NOTA Jeugdwerk en radicalisering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NOTA Jeugdwerk en radicalisering"

Transcriptie

1 NOTA Jeugdwerk en radicalisering 3 juli 2015 CMGJ vzw

2 Inhoud Inhoud... 2 Informatie- en uitwisselingsdag radicalisering... 3 Een blik op de beleving van de jeugdwerkers... 3 Aanleiding Verslag uitwisselingsmoment over radicalisering... 4 Hoe doorkruist dit thema de werkingen?... 4 De jongeren en hun plaats binnen het debat volgens de jeugdwerkers... 4 Uitsluitingsmechanismen en discriminatie als voedingsbodem, de jeugdwerker getuigt... 4 De invloed van de media op de beeldvorming... 5 De rol van de jeugdwerker volgens de jeugdwerkers... 5 Rol van het lokaal beleid Samenvatting presentaties sprekers bij informatievoormiddag... 8 Presentatie Yassine Channouf... 8 Presentatie Ikrame Kastit... 9 Aanbod CMGJ inzake radicalisering en identiteitsvorming Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 2

3 Informatie- en uitwisselingsdag radicalisering Een blik op de beleving van de jeugdwerkers Na vele vragen van jeugdwerkers hebben we samen met Uit De Marge vzw een informatie- en uitwisselingsdag rond radicalisering georganiseerd op 8 mei 2015 in Houthalen-Helchteren. In de navolging van deze dag bundelen we reacties van de jeugdwerkers en andere geïnteresseerden over het effect van het debat rond radicalisering op de rol van de jeugdwerker. Jeugdwerkers en straathoekwerkers uit diverse organisaties en lokale besturen zaten samen rond tafel. Het verslag in deze nota geeft inzage in de belevingswereld van de jeugdwerkers en vertegenwoordigt (al dan niet gedeeltelijk) hun stem in het actueel debat naar aanleiding van het vertrek van jongeren naar Syrië en de gevolgen daarvan op keuzes binnen het lokaal beleid. Aansluitend geven we een samenvatting van de presentatie van de twee sprekers die in het eerste deel van de informatie- en uitwisselingsdag en historische en sociale context schetsten. Aanleiding De organisatie van de informatie- en uitwisselingsdag is een gevolg van diverse signalen van handelingsonzekerheid bij jeugdwerkers. Vooral ten aanzien van jongeren die uitdagend gedrag vertonen rond het vertrek naar Syrië. Het thema radicalisering raakt binnen de jeugdwerkingen aan het thema religie en identiteit. Dat laatste is een thema dat al langer dan vandaag het handelingskader van de jeugdwerker doorkruist. De rol van de jeugdwerker wordt dubbelzinniger in zijn rol als klikpersoon enerzijds en als vertrouwenspersoon van de jongeren anderzijds. De mainstream media en andere kanalen verspreiden berichten die niet voldoende genuanceerd worden en daardoor onrust zaaien. Dat zorgt niet alleen voor een verhoogde staat van paraatheid ten aanzien van moslimjongeren maar vormt daarnaast een afleiding van de onderliggende voedingsbodem van het extreem gedachtegoed. Jeugdwerkers worden dagelijks geconfronteerd met verhalen van jongeren over discriminatie op verschillende levensdomeinen. We willen met dit verslag iets in de weegschaal leggen, naast een eenzijdige repressieve aanpak die vaak stigmatiserend werkt naar moslimjongeren. We willen voorkomen dat jongeren enkel in aanraking komen met de controlerende kant van instanties en daardoor onnodig kwetsuren oplopen. Met deze dag wilden we in eerste instantie een stuk handelingsonzekerheid inlossen door het verschaffen van de juiste achtergrondinformatie en de mogelijkheid bieden om tussen verschillende werkingen uit te wisselen. Daarnaast wilden we de stem van de jeugdwerkers uitdragen, vanuit hun ervaringsexpertise op het werkterrein en hun ervaring met extreme jongeren. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 3

4 1. Verslag uitwisselingsmoment over radicalisering Hoe doorkruist dit thema de werkingen? In eerste plaats is het duidelijk dat godsdienstbeleving een belangrijke ruimte inneemt in de jeugdwerkingen. De aanpak binnen de verschillende werkingen is echter heel verschillend. Jeugdwerkingen hebben kinderen die op zeer jonge leeftijd Koranlessen volgen en op latere leeftijd vragen jongeren soms om te mogen bidden in het jeugdhuis. Recent hebben zich ook veranderingen voorgedaan op het vlak van eetnormen bij de jongeren: ze zijn veel alerter voor het eten van halal voedsel. Waarden en normen worden besproken in een goede vertrouwensrelatie met de jeugdwerker. De jeugdwerking vormt de plaats bij uitstek waar het gesprek rond godsdienstbeleving ook in groep op een respectvolle manier kan gebeuren. Jeugdwerkers proberen iedereen en elke mening in zijn waarde te laten. Het thema radicalisering komt in de gesprekken niet vaak naar voor als een afgebakend thema. De jongeren vinden het vooral frustrerend als zij genoemd of benaderd worden als extremisten. De media spreken bijvoorbeeld vaak over moslimextremisme en de plegers van de aanslagen in Parijs worden nadrukkelijk benoemd als moslims. Sommige moslimjongeren getuigen dat de organisatie IS een vertekend beeld geeft van de islam en deze beeldvorming frustreert hen. In de moskeeën worden er namelijk heel andere thema s aangesneden, zoals de zoektocht naar werk, het belang van een goede inburgering, rookgedrag, enzovoort. De jongeren en hun plaats binnen het debat volgens de jeugdwerkers Het standpunt van de jongeren over de aanslagen in Parijs is erg afhankelijk van de stellingname van de peergroep. In meerdere jongerengroepen veroordeelt men collectief de aanslagen in Parijs, alsook het vertrek naar Syrië. Dit toont aan hoe belangrijk de peergroep voor deze jongeren is in een eigen stellingname, wat niet vreemd is gezien de leeftijdsfase van opgroeiende jongvolwassenen waarin deze jongeren zich bevinden. Er is geen eensgezindheid over het profiel van een jongere die zich laat ronselen voor een vertrek naar Syrië. Ook jongeren met een hoge scholingsgraad of jongeren die niet naar de moskee gaan vertrekken naar Syrië. Ze worden op agressieve wijze benaderd door ronselaars die proberen jongeren te manipuleren van buitenaf. De krachtige, eensluidende boodschap over de missie tegen de onderdrukking in Syrië kan door predikers met een religieuze uitstraling gemakkelijk als absolute waarheid verkocht worden. Veel jongeren met niet-vlaamse roots hebben immers het gevoel dat ze eeuwig als de allochtoon aanzien worden, hoe succesvol ze ook zijn. Ze zijn op zoek naar zingeving en een plek ergens tussen de dominante gebruiken van het Belgische geboorteland en de verbondenheid met moslims wereldwijd. Jongeren hebben daarnaast op een bepaalde leeftijd heel vaak een radicale visie op het leven wat normaal is in een levensfase waarin ze op zoek zijn naar hun identiteit. Uitsluitingsmechanismen en discriminatie als voedingsbodem, de jeugdwerker getuigt Jongeren die kwetsbaarder zijn krijgen volgens de jeugdwerkingen vaker te maken met racisme en vormen van uitsluiting. De huisvestingspolitiek van de laatste jaren heeft ertoe geleid dat er veel gevallen van uitsluiting en discriminatie hebben plaatsgevonden onder de maatschappelijk kwetsbaren in de maatschappij. Het racisme vindt ook plaats in het onderwijs. Zo zijn er gevallen waar in een school leerlingen met een hoofddoek uit de klas gehaald worden voor een ondervraging omdat ze verdacht gedrag vertonen. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 4

