Jaar 2. Blok 1 Financiën Decentrale Overheden en EU (5 EC) Organisatie en Management (5 EC) Staats- en Bestuursrecht (5 EC)

Transcriptie

1 Vakbeschrijvingen tweede jaar EBM: In het tweede jaar van EBM staat verdieping van economische en bestuurskundige thema's centraal. Daarnaast wordt in het kernvak Economie, Bestuur en Management: Project Bedrijfsmatig werken' de kennis en inzichten die je inmiddels hebt verworven met elkaar geïntegreerd. In dit vak doe je ook onderzoek. Jaar 2 Blok 1 Financiën Decentrale Overheden en EU (5 EC) Organisatie en Management (5 EC) Staats- en Bestuursrecht (5 EC) Blok 2 Economie, Bestuur en Management II: integratief project bedrijfsmatig werken (5 EC) Economie van de Publieke Sector (5 EC) Kwantitatief Onderzoek (5 EC) Blok 3 Financieel Management in de Publieke Sector (5 EC) EU Politics and Policy (5 EC) Comp. Government in International Perspective (5 EC) Blok 4 Decision Making and Rational Choice (5 EC) Politieke Filosofie en Openbaar Bestuur (5 EC) European Economic Integration (5 EC)

2 Financiën Decentrale Overheden en EU (5 ECTS), ECON Docent(en): Drs. A.P. Ros Doelstelling van de cursus is om studenten inzicht te geven in de problematiek van de taakverdeling tussen overheden en de daaruit voortvloeiende bekostigingsmodellen en deze vraagstukken zelfstandig te leren analyseren. Uitgangspunt is de (economische) theorievorming over de taakverdeling tussen overheden (fiscal federalism). Daarna wordt ingegaan op de actuele financiële verhoudingen in ons land, waarbij instituties, knelpunten en - mogelijke - oplossingen worden besproken. In dat kader wordt ook stilgestaan bij de kenmerken van de begrotingen en de begrotingsprocessen van gemeenten, provincies en andere bestuursorganen. Nadat een internationale vergelijking heeft plaatsgevonden komt de financiële verhouding binnen de EU aan de orde waarbij tevens wordt ingegaan op de kenmerken en instituties van de EU-begroting. Literatuur: Reader Onderwijsvorm: N.t.b. Eindtermen: Na afronding van het vak heeft de student heeft de student inzicht in de problematiek op het terrein van de taakverdeling en financiële verhoudingen tussen overheden. De student beheerst de kernbegrippen in deze deeldiscipline van de economie.

3 Organisatie en Management (5 EC), BSK Docent: drs. A.D.N. Kerkhoff In het vak Organisatie en Management besteden wij aandacht aan het vraagstuk hoe en in welke omstandigheden veranderingen in organisatie en management van het openbaar bestuur een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van publieke dienstverlening. Hierbij wordt een historisch en internationaal vergelijkend perspectief ingenomen. Tevens wordt getracht theorie en praktijk van vernieuwing en verbetering van publieke diensten met elkaar in verband te brengen. Wij zullen in dit vak voortbouwen op inzichten uit de Bestuurskunde en de managementvakken uit jaar 1 en hier dieper op in gaan. Vragen die aan bod komen zijn onder meer: hoe kunnen publieke organisaties excellente organisaties worden? Kunnen inzichten uit het private bedrijfsleven daarbij behulpzaam zijn of dienen we vooral rekening te houden met de eigen aard van de organisaties en het management in de publieke sector? In welke opzichten is kennis van eerdere pogingen tot bestuurlijke vernieuwing nuttig voor een beter begrip van hedendaagse en toekomstige ontwikkelingen? Wat zijn verschillende (nationale) tradities in publiek management en welke consequenties hebben deze tradities voor verschillende alternatieven voor het verbeteren van publieke dienstverlening? Onderwijsvormen: Hoorcolleges en werkgroepen. NB: Keuzevak-, minor- en schakelstudenten volgen géén werkgroepen! Studiemateriaal: Lawrence E. Lynn (2006) Public Management: Old and New, New York; Routledge (ISBN: ) Hal G. Rainey (2003), Understanding and Managing Public Organizations, San Francisco; Jossey-Bass, derde druk. [NB: in 2009 is een vierde druk verschenen. Studenten kunnen ook deze versie aanschaffen maar dit is niet verplicht. Paginanummers in de vakwijzer zullen bovendien naar de derde druk verwijzen] Nader op te geven artikelen Toetsing: Schriftelijk tentamen en opdrachten in het kader van de werkcolleges

