Elcker-ik centrum. ontmoetingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Elcker-ik centrum. ontmoetingen"

Transcriptie

1 Driemaandelijks tijdschrift - april - mei - juni 2015 België - Belgique PB 2030 Antwerpen X 8/531 erkenningsnr.: P afgiftekantoor: Antwerpen x Elcker-ik centrum l e z i n g e n c u r s u s s e n ontmoetingen lente 2015

2 Na de volledige stopzetting van alle subsidies Is Elcker-Ik dringend op zoek naar Word vriend van het Elcker-IK kring steun onze werking ] Voor het voortzetting van: * Nederlandse lessen *Programmatie van hoogstaande lezingen *Opknappen van het gebouw ] Koop een steunhandje en je bent een goudhartje: 120 en je hebt een seizoen abonnement 200 en je hebt 2 seizoen abonnementen 300 en je hebt een jaarabonnement ] Structurele sponsering en alle giften zijn van harte welkom op rekening nummer: IBAN: BE BIC: GEBA BE BB

3 DE PLEK Je moet niet alleen, om de plek te bereiken, thuis opstappen, maar ook uit manieren van kijken. Er is niets te zien, en dat moet je zien om alles bij het zeer oude te laten. Er is hier. Er is tijd om overmorgen iets te hebben achtergelaten. Daar moet je vandaag voor zorgen. Voor sterfelijkheid. Herman de Coninck (Uit: Schoolslag. Gedichten, Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdamù/Antwerpen, 1994) Praktisch Het onthaal is open op werkdagen van 10u tot 17u. Tijdens de schoolvakanties is het centrum gesloten. Tenzij anders vermeld gaan alle activiteiten door in de gebouwen van Elcker-Ik. Betalende parking op 2 min.: St-Vincentiusziekenhuis - Sint Vincentiusstraat Hoe inschrijven? op het nummer 03/ info@elcker-ik.be of online: Vermeld in elk geval de cursuscode (drie cijfers en drie letters)! Inschrijven, graag 10 dagen op voorhand. Betalen op rekening nummer: IBAN: BE BIC: GEBA BE BB

4 AR Welkom Vreemdeling ES Aprender neerlandés? Es posible NL DU EN TR Nederlands leren? Het kan! Niederländisch lernen? Das ist möglich Want to learn Dutch? It is possible! Flamanca öğrenmek mümkün mü? Tabi ki Er leven in Antwerpen 175 verschillende nationaliteiten. Met of zonder papieren. Sommigen zijn over de grens gezet en teruggekeerd. Ze willen leven, ver weg van de vuile miserie in hun thuisland. Ons land is voor hen een kans op een nieuwe toekomst. Ze willen hier een thuis bouwen voor hun kinderen en kleinkinderen. Er leven in Antwerpen tienduizenden lieve vrouwen en mannen die beseffen dat we morgen hoe dan ook leven in een gevarieerde samenleving, die een verrijkend contact willen hebben met mensen uit andere culturen. Elcker-Ik centrum is een plaats waar dagelijks Antwerpse vreemdelingen en vreemde Antwerpenaren elkaar ontmoeten. Aarzel niet om mee te doen met de vele vrijwillige medewerkers die lessen Nederlands geven, stadswandelingen begeleiden of gewoon een babbel doen in ons Bab(b)el-café. FR PL RU Apprendre le néerlandais? C est possible Nauczyć się języka niderlandzkiego? To możliwe! Выучить нидерландский? Это возможно TAAL-ONTHAAL Iedereen is dus welkom. We vragen nooit naar legitimatie-papieren. We vragen wel of ze op de hoogte zijn van de mogelijkheden die de officiële organisaties hun bieden. Want hoe dan ook moeten zij op middellange termijn daar terechtkomen. We zien onszelf dus als een soort opvangnet, of beter nog, een doorgeefluik. ] Wij werken zonder subsidies. Alle giften en financiële steun zijn welkom op rek. nr.: IBAN: BE Taallabo Dinsdag en donderdag 10u tot 12u. Bijdrage: 10-beurtenkaart voor 8 euro. Dialoogklassen Dinsdag en donderdag 13u30 tot 16u. Bijdrage: 10-beurtenkaart voor 8 euro. Bab(b)elcafé Woensdag 13u30 tot 16u. Bijdrage: gratis Vrijwilligers blijken langer te leven dan mensen die geen vrijwilligerswerk doen. Ook hebben ze minder last van chronische ziekten, depressie of ander gezondheidsklachten. Vrijwilligers gevraagd! 6 ELCKER-IK CENTRUM

5 ABONNEMENT * Lente voor alle activiteiten. Of méér als je ons wilt steunen! ACTUALITEIT & GESCHIEDENIS Belg of Duitser? De oorlog NA de eerste wereldoorlog Met deze lezing krijgt u een primeur. Terwijl honderden mensen alles inzetten om de Eerste Wereldoorlog te documenteren, te illustreren en te herdenken, zijn Monika Triest en Guido Van Poucke in de archieven gedoken om te ontdekken wat er gebeurde direct na de Eerste Wereldoorlog, de periode Dat is de periode van het sekwester, de inbeslagname van alle roerende en onroerende goederen van Duitsers en vermeende Duitsers. Nochtans hadden zij al generaties lang een dubbele nationaliteit, loyaliteit zowel tegenover België als tegenover Duitsland. Dit alles had niets te maken met collaboratie tijdens de oorlog, maar alles met het kunnen bewijzen van je nationaliteit. Duitsers, vermeende Duitsers, genaturaliseerde Duitsers, en hun kinderen werden van zeer welkome gasten in dit land tot vijandige vreemdelingen. Dit was in scherpe tegenstelling met de periode vóór de oorlog, toen generaties Duitse families zich in België, vooral Antwerpen en Brussel, vestigden en enorm bijdroegen tot de economie, de handel, de kunst, de architectuur, de sport en de wetenschap. Aan de hand van enkele concrete families lichten wij dit toe. Daaruit blijkt dat er in de uitvoering van de sekwesterprocedure veel tegenstrijdigheden en onrechtvaardigheden vervat zaten. Niet iedereen werd op dezelfde manier behandeld. De grote mecenassen werden verjaagd en beroofd van al hun bezittingen en de toegang tot het land ontzegd. Het is een verhaal met veel vragen rond recht en onrecht. Bovendien zeer actueel gezien de vele mensen in ons land vandaag met dubbele nationaliteit. Datum 1 woensdagavond op 22 april om 20u Code ACT 343 Spreker Monika Triest lic. kl. fil. ELCKER-IK CENTRUM 7

6 Duitse inval mei 1940: oorzaken en internationale achtergronden 1 Waarom verovert Hitler België 2 hoe verloopt de korte oorlog 3 de capitulatie of het begin van de koningskwestie Datum 1 donderdagnamiddag op 23 april om 13u30 Code ACT 344 Spreker dr. Yvan Vanden Berghe, prof. em. geschiedenis, UA Worden mannen echt overbodig? Reproductief kloneren werd bij wet verboden. Kloontjes van onszelf zullen er niet zo vlotjes komen. Therapeutisch kloneren is echter wel toegelaten. Wat is dat en wat zijn de mogelijkheden ervan? En klopt het dat mannen overbodig zullen worden in het voorplantingsverhaal? Een spannende lezing over de grenzen van de medische vooruitgang en de wetenschap. Datum 1 maandagavond op 27 april om 20u Code ACT 345 Spreker Jacinta De Rouck, adviseur ethische en medisch-ethische thematieken studiedienst, Open Vld Ons levenseinde vooraf plannen hoeft niet akelig te zijn. De wet op de patiëntenrechten en de euthanasiewet zorgen ervoor dat iedereen zijn of haar levenseinde plannen kan. We hebben een waaier aan keuzes: het stopzetten van een behandeling, goede pijnbestrijding, sedatie, palliatieve sedatie, palliatieve zorgen en zelfs euthanasie. De wetgever gaf aan de patiënt de kans om een voorafgaande zorgplanning op te stellen. Iedereen kan zijn eigen medische verhaal zelf bepalen, tot aan het einde toe. Spreken over ziek zijn en over de dood blijft een taboe en dat hoeft niet: je levenseinde zelf bepalen hoeft niet akelig te zijn! Datum 1 maandagavond op 1 juni om 20u Code ACT 346 Spreker Jacinta De Rouck, adviseur ethische en medisch-ethische thematieken studiedienst, Open Vld Rozenkruizers en vrijmetselaars Inzake de oorsprong van de vrijmetselarij ( ) is vaak verwezen naar de mysterieuze Rozenkruisersbeweging. Ook later in 18de-eeuw is voor de ontwikkeling van de vrijmetselarij op het Europese vasteland (Duitsland en Oostenrijk met name) sprake geweest van gesloten genootschappen die werkten onder de naam van Gouden- en Rozenkruis. Er bleven verbanden bestaan, zij het dat die niet altijd heel duidelijk waren. De van elkaar verschillende organisaties kenden overigens een gescheiden ontwikkeling. En de 19de eeuw kende opnieuw een opflakkering van esoterische organisaties die, los van de vrijmetselarij, zich op de oude -historische-rozenkruisersbeweging gingen beroepen. Vandaag bestaan er verschillende Rozenkruisersorganisaties die geheel onafhankelijk van de maçonnieke organisaties werken. Bij ons en in Nederland zijn ze bekend (en openbaar) onder de naam Lectorium Rosicrucianum (Internationale School van het Gouden Rozenkruis), met afdelingen o.a. in Antwerpen en Gent. In de twee lezingen wil de spreker vooral ingaan op de oorspronkelijke Broederschap der Rozenkruisers, die gesitueerd is in de vroege 17de eeuw (1614, 1615, 1616), met een doorwerking tot op het einde van diezelfde eeuw. Belangrijke godsdienstige wereldbeschouwelijke hervormers duiken op uit dat ver verleden: Johann Valentin Andreae, Samuel Hartlib, Jan Amos 8 ELCKER-IK CENTRUM

