EN WAT ALS HET NIET WAAIT? ZET DAN DE VENTI- LATOR AAN.
|
|
- Bram de Croon
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Groene energie
2 Inhoud Inleiding 3. Wat is energie? 4 2. Energiegeschiedenis 5 3. Groen of grijs 7 4. Windenergie 9 5. Waterkracht 0 6. Zonne-energie 2 7. Biomassa 5 8. Voor en nadelen 6 Filmpjes 7 Pluskaarten 8 Bronnen en foto s 20 Colofon en voorwaarden 2 EN WAT ALS HET NIET WAAIT? ZET DAN DE VENTI- LATOR AAN.
3 Inleiding Met energie bedoelen we de mogelijkheid om werk te verrichten. Energie laat de dingen om ons heen bewegen en veranderen. Dit boek gaat vooral over groene energie. Je krijgt antwoord op vragen als: In wat voor vormen komt energie in ons dagelijks leven voor? Hoe zijn de vormen van energie door de eeuwen heen veranderd? Wat is het verschil tussen groene en grijze energie? Hoe werkt windenergie? Hoe werkt energie uit waterkracht? Hoe werkt zonne-energie? Hoe wordt energie uit biomassa opgewekt?
4 . Wat is energie? Werk De eenvoudigste definitie van energie is: de mogelijkheid om werk te verrichten. Energie is hoe dingen om ons heen veranderen en bewegen. Energie is overal en altijd om ons heen. Je kunt er letterlijk niet omheen. Energie komt in allerlei vormen voor:. Chemische energie. Uit het voedsel dat je eet en het vocht dat je drinkt, haalt je lichaam energie. Hierdoor ben je in staat te bewegen, denken, praten enz. 4. Zwaartekrachtenergie. Zwaartekracht is de aantrekkende kracht die massa s op elkaar uitoefenen. Door die kracht valt een boek op de grond en glijd je van een glijbaan. 5. Stralingsenergie. De zon zendt straling en licht uit. Een zonnepaneel zet de straling om in stroom. Groene planten en bomen maken met deze energie hun eigen voedsel. 2. Bewegingsenergie. De surfer wordt meegenomen door een golf die beweegt. De wind helpt ook mee. 3. Warmte-energie. Warmte (vuur) brengt water aan de kook. Kokend water beweegt. De damp (stoom) stijgt op. 6. Elektrische energie. Deze energievorm ontstaat door de beweging van elekronen in een gesloten kring. 7. Kernenergie. Atomen botsen met grote snelheid op elkaar. Hierdoor ontstaat veel warmte die energie levert. 8. Potentiële energie 8. Potentiële energie Een springveer of een elastiekje kunnen energie opslaan in een bepaalde toestand.
5 2. Energiegeschiedenis Spierkracht De eerste mensen gebruikten hun spierkracht om te overleven. Vlees, vis, vruchten, noten en zaden zorgden voor de brandstof om te kunnen jagen, vissen en voedsel te verzamelen. Vuur Ongeveer jaar geleden leert de mens vuur te maken en te beheersen. Vuur is een energiebron die mensen beschermt tegen wilde dieren, warmte geeft, maar ook voedsel helpt te bereiden. Hout is de brandstof. Vuur helpt ook bij het ontwikkelen van landbouw -grond. Bossen bedekken het grootste deel van de aarde. Door delen van het bos plat te branden ontstaan landbouwgronden. Door vuur verandert het landschap sterk. Vuur zorgt ook voor het bakken van potten en het smelten van metalen. Dieren Wilde dieren worden huisdieren. Runderen en paarden nemen steeds meer de spierkracht van de mens over..
6 Wind en water Rond 4000 voor Chr. ontdekt de mens de energie die bewegende lucht geeft. Het zeil op een boot ontstaat. Later ontstaan ook molens die door wind of water aangedreven worden. Lange tijd zullen molens gebruikt worden voor het zagen, het papier maken, het malen van granen, het persen van olie uit zaden en droogleggen van polders.. Industrie De uitvinding van de stoommachine () zorgt rond 750 voor de eerste fabrieken. Voor die tijd werden producten met de hand gemaakt in huiskamers. Machines nemen nu het handwerk over. Massa s producten worden geproduceerd. Nieuwe brandstoffen leveren de energie: steenkool, cokes. Later volgt de verbrandingsmotor met als brandstof olie en gas. De verbrandingsmotor zorgt voor nieuwe voer-, vlieg en vaaruigen. De wereld raakt steeds meer afhankelijk van energie en de bijbehorende brandstoffen. Robots gaan steeds meer menselijke eentonige arbeid verrichten.
