Welkom bij SOVAK Informatie voor ouders, verwanten en andere contactpersonen van cliënten

Transcriptie

1 Welkom bij SOVAK Informatie voor ouders, verwanten en andere contactpersonen van cliënten

2

3 WELKOM Geachte lezer, Graag heet ik u van harte welkom bij SOVAK. SOVAK is er voor mensen met een verstandelijke beperking. En daarmee zijn wij er ook voor u als ouders en verwanten van de cliënt. Onze organisatie is zowel een leefgemeenschap als een werkgemeenschap. Of zo u wilt: zowel een thuis als een bedrijf. De leefgemeenschap waar de cliënten wonen, werken en recreëren, bestaat uit talrijke en heel verschillende woningen en dagactiviteitencentra. Nu uw familielid bij SOVAK komt wonen of logeren, dagbesteding of andere opvang krijgt, zult u ongetwijfeld met enkele van die locaties nader kennismaken. De werkgemeenschap bestaat uit teams van medewerkers die op de eigen locatie de dienstverlening in de praktijk gestalte geven. Zij worden ondersteund door het divisiemanagement en zes stafdiensten. Nu u voor het eerst gebruik gaat maken van de diensten van SOVAK, komt er veel op u af. Informatie, afspraken, regels, rechten en plichten; teveel om op te noemen. En zeker teveel om in één keer te onthouden. Daarom hebben wij dit naslagwerk voor u gemaakt waarin u de belangrijkste informatie terug kunt vinden. Natuurlijk is deze informatie erg algemeen. Voor meer specifieke informatie kunt u terecht bij de persoonlijk begeleider, de manager zorg- en dienstverlening of bij de cliëntadviseur. Zij zijn u graag van dienst. En mochten zij geen antwoord op uw vraag weten, dan zoeken zij voor u uit waar u wel terecht kunt. Namens SOVAK en al haar medewerkers, wens ik u van harte een goede tijd bij SOVAK, H.P. Griffioen Voorzitter Raad van Bestuur - 3 -

4 Inhoudsopgave WELKOM Wie en wat?... 5 Uitleg over de mensen en begrippen die u bij SOVAK tegenkomt 2. Persoonlijke ondersteuning... 9 Informatie over het persoonlijk ondersteuningsplan SOVAK (POS) 3. Wonen Informatie over wonen en het huishouden 4. Dagbesteding Informatie over werken en dagbesteding 5. Vrije tijd Informatie over besteding van de vrije tijd 6. Behandeling Informatie over de mogelijkheden voor ondersteuning bij intensieve of speciale hulpvragen 7. Medische zorg Informatie over huisartsenzorg en andere medische zaken 8. Huisregels Toelichting op algemeen geldende regels en afspraken 9. Veilige zorg Informatie over diverse veiligheidsaspecten 10. Privacybescherming Informatie over diverse aspecten van privacy 11. Belangenbehartiging / medezeggenschap Informatie over mogelijkheden om inbreng en invloed te hebben 12. Kwaliteit en klachten Informatie over waar u terecht kunt als u niet tevreden bent 13. Geldzaken Informatie over financiën, verzekeringen en andere zakelijke aspecten van de zorg 14. Algemene informatie en contact Hoe houden we u op de hoogte en waar kunt u ons vinden? Belangrijke adressen binnen SOVAK Algemene contactgegevens SOVAK Wilt u ons een dienst bewijzen? Alle teksten zijn geschreven in de mannelijke vorm. Waar hij staat kan natuurlijk ook zij gelezen worden. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend

5 1. Wie en wat? Uitleg over de mensen en begrippen die u bij SOVAK tegenkomt Cliënt Het overkoepelende begrip cliënt wordt gebruikt voor alle mensen met een verstandelijke beperking die diensten ontvangen van SOVAK. In het dagelijks leven spreken we eerder van bewoners of huisgenoten, deelnemers van dagactiviteitencentra, logees of bezoekers van de naschoolse opvang. Cliëntvertegenwoordiger De cliëntvertegenwoordiger is degene die in onze administratie genoemd staat onder het eerste contactadres. Deze contactpersoon beschouwen we niet alleen als postadres voor informatie, maar ook als de gesprekspartner die de belangen van de cliënt behartigt. Meestal zijn dit de ouders of een broer of zus. Wanneer de cliënt niet handelingsbekwaam is zal deze contactpersoon doorgaans ook de wettelijk vertegenwoordiger zijn. Wettelijk vertegenwoordiger De wettelijk vertegenwoordiger van een minderjarig kind is de ouder die het gezag over het kind heeft of de voogd aan wie het gezag door de kinderrechter is toegekend. Wanneer de cliënt niet in staat is om zijn eigen zaken te behartigen, moet de wettelijke vertegenwoordiging bij meerderjarigheid opnieuw geregeld worden. Daarvoor bestaan drie vormen van rechtsbescherming: onder curatele stelling of bewindvoering en/of mentorschap. De cliëntadviseur kan u daar nader over informeren. Diensten De dienstverlening van SOVAK bestaat uit diverse varianten van ondersteuning bij wonen, werken en welzijn. De diensten worden zowel met als zonder verblijf aangeboden. Ook ambulante dienstverlening behoort tot de mogelijkheden. Zorg- en dienstverleningsovereenkomst De zorg- en dienstverleningsovereenkomst is het contract dat u bij aanvang van de zorg ondertekent. Daarin staan alle voorwaarden en wederzijdse rechten en plichten waaronder SOVAK haar diensten aanbiedt. Denk daarbij aan informatieplicht, klachtrecht, inzagerecht dossier, privacybescherming en opzegtermijnen. Deze algemene voorwaarden zijn voor iedere cliënt hetzelfde. Per cliënt kunnen er bijzondere voorwaarden worden toegevoegd, als de situatie daarom vraagt. Persoonlijk Ondersteuningsplan Het persoonlijk ondersteuningsplan is de inhoudelijke invulling van het contract dat u met SOVAK heeft afgesloten. Zie hoofdstuk 2 voor meer informatie over dit onderwerp. Dossier Alle gegevens van een cliënt worden digitaal bewaard in het elektronisch cliëntdossier. Het betreft onderzoeksgegevens, contracten en correspondentie, het meest recente ondersteuningsplan en de rapportages van alle begeleiders en behandelaars. Zo kan iedereen die betrokken is bij de ondersteuning aan uw familielid, altijd beschikken over de meest actuele informatie. Het medische dossier van een cliënt maakt geen deel uit van het cliëntdossier. Dit is apart in beheer bij de eigen huisarts. De medische informatie die noodzakelijk is voor de begeleiding wordt uiteraard wel opgenomen in het elektronisch cliëntdossier