7 Komensky (Comenius), John Dee, Francis Bacon. In hun arbeid ontmoeten we de intrigerende intellectuele achtergrond van een ingrijpende wereldbeschouwelijke omwenteling in de westerse wereld. Spreker zal aanstippen hoe spirituele thema s van deze in oorsprong Centraal-Europese broederschap, met vertakkingen in Engeland en Frankrijk, van invloed kunnen zijn geweest voor de ontplooiing van de speculatieve vrijmetselarij in Engeland. Tenslotte zal hij kort ingaan op het ontstaan in de tweede helft van de 18de eeuw, in Duitsland en Oostenrijk, van de mysteriebond van de Gouden- en Rosenkruisers (officiële stichtingsdatum 1756). De bond inspireerde zich op een reeds in 1710 gepubliceerde tekst van een Duits alchemist en theoloog, Samuel Richter (Sincerus Renatus). De tekst had als titel: De waarachtige en volkomen bereiding van de filosofische steen (= steen der wijzen ) door de Broederschap van de Orde van het Gouden- en Rozenkruis). De uitgesproken christelijke inspiratie van die mysteriebond kan in verband gebracht worden met de nauwelijks verhulde christelijke inspiratie van een maçonniek ritueel met als naam Soeverein Prins van het Rozenkruis (met de bijhorende XVIIIde graad). Dit ritueel is onderdeel van de mondiaal meest gepratikeerde maçonnieke ritus, de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus die in de late 18de eeuw ontstond. Data 2 dinsdagnamiddagen op 28 april en 12mei om 13u30 Code ACT 351 Spreker Ronald Commers, moraalfilosoof, publicist, prof. em. UGent Kris Smet stelt haar boek voor: Liefde met alle geweld Taboedoorbrekend boek over geweld op vrouwen, vrouwen en agressie thuis. Eén van de vijf volwassen vrouwen in ons land wordt slachtoffer van geweld door haar partner. Binnen de familie kent geweld tegen meisjes en vrouwen veel andere vormen, van incest met een minderjarige dochter tot mishandeling van de bejaarde grootmoeder. Dit toenemend maatschappelijk probleem blijft doorgaans verborgen onder de mantel der liefde. Gewezen televisiejournaliste Kris Smet heeft zich altijd al ingezet voor vrouwenrechten. In dit boek geeft zij de slachtoffers een stem. Vrouwen vertellen schrijnende verhalen. Over kindermishandeling door vaders en moeders. Over incest door vaders, grootvaders, broers of andere familieleden. Over alle vormen van psychisch en fysiek partnergeweld. De auteur spreekt ook met professionele hulpverleners, zoals (kinder)psychiaters en verantwoordelijken van vluchthuizen. Zij berichten over hun schokkende ervaringen met slachtoffers en daders. Kris Smet onderzoekt wat de politiek (niet) doet om het probleem aan te pakken, houdt de hulpverlening in Vlaanderen kritisch tegen het licht en helpt slachtoffers met praktische informatie over mogelijke opvang. Kris Smet bouwde zich een reputatie op met gedegen informatieve en documentaire bijdragen De Standaard Datum 1 woensdagnamiddag op 29 april om 13u30 Code ACT 347 Spreker Kris Smet, voormalig televisiejournaliste Het beloofde land Van alle woorden in de joodse, religieuze geschriften zijn die over Het Beloofde Land de belangrijkste en tegelijk de meest beladen. Dit boek toont aan waarom van in de eerste religieuze verhalen over de Joodse identiteit tot in de nieuwsmedia van de 21e eeuw over Israël en het Midden-Oosten de drie woorden nooit van het toneel zijn verdwenen. Het boek vormt een mentale reis naar het Israël/Palestina uit de eeuwenoude Schrift en naar het Israël/Palestina van vandaag. De auteurs religie (David Dessin, Dennis Baert, Sylvain de Bleeckere) gidsen de lezer door een bijzonder belangrijk hoofdstuk van de joods-politieke theologie; ze introduceren ons tegelijk in Kris Smet ELCKER-IK CENTRUM 9

8 het joodse denken van Spinoza over Arendt tot Halbertal; ze dialogeren met ons over de ruimere thematiek van religie en moderniteit en confronteren ons via drie recente en relevante films met de dramatische actualiteit in het Beloofde Land Israël/ Palestina. Daarbij thematiseren de auteurs ook de actueel blijvende fenomenen holocaust, antisemitisme en moslimterrorisme. Datum 1 maandagnamiddag op 4 mei om 13u30 Code ACT 348 Spreker Sylvain De Bleeckere, auteur Het verloren koninkrijk Een onthullend boek over een cruciale periode uit de geschiedenis van de Lage Landen Na een korte Belgische revolutie kwam er in oktober 1830 een einde aan het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Een onvermijdelijke wending in de geschiedenis, zo lijkt het nu, maar dan wordt geen rekening gehouden met de felle oppositie van de orangisten. Die beweging van Oranjegezinden uit de elite in Vlaanderen, Brussel en Wallonië stelde alles in het werk om weer aansluiting te vinden bij het Nederlandse koninkrijk. In Het Verloren Koninkrijk gaat Els Witte op ontdekkingstocht naar de wortels van het orangisme. Uit nauwelijks onderzochte archieven haalde zij veelzeggende correspondentie, die vaak in geheimschrift was opgesteld. Aan de hand van die bronnen weet Witte een rijkgeschakeerd en uniek beeld te schetsten van de orangistische organisaties, gedragscodes en strategieën. Ook werpt zij een licht op de druk beoefende Oranjecultus, die nog lang niet is doodgebloed. Els Witte is historica. Ze doceerde vanaf 1974 hedendaagse politieke geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel. Van 1994 tot 2000 was Witte rector van de VUB en sinds 1988 is ze lid van de Koninklijke Academie van België. Eerder was zij de hoofdauteur van onder andere Politieke geschiedenis van België sinds 1830 (2007). Datum 1 dinsdagnamiddag op 5 mei om 13u30 Code ACT 349 Spreker prof. dr. Els Witte, historica, ere-rector Vrije Universiteit Brussel Els Witte Vernieuwen om kansen te creëren In 2009 presenteerde een commissie van deskundigen een rapport over de noodzakelijke hervorming van het secundair onderwijs. Meer dan 5 jaar later is er nog niets gewijzigd, maar suggereren (internationale) studies dat het hoog tijd is om het secundair onderwijs te hervormen. Daarbij wordt verwezen naar de te hoge uitstroom van jongeren uit het secundair onderwijs zonder enige kwalificatie (diploma/attest...) en naar de ongelijke kansen van jongeren. De sociaal-economische status van een leerling blijft in ons land nog zeer bepalend voor zijn kansen in het onderwijs (m.m. in de samenleving). Er zijn dus zeker redenen om te hervormen. Alleen structureel? Of moeten we diepgaander hervormen? Alleen in het secundair onderwijs? Of ook in het basisonderwijs en volwassenen- of hoger onderwijs? Maar... is er wel ruimte voor diepgaande veranderingen in een onderwijslandschap dat in schoolpactologische structuren en vrijheden gebetonneerd zit? Het antwoord op deze vragen heeft alles te maken met het waarom van vernieuwingen. Vernieuwen of veranderen: het heeft alleen zin als het de kansen van jongeren om maximaal te kunnen genieten van onderwijs verbetert! Datum 1 dinsdagavond op 5 mei om 20u Code ACT 350 Spreker Peter Michielsen, ere inspecteur -generaal onderwijs, Vlaamse Gemeenschap Wij werken zonder subsidies. Alle giften en financiële steun zijn welkom op rek. nr.: IBAN: BE ELCKER-IK CENTRUM