5 Kwetsbaarheid is een cumulatief gegeven en vertaalt zich bij de jongeren binnen verschillende levensdomeinen in onmacht en frustratie. Racisme is een containerbegrip. De jongeren spreken eerder over het gevoel er niet bij te horen. Ze botsen daarbij ook vaak op de machtspositie van vertegenwoordigers van instanties of ankerfiguren (leerkracht, ambtenaar, wijkagent,...) en bouwen hierdoor een gevoel van wantrouwen op. Jongeren die naar Syrië vertrekken voelen zich vaak afgesneden van de maatschappij; ze voelen geen binding (meer) met bestaande instanties. Allochtone gemeenschappen nemen meer en meer het heft in eigen handen als tegenreactie op een paternalistische benadering naar jongeren toe. Dit resulteert in een sterke verzuiling binnen onder andere de Belgisch-Turkse gemeenschap met eigen jeugdbewegingen, eigenscholen, enzovoort. Moskeeën hebben vaak een eigen aanbod aan activiteiten voor jongens. Binnen de jeugdwerkingen luidt dat er toch ten alle tijden voor interactie met de buitenwereld gezorgd moet worden en dat activiteiten buiten de gemeenschap noodzakelijk zijn om de binding met het Belgische geboorteland niet te verliezen. De jeugdwerker of straathoekwerker fungeert vaak als klankbord voor de jongere in zijn of haar frustratie naar de maatschappij toe. Jeugdwerkers en straathoekwerkers proberen vooral te luisteren maar kunnen niet altijd iets veranderen aan de context. Ze proberen samen met de jongeren te achterhalen wat hen kan versterken in hun positie in de maatschappij. Dit kunnen zij doen door in te zetten op kwaliteiten en opnieuw bruggen te bouwen naar ankerfiguren en instanties. Jongeren die teleurgesteld zijn in de maatschappij kunnen via de vertrouwensband die de jeugdwerker opbouwt nieuwe kansen krijgen in diezelfde maatschappij. De invloed van de media op de beeldvorming De berichtgeving is tegenwoordig erg vluchtig en onvolledig. Daarnaast is de sterkte van sociale media enorm gegroeid de laatste jaren. Verschillende mediakanalen zetten in op het sensatiegehalte voor zoveel mogelijk views of likes op sociale media. De berichtgeving is met andere woorden niet voldoende genuanceerd en bereikt de jongeren vooral via sociale media. Hoe meer media-aandacht er voor een issue komt, des te meer jongeren geneigd zijn om zaken daarover te gaan opzoeken. Vaak komen ze daarbij terecht op websites die vol staan met extreme ideeën. De jongeren zien op sociale media telkens maar een deel van de artikels van de mainstream media. Ze klikken niet door naar het volledige artikel en checken de bronnen van het artikel niet voldoende. Dit is nefast voor alle jongeren die in hun identiteitsontwikkeling erg afhankelijk zijn van de beeldvorming. De jeugdwerkingen zien het als hun taak om de wegen naar de juiste informatie aan te duiden op momenten van chaos en de informatie via sociale media op een juiste manier te vertalen. De media kleurt ook de algemene beeldvorming rond de islam. Termen als terrorisme, extremisme, radicalisering en islam worden vaak door elkaar gehaald. Volgens de jongeren wordt binnen het nieuws te vaak expliciet vermeld of het over moslims gaat of niet. De jeugdwerkingen willen zich graag profileren via diezelfde media maar vinden daarvoor weinig draagvlak. Positieve berichtgeving komt amper aan bod of heeft weinig reikwijdte. Artikels met een positieve klank worden zelden volwaardig in de berichtgeving opgenomen. Negatieve berichtgeving daarentegen primeert omwille van het sensatiegehalte. De rol van de jeugdwerker volgens de jeugdwerkers Uit alle gesprekken komt naar voor dat jeugdwerkers een luisterend oor moeten hebben voor de jongeren. Het profiel van jeugdwerkers wordt getypeerd door een open en respectvolle basishouding. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 5

6 Ze functioneren als belangrijke vertrouwenspersonen en creëren een veilige plek voor alle jongeren om op constructieve wijze in dialoog te gaan en uit te wisselen. Deze dialoog is meestal gebaseerd op impulsen die vanuit de jongeren komen. Er wordt dus zelden een thema als radicalisering opgedrongen. Het is vooral belangrijk om jongeren kritisch te leren lezen en hun bronnen goed te laten checken. Voldoende en juiste informatie over hun cultuur en een correcte geohistorische situering van conflicten voorkomen veel misverstanden. Het is niet nodig dat de jeugdwerker hierin een alwetende houding aanneemt of zich volledig in de materie verdiept. Nog belangrijker is dat hij in zijn voorbeeldfunctie authentiek blijft en aangeeft dat hij zich ook eerst moet informeren. Dit staat in contrast met (haat)predikers die onzekerheid van jongeren komen inlossen met absolute waarheden en antwoorden. Thema s als identiteitsontwikkeling, opgroeien tot kritische en verantwoordelijke personen en hoe omgaan met discriminatie staan bovenaan de agenda bij jeugdwerkingen. Op die manier vinden jongeren een binding met de werking en hebben ze de mogelijkheid om vanuit deze relatie een aantal zelfversterkende vaardigheden te ontwikkelen. Dit maakt hen uiteindelijk minder vatbaar voor een eventueel vertrek naar Syrië. Laat jongeren in de eerste plaats jongeren zijn en overstelp hen niet met de problemen van de wereld, klinkt het bij de jeugdwerkers. Rol van het lokaal beleid Het lokaal beleid spreekt te vaak over de jongeren in plaats van met de jongeren in kwestie, is een veelgehoorde opmerking. De overheden moeten volgens de jeugdwerkers meer investeren in jeugdwerk, zeker op plaatsen waar er geen jeugd(welzijns)werkingen zijn. Jongeren willen ruimte waar ontspanning en discussie een plaats krijgen. De bestaande jeugdwerkingen willen meer politieke belangstelling voor de positieve gevolgen van het jeugdwerk op de jongeren, ook al is dit niet altijd cijfermatig weer te geven. Binnen de werkingen komt het signaal dat het beleid consequent moet blijven in zijn handelen. Op het moment dat er problemen zijn (bijvoorbeeld lokaal overlast, vandalisme) komen lokale overheden aankloppen bij de werkingen en liggen de verwachtingen naar een oplossing zeer hoog. Maar als er extra steun gevraagd wordt vanuit de werkingen voor een project rond diezelfde problematiek krijgt dat weinig belangstelling. Intussen krijgen zaken als investeringen in nieuwe wegen en imagebuilding een permanente steun van een lokale overheid. De ad hoc werking van een lokaal bestuur staat volgens jeugdwerkers haaks op een verankerde werking met nood aan continuïteit. Vroeger waren er veel betere contacten met de buurtpolitie. De wijkagent kwam regelmatig binnen in de jeugdwerkingen en maakte een praatje met de jongeren. Dat had een positieve uitstraling op beide partijen waardoor men in een conflict eerder koos voor het gesprek dan de machtsstrijd. Na hervormingen is de afstand tussen de wijkagenten en de buurtwerkingen groter geworden. De jongeren geven aan dat ze te vaak gecontroleerd worden. Sommige jongeren moeten wekelijks hun paspoort bovenhalen, omdat ze wat rondhangen. Er heerst een algemeen gevoel dat de kloof tussen het beleid en de werkingen te groot is. Jongeren durven zich niet altijd te laten horen en missen belangrijke politieke figuren op evenementen binnen de werking. Het beleid heeft hier volgens hen de taak om signalen op te vangen en te rapporteren. Omgekeerd rijst de vraag of het binnen de rol van de jeugdwerkingen hoort om politiserend te werken Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 6

