VOORINSCHRIJVING MOGELIJK TOT 15 mei 2010

Transcriptie

1 Een scholingsaanbod samengesteld in samenwerking tussen: Samenwerkingsverband Gorinchem en Omstreken VO-SVO 41-1 SWV Rivierengebied Midden Nederland Federatief SWV WSNS Regio CED groep Seminarium voor Orthopedagogiek VOORINSCHRIJVING MOGELIJK TOT 15 mei 2010 Cursuslocatie: SBO De Rotonde Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Fax: Versie: april

2 VOORWOORD...4 OVERZICHT CURSUSAANBOD Co-teaching: hoe werken we samen met meer handen in de klas Met sprongen vooruit Grip op de groep Effectieve gesprekken met ouders over (zorg)leerlingen Overgang van 1 naar 2 naar 3 en de dilemma s bij najaarskinderen Motiveren is te leren Handelingsgericht werken voor leerkrachten Rakkertjes Passend omgaan met verschillen: basismodule PO Passend omgaan met verschillen: module Autisme PO Passend omgaan met verschillen: module ADHD PO Passend omgaan met verschillen: module Agressie en gedragsstoornissen PO Passend omgaan met verschillen: module Angst PO Passend omgaan met verschillen: basismodule VO Passend omgaan met verschillen: module Autisme VO/VSO Vitaal in het onderwijs Cursus Train de Sova-trainer: Met Sova aan de slag Workshop: Debatteren met kinderen Workshop: Denkstimulerende Gespreksmethodiek Workshop: Interactief voorlezen Workshop: Woordenschatdidactiek Workshop: Hoe herken ik een kind met een logopedische stoornis en wat doe ik ermee? Workshop: Zonder taal geen onderwijs Workshop: Prentenboeken en taalstimulering Workshop: Signaleren van spraak- en taalproblemen Voorlichting: Auditieve beperkingen Voorlichting: ESM, een onzichtbare handicap Voorlichting: Dyslexie Cursus Autisme in de klas voor MBO Cursus Autisme in de klas voor Voortgezet Onderwijs (VO) Verdiepingscursus Autisme in de klas voor primair onderwijs (PO) Cursus Autisme in de klas voor primair onderwijs (PO) Cursus Hoe signaleer en begeleid je jonge kinderen (2-7 jaar) met een (vermoeden van) autisme spectrum stoornis Trendanalyses maken...37 Versie: april

3 35. Werken met leerlijnen Goede gesprekken..met ouders Goede gesprekken..met kinderen Goed onderwijs: kerntaak van elke school! Van omgaan met verschillen naar uitgaan van verschillen met behulp van Human Dynamics Meesterlijk coachen Training Handelingsgericht werken voor intern begeleiders, ambulant begeleiders en bouwcoördinatoren Basistraining mentoraat in het vo - Salto Vervolg mentoraat - Salto Hoe maak ik van mijn klas een positieve groep? - Salto Training dyslexiecoach...48 STUDIEDAGEN EN THEMAMIDDAGEN...49 a. Themamiddag ADHD...49 b. Taalleesverbetertraject...49 OVERZICHT SCHOLING / MASTERS / OPLEIDINGEN Master Educational Needs Zorgcoördinator VO Master Educational Needs Interne begeleiding Master Educational Needs Gedrag Master Educational Needs Passend en Inclusief PABO voor onderwijsassistenten Module gymnastiek PABO...54 STUDIEREIZEN LEUVEN ENGELAND GENT DENEMARKEN USA NOORWEGEN...54 Planner Schooljaar Versie: april

4 VOORWOORD Het aanbod van scholing, opleidingen en cursussen in de regio heeft geleid tot de oprichting van de REGIOACADEMIE. De REGIOACADEMIE past in het kader van het Regionale Innovatie Programma, en de notities over passend onderwijs. De initiatieven die al liepen in de Alblasserwaard Vijfheerenlanden (scholingsaanbod O2A5) en het Federatief samenwerkingsverband WSNS regio 41-07, Samenwerkingsverband Gorinchem en Omstreken VO-SVO 41-1 en SWV Rivierengebied Midden Nederland en REC 2, 3 en 4 zijn nu gebundeld. De genoemde cursussen zijn voor een ieder toegankelijk. Vanaf heden kunt u zich inschrijven. De eerste inschrijvingsronde is tot 15 mei as. Dan wordt er beslist of er voor de cursussen voldoende aanmeldingen zijn. Wij gaan uit van een minimum van 10 inschrijvingen per cursus tenzij anders aangegeven. U krijgt nog voor de zomervakantie het definitieve aanbod van ons door. Alle deelnemers krijgen na inschrijving van ons een factuur. Na betaling hiervan is de inschrijving definitief. De mogelijkheid van inschrijven op het definitieve aanbod geldt tot twee weken voor aanvang van een cursus mits er nog ruimte is. De aanmelding dient plaats te vinden via: - een naar bkennedie@o2a5.nl : met opgave van naam en een juist adres en de te volgen cursus (naam en cursusnummer) Voor meer informatie omtrent de regioacademie, cursussen, scholing en opleidingen kun je contact opnemen met: - Piet Vogel / piet_vogel@swv41-07.nl De cursussen die onder REGIOACADEMIE vallen, worden (tenzij anders aangegeven) gegeven op cursuslocatie: SBO De Rotonde Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem De Lerarenbeurs: Voor leraren (primair t/m hbo) die zich verder willen professionaliseren is er de Lerarenbeurs voor scholing van het ministerie van OCW. Daarmee krijgt u vergoeding van de opleidingskosten, studiemiddelen, reiskosten en vervangingskosten. U kunt de beurs van 1 april t/m 13 mei 2010 aanvragen bij Duo: Met vriendelijke groet, Namens de regioacademie Piet Vogel / Ben Kennedie Versie: april

5 OVERZICHT CURSUSAANBOD 1. Co-teaching: hoe werken we samen met meer handen in de klas Doelgroep: Leerkrachten, onderwijsassistentes, intern begeleiders en remedial teachers Waar gaat het over?: Omgaan met diversiteit in de klas en school, wat betekent dat nu? Het betekent iedere leerling optimaal betrekken bij het groepsgebeuren en rekening houden met zijn of haar eigen leer en ontwikkelingsproces. Om dit mogelijk te maken wordt hier Co Teaching geïntroduceerd. Dit houdt in dat twee of meer leerkrachten of andere professionals samen verantwoordelijk zijn voor dezelfde groep leerlingen. Zij geven samen instructie en verwerking aan alle leerlingen in hetzelfde klaslokaal. Wat u verder nog moet weten De theorie wordt ondersteund door praktische voorbeelden. Omvang 19.00u-22.00u Groepsgrootte Maximaal 20 personen Data Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 (inclusief boek en DVD) Versie: april