6 Locatie De term locatie wordt bij SOVAK gebruikt als verzamelnaam voor alle woningen en dagactiviteitencentra die we hebben. In totaal zijn dat er bijna 80, verspreid over het westelijk deel van Noord-Brabant en het Land van Heusden en Altena. Team Op elke locatie werkt een team van begeleiders die samen zorgdragen voor de opvang en ondersteuning van de cliënten. In de woningen werken zij in een rooster met wisselende diensten. Zij houden elkaar via werkoverleg en rapportage op de hoogte. In de dagactiviteitencentra wordt in vaste dagdiensten gewerkt. Manager zorg- en dienstverlening De leidinggevende van een team van begeleiders heet bij SOVAK manager zorg- en dienstverlening. Deze persoon is verantwoordelijk voor de organisatie en uitvoering van de met u afgesproken dienstverlening. Persoonlijk begeleider Eén van de begeleiders van het team van de woning is de coördinator van de ondersteuning aan uw familielid. De persoonlijk begeleider is voor u het eerste aanspreekpunt. De persoonlijk begeleider stelt in overleg met de cliënt en met u het persoonlijk ondersteuningsplan op, coördineert alle overleg rondom de cliënt, regelt allerlei afspraken en bewaakt dat iedereen doet wat afgesproken is. Wanneer uw familielid niet bij SOVAK woont, maar andere diensten afneemt zoals buitenschoolse opvang of logeren, dan is iemand uit dat team persoonlijk begeleider. Werkbegeleider Eén van de activiteitenbegeleiders van het team van het dagactiviteitencentrum is de coördinator van de dagbesteding van uw familielid. Deze werkbegeleider stelt in overleg met de cliënt en met u het onderdeel van het ondersteuningsplan op dat over werk/dagbesteding gaat en stemt dit af met de persoonlijk begeleider. Behandelaar Een behandelaar is een specialist op een bepaald gebied, zoals zelfredzaamheid, sociaalemotionele ontwikkeling, gedrag of lichamelijke beperkingen. Dit team bestaat bij SOVAK uit: orthopedagogen, psychologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, bewegingsagogen, een arts verstandelijk gehandicapten (AVG), een BOPZ-arts en de geestelijk verzorgers. Cliëntservice Cliëntservice is het centrale punt binnen SOVAK waar cliënten, contactpersonen en verwijzers terecht kunnen voor informatie over de diensten van SOVAK. De administratief medewerkers van Cliëntservice bewaken dat de cliënt over een geldige indicatie beschikt en verzorgen de administratieve afwikkeling van de intakes. Wanneer zij uw vraag niet kunnen beantwoorden, brengen zij u in contact met een cliëntadviseur. Cliëntadviseur De cliëntadviseurs kennen alle diensten en locaties van SOVAK. Zij zorgen voor een goede match tussen de hulpvraag van de cliënt en het ondersteuningsaanbod van SOVAK. Bij de cliëntadviseur kunt u terecht voor informatie en advies over: open plaatsen, de wachtlijst, herindicaties, zorg- en dienstverleningsovereenkomsten, financieringsvormen, nieuwe huisvestingsprojecten, interne en externe verhuismogelijkheden, de verschillende dagbestedingmogelijkheden en de mogelijkheden voor bijvoorbeeld logeren, buitenschoolse opvang of begeleid zelfstandig wonen. Ook helpen zij u graag op weg wanneer u op zoekt bent naar informatie op juridisch of financieel gebied, sociale voorzieningen en uitkeringen. Uiteraard voor zover dat verband houdt met de situatie van de cliënt

