuurlijk ventileren DUCO AT WORK. werkt beter! We inspire at Natuurlijk ventileren werkt beter! WORK EÉN OPLOSSING, DRIE PIJLERS > Basisventilatie > Doorvoerventilatie > Luchtafvoer > Ventilatieve koeling > Buitenzonwering 1 Basisventilatie Natuurlijke luchttoevoer

Nadere informatie

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Info sessie warmtepompen met bodem energie Info sessie warmtepompen met bodem energie Waarom warmtepomp Werking warmtepomp Waarom hybride Werking hybride Leo Janssen TPA Vaillant T.b.v Omgevings Dienst Midden Holland November 2013 Waarom een warmtepomp?

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV System integrator ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV Huidige praktijk Gezond EPC DuBo A a n n e m e r Afgifte (St. LTV) Installateur Warmteverlies en koellast Regeltechniek Warmtepompen

Nadere informatie

Woningen met EPC ( 0,8

Woningen met EPC ( 0,8 Een initiatief van in samenwerking met 1 Woningen met EPC ( 0,8 Toelichting wijzigingen en bouwkundige aandachtspunten en duurzame energie - ontwerp- en adviesbureau BNA ir. F.W. den Dulk (Freek) 2 1 Onderwerpen

Nadere informatie

Passief Bouwen in de praktijk

Passief Bouwen in de praktijk Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische

Nadere informatie

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Valerie Vergaert Consultant Sustainable Buildings VK Architects & Engineers Introductie Stad Leuven > klimaatneutraal

Nadere informatie

Meer comfort en minder energiegebruik met intelligente zonlichtregulering. Wouter Beck Hunter Douglas Europe

Meer comfort en minder energiegebruik met intelligente zonlichtregulering. Wouter Beck Hunter Douglas Europe 1 Meer comfort en minder energiegebruik met intelligente zonlichtregulering Wouter Beck Hunter Douglas Europe 2 Onderwerpen Zonlicht de grootste vrije energiestroom op aarde Invloed van zonlicht op comfort,

Nadere informatie