7 met jongeren over items die die jongeren rechtstreeks aanbelangen. Hier gaat het bijvoorbeeld over bewegingen als Hart boven Hard. Hoe dan ook, de stem van vele jongeren moet een plaats krijgen in het beleid. Men spreekt te veel over de jongeren en te weinig met de jongeren zelf. Beleidswerk zou doordrongen moeten zijn van de stem van deze jongeren. De uitdaging van de jeugdwerker is om de realiteit van de straat op de bureaus van de overheid te krijgen en het liefst door de jongeren zelf warm te maken daarvoor, ondanks hun teleurstellingen. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 7

8 2. Samenvatting presentaties sprekers bij informatievoormiddag Presentatie Yassine Channouf The past is not dead, it is not even past, daarmee opende spreker Yassine Channouf de voormiddag. Een groot deel van zijn uiteenzetting ging over hoe verschillende grote staten in het Midden-Oosten religieuze verschillen uitvergroten voor politieke doelen. Channouf haalt aan hoe Saudi-Arabië handig gebruik maakt van politieke propaganda in de regio. De sjiieten worden door de Saoediërs als de bron van alle kwaad naar voren geschoven. Veel kritiek komt hier niet op vanuit de moslimwereld. Reden hiervoor is dat Saudi-Arabië zich namelijk profileert als een echt moslimland en vijandigheid tegenover dit land wordt beschouwd als vijandigheid tegenover de islam. Om heel de kwestie rond de breuklijn tussen de sjiieten en soennieten te begrijpen moet men teruggaan naar het ontstaan van deze vertakking binnen de islam. Volgens de soennieten heeft de profeet Mohamed geen duidelijke opvolger gekozen. Met die gedachte zijn de personen Abou Bakr, Umar, Uthman en Ali gekozen als kaliefen om de profeet op te volgen. Een kalief kan vergeleken worden met een paus, met het grote verschil dat een kalief enkel wereldse macht heeft en geen vertegenwoordiger van God kan zijn. Volgens de sjiieten heeft de profeet wel een opvolger aangeduid, namelijk zijn neef en schoonzoon Ali. Een aantal afstammelingen van Ali en Fatima zijn voor de sjiieten belangrijke religieuze figuren - oftewel imams en zij hebben zowel religieuze als politieke macht. De onenigheid binnen de islamitische geloofsgemeenschap zorgde ervoor dat een politiek geschil, namelijk de discussie over de opvolging van de profeet Mohamed, zich uitgebreide naar een religieus verschil. Channouf gebruikt voorbeelden uit de geschiedenis om te tonen hoe oorlogen tussen soennieten en sjiieten doorheen de geschiedenis weinig voorkwamen tot de situatie begon te veranderen in de recente geschiedenis. Het succes van de organisatie IS is complex en de demonisering van sjiieten is maar 1 van de factoren die een basis creëerden voor dat succes. Door deze demonsisering kunnen IS-strijders het verzet tegen president Bashar Al Assad motiveren als een verzet tegen een sjiiettische president, ook al heeft het beleid van de seculiere Al Assad niets met religie te maken. Omdat de huidige politieke en religieuze situatie moeilijk te begrijpen is zonder enkele geschiedenislessen besprak Channouf ook onder meer de invloed van het Sykes-Picot akkoord. Met dat akkoord verdeelden de Franse diplomaat François Georges-Picot en de Brit Sir Mark Sykes in 1916 het Midden-Oosten op een manier die vandaag bevolkingsgroepen tegen mekaar opzet. Wie heeft hier baat bij?, vroeg Channouf bij elk conflict dat aan bod kwam in zijn presentatie. Hij benadrukte dat IS profiteert van de drang naar eenheid onder jonge moslims. Ze kunnen in IS een eenheid zien over verschillende etnische en culturele verschillen heen, ook al is er in de ideologie van IS geen tolerantie voor religieuze verschillen. Een van de andere grote oorzaken van de aantrekkingskracht van IS is het racisme in Europa. Channouf gaf als voorbeeld de situatie van een jonge moslim die hij kent uit Borgerhout maar die nu in Syrië een belangrijke politiefunctie heeft in dienst van IS. In België zag hij geen toekomst. In Borgerhout zou hij de politie enkel kennen door controles en door in de achterkant van een politiecombi te zitten, aldus Channouf. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 8