4 Staats- en Bestuursrecht (5 EC), BSK Docent: Mr. Dr. G. S. A. Dijkstra Het vak omvat de volgende onderdelen: Een inleiding in het Nederlands staatsrecht, met bijzondere aandacht voor onderwerpen als: bevoegdheidsverkrijging en spreiding, wetgevings en bestuursinstrumentarium, decentralisatie en de verhouding internationaal-nationaal recht. Een inleiding in het Nederlands bestuursrecht, waarbij aandacht zal worden besteed aan onder meer: de plaatsbepaling van het bestuursrecht tegenover ander publiekrecht, de verschillende benaderingswijzen van het bestuursrecht (de bestuurlijk-instrumentele versus de rechtsbeschermingsoptiek), het eigen karakter van de administratiefrechtelijke rechtsbetrekking, de verschillende typen van bestuurs (rechts-)handelen (onder andere beschikking, plan en pseudo-wetgeving), het bestuursrechtelijk sanctiestelsel en de rechtsbescherming tegen de overheid. Verder wordt in het vak ruimschoots aandacht besteed aan de relatie tussen recht en ontwikkelingen in het openbaar bestuur. Het recht wordt in een politiek-bestuurlijke context geplaatst. Onderwijsvormen: Hoorcolleges Studiemateriaal: Koopmans, Compendium van het staatsrecht, Deventer, nieuwste druk. Van Ballegooij en anderen, Bestuursrecht in het AWB-tijdperk, Deventer, nieuwste druk Toetsing: Tentamen

5 Economie, Bestuur en Management II: Integratief project bedrijfsmatig werken in de publieke sector, ECON/BSK Docent(en): Drs. A.P. Ros e.a., pm: docent(en) BSK Net als in het vak EBM I analyseren studenten in dit vak in kleine groepen zelfstandig een bestuurlijk-economisch vraagstuk. Zij doen verslag van hun onderzoek in een paper, die zij in een afsluitende bijeenkomst presenteren. Centraal staat het thema Bedrijfsmatig werken in de publieke sector. Van publieke en semi-publieke organisaties wordt in toenemende mate gevraagd dat zij doelmatig en doeltreffend werken, dat zij transparant zijn in hun handelen en dat door de bestuurders adequaat verantwoording wordt afgelegd. Running government as a business lijkt het devies te zijn. Aan bedrijfsmatig werken bij de (semi-)overheid zitten echter nogal wat haken en ogen. Het simpelweg kopiëren van bedrijfsmatige technieken en procedures op (semi-)publieke instellingen kan ongewenst gedrag uitlokken, kan stuklopen op onwil van betrokkenen, kan tot ongewenste resultaten leiden en kan onevenredig hoge uitvoeringskosten opleveren. Het onderzoek kiest een onderwerp op dit terrein en onderwerpt dit aan een economische en bestuurlijke analyse. Enkele voorbeelden van mogelijke onderwerpen zijn: - Hoe kunnen de kosten van grote projecten (zoals de Noord-Zuidlijn, de Betuweroute of de HSL) beter worden beheerst? - Welke mogelijkheden en beperkingen zitten er aan (het gebruik van) de vermogens van de woningcorporaties? - Hoe kan de regeldruk van een te kiezen ministerie echt worden verminderd en wat zijn daarvan de gevolgen? - Heeft het zin om het Rijk een bedrijfseconomisch begrotingsstelsel te laten gebruiken? - Hoe kunnen omvangrijke ombuigingen het best tot stand komen? - Sinds enige tijd probeert het Rijk in de begrotings én in de verantwoording een relatie te laten zien tussen doelstellingen, activiteiten en kosten. Dat gaat echter vaak erg moeizaam. Kan dit worden verbeterd, zo ja hoe, en zo nee waarom niet? - In 2008 greep de staat voor enkele tientallen miljarden euro s in in de bankensector. Hoe kreeg deze operatie precies vorm, had dat beter gekund, en zijn hier lessen uit te trekken voor een eventuele volgende gelegenheid? Bij het beantwoorden van de onderzoeksvragen maken studenten gebruik van kennis die zij tot dan toe hebben opgedaan. Daarmee is ook dit project een moment van kennisintegratie, met zowel economische als bestuurlijke aspecten. Literatuur: N.t.b. Onderwijsvorm: Seminar. Groepjes studenten kiezen een opdracht die wordt uitgewerkt in een paper. Deze paper dient als basis voor hun presentatie, commentaar, aanvulling en evaluatie door docenten en medestudenten. Eindtermen:

