Concept-voorstel beoordelingscriteria voor horeca 1, horeca 4 en daghoreca

Transcriptie

1 Directie Omgevingsmanagement Afdeling Realisatie Fysiek & Afdeling Vernieuwing Concept-voorstel beoordelingscriteria voor horeca 1, horeca 4 en daghoreca

2 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Problematiek 3 3 Naar nieuwe criteria Nieuwe criteria voor exploitaties op een horeca 4 bestemming 4 4 Toevoeging categorie daghoreca Inleiding Achtergrond categorie daghoreca Criteria voor bedrijven op de bestemming daghoreca 7 Bijlage 1 Voorbeelden beoordelingscriteria horeca 4 versus horeca 1 9 Bijlage 2 Praktijkvoorbeelden van uitstraling horeca 1, daghoreca en horeca

3 1 Inleiding Het dagelijks bestuur heeft het voornemen geuit om een nieuwe horecacategorie in te voeren in delen van het psotcodegebied Het voorstel voor (lichte) daghoreca gaat daar inhoudelijk op in. De achtergrond hiervan is dat er vanuit de straatgerichte aanpak behoefte is aan nieuwe formules die zich op dit moment alleen kunnen vestigen in dure panden met een horeca 4 bestemming. Voor het dagelijks bestuur is een voorwaarde om mee te werken aan een nieuwe categorie dat er expliciete aandacht wordt besteed aan de handhaafbaarheid van alle bestaande horecacategoriën. In de praktijk is er namelijk vaak discussie. Deze notitie heeft tot doel een helder onderscheid te kunnen maken tussen horeca 1 en horeca 4, om vervolgens ook voor de nieuwe categorie daghoreca beoordelingscriteria voor te stellen. Eerst worden de beoordelingscriteria van horeca 1 en horeca 4 uitgewerkt, daarna die voor daghoreca. 2 Problematiek Van sommige horecaconcepten is het lastig om te bepalen of deze voldoen aan de in het bestemmingsplan gestelde criteria. Deze lastig te beoordelen horecaconcepten worden in deze notitie grensgevallen genoemd. De grensgevallen zijn vaak horecaconcepten die zichzelf lunchroom noemen, gevestigd in panden waarop de bestemmingsplanaanduiding horeca 4 (restaurant) rust. De manier waarop een dergelijke lunchroom wordt geëxploiteerd lijkt in deze gevallen te vaak op een fastfood zaak (met een prominente plek voor de frituur, een kebab- of shoarmagrill etc.) die in principe alleen kan worden uitgebaat op een locatie met een bestemmingsplanaanduiding horeca 1 (gemaksvoedsel, fastfood). Andere voorbeelden in dit kader zijn de mengformules die een exploitatie voeren in een pand met de aanduiding gemengde doeleinden (winkel of consumentverzorgende dienstverlening), maar die wel warme gerechten bereiden en daar dan theoretisch een horeca 1 of 4 bestemmingsplanaanduiding voor nodig hebben. Om de verschillen tussen alle categorieën duidelijk uiteen te zetten zal in deze notitie zowel gebruik worden gemaakt van nieuwe beoordelingslijsten als van beeldmateriaal. De beoordelingslijsten (checklists) die op dit moment door Handhaving worden gehanteerd, bieden nu niet altijd heldere uitkomsten. Vragen die in de checklists alleen met ja of nee te beantwoorden zijn, kunnen soms helder meten of een ondernemer voldoet aan de gestelde eisen. Maar een groot aantal andere vragen is subjectief (zoals de vraag of dranken/of etenswaren snel klaar te maken zijn) waardoor verschillende ongewenste situaties toch worden getolereerd en soms zelfs gewenste situaties onterecht worden bestreden. 3