7 3. Groen of grijs Het opwekken van energie Om energie op te wekken heb je een bron nodig. Er zijn verschillende energiebronnen. Een energiebron kan groen of grijs zijn. Groen is duurzaam Met een groene energiebron bedoelen we duurzame energie. Duurzaam betekent dat de energiebron niet opraakt. Groene energiebronnen zijn:. De wind Dit is een oude bron van energie. De wind zet een beweging in gang die gebruikt werd voor molens en schepen. 2. Het water Net als wind levert stromend water beweging. In stromend water kun je een waterrad laten draaien. 3. De zon Straling en licht worden omgezet in stroom of warmte. 4. Biomassa Het verbranden van afvalhout, plantenresten of gassen uit mest
8 Grijs is niet duurzaam Met een grijze energiebron bedoelen we niet duurzame energie. Deze energiebron is niet blijvend, het raakt op. Het zijn brandstoffen die ontstaan zijn over een periode van miljoenen jaren uit plantaardig en dierlijk materiaal. Je noemt het ook wel fossiele brandstoffen. Grijze energiebronnen zijn:. Steenkool Steenkool bestaat uit dood, plantaardig materiaal ontstaan in een moerasachtige omgeving. De planten veranderden onder grote druk van turf in bruinkool en nog later in steenkool. Dat gebeurt over een tijd van honderden tot miljoenen jaren, onder hoge druk en hoge temperatuur. Steenkool was de brandstof voor de stoommachine. 3. Olie en gas Deze twee brandstoffen verdrongen de steenkool langzaam maar zeker. Olie en gas zijn ontstaan uit dood dierlijk materiaal op de zeebodem. De bodem was zuurstofarm en het materiaal werd over een periode van miljoenen jaren bedekt met aardlagen. turf moeras tijd bruinkool druk warmte steekool milj. jaren geleden milj. jaren geleden Dieren sterven 2 zand en slib dierlijke resten Zand, slib en rots Olie en gasvoorraad
9 4. Windenergie Hoe werkt een windmolen of windturbine?. De rotor Dit is de punt waaraan de drie rotorbladen vastzitten. De rotorbladen (A) staan precies op de wind gericht. De wind laat de rotorbladen en de rotor draaien. A 4 wind I 2. De kruimotor Deze motor zorgt ervoor met behulp van een windvaan (B), windmeter (C) en een computer (D) dat de molen altijd goed op wind staat. wind A E 2 3 A D C B F H G 3. De generator De rotor brengt de beweging over via meerdere tandwielen (E) naar de generator. De generator levert de stroom net als een fietsdynamo (F). Een draaiende magneet (G) in een behuizing van koperdraad (H) levert de stroom. 4. De transformator De stroom die laag van spanning is komt bij een transformator. Daar wordt de stroom omgezet in hoogspanning. Deze stroom is geschikt voor gebruik in de huishouding (I).
10 5. Waterkracht Hoe werkt een waterkrachtcentrale?. Het stuwmeer Dit meer wordt op hoogte aangelegd om veel water te verzamelen 2. De inlaat Dit is een gang in het beton waar het water met grote kracht doorheen stroomt. Voor de ingang houdt een hekwerk (A) afval tegen. 3. De turbine Aan het eind van de inlaat stroomt het water langs de turbine (modern waterrad). De turbine draait rond en is met een as verbonden aan de generator (4). A 2 beton beton A De generator De generator is de dynamo (zie windmolen) die de elektriciteit opwekt. Via de transformator (B) wordt de stroom geschikt gemaakt voor gebruik.
11 Nog meer waterkracht Waterkrachtcentrales vind je in bergachtig gebied. In gebieden zonder bergen wordt de kracht van het water op een andere manier gebruikt. De stuw In Nederland staan in veel rivieren stuwen. Een stuw houdt het water tegen (). Zo probeert de mens het waterpeil in rivieren te regelen. Bij een stuw verzamelt het water zich onder grote druk. Zet men kleppen in de stuw open dan heeft het water veel kracht. Uitstekend om stroom op te wekken. Getijdenenergie Elke kust heeft te maken met de twee getijden eb en vloed. Door deze getijden ontstaat een sterke stroming in het water. Die is op bepaalde plekken, bijvoorbeeld bij dammen, heel sterk. Via kleppen wordt dit water gebruikt om stroom op te wekken (2). 2 Toekomst Windturbines lever energie in de wind. Een park van waterturbines is misschien de toekomst.
12 6. Zonne-energie Stroom uit zonlicht Op daken van huizen zie je steeds meer zonnepanelen verschijnen. Hoe kan een zonnepaneel stroom leveren?. Het zonnepaneel Het zonnepaneel bestaat uit allemaal kleine zonnecellen. Elke zonnecel (2) bestaat uit verschillende lagen. 2. De zonnecel De zonnecel geeft energie zolang er licht is. Ook als de zon niet zichtbaar is, levert de cel stroom. De cel bestaat uit verschillende lagen. 5. Silicium of kiezel Er zitten twee verschillende lagen (- en +) silicium in het paneel. Door het verschil ontstaat de stroom _ + 6. Laag metaal 4 3. Metalen stripjes Die zorgen ervoor dat de stroom geleid wordt. 4. Antireflectielaag Deze laag zorgt ervoor dat het paneel niet als een spiegel werkt die fel licht terugkaatst. IDEAAL DIE VENTILATOR!