7 Divisiemanager SOVAK heeft alle locaties organisatorisch ondergebracht in twee divisies: Noord en Zuid. De divisiemanager stuurt met behulp van een team van gemiddeld tien managers zorg- en dienstverlening de divisie aan. Hij is, binnen de vastgestelde kaders en vooraf overeengekomen doelen, integraal verantwoordelijk voor de uitvoering van alle aspecten van het beleid (zorg- en dienstverlening, personeel, financiën en huisvesting). Centraal Kantoor De centrale diensten van SOVAK zijn gevestigd in Terheijden. Naast bestuur en divisiemanagement, heeft SOVAK zes stafdiensten die organisatiebreed ondersteunen en adviseren. Dit zijn: - dienst Behandeling & Innovatie - dienst Kwaliteit - dienst Personeel & Organisatie - dienst Cliëntservice & Communicatie - dienst Huisvesting & Facilitair - dienst Financiën, Informatie & Control

8 - 8 -

9 2. Persoonlijke ondersteuning Informatie over het persoonlijk ondersteuningsplan SOVAK (POS) Kwaliteit van bestaan SOVAK wil graag bijdragen aan een goed en gelukkig leven voor elke cliënt. Omdat ieder mens anders is, zal de invulling van het begrip kwaliteit van bestaan voor iedereen verschillend zijn. We onderscheiden acht levensgebieden waarop we aandacht hebben voor de gewenste ondersteuning. Dat zijn: lichamelijk welbevinden, emotioneel welbevinden, materieel welbevinden, zelfbepaling, persoonlijke ontplooiing, relaties, erbij horen en meedoen in de maatschappij en een goede rechtspositie. Regie over eigen leven SOVAK vertrekt altijd vanuit de persoonlijke vraag van de cliënt. Voor zover dat mogelijk is, maakt iemand zelf keuzes die het beste passen bij het leven dat hij wil leiden. Daarom besteden we om te beginnen veel aandacht aan de beeldvorming Beeldvorming Het ondersteuningsplan wordt pas opgesteld nadat we ons een beeld hebben gevormd wie de cliënt is. De persoonlijk begeleider gaat, als dat mogelijk is, met de cliënt in gesprek om hem beter te leren kennen. Zo worden dromen, vragen, wensen en voorkeuren duidelijk. In het onderdeel mijn vraag vullen zij samen in wat de cliënt leuk en niet leuk vindt, wat belangrijk voor hem is en welke ondersteuning hij van SOVAK vraagt. Daarnaast vragen we ook naar de voorgeschiedenis, levensbeschouwing en toekomstverwachting. We brengen de onderzoeksgegevens van specialisten in kaart en benoemen eventuele risico s waar we in de begeleiding rekening mee moeten houden. Uiteraard is de informatie van ouders, andere familieleden en verwijzers, hierbij erg belangrijk. Samenwerken en afstemmen Voor SOVAK bent u als ouder / cliëntvertegenwoordiger, een belangrijke gesprekspartner in het overleg over de ondersteuning die we aan uw familielid bieden. Vanzelfsprekend wordt u nauw betrokken bij het opstellen en steeds opnieuw evalueren en bijstellen van de gewenste ondersteuning. Het ondersteuningsplan en de bijbehorende rapportages en evaluaties zijn daarbij een goed hulpmiddel. Persoonlijk ondersteuningsplan De zorg en ondersteuning die we met elkaar afspreken, leggen we vast in een persoonlijk ondersteuningsplan. Binnen de eerste zes weken na aanvang van de zorg, wordt een voorlopig ondersteuningsplan opgesteld. Het persoonlijk ondersteuningsplan is de belangrijkste leidraad voor de dagelijkse begeleiding en eventuele specialistische behandeling. In dit plan staat concreet omschreven welke ondersteuning de cliënt de komende periode wenst of nodig heeft, welke afspraken daarover gemaakt zijn, hoe daaraan gewerkt gaat worden, door wie, met welk doel en met behulp van welke middelen en activiteiten. De mate van ondersteuning die nodig is verschil per persoon en per situatie. We geven dit aan in de gradaties: toezien - stimuleren - corrigeren - sturen - helpen - gedeeltelijk overnemen - overnemen

