Stage. bij gemeenten Onderzoek stagebeleid gemeenten december Beroepsonderwijs en bedrijfsleven: dat werkt!

Transcriptie

1 Stage bij gemeenten Onderzoek stagebeleid gemeenten december 2010 Beroepsonderwijs en bedrijfsleven: dat werkt!

2

3 Stage bij gemeenten Onderzoek stagebeleid gemeenten december 2010 Beroepsonderwijs en bedrijfsleven: dat werkt! 1

4 2

5 1. Inleiding Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Ontwikkelingen op de vacaturemarkt Stageplaatsen en stagebeleid Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen en diensten ECABO Conclusies Aanbevelingen Inhoud 3

6 4

7 1 Inleiding 1.1 Context van het onderzoek Een groot aantal gemeenten biedt stageplaatsen aan. Het aanbieden van stageplaatsen dient verschillende doelen. Zo kunnen stageplaatsen worden aangeboden om een vak te leren, maar ook om met de werkzaamheden van een andere afdeling kennis te maken, als onderdeel van een re-integratietraject of om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Stages zijn niet alleen belangrijk vanuit het perspectief van de stagiair, maar biedt organisaties ook de mogelijkheid om expertise in huis te halen en talent op te leiden en daarmee te voorzien in de eigen personeelsbehoefte. Juist het inzetten van stage als onderdeel van het werving en selectiebeleid van gemeenten zou in de nabije toekomst wel eens zeer belangrijk kunnen zijn. Gelet op de vergrijzing bij gemeenten en de verwachting dat bij een aantrekkende arbeidsmarkt en een afnemende beroepsbevolking de vraag naar goed opgeleid personeel toeneemt, zal het daarom moeilijker zijn goed gekwalificeerd personeel voor de eigen organisatie te werven en te behouden. De VNG en het A+O fonds Gemeenten hebben zich daarom de laatste jaren ingezet om 5

8 het ontwikkelen van stagebeleid bij gemeenten te stimuleren, onder andere door de inzet van subsidieregelingen. ECABO ondersteunt als kenniscentrum voor de economisch- administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen *, waar nodig gemeenten bij het opstellen en uitvoeren van stagebeleid. In dit onderzoek staat het stagebeleid bij gemeenten centraal; wat voor soorten stages bieden gemeenten aan, voor welke doelgroep en met welk doel. Hebben de stages een structureel karakter of worden ze incidenteel aangeboden? Om deze vragen te beantwoorden is in juni 2010 een vragenlijst uitgezet bij de P&O afdelingen van 431 gemeenten. 154 gemeenten hebben de vragenlijst ingevuld. Dat betekent een netto respons van ruim 38%. De resultaten van dit onderzoek zijn vertaald naar aanbevelingen. Deze aanbevelingen zijn in het laatste hoofdstuk van dit rapport beschreven. 1.2 Korte beschrijving van de bij het onderzoek betrokken organisaties A+O fonds Gemeenten De Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds (A+O fonds) Gemeenten is in 1993 door de Sociale Partners in deze sector opgericht. Met het A+O fonds Gemeenten bevorderen en ondersteunen de Sociale Partners vernieuwende activiteiten in de sector op het gebied van arbeidsmarkt en HRM-beleid. Activiteiten die erop gericht zijn organisaties en personen in de sector optimaal te * Bij de economisch/administratieve en ICT beroepen gaat het om de volgende beroepsgroepen en beroepen: Secretarieel: receptioniste/telefoniste, secretaresse etc Financiële beroepen: boekhouder, bedrijfsadministrateur, salarisadministrateur etc. Commercieel: commercieel medewerker binnendienst etc. ICT: ICT-beheerder, netwerkbeheerder, applicatiebeheerder etc. Juridisch: medewerker sociale zekerheid, medewerkers openbaar bestuur, administratief juridisch medewerker etc. Informatiedienstverlening: bibliotheekmedewerker, informatieverzorger etc. 6