6 2. Met sprongen vooruit Doelgroep De cursus voor de bovenbouw is in tweeën opgedeeld: groep 5 en 6; en groep 7 en 8. De cursussen zijn bedoeld voor leerkrachten in deze groepen, remedial teachers, intern begeleiders en rekencoördinatoren of zij die dat willen worden. De cursus voor groep 5 en 6 is te beschouwen als het vervolg op de cursus 'Met Sprongen Vooruit Middenbouw' en die voor groep 7 en 8 als vervolg op die voor groep 5 en 6. Beide cursussen zijn zonder enige voorkennis te volgen. Waar gaat het over? Zwakke rekenaars in de groepen 5, 6, 7 en 8 kunnen tijdens interactieve, klassikale oefenlessen gewoon meedoen met de andere kinderen uit de groep. Ze kunnen zelfs tijdens deze productieve oefenlessen hun achterstand inlopen! Deze oefenlessen moeten dan wel aan bepaalde eisen voldoen. Zo moet de leerkracht weten wat je moet oefenen, hoe je tijdens de les kunt differentiëren, welke fouten je kunt verwachten, hoe je leerlingen in conflict brengt met zichzelf en hoe je goede rekenaars in kunt zetten zodat zowel de zwakke als goede rekenaars van de oefeningen profiteren. Wat u verder nog moet weten Inhoud cursus: groep 5 en 6 In de cursus voor kinderen uit groep 5 en 6 krijgt u inzicht in de begripsmatige drempels waarover deze kinderen struikelen. U leert het productieve oefenen in de praktijk te brengen. Er is onder andere aandacht voor hoofdrekenen, het leren van de tafels van vermenigvuldigen (in één dag!), kolomsgewijs en cijferend rekenen, 'goede problemen' en reken-gezelschapsspellen. Op het eind van de cursus beschikt u over tal van oefenactiviteiten die u direct de volgende dag kunt inzetten. Inhoud cursus: groep 7 en 8 In de cursus voor kinderen uit groep 7 en 8 krijgt u inzicht in de begripsmatige drempels waarover deze kinderen struikelen. U leert het productieve oefenen in de praktijk te brengen. Er is onder andere aandacht voor de basisleerlijn voor meten, verhoudingen, procenten en breuken; 'goede problemen' en reken-gezelschapsspellen. Ook krijgt u uitleg over twintig uitgewerkte rekenlessen voor zwakke rekenaars in groep 7 en 8. Met deze lessen waarborgt u de doorgaande leerlijn naar het VMBO. Op het eind van de cursus beschikt u over tal van oefenactiviteiten die u direct de volgende dag kunt inzetten. Bij opgave cursus groep vermelden. Omvang vier cursusavonden of middagen Groepsgrootte Maximaal 25 Data Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 375 per persoon Versie: april

7 3. Grip op de groep Doelgroep Leerkrachten en intern begeleiders die te maken hebben met groepen waar een negatieve sfeer heerst, veel gepest wordt, men geen respect voor elkaar toont en waar de leerlingen zich niet verantwoordelijk voelen voor de groep. Waar gaat het over? Het boekje Grip op de groep (JSW boek 36) vormt de leidraad van dit aanbod. Daarnaast zal de cyclus planmatig omgaan met gedrag of het handelingsgericht werken een duidelijke plaats hebben binnen de cursus. Een en ander wordt aangevuld met materialen die gericht zijn op het beïnvloeden van de sfeer in de groep. Onderdelen die aan de orde komen zijn o.a.: groepsdynamica en pesten; fases in groepsvorming; kenmerken van positieve groepen en negatieve groepen; de rol van de leerkracht; praktische handvatten om er een positieve groep van te maken; lessen en leeromgevingen. Doel van de cursus is de leerkracht meer zicht te bieden op processen die zich in een groep afspelen en handvatten aan te reiken om van een groep een positieve groep te maken. Wat u verder nog moet weten : Theorie en praktijk gaan in deze cursus hand in hand. Het is de bedoeling dat u in de groep met verschillende observatie- en analyse-instrumenten aan de slag gaat. U krijgt deze instrumenten tijdens de cursus aangereikt. Vervolgens stelt u een groepsaanpak op, op basis van de door u gevonden resultaten. Deze aanpak probeert u, tussen de bijeenkomsten, uit in de klas. Er is tijdens cursus de voldoende ruimte om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 4 bijeenkomsten van 3 uur en huiswerkopdrachten. Groepsgrootte Maximaal 15 Data woensdagmiddag 18 augustus, 1 en 15 september, 13 oktober 2010 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 200,- per persoon (inclusief het boek; Grip op de Groep) Versie: april

8 4. Effectieve gesprekken met ouders over (zorg)leerlingen Doelgroep Leerkrachten Waar gaat het over? Wat is een goed (professioneel) gesprek? Als leerkracht voer je regelmatig gesprekken met ouders. Vaak spreken ze je onverwacht aan of maken ze een afspraak met je, soms neem jij het initiatief en de bekende 10 minutengesprekken zijn vrijwel standaard in iedere school. Dat zijn nogal veel momenten dat er een beroep gedaan wordt op je gespreksvaardigheden. Wil je die verbeteren of wil je meer over het voeren van verschillende gesprekken te weten komen, volg dan vier avonden de cursus Effectieve gesprekken. Bijeenkomst 1: opfrissen van de basisgesprekstechnieken Bijeenkomst 2: het leren voeren van een slecht-nieuwsgesprek en de posities in een gesprek Bijeenkomst 3: omgaan met lastige ouders en bewustwording eigen rol daarin Bijeenkomst 4: het goed voeren van een 10 minutengesprek In iedere bijeenkomst is ruimte voor inbreng van eigen casussen. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 4 bijeenkomsten van 2 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data woensdagavond 25 augustus, 1, 15 en 29 september 2010 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 170 per persoon Versie: april