9 Het digitale universum Twintig jaar geleden gebeurde er in een garagebox in Seattle een klein mirakel. De toen dertigjarige Jeff Bezos besloot een onlineboekhandel te openen, Amazon.com. Vandaag is het een bedrijf met 89 miljard omzet en medewerkers. Amazon.com heeft ook ons consumptiegedrag totaal veranderd, net als Google ons denken heeft aangepast. Die toegepaste technologische innovatie wordt verheerlijkt. Ze is goed, noodzakelijk en cruciaal voor onze welvaart. We leven in de beste der werelden! Maar klopt dat beeld wel? Internetscepticus Evgeny Morozov vindt in elk geval van niet. Hij veegt de vloer aan met ons technosolutionism. Jason Lanier gaat nog verder en spreekt over digitaal maoïsme als een bedreigende ideologie. Jeremy Rifkin ten slotte voorspelt in zijn nieuwe boek The Zero Marginal Cost Society dat het internet de middenklasse zal doen verdwijnen. Er is straks eenvoudigweg geen werk meer. Tijd om even stil te staan bij wat technologie voor ons als denkende, werkende en spelende wezens echt betekent. Ook Heidegger, François Baudrillard, Émile Zola, Joseph Schumpeter en de Duitse onthaastingsgoeroe Hartmut Rosa hebben hier heel wat over te zeggen. Datum 1 maandagavond op 11 mei om 20u Code ACT 352 Spreker Harold Polis is essayist en voormalig uitgever van Meulenhoff/Manteau en De Bezige Bij Antwerpen. De erfenis van Napoleon Napoleon Bonaparte lijkt onuitwisbaar in het Europese collectieve geheugen gegrift, ook in het Belgische. Hij werd hier triomfantelijk onthaald in 1803, maar verloor nu tweehonderd jaar geleden in 1815 de ultieme slag bij Waterloo. Nadien vereenzaamde hij als balling op het godvergeten eiland Sint Helena. Hij stierf er zes jaar later. Het roemloze einde van de eerste Franse Keizer contrasteert met zijn naambekendheid vandaag. Deze paradox roept vragen op naar de betekenis van dit Franse fenomeen voor de wereldgeschiedenis of -anders uitgedrukt- naar de erfenis van Napoleon. Vandaar de analyse van Napoleon aan de hand van drie subvragen: Welke maatschappelijke erfenis kreeg Napoleon vanuit het verleden mee? Hoe is hij daarmee omgesprongen? En welke erfenis gaf hij aan het nageslacht door? Ook benieuwd naar de antwoorden? Datum 1 dinsdagavond op 12 mei om 20u Code ACT 353 Spreker Benny Verheyden, gepensioneerd leraar geschiedenis, educatief auteur Jain Cultureel Centrum Het jainisme is net als het hindoeïsme en het boeddhisme ontstaan op het Indische subcontinent. In India leven vandaag nog ongeveer vier miljoen jains, op een miljard inwoners. Het stereotypische beeld van de jaingemeenschap is dat van een rijke, puriteinse en weinig toegankelijke sekte. Nochtans hebben de jains een grote rol gespeeld in de geschiedenis van het subcontinent. Het is bijvoorbeeld voor een groot stuk aan hen te danken dat het vegetarisme zo n twee millennia geleden een algemeen aanvaarde sociale praktijk werd. In het recente verleden hebben de jains een sterke invloed uitgeoefend op Mahatma Gandhi doordat hij hun basisnotie van geweldloosheid (ahimsa) heeft overgenomen. Geen enkele religie heeft meer de nadruk gelegd op geweldloosheid dan het jainisme. De Indiase gemeenschap in Antwerpen telt vandaag zo n 350 families (1.300 mensen), die bijna allemaal leven en werken in de diamantsector en bijna allemaal jains zijn. Afspraak Laarstraat 20, 2610 Wilrijk om 18u45 Datum 1 woensdagavond 13 mei om 19u Code ACT 354 Praktisch Wij zijn gebonden aan de strikte regels van het centrum, daarom kan je inschrijven en betalen tot ten laatste vrijdag 8 mei en niet later. ELCKER-IK CENTRUM 11

10 Film: De Filippijnen, een atypisch Aziatisch land De Filipijnen is eigenlijk een atypisch land voor Azië. Niets doet hier denken aan bijvoorbeeld Thailand, China of Vietnam. Het land is een mix van de Verenigde Staten, katholicisme, vrolijkheid, zorgeloosheid, eigenlijk maar een klein beetje Azië zoals we het verwachten. Maar ook een typisch ontwikkelingsland, klimatologisch en geografisch moeilijk gelegen met alle problemen die ermee gepaard gaan. Laten we een kijkje nemen in alle aspecten van de Filipijnse samenleving en de vele contrasten die een bezoek aan de Filipijnen meer dan de moeite waard maken. Datum 1 woensdagavond op 20 mei om 20u Code ACT 355 Spreker Karel Corthals, filmmaker Alva en de opstand in de Nederlanden Fernando Alvarez de Toledo, derde hertog van Alva ( ), diende als officier en staatsman zowel Karel V als Filips II. Na de beeldenstorm van 1566 kwam hij als bevelhebber van de Spaanse troepen naar de Nederlanden. Het was zijn taak de rebellen te straffen en alle ketterij uit te roeien. Als landvoogd probeerde hij de absolute macht van zijn koning te vestigen door in de Nederlandse vorstendommen een gecentraliseerd bestuur en vaste belastingen in te voeren. De instelling van de Raad van Beroerten (de Bloedraad) gaf hem de legale basis om met harde hand op te treden. Alva faalde in zijn opdracht en keerde in 1573 naar Spanje terug. Zijn meedogenloos optreden bezorgde hem zowel bij tijdgenoten als bij latere generaties het odium van een bloeddorstige tiran. Maar zelfs in de Nederlandse historiografie heeft Alva als nationale boeman wel afgedaan. Men noemt hem nu een beschaafd en beheerst hoveling en algemeen wordt erkend dat zijn leger het best geoefende en meest gedisciplineerde van het toenmalige Europa was. In een brief uit 1569 schreef hij over zichzelf: Gehoorzaamheid in alles, ik weet niet wat men nog meer kan wensen. Datum 1 donderdagnamiddag op 21 mei om 13u30 Code ACT 356 Spreker Herman De Kuyffer, dr. in de oude geschiedenis Fernando Alvarez de Toledo De politieke ordening van Europa sinds het Verdrag van Wenen van 1815 De nederlaag van Napoleon op 18 juni 1815 in Waterloo betekent niet alleen het einde van het Franse imperialisme, het betekent tevens het begin van een nieuwe ordening van Europa, zowel geografisch als politiek en ideologisch. De nieuwe heerschappijen zoeken voortaan een evenwicht tussen de moderne burgermaatschappij en de restauratie van de waarden van het ancien regime. Tegen die achtergrond voltrekt zich tegelijk de strijd tussen het opkomende liberalisme en de almacht van de natiestaten. Ook het nationalisme en het socialisme worden belangrijke medespelers op het politieke schaakbord. En in het spoor van de industriële revolutie en koloniale overheersing zullen de natiestaten hun geldingsdrang de vrije loop laten en tegen elkaar ten oorlog trekken. En tenslotte de geografische, de politieke en de ideologische kaart van Europa steeds opnieuw hertekenen. Datum 1 dinsdagnamiddag op 2 juni om 13u30 Code ACT 357 Spreker Frans-Jos Verdoodt, dr. letteren en wijsbegeerte, em. hoogleraar (Antwerpen, Gent, Den Haag en Utrecht) Frans-Jos Verdoodt 12 ELCKER-IK CENTRUM