9 laten functioneren. In gezamenlijkheid beogen de Sociale Partners impulsen te geven opdat gemeenten aantrekkelijke arbeidsorganisaties zijn, waardoor een goede dienstverlening aan de burgers kan worden gerealiseerd. VNG De VNG behartigt de belangen van alle Nederlandse gemeenten. De drie voornaamste taken zijn belangenbehartiging, dienstverlening en platformfunctie. Belangenbehartiging geldt van alle gemeenten bij andere overheden met als belangrijke gesprekspartners de Tweede Kamer, kabinet en maatschappelijke organisaties. Dienstverlening houdt in advisering aan alle leden over actuele ontwikkelingen (proactief) en advisering aan individuele leden (op verzoek). De platformfunctie krijgt vorm via de VNG-commissies, provinciale afdelingen, congressen, studiedagen en ledenraadplegingen. ECABO Het kenniscentrum voor de economisch- administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen ECABO heeft als missie een essentiële bijdrage te leveren aan de instroom van voldoende en goed opgeleide medewerkers voor de kennissamenleving in de economisch-administratieve-, ict-, en veiligheidsberoepen. Een belangrijke doelstelling daarbij is het verstrekken van informatie over de afstemming van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt. Om dat mogelijk te maken wordt onderzoek gedaan en worden de ontwikkelingen op beide terreinen gevolgd. 7

10 1.3 Thema s van het onderzoek In de vragenlijst komen 5 thema s aan de orde, te weten: Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Ontwikkelingen op de vacaturemarkt Stageplaatsen en stagebeleid Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen Bekendheid met de diensten van ECABO De thema s worden in aparte hoofdstukken behandeld. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de vacaturemarkt Bij ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de vacaturemarkt richten we ons op de beroepen van ECABO, te weten de economisch-administratieve, ICT- en veiligheidsberoepen, zowel op mbo- als hbo-niveau. Stageplaatsen en stagebeleid Bij stageplaatsen en stagebeleid wordt gekeken naar de motieven van gemeenten om stageplaatsen aan te bieden, de beoogde doelgroepen voor de stageplaatsen en de stagevergoeding die gemeenten hun stagiaires aanbieden. Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen Bij bekendheid en gebruik van (stage)regelingen komen de regelingen van het A+O fonds Gemeenten aan bod en de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA). Deze laatstgenoemde regeling is een fiscale stimuleringsregeling voor werkgevers om hen, op basis van korting op de loonheffing, ruimte te bieden voor het in dienst nemen en tegelijkertijd opleiden van leerlingen. Bekendheid met de diensten van ECABO Bij bekendheid met de diensten van ECABO gaat het om diensten die ECABO aanbiedt aan leerbedrijven bij het opzetten en uitvoeren van stagebeleid. 8

11 1.4 Respondenten naar achtergrond Van de 154 respondenten hebben er 129 een P&O functie en 6 werken als stagecoördinator. De functies van de overige 19 respondenten zijn zeer divers, van gemeentesecretaris, algemeen directeur tot hoofd afdeling dienstverlening en coördinator leerplichtadministratie. 1.5 Deelnemende gemeenten naar inwoneraantal n < n n n n n G4 Figuur 1: Verdeling responderende gemeenten naar inwoneraantal Figuur 2: Verdeling alle gemeenten naar inwoneraantal De verdeling van responderende gemeenten naar inwoneraantal is een goede afspiegeling van het landelijke beeld van gemeenten naar inwoneraantal. In het vervolg van deze rapportage wordt voor een aantal thema s gekeken of er verschillen zijn in de beantwoording van de vragen al naar gelang de grootte (= inwoneraantal) van de gemeente. 9

12 10

13 2 Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt De volgende vragen hebben betrekking op de verwachte ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen bij gemeenten in de economisch/administratieve richting en de richting ICT de komende vijf jaar. 2.1 Verwachte ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen Vraag: Verwacht u een verandering van het aantal arbeidsplaatsen in de economisch/ administratieve richting en/of de richting ICT in uw gemeente de komende vijf jaar? 11