10 Doelen Om gericht en meetbaar met de ondersteuning aan de slag te gaan, werken we met doelen. We onderscheiden stabilisatiedoelen en ontwikkelingsdoelen. Een stabilisatiedoel is een afspraak die gericht is op het behoud van wat de cliënt nu kan, waarbij wordt aangegeven wat de cliënt zelf doet en wat SOVAK doet. Een ontwikkelingsdoel is een afspraak die gericht is op het bevorderen van zelfstandigheid of welzijn. We geven aan wat de cliënt wil bereiken en wie hem daarbij op welke manier gaat ondersteunen. Voortgangsbespreking Ieder half jaar wordt aan de cliënt en/of aan u als cliëntvertegenwoordiger gevraagd of de afspraken worden nagekomen en de doelen worden behaald of misschien ook moeten worden bijgesteld. Dit kan telefonisch, als u op bezoek bent of in een apart gesprek. Hoe dit plaatsvindt is afhankelijk van uw wens. De voortgang wordt beschreven in een evaluatie- en bijstellingsformulier waarin alle gewenste aanpassingen komen. Met de ondertekening van dit formulier tekent u voor de beschreven aanpassingen in het ondersteuningsplan. Als er veel wijzigingen zijn krijgt u een nieuw ondersteuningsplan ter ondertekening aangeboden. Ondersteuningsbespreking De cliënt en u als cliëntvertegenwoordiger worden ten minste één keer per twee jaar uitgenodigd voor een ondersteuningsbespreking. Vaker kan ook wanneer dat nodig is. Aanwezig is in ieder geval de persoonlijk begeleider en, indien van toepassing, ook de werkbegeleider. Betrokken behandelaars kunnen op verzoek aansluiten. Ook de cliënt zelf of u als zijn vertegenwoordiger kunnen aangeven wie u er graag bij wilt hebben. De manager zorg- en dienstverlening leidt het gesprek. Tijdens de bespreking worden informatie en ervaringen uitgewisseld. Dat resulteert in nieuwe of gewijzigde afspraken over de ondersteuning aan uw familielid. Net als bij de voortgangsbespreking, is dit bij uitstek het moment om ook uw informatie, vragen en wensen naar voren te brengen. Na afloop worden de bevindingen verwerkt in een bijgesteld ondersteuningsplan. U of de cliënt zelf, krijgt dit op papier aangeboden met het verzoek om het voor akkoord te ondertekenen. Vanaf dat moment is het nieuwe ondersteuningsplan van kracht

11 3. Wonen Informatie over wonen en het huishouden Huisvesting Het huisvestingsaanbod van SOVAK is heel divers. De panden variëren van groepswoningen, twee-onder-een-kappers of patiobungalows tot een eigen studio of flat in een appartementencomplex. SOVAK probeert de bouwkundige eisen, de inrichting en de huiselijke sfeer zo goed mogelijk af te stemmen op de groep cliënten die er wonen. De woning SOVAK is verantwoordelijk voor de inrichting en het onderhoud van alle gemeenschappelijke ruimtes in en rond de woning. Binnen de woning heeft iedere cliënt doorgaans een eigen kamer. De kamer blijft echter wel eigendom van SOVAK. Dat betekent dat technische en bouwkundige ingrepen niet mogen worden uitgevoerd zonder toestemming van SOVAK. Inrichting eigen kamer SOVAK levert de kamer in ieder geval gestoffeerd op en kan deze desgewenst voorzien van een standaard inrichting bestaande uit een bed, kast, tafel en stoel. Natuurlijk is iedere cliënt vrij om te kiezen voor een eigen persoonlijke inrichting. Aanschaf daarvan is voor eigen rekening. Overleg voordat u eigen meubilair aanschaft met de persoonlijk begeleider. Misschien moet er rekening worden gehouden met bepaalde aspecten van veiligheid, hygiëne of bedieningsgemak. Huishouden De meeste woningen en dagactiviteitencentra beschikken over een eigen huishoudelijk medewerker / gastvrouw. De precieze taken van deze spil in het huishouden varieert per locatie. Er wordt gewerkt volgens de geldende hygiënevoorschriften op basis van een vast werkschema. Soms zijn bepaalde werkzaamheden uitbesteed. De afspraken over het schoonhouden van de privé woonruimte van de cliënt, verschillen per woning. Wat u op dit gebied wel en niet mag verwachten kunt u het beste navragen bij de manager zorg- en dienstverlening. Maaltijden Cliënten die bij SOVAK wonen, kunnen dagelijks rekenen op twee broodmaaltijden en een warme maaltijd, aangevuld met fruit, koffie/thee/melk/frisdrank en wat versnaperingen. Op minstens vijf van de zeven weekdagen wordt er een dagverse warme maaltijd aangeboden. Natuurlijk mag u bij bezoek wat lekkers meebrengen. U kent de wensen en voorkeuren van uw familielid daarin het beste en u weet of bepaalde dieetvoorschriften in acht genomen moeten worden. Overleg zonodig met de persoonlijk begeleider. Kleding Voor de garderobe die uw familielid nodig heeft bestaan bij SOVAK geen speciale voorschriften. U kent zelf de voorkeur van uw familielid het beste. Wij vragen u wel om voor voldoende onderkleding en goed wasbare bovenkleding te zorgen. Verder verdient het aanbeveling om de kleding te merken. U kunt kiezen om de merkjes er zelf in te naaien of u kunt het tegen kostprijs laten verzorgen door deelnemers van één van onze dagactiviteitencentra. Via de persoonlijk begeleider kunt u een abonnement nemen op deze service of een rol met kledingmerkjes aanschaffen