9 5. Overgang van 1 naar 2 naar 3 en de dilemma s bij najaarskinderen Doelgroep Leerkrachten groep 1, 2 en 3 en IB-ers Waar gaat het over? De tijd dat kleuters in groep 1 en 2 doorbrengen kan sterk verschillen. Kleuters, die bijv. jarig zijn in mei zitten doorgaans 2 jaar in groep 1/2. Kinderen jarig zijn in oktober, november en december (najaarskinderen) kunnen ofwel bijna drie jaar ofwel ruim anderhalf jaar in de kleutergroep zitten. Een immens verschil met gevolgen voor de verdere schoolloopbaan. De inspectie geeft aan dat kinderen in beginsel binnen een tijdvak van 8 aaneensluitende jaren het primair onderwijs doorlopen. Het ontwikkelingsproces en het welbevinden van kinderen mag niet verstoord worden. Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar moet een voortgang zijn van wat een kind al kan. De keuze voor verkorting of verlenging heeft vooral te maken met het wel of niet bevorderen van doorgaande ontwikkeling van kinderen. De voortgang in ontwikkeling is bepalend, niet de kalenderleeftijd. Het kind moet de kans krijgen om te starten met het leesproces. Deze uitgangspunten doen een groot beroep op leerkrachten en het schoolbeleid. Het blijft altijd een kwestie van afwegen per individueel kind. Het is een grote verantwoordelijkheid van de school om (samen met de ouders) de beslissing te nemen. Het steunt de beslissing als er aannemelijke criteria zijn, goed overleg met ouders en collega s en als de school passend aanbod kan bieden voor kinderen in de groepen 1 tot 4. Het is een goede zaak, dat scholen de kans krijgen zich te verdiepen in deze materie protocollen kunnen opstellen, waarbij individuele afwegingen mogelijk blijven. Uitwisseling door scholen onderling en leren van elkaars ervaringen is waardevol, zo bleek ook tijdens de Vversterk modules. Werkwijze Twee schooloverstijgende bijeenkomsten waarin de volgende onderwerpen aan de orde komen: Het belang van preventief handelen, vroegtijdige signalering en interventies op leerbehoeftes van jonge kinderen. Praktijkvoorbeelden van protocollen (raamwerk) worden aangeboden Overgang van groep 1 naar 2 is van invloed op de latere overgang van 2 naar 3. Criteria voor de afweging verlengen of verkorten van de kleuterperiode. Verlenging van de kleuterbouw geen zittenblijven mag inhouden, maar een voortgang van wat een kind al kan. Inzetten van de voorschotbenadering en overig passend aanbod. Risicosignalen rekenen en lezen, sociaal emotionele ontwikkeling en werkhouding. Signaleringstoetsen zoals de toets risicokleuters uit het nieuwe (landelijke) protocol dyslexie Overleg met ouders en verantwoordelijkheden op schoolniveau. Aanbod voor najaarskleuters bij verlenging en verkorting van de kleuterperiode. Consequenties in beeld krijgen wat betreft differentiatie in groep 3: doorgaande lijn met de voorschotbenadering in groep 3 Twee schoolspecifieke bijeenkomsten met groep 1 /2 en 3 voor, omdat iedere school zijn eigen afweging maakt. Per school wordt gekeken naar de huidige (handelings-) plannen voor verlengen en verkorten. Waar nodig worden verbeteradviezen gegeven. Er wordt nagegaan welk aanbod najaarskleuters nodig hebben bij verlenging of verkorting van de kleuterperiode. Een raamwerk voor het opstellen van een eigen protocol wordt besproken. Versie: april

10 Deze schoolspecifieke bijeenkomsten moeten apart ingekocht worden. Eén gezamenlijke afsluitende bijeenkomst, waarbij de scholen het protocol, met daarin hun handelwijze voor de overgang 2-3 kunnen uitwisselen. Ook leggen we accent op de Voorschotbenadering en passend aanbod in groep 2. Opbrengst voor deelnemende scholen: Een op schoolniveau doordacht protocol voor de overgang 1, 2 en 3, met daarin de handelwijze voor najaarskinderen. Zicht op preventiemaatregelen om kinderen een doorgaande lijn te bieden. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 3 bijeenkomsten van 2,5 uur (en 2 schoolspecifieke bijeenkomsten) Groepsgrootte Maximaal 15 Data woensdagmiddag 27 oktober, 17 november 2010 en 23 maart 2011 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 130 per persoon Versie: april

11 6. Motiveren is te leren Doelgroep Leerkrachten po/vo/so, remedial teachers en intern begeleiders Waar gaat het over? We lopen er allemaal wel regelmatig tegenaan: een leerling die niet (meer) gemotiveerd is. Wat u ook probeert, het lukt u niet de goede snaar te raken. In deze cursus: Motiveren is te leren maakt u kennis met de motivatietheorie en gaat u deze toepassen op een door u zelf ingebrachte casus. Cursusinhoud In deze praktische cursus wordt de motivatietheorie toegelicht en toegepast op de werkvloer. Iedere cursist brengt een casusleerling met een motivatieprobleem in en deze leerling wordt door de hele cursus door u begeleid. Tijdens de bijeenkomsten komt het oefenen van gesprekstechnieken en vaardigheden om te leren motiveren veelvuldig aan bod. Ook is er terugkoppeling op de door u gehanteerde aanpak. Centraal staat: Wat kan u met deze leerling en hoe krijgt u hem of haar weer gemotiveerd? Wat u verder nog moet weten Het bespreken van de casusleerling wordt ondersteund met video-opnamen die u zelf meebrengt tijdens de cursus. Deze extra inspanning van uw kant is essentieel voor een zo hoog mogelijk resultaat. Doel van de training / eindtermen voor de deelnemers Na deze cursus kan de deelnemer: de fasen in het motivatiemodel herkennen de blokkade benoemen bij de casusleerling een motiverend gesprek voeren met een leerling reflecteren over de eigen aanpak Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. SBL-competentie Pedagogisch competent Interpersoonlijk competent Vakinhoudelijk en didactisch competent Omvang 4 bijeenkomsten van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 12 Data Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 170,- Versie: april

12 7. Handelingsgericht werken voor leerkrachten Doelgroep Leerkrachten van scholen waar men HGW wil invoeren of reeds ingevoerd heeft. Waar gaat het over? Er is een probleem. Hoe komt dat en hoe kunnen we dit het beste aanpakken? Met HGW, handelingsgericht werken, heeft u houvast bij het aanpakken van problemen met zorgleerlingen. De intern begeleider heeft naast een aantal theoretische kaders ook handige kijkwijzers, analyseschema s, checklists, etc. Ook leerkrachten kunnen hiervan gebruikmaken. In deze cursus komt aan bod wat handelingsgericht werken is en welke rol de leerkracht zelf daarbij kan vervullen. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 3 bijeenkomsten van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 130 per persoon Versie: april