9 Presentatie Ikrame Kastit In de namiddag van 8 mei was er een spreekbeurt van Ikrame Kastit, stafmedewerker bij Uit De Marge. Zij ging dieper in op verschillende uitdagingen die de moslimjongeren dagelijks ervaren. Het omgaan met superdiversiteit is er één van. Maar ook typisch is het opgroeien in twee of meer verschillende werelden waarbij de eigen identiteit over meerdere lagen beschikt en men moet opgroeien met verschillende referentiekaders. Dit is echter niet eenvoudig. Vaak ervaren jongeren ook een gevoel van onrecht tijdens hun zoektocht naar hun identiteit. Ervaren dat je anders wordt behandeld en zien dat discriminatie onvoldoende wordt aangepakt zijn maar enkele voorbeelden hiervan. Kastit geeft mee dat het belangrijk is om te weten dat radicalisering bij pubers een vaak voorkomend fenomeen is. Het heeft te maken met een samenloop van omstandigheden zoals het ervaren van een onrecht, zich minder verbonden voelen met de samenleving en vaak weinig perspectief hebben op succes. Deze en nog andere factoren versterken het wij-zij denken waardoor deze jongeren zich meer gaan afzetten tegen de samenleving wat op zijn beurt de vatbaarheid voor radicalisering verhoogt. De spreekster geeft ook enkele handvaten aan jeugdwerkers om hiermee om te kunnen gaan. Hierbij is het belangrijk om een positieve identiteitsontwikkeling te stimuleren bij de jongeren. Dit kan mede gerealiseerd worden door jeugdwerkers die als ankerfiguur dienen of plaatsen ter beschikking stellen waar jongeren zich thuis kunnen voelen. Het gaat om plaatsen waar jongeren de mentale en fysieke ruimte krijgen om na te denken over geloof, levensbeschouwing enzovoort. De laatste tijd wordt er veel over jongeren gepraat maar nog te weinig mét jongeren. Hun perspectief dreigt op deze manier verloren te gaan, zegt Kastit. Haar boodschap is dan ook om jongeren zelf aan het woord te laten. Belangrijk om te weten is dat je geen godsdienstexpert moet zijn om als jeugdwerker de dialoog aan te gaan met jongeren rond radicalisering. Jeugdwerkers kunnen bijdragen tot het volgroeien van het denken door onvermoeibaar kritisch en genuanceerd denken te blijven stimuleren. Jongeren zijn vaak op zoek naar erkenning. Tijdens dat zoekproces kan een jeugdwerker waarderend en bevestigend aanwezig zijn. Het is van belang idealisme bij jongeren ernstig te nemen en kansen te bieden om uiting te geven aan hun verontwaardiging en idealisme en mee te zoeken hoe ze zich kunnen engageren tegen het onrecht dat ze ervaren. Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 9

10 Aanbod CMGJ inzake radicalisering en identiteitsvorming Na een informatie- en uitwisselingsdag over radicalisering op 8 mei 2015 blijven we vragen ontvangen over dit thema en over identiteitsvorming bij jongeren in het algemeen. Daarom stellen we het aanbod van het CMGJ in verband met deze thema s voor. Hierbij houden we rekening met aanbevelingen van jeugdwerkers die u kan lezen in onze nota over jeugdwerk en radicalisering in bijlage. In het algemeen biedt het CMGJ vormingen, coaching en uitwisselingen aan op maat om jeugdwerkers in hun taak te ondersteunen. Limburgse gemeentebesturen die maatschappelijk kwetsbare jongeren en kinderen beter willen bereiken kunnen ook rekenen op advies en ondersteuning van medewerkers van het CMGJ. Met deze twee pijlers in ons aanbod leveren we onze bijdrage voor een jeugdvriendelijke omgeving in Limburg. In deze bijdrage kunnen we voedingsbodems van radicalisering opmerken, analyseren en samen met jeugdwerkers zoeken naar een gepaste aanpak. Met uitwisselingsmomenten wil het CMGJ niet enkel jeugdwerkers bereiken. Daarom organiseren en ondersteunen we ook bijeenkomsten waar onder anderen jongeren en beleidsmakers direct met elkaar aan tafel zitten om hun zorgen te bespreken. Hiermee reageren we op een aanbeveling van jeugdwerkers, namelijk dat het contact tussen het jeugdwerk en jongeren enerzijds en beleidsmakers anderzijds een tweerichtingsverkeer moet zijn. Jeugdwerkers willen beleidsmakers niet enkel ontmoeten om opdrachten te krijgen of extreem gedrag te signaleren, maar ook om aandacht te krijgen voor vragen en adviezen uit het jeugdwerk. Door deze aandacht kunnen eventuele problemen tijdig aangekaart worden. Meer informatie over een bijeenkomst voor onder anderen beleidsmakers, jeugdwerkers en jongeren delen we binnenkort mee op onze website ( en onze Facebookpagina ( Wie intussen meer wil lezen kan onze nota over jeugdwerk en radicalisering in bijlage raadplegen. Een verslag van de informatie- en uitwisselingsdag over radicalisering op 8 mei kan u op onze website bij de rubriek E-nieuwsbrief lezen. Meer info: of info@cmgj.be Nota Jeugdwerk en radicalisering - CMGJ vzw 10

Positieve identiteitsontwikkeling en de rol van de politie. Nina Henkens Uit De Marge

Positieve identiteitsontwikkeling en de rol van de politie. Nina Henkens Uit De Marge Positieve identiteitsontwikkeling en de rol van de politie Nina Henkens 31.05.2016 Uit De Marge Steunpunt voor jeugdwerk en jeugdbeleid met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren Ondersteunen van

Nadere informatie

Radicalisering en de opdracht van de school. Directies Oost-Vlaanderen 15 oktober 2015

Radicalisering en de opdracht van de school. Directies Oost-Vlaanderen 15 oktober 2015 Radicalisering en de opdracht van de school Directies Oost-Vlaanderen 15 oktober 2015 2 Een verhaal van kaders in een breed perspectief. Het verhaal van Walid Walid pubert. Heeft het financieel niet breed.

Nadere informatie

CIET. Centrum voor Islamitische Educatie De Toekomst VORMINGSAANBOD POSITIEVE IDENTITEITSONTWIKKELING

CIET. Centrum voor Islamitische Educatie De Toekomst VORMINGSAANBOD POSITIEVE IDENTITEITSONTWIKKELING CIET Centrum voor Islamitische Educatie De Toekomst VORMINGSAANBOD POSITIEVE IDENTITEITSONTWIKKELING Wie Zijn We? CIET, het Centrum voor Islamitische Educatie De Toekomst, is gespecialiseerd in islam en

Nadere informatie

Journalistiek en radicalisering Wat is het verband?

Journalistiek en radicalisering Wat is het verband? Journalistiek en radicalisering Wat is het verband? Omgaan met radicalisering Doelen Deze aanbevelingen zijn bedoeld voor journalisten. Het is niet uw taak om de samenleving te veranderen of om radicalisering

Nadere informatie

Verbinden vanuit diversiteit

Verbinden vanuit diversiteit Verbinden vanuit diversiteit Krachtgericht sociaal werk in een context van armoede en culturele diversiteit Studievoormiddag 6 juni 2014 Het verhaal van Ahmed Een zoektocht met vele partners Partners De

Nadere informatie

De rol van de school

De rol van de school De rol van de school Bij het omgaan met polarisatie en radicalisering van jongeren Maatschappelijke opdracht van de school De school staat midden in de samenleving Leidt op tot burgers met een startkwalificatie

Nadere informatie

27/01/2016. Identiteit en radicaliteit en de opdracht van de school. Het verhaal van Walid. Sint-Niklaas 27 januari 2016

27/01/2016. Identiteit en radicaliteit en de opdracht van de school. Het verhaal van Walid. Sint-Niklaas 27 januari 2016 Identiteit en radicaliteit en de opdracht van de school Sint-Niklaas 27 januari 2016 Een verhaal van kaders in een perspectief van verbondenheid. 2 Het verhaal van Walid Walidpubert. Heeft het financieel

Nadere informatie

Omgaan met radicalisering: Doelen

Omgaan met radicalisering: Doelen Religieuze leiders Omgaan met radicalisering: Doelen Deze aanbevelingen zijn bedoeld voor religieuze leiders die regelmatig contact hebben met leden van de gemeenschap. Doel van deze cursus is dat u: Zich