12 Wasverzorging Bij het verzorgen van de persoonsgebonden was maken we onderscheid in boven- en onderkleding en eventueel stoomgoed. U kunt kiezen om de was zelf te blijven doen, thuis of hier met gebruik van de wasmachine van de woning. Tegen een maandelijkse vergoeding kunt u de was ook geheel of gedeeltelijk door SOVAK laten verzorgen. Wanneer u de was door SOVAK laat doen, vragen wij uw medewerking om goed wasbare kleding te kopen. Wanneer u de was zelf doet is er wellicht iets meer voorraad voor in de kast nodig. Het huishoudlinnen en beddengoed worden door SOVAK gewassen. Verhuizen Als de hulpvraag van uw familielid zodanig verandert dat de ondersteuning niet goed meer in de huidige woning geboden kan worden, dan bespreekt de persoonlijk begeleider dat uiteraard met u. In overleg bezien we de mogelijkheden om te verhuizen naar een beter passende leefomgeving. Ook wanneer er vanuit begeleidingsoogpunt geen verhuisnoodzaak is, kan er bij u of uw familielid een verhuiswens leven. Een gewenste verandering van woonomgeving brengt u ter sprake bij de persoonlijk begeleider of tijdens de ondersteuningsbespreking. Vervolgens zal een cliëntadviseur samen met u de mogelijkheden verkennen. Na deze oriëntatie wordt uw familielid voor de meest geschikte woning(en) op de wachtlijst geplaatst tot er plaats is om te verhuizen. Weekendbezoek Wanneer uw familielid regelmatig de weekends bij u thuis doorbrengt, verzoeken wij u dit tijdig door te geven aan de persoonlijk begeleider. Er wordt dan rekening gehouden met het klaarmaken van kleding en medicijnen. Mocht u uw familielid vanwege onvoorziene omstandigheden eerder terug willen brengen dan afgesproken, belt u dan eerst naar de woning. Dit om te voorkomen dat u voor een gesloten deur komt

13 4. Dagbesteding Informatie over werken en dagbesteding Dagbesteding SOVAK hecht veel waarde aan een zinvolle, plezierige dagbesteding voor iedere cliënt. Ieder mens ontleent immers betekenis aan wat hij doet of maakt. Een vaste dagbesteding brengt bovendien regelmaat en structuur in het dagritme. En het is een goede manier om het sociale netwerk te verruimen. Welke activiteiten voor uw familielid mogelijk zijn wordt mede bepaald door de afgegeven indicatie. De precieze invulling hangt af van zijn persoonlijke interesses, spanningsboog en niveau van functioneren. Sommige cliënten gaan naar speciaal onderwijs of hebben werk in een sociale werkplaats of in het vrije bedrijf. Anderen bezoeken één van de dagactiviteitencentra van SOVAK. Dagactiviteitencentrum (DAC) Overdag bezoeken veel cliënten een dagactiviteitencentrum waar men terecht kan voor allerlei activiteiten, variërend van arbeidsmatige werkzaamheden tot meer belevingsgerichte en/of ontwikkelingsgerichte activiteiten. De deelnemers werken in taakgroepen die gericht zijn op bijvoorbeeld groenvoorziening, dienstverlening, administratie, kunst en creativiteit, houtbewerking, montage- of inpakwerk. Voor deelnemers die niet kunnen werken zijn de activiteiten meer gericht op de beleving via spel, snoezelen en beweging. Voor cliënten die vanwege de leeftijd niet meer hoeven werken is er de mogelijkheid om een soos of speciale seniorengroep te bezoeken. School Kinderen en jongvolwassen die leerplichtig zijn en het qua niveau aankunnen, volgen (voortgezet) speciaal onderwijs (SO en VSO). SOVAK werkt nauw samen met de Liduinaschool die voor het stadsgewest Breda dit type speciaal onderwijs verzorgt. Vanuit de school lopen leerlingen ook bij SOVAK stage om zich te oriënteren op de mogelijkheden voor werk of dagbesteding. Jobcoach Voor cliënten die dit willen en kunnen, bestaat de mogelijkheid om te werken buiten de deur, bijvoorbeeld in een bedrijf, winkel, verzorgingshuis of school. De jobcoach is een activiteitenbegeleider die gespecialiseerd is in dit type werkbegeleiding. Hij werft bedrijven, zoekt passend werk voor de cliënt, traint en coacht cliënten op de benodigde vaardigheden en onderhoudt het contact met de werkgever. Bij twee bedrijven in de regio is een groep cliënten gedetacheerd die daar met ondersteuning van een activiteitenbegeleider werkzaam zijn in de montage. SOVAK werkt ook samen met twee zorgboerderijen, waar cliënten als hulpboer kunnen werken. Sociale Werkplaats Voor cliënten die zich niet zelfstandig in het vrije bedrijf kunnen handhaven, maar wel arbeidsmatig werk aankunnen, bestaat de mogelijkheid om te werken in wsw-verband (wet sociale werkvoorziening). De aanmelding en beoordeling van de zogenaamde arbeidshandicap vinden plaats bij het UWV WERKbedrijf

14 Veranderen van werk of dagbesteding De cliënt of u als vertegenwoordiger kunnen altijd aangeven dat er behoefte bestaat aan een andere taak of invulling van de dag. Bij elke ondersteuningsbespreking wordt bekeken welk dagprogramma past bij de persoon, zijn mogelijkheden en beperkingen, zijn interesses, voorkeuren en tempo