4 3 Naar nieuwe criteria Aan de hand van voorbeelden van horecazaken heeft een werkgroep bestaand uit vertegenwoordigers van de afdelingen Handhaving, Realisatie Fysiek en projectgroep 1012 een nieuwe lijst met criteria opgesteld waaraan exploitaties op een horeca 4 bestemming minimaal moeten voldoen. Past een concept niet binnen deze criteria, dan zal in veel gevallen automatisch sprake zijn van een horeca 1 concept, waarvoor een horeca 1 bestemming verplicht is. Deze criteria zijn in paragraaf 2.3 getoetst aan twee bestaande horecazaken in de Amsterdamse binnenstad. De grens tussen horeca 1 (fastfood) en horeca 4 (restaurant) was bij deze twee voorbeelden lastig vast te stellen. De twee gebruikte voorbeelden verschillen qua uitstraling sterk maar voldoen beiden niet aan de kenmerken van de vigerende bestemmingsplanaanduiding horeca 4 (restaurant). 3.1 Nieuwe criteria voor exploitaties op een horeca 4 bestemming Om te kunnen controleren of de uitstraling van een exploitatie voldoet aan de voor het pand geldende aanduiding in het bestemmingsplan wordt een puntentellingsysteem voorgesteld. De handhaver weet via een puntentellingsysteem precies wanneer hij of zij moet handhaven op bepaalde ongewenste kenmerken. De checklist is bedoeld als hulpmiddel, het is uiteindelijk aan de inspecteur om te oordelen Nieuwe criteria voor horeca 4 In de tabel hieronder zijn twee soorten criteria aan exploitaties in panden met een horeca 4 aanduiding opgenomen: harde en zachte criteria. De eerste vijf criteria zijn de harde criteria. Wanneer één van deze vijf vragen niet met ja kan worden beantwoord, dan is de ondernemer hoe dan ook in overtreding. Naast de vijf harde eisen zijn er zeven zachte eisen. Deze zijn soms niet eenvoudig te beïnvloeden door de exploitant en daarom is gekozen voor een puntentellingsysteem. Een ondernemer moet met dit systeem op minstens vier van de zeven eisen een ja scoren. In de nieuwe checklists die gebruikt gaan worden bij de controles wordt een aparte kolom voor opmerkingen opgenomen, zodat eventuele nuanceringen of twijfels in de beoordeling kunnen worden meegenomen. HARDE CRITERIA HORECA 4 (aan alle criteria moet worden voldaan) 1. Zitplaatsen Voor publiek toegankelijke ruimte (dus niet de keuken, etc) is grotendeels gevuld met tafels en stoelen gericht op een langer verblijf van klanten. 2. Duurzaam servies, zijnde geen wegwerpservies Er wordt door klanten gebruik gemaakt van gewoon, herbruikbaar servies dat niet kan worden gezien als wegwerpservies. 4

5 3. Geen (volledig) open pui Er is geen sprake van een open pui, met andere woorden: er is een borstwering, duidelijke ingang, raam. 4. Horeca 1 keukenapparatuur niet prominent aanwezig in de onderneming Keukenapparatuur die behoort tot zaken die typisch tot de categorie horeca 1 behoren, zoals: een (kebab)grill, frituur, pizza- slice ovens etc. nemen geen prominente plek in de onderneming in. Indien toch aanwezig, dan vormen ze niet de belangrijkste bereidingsapparatuur. 5. Toiletten Er zijn voor gasten toegankelijke toiletten aanwezig (alleen als er ook een dranken horecawetvergunning is afgegeven voor het pand) ZACHTE CRITERIA HORECA 4 (aan minimaal vijf van deze criteria moet worden voldaan) 1. Bediening aan tafel Gasten worden standaard aan tafel bediend (bestelling opnemen, eten opdienen) 2. Geen afbeeldingen van gerechten Er bevinden zich geen afbeeldingen van gerechten in de zaak, bijvoorbeeld aan de wand of boven de bar. 3. Bezetting gelimiteerd Aantal gasten is gelimiteerd door het aantal zitplaatsen. 4. Bereiding in aparte keuken Eten wordt bereid in een aparte keuken en dus niet op de plek waar wordt besteld en betaald, bijvoorbeeld achter een toonbank. 5. Eten en drinken wordt hoofdzakelijk ter plekke geconsumeerd Hoofdactiviteit is niet gericht op meenemen en elders nuttigen (op straat, thuis, etc) 6. Geen balie/toonbank achter het raam Direct achter het raam bevinden zich geen balies, toonbanken, etc., maar bij voorkeur zitplaatsen Checklists als beoordelingsinstrument Voorgesteld wordt om bovenstaande lijst met criteria te gebruiken als basis voor een nieuwe checklist voor Handhaving. Deze checklist vervangt dan de bestaande checklists. Sommige elementen die op de oude checklists stonden, zoals het criterium de snelheid waarmee een maaltijd wordt bereid, zijn bewust niet opgenomen in de nieuwe lijst. De reden hiervoor is dat sommige ondernemingen dan onterecht worden verklaard tot fastfoodzaak en omdat dit lastig is te meten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een salad- of sappenbar: Deze hebben een korte bereidingstijd, maar worden in de nieuwe indeling niet meer gezien als horeca 1. Zie ook hoofdstuk 4. 5