13 Verwarmen met zonnewarmte Niet alleen het licht, maar ook de warmte van de zon levert energie. Deze energievorm is alleen geschikt voor plekken met veel zonneschijn. Zonneboiler 4 3 De zonneboiler levert warm water. In een paneel op het dak loopt een buizensysteem. Koud water () stroomt binnen en gaat zigzag via de buizen (2) door het paneel. De zon schijnt 2 op het dekglas (3) en maakt het daardoor binnen in extra warm. Bij de uitlaat (4) stroomt warm water het huis binnen. Koken met zonnewarmte De schotel is bedekt met spiegelend materiaal. De spiegel werkt net als een vergrootglas (5). De stralen komen door de vorm van de schotel 6 op één punt terecht. Dat is het brandpunt (6) en ook de plek waar de pan of de waterketel staat. Het brandpunt is het heetste punt en brengt het water aan de kook. 5 5
14 Stroom uit zonnewarmte Hoe kun je stroom winnen uit de warmte van de zon?. Gebogen spiegels De spiegels vangen de warmte op. Door de gebogen vorm worden de stalen gebundeld. Ze worden weerkaatst op een buis (2) die langs de spiegels loopt. 2. Buis gevuld met speciale vloeistof De buis wordt verwarmd door het brandpunt. Door de buis stroomt een vloeistof die snel warm wordt en een temperatuur van 400 graden Celsius kan bereiken A 4 B 3. De warmtewisselaar De buis met kokende vloestof stroomt door de warmtewisselaar. Door de warmtewisselaar loopt een buis met water (A). Het water wordt door de hitte van warmtewisselaar aan de kook gebracht. 4. De stoomturbine Het kokende water levert stoom. De druk van de stoom laat een stoomturbine draaien. De stoomturbine laat op zijn beurt weer een generator (B) draaien die de elektriciteit levert. IK VOEL ME DAGELIJKS ENERGIEK!
15 7. Biomassa Biomassa is al het organisch materiaal dat van planten en dieren afkomstig is. Ook deze vorm raakt niet op, want planten blijven groeien en dieren krijgen jongen. Op welke manieren levert biomassa energie?. Hout en plantenresten. Afvalhout () uit de natuur en stroresten (2) van oogsten zijn een prima brandstof. Deze brandstof geeft warmte waaruit met een stoomturbine stroom opgewekt kan worden. 2. Huishoudelijk afbreekbaar afval (gft-afval) Dit afval wordt ook verbrand om warmte op te wekken 2 3. Verbouw van gewassen die biobrandstof leveren Door het vergisten van mais, suikerriet en suikerbieten wordt de vloeibare brandstof ethanol gewonnen. Voertuigenn en machines kunnen ethanol als brandstof gebruiken Biogas winnen uit afval Huishoudelijk afval wordt goed onder de grond begraven. Bacteriën zetten het afval om in gas. 5. Biogas winnen uit mest Dierlijke, maar ook menselijke mest wordt door bacterien omgezet in het gas methaan.
16 8. Voor en nadelen Energiesoort voordeel nadeel Grijze energie (steenkool, aardgas en kernenergie Zolang grijze energie voorradig is, blijft het een goedkope vorm van energie. Windenergie Windenergie is duurzaam. Onafhankelijk van andere landen. Het is schone energie. Grijze energie raakt op (niet duurzaam). Grijze energie is vervuilend en belastend voor het milieu. Kernenergie is schoon, maar laat erg gevaarlijk afval achter. Het bouwen van windmolens is duur. De molens bederven het landschap en eisen slachtoffers onder de vogels. Waterkracht Waterkrachtenergie is duurzaam. Onafhankelijk van andere landen. Het is schone energie. Biomassa/Bio-energie Energie uit biomassa is duurzaam. Het is een goedkope vorm van energie. De bouw van stuwen, dammen en meren is duur. Veel roestvorming bij zeedammen. Boeren kunnen opeens overgaan op het verbouwen van gewassen voor biobrandstoffen, omdat het meer geld oplevert. Het gevolg kan een voedseltekort zijn. HET IS DE KERSTMAN. DAN MOET HET WAAR ZIJN. BEWIJS KLIMAATSVERANDERING
17 9. Filmpjes Het klokhuis: zonne-energie Bekijk het filmpje Het klokhuis: blauwe energie Bekijk het filmpje
18
19
20 Bronnen jcwinnie.biz
21 Colofon en voorwaarden Copyright Age Cnossen 206
Alternatieve energiebronnen
Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen
Nadere informatie4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting
5,2 Samenvatting door Syb 763 woorden 4 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Natuurkunde Methode Pulsar Natuurkunde H6 Samenvatting PARAGRAAF 1 Er zijn veel verschillende soorten energie: Bewegingsenergie
Nadere informatie6,3. Werkstuk door een scholier 1843 woorden 2 december keer beoordeeld. Inleiding
Werkstuk door een scholier 1843 woorden 2 december 2003 6,3 32 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Energie is iets dat altijd in de buurt is. Bijvoorbeeld een boterham eten, tanken en wassen. Het meeste
Nadere informatieinhoud blz. Wind 1. Wat is wind? 2. Van briesje tot orkaan 3. De kracht van de wind 4. Dieren en wind 5. Planten en wind 6.