13 8. Rakkertjes Doelgroep Leidinggevenden en pedagogisch medewerkers van peuterspeelzalen en de kinderopvang voor 0-4 jarigen Waar gaat het over? In ieder kinderdagverblijf of peuterspeelzaal treft u kinderen met opvallend gedrag. Niet iedere pedagogisch medewerker kan hier even goed mee omgaan. Met Rakkertjes leert u planmatig te werken, gedrag te observeren, te bespreken en te beïnvloeden. U leert gerichter om te gaan met kinderen met sociaal-emotionele ontwikkelingsproblemen. Zo kunnen we in kinderdagverblijven en op peuterspeelzalen de ontwikkeling van jonge kinderen in gunstige zin beïnvloeden en daarmee hun kansen op een succesvolle deelname aan verder onderwijs flink vergroten. Cursusinhoud In de cursus Rakkertjes komen de volgende onderwerpen aan de orde. Planmatig werken; Ontwikkelingslijn sociaal-emotionele ontwikkeling; Gedrag van kinderen m.n. drukgedrag; agressief gedrag en teruggetrokken gedrag; praten met ouders over het gedrag van hun kinderen. Het basisgedeelte bestaat uit het uitgewerkte model planmatig werken. De stappen van het model zijn uitgewerkt in verschillende stappen met formulieren die u in staat stellen op een praktische wijze vorm te geven aan de vijf fasen van dit model. Wat u verder nog moet weten Dit aanbod kent een branche-erkenning, getoetst door het FCB: 10743/04617 Doel van de cursus / eindtermen voor de deelnemers Na het afronden van de cursus Rakkertjes heeft de deelnemer kennis van/over: planmatig en doelgericht vormgeven van processen; oplossingen voorbereiden, toepassen en evalueren; het formuleren van haalbare (tussen)doelen; observeren en signaleren; omgaan met gegevens en overdracht; leertheoretische en gedragstherapeutische principes; de wijze waarop jonge kinderen zich ontwikkelingen mn met betrekking tot de sociaal-emotionele ontwikkeling, hechting en zelfvertrouwen. interacties van kinderen en de eigen interactie met kinderen (bewust worden van de eigen rol in de groep en in interacties met kinderen); het verschil tussen opvallend en zorggedrag; omgaan met opvallend gedrag van zeer jonge kinderen; voorbreiden van, en voeren van oudergesprekken. Versie: april

14 De cursist is na afronding van de cursus in staat om: het model planmatig handelen vorm te geven, uit te voeren en te evalueren; zelfstandig en op professionele wijze een handelingsplan vorm te geven en uitvoeren; een verschil te onderscheiden tussen opvallend gedrag en zorggedrag van jonge kinderen ; op professionele wijze vorm te geven aan de begeleiding van de ontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar, individueel en in de groep; onderscheid te maken tussen gewenst voorbeeldgedrag van anderen en zichzelf en ongewenst voorbeeldgedrag zelfstandig vorm te geven aan gedragsverandering door interacties waarbij het gewenste gedrag positief zichtbaar is te versterken en het ongewenste gedrag bewust te negeren om zo gedragverandering te stimuleren; op professionele wijze ouders te informeren m.b.t. gedrag en/of de ontwikkeling van hun kind, n.a.v. het uitgevoerde handelingplan; op professionele wijze een dossier aan te leggen en deze aan ouders en/of anderen ( hulpverleners; collega s of leerkrachten) over te dragen; op professionele wijze en dossier aan te leggen en te onderhouden. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. SBL-competenties Interpersoonlijk competent Pedagogisch competent Organisatorisch competent 3 SBU Omvang 4 bijeenkomsten van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 170,- Versie: april

15 9. Passend omgaan met verschillen: basismodule PO Doelgroep Leerkrachten, klassenassistenten en onderwijsassistenten in het basisonderwijs Waar gaat het over? Binnen een groep heeft u te maken met leerlingen met verschillende (bijzondere) onderwijsbehoeften, zoals leerlingen met ADHD, autisme, leerproblemen of leerlingen die faalangstig zijn. Tijdens deze basismodule krijgt u handvatten voor het opzetten van een groeps- en schoolaanpak, waarbij u recht doet aan individuele verschillen tussen leerlingen. De volgende onderwerpen komen aan bod: Kijken naar gedrag van leerlingen Onderwijsbehoeften: wat heeft deze leerling nodig in de klas? Handelingsgericht werken Gesprekken met leerlingen Passend lesmodel, Wijzer Onderwijs en Onderwijscontinuüm U kunt hiermee binnen uw school direct aan de slag! Wat u nog meer moet weten Na het volgen van de basismodule kunt u nog kiezen voor één of meerdere verdiepingsmodules. Verdiepingsmodules zijn: Module Autisme PO Module ADHD PO Module Agressie en gedragsstoornissen PO Module Angst PO Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 03 november 2010 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50 per persoon Versie: april

16 10. Passend omgaan met verschillen: module Autisme PO Doelgroep Leerkrachten, klassenassistenten en onderwijsassistenten in het basisonderwijs Waar gaat het over? Tijdens deze bijeenkomst staat het onderwijs aan leerlingen met een autisme spectrum stoornis centraal. De cursus sluit aan bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs Autisme. De volgende onderwerpen komen onder andere aan bod: Beknopte beschrijving van de stoornis en de gevolgen voor het onderwijs Verduidelijking in ruimte, tijd, activiteiten en interactie naar aanleiding van vele voorbeelden en tips. Het zo voorspelbaar mogelijk indelen van een schooldag Communicatie, weerstanden, zelfstandig werken en vrijspel Wat u nog meer moet weten Volg eerst de basismodule PO. Tijdens deze module wordt teruggegrepen op wat daarin aan de orde is geweest. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 05 januari 2010 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 per persoon Versie: april

17 11. Passend omgaan met verschillen: module ADHD PO Doelgroep Leerkrachten, klassenassistenten en onderwijsassistenten in het basisonderwijs Waar gaat het over? Deze bijeenkomst gaat nader in op het onderwijs aan leerlingen met een aandachtstekortstoornis, met of zonder hyperactiviteit. De bijeenkomst sluit aan bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs Aandachtstekort- en Gedragsstoornissen.U kunt deze middag de volgende onderwerpen verwachten: Korte beschrijving van aandachtstekortstoornissen. Het vertalen van aandachtspunten naar onderwijsbehoeften: wat hebben deze leerlingen nodig in de klas? De omgang met deze leerlingen: motiveren, belonen en de omgang met leeftijdgenootjes. Wat u nog meer moet weten Volg eerst de basismodule PO. Tijdens deze module wordt teruggegrepen op wat daarin aan de orde is geweest. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 2 februari 2011 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 per peroon Versie: april