14 Driekwart van de respondenten verwacht geen toename van het aantal arbeidsplaatsen in de economisch/administratieve richting en de richting ICT de komende vijf jaar. 10% weet het niet en 14% verwacht wel een toename. Verdeeld over de richtingen van ECABO ziet de verwachte toename er als volgt uit. n geen veranderingen/weet niet n afname n toename n toename en afname Figuur 3: Verwachte ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen in de economische/ administratieve richting en de richting ICT, (N=154) Ruim de helft van de respondenten verwacht niet dat er de komende vijf jaar een toename of afname zal zijn van het aantal arbeidsplaatsen in de economische/administratieve richting en de richting ICT of weet dat niet. Vier van de tien respondenten verwachten wel dat het aantal arbeidsplaatsen zal veranderen. Hiervan verwacht tweederde een afname van het aantal arbeidsplaatsen voor één of meerdere beroepen in de economische/administratieve richting en de richting ICT, één op de vijf een toename van het aantal arbeidsplaatsen in één of meerdere richtingen en één op de zeven een toename in één of meerdere richtingen en een afname in één of meerdere andere richtingen. Verwachte toename Het aantal respondenten dat een toename verwacht van het aantal arbeidsplaatsen is het grootst voor de richtingen ICT, informatiedienstverlening en 12

15 juridisch. Respectievelijk 11%, 6% en 6% van alle respondenten verwachten een toename voor deze richtingen. Deze toename wordt het vaakst verwacht voor functies op hbo-niveau, maar ook voor functies op mbo-niveau wordt een toename verwacht. Verwachte afname Het aantal respondenten dat een afname verwacht van het aantal arbeidsplaatsen is het grootst voor de richtingen secretarieel en de financiële beroepen. Voor beide richtingen wordt door 18% van de respondenten een afname verwacht. Deze afname wordt vooral verwacht voor functies op mbo-niveau. 2.2 Upgrading van mbo naar hbo Vraag: Voor welke economische/ administratieve functies en ICT functies is sprake van upgrading van mbo- naar hbo-niveau in uw gemeente? Oftewel, voor welke functies of functiegroepen in deze richtingen neemt het vereiste werk- en denkniveau toe? n upgrading n geen upgrading n onbekend Figuur 4: Verwachte toename van het vereiste werk- en denkniveau (N = 154) 13

16 Ruim de helft van de respondenten verwacht de komende vijf jaar een toename van het vereiste werk- en denkniveau voor één of meerdere beroepen in de economisch/administratieve richtingen en de richting ICT. Een vijfde weet het niet en een kwart verwacht geen toename van het vereiste werk- en denkniveau. De meeste respondenten die een toename van het vereiste werk- en denkniveau verwachten, verwachten die voor de richtingen juridisch en ICT. Respectievelijk 32% en 30% van de respondenten verwachten dit. De organisatie verandert van een receptiefunctie naar een klantcontactcentrum. Dit betekent een tweedeling in functies. Een gedeelte blijft een receptiefunctie, maar een ander gedeelte zal meer richting een hbo-functie gaan. Onze gemeente is klein, daarom is er een hoog werk- en denkniveau nodig om het werk te kunnen verrichten. 14

17 3 Ontwikkelingen op de vacaturemarkt In dit hoofdstuk staan mogelijke knelpunten bij het vervullen van vacatures binnen de gemeentelijke organisatie en het stimuleren van de interne mobiliteit centraal. Bij knelpunten is niet specifiek naar de aard van de knelpunten gevraagd. 3.1 Knelpunten bij het vervullen van vacatures Vraag: Verwacht u de komende vijf jaar knelpunten bij het vervullen van economisch/ administratieve vacatures en ICT vacatures? Zes van de tien respondenten verwachten knelpunten bij het vervullen van vacatures voor één of meerdere beroepen in de economisch/administratieve richtingen en de richting ICT de komende vijf jaar. 15

18 n Knelpunten n Geen knelpunten n Weet niet Juridisch ICT Financiële beroepen Commercieel Informatiedienstverlening Secretarieel % Figuur 5: Verwachte knelpunten bij het vervullen van vacatures in de economische/ administratieve richtingen en de richting ICT, naar beroepsrichting, (N=154) De meeste respondenten verwachten knelpunten bij het vervullen van vacatures voor de richting juridisch. Voor de richtingen ICT en financiële beroepen worden minder knelpunten verwacht. De minste knelpunten worden verwacht voor de richting secretarieel. De knelpunten worden vaker verwacht voor vacatures op hbo-niveau dan op mbo-niveau. 3.2 Interne mobiliteit Vraag: op welke wijze stimuleert uw gemeente de interne mobiliteit c.q. het doorstromen van medewerkers 0 naar hogere/andere 40 functies? Verschillende instrumenten worden ingezet om de interne mobiliteit te bevorderen: 16