11 De wereld na Een overzicht van de internationale politiek Groot-Britannië (Churchill), de USSR (Stalin) en de Verenigde Staten van Amerika (Roosevelt) waren de overwinnaars van de Tweede Wereldoorlog. In Jalta (op de Krim) en in Potsdam (nabij Berlijn) kwamen zij in de periode februari-mei 1945 samen -De Gaulle (Frankrijk) werd na enige aandringen toegelaten tot de daaropvolgende conferenties- om het lot van de grote verliezer (Duitsland) te bepalen én om hun wederzijdse geopolitieke invloedssferen vast te leggen over de wereld. De VSA en de USSR verdeelden daar in feite de macht en de invloed over de wereld onder elkaar. Groot-Brittannië en Frankrijk mochten weliswaar een hap nemen uit het bezette Berlijn en vrijelijk hun atoomarsenaal vestigen, maar de grote wereldspelers waren zij niet langer meer. De USSR liet de Muur van Berlijn bouwen (tussen de USSRzone en de Westerse zones VSA, GB en Frankrijk), en het IJzeren Gordijn optrekken (tussen de Westerse wereld omheen de VSA enerzijds en de marxistische satellietstaten en bondgenoten van de USSR anderzijds). De VSA en de Westerse bondgenoten richten daarop de NAVO op en van de weeromstuit ontstond aan de overzijde het Pact van Warschau. Daardoor ontstond een scherpe duale opdeling van de wereld tussen de marxistische wereld en de Westerse wereld, telkens met hun bondgenoten, in de rest van de wereld (Midden-Oosten, Azië, Afrika, Midden-Amerika). Men duidt die toestand meestal aan als de Periode van de Koude Oorlog. Na de val van de Muur en het slopen van het IJzeren Gordijn (1989) en het verdwijnen van de USSR (1991), palmde de Westerse wereld -via de uitbreiding van de EU en de NAVO-systematisch de landen in die vroeger tot de marxistische wereld hadden behoord. Tot grote frustratie van Rusland, dat de USSR had opgevolgd als wereldmacht. Intussen ontwikkelde zich een nieuw spanningsveld: dat tussen de Heilige Oorlog (Jihaad) van de radicale islam en de westelijke wereld. Daarenboven ontwikkelen zich buiten die Westerse wereld enkele nieuwe economische grootmachten, de zogenaamde BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China). Ook de strijd om de grote energiebronnen (olie en aardgas) liep als een rode draad doorheen al die mondiale spanningen. Datum 1 dinsdagnamiddag op 9 juni om 13u30 Code ACT 358 Spreker Frans-Jos Verdoodt, dr. letteren en wijsbegeerte, em. hoogleraar (Antwerpen, Gent, Den Haag en Utrecht) Italië: een land met vele politieke gezichten Politieke instellingen in Italië Wanneer men in Italië rondreist, ziet men vaak niet wat men ziet. Verblijft men in het fascinerende, maar vaak nogal ambachtelijke en slenterige zuiden, dan kan men zich nauwelijks indenken dat dit land behoort tot de kopgroep van de economische en industriële naties in de wereld. Verblijft men in het eveneens fascinerende, maar vaak jachtige en bedrijvige noorden, dan kan men zich niet voorstellen dat het leven in het centrum en het zuiden op sommige plaatsen nog bijna archaïsch is. In de Abruzen werd nog nauwelijks toeristisch verblijfscomfort uitgebouwd. Dat verbeterde er niet op toen de (voorheen zeer mooie) historische hoofdstad L Aquila in 2009 bijzonder erg werd getroffen door een zware aardbeving. Er vielen toen 295 doden tijdens die zoveelste aardbeving in de geschiedenis van de stad. In Apulië leven sommige mensen nog in kabouterhuisjes. Sicilië is dan weer een staat-in-de-staat. De Amalfitaanse kust -tegenover het romantische eiland Capri- is een weelde van natuur en bouwkunst. Paestum is een Grieks eiland in Italië. En zo kan men nog een tijd doorgaan als men de zeer grote verscheidenheid van het centrum en het zuiden, de Mezzogiorno, wil beschrijven. Want wij vermeldden Rome nog niet. En Napels ELCKER-IK CENTRUM 13

12 En het politieke leven? Mussolini is er nog niet geheel vergeten, maar intussen functioneert er een democratie die zo democratisch dat zij weinig stabiel is. En het parlement Woelige debatten onder kemphanen van volksvertegenwoordigers tegenover senatoren die bijna steeds erg bedaarde, oude lieden zijn die rustig hun tijd nemen om diep na te denken over wet en orde. En dan de twee echte staatshoofden die in Rome zitting hebben: een licht bejaarde katholieke paus en een bejaarde, meestal linkse, vrijzinnige president (de huidige president is 89 jaar, hij zal in de loop van 2015 aftreden). Hun verhouding is meestal opperbest. Datum 1 dinsdagnamiddag op 16 juni om 13u30 Code ACT 359 Spreker Frans-Jos Verdoodt. dr. letteren en wijsbegeerte, em. hoogleraar (Antwerpen, Gent, Den Haag en Utrecht) Soefis, punkers en poëten. Een christen op reis doorheen islam - Boekvoorstelling Drie jaar lang voerde de christelijke theoloog Jonas Slaats openhartige gesprekken met invloedrijke spirituele figuren en belangrijke artiesten uit de islamitische wereld. Van Pakistan tot New York sprak hij met imams, soefi s, poëten, punkers en feministen om tot de ziel van de islam door te dringen. Zijn nieuwe boek bundelt zijn meest boeiende dialogen op het snijvlak van cultuur, maatschappij en religie. Tussen die gesprekken door worden kernaspecten van de islamitische traditie nader toegelicht en wordt hun plaats binnen de huidige debatten verduidelijkt. Tijdens de boekvoorstelling zal Jonas enkele passages uit zijn boek voorlezen en die gebruiken om een nieuw licht te werpen op verschillende aspecten van het huidige islamdebat. Wat is de sharia precies? Hoe zit dat nu met die jihad? Waar zitten de raakpunten tussen christendom en islam? Hoe komen we tot een breder begrip van de omwentelingen in de islamitische wereld? Voor wie zich dit soort vragen stelt is deze boekvoorstelling een sterke aanrader. Datum 1 woensdagavond op 6 mei om 20u Code ACT 360 Bijdrage gratis Spreker Jonas Slaats, filosoof, antropoloog en theoloog Islam en liberalisme, mogelijkheden en beperkingen Verhalenderwijs neemt Omar Nahas ons mee op een denkbeeldige reis binnen de wereld van de islam. Basisbegrippen worden uitgelegd en concrete voorbeelden worden besproken. We besteden aandacht aan veranderbare regels en vaste normen en waarden in het denken en het leven van moslims. We bespreken vervolgens de plaats van de islam in de samenleving, met name na de recente ontwikkelingen rondom radicale islam in het Midden-Oosten en de liberale antwoorden erop vanuit de islamitische hoek. In het betoog van Omar zal er ruime mogelijkheid zijn om vragen te stellen en opmerkingen te delen. Omar is master in sociologie en arabistiek. Hij is islamdeskundige, schrijver en dichter. Dit zult u merken tijdens zijn betoog. Verwacht van hem geen hard debat met een politieke analyse, maar een aangename ontmoeting en veel persoonlijke verhalen. Datum 1 maandagnamiddag op 1 juni om 13u30 Code ACT 361 Bijdrage Spreker 10 euro Omar Nahas, master in sociologie en arabistiek, islamdeskundige, schrijver en dichter Jonas Slaats Omar Nahas Wij werken zonder subsidies. Alle giften en financiële steun zijn welkom op rek. nr.: IBAN: BE ELCKER-IK CENTRUM