Wind inhoud blz. Wind 3 1. Wat is wind? 4 2. Van briesje tot orkaan 6 3. De kracht van de wind 7 4. Dieren en wind 10 5. Planten en wind 11 6. Wind en sport 13 7. Windweetjes 14 8. Filmpjes 16 Pluskaarten
Nadere informatieFlipping the classroom
In dit projectje krijg je geen les, maar GEEF je zelf les. De leerkracht zal jullie natuurlijk ondersteunen. Dit zelf les noemen we: Flipping the classroom 2 Hoe gaan we te werk? 1. Je krijgt of kiest
Nadere informatie5,4. Spreekbeurt door een scholier 1606 woorden 21 mei keer beoordeeld. Nederlands. A. Er zijn verschillende soorten en vormen van energie.
Spreekbeurt door een scholier 1606 woorden 21 mei 2003 5,4 169 keer beoordeeld Vak Nederlands A. Er zijn verschillende soorten en vormen van energie. Ik ga deze spreekbeurt houden over energie. Verschillende
Nadere informatieIK HEB BESLOTEN OP MIJN
Zonne-energie inhoud. Inleiding 3 2. De zon 4 3. Soorten zonne-energie 6 4. Het zonnepaneel 7 5. De zonneboiler 0 6. De zonnecollector 7. Zonne-energieweetjes 3 8. Filmpjes 5 Pluskaarten 6 Bronnen en foto
Nadere informatieProject Energie. Week 1ABC: Mens en dier
Project Energie. Week 1ABC: Mens en dier Info: Wat is energie? Energie geeft kracht, licht, warmte en beweging. De zon geeft ons licht en warmte. Voedsel is de brandstof van mensen en dieren. Door te eten
Nadere informatie6,9. Aardolie. Aardgas. Steenkool. Kernenergie. Werkstuk door een scholier 2060 woorden 29 februari keer beoordeeld. Scheikunde.
Werkstuk door een scholier 2060 woorden 29 februari 2004 6,9 109 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inleiding Van dit werkstukje kun je leren welk soort energie goed is voor het milieu. Dit werkstukje gaat
Nadere informatie[Samenvatting Energie]
[2014] [Samenvatting Energie] [NATUURKUNDE 3 VWO HOOFDSTUK 4 WESLEY VOS 0 Paragraaf 1 Energie omzetten Energiesoorten Elektrisch energie --> stroom Warmte --> vb. de centrale verwarming Bewegingsenergie
Nadere informatieWerkstuk ANW Alternatieve energie
Werkstuk ANW Alternatieve energie Werkstuk door een scholier 2902 woorden 30 maart 2009 6,5 54 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding De fossiele brandstoffen gaan op. Volgens veel mensen is dat het einde van
Nadere informatieAlternatieve energieopwekking
Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieWerkblad Introductieles Eneco EnergieLab
Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Naam: Datum: Fossiele brandstoffen Energie laat apparaten werken. Veel apparaten gebruiken energie. Bijvoorbeeld de waterkoker, je telefoonoplader en het digibord.
Nadere informatieHoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein
ctie produ Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein lesboekje02.indd 1 20-11-2015 13:20 Welkom in de Groene Top Trein! Het gaat deze trein voor de wind, want deze trein rijdt op wind.
Nadere informatieProject Energie. Week 1DEF: Mens en dier
Project Energie. Week 1DEF: Mens en dier Info: Wat is energie? Energie heeft te maken met de kracht om iets te doen en met verbranden. De zon geeft ons energie door licht en warmte. Voedsel is onze brandstof
Nadere informatieJij en energie: Problemen en oplossingen
Figuur 1 Affakkelen van gassen, fossiele brandstofopslag in Den Helder bron: AMeces Toen eind jaren zestig de grote gasvoorraad in Nederland ontdekt werd, zijn de industrie en de huishoudens massaal overgeschakeld
Nadere informatieTablet of smartphone
Inhoud Inhoud 2 Tablet of smartphone 3 1. Werkwijze 4 2. Thema s 6 1 Thema: fossiele brandstoffen 6 2 Thema: broeikaseffect en negatieve gevolgen 8 3 Thema: elektriciteit opwekken op de klassieke manier
Nadere informatieSpreekbeurt door een scholier 2133 woorden 12 maart keer beoordeeld. Spreekbeurt ANW : Energie
Spreekbeurt door een scholier 2133 woorden 12 maart 2003 7 201 keer beoordeeld Vak ANW Spreekbeurt ANW : Energie Overal om ons heen is energie. Alle dieren en planten hebben energie nodig om te leven.