6 4 Toevoeging categorie daghoreca 4.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk is een nieuwe beoordelingsmethode geïntroduceerd, gebaseerd op duidelijk toetsbare criteria. Deze houdt rekening met horecaconcepten die zich op de grens van beide categoriën bevinden. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op beoordelingscriteria behorend bij de voorgestelde nieuwe bestemmingsplancategorie daghoreca. 4.2 Achtergrond categorie daghoreca Zoals in de notitie Concept-voorstel voor daghoreca 1012 wordt beschreven is het in het kader van de straatgerichte aanpak van groot belang dat de dagfunctie in bepaalde straten wordt versterkt. Een geïntensiveerde dagfunctie zal bijdragen aan doelstelling van de coalitie 1012 om het gebied aantrekkelijker te maken voor een gevarieerd publiek. Het gaat bijvoorbeeld om sappenbarren, luxe broodjeszaken, koffiebars, ijssalons, etc. Deze daghoreca brengt een zekere functiebalans en economische vernieuwing terug in het gebied en voldoet aan een vraag vanuit de markt. In hoofdstuk 2 zijn de verschillen tussen een fastfoodzaak en een restaurant duidelijk uiteen gezet met als doel het verschil tussen horeca 1 en horeca 4 helderder te maken. Er zijn echter horecazaken die in het kader van de gebiedsvisies voor project 1012 wel gewenst zijn, maar door deze criteria niet (meer) kunnen voldoen aan de gestelde eisen conform bestemmingsplan. Bijvoorbeeld horeca- of winkelconcepten die noch aan de mengformulecriteria voldoen, noch aan de eisen voor horeca 4. Een sappen- of soepenbar of luxe broodjeszaak zou in de praktijk tussen wal en schip kunnen vallen. Dit dit zou ondernemers in de problemen kunnen brengen of gewenste initiatieven afremmen. De toevoeging van een extra horecacategorie in het bestemmingsplan postcodegebied 1012 zou om de hierboven genoemde reden een uitkomst kunnen bieden voor de horecaondernemer wiens concept noch als restaurant gezien kan worden, noch als fastfoodzaak. In het kader van de opwaardering die door stadsdeel Centrum en coalitieproject 1012 wordt nagestreefd, zou de nieuwe categorie tevens een waardevolle aanvulling kunnen zijn op de bestaande categorieën. In een pand waar de nieuwe bestemming daghoreca op rust, zal de exploitatie gericht zijn op bij voorkeur gezonde, kleine, snelle maaltijd, hapjes of dranken, waarbij de openingstijd is beperkt tot uur. Het assortiment bestaat bijvoorbeeld uit broodjes, taart, soep, sappen, koffie en thee en de ondernemer mag zitgelegenheid bieden en de maaltijden op wegwerpservies serveren. Alcohol schenken of verkopen is niet toegestaan (dit wordt als voorwaarde opgenomen bij de exploitatievergunning daghoreca). De daghoreca zou daarom kunnen worden beschouwd als een tussenvariant die de brug slaat tussen de bestemmingen horeca 1, horeca 4 en winkels met een mengformule. Daghoreca is in in het Concept-voorstel voor daghoreca 1012 omschreven met de volgende definitie: 6