13 Allemaal salafisten? Syriëstrijders, radicalisering, salafisme, jihad Wie vandaag de dag een krant openslaat, stuit ongetwijfeld op één van deze termen. Maar wat is er nu eigenlijk aan de hand? De eerste stap om hier tijdens deze lezing een antwoord op te vinden, is een toelichting van het conflict in Syrië de aanleiding van het actuele debat over radicalisering. Vervolgens wordt vanuit een algemeen kader bekeken hoe radicalisering plaatsvindt, en hoe dit er toe leidt dat jongeren als buitenlandse strijders naar oorlogsgebied trekken. Dit wordt tot slot vertaald naar de islamitische context, waarbij wordt toegelicht welk discours en welke ideologie gehanteerd worden door radicale groeperingen, en op welke manier zij hiermee afwijken van het normatieve islamitische gedachtengoed dus hoe zij als radicaal beoordeeld kunnen worden. Hierbij zal aandacht besteedt worden aan de vraag of elke vorm van radicalisme per definitie een bedreiging is, welke kenmerken radicale islam heeft, en of en hoe men hiermee in dialoog kan treden. Datum 1 donderdagnamiddag op 11 juni om 13u30 Code ACT 362 Spreker Jessika Soors, arabist en islamoloog Bezoek aan Het Red Star Line Museum Het Red Star Line Museum nodigt ons uit op een bewogen reis in het voetspoor van de landverhuizers. We maken kennis met de passagiers en vergezellen hen op hun trip vanuit hun geboortedorp naar havenstad Antwerpen. Aan de kade wachten de oceaanstomers van de Red Star Line met bestemming nieuwe wereld. Even boeiende als persoonlijke verhalen vergezellen ons tijdens de overtocht. Aan de overzijde van de oceaan nemen we afscheid van bekenden. Een gids neemt ons mee op avontuur in het museum. Het wordt een spannende ontdekkingsreis in het voetspoor van de landverhuizers. Praktisch: max. 15 personen per groep. Inschrijven & betalen ten laatste 2 weken voor datum. *Elcker-Ik abonnement niet van toepassing Datum 1 vrijdagnamiddag op 24 april om 13u45 inkomhal museum Adres Red Star Line Museum Montevideostraat 3, 2000 Antwerpen (Eilandje) Code ACT 363 Bijdrage 15 euro: gids & inkom inbegrepen* E-I Abonnement niet van toepassing Datum 1 dinsdagnamiddag op 19 mei om 14u45 inkomhal museum Adres Red Star Line Museum Montevideostraat 3, 2000 Antwerpen (Eilandje) Code ACT 364 Bijdrage 15 euro : gids & inkom inbegrepen * E-I Abonnement niet van toepassing Begeleiding Stadsgids ELCKER-IK CENTRUM 15

14 FILOSOFIE Leesclub Streven De Leesclub Streven komt één keer per maand samen. Aan diegenen die al lid zijn wordt gevraagd hun lidmaatschap te vernieuwen. De groep blijft beperkt Voor wie nog geen lid is hierbij een uitnodiging om zich in te schrijven Het tijdschrift Streven brengt per maand vier à vijf uitgebreide artikels over allerhande maatschappelijke onderwerpen. Streven is een goudmijn (cfr. voor wie op de hoogte wil blijven van de laatste ontwikkelingen in zake filosofie, theologie, spiritualiteit, wetenschap en cultuur in het algemeen. Datum 1 woensdagvoormiddag op 22 april om 10u Code FIL 319 Datum 1 woensdagvoormiddag op 20 mei om 10u Code FIL 320 Datum 1 woensdagvoormiddag op 17 juni om 10u Code FIL 321 Bijdrage 5 euro voor een exemplaar van het tijdschrift Streven Begeleiders: een van de volgende personen: Anne-Marie Estor, André Truyman, Joppy Schiltz, Hugo Ongena Tekst en uitleg Een nieuwe reeks filosofie die maandelijks plaatsvindt. De focus ligt op boeken en teksten. De deelnemers worden deskundig begeleid bij de kennismaking met min of meer befaamde leerstukken uit oude of meer recente klassiekers van de filosofie en dit aan de hand van de bronteksten (in het Nederlands). Velen zullen ooit gehoord hebben van de onbewogen beweger van Aristoteles, van Descartes befaamde Ik denk, dus ik ben of de strenge eisen van Kants categorisch imperatief. Maar wie heeft de teksten gelezen? Tekst en Uitleg is een uitnodiging om soms moeilijke bronteksten beter te begrijpen. De gekozen tekstfragmenten worden tijdens de bijeenkomsten ter beschikking gesteld. Alle delen van deze reeks kunnen onafhankelijk van elkaar gevolgd worden. Nietzsche: Wat is voornaam? Voorbij goed en kwaad (hoofdstuk 9) Friedrich Nietzsche probeert te denken voorbij goed en kwaad: hij speurt naar de onverkwikkelijke oorsprong van fundamentele ideeën en idealen van onze Europese cultuur. Daardoor ondermijnt hij wat ook de grondslag van ons dagelijks leven en samenleven in Europa is: het christendom natuurlijk, maar ook moraal, wetenschap, kunst en zelfs democratie en gelijkheid en vrijheid. In de plaats daarvan stelt hij voornaamheid. Wat is dat voornaamheid? Wat is precies de oorsprong van onze idealen? En welke conclusies kunnen we trekken uit Nieztsches analyse en zijn verheerlijking van het aristocratische leven en de voornaamheid voor ons eigen al te menselijke bestaan? Op die vragen zoeken we een antwoord in het negende en laatste hoofdstuk, met als titel Wat is voornaam, uit Voorbij goed en kwaad (in de vertaling van Thomas Graftdijk) Datum 1 dinsdagavond op 28 april om 20u Code FIL 322 Spreker prof. dr. Tim Heysse, Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KU Leuven Friedrich Nietzsche 16 ELCKER-IK CENTRUM

15 George Berkeley: Zijn is waargenomen worden Drie Dialogen tussen Hylas en Philonous De Ierse bisschop en filosoof Berkeley hoort samen met Locke en Hume tot het klassieke Engelse empirisme. Hij knoopt aan bij de basisideeën van Descartes en Locke en probeert deze zo radicaal en consequent mogelijk verder te denken. Dit leidt in zijn filosofisch hoofdwerk The Principles of Human Knowledge tot een standpunt dat immaterialisme of subjectief idealisme wordt genoemd, en dat heel beknopt geformuleerd is in de leuze Zijn is waargenomen worden (esse est percipi). Berkeleys ideeën beïnvloedden Hume en Schopenhauer en bleven tot in de twintigste eeuw werkzaam, voornamelijk bij de wetenschapper en filosoof Ernst Mach. In zijn Drie Dialogen licht Berkeley zijn argumenten bijzonder helder in de vorm van een fictief gesprek toe om de talrijke misvattingen van zijn filosofie recht te zetten. Datum 1 dinsdagavond op 2 juni om 20u Code FIL 323 Spreker dr. Joachim Leilich, prof. em. wijsbegeerte UA George Berkeley De andere kant van Kants Verlichtingsschrift I. Kant: Wat heet verlichting? Kants Was ist Aufklärung? begint met de beroemde woorden: verlichting is de bevrijding van de mens uit zijn zelfveroorzaakte onmondigheid. Maar Kants tekst over verlichting is meer dan een poging om de eigenheid van een tijdvak te definiëren. Hoewel de tekst in de meeste edities maar enkele bladzijden beslaat, bespreekt Kant er een brede waaier aan thema s. Hij analyseert de grenzen van gehoorzaamheid aan autoriteit, behandelt het belang van publiek debat en reflecteert over tolerantie en religieuze vrijheid. Deze sessie biedt de deelnemer inzicht de veelzijdigheid van Kants tekst. Datum 1 dinsdagavond op 23 juni om 20u Code FIL 324 Spreker dr. Liesbet Vanhaute, Centrum voor Ethiek, UA Waarheid en Methode H.G. Gadamer Immanuel Kant In een traditie binnen de filosofie, die hermeneutiek wordt genoemd staat de vraag centraal wat moet worden verstaan onder interpretatie. Naast deze vraag, stelt de hermeneutiek daarmee samenhangende vragen aan de orde, als: wat gebeurt er in het proces van interpreteren? Wat kunnen we zeggen over de resultaten van het proces van interpretatie? Zijn die resultaten waar, en wat zouden we in dit verband onder waarheid moeten verstaan? Zijn die resultaten objectief? Enzovoorts Het woord hermeneutiek is afgeleid van het Griekse hermeneuein, dat verklaren of vertolken betekent. In dat Griekse woord vinden we de naam terug van Hermes, de boodschapper van de goden in de Griekse mythologie, die niet alleen boodschappen moest overbrengen naar de mensen, maar ook tot taak had die boodschap begrijpelijk te maken. Juist de laatste decennia heeft de hermeneutiek veel opgang gemaakt in de filosofische wereld en een belangrijke bijdrage daaraan is geleverd door de Duitse filosoof Hans-Georg Gadamer ( ), onder meer met zijn meest bekende boek Waarheid en Methode (1960). In deze lezing wordt geprobeerd, de bijdrage van Gadamer aan de hermeneutische traditie te plaatsen in de context van deze traditie. Daarbij wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van deze traditie, maar ook aan Paul Ricoeur en Jürgen Habermas als critici van Gadamer. Datum 1 donderdagnamiddag op 30 april om 13u30 Code FIL 325 Spreker Herman Simissen fac. cultuur- en rechtswetenschappen van de Open Universiteit, hoofdredacteur van het maandblad Streven Hans-Georg Gadamer ELCKER-IK CENTRUM 17