6 Na afronding van het vak heeft de student een tweede zelfstandige schriftelijke en mondelinge oefening achter de rug inzake een belangrijk (actueel) vraagstuk, dit keer op bedrijfsmatig terrein. De student heeft zich geoefend in het (snel) verzamelen, interpreteren en schriftelijk verwerken van economische en bestuurlijke informatie, zowel in papieren als in digitale versies.

7 Economie van de Publieke Sector (5 ECTS), ECON Docent(en): Prof. dr. C.L.J. Caminada, prof. dr. K.P. Goudswaard Dit vak houdt zich bezig met de invloed van de publieke financiën op de economie (en vice versa). Het gaat hierbij om de voorziening van goederen en diensten (o.a. infrastructuur, onderwijs, een schoner milieu), de macro-economische ontwikkeling (werkloosheid, inflatie) en de inkomensverdeling (o.a. sociale zekerheid, belastingen). Eerst wordt ingegaan op de omvang, samenstelling en ontwikkeling van de collectieve sector en de voorziening van publieke goederen. Daarna wordt aandacht besteed aan de financiering van de publieke sector en de economische gevolgen daarvan. Voorts wordt het begrotingsbeleid besproken, met aandacht voor relevante theorieën en de recente beleidspraktijk, inclusief bespreking van de meest recente Miljoenennota. Vanzelfsprekend komt ook het internationaal perspectief aan de orde en in het bijzonder het Europese. De Economische en Monetaire Unie beperkt niet alleen in formele zin de beleidsvrijheid (tekort en schuld), maar ook in materiële zin, vanwege toenemende beleidsconcurrentie, onder meer op het terrein van de fiscaliteit. Literatuur: C.A. de Kam, L. Koopmans en A.H.E.M. Wellink, Overheidsfinanciën, meest recente druk, Wolters-Noordhoff, Groningen J.E. Stiglitz, Economics of the Public Sector, 2e druk, New York/Londen, 1988, selectie (mogelijk op te nemen in de Leesbundel). Reader Onderwijsvorm: Colleges met discussiethema's. Eindtermen: Na afronding van dit vak dient de student een eerste inzicht te hebben in vragen op het terrein van de economie van de publieke sector. De student beheerst de kernbegrippen in deze deeldiscipline van de economie.