Nadere informatie1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie Fossiele brandstoffen Duurzame energiebronnen
1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie... 2 1.3. Fossiele brandstoffen... 5 1.4. Duurzame energiebronnen... 7 1.5. Kernenergie... 9 1.6. Energie besparen... 10 1.7. Energieverbruik
Nadere informatieWerkstuk Informatica Energie
Werkstuk Informatica Energie Werkstuk door een scholier 2227 woorden 27 februari 2004 5,8 143 keer beoordeeld Vak Informatica Wat is groene energie? Groene energie is duurzame energie die particulieren
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 1. De afvalberg 2. Soorten afval 3. Vier belangrijke stappen 4. Voorkomen 5. Opnieuw gebruiken 6. Afval als bran dstof
Afval inhoud blz. Inleiding 3 1. De afvalberg 4 2. Soorten afval 5 3. Vier belangrijke stappen 7 4. Voorkomen 8 5. Opnieuw gebruiken 9 6. Afval als bran dstof 11 7. Naar de stortplaats 12 8. Filmpjes 14
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland.
TITEL ETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Type les Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland. Lesduur 45 minuten. Omschrijving van de
Nadere informatieMens en techniek. VMBO BASIS en KADER, leerjaar 2. Figuur 1 (Illustratie uit Microsoft Word)
Mens en techniek VMBO BASIS en KADER, leerjaar 2 Figuur 1 (Illustratie uit Microsoft Word) 1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie... 3 1.3. Het omzetten van energie - Opdrachten...
Nadere informatie1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen
2. 1. Lessuggesties Oriënterende en activiteiten op klasniveau 1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen Dit kwartet is een syntheseactiviteit. De meeste aspecten van energie die aan bod zijn gekomen,
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 7
Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 5 juni 2012 6,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk van het milieu. De mens
Nadere informatieHoofdstuk 3. en energieomzetting
Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule
Nadere informatieNaam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool
Naam: Thijs Groep: 6/7 School: St.Willibrordusschool 1 Voorwoord Voor je ligt het werkstuk van Thijs. Dit werkstuk gaat over zonne-energie. Ik kwam op het idee voor dit onderwerp toen papa en mama ook
Nadere informatieLes De productie van elektriciteit
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De productie van elektriciteit Werkblad Doe de stekker in het stopcontact en je hebt licht, geluid, beeld, beweging... Allemaal dankzij elektriciteit. Maar waar komt dat
Nadere informatieE n e r g i e e x p e r i m e n t e n Science
1 2 3. 9 8 7 E n e r g i e e x p e r i m e n t e n Science N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. 1 Wat je nodig hebt: Voor de motorhouder: Voor de ventilator: 1 grote houten schijf
Nadere informatieHet gebruik van energie wordt steeds meer. Dus zijn er ook meer bronnen nodig. Sommige gassen raken
Werkstuk door een scholier 1870 woorden 2 maart 2008 6,1 355 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Wat is windenergie en hoe werkt een windturbine? Windenergie is de energie die door de wind wordt geleverd.
Nadere informatieDVD speler. mobiele telefoon. verwarming. Lees de uitleg over meten. en energie meten. Zet een X bij het juiste antwoord.
Lees het verhaal van Sjoerd en maak de opdracht. Zet een X bij de apparaten die energie verbruiken. Dit is de kamer van Sjoerd. Hij heeft veel apparaten. Het zijn er meer dan 10!!. Ze gebruiken allemaal
Nadere informatieFossiele brandstoffen? De zon is de bron!
Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieinhoud blz. 1. Water is niet gewoon 2. Water, ijs en wolken 3. Een kring 4. Drinken 5. Water in de zee 6. Olie en water 7. Vuil water wordt schoon
Water inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 3 2. Water, ijs en wolken 4 3. Een kring 6 4. Drinken 7 5. Water in de zee 9 6. Olie en water 10 7. Vuil water wordt schoon 11 8. Wassen 13 9. Filmpjes 14 Pluskaarten
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieEnergie Rijk. Lesmap Leerlingen
Energie Rijk Lesmap Leerlingen - augustus 2009 Inhoudstafel Inleiding! 3 Welkom bij Energie Rijk 3 Inhoudelijke Ondersteuning! 4 Informatiefiches 4 Windturbines-windenergie 5 Steenkoolcentrale 6 STEG centrale
Nadere informatieNME centrum Betuwe LES 1
NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke
Nadere informatieLes Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne- energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Energie
Werkstuk Natuurkunde Energie Werkstuk door een scholier 2170 woorden 25 januari 2006 6,2 118 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Biogas Op welke manier wordt biogas gebruikt? Biogas wordt gemaakt uit de biomassa.