16 In de schaduw van de verlichting Waar sputtert de lang beloofde sprong van welvaart naar welzijn? Wat doet de angst voor welvaarts- en controleverlies met de westerse mens? Kunnen we met onze grijze hersencellen álle problemen -ook immateriële, psychische en maatschappelijke en ethische problemen-oplossen? Kan de huidige rationele benadering van mens en samenleving het welzijn en de moraliteit waarborgen? De westerse obsessie met controlisme en rationaliteit maakt dat we alle andere kennisbronnen zijn gaan kleineren. Met vervreemding en verzuring tot gevolg. Onze westerse maatschappij zit gewrongen in de overdrive-ing van de rationaliteit en de bagatellisering van de relationaliteit. Ambacht en meesterschap maken plaats voor de telegeleide instrumens. Volgens welzijnswerker Eddy Van Tilt maken we de cruciale vergissing dat de methodes van de positieve wetenschappen (die in de materiële wereld voor waanzinnige technologische realisaties en voor bergen welvaart hebben gezorgd) ook onze immateriële wereld zouden kunnen schragen en perfectioneren. Datum 1 dinsdagnamiddag op 26 mei om 13u30 Code FIL 326 Spreker Eddy Van Tilt, psycholoog, criminoloog, auteur Martha Nussbaum over politieke emoties Over emotionele politici wordt vaak smalend gedaan: ze zouden cinema verkopen, of zich laten meevoeren door irrationele instincten. Maar voor de Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum is emotie helemaal niet tegengesteld aan rationaliteit. Sinds het begin van haar carriere als moraalfilosofe heeft ze een cognitieve emotietheorie verdedigd (ze zegt dat emoties een vorm van kennis belichamen). In haar nieuwste boek Political Emotions. Why Love Matters For Justice (vertaald als Politieke emoties. Waarom een rechtvaardige samenleving niet zonder liefde kan, 2013) argumenteert ze dat de veronderstelde tegenstelling tussen emoties en politieke correctheid evenmin correct is. Politiek heeft volgens haar net heel veel met emoties vandoen, en zo hoort het ook. Meer bepaald pleit Nussbaum ervoor dat we liefde een centrale rol toebedelen in politiek. Liefde is volgens haar immers de basis voor een rechtvaardige samenleving. Maar wat bedoelt Nussbaum met liefde? Moeten wij alle burgers van België graag zien? En kunnen we dat wel? Leidt liefde niet net tot partijdigheid en morele blindheid in plaats van tot rechtvaardigheid? Is er volgens Nussbaum ook plaats in de politiek voor de emoties kwaadheid, jaloezie en angst? Wanneer we haar theorie op de Belgische samenleving toepassen, rijst de vraag: Is er te weinig liefde in de Belgische samenleving? Zou de Belgische politiek emotioneler moeten worden? In deze lezing onderzoeken we het verschil tussen emotionele politici en politieke emoties, en vragen we ons in het bijzonder af welke rol liefde moet spelen in een rechtvaardige samenleving. Datum 1 woensdagnamiddag op 27 mei om 13u30 Code FIL 327 Bijdrage Spreker 10 euro prof. dr. Katrien Schaubroeck, docent departement wijsbegeerte, UA Martha Nussbaum Emoties en verlangens Van Madame Bovary wordt wel gezegd dat ze niet zozeer verlangens koesterde, maar dat ze de emoties wilde ervaren die intreden wanneer verlangens vervuld worden. Ze wilde bijvoorbeeld niet een kind ter wereld brengen, maar de emoties voelen van het moederschap. Daarbij had ze een rozig beeld van die emoties, waardoor de praktijk van het moederschap nogal tegenviel. We kunnen hieruit de les trekken dat emoties en verlangens niet met elkaar verward dienen te worden. Over dat onderscheid gaat het in deze lezing. Datum 1 donderdagnamiddag op 28 mei om 13u30 Code FIL 283 Spreker Frans Jacobs, prof. em. wijsgerige ethiek Univ. Amsterdam 18 ELCKER-IK CENTRUM

17 Charles Taylor Charles Taylor is een van de nog levende meest veelzijdige denkers. Zijn geschriften over multiculturalisme sluiten aan bij zijn politiek engagement. Met zijn magistrale studie Bronnen van het zelf trad hij op de voorgrond als een uiterst deskundige en originele ethicus. Zijn meest recente studie, waarop ingeleid wordt, draagt als titel Een seculiere tijd. Het betreft de volgende vraag: rond 1500 was iedereen in West-Europa als vanzelfsprekend katholiek. In onze tijd kijkt men verwonderd op wanneer iemand zich katholiek noemt. Vanwaar deze verandering? De inzichten van Taylor bevatten een vernieuwde kijk op de secularisatie. Datum 1 woensdagnamiddag op 6 mei om 13u30 Code FIL 328 Spreker Koen Boey, prof. em. filosofie UA Charles Taylor WETENSCHAP Bezoek aan de grootste bio-energieplantage van de Benelux Sinds 2010 bestudeert het PLECO-onderzoekscentrum van de Universiteit Antwerpen een plantage van snelgroeiende populieren. De populieren worden om de 2 jaar geoogst en verwerkt tot snippers die worden gebruikt voor de productie van groene warmte en/of groene elektriciteit. We bezoeken de plantage (met laarzen of stevige stapschoenen!) en de meetmast. Vanop deze meetmast worden de concentraties en uitwisselingen van 5 broeikasgassen opgevolgd. Er wordt informatie verschaft over de balans van broeikasgassen, over het energetisch rendement en over de haalbaarheid van hernieuwbare (bio-)energie. Plaats van afspraak: Bosstraat 31, 9080 Lochristi. Gelieve zoveel mogelijk te carpoolen om het aantal auto s ter plaatste te beperken Datum 1 zondagnamiddag op 10 mei om 14u Code WET 303 * Elcker-Ik abonnement is niet van toepassing Begeleiding Marilyn Roland, post-doctoraal onderzoeker UA De kosmologie van Einstein en de aanpassingen van het kosmische model Sinds de kosmologie van Einstein heeft het kosmische model al talrijke aanpassingen ondergaan. Aanpassingen die telkens beter aansluiten bij de waarnemingen. Het beeld is daardoor vrij complex geworden. Het ontrafelen ervan en de verschillende fasen duidelijk in beeld brengen, tot de huidige toestand, is het onderwerp van deze uiteenzetting. Data 2 donderdagnamiddagen op 4 en18 juni om 13u30 Code WET 304 Bijdrage 20 euro Spreker Charles Ramsdonck,, ingenieur elektronica Albert Einstein ELCKER-IK CENTRUM 19