18 12. Passend omgaan met verschillen: module Agressie en gedragsstoornissen PO Doelgroep Leerkrachten, klassenassistenten en onderwijsassistenten in het basisonderwijs Waar gaat het over? Tijdens deze module gaat u nader in op de onderwijsbehoeften van leerlingen met gedragsstoornissen (ODD en CD). Deze bijeenkomst sluit aan bij de map Wijzer Onderwijs Aandachtstekort- en Gedragsstoornissen. Aan bod komen onder andere: beknopte beschrijving van deze gedragsstoornissen; omgaan met agressie; de gevolgen voor het onderwijs: wat zijn de onderwijsbehoeften van deze leerlingen? het creëren van duidelijkheid in het klaslokaal, de dagindeling en de verschillende activiteiten die op school plaatsvinden. Wat u nog meer moet weten Volg eerst de basismodule PO. Tijdens deze module wordt teruggegrepen op wat daarin aan de orde is geweest. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 2 maart 2011 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 per persoon Versie: april

19 13. Passend omgaan met verschillen: module Angst PO Doelgroep Leerkrachten, klassenassistenten en onderwijsassistenten in het basisonderwijs Waar gaat het over? Een verdiepingsmodule voor iedereen in het primair onderwijs die met leerlingen met angst te maken heeft. Deze bijeenkomst sluit aan bij de publicatie Wijzer over angst. Aan bod komen onder andere: korte beschrijving van verschillende angststoornissen en angstproblemen en de gevolgen voor het onderwijs; wat hebben deze angstige leerlingen in de klas nodig? praktische tips waarmee u direct op uw school aan de slag kunt Wat u nog meer moet weten Volg eerst de basismodule PO. Tijdens deze module wordt teruggegrepen op wat daarin aan de orde is geweest. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 6 april 2011 van uur Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 per persoon Versie: april

20 14. Passend omgaan met verschillen: basismodule VO Doelgroep Iedereen die werkt met zorgleerlingen in het VO. Waar gaat het over? Op school krijgt u te maken met leerlingen met verschillende (bijzondere) onderwijsbehoeften, zoals leerlingen met ADHD, autisme, een leerprobleem of leerlingen die faalangstig zijn. Tijdens deze basismodule krijgt u handvatten voor het opzetten van een aanpak, waarbij u recht doet aan individuele verschillen tussen leerlingen. De volgende onderwerpen komen aan bod: Kijken naar gedrag van leerlingen. Onderwijsbehoeften: wat heeft deze leerling nodig tijdens de les? Handelingsgericht werken. Gesprekken met leerlingen. Passend lesmodel, Wijzer Onderwijs en Onderwijscontinuüm. U kunt met de inhoud van deze studiemiddag direct binnen uw school aan de slag! Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname. Omvang 1 bijeenkomst van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 12 januari 2011 van uur (onder voorbehoud) Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 50,00 per persoon Versie: april

21 15. Passend omgaan met verschillen: module Autisme VO/VSO Doelgroep Docenten, intern en ambulant begeleiders, zorgcoördinatoren. Waar gaat het over? Deze verdiepingscursus bestaat uit twee bijeenkomsten die aansluiten bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs Autisme VO. Bijeenkomst I: Auti-Wijzer en de Les-Wijzer: Algemene kennis over autisme: u doet onder andere kennis op over autisme en de gevolgen daarvan voor het onderwijs. Autisme tijdens de adolescentie: wat zijn belangrijke aandachtspunten in de puberteit? Uitwerking van duidelijkheid in: ruimte, tijd, activiteiten en interactie. Huiswerkopdracht. Bijeenkomst II: Methodiek-Wijzer en de Organisatie-Wijzer Ontwikkelen passend scholingstraject: u ontwikkelt zowel plenair als in kleine groepjes een scholingstraject dat aansluit bij uw dagelijkse schoolsituatie. Verdieping: onder andere het Nieuwe leren, samenwerken met ouders en de zorg op school rondom leerlingen met autisme. Wat u verder nog moet weten Volg eerst de basismodule VO. Tijdens deze module wordt teruggegrepen op wat daarin aan de orde is geweest. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 2 bijeenkomsten van 3 uur Groepsgrootte Maximaal 15 Data Woensdagmiddag 9 februari en 9 maart 2011 van uur (onder voorbehoud) Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 90,00 per persoon Versie: april

22 16. Vitaal in het onderwijs Doelgroep Voor iedereen die weer positief en vitaal aan de slag wil binnen onderwijs en kinderopvang Waar gaat het over? Een baan in het onderwijs is veeleisend en de werkdruk is hoog. Heeft u het gevoel dat het werk nooit af is en dat er aan alle kanten aan u getrokken wordt? Dit kan stress veroorzaken. Aanhoudende stress kan tot gezondheidsklachten leiden, zoals slapeloosheid, vermoeidheid, concentratie- en geheugenproblemen. Stress zorgt ervoor dat u zich minder vitaal voelt, minder plezier hebt in de klas of groep en met uw collega s. het zal veelal een negatieve invloed hebben op uw functioneren, niet alleen op uw werk maar ook thuis. Tijdens de training Vitaal leert u om afstand te nemen van uw dagelijkse werkzaamheden. Met ontspanningsoefeningen, inzichtgevende oefeningen en praktische opdrachten leert u om signalen van onrust, stress en spanning te herkennen en te erkennen. U ontdekt welke zaken energie kosten en welke zaken energie opleveren. U leert om in de hectiek van alledag bewuste keuzes te maken, prioriteiten te stellen en grenzen te stellen. Deze training voorkomt dat u chronische stress opbouwt en draagt eraan bij dat u minder piekert, zich beter staande houdt in uw drukke leven, meer momenten vindt om te genieten en beter in staat bent om uzelf te blijven tijdens conflicten met leerlingen of collega s. De training zorgt ervoor dat u zich vitaler en energieker zult voelen en met meer plezier aan het werk bent. Wat u verder nog moet weten Voorafgaand aan de training vindt een intakegesprek plaats om te bepalen of deze training goed aansluit bij uw wensen, motivatie en leerdoelen. Diploma/certificaat De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de opdrachten. Omvang 1 intake/startbijeenkomst van 1,5 uur en 5 bijeenkomsten van 2,5 uur Groepsgrootte Maximaal 10 per docent Data Intake/startbijeenkomst woensdagmiddag 10 november 2010 van uur Trainingsbijeenkomsten op 8 december 2010, 19 januari, 16 februari, 16 maart en 13 april 2011 van uur (onder voorbehoud) Locatie Dr. Hiemstralaan KK Gorinchem Tel Kosten 250,- per persoon Versie: april