19 Scholing Vier van de tien respondenten geven aan dat scholing wordt ingezet om de interne mobiliteit te bevorderen. Het gaat daarbij om functiegerichte (interne) cursussen en opleidingen, maar ook om volledige mbo- en hbo-opleidingen. Slechts in één geval wordt melding gemaakt van het inzetten van EVC als (scholings)instrument. Loopbaangesprekken Vier van de tien respondenten geven aan dat er loopbaangesprekken worden gevoerd met medewerkers. Deze gesprekken worden doorgaans gekoppeld aan de functionerings- en beoordelingscycli. Eén op de tien respondenten geeft aan dat voor loopbaantrajecten een gespecialiseerde loopbaanadviseur, mobiliteitsbureau of loopbaancentrum wordt ingeschakeld. Vervulling interne vacatures Een derde van de respondenten geeft aan dat eigen medewerkers voorrang hebben bij het vervullen van een vacature. Een aantal gemeenten werkt samen in zgn. mobiliteitsnetwerken. In deze netwerken worden interne vacatures en medewerkers onderling uitgewisseld. Ook de problematiek van boventallige medewerkers wordt in deze netwerken gezamenlijk opgepakt. Stages en roulerende taken Bij zes gemeenten worden interne stages aangeboden of werkt men met roulerende taken om de interne mobiliteit te vergroten. Wij stimuleren de interne mobiliteit door medewerkers de aanstelling algemene dienst (AAD) aan te bieden. Medewerkers hebben dan meer interne loopbaanmogelijkheden doordat er regelmatig van functie- of takenpakket wordt gewisseld. 17

20 18

21 4 Stageplaatsen en stagebeleid In dit hoofdstuk staan het stagebeleid, het aantal stagiaires per gemeente, de reden waarom gemeenten stages aanbieden, de soorten stages en de stagevergoeding centraal. 4.1 Stagebeleid Vraag: biedt uw organisatie stageplaatsen aan, hebben deze stageplaatsen een structureel karakter en heeft uw gemeente stagebeleid opgesteld? Nagenoeg alle gemeenten in het onderzoek bieden stageplaatsen aan. Vier van de tien respondenten geven aan dat het aanbieden van stageplaatsen een structureel karaker heeft. Zes van de tien respondenten geven aan dat de eigen organisatie stagebeleid heeft. 19

22 n stage n structureel n beleid totaal < > Figuur 6: Aandeel gemeenten totaal en naar inwoneraantal (%) dat stageplaatsen aanbiedt, structureel stageplaatsen aanbiedt en stagebeleid heeft ontwikkeld (N = 154) Bij grotere gemeenten heeft de stage vaker een structureel karakter dan bij kleinere gemeenten. Ook hebben grotere gemeenten vaker stagebeleid opgesteld dan kleinere gemeenten. 4.2 Aantal stagiaires Gemeenten hebben gemiddeld 1 stagiair per 16 fte. De helft van de gemeenten geeft aan 1 stagiair per 13 à 20 fte te hebben. 20

23 4.3 Waarom bieden gemeenten stageplaatsen aan Vraag: waarom biedt uw organisatie stageplaatsen aan? Respondenten konden kiezen uit vijf mogelijke antwoordcategorieën: Werving nieuw personeel Inzetbaarheid eigen personeel vergroten Re-integratie Maatschappelijke verantwoordelijkheid Anders In onderstaande figuur is het aandeel van de gemeenten (%) per antwoordcategorie aangegeven dat stageplaatsen aanbiedt. 100 maatschappelijke verantwoordelijkheid werven nieuw personeel vergroten inzetbaarheid eigen personeel re-integratie anders Figuur 7: Aandeel gemeenten (%) naar antwoordcategorie (N = 154) Maatschappelijke verantwoordelijkheid scoort verreweg het hoogst als reden om stageplaatsen aan te bieden. Het vergroten van de inzetbaarheid van eigen personeel scoort het laagst 21