18 Integratie, zit dat wel goed? Wat bedoel je daarmee; hoe verliep het van prehistorie naar historie? Kan je bloemkool met witte saus maken? Is dit wel de juiste vraag om te achterhalen of iemand goed geïntegreerd is in onze maatschappij (want men bedoelt bechamelsaus natuurlijk)? Waar hebben we het hier over, over maatschappij (en waar liggen de grenzen: in Antwerpen, Vlaanderen, België, Europa ) of over cultuur? Je kan proberen je er diplomatiek uit te praten met het antwoord dat het om onze multiculturele maatschappij gaat. Maar dat blijft vaag en onbehaaglijk. We voelen aan dat we er zo nog niet komen. Aanvoelen valt terug op onze geaardheid als mens. Om dit te begrijpen moeten we de lijn terugtrekken, over de historische tijden heen, naar ons prehistorisch verleden. Nu, in de 21ste eeuw, is er voldoende wetenschappelijk materiaal dat een beeld geeft van ons natuurlijk gedrag als migrant tussen onze medemens en als medemens tussen migranten. Nabestaanden zijn niet noodzakelijk fotokopieën; veelzijdig is wat anders dan eenzijdig. Vanuit evolutionair perspectief moeten we vaststellen dat heel wat mensen, beleidsmakers inbegrepen, een compleet foute invulling geven aan integratie en dus ook aan hun beleid. Als hun beleid ook het onze wordt, loopt er iets fout en komen er botsingen van. Datum 1 woensdagavond op 24 juni om 20u Code WET 305 Spreker Johan Mertens, prof. em. evolutionaire biologie, Univ. Gent INFORMATICA Gebruik van Picasa Picasa is een gratis service van Google. Het is een programma om foto s te bewerken zoals Photoshop. De foto s kunnen in een online web album (Picasa Web Albums) worden gezet, afgedrukt, of via worden verstuurd. Het programma importeert automatisch foto s uit digitale camera s en kent net als andere fotobewerkingsprogramma s diverse bewerkings-mogelijkheden waaronder bijsnijden, invoegen van tekst, rode ogen verwijderen, rechtzetten, helderheid en contrast bewerken, lichtintensiteit veranderen en kleurbalans wijzigen, enz. Daarnaast zijn er enkele extra s, waaronder het maken van een fotocollage en een screensaver maken met eigen foto s. Een concurrent van Picasa zijn Gimp en Flickr. Voorkennis: basiskennis van computer. Datum 2 maandagnamiddagen op 27 april en 4 mei om 13u30 Code JCO 526 Bijdrage 20 euro Lesgever Jos Vereecken Hoe foto s en filmpjes van camera naar computer Ik heb een fototoestel of camera gekocht maar weet niet hoe ik deze moet aansluiten. Hoe moet ik nu die foto s in mappen zetten of een fotoalbum maken op mijn computer. Hoe een foto via mail versturen. Wat heb ik daar voor nodig zowel hardware (bv. kabel) als software(programma). Voor deze workshop kan u best uw toestel meebrengen. Datum 1dinsdagvoormiddag op 28 april om 9u30 Code JCO 527 Datum 1 woensdagnamiddag op 10 juni om 13u30 Code JCO 528 Lesgever Jos Vereecken 20 ELCKER-IK CENTRUM

19 Tablet, is dat iets voor mij? Wat ga ik kopen een laptop of een tablet, wat is het meeste geschikte voor mij. Welke verschillen zijn er zowel in grote als met het besturingssysteem ( Apple, Androïd of Win 8) Of stelt u zich de vraag wat kan ik ermee doen? Op dergelijke vragen zullen we samen trachten een antwoord te geven. Voorkennis: geen Datum 1 dinsdagnamiddag op 28 april om 13u30 Code JCO 529 Lesgever Jos Vereecken YouTube en Instagram YouTube is een website waar de gebruiker filmpjes kan publiceren, maar daarvoor zijn auteursrecht afstaat. De slagzin van de website is YouTube, Broadcast Yourself. De beste momenten van de wereld vastleggen en delen. Instagram is een snelle, mooie en leuke manier om je leven te delen met je vrienden en familie. Maak een foto of video, kies een filter om de look en feel te veranderen en plaats je creatie vervolgens op Instagram. Zo gemakkelijk is het! Je kunt alles zelfs delen op Facebook, Twitter, Tumblr en meer. Het is een nieuwe manier om de wereld te zien. Instagram is een gratis mobiele app om digitale foto s of video s uit te wisselen middels mobiele apparaten. De foto s en video s kunnen digitaal gefilterd worden en uitgewisseld op sociaalnetwerksites, zoals die van Instagram zelf. Instagram levert in tegenstelling tot de standaard langwerpige foto s van mobiele telefoons (met een beeldverhouding van 4:3) vierkante foto s af, net als de Kodak Instamatic en de Polaroidcamera. Datum 1 vrijdagvoormiddag 5 juni om 9u30 Code JCO 552 Lesgever Jos Vereecken Gebruik van een tablet Een tablet hoeft niet onder te doen voor een ultrabook, of een laptop. Met moderne tablets kan je bijna alles wat je op een gewone computer ook zou kunnen doen: en, websurfen, gamen, brieven tikken, muziek luisteren, internetbankieren, videobellen, films bekijken. Door zijn vorm en techniek is een tablet ook geschikt voor nieuwere toepassingen als: het lezen van elektronische boeken en tijdschriften, games waarbij je met bewegingen van de tablet het spel kunt besturen. Maar hoe werkt dit allemaal? In de tweede les wordt er uitgelegd hoe je apps moet downloaden, verwijderen. Welke instellingen, aansluitingen er zijn, hoe je mappen moet creëren enz Eigen tablet meebrengen, geen ipad!! Voorkennis: geen Datum 2 dinsdagnamiddagen op 5 en 12 mei om 13u30 Code JCO 530 Bijdrage 20 euro Datum 2 woensdagnamiddagen op 17 en 24 juni om 13u30 Code JCO 531 Bijdrage 20 euro Lesgever Jos Vereecken ELCKER-IK CENTRUM 21

20 ipad van Apple Het gebruik van een Apple ipad voor beginners. Eigen ipad meebrengen. Data 2 maandagnamiddagen op 11 en 18 mei om 13u30 Code JCO 532 Bijdrage 20 euro Data 2 vrijdagnamiddagen op 5 en 12 juni om 13u30 Code JCO 533 Lesgever Jos Vereecken Windows 8 Bijna dertig jaar nadat de eerste versie van Windows uitkwam, verandert Windows 8 de interface van onze computers behoorlijk drastisch. Vanaf nu spreek je ook niet meer over programma s, maar over apps. De grens tussen gewone computers en tablets en smartphones vervaagt dus. Omdat de overstap niet vanzelfsprekend is en het nieuwe besturingssysteem heel wat leuke mogelijkheden met zich meebrengt, laat ik je stapsgewijs kennis maken met Windows 8. In deze workshop tonen we hoe je inlogt, enkele instellingen aanpast en programma s installeert. Zo kan je alvast aan de slag met Windows 8. Voorkennis: kennis van de computer Datum 1 dinsdagvoormiddag op 12 mei om 9u30 Code JCO 534 Datum 1 maandagnamiddag op 15 juni om 13u30 Code JCO 535 Lesgever Jos Vereecken Virussen en antivirusprogramma s Wat zijn virussen? Moet ik een antivirusprogramma installeren op mijn computer en waarom? Tegenwoordig worden we meer en meer belaagd door beestjes die onze computer binnendringen. Maar wat is een computervirus eigenlijk en hoe functioneert het? Hoe kunnen we deze voorkomen, welke antivirussoftware kan ik gebruiken? Wat is spam, spyware, malware.? Is het sproeien of snoeien? Voorkomen is beter dan genezen. Voorkennis: kennis van de computer Datum 1 woensdagnamiddag op 13 mei om 13u30 Code JCO 536 Lesgever Jos Vereecken Gebruik van Outlook en , chat, MSN, Google, browsers, hebben te maken met het internet. Mail, Live Mail of Outlook de configuratie en handelingen voor het beheer van je mail, agenda, planning en contactpersonen. Hoe kan ik foto s in bijlage mee versturen. Delen van de informatie en je agenda met andere. Datum 1 dinsdagvoormiddag op 19 mei om 9u30 Code JCO 537 Lesgever Jos Vereecken 22 ELCKER-IK CENTRUM

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson De Jefferson Bijbel Thomas Jefferson Vertaald en ingeleid door: Sadije Bunjaku & Thomas Heij Inhoud Inleiding 1. De geheime Bijbel van Thomas Jefferson 2. De filosofische president Het leven van Thomas

Nadere informatie

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014 @ KureghemNet is een project van MAKS vzw Computerles Programmaboekje sep dec 2014 2 Iedereen mee met de PC Heb je nog nooit een computer gebruikt en wil je de basis leren? Zoek je werk of wil je beter

Nadere informatie

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen

Nadere informatie

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS? AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op

Nadere informatie

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Enkele vragen aan Kristin Harmel Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt

Nadere informatie

JANUARI 2015 JANUARI - FEBRUARI - MAART APRIL 2015. 01/01/15- Cafetaria gesloten 13/01/15 Bloemschikken Maria heeft weer een mooi idee

JANUARI 2015 JANUARI - FEBRUARI - MAART APRIL 2015. 01/01/15- Cafetaria gesloten 13/01/15 Bloemschikken Maria heeft weer een mooi idee + ACTIVITEITENKALENDER JANUARI - FEBRUARI - MAART APRIL 2015 JANUARI 2015 01/01/15- Cafetaria gesloten 04/01/15 13/01/15 Bloemschikken Maria heeft weer een mooi idee 14/01/15 Spelletjesnamiddag Uno, Rummikub,

Nadere informatie

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, open-school Niet op de openbare weg gooien Kennismaking met computer en internet (3 lessen van 3 uur) Je hebt nog nooit op de computer gewerkt en

Nadere informatie

Is een Europese islam mogelijk?