15 5. Vrije tijd Informatie over besteding van de vrije tijd Vrijetijdsbesteding SOVAK vindt dat cliënten in hun vrije tijd in principe kunnen doen en laten wat zij zelf willen. Toch hebben begeleiders de taak om oog te hebben voor een plezierige en afwisselende vrijetijdsbesteding. Dat geldt in ieder geval voor die cliënten die daar vanuit zichzelf moeilijk invulling aan kunnen geven. SOVAK stimuleert om zoveel mogelijk gebruik te maken van plaatselijke mogelijkheden die sport- en hobbyclubs bieden. Ook MEE heeft een gevarieerd aanbod dat zij jaarlijks presenteren in een vrijetijdsgids. Voor cliënten die hier vanwege de aard van hun beperking niet aan mee kunnen doen, organiseert SOVAK zelf de nodige ontspanningsactiviteiten. Door het jaar heen, maar vooral in de zomermaanden, is er een programma waarop men kan intekenen. Scholing en vorming Cliënten die graag wat willen leren, kunnen deelnemen aan de cursussen die in de regio worden georganiseerd. SOVAK is daarvoor aangesloten bij het Educatienetwerk zodat gebruik gemaakt kan worden van een op de doelgroep aangepast cursusaanbod. Het aanbod varieert van leren koken, dansen, vergaderen tot omgaan met geld, vrienden maken, weerbaar worden. Voor meer informatie kunt u terecht bij een regionale vestiging van MEE. Een overzicht van de MEE-organisaties vindt u op: Vakantie Iedere cliënt is vrij om een eigen invulling aan de vakantie te geven; individueel of in groepsverband. Vakantiekeuzes zullen afhangen van persoonlijke wensen en mogelijkheden, mede bepaald door wat iemand te besteden heeft. Wellicht gaat uw familielid met u mee op vakantie. Of hij boekt een reis bij één van de vele organisaties die aangepaste vakanties met begeleiding aanbieden. Sommige teams organiseren uitstapjes, een weekend of midweek weg met de hele groep huisgenoten. Overleg met de persoonlijk begeleider over de mogelijkheden. De kosten voor de vakantie (accommodatie, vervoer, entreegelden) zijn voor rekening van de vakantieganger. Wanneer SOVAK de groepsvakantie organiseert, wordt ook de extra inzet van begeleiders doorberekend aan de deelnemers. Extra betekent in dit verband: de uren die bovenop de gebruikelijke personeelsbezetting komen. Vrijwilligers De dingen die het leven voor uw familielid wat aangenamer maken, zoals een wandeling of uitstapje, winkelen, zwemmen, bij iemand op de koffie gaan; vragen meestal om extra menskracht. SOVAK heeft ruim 500 vrijwilligers die zich belangeloos inzetten om net dat beetje extra te bieden. Sommige vrijwilligers komen voor de hele groep; anderen gaan een speciale band aan met één persoon. Als u denkt dat de inzet van een vrijwilliger voor uw familielid een fijne aanvulling kan zijn, dan kunt u dit aangeven bij de persoonlijk begeleider. Wanneer u zelf iemand kent die vrijwilligerswerk zou willen doen, dan horen wij dat natuurlijk graag

16 - 16 -

17 6. Behandeling Informatie over de mogelijkheden voor ondersteuning bij intensieve of speciale hulpvragen Behandeling De begeleiders die in de dagelijkse praktijk de ondersteuning bieden, zijn professionals die goed zijn toegerust voor hun taak. SOVAK beschikt daarnaast over een team van behandelaars. Dit team bestaat uit: gedragskundigen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, bewegingsagogen, een BOPZ-arts, een AVG-arts en de geestelijk verzorgers. Wanneer een cliënt een specifieke hulpvraag heeft, kan de desbetreffende behandelaar een diagnose stellen en een daarop gerichte behandeling in gang zetten. Ook ondersteunen zij de teams met informatie en advies, ieder op hun eigen vakgebied. Wanneer u de hulp van één van deze behandelaars voor uw familielid nodig vindt, kunt u dit kenbaar maken aan de persoonlijk begeleider of melden in de eerstvolgende ondersteuningsbespreking. Wanneer voor een specifieke hulpvraag van een cliënt aanvullende deskundigheid nodig is, verwijzen wij naar bijvoorbeeld een psychiater, diverse medische specialisten of wordt het CCE (Centrum voor Consultatie en Expertise) ingeschakeld. Gedragskundigen SOVAK heeft orthopedagogen en psychologen in dienst die deskundig zijn op het gebied van diagnostiek, begeleiding en behandeling van cliënten. Zij zijn eindverantwoordelijk voor de behandeling van cliënten die een ZZP (zorgzwaartepakket) van 3 of hoger hebben. Vooral wanneer er sprake is van complexe hulpvragen en/of gedragsproblematiek, adviseren en ondersteunen zij de uitvoerend medewerkers bij de begeleiding van de cliënt. Ook leveren zij onderzoeksgegevens ter onderbouwing van bijvoorbeeld een herindicatie. Geestelijk verzorgers SOVAK heeft een dominee en een pastor in dienst. Zij hebben aandacht voor levens- en zingevingvragen met respect voor ieders levensbeschouwing. Naast het verzorgen van (aangepaste) vieringen, onderhouden zij met veel cliënten een persoonlijk contact. Tot hun taak behoort ook het toerusten van medewerkers in het omgaan met zingevingvragen en ethische dilemma s. Zij ondersteunen naasten en nabestaanden bij verlies- en rouwverwerking. Fysiotherapie SOVAK heeft fysiotherapeuten in dienst die alle fysiotherapeutische hulp die noodzakelijk is, kunnen bieden. De fysiotherapeuten helpen cliënten die in hun dagelijks functioneren beperkingen ervaren op het gebied van mobiliteit. Ook hebben zij een rol in de behandeling van cliënten met longproblemen. Verder richt de fysiotherapeut zich op het bieden van ontspanning aan cliënten met een verhoogde spierspanning. Naast de directe behandeling van de cliënt, adviseren zij de begeleiders, zodat de oefeningen en vaardigheden zoveel mogelijk in het dagelijks leven worden geïntegreerd. Ergotherapie De ergotherapeut helpt cliënten die beperkingen of problemen ervaren in het functioneren in het dagelijks leven. Rekening houdend met de mogelijkheden en eigen inbreng van de cliënt, reikt de ergotherapeut hulpmiddelen aan om de redzaamheid en zelfstandigheid te bevorderen of te behouden. Dit kan zijn in de vorm van een mobiliteitshulpmiddel (fiets, rolstoel, trippelstoel), aangepast eetgerei (bestek, borden, bekers) of een aanpassing in de woning (beugels, douchezitjes)