24 Bij de categorie anders, zijn veel verschillende antwoorden gegeven. De antwoorden zijn te verdelen in de volgende vier categorieën: oppakken van werkzaamheden die anders niet/nauwelijks uitgevoerd worden maar wel van belang zijn verbeteren van het imago van de overheid/ de eigen organisatie stimuleren en motiveren van zittend personeel/ nieuwe impulsen en inzichten binnen de organisatie brengen gelegenheid bieden om een juiste studiekeuze te maken Wij bieden stageplaatsen aan om jongeren kennis te laten maken met de gemeentelijke organisatie en daarmee de gemeente als potentiële werkgever te profileren Wij bieden stageplaatsen aan om werkzaamheden op te pakken die anders niet/nauwelijks uitgevoerd kunnen worden, maar wel van belang zijn. 4.4 Soorten stages Vraag: elke soorten stages biedt uw gemeente aan? Respondenten konden kiezen uit drie mogelijke antwoordcategorieën (meerdere antwoorden mogelijk): Opleidingsstages (vmbo, mbo, hbo, wo, anders) Werkervaringsstages (werklozen, re-integratie, gedeeltelijk arbeidsgeschikten, anders) Uitwisselingsstages (andere afdeling, andere gemeente, bedrijfsleven, anders) 22

25 opleidingstages werkervaringsplaatsen uitwisselingsplaatsen Figuur 8: Aandeel gemeenten (%) naar antwoordcategorie (N = 154) De gemeenten die stages aanbieden, bieden nagenoeg allen opleidingsstages aan (99%) gevolgd door werkervaringstages (52%) en uitwisselingsstages (15%). Opleidingsstages Van de gemeenten die opleidingsstages aanbieden, biedt het merendeel stages aan op zowel mbo- als hbo- niveau. Vmbo- en wo-stages worden minder aangeboden. Werkervaringstages Gemeenten bieden werkervaringstages aan werklozen en gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Uitwisselingsstages Van de gemeenten die uitwisselingsstages aanbieden, biedt het merendeel deze aan aan andere gemeenten, gevolgd door andere afdelingen van de eigen gemeente en het bedrijfsleven. 23

26 4.5 Stagevergoeding Vraag: ontvangen stagiaires een stagevergoeding? Alle gemeenten verstrekken een stagevergoeding. De hoogte van de vergoeding is per gemeente en per situatie verschillend. Zo zijn er gemeenten die onderscheid maken in stagevergoeding naar opleidingsniveau en zijn er gemeenten die een stagevergoeding geven bij wijze van onkostenvergoeding. Ook zijn er gemeenten die stagevergoeding naar rato van het minimumloon verstrekken en gemeenten die een stagevergoeding naar rato van het functieloon verstrekken. Daarnaast speelt de duur van de stage een rol: voor korte stages, korter dan zes weken of drie maanden, wordt in een aantal gevallen geen vergoeding verstrekt. De bedragen voor mbo stagiaires variëren van een minimale onkostenvergoeding, een cadeaubon of een stagevergoeding van 80,- per maand tot 410,- bruto per maand. Voor hbo stagiaires worden bedragen tot 480,- per maand genoemd. 24

27 5 Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen en de diensten ecabo In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de bekendheid en het gebruik van subsidieregelingen van het A&O fonds, de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA). Tevens wordt de bekendheid met de diensten van ECABO bevraagd. 5.1 Subsidieregelingen van het A+O fonds Gemeenten Vraag: bent u bekend met de subsidieregelingen van het A+O fonds Gemeenten en maakt u gebruik of heeft u gebruik gemaakt van een regeling van het A+O fonds Gemeenten? 25