23 17. Cursus Train de Sova-trainer: Met Sova aan de slag Inleiding Uit de feiten en cijfers over de motieven van ouders voor het kiezen van een basisschool blijkt, dat bij deze keuze veel belang wordt gehecht aan de aandacht die de school besteedt aan een goede sfeer, aan een goede voorbereiding op het vervolgonderwijs en aan sociale vaardigheden. Hoe besteed je op school voldoende aandacht aan sociale vaardigheden? Hoe zet je een Sova-training op? Hoe vindt een verantwoorde selectie plaats? Welke competenties heeft een Sova-trainer nodig? Inhoud Het belang van sociale vaardigheden. Draagvlak creëren binnen de school! Herkennen van sociale vaardigheidstekorten. Anders kijken naar kinderen. Interpreteren van probleemgedrag en omzetten naar de te leren sociale vaardigheden. Handelingsgericht opstellen van leerdoelen vanuit de sociaal-emotionele onderwijsbehoeften. Presentatie modellen sociale vaardigheidstrainingen/klassikale methoden. Het leren opzetten van een sociale vaardigheidstraining (voorwaarden, signaleren, selecteren, intake, rollenspel, vaststellen leerdoelen, uitvoeren, afstemming ouders & leerkrachten, evalueren). Oefenen van trainersvaardigheden (o.a. gesprekstechnieken/gedragstherapeutische technieken) tijdens alle bijeenkomsten. Doel Na afloop van de cursus worden de deelnemers in staat geacht om in de werksituatie sociale vaardigheidstrainingen te geven aan groepen kinderen in de leeftijd van 6 tot 12 jaar. Doelgroep RT ers, IB ers, AB ers, orthopedagogen en leerkrachten. Duur De cursus omvat 6 bijeenkomsten van 2½ uur ( uur). Na enkele maanden wordt een terugkombijeenkomst gehouden. Facultatief is een coachingsbezoek op eigen locatie mogelijk. Na afronding van de cursus ontvangen de deelnemers een certificaat na minimaal 5 gevolgde bijeenkomsten en een actieve deelname aan de rollenspelen. Groepsgrootte Minimaal 8 en maximaal 10 deelnemers. Aangezien een Sova-training met twee personen wordt gegeven, gaat de voorkeur uit naar twee personen per school. Scholen kunnen echter ook één cursist aanmelden. De cursus vindt plaats op woensdag om de week van uur op SBO Beatrix de Burcht, Hoefslag 6 te Gorinchem. Methodiek Tijdens de cursus zullen diverse praktische werkvormen gehanteerd worden waarbij theorie en praktijk worden afgewisseld. Cursusleiders Alie Bootsma, gedragstrainer; Katinka Bouman, orthopedagoog/gedragstrainer. Kosten 525 per deelnemer Versie: april

24 18. Workshop: Debatteren met kinderen Inhoud Het debat is een zeer effectieve vorm om een aantal pragmatische vaardigheden en de sociaalemotionele ontwikkeling te trainen. Onder pragmatische vaardigheden verstaan we de wijze waarop men taal gebruikt in verschillende communicatieve situaties. De kinderen leren onder meer: argumenten bedenken en formuleren, vragen stellen aan en reageren op de tegenpartij, topichandhaving. Daarnaast leren kinderen dat zij van mening kunnen verschillen zonder ruzie te hebben en leren zij samen te werken. Doel De deelnemer leert: hoe een serie debatteerlessen systematisch opgebouwd kan worden; hoe stellingen het best kunnen worden geformuleerd en hoe je geschikte onderwerpen kiest; hoe de kinderen als jury kunnen optreden; hoe je een debat effectief kunt leiden en hoe je om kunt gaan met bijvoorbeeld stille, overheersende of sterk associërende kinderen. Doelgroep Leerkrachten die werken met groepen/groepjes kinderen vanaf circa 9 jaar. Duur 1 dag ( uur) of 2 woensdagmiddagen ( uur). Groepsgrootte Minimaal 10 en maximaal 16 deelnemers. Methodiek In deze workshop trainen we bovengenoemde vaardigheden. Door zelf de verschillende rollen in het debat te ervaren, zoals voor- en tegenpartij, jurylid, gespreksleider, maakt de deelnemer kennis met alle aspecten van het debat. Ook wordt een video-opname getoond met beelden van een SBO-groep (circa 11 jaar). Deze opnamen laten de verschillende stadia van de debatteerlessen in de praktijk zien. Workshopleider Hanne van Zanten, logopedist. Kosten 80 per deelnemer (exclusief lunch) Versie: april

25 19. Workshop: Denkstimulerende Gespreksmethodiek Inhoud In het onderwijs worden veel gesprekken met kinderen gevoerd. Dit gebeurt om de taalontwikkeling te stimuleren, kennis over te dragen of het kind aan te zetten tot denken. In de onder- en bovenbouw van het regulier onderwijs zijn veel leerlingen onvoldoende in staat hun ervaringen door middel van taal te structureren. De Amerikaanse orthopedagoog Marion Blank heeft een methode ontwikkeld om bij deze leerlingen denkvaardigheden te stimuleren, waardoor hun cognitieve vermogens gestimuleerd worden. De kern van de methode vormt het denkgesprek. Gedurende dit gesprek komen verschillende taal- denkvaardigheden aan bod zoals: - oorzaak-gevolg redeneren; - ontdekken van overeenkomsten en verschillen; - bedenken van oplossingen. Tijdens deze workshop leren leerkrachten hoe ze op een goede manier een denkgesprek kunnen voeren en hoe ze vragen in hun reguliere lessen kunnen integreren. Hierbij is een duidelijke link naar interactief taalonderwijs. Doel De deelnemer: leert denkgesprekken te voeren met kinderen; wordt zich bewust van eigen interactievaardigheden: Welke vragen stel ik eigenlijk? Aan welke kinderen stel ik welke vragen? Prikkelen mijn vragen genoeg tot nadenken? leert de basisprincipes die nodig zijn om goed met kinderen te praten; leert effectief te reageren op antwoorden van kinderen. Doelgroep Leerkrachten uit het primair onderwijs. Duur 3 dagdelen van uur. Groepsgrootte Minimaal 15 en maximaal 20 deelnemers. Methodiek In drie bijeenkomsten wordt de theorie afgewisseld met oefeningen. Er wordt gebruikgemaakt van video-opnamen, rollenspellen en opdrachten. De opdrachten worden afgestemd op uw praktijksituatie. Workshopleiders Irene van der Ven of Wilmy van Hartingsveldt, beiden logopedist. Kosten 80 per deelnemer Versie: april