Nadere informatieEen beginners handleiding voor duurzame energie
Een beginners handleiding voor duurzame energie Waarom leren over duurzame energie? Het antwoord is omdat: een schone energiebron is het niet begrensd wordt door geografische grenzen en geo-politiek INHOUD
Nadere informatieLes Biomassa. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieDat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieGroep 8 - Les 4 Duurzaamheid
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen
Nadere informatieInhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee
De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken
Nadere informatieNME centrum Betuwe LES 1
NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke
Nadere informatieProfi Oeco Power LPE 2 Natuur en techniek
Met z n allen hebben wij dagelijks reusachtige hoeveelheden energie nodig. Kijk maar eens naar een heel normale dag: Je wordt s morgens gewekt door je wekkerradio. Deze krijgt de stroom natuurlijk uit
Nadere informatieBegrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt
Nadere informatieHoofdstuk 3. en energieomzetting
Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting branders luchttoevoer brandstoftoevoer koelwater condensator stoomturbine generator transformator regelkamer stoom water ketel branders 1 Energiesoort Omschrijving
Nadere informatieToets_Hfdst10_BronnenVanEnergie
Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
Nadere informatieSamenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5
Samenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5 Samenvatting door R. 956 woorden 12 oktober 2015 7,4 4 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Paragraaf 1 De belangrijkste energiebronnen in huis zijn elektriciteit en aardgas. De meeste
Nadere informatie7.9. Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1925 woorden 8 september 2010 7.9 13 keer beoordeeld Vak ANW Water Drinkwater Drinkwater ( H2O ) is nodig voor het in leven houden van de mensen. Zonder water/ drinkwater krijgen
Nadere informatie1 ENERGIE Inleiding Het omzetten van energie - Opdrachten Fossiele brandstoffen - Opdrachten
1 ENERGIE... 2 1.1. Inleiding... 2 1.2. Het omzetten van energie - Opdrachten... 2 1.3. Fossiele brandstoffen - Opdrachten... 4 1.4. Duurzame energiebronnen - Opdrachten... 6 1.5. Kernenergie - Opdrachten...
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan
De maan inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 5 4. De maan en de maanden 6 5. Kijken naar de maan 7 6. Landing op de maan 8 7. Het weer op de maan 9 8. Het maanlanschap
Nadere informatieBasisprincipes 6 Zonne-energie in stroom omzetten 6 Zonne-energiemodellen met een zonne-energiemodule 7
Welkom in de wereld van de fischertechnik PROFI-lijn 3 Energie in het dagelijkse leven 3 Olie, kolen, kernenergie 4 Water en wind 4 Zonne-energie 5 De Energie 5 Zonne-energie 6 Basisprincipes 6 Zonne-energie
Nadere informatieEen mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken
Hoofdstuk 5 In vuur en vlam 5.1 Brand! Voorwaarden voor verbranding Ontbrandingstemperatuur De temperatuur waarbij een stof gaat branden De ontbrandingstemperatuur is ook een stofeigenschap. Er zijn drie
Nadere informatieTECHNIEK project MODELOPLOSSINGEN. Jeroen De Meutter Olivier Foets Jeroen Smets
TECHNIEK project MODELOPLOSSINGEN Jeroen De Meutter Olivier Foets Jeroen Smets 2 PROBLEEMSTELLING Vorig jaar hebben we de energie besproken uit de fossiele brandstoffen. Je weet dat deze brandstoffen driekwart
Nadere informatieEen energiebron is een stof of een voorwerp waarin energie is opgeslagen, en je kan de energie eruit
Werkstuk door een scholier 2133 woorden 22 juni 2004 6 221 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Verschillende energiebronnen Hoofdstuk 2 Alternatieve energiebronnen Hoofdstuk 3
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorblad, bladzijde 1. Inhoudsopgave, bladzijde 2. Inleiding, bladzijde 3. Wat houd duurzame-energie in?
1 Inhoudsopgave Voorblad, bladzijde 1 Inhoudsopgave, bladzijde 2 Inleiding, bladzijde 3 Wat houd duurzame-energie in?, bladzijde 4 Wat is zonne-energie?, bladzijde 5 Wat is waterkracht?, bladzijde 6 Wat
Nadere informatieGroep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken
Leerkrachtinformatie Lesduur: 35 tot 40 minuten Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze leerkrachtinformatie
Nadere informatieGroep: 8c. Naam: Lucas
Groep: 8c Naam: Lucas Datum: 6 januari 2015 1 voorwoord Ik houd mijn werkstuk over energie omdat ik in het nieuws heb gehoord dat België aan een energie te kort komt deze winter. Er zijn daar namelijk
Nadere informatieEnergie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1
Energie Jouw werkbladen In de klas Naam: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene
Nadere informatiea. Voorstellen b. Inleiding a. Inleiding Werkstuk door een scholier 2308 woorden 9 februari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 2308 woorden 9 februari 2007 6 54 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud 1) Inleiding a. Voorstellen b. Inleiding 2) Energie van vroeger en nu b. Vroeger c. Nu d. Groene stroom e. Grootgebruikers
Nadere informatiewarmte en licht energie omzetting elektriciteit In een lamp wordt energie omgezet
Energieomzetting We maken veel gebruik van elektrische energie. Aan elektrische energie hebben we niet zoveel. Elektrische energie is maar een tussenvorm van energie. Bij een elektrische verwarming, willen
Nadere informatieOpdracht 1. deel 1 Op zoek naar de stroombron. Op zoek naar de stroombron. Op zoek naar de stroombron Op zoek naar de stroombron
deel 1 Op Op zoek zoek naar naar de de stroombron stroombron Opdracht 1 Bekijk aandachtig de volgende voorwerpen of apparaten en de situatie waarin ze zich bevinden. Als je goed kijkt, zie je dat er in
Nadere informatieOefentekst voor het Staatsexamen
Oefentekst voor het Staatsexamen Staatsexamen NT2, programma I, onderdeel lezen bij Hoofdstuk 10 van Taaltalent NT2-leergang voor midden- en hoogopgeleide anderstaligen Katja Verbruggen Henny Taks Eefke
Nadere informatieCliptoets Windenergie. Docentenhandleiding
Cliptoets Windenergie Docentenhandleiding We hebben iedere dag energie nodig. Die wekken we vooral op met olie, gas en steenkool. Maar die grondstoffen raken op. Bovendien vervuilen ze het milieu. Het
Nadere informatieinhoud Zee, strand en duin 1. Zand 2. Zon en wind 3. Het duin 4. Dieren in het duin 5. Eb en vloed 6. De jutter 7. Schelpen 8.