28 Acht van de tien respondenten zijn bekend met de subsidieregelingen van het A+O fonds, zes van de tien maken daar ook daadwerkelijk gebruik van of hebben daar gebruik van gemaakt. Er is geen verband tussen het gebruik van subsidieregelingen en de gemeentegrootte. De regeling stages een kans wordt het meest genoemd. Deze regeling wordt door zes van de tien respondenten die gebruik maken van een regeling genoemd. 5.2 Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA) Vraag: bent u bekend met de WVA en maakt u daar gebruik van? Een derde van de respondenten geeft aan bekend te zijn met de WVA. Daarvan maakt 60% ook daadwerkelijk gebruik van de regeling. Als belangrijkste reden om geen gebruik te maken van de regeling wordt genoemd dat stagiairs niet tot de doelgroep behoren; er worden geen leerwerkovereenkomsten afgesloten, maar stageovereenkomsten. 5.3 Bekendheid met de diensten van ECABO ECABO biedt een aantal diensten aan om bedrijven te ondersteunen bij het opstellen en uitvoeren van stagebeleid. Vraag: bent u bekend met het kenniscentrum ECABO en met welke diensten van ECABO bent u bekend? Aan de respondenten is gevraagd de bekendheid met de volgende diensten aan te geven: 26

29 Matchen van competentieprofielen en functieprofielen Voorlichting geven binnen de diverse diensten van de gemeente m.b.t. stagebeleid Adviseren m.b.t. het verzorgen van een format voor het opzetten van stagebeleid Ondersteunen bij de implementatie van stagebeleid Ondersteunen van de praktijkopleider Verzorgen van een centrale- of in company training voor praktijkopleiders van gemeenten Onderzoek naar tevredenheid van leerlingen bekendheid ECABO matchen profielen voorlichting stagebeleid adviseren format stagebeleid implementatie stagebeleid ondersteunen praktijkopleider training praktijkopleiders tevredenheid leerlingen Figuur 9: Aandeel gemeenten (%) dat bekend is met ECABO en de diensten van ECABO (N = 154) De bekendheid van ECABO is groot; 85% van de respondenten is bekend met het kenniscentrum ECABO. Het ondersteunen van praktijkopleiders en het 27

30 voorlichting geven over stagebeleid zijn de meest genoemde diensten van ECABO. Het matchen van profielen en het onderzoeken van tevredenheid van leerlingen worden het minst genoemd. 28

31 6 Conclusies Hieronder volgt een overzicht van de uitkomsten van het onderzoek. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Verrassend genoeg verwachten de meeste respondenten in dit onderzoek geen veranderingen in het aantal arbeidsplaatsen in de komende jaren. Dat kan te maken met het tijdstip waarop dit onderzoek werd uitgevoerd. Toen was nog niet zoveel bekend over bezuinigingen bij gemeenten. De respondenten die wel een verandering voorzien, verwachten per saldo een afname van het aantal arbeidsplaatsen in de economische/administratieve richting en de richting ICT. Echter, er zijn verschillen per beroepsrichting en per opleidingsniveau. Zo verwachten de respondenten een toename van het aantal arbeidsplaatsen voor ICT en een afname van het aantal arbeidsplaatsen voor de secretariële en financiële beroepen. Voor Juridisch en Informatiedienstver- 29

32 lening wordt een toename van het aantal arbeidsplaatsen verwacht op hbo niveau en een afname op mbo niveau. Uit het onderzoek blijkt verder dat het vereiste werk en denkniveau in de economische/administratieve richting en de richting ICT hoger wordt, met name voor de richtingen Juridisch en ICT. Ontwikkelingen op de vacaturemarkt Een meerderheid van de gemeenten verwacht de komende vijf jaar knelpunten bij het vervullen van vacatures in de economische richting en de richting ICT. Met name voor de richtingen Juridisch en ICT worden die knelpunten verwacht en dat betreft dan zowel vacatures op mbo- als hbo-niveau. Interne mobiliteit Verschillende instrumenten worden ingezet om de interne mobiliteit te vergroten. Scholing, loopbaangesprekken, en voorkeursbeleid worden het meest genoemd. Stages en roulerende taken het minst. Stageplaatsen en stagebeleid Bijna alle gemeenten bieden opleidingsstages aan, de helft biedt werkervaringstages aan en één op de zeven gemeenten biedt uitwisselingsstages aan. De meeste gemeenten bieden opleidingsstages aan op mbo-niveau en hbo-niveau. Maatschappelijke verantwoordelijkheid wordt door het grootste deel van de gemeenten genoemd als reden voor het aanbieden van opleidingsstages. Het werven van nieuw personeel, vergroten van de inzetbaarheid van het eigen personeel en re-integratie wordt door een veel kleiner aantal respondenten genoemd. 30