7 Een inrichting die gericht is op het verstrekken van alcoholvrije dranken, dan wel van kleine etenswaren (niet vallend onder horecacategorie 1 en niet zijnde restaurant). Voorbeelden zijn belegde broodjes, soepen, vruchtensappen en ijswaren. Hieronder worden de beoordelingscriteria voorgesteld die gelden bij handhaving van exploitaties in een pand met een bestemming daghoreca. Let wel: deze bestemming is vooralsnog slechts voorzien voor een beperkt aantal panden in postcodegebied De bestemming komt pas op het pand nadat een initiatief is besproken in het gebiedsoverleg 1012 en na een aanvraag Omgevingsvergunning van de initiatiefnemer. Zo wordt in elk geval grip gehouden op de eerste exploitatie. Daaopvolgende exploitaties moeten voldoen aan een set beoordelingscriteria die specifiek gelden voor panden met de bestemming daghoreca. De beoordelingscriteria voor daghoreca overlappen voor een deel de eisen die voor horeca 4 zijn geïntroduceerd. Voor de exacte omschrijving van daghoreca, als nieuwe categorie, is het stuk Voorstel extra horeca in 1012 bijgevoegd als bijlage. 4.3 Criteria voor bedrijven op de bestemming daghoreca In onderstaand overzicht staan de zes criteria waaraan initiatieven voor een pand met de bestemming/aanduiding daghoreca geldt. Er is geen onderscheid tussen harde en zachte criteria. Aan alle criteria moet worden voldaan. CRITERIA DAGHORECA (aan alle criteria moet worden voldaan) 1. Geen volledig open pui Er is geen sprake van een open pui, met andere woorden: er is een borstwering, duidelijke ingang, raam. 2. Horeca 1 keukenapparatuur niet prominent aanwezig in de onderneming Keukenapparatuur die behoort tot zaken die typisch tot de categorie horeca 1 behoren, zoals: een (kebab)grill, frituur, pizza-slice ovens etc. nemen geen prominente plek in de onderneming in. Indien toch aanwezig, dan vormen ze niet de belangrijkste bereidingsapparatuur. 3. Sluitingstijd is gelijk aan winkeltijden De zaak is uiterlijk om uur gesloten. 4. Geen alcoholverkoop of consumptie Er wordt geen lichte en/of sterke alcohol verkocht, ook niet voor thuisgebruik. Dit wordt tevens in de vergunning vastgelegd. 5. Geen afbeeldingen van gerechten Er bevinden zich geen (stilstaande of bewegende) afbeeldingen van gerechten en/of producten aan de gevel of in de zaak, die duidelijk bedoeld zijn als voorbeeld van het assortiment. 6. Geen balie/toonbank achter het raam Direct achter het raam bevinden zich geen balies, toonbanken, etc., maar bij voorkeur zitplaatsen. 7

8 8

9 Bijlage 1 Voorbeelden beoordelingscriteria horeca 4 versus horeca 1 Horeca 4 Horeca 1 Daghoreca Zitplaatsen Voor publiek toegankelijke ruimte is grotendeels gevuld met tafels en stoelen. Niet persé tafels en stoelen aanwezig. Inrichting is gericht op snelle consumptie. Niet persé tafels en stoelen aanwezig. Inrichting is gericht op snelle consumptie. Geen wegwerpservies Er wordt door klanten geen gebruik gemaakt van wegwerpservies. Alle soorten servies, ook wegwerpvarianten, mogen worden gebruikt. Alle soorten servies, ook wegwerpvarianten, mogen worden gebruikt. 9

10 Geen volledig open pui Er is geen sprake van een open pui, met andere woorden: er is een borstwering, duidelijke ingang, raam Er mag sprake zijn van een volledig open pui (* alleen bestaande gevallen, geen nieuwe toegestaan). Geen volledig open pui Er is geen sprake van een open pui, met andere woorden: er is een borstwering, duidelijke ingang, raam. Horeca 1 keukenapparatuur niet prominent aanwezig in de onderneming Keukenapparatuur die behoort tot zaken die typisch tot de categorie horeca 1 behoren, zoals: een (kebab)grill, frituur, pizza-slice ovens etc. nemen geen prominente plek in de onderneming in. Indien toch aanwezig, dan vormen ze niet de belangrijkste bereidingsapparatuur. (Kebab)grill mag achter etalage of andere zichtbare plek in het eetgedeelte. Horeca 1 keukenapparatuur niet prominent aanwezig in de onderneming Keukenapparatuur die behoort tot zaken die typisch tot de categorie horeca 1 behoren, zoals: een (kebab)grill, frituur, pizza-slice ovens etc. nemen geen prominente plek in de onderneming in. Indien toch aanwezig, dan vormen ze niet de belangrijkste bereidingsapparatuur. Toiletten Er zijn voor gasten toegankelijke toiletten aanwezig. Aanwezigheid van voor gasten toegankelijke toiletten is niet verplicht Aanwezigheid van voor gasten toegankelijke toiletten is niet verplicht ZACHTE CRITERIA Bediening aan tafel Gasten worden standaard aan tafel bediend (bestelling opnemen, eten opdienen) Bediening aan tafel niet verplicht (gasten worden niet standaard aan tafel bediend) Bediening aan tafel niet verplicht (gasten worden niet standaard aan tafel bediend) 10