8 Kwantitatief Onderzoek (5 EC), BSK Docent: B. Carroll This is a class in applied single equation regression analysis. It will be assumed that students have mastered the topics of basic statistics. Based on this assumption, we will examine regression analysis and its related techniques of quantitative analysis in two steps. The first topic is a review of the single equation OLS regression model in bivariate and multivariate applications. The emphasis would be developing an understanding of the logic of OLS regression, understanding of the parameter estimates they generate, and understanding the use of statistical tests to assess such models. The second topic will be a review of the assumptions underlying the OLS regression model. Each assumption concerning specification, homoskedasticity, collinearity, and so on will be identified and their implications for evaluating the OLS regression results discussed. We will then consider diagnostic tools to assess the presence and severity of violations of the OLS assumptions and where possible consider how they might be corrected. The emphasis throughout will be on the substantive interpretation of regression results. Onderwijsvormen: Each class will have a lecture on the day s topic. In contrast, much of the time in the workgroups will be devoted to discussion of empirical results students will generate from a common data set provided to all on the topic of the lecture from the prior class. We will try to develop a collective interpretation of these results. This will require, of course, that students stay current with course assignments Studiemateriaal: To be announced Toetsing: To be announced

9 Financieel Management in de Publieke Sector (5 ECTS), ECON Docent(en): Drs. A.P. Ros In dit vak wordt het centrale thema gevormd door het beheer en de beheersing van de publieke uitgaven. Ingegaan wordt op de begrotingscyclus (inclusief toezicht en controle), de begrotingsinrichting, begrotingsstelsels, kosten en baten, grote projecten, doelmatigheid en doeltreffendheid, het overheidsvermogen, de financiering en het middelenbeheer. Dit vak biedt een degelijke basis voor thema s die dieper worden uitgewerkt in het vervolgvak Economie, Bestuur en Management 2: Integratief project bedrijfsmatig werken. Literatuur: Robert N. Anthony and David W. Young (2002), Management Control in Nonprofit Organizations, 7 e druk, Boston etc.: McGraw-Hill/Irwin, Paperback, selectie Reader Onderwijsvorm: De cursus wordt gegeven in de vorm van een seminar. Op iedere bijeenkomst wordt een tevoren aangegeven gedeelte van de verplichte literatuur behandeld. Studenten schrijven voor de meeste colleges een korte paper. Voorts wordt door één of meer studenten een referaat gehouden. Eindtermen: Na afronding van het vak heeft de student inzicht in de problematiek van het financieel-economisch management bij de overheid. De student beheerst de kernbegrippen in deze deeldiscipline van de economie.

10 EU Politics and Policy (5 EC), BSK Docent: Dr. A. L. Dimitrova In this course we focus on the European Union and its ever increasing importance as a multi level decision-making system involving the Union institutions, member state governments and a variety of other actors. The aim of the course is to provide students with a fundamental understanding of the structure and functioning of the European Union by studying the following questions and themes: - Why integration? The most important theories addressing European integration - What is the role and impact of EU institutions? Institutions, decision-making procedures and their evolution. - What are the most important EU policies and how do they.impact member states? The historical development and functioning of the EU policies. - Why enlarge? The European Union s geographical expansion and the politics of enlargement Teaching format: Lectures, guest lectures, debates 3 times working groups Course material: Cini Michelle, European Union Politics, Oxford University Press (3rd edition), if not available use the 2nd edition Examination: Written exam (language either Dutch or English) and a paper

11 Comparative Government in International Perspective (5 EC), BSK Docent: Dr. F. de Zwart The purpose of this lecture series is to provide students a theoretical perspective on state-society relations, and the role of public administration in shaping those relations. We deal with issues such as the formation of national states, the rise of bureaucratic government, government and cultural diversity, colonial rule, modernization, and good governance and corruption. All these issues crucially involve public administration, but, as this series will show, can best be understood in a broad historical and international comparative perspective. The course is built around two classic studies Jim Scott s Seeing Like a State and Joel Migdal s Strong Societies Weak States. These books are not handbooks in the sense of overviews of other work. Instead these studies present explicit, outspoken, and to some extent opposing theoretical perspectives. Both are based on a rich collection of comparative examples, cases, and illustrations, and thus provide a way of explaining and thinking about pressing issues in contemporary states around the world. The aim of this course, then, is to present and discuss administrative issues in their social, economic, political, and cultural contexts, and to acquaint students with the study of countries outside Europe and the USA. It is not a regionally specific course, however. The theoretical perspectives that we discuss apply to all countries and administrative systems, hence the lectures shall illustrate issues with comparative examples from around the world. Onderwijsvormen: Hoorcolleges Studiemateriaal: Migdal, Joel S Strong Societies and Weak States: State-Society Relations and State Capabilities in the Third World Princeton New Jersey: Princeton University Press. Scott, James C Seeing Like a State: How Certain Schemes to Improve the Human condition Have Failed New Haven and London: Yale University Press. Toetsing: nnb