33 Naast opleidingsstages bieden gemeenten ook andere soorten stages aan. Zo biedt iets meer dan de helft van de gemeenten, in het kader van re-integratie, werkervaringstages aan voor de doelgroepen werklozen en gedeeltelijk arbeidsgeschikten. Een klein deel van de gemeenten kent uitwisselingsstages met andere gemeenten en het bedrijfsleven. Gemeenten bieden stagiaires een stagevergoeding aan. De hoogte van de vergoeding is verschillend per gemeente en per doelgroep. Ook de duur van de stage speelt bij de hoogte van de vergoeding een rol. De vergoeding varieert van een cadeaubon tot 480 per maand. Hbo ers krijgen over het algemeen een hogere stagevergoeding dan mbo ers. Een groot deel van de gemeenten heeft stagebeleid ontwikkeld. Een veel kleiner deel geeft aan dat het aanbieden van stageplaatsen een structureel karakter heeft. Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen Het grootste deel van de gemeenten is bekend met de subsidieregelingen van het A+O fonds Gemeenten en maakt daar ook gebruik van. Met name de regeling Stage een kans wordt veelvuldig genoemd. De Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA) is bij minder gemeenten bekend en wordt ook minder gebruikt. Dat heeft voor een deel te maken met het feit dat de stagiaires niet tot de doelgroep van de regeling behoren. Bekendheid met de diensten van ECABO De organisatie ECABO is bij de meeste gemeenten bekend, maar dat geldt niet voor alle diensten die worden aangeboden. Grotere gemeenten zijn vaker 31

34 bekend met de organisatie ECABO dan kleinere gemeenten. Het ondersteunen van praktijkopleiders en het geven van voorlichting over stagebeleid zijn de meest genoemde diensten van ECABO. Het matchen van profielen en het uitvoeren van onderzoek naar tevredenheid van leerlingen worden het minst genoemd. 32

35 7 Aanbevelingen Arbeidsmarkt en vacaturemarkt Benut actief regionale netwerken en ga een relatie aan met onderwijsinstellingen om o.a. een optimale afstemming in vraag en aanbod naar stagiaires te verkrijgen. Dit om er voor te zorgen dat, bij een aantrekkende arbeidsmarkt en de bijbehorende vraag naar goed kwalitatief personeel, de instroom bij gemeenten hierdoor geborgd blijft. Stageplaatsen en stagebeleid Gemeenten uit dit onderzoek verstrekken stagiaires een vergoeding voor de stage die ze volgen. Dat is een goede zaak want zo blijft de gemeente ook aantrekkelijk als werkgever die een stageplaats aanbiedt. De systematiek van vergoedingen voor de stage die gemeenten aanbieden is wel erg divers. Dit varieert van een boekenbon tot een diversiteit aan geldelijke bijdragen. Bekijk of er in ieder geval binnen de eigen organisatie eenduidigheid in beloning is of kan komen. 33

36 Probeer stage als instrument ook anders in te zetten dan alleen vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid. Denk daarbij over het aanbieden van stage als strategisch instrument voor werving en selectie van toekomstig personeel Bekendheid en gebruik van (stage)regelingen Blijf gebruik maken van de aangeboden regelingen van het A+O Fonds Gemeenten en de fiscale mogelijkheden om uitvoering te geven aan stagebeleid. Het geeft extra mogelijkheden om het aanbieden van stage aan leerlingen te vergemakkelijken. Bekendheid met diensten van ECABO Gebruik de ervaring met stagiaires ter verbetering van het stagebeleid. Het tevredenheidsonderzoek onder leerlingen van ECABO geeft informatie over hoe leerlingen de stage hebben ervaren en helpt bij het doorontwikkelen van het stagebeleid Geef medewerkers blijvend de kans zich te professionaliseren in hun rol als praktijkopleider. De praktijkopleider is cruciaal voor een goed opleidingsproces voor de leerling binnen de gemeente. 34

37 35

38 36

39

40 Beroepsonderwijs en bedrijfsleven: dat werkt! Kenniscentrum beroepsonderwijs en bedrijfsleven Disketteweg 6 Postbus BE Amersfoort Telefoon Fax info@ecabo.nl bpv019.01