18 In het uitvoeren van activiteiten van het dagelijks leven (ADL) en het juiste gebruik van hulpmiddelen, worden niet alleen de cliënten zelf getraind, maar uiteraard ook de begeleiders geïnstrueerd. Voor cliënten met een verstoorde verwerking van zintuiglijke prikkels adviseert de ergotherapeut, vaak in samenwerking met het CCE, over een passende benadering. Logopedie SOVAK heeft logopedisten in dienst die deskundig zijn op het vlak van alle mogelijke vormen van communicatie, eet- en drinkproblemen en het gehoor. De logopedist reikt hulpmiddelen aan die de cliënt in staat stellen zich te uiten en die bevorderen dat de cliënt beter begrepen wordt. Naast de directe behandeling van de cliënt zelf, heeft de logopedist een adviserende rol naar begeleiders, ouders/verwanten en andere betrokkenen over communicatie met de cliënt. Bewegingsagogie De bewegingsagogen zorgen ervoor dat de cliënt op een verantwoorde wijze blijft bewegen. Voldoende en gerichte lichaamsbeweging kan fysieke problemen voorkomen of een mogelijke verslechtering van de mobiliteit tegengaan. Dit werkt tevens preventief waardoor er minder snel hulp van de fysiotherapeut noodzakelijk is. Bewegingsagogie wordt gegeven aan cliënten van alle leeftijden en niveaus. De bewegingsagoog werkt individueel of in groepsverband en maakt daarbij gebruik van de gymzaal, het zwembad, speciale fietsen en andere hulpmiddelen. CCE Wanneer cliënten een bijzondere of complexe hulpvraag stellen, meestal op het vlak van ernstige gedragproblematiek, kan de hulp van het Centrum voor Consultatie en Expertise ingeroepen worden. De deskundigen van het CCE proberen met aanvullende diagnostiek, behandeladviezen en soms de inzet van een casemanager, in een vastgelopen situatie weer nieuw perspectief te bieden. Het CCE heeft daarnaast als taak om als onafhankelijke partij het ondersteuningsplan van een cliënt te toetsen wanneer voor de intensieve begeleiding / behandeling van die persoon extra financiering nodig is. Het adres: CCE Noord-Brabant en Limburg De Plank ED Veldhoven Telefoon: Website: Psychiatrische hulp Wanneer zich bij uw familielid psychiatrische problematiek voordoet, wordt de hulp van de GGZ ingeroepen. SOVAK heeft met de GGz Breburg vaste afspraken gemaakt voor consultatie van een psychiater en/of psychiatrisch verpleegkundige. Het inroepen van deze expertise vindt plaats op verwijzing van de huisarts en/of gedragskundige