Is een Europese islam mogelijk? Brahim Laytouss Imam, islam theoloog Is een Europese islam mogelijk? De islam is steeds prominenter aanwezig in de Europese samenlevingen, zoveel is duidelijk. Maar islamitisch extremisme en religieus

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

Vrijheid daar strijd je voor Symposium 21 Mei 2015 Van 14.00 17.00 uur Bredero College Amsterdam

Vrijheid daar strijd je voor Symposium 21 Mei 2015 Van 14.00 17.00 uur Bredero College Amsterdam Vrijheid daar strijd je voor Symposium 21 Mei 2015 Van 14.00 17.00 uur Bredero College Amsterdam Beste mensen, Uitnodiging Stichting Spanje 1936-1939 nodigt u uit om op donderdag 21 mei a.s. het Symposium

Nadere informatie

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien

Nadere informatie

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw

Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het

Nadere informatie

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015 Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je

Nadere informatie

Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander

Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Amsterdam, juni 2017 Beste Axel Honneth, Iedere keer als ik in Duitsland ben zoek ik een Duits boek op. Ik ben opgegroeid met de Duitse cultuur en

Nadere informatie

SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.

SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,

Nadere informatie

Social Media. De definitie

Social Media. De definitie Social Media De definitie Sociale media is een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie, de inhoud verzorgen. Hoofdkenmerken

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek

Nadere informatie

LEZING (in het Nederlands en in het Engels) π Donderdag 18 maart 2010 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere

LEZING (in het Nederlands en in het Engels) π Donderdag 18 maart 2010 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere Als westerlingen en christenen voelen we ons soms sterk aangetrokken tot het mysterieuze Oosten. Wat trekt ons daar zo aan, waarom, en wat zijn de consequenties voor ons eigen geloof en cultuur? LEZING

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Klassieke Talen (2de en 3de graad ASO) Leerlingprofiel Je leest graag, je wil je taalvaardigheid versterken, en je hebt interesse in cultuur en maatschappij? Een

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane

Nadere informatie

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, open-school Niet op de openbare weg gooien Opnieuw op volgende locaties: Albertschool Ooststraat 29 OC De Schelpe Elisabethlaan 32 Violierenlaan

Nadere informatie

Nieuw-Atlantis. Francis Bacon. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij

Nieuw-Atlantis. Francis Bacon. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij Nieuw-Atlantis Francis Bacon Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij Inhoud Inleiding De kanselier die de wetenschap veranderde Bacons leven en oeuvre Inspiratie en invloeden Plato, Thomas More, Lucianus,

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

Descartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)

Descartes schreef dat er geen ander land was où l'on puisse jouir d'une liberté si entière (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten) Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek

Nadere informatie

Dialogisch verstaan tussen mensen uit verschillende culturen

Dialogisch verstaan tussen mensen uit verschillende culturen 9 Inleiding Hoe creëren wij een sfeer in onze steden waar iedereen zich thuis voelt? Hoe gaan we om met verschillende culturele feesten en bijbehorende rituelen? Hoe gaan we om met ons gemeenschappelijk

Nadere informatie

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een

Nadere informatie

1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...

1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN... HET CONGRES VAN WENEN 1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...7 3.1. Het Congres van Wenen en de restauratie Het

Nadere informatie

Computerlessen voorjaar 2014

Computerlessen voorjaar 2014 GEMEENTELIJKE ADVIESRAAD VOOR SENIOREN Secretariaat : Astridplein 17, 9150 Bazel 03 740 04 08 - secretariaat.senior@gmail.com Informatie : http://users.telenet.be/kruibeke Voorzitter : Levien Foubert 03

Nadere informatie

Relatie <> Religie. Beste Galsem,

Relatie <> Religie. Beste Galsem, RelatieReligie BesteGalsem, Hetfeitdatjouwpatientnuopeenchristelijkevenementisisnietongevaarlijk.Hetgeestelijke levenvanjouwpatientzalgrotesprongenmakennaarhetkampvandevijandtoe.watikjou aanraadisomditnietafteremmen,maaromdittebederven.brengjouwpatientincontactmet

Nadere informatie

Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte.

Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Samenvatting door A. 2079 woorden 29 juni 2014 6,4 2 keer beoordeeld Vak Anders H1 Ethiek (ethos = gewoonte/zede) wil nadenken over en zich bezinnen op de levenshouding, het handelen en de gewoonte. Moraal

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Afgelopen maandag hebben we met de deelnemers van de kring Eigentijds Bijbellezen Paasverhalen gelezen. Vier verhalen van de opstanding, verteld door

Nadere informatie

Geachte docent, Met vriendelijke groeten, Medewerkers van Stichting Vredesburo Eindhoven

Geachte docent, Met vriendelijke groeten, Medewerkers van Stichting Vredesburo Eindhoven Geachte docent, Door moderne communicatiemiddelen zijn we tegenwoordig verbonden met alle plekken op aarde. We zien de opstanden in de Arabische wereld net zo makkelijk aan ons voorbijtrekken, als het

Nadere informatie

Gerecht van je keuze. Kaarten op tafel. Hartstochten en verlangens. Uit je eigen keuken. Om aan te proeven. je eigen onderwerp

Gerecht van je keuze. Kaarten op tafel. Hartstochten en verlangens. Uit je eigen keuken. Om aan te proeven. je eigen onderwerp Uit je eigen keuken Gerecht van je keuze je eigen onderwerp We gaan rond de tafel met elkaar in gesprek over dat onderwerp dat jij graag aan wil kaarten in gezelschap van een groep vrienden en bekenden

Nadere informatie

Publieksforum: 30 burgers in dialoog over genetische tests

Publieksforum: 30 burgers in dialoog over genetische tests Z I T H E T I N MIJN GENEN? Publieksforum: 30 burgers in dialoog over genetische tests BELGIË 2003 Wetenschap en samenleving dagen elkaar uit Citaten uit het colloquium Testen van mensen, georganiseerd

Nadere informatie

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie

Nadere informatie

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Beste mensen, De meimaand is een mooie maand. Mei betekent zon en voorjaar, het betekent weer buiten kunnen zitten. Maar de maand mei betekent ook denken

Nadere informatie

Toespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie

Nadere informatie

GODSDIENSTWETENSCHAPPEN

GODSDIENSTWETENSCHAPPEN GODSDIENSTWETENSCHAPPEN Het programma Godsdienstwetenschappen omvat drie onderdelen en is als volgt verdeeld over de jaren 1 en 2: Jaar1: - Nieuwe spiritualiteit grensverkeer tussen Oosterse en Westerse

Nadere informatie

1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...

1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN... HET CONGRES VAN WENEN 1. WAT VOORAFGING...1 2. HET CONGRES VAN WENEN...2 2.1. BESLISSINGEN...3 2.2. GEVOLGEN...6 2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN...7 3.1. Het Congres van Wenen en de restauratie Het

Nadere informatie

Kandidatuur lezersraad Het Nieuwsblad

Kandidatuur lezersraad Het Nieuwsblad 1 of 11 25/09/2015 9:48 Kandidatuur lezersraad Het Nieuwsblad *Vereist 1. Voornaam * 2. Achternaam * 3. Geslacht * Man Vrouw 4. Gemeente * 5. Postcode * 6. Adres * (Straat & huisnummer) 7. Telefoonnummer

Nadere informatie

Neem nu even tijd om de Heilige Geest te vragen je te helpen bij deze studie en inzicht te geven in zowel het Woord als in je eigen leven.

Neem nu even tijd om de Heilige Geest te vragen je te helpen bij deze studie en inzicht te geven in zowel het Woord als in je eigen leven. Doel