Nadere informatie

Folder voor leraren en jeugdwerkers

Folder voor leraren en jeugdwerkers Folder voor leraren en jeugdwerkers Radicalisering en waarom dit relevant is voor jou Deze folder is de korte versie van de TERRA handleiding Radicalisering en waarom dit relevant is voor jou. In deze

Nadere informatie

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid

Nadere informatie

Lokaal jeugdbeleid en maatschappelijk kwetsbaren

Lokaal jeugdbeleid en maatschappelijk kwetsbaren Lokaal jeugdbeleid en maatschappelijk kwetsbaren Inleiding voor lokale beleidsverantwoordelijken Brussel, 1 april 2010 maatschappelijk kwetsbaar? Onderzoek Lode Walgrave en Nicole Vettenburg (KU Leuven)

Nadere informatie

Les over gevoelige thema s VVOB 14 november 2017

Les over gevoelige thema s VVOB 14 november 2017 Les over gevoelige thema s VVOB 14 november 2017 Democratische Dialoog Een dienst aan de samenleving 1. GEDAAN MET PRATEN? Vaststelling oktober 2014 Koning Boudewijnstichting België: Verschillen in levensbeschouwing

Nadere informatie

DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE NOZIZWE DUBE.

DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE NOZIZWE DUBE. DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE NOZIZWE DUBE www.vlaamsejeugdraad.be DE BLIK VAN JONGEREN OP DEMOCRATIE WAT IS DE VLAAMSE JEUGDRAAD? DEMOCRATIE VOOR JONGEREN VANDAAG DE VLAAMSE JEUGDRAAD DE VLAAMSE

Nadere informatie

1. Ik heb me in Nederland nog nooit bedreigd gevoeld"

1. Ik heb me in Nederland nog nooit bedreigd gevoeld Veiligheidsmaatregelen evenementen Na de aanslag in Parijs (Bataclan) zijn de veiligheidsmaatregelen bij (grootschalige) evenementen verscherpt. Toch vielen er onlangs in Manchester doden bij een zelfmoordaanslag

Nadere informatie

Doelen relationele vorming

Doelen relationele vorming Doelen relationele vorming RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf RV 1.1. Ontdekken dat ieder uniek is. RV 1.2. Zich bewust worden van hun eigen kwetsbaarheid en ermee kunnen omgaan. RV 1.3. Eigen

Nadere informatie

De rol van de school. bij polarisatie en radicalisering van jongeren

De rol van de school. bij polarisatie en radicalisering van jongeren De rol van de school bij polarisatie en radicalisering van jongeren Haagse Hogeschool 11 november 2015 Stichting School & Veiligheid ondersteunt scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat.

Nadere informatie

Wij(k) in Verandering : een oefening in samenwerking tussen jeugdwerk en politie. Genk

Wij(k) in Verandering : een oefening in samenwerking tussen jeugdwerk en politie. Genk Wij(k) in Verandering : een oefening in samenwerking tussen jeugdwerk en politie Genk 09.11.2017 Wie is wie? Jinnih Beels: voormalig Dienst Diversiteit en wijkwerking Lokale Politie Antwerpen en Lokale

Nadere informatie

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken. 1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012

Nadere informatie

1. Is er al onderzoek gebeurd naar het percentage jongeren van vreemde origine in de Vlaamse jeugdbewegingen?

1. Is er al onderzoek gebeurd naar het percentage jongeren van vreemde origine in de Vlaamse jeugdbewegingen? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 39 van BART SOMERS datum: 13 november 2014 aan SVEN GATZ VLAAMS MINISTER VAN CULTUUR, MEDIA, JEUGD EN BRUSSEL Jeugdbewegingen - Jongeren van vreemde origine Het aantal jongeren

Nadere informatie

Samenvatting. Het onderzoek is gericht op het beantwoorden van de volgende hoofdvragen:

Samenvatting. Het onderzoek is gericht op het beantwoorden van de volgende hoofdvragen: In dit rapport worden de resultaten gepresenteerd van een studie naar de onderzoeksliteratuur over islamitische en extreem-rechtse radicalisering in Nederland. Deze twee vormen van radicalisering worden

Nadere informatie

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf. RV1.1 RV1.2 RV1.3 RV1.4 Ontdekken dat iedereen uniek is. Ik heb door dat iedereen

Nadere informatie

In andere woorden: Mentoren en Radicalisering. Programma. Wat is radicalisering?

In andere woorden: Mentoren en Radicalisering. Programma. Wat is radicalisering? Programma Mentoren en Radicalisering 1. Radicalisering en signalen 2. De aantrekkingskracht 3. Islam en gewelddadig jihadisme (IS) 4. Het gesprek over radicalisering 5. Polarisa6e in de klas Jannie Limburg

Nadere informatie

vaardigheden - 21st century skills

vaardigheden - 21st century skills vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met

Nadere informatie

Aandacht, affectie, waardering, respect en ondersteuning.

Aandacht, affectie, waardering, respect en ondersteuning. Het Pedagogisch Klimaat Schooljaar 2007 / 2008 Wat is een pedagogisch klimaat? Als we praten over een pedagogisch klimaat binnen Breedwijs Zuid Berghuizen gaat het over de sfeer die de partners willen

Nadere informatie

Is een Europese islam mogelijk?

Is een Europese islam mogelijk? Brahim Laytouss Imam, islam theoloog Is een Europese islam mogelijk? De islam is steeds prominenter aanwezig in de Europese samenlevingen, zoveel is duidelijk. Maar islamitisch extremisme en religieus

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen)

Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen) Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen) Er hebben in totaal 50 scholen deelgenomen aan deze enquête. Dit gaat om een 3000tal leerlingen. 1. Kennis van het woord vluchteling:

Nadere informatie

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam

Origine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten

Nadere informatie

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid)

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Hieronder volgen de resultaten van het Israël onderzoek wat de EO in de afgelopen weken heeft laten uitvoeren. Veel stellingen zijn in een 5- puntsschaal

Nadere informatie

Het mondiaal Jihadisme Polarisatie & Radicalisering

Het mondiaal Jihadisme Polarisatie & Radicalisering Het mondiaal Jihadisme Polarisatie & Radicalisering EXPERTISE-UNIT SOCIALE STABILITEIT (ESS) www.socialestabiliteit.nl 3 november 2016, Assen Bron: NCTV/Min V&J Maatschappelijke ontwikkelingen Onze samenleving

Nadere informatie

Docenten en jeugdwerkers

Docenten en jeugdwerkers Docenten en jeugdwerkers Omgaan met radicalisering: Doelen Deze aanbevelingen zijn bedoeld voor docenten op middelbare scholen en alle andere professionals die regelmatig contact hebben met jongeren. Doel

Nadere informatie

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan De ontwikkeling van vrouwen en meisjes in het rugby heeft de afgelopen jaren flink aan momentum gewonnen en de beslissing om zowel heren als dames uit te laten komen op het sevenstoernooi van de Olympische