26 20. Workshop: Interactief voorlezen Inhoud Voor de groep kinderen die thuis als peuter weinig is voorgelezen en dus de ervaring van de interactie met de voorlezende ouder mist, kan het moeilijk zijn in groep 1 en 2 de verhaallijnen van voorgelezen teksten te volgen. In dat geval biedt interactief voorlezen in kleine groepen uitkomst. Interactief voorlezen wordt dan ingezet als zorgverbredende activiteit voor jonge taalzwakke kinderen. Doelen zijn het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw en in de opbouw van teksten en de communicatievaardigheid. Ook is boekoriëntatie een belangrijk doel. Wat is een boek, wat kun je ermee doen? En daaruit voortvloeiend de wens zelf te leren lezen. Vaak worden voor interactief voorlezen als zorgverbredende activiteit eenvoudige teksten gekozen die aansluiten op het thema dat in de klas aan de orde is. Belangrijk is dat het frequent, dat wil zeggen dagelijks, of enkele keren per week, plaatsvindt en dat degene die de activiteit uitvoert, goed wordt geïnstrueerd. Doel De deelnemer kent: de theorie over interactief taalonderwijs. De deelnemer kan: het interactief voorlezen in zijn/haar onderwijspraktijk organiseren en toepassen. De deelnemer beschikt: over een lijst met prentenboeken met verwerking. Doelgroep Leerkrachten uit de onderbouw van het primair onderwijs. Groepsleiding van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Duur Na schooltijd van uur. Groepsgrootte Minimaal 15 en maximaal 25 deelnemers. Methodiek Naast de theorie over interactief voorlezen wordt het interactief voorlezen geoefend, wordt er gebruik gemaakt van cd-roms en worden er tips gegeven om het interactief voorlezen te organiseren. Workshopleider Wilmy van Hartingsveldt, logopedist. Kosten 22,50 per deelnemer Versie: april

27 21. Workshop: Woordenschatdidactiek Inhoud Woorden zijn de bouwstenen van de taal, waardoor kinderen in staat zijn te communiceren. Een goede woordenschat heeft een nauwe relatie met sociaal-emotioneel welbevinden en de cognitieve ontwikkeling. Een grotere woordenschat leidt tot betere schoolprestaties. Er is steeds meer bekend over de belangrijke relatie tussen woordenschat, vlot technisch lezen en begrijpend lezen. De woordenschat van kinderen kun je systematisch opbouwen. De aanpak van Met Woorden in de weer, ontwikkeld door Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft maakt dit mogelijk. De aanpak leert je hoe je woorden bewust selecteert en ze vervolgens semantiseert (uitlegt). Door vervolgens deze woorden, die zichtbaar zijn in de klas, duurzaam in te slijpen (consolideren) en als laatste stap, deze te controleren, is het mogelijk om de woordenschat van kinderen systematisch en creatief succesvol uit te breiden. Doel De deelnemer leert: een effectieve en gestructureerde woordenschatdidactiek; woorden en begrippen in een logisch verband en een functionele context aan te bieden; hoe je dit netwerk van woorden visueel weer kunt geven; woordenschat te koppelen aan kennisopbouw; een stimulerende en prikkelende wijze om de woorden aan te bieden; hoe je kunt differentiëren in het aanbieden van nieuwe woorden. Doelgroep Leerkrachten uit het primair onderwijs, zowel onder- als bovenbouw. Duur 1 dag ( uur) inclusief lunch of 2 woensdagmiddagen ( uur); en per deelnemer een klassenbezoek met feedbackgesprek. Groepsgrootte Minimaal 15 en maximaal 24 deelnemers. Methodiek In de bijeenkomsten wordt de theorie afgewisseld met oefeningen. Er worden video-opnames getoond waarin de aanpak verduidelijkt wordt. De deelnemer kan na afloop daadwerkelijk met de woordenschatdidactiek aan het werk. Workshopleiders Irene van der Ven of Wilmy van Hartingsveldt, beiden logopedist. Kosten 55 per deelnemer Versie: april

28 22. Workshop: Hoe herken ik een kind met een logopedische stoornis en wat doe ik ermee? Inhoud Kinderen kunnen door een logopedische stoornis problemen ondervinden op cognitief of sociaalemotioneel gebied. Belangrijk is om deze problemen te voorkomen en tijdig stoornissen te onderkennen. Doel De deelnemer krijgt informatie over: - taalstoornissen; - taalproblemen bij Nederlands als tweede taal; - spraakstoornissen (articulatiestoornissen, stotteren, broddelen); - stemstoornissen; - slechthorendheid; - afwijkende mondgewoonten; - stoornis in de auditieve vaardigheden; - dyslexie. De deelnemer krijgt: signaleringslijstjes en tips voor bruikbare materialen en literatuur over vaak voorkomende logopedische stoornissen bij kinderen in de basisschoolleeftijd en krijgt praktische tips over hoe je in de klas rekening kunt houden met een kind met een logopedische stoornis. Doelgroep Leerkrachten van de onderbouw in het primair onderwijs. Groepsleiding van peuterspeelzalen en kinderdagcentra. Duur Groepsgrootte Een dag van 9.30 tot uur. Inschrijven per module is ook mogelijk. Deze workshops worden na schooltijd gehouden (van uur). Minimaal 15 en maximaal 30 deelnemers. Methodiek De theorie afgewisseld met oefeningen. Er wordt gebruikgemaakt van de cd-rom de Signaleraar. Workshopleiders Irene van der Ven of Wilmy van Hartingsveldt, beiden logopedist. Kosten 55 per deelnemer Versie: april