11 Geen afbeeldingen van gerechten Er bevinden zich geen afbeeldingen van gerechten aan de gevel of in de zaak. Afbeeldingen van gerechten zijn toegestaan, mits passend binnen reclamerichtlijnen (indien aan de gevel) Geen afbeeldingen van gerechten Er bevinden zich geen afbeeldingen van gerechten aan de gevel of in de zaak. Bezetting gelimiteerd Aantal gasten is gelimiteerd door het aantal zitplaatsen. Geen gelimiteerd aantal gasten. Geen gelimiteerd aantal gasten. Bereiding in aparte keuken Eten wordt bereid in een aparte keuken en dus niet op de plek waar wordt besteld en betaald, bijvoorbeeld achter een toonbank. Bereiding kan overal in de zaak plaatsvinden. Bereiding kan overal in de zaak plaatsvinden. 11

12 Eten en drinken wordt hoofdzakelijk ter plekke geconsumeerd Hoofdactiviteit is niet gericht op meenemen en elders nuttigen (op straat, thuis, etc) Hoofdactiviteit mag gericht zijn op meenemen. Hoofdactiviteit mag gericht zijn op meenemen. Geen balie/toonbank achter het raam Direct achter het raam bevinden zich geen balies, toonbanken, etc., maar bij voorkeur zitplaatsen. Ook grills, balies etc mogen achter het raam, zichtbaar vanaf de straat. Geen balie/toonbank achter het raam Direct achter het raam bevinden zich geen balies, toonbanken, etc., maar bij voorkeur zitplaatsen. N.v.t. N.v.t. Sluitingstijd is gelijk aan winkeltijden De zaak is uiterlijk om uur gesloten. N.v.t. N.v.t. Geen alcoholverkoop en/of consumptie Er wordt geen lichte en/of sterke alcohol verkocht, ook niet voor thuisgebruik. Dit wordt tevens in de vergunning vastgelegd. 12

13 Bijlage 2 Praktijkvoorbeelden van uitstraling horeca 1, daghoreca en horeca 4 Horeca 4 (restaurant) - Zitplaatsen - Geen wegwerpservies - Geen volledig open pui - Geen (kebab)grill achter het raam - Toiletten voor gasten - Bediening aan tafel - Geen afbeeldingen van gerechten - Gelimiteerde bezetting - Bereiding in aparte keuken - Meenemen niet mogelijk - Geen balie of toonbank achter raam - Gemiddelde maaltijdprijs meer dan 5 euro Horeca 1 (fastfood) - Zitplaatsen mag, hoeft niet - Wegwerpservies mag - Open pui mag - Grill achter raam mag - Toiletten mag, hoeft niet - Bediening aan tafel mag, hoeft niet - Afbeeldingen van gerechten mag - Bezetting niet gelimiteerd - Bereiding mag in hoofdgedeelte van de zaak - Meenemen toegestaan - Balie mag achter raam. - Gemiddelde prijs per item rond of onder de 5 euro. - Beperkte menukaart - Bereiding achter toonbank 13

14 Daghoreca - Bediening aan tafel is niet verplicht - Geen volledig open pui - Geen (kebab)grill achter het raam - Sluitingstijd gelijk aan winkeltijden - Geen verkoop alcohol - Geen afbeeldingen van eten en drinken - Geen balie/toonbank/counter achter het raam. - Gemiddelde prijs per item rond of onder de vijf euro. R:\Omgevingsmanagement\Realisatie Fysiek\Beleid\Horeca\Voorstel voor extra (dag)horeca\stukken voor besluitvorming Daghoreca\Concept voorstel beoordelingscriteria H1, H4 en Daghoreca.docx 14