19 7. Medische zorg Informatie over huisartsenzorg en andere medische zaken Huisarts Voor de huisartsenzorg maakt SOVAK zoveel mogelijk gebruik van plaatselijke huisartsen waarmee een samenwerkingsovereenkomst is gesloten. Informatie over een bezoek van de cliënt aan de huisarts, krijgt u in eerste instantie van de persoonlijk begeleider. Natuurlijk is het ook mogelijk om rechtstreeks telefonisch of persoonlijk met de huisarts van uw familielid in contact te komen. Medicijnen Het gebruik van medicijnen vindt uitsluitend plaats op voorschrift van de huisarts of behandelend specialist. De begeleiders volgen dit voorschrift strikt op en hanteren daarbij de vastgestelde richtlijnen voor een veilige opslag en zorgvuldige toediening. Arts Verstandelijk Gehandicapten (AVG) SOVAK beschikt over een gespecialiseerde huisarts voor verstandelijk gehandicapten. Deze arts kan desgewenst bij opname de nieuwe cliënt zien voor een eerste screening. Verder kan de AVG collegiaal consult geven aan de eigen huisarts van de cliënt of ingeschakeld worden voor een second opinion. BOPZ-arts De heeft geen eigen BOPZ-arts (wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen) in dienst, maar huurt deze in bij een collega-instelling. De BOPZ-arts is verantwoordelijk voor de toepassing van vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen bij cliënten. Ook wanneer een dwangbehandeling noodzakelijk is, is de supervisie van deze arts vereist. Tandarts Cliënten kunnen gebruik maken van een plaatselijke tandarts of zich laten inschrijven bij de tandartsenpraktijk in Terheijden. Deze tandarts is gespecialiseerd in de tandheelkundige behandeling van mensen met een verstandelijke beperking en houdt, ook in de omgang, rekening met de persoon die hij in de stoel heeft. Huisartsenpost Wanneer er in de avond-, nacht-, of weekenduren een huisarts nodig is, kunnen de begeleiders de hulp inroepen van de huisartsenpost (HAP). De medische gegevens van de cliënt zijn daar bekend omdat de dienstdoende huisarts per computer de medische dossiers van zijn collega s kan raadplegen. Wanneer uw kind of familielid in het weekend bij u thuis logeert en een dokter nodig heeft, dan kunt u het beste de huisartsenpost in uw regio benaderen. Ziekenhuisopname Bij een planbare ziekenhuisopname wordt u altijd vooraf geïnformeerd en voor de noodzakelijke ingreep of behandeling om toestemming gevraagd. Bij een spoedeisende ziekenhuisopname wordt u zo spoedig mogelijk na de opname geïnformeerd. U kunt met de persoonlijk begeleider afspreken door wie en hoe vaak u op de hoogte gehouden wilt worden. Natuurlijk kunt u zelf rechtstreeks contact opnemen met de behandelend specialist of via de huisarts horen wat de onderzoeksresultaten en behandelmogelijkheden zijn

20 Reanimatie Wanneer er bij uw familielid risico bestaat op acuut hartfalen, is het goed om vooraf duidelijk uw wensen over wel of niet reanimeren kenbaar te hebben gemaakt. Bij het ontbreken van een niet-reanimatie verklaring wordt altijd actie ondernomen om een reanimatie te starten. Omdat binnen een groot aantal locaties van SOVAK de medewerkers geschoold zijn om begeleiding te bieden en niet getraind zijn op medische handelingen, zijn de meeste medewerkers niet bekwaam om een reanimatie zelf uit te voeren. Zij zullen er voor zorgen dat de geëigende hulpdiensten ingeschakeld worden. Als de medewerker zelf bekwaam is om een reanimatie te starten, zal onmiddellijk met de reanimatie gestart worden in afwachting van de komst van de hulpdiensten. Niet-reanimatie verklaring Het besluit om onder bepaalde omstandigheden niet te reanimeren, komt tot stand in overleg tussen de wilsbekwame cliënt en de behandelend (huis)arts. Wanneer de cliënt wilsonbekwaam is, vindt dit overleg met de wettelijk vertegenwoordiger plaats. Om tot een zorgvuldige afweging te komen kan de huisarts of de familie van de cliënt, verzoeken om een extra toets door de AVG-arts. De schriftelijke verklaring Niet Reanimeren wordt toegevoegd aan het medisch dossier en opgenomen in het elektronisch cliëntdossier. De verklaring kan altijd door de cliënt of wettelijk vertegenwoordiger herroepen worden, tenzij de arts meent dat reanimatie kansloos is. Palliatieve zorg Wanneer uw familielid terminaal ziek is, biedt SOVAK ook in de laatste levensfase de nodige persoonlijke begeleiding en verzorging. We streven ernaar om het stervensproces voor de cliënt in de eigen vertrouwde omgeving te laten verlopen. Uiteraard tenzij specialistische zorg nodig is die alleen binnen een gespecialiseerde locatie van SOVAK, een ziekenhuis of hospice geboden kan worden. Wensen bij overlijden De geestelijk verzorgers van SOVAK hebben een boekje beschikbaar waarin de laatste wensen van een cliënt kunnen worden opgeschreven. Dit boekje kan helpen om met de cliënt in gesprek te komen over wat hij in zijn laatste levensfase en rondom het overlijden wenst en belangrijk vindt. Overlijden Bij het overlijden worden de naaste familieleden direct in kennis gesteld en wordt gehandeld naar de wensen die u of de cliënt zelf vooraf hebben kenbaar gemaakt. Het wensenboekje kan daarbij op zo n moment een belangrijk houvast bieden. De uitvaartverzorger of een begeleider zullen, in overleg met u, de overledene de laatste zorg verlenen. Uitvaart U bent als nabestaanden vrij om de uitvaart te laten verzorgen zoals u dat wenst. U kunt daarbij een uitvaartonderneming en voorganger van uw keuze in de arm nemen. De begeleiders en hun leidinggevende, en desgewenst ook de geestelijk verzorger van SOVAK, zullen u met raad en daad bij staan