Zee, strand en duin inhoud Zee, strand en duin 3 1. Zand 4 2. Zon en wind 5 3. Het duin 6 4. Dieren in het duin 7 5. Eb en vloed 8 6. De jutter 9 7. Schelpen 10 8. De zeehond 11 9. Naar het strand 12 10.
Nadere informatiewww.praktischtechniek.nl
D. Bekijk nu de andere zaklampen. Vul de tabel in. Werken alle zaklampen? Ja / nee Omdat: Welke zaklamp schijnt het langst? Techniekkit: Noord Nederland Domein: Energie omzetting Competentie: Ontwerpen
Nadere informatieOPGEWEKT! Lesbrief bij de rondreizende tentoonstelling Noord-Holland opgewekt! NOORD-HOLLAND. Doelgroep Groep 7 en groep 8
Lesbrief bij de rondreizende tentoonstelling Noord-Holland opgewekt! Doelgroep Groep 7 en groep 8 Opbouw 1. 2. 3. 4. Voorbereiding in de klas Bezoek aan de tentoonstelling Noord-Holland opgewekt! Verwerking
Nadere informatieModule 4 Energie. Vraag 3 Een bron van "herwinbare" energie is: A] biomassa B] de zon C] steenkool D] aardolie E] bewegend water
Module 4 Energie Vraag 1 Wat hoort bij het indirect energieverbruik van een apparaat? Kies het BESTE antwoord A] De energie wat het apparaat nuttig verbruikt. B] De energie die het apparaat niet nuttig
Nadere informatieToelichting infopaneel energie
Inleiding Waarom zouden we voor hernieuwbaar energie gaan? De 3 begrippen die bij transitie aan bod zijn gekomen sluiten volledig aan bij het gebruik van hernieuwbare energie. 1 Om ons milieu te sparen
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Energiek Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Energiek Groep 7 en 8 Dit is een NME
Nadere informatieWerkbladen In de klas. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas
Werkbladen In de klas Energie Naam onderbouw havo/vwo School Klas Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene stroom en duurzaamheid. Je hoort er vast wel eens iets over. Maar wat betekent
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2014, Vito, januari 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2014 bedraagt 5,7 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie
Nadere informatieNaam: WATER. pagina 1 van 8
Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te
Nadere informatie1. Inleiding. Lesfiche 1. Zoek de stroombron! Op zoek naar de stroombron
Op zoek naar de stroombron Lesfiche Zoek de stroombron!. Inleiding Niets lijkt ons zo evident als elektriciteit die rijkelijk en onophoudelijk uit een stopcontact stroomt. Er zit echter wel een helse krachttoer
Nadere informatieVertaling Aardrijkskunde Afval en energie
Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie
Nadere informatieWat is energie? Als een lichaam arbeid kan leveren bezit het energie Wet van het behoud van energie:
ENERGIE Wat is energie? Als een lichaam arbeid kan leveren bezit het energie Wet van het behoud van energie: energie kan noch ontstaan, noch verdwijnen (kan enkel omgevormd worden!) Energie en arbeid:
Nadere informatieWERKBLAD 1: WAAR OF NIET WAAR? ANTWOORDEN
WERKBLAD 1: WAAR OF NIET WAAR? ANTWOORDEN Instructie: Vul in WAAR of NIET WAAR 1. Duurzame energie is energie die niet opraakt. WAAR 2. Duurzame energie betekent dure energie. NIET WAAR 3. Duurzame energie
Nadere informatieGROENE TEST. Naam:.. 1. Het verbruik van fossiele grondstoffen veroorzaakt ecologische problemen. Welke?