29 23. Workshop: Zonder taal geen onderwijs Inhoud Kinderen hebben gesprekken nodig voor de verwerving van taal en kennis. Niet ieder gesprek is zomaar geschikt voor taalverwerving. Krijgen de kinderen in je groep goede gelegenheid voor taalontwikkeling? Op welke punten kun je je eigen gedrag aanpassen zodat kinderen meer kans krijgen om deel te nemen aan gesprekken? En zie je dan ook dat kinderen anders gaan deelnemen aan gesprekken? Doel De deelnemer kent: de theorie over interactief taalonderwijs. De deelnemer kan: de drie taalgroeimiddelen taalruimte, taalaanbod, en feedback in zijn/haar onderwijspraktijk toepassen. Doelgroep Leerkrachten uit het primair onderwijs. Duur Drie bijeenkomsten van 1½ uur na schooltijd en een eenmalig bezoek in de klas door de workshopleider, gevolgd door een feedbackgesprek. De eerste bijeenkomst heeft als thema: taalruimte bieden, de tweede taalaanbod en de derde feedback geven. Groepsgrootte Minimaal 10 en maximaal 15 deelnemers. Methodiek In de bijeenkomsten wordt gebruikgemaakt van het boek Taalontwikkeling op school van Marianne Verhallen en Ruud Walst, uitgeverij Coutinho, ISBN X. Het verdient aanbeveling dit boek aan te schaffen. De theorie wordt afgewisseld met kijkopdrachten, rollenspelen, terugkoppeling van ervaringen en bespreken van het klassenbezoek. Dit boek kan worden aangeschaft per mail: Workshopleider Irene van der Ven of Wilmy van Hartingsveldt, beiden logopedist. Kosten 50 per deelnemer Versie: april

30 24. Workshop: Prentenboeken en taalstimulering Voor wie: Doel: Duur: Leerkrachten onderbouw BaO Verhogen van het (voor)leesplezier en taalstimulering Een bijeenkomst van 2,5 uur Inhoud: Prentenboeken zijn een belangrijk hulpmiddel voor het stimuleren van de spraak- en taalontwikkeling. Bij het samen lezen van boeken komen zowel vormaspecten (klanken, woordvormen, zinsopbouw) als inhoudsaspecten (woordkeus, fantasieën, nieuwe begrippen) aan de orde. Ook het gebruik van taal (de aandacht op een ander richten, even wachten, om de beurt vertellen) is een belangrijk communicatieaspect. In de workshop komt het volgende aan de orde: Waar moet je op letten bij de keuze van een prentenboek? Hoe pas je het verhaal en je vragen aan bij verschillende taalniveaus binnen je groep? Wat kan je nog meer doen met prentenboeken? Waar vind je informatie op Internet? Aan het eind krijgt u het bij de workshop behorend naslagboekje Prentenboeken en taalstimulering. Kosten 50 per deelnemer 25. Workshop: Signaleren van spraak- en taalproblemen Voor wie: Doel Duur: Leerkrachten en intern begeleiders onderbouw BaO Informeren en handelingsadviezen geven Een bijeenkomst van 2,5 uur Inhoud: De deelnemers krijgen informatie (voorlichting) over het signaleren van spraak- en taalproblemen en handelingsadviezen als er spraak- en taalproblemen zijn gesignaleerd bij jonge kinderen. Er wordt gebruik gemaakt van signaleringslijsten en videofragmenten. Kosten 50 per deelnemer Versie: april

31 26. Voorlichting: Auditieve beperkingen Voor wie: Doel: Duur: Leerkrachten BaO / VO / MBO Leerkrachten informeren over doofheid / C.I. (cochleaire implantatie) / slechthorendheid Een bijeenkomst van 2,5 uur Inhoud: De deelnemers worden geïnformeerd over: a) auditieve beperkingen, b) de (mogelijke) consequenties ervan voor het volgen van onderwijs (voor leerling en docent), c) de sociaal emotionele ontwikkeling van een leerling met een auditieve beperking, en d) de mogelijkheden m.b.t. oplossingen. De inhoud kan n.a.v. hulpvragen van de deelnemers worden aangepast. Kosten 50 per deelnemer 27. Voorlichting: ESM, een onzichtbare handicap Voor wie: Doel: Duur: Leerkrachten BaO Leerkrachten VO / MBO Leerkrachten informeren over Ernstige Stoornis in de Moedertaalverwerving Een bijeenkomst van 2,5 uur Inhoud: De deelnemers worden geïnformeerd over: a) de vijf deelgebieden (ESM), te weten: Spraak, Auditieve verwerking, Woordenschat/Taalbegrip, Woordvorming/Zinsbouw, Taalgebruik (pragmatiek), b) de (mogelijke) consequenties ervan voor het volgen van onderwijs, c) de sociaal emotionele ontwikkeling van een leerling met ESM, en d) de mogelijkheden m.b.t. oplossingen. De inhoud kan n.a.v. hulpvragen van de deelnemers worden aangepast. Kosten 50 per deelnemer Versie: april

32 28. Voorlichting: Dyslexie Voor wie: Doel: Duur: Leerkrachten BaO / VO / MBO Leerkrachten informeren over dyslexie Een bijeenkomst van 2,5 uur Inhoud: De deelnemers worden geïnformeerd over: a) dyslexie, b) de mogelijke consequenties ervan voor het volgen van onderwijs, en c) de mogelijkheden m.b.t. oplossingen. De inhoud kan n.a.v. hulpvragen van de deelnemers worden aangepast. Kosten 50 per deelnemer 29. Cursus Autisme in de klas voor MBO Voor wie: Docenten, mentoren, zorgcoördinatoren, onderwijsondersteunend personeel en andere geïnteresseerden die in het MBO werken met leerlingen met een stoornis in het autistisch spectrum. Inhoud: Het vergroten van kennis over en inzicht verwerven in het gedrag, denken, voelen en leren van een leerling met autisme. Door beter zicht te krijgen op de specifieke onderwijsbehoeften van deze leerlingen kunnen deelnemers de pedagogische en didactische begeleiding optimaliseren. Daarnaast komt reflectie op eigen handelen aan bod en is er tijd en ruimte om met collega s ervaringen uit te wisselen. Duur: De cursus bestaat uit 4 bijeenkomsten van elk 3 uur. Opzet van de cursus: Module 1: Algemene inleiding en kennismaking met ASS Module 2: Communicatie en leerstijl Module 3: Visualiseren/ studeren/plannen Module 4: Sociale en emotionele omgeving Kosten 170 per deelnemer Versie: april