Nadere informatie

WERKDOCUMENT MISSIE, APOSTOLAAT EN ENGAGEMENT

WERKDOCUMENT MISSIE, APOSTOLAAT EN ENGAGEMENT WERKDOCUMENT MISSIE, APOSTOLAAT EN ENGAGEMENT A. In de statuten van de aangesloten leden: Hoofdstuk I: Natuur, charisma en doelstelling Aangesloten Leden bij de Broeders van Liefde zijn christengelovigen,

Nadere informatie

Radicalisering begrijpen

Radicalisering begrijpen Radicalisering begrijpen Wat is radicalisering Tal van verschillende definities van radicalisering: Een individueel proces dat wordt beïnvloed door groepsprocessen; De heersende politieke orde en dialoog

Nadere informatie

De identiteit van Catent

De identiteit van Catent De identiteit van Catent Onze scholen zijn educatieve instituten waar kinderen het best mogelijke onderwijs krijgen én hun talenten met verbeeldingskracht, passie en enthousiasme kunnen ontwikkelen. Onze

Nadere informatie

P R O G R A M M A MINISTER VAN GELIJKHEID VAN KANSEN JOËLLE MILQUET

P R O G R A M M A MINISTER VAN GELIJKHEID VAN KANSEN JOËLLE MILQUET P R O G R A M M A 9U30 10U00 ONTHAAL 10U00 10U10 WELKOM 10U10 10U40 PRESENTATIE RAPPORT 10U40 11U10 SYLVIE VAN DAM JAMAL EL BOUJDDAINI 11U10 11U40 VRAGEN EN REACTIES 11U40 11U55 KABINET MINISTER VAN GELIJKHEID

Nadere informatie

vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk

vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk vlaamse jeugdraad spreekt voor kinderen, jongeren & jeugdwerk vlaamse jeugdraad in het kort De Vlaamse Jeugdraad is de plek waar ministers aankloppen wanneer ze beslissingen nemen die een invloed hebben

Nadere informatie

Thema bijeenkomst. Introduceren en stimuleren van de dialoog binnen het gezin

Thema bijeenkomst. Introduceren en stimuleren van de dialoog binnen het gezin Thema bijeenkomst Introduceren en stimuleren van de dialoog binnen het gezin 1 Inleiding Op 17 februari 2017 was het dan zover: De bijeenkomst over het belang van de dialoog in het gezin heeft plaatsgevonden

Nadere informatie

PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN

PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN PROCESDOEL 1 VRIJ EN ZELFSTANDIG LEREN DENKEN EN HANDELEN Bijzondere procesdoelen 1.1. Groei naar volwassenheid 1.2. Zelfstandig denken 1.3. Zelfstandig handelen 1.4. Postconventionele instelling 1.1 Groei

Nadere informatie

Slotwoord Jongerenmediadag

Slotwoord Jongerenmediadag Slotwoord Jongerenmediadag Woensdag 7 november 2012 Hallo iedereen! Het is nu mijn beurt om samen met jullie deze Jongerenmediadag stilaan af te ronden. De Jongerenmediadag kadert in de uitvoering van

Nadere informatie

www.deandereverbeeld.wordpress.com

www.deandereverbeeld.wordpress.com Tentoonstelling 24/04/2014 22/05/2014 BERINGEN www.deandereverbeeld.wordpress.com 1. Wie is KMS? Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS) is een open socioculturele organisatie met als opdracht te sensibiliseren,

Nadere informatie

Resultaten & conclusies onderzoek:

Resultaten & conclusies onderzoek: Resultaten & conclusies onderzoek: Kinderen over armoede en vluchtelingen door Kinderen Goedgekeurd! Er hebben in totaal 50 scholen deelgenomen aan deze enquête. Dit gaat om een 3000-tal leerlingen. 1.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 16950 2500 BZ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 16950 2500 BZ Den Haag www.nctv.nl

Nadere informatie

Onderwijskundige doelen

Onderwijskundige doelen Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan

Nadere informatie

VRAGEN OVER HET ARTKEL HET MULTICULTURELE DRAMA

VRAGEN OVER HET ARTKEL HET MULTICULTURELE DRAMA Vak Maatschappijleer Thema de multiculturele samenleving Datum december 2013 Onderwerp Socialisatie en cultuur VRAGEN OVER HET ARTKEL HET MULTICULTURELE DRAMA Het multiculturele drama 1. a. Wat wordt bedoeld

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

20/03/2016. Mijn actieplan. Nabilla Mazouz

20/03/2016. Mijn actieplan. Nabilla Mazouz 20/03/2016 Mijn actieplan Nabilla Mazouz Inleiding 1) Open Brief 2) Procedure van een ronselaar 3) Radicalisering proces a. 2014 b. 2015 c. 2016 4) Hoop doet leven 5) Hoe helpen we deze jongeren (ppt*)

Nadere informatie

Radicalisering: van begrip tot begrijpen. Jessika Soors Deradicaliseringsambtenaar stad Vilvoorde KU Leuven

Radicalisering: van begrip tot begrijpen. Jessika Soors Deradicaliseringsambtenaar stad Vilvoorde KU Leuven Radicalisering: van begrip tot begrijpen Jessika Soors Deradicaliseringsambtenaar stad Vilvoorde KU Leuven Radicalisering: algemeen kader Belgische definitie van radicalisering: Een proces waardoor een

Nadere informatie

De drie-engelenboodschap, ACTUEEL!

De drie-engelenboodschap, ACTUEEL! De drie-engelenboodschap, ACTUEEL! Missie De missie van de Kerk van de Zevende-dags Adventisten is de verkondiging van het eeuwig evangelie zoals verwoord in de drieengelenboodschap van Openbaring 14:6-12.

Nadere informatie

13617/16 van/ons/sv 1 DG E 1C

13617/16 van/ons/sv 1 DG E 1C Raad van de Europese Unie Brussel, 4 november 2016 (OR. en) 13617/16 JEUN 84 NOTA van: aan: nr. vorig doc.: 13344/16 JEUN 76 Betreft: Na raadpleging van de Groep jeugdzaken heeft het voorzitterschap bijgaande

Nadere informatie

Identiteitsontwikkeling bij moslimjongeren: een gedeeld verhaal

Identiteitsontwikkeling bij moslimjongeren: een gedeeld verhaal Identiteitsontwikkeling bij moslimjongeren: een gedeeld verhaal Eva Vergaelen werkt voor vzw Motief. Motief is een vormingsinstelling, gespecialiseerd in het thema levensbeschouwing en samenleving, die

Nadere informatie

Datum 13 juni 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bezoek van een prediker aan een moskee in Boskoop

Datum 13 juni 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bezoek van een prediker aan een moskee in Boskoop 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Veiligheid en Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus

Nadere informatie

Identiteit van het jeugdwerk

Identiteit van het jeugdwerk Identiteit van het jeugdwerk Praktijknamiddag jongeren, vrije tijd en erfgoed 7 maart 2012 Bram Vermeiren Directeur Steunpunt Jeugd vzw Arenbergstraat 1D I 1000 Brussel T 02 551 13 50 I F 02 551 13 85

Nadere informatie

Is een klas een veilige omgeving?