GROENE TEST Naam:.. 1. Het verbruik van fossiele grondstoffen veroorzaakt ecologische problemen. Welke? O Afkoeling van het klimaat O Meer vulkaanuitbarstingen O Zure regen O Zoete regen 2. Waarvoor dienen
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter
Water inhoud 1. Inleiding 3 2. Water is een wonder. 4 3. De kringloop van het water 5 4. Zoet, zout of brak 6 5. Drinkwater 7 6. Liter na liter 9 7. Water in de wereld 10 8. Zuinig met water 11 9. Water
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2016, Vito, oktober 2017 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2016 bedraagt 6,4% Figuur 1 groene stroom uit bio-energie
Nadere informatie5 Energie. Inleiding s Morgens vroeg floept je wek-radio aan. Er komt muziek uit! Je gaat naar de badkamer. Je doet het licht aan.
5 Energie Inleiding s Morgens vroeg floept je wek-radio aan. Er komt muziek uit! Je gaat naar de badkamer. Je doet het licht aan. Je draait de warmwater-kraan open. Het water spettert in de was-bak. Au!
Nadere informatiePraktische opdracht Scheikunde Biomassa als brandstof
Praktische opdracht Scheikunde Biomassa als brandstof Praktische-opdracht door een scholier 694 woorden 13 april 2016 9 2 keer beoordeeld Vak Scheikunde Pagina 1 van 5 PO biomassa als brandstof (practicum
Nadere informatieTECHNIEK project. Jeroen De Meutter Olivier Foets Jeroen Smets
TECHNIEK project Jeroen De Meutter Olivier Foets Jeroen Smets 2 PROBLEEMSTELLING Vorig jaar hebben we de energie besproken uit de fossiele brandstoffen. Je weet dat deze brandstoffen driekwart van alle
Nadere informatieBoeren met energie. 11 November 2010
Boeren met energie 11 November 2010 Wat doen wij? Ontwikkelen projecten energie uit biomassa Opzetten expertisecentrum energie uit hout droogtechnieken stookgedrag rookgasmetingen rookgasreiniging Ontwikkelen
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2013
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris duurzame energie in Vlaanderen 2013, Deel I: hernieuwbare energie, Vito, september 2014 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2013 bedraagt 5,9% Figuur 1 bio-elektriciteit
Nadere informatieGroep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten waarom je zuinig met elektriciteit moet zijn. De leerlingen kunnen
Nadere informatieinhoud 1. Vuur in de natuur 2. Mens en vuur 3. De mens maakt vuur 4. Licht en warmte 5. Vuur en eten 6. Werken met vuur 7.
Vuur inhoud 1. Vuur in de natuur 3 2. Mens en vuur 4 3. De mens maakt vuur 5 4. Licht en warmte 6 5. Vuur en eten 7 6. Werken met vuur 8 7. De vuurtoren 9 8. Pas op! Brand! 10 9. De brandweer 11 10. Filmpjes
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2015, Vito, september 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2015 bedraagt 6,0 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatieWat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje
ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg
Nadere informatieinhoud 1. Overal sterren 2. Wat is een ster? 3. Het leven van een ster 4. Een ster dichtbij 5. De zon 6. Sterren en kleuren 7.
Sterren inhoud 1. Overal sterren 3 2. Wat is een ster? 4 3. Het leven van een ster 5 4. Een ster dichtbij 6 5. De zon 7 6. Sterren en kleuren 8 7. Een vallende ster 9 8. De melkweg 10 9. Verrekijkers en
Nadere informatieLeerlingenbundels Technologische Opvoeding
Leerlingenbundels Technologische Opvoeding 1 Thema: Energie Naam:... Klas: Datum:... Nr.:. 2 1 Energie experimenten Science 1.1 Inleidende opdracht rond energie Als je zegt: "Ik heb vandaag geen energie.
Nadere informatieENERGIE UIT WATER Jesper de Bruin en Maarten Brakkee Begeleider: MAJ Emmauscollege 09-03-2008
ENERGIE UIT WATER Jesper de Bruin en Maarten Brakkee Begeleider: MAJ Emmauscollege 09-03-2008 Voorwoord. Voor ons profielwerkstuk moesten wij, Jesper de Bruin en Maarten Brakkee van het Emmauscollege te
Nadere informatieGeleider: (metaal) hierin kunnen elektronen bewegen, omdat de buitenste elektronen maar zwak aangetrokken worden tot de kern (vrije elektronen)
Boekverslag door B. 1240 woorden 16 juni 2015 7.6 10 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Pulsar Hoofdstuk 3, Elektriciteit 1 1 Lading en stroom Elektrische lading kan positief of negatief zijn. Gelijke
Nadere informatiewindenergie worden steeds belangrijker Beyza
windenergie worden steeds belangrijker Beyza 1 INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD 3 3 INLEIDING 4 4 WINDENERGIE 5 5 VOOR- EN NADELEN VAN WINDENERGIE 5 6 GESCHIEDENIS 5 7 BEPERKINGEN BIJ HET PLAATSEN VAN WINDMOLENS
Nadere informatie