12 Decision Making and Rational Choice (5 EC), BSK Docent: Dr. D. Toshkov The aim of this course is to introduce students to the rational choice approach to understanding collective decision making. Rational choice theory is based on a simple set of assumptions and an analytical method that, when applied rigorously, has produced revolutionary insights about public life and has changed the way we think about collective action, political and economic institutions, policy making and international relations. The course will present the basics of rational choice theory and some if its applications for the analysis of voting, co-operation, and institutional design and effects. Students will learn the necessary skills to apply the theory in their own research. Method of instruction: Lectures Study material: To be announced

13 Politieke Filosofie en Openbaar Bestuur (5 EC), BSK Docent: Dr. P. Overeem Het doel van deze cursus is het verstrekken van een overzicht van de geschiedenis van de politieke filosofie aan de hand van de posities van haar belangrijkste vertegenwoordigers. Daarbij zal de nadruk liggen op de systematische aspecten van deze posities: welke zijn de theoretische en praktische implicaties van een politieke theorie? Vraagstukken die hierbij aan bod komen betreffen de rechtvaardigheid, vrijheid, de institutionele vormgeving van een staat, het verband tussen individuele motieven tot handelen en de sturing van maatschappelijke processen en de verhouding tussen democratie en rechtsstatelijke beginselen zoals de machtenscheiding. De cursus laat zien hoe vanuit verschillende historische en systematische posities vraagstukken van de legitimatie van macht en overheidshandelen benaderd kunnen worden. Steeds wordt daarbij het verband aangegeven met bestuurskundige theorieën en bestuurlijke vraagstukken. Onderwijsvormen: Hoorcolleges en verplichte werkgroepen Studiemateriaal: Classics of Moral and Political Theory / ISBN: / Editor: Morgan, Michael L. / Jaar: 2006, 4e editie (of een latere) Toetsing: Schriftelijk tentamen en wellicht werkgroepopdracht(en)

14 European Economic Integration (5 ECTS), ECON Docent(en): Dr. J.F. de Kort e.a. In the 1990s, the European Union established a common currency, the Euro, and prepared the ground for enlargement with 10 countries from Central and East Europe and two more from the Mediterranean. In 2000, it formulated its ambition to create a sustainable, innovative economy that was able to compete with the best globally (Lisbon Agenda). Recently, the Europe 2020 strategy was proposed by the European Commission which aims at "smart, sustainable, inclusive growth" with greater coordination of national and European policy. These policies build on a solid basis of successful economic integration. In this course, we will analyze the benefits of economic integration as well as the conditions that need to be fulfilled and the steps that need to be taken to achieve a truly internal market. At the end of this course the student will have a thorough understanding of the economic policies of the European Union, of the interaction with national economic policies, and of the challenges that lay ahead. He/she will be able to evaluate the interaction of national economic policies and those of the European Union, and link legal and political developments in the European Union to economic developments and will be able to present the relevant discussions. Onderwijsvorm: Lectures and assignments. Students are expected to actively engage in discussions with regard to the assignments. Literatuur: Susan Senior Nello, the European Union. Economics, Policies and History. Second Edition, McGraw-Hill, 2009 Reader Eindtermen: After successfully completing the course, the student understands important (current) issues in the field of European Economic Integration. The student has a command of the core elements in this field of expertise. The student is able to collect, process and interpret information in the field of Economic Integration.