Is een klas een veilige omgeving? Is een klas een veilige omgeving? De klas als een vreemde sociale structuur Binnen de discussie dat een school een sociaal veilige omgeving en klimaat voor leerlingen moet bieden, zouden we eerst de vraag

Nadere informatie

WELKOM! https://www.youtube.com/watch?v=21topq02aoy

WELKOM! https://www.youtube.com/watch?v=21topq02aoy WELKOM! https://www.youtube.com/watch?v=21topq02aoy ADOLESCENTIE Overkoepelend begrip puberteit & jeugd Leeftijdsfase van ongeveer 12 25 jaar Weg van onvolwassene volwassene De maatschappij verwacht van

Nadere informatie

Waar kan ik terecht met vragen?

Waar kan ik terecht met vragen? Waar kan ik terecht met vragen? Je kan gratis en anoniem terecht voor een gesprek bij volgende organisaties. De Opvoedingslijn 078 15 00 10 of opvoedingslijn@groeimee.be De Opvoedingswinkel 03 236 29 39

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

& Sociale Integratie. Beleidsstuk ACTIEF BURGERSCHAP. Actief burgerschap & Sociale integratie. Het Palet MeerderWeert 1

& Sociale Integratie. Beleidsstuk ACTIEF BURGERSCHAP. Actief burgerschap & Sociale integratie. Het Palet MeerderWeert 1 Beleidsstuk ACTIEF BURGERSCHAP & Sociale Integratie Actief burgerschap & Sociale integratie. Het Palet MeerderWeert 1 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: Visie op actief burgerschap & sociale integratieactie Hoofdstuk

Nadere informatie

Seksuele dienstverlening voor mensen met een bijzondere kwetsbaarheid

Seksuele dienstverlening voor mensen met een bijzondere kwetsbaarheid Seksuele dienstverlening voor mensen met een bijzondere kwetsbaarheid Vanuit het taboe naar volwaardige zorg Aditi vzw Miek Scheepers 21 februari 2019 Centrum voor advies, informatie en ondersteuning (sinds

Nadere informatie

Diverse school, diverse kansen

Diverse school, diverse kansen Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.

Nadere informatie

Annette Koops: Een dialoog in de klas

Annette Koops: Een dialoog in de klas Annette Koops: Een dialoog in de klas Als ondersteuning bij het houden van een dialoog vindt u hier een compilatie aan van Spreken is zilver, luisteren is goud : een handleiding voor het houden van een

Nadere informatie

PIJLERS VOOR VEILIGHEID

PIJLERS VOOR VEILIGHEID PIJLERS VOOR VEILIGHEID Een definitieve oplossing voor veiligheid op school is er niet. Wel is duidelijk dat er een nauwe samenhang is met het soort onderwijs dat een school biedt, de gemeenschap die zij

Nadere informatie

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf

Nadere informatie

BELEIDSPLAN

BELEIDSPLAN BELEIDSPLAN 2016-2018 Islamitische Stichting Nederland, Yavuz Sultan Selim Zwijndrecht Voorwoord In 1987 hebben enkele vastberaden Islamitische immigranten van Turkse komaf invulling durven geven aan hun

Nadere informatie

FUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015

FUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015 FUSION TEAMS Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015 Aanleiding van het onderzoek; observaties uit de praktijk Eerder weinig jongeren met niet Belgische achtergrond

Nadere informatie

Welkom. Ontdek de ander.in jezelf. Ricardo Gya. Waar echt contact is, kan de energie vrij stromen

Welkom. Ontdek de ander.in jezelf. Ricardo Gya. Waar echt contact is, kan de energie vrij stromen Welkom Waar echt contact is, kan de energie vrij stromen Ricardo Gya GTTC Breda leidt u door de jungle van het moderne begeleiden Afstemming Zwart ; is ver weg, Wit ; nabij, dominante cultuur Check - In

Nadere informatie

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren

Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren Deze infobrochure bevat een inhoudelijke beschrijving van de workshop en zijn doelstellingen. Ten tweede vinden begeleidende leraren

Nadere informatie

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek

Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek Don Boscocollege Hechtel Hieronder vind je een tekst en bijbehorende vragen waarmee de gangmakers in Hechtel een gesprek op gang willen brengen in verschillende

Nadere informatie

8 Handreiking voor gesprek over Islamnota. met positiebepaling. april Expertisecentrum

8 Handreiking voor gesprek over Islamnota. met positiebepaling. april Expertisecentrum 8 Handreiking voor gesprek over Islamnota met positiebepaling april 2014 Expertisecentrum 8 Pagina 3 van 8 Inhoud 1 Het gesprek binnen de gemeente 5 2 Positiebepaling 6 Inhoudsopgave 8 Pagina 5 van 8

Nadere informatie

HET FENOMEEN TERRORISME

HET FENOMEEN TERRORISME TERRORISME Sinds de 11 september 2001, is het fenomeen terrorisme nog steeds brandend actueel en geniet steeds van een permanente aandacht vanwege de overheden. Hij werd trouwens als prioriteit in het

Nadere informatie

Nationale Monitor Polarisatie en Beeldvorming Vluchtelingen

Nationale Monitor Polarisatie en Beeldvorming Vluchtelingen PRESENTATIE Nationale Monitor Polarisatie en Beeldvorming Vluchtelingen Een onderzoek ten behoeve van een effectievere, depolariserende strategie over vluchtelingen Datum: 24 maart 2018 1 Hoe wordt er

Nadere informatie

I N F O R M A T I E B R O C H U R E

I N F O R M A T I E B R O C H U R E I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij

Nadere informatie

Prioriteiten jongeren in armoede, Verkiezingen 2014 Videoboodschap: De shit waar je in zit

Prioriteiten jongeren in armoede, Verkiezingen 2014 Videoboodschap: De shit waar je in zit Prioriteiten jongeren in armoede, Verkiezingen 2014 Videoboodschap: De shit waar je in zit Sinds 2011 komt een groep jongeren in armoede op regelmatige basis samen. Om elkaar te leren kennen, om naar elkaar

Nadere informatie

Opgave 1 Jeugdwerkloosheid in Europa

Opgave 1 Jeugdwerkloosheid in Europa Opgave 1 Jeugdwerkloosheid in Europa 1 maximumscore 4 Het verrichten van flexibele arbeid kan een voorbeeld zijn van positieverwerving als de eigen keuze van de jongeren uitgaat naar flexibele arbeid in

Nadere informatie

1 Inleiding 2 Het competentieprofiel voor de OR binnen LNV 3 Omschrijving van de competenties; definities en gedragsindicatoren

1 Inleiding 2 Het competentieprofiel voor de OR binnen LNV 3 Omschrijving van de competenties; definities en gedragsindicatoren OR - competentieprofiel LNV Camiel Schols SBI training & advies Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Het competentieprofiel voor de OR binnen LNV 3 Omschrijving van de competenties; definities en gedragsindicatoren

Nadere informatie

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale

Nadere informatie

ROAD OF CHANGE ON THE ROAD AGAIN ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA

ROAD OF CHANGE ON THE ROAD AGAIN ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA ROAD OF CHANGE ERVARINGSGERICHT LEERTRAJECT OVER ASIEL EN MIGRATIE LANGS DE GRENZEN VAN EUROPA FACEBOOK.COM/ROADOFCHANGE ROAD OF CHANGE WAT GAAN WE DOEN? We verzamelen achtergrondinformatie, vergelijken

Nadere informatie

Inspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze

Inspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze Inspireren, Leren & Werken Werken aan een nieuwe werkwijze WIE, WAT, WAAR? BOOTCAMP JEUGDWERK 2014 BLZ 4 DAG 4 DONDERDAG 4 SEPTEMBER BLZ 8 DAG 1 MAANDAG 1 SEPTEMBER BLZ 5 DAG 5 VRIJDAG 5 SEPTEMBER BLZ

Nadere informatie

Protocol Polarisatie en radicalisering

Protocol Polarisatie en radicalisering Protocol Polarisatie en radicalisering Inhoud Protocol blz. Inleiding 3 Wat is een protocol polarisatie en radicalisering? Waarom een protocol voor polarisatie en radicalisering? Algemene informatie over

Nadere informatie

Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst

Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,

Nadere informatie

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE

ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE Heutink ICT ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE op de C.B.S. De Bruinhorst 22-5-2012 Inhoudsopgave Inleiding 3 Pagina 1. Burgerschap op de Bruinhorstschool 3 2. Kerndoelen 3 3. Visie 4 4. Hoofddoelen

Nadere informatie

Geloven - Ontstaan en verspreiding Islam

Geloven - Ontstaan en verspreiding Islam Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 14 August 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/44859 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat. Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen

Pedagogisch klimaat. Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen Pedagogisch klimaat Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen De vragenlijsten zijn opgebouwd uit verschillende rubrieken. De vragen binnen de rubrieken worden items genoemd. Per

Nadere informatie

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen Zorg op Tijd EIF Conferentie Nijmegen 19-11-2015 Projectpartners Project in Gouda Scholen in Gouda Onderdelen Training van professionals Overleg over de screening Bijeenkomsten met ouders Individuele

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel. Status: besluitvormend. Agendapunt: * Instelling Jongerenraad. Datum: 22 juni 2015. Decosnummer: 361

Initiatiefvoorstel. Status: besluitvormend. Agendapunt: * Instelling Jongerenraad. Datum: 22 juni 2015. Decosnummer: 361 Initiatiefvoorstel Status: besluitvormend Agendapunt: * Onderwerp: Instelling Jongerenraad Datum: 22 juni 2015 Portefeuillehouder: drs. H.C.P. Noten Decosnummer: 361 Informant: Jan Rooijakkers j.rooijakkers@dalfsen.nl

Nadere informatie

Woord bij de Dag van het Jodendom in Statenzaal in Gouvernement aan de Maas op donderdag 22 januari 2015

Woord bij de Dag van het Jodendom in Statenzaal in Gouvernement aan de Maas op donderdag 22 januari 2015 1 Woord bij de Dag van het Jodendom in Statenzaal in Gouvernement aan de Maas op donderdag 22 januari 2015 Dames en heren, Het is met genoegen dat ik vandaag uw gastheer mag zijn. Met name hier in de Statenzaal;

Nadere informatie

Stichting Nida Stichting Openhaard

Stichting Nida Stichting Openhaard Stichting Nida Stichting Openhaard INHOUDELIJK JAARVERSLAG Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Missie... 3 Visie... 3 Evenementen 2015-2016... 4 Radar bijeenkomst thema; Verbinden... 5 Voorleesexpress...

Nadere informatie

8273/1/18 REV 1 dui/ass/sv 1 DG E 1C

8273/1/18 REV 1 dui/ass/sv 1 DG E 1C Raad van de Europese Unie Brussel, 27 april 2018 (OR. en) 8273/1/18 REV 1 JEUN 45 NOTA van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad nr. vorig doc.:

Nadere informatie

U-shake: Jongeren in Utrecht over radicalisering

U-shake: Jongeren in Utrecht over radicalisering U-shake: Jongeren in Utrecht over radicalisering Highlightsverslag van een Trendspotronde Voor: Saluti Stedelijk Adviesorgaan Interculturalisatie & Gemeente Utrecht - DMO Contactpersonen: Mieke van Gool

Nadere informatie

De kernkwadranten van Ofman en de ENTRE- Competenties

De kernkwadranten van Ofman en de ENTRE- Competenties De kernkwadranten van Ofman en de ENTRE- Competenties Met dit document hebben we niet de intentie om de volledige theorie van Daniel Ofman te bespreken. We willen hier vooral handvaten aanreiken om deze

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende de invoering van een nieuw onderwijsvak rond burgerschap, filosofie en levensbeschouwing

Voorstel van resolutie. betreffende de invoering van een nieuw onderwijsvak rond burgerschap, filosofie en levensbeschouwing stuk ingediend op 1437 (2011-2012) Nr. 1 19 januari 2012 (2011-2012) Voorstel van resolutie van mevrouw Elisabeth Meuleman betreffende de invoering van een nieuw onderwijsvak rond burgerschap, filosofie

Nadere informatie

WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN. F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR)

WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN. F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR) 18 2 2016 WERELDBEELDEN EN WEERBAARHEID VAN TURKS-NEDERLANDSE JONGEREN F. Geelhoed (VU) en R. Staring (EUR) 2014 2015 1 Asscher (Nu.nl) "Het is nieuw dat er zo veel steun is onder Turkse jongeren voor

Nadere informatie

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.

Nadere informatie

Wat terrorisme met ons doet

Wat terrorisme met ons doet Wat terrorisme met ons doet Prof. dr. Rik Coolsaet (UGent) UDL Kortrijk, 9 maart 2016 Wat is terrorisme? Terrorisme door de geschiedenis heen Hoe ontstaat terrorisme? en wat met de Syriëstrijders? Blik

Nadere informatie

WELKOM. Zehra Yildirim

WELKOM. Zehra Yildirim WELKOM Zehra Yildirim Kennismaking Mag ik vragen om recht te staan? De muziek gaat van start Loop door elkaar heen tot de muziek stopt Maak kennis met de persoon die het dichts bij je staat Ga over naar

Nadere informatie

OPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015)

OPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015) OPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015) Woonzorgcentrum Leiehome is een woonplaats met ruime verzorgingsmogelijkheden voor ouderen. Wij verlenen een deskundige en actuele zorg op maat.

Nadere informatie

REFUGEE UNITE IC VZW

REFUGEE UNITE IC VZW REFUGEE UNITE IC VZW Project/Projet Organisatie/organisation Het Internationaal Comité vzw (IC) is een zelfstandige, democratisch georganiseerde, multiculturele federatie. Het IC wil zel forganisaties

Nadere informatie

Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam

Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam 1 Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam Doel We vinden het belangrijk om een gedragscode voor leerkrachten, ouders en directie op te stellen, waarin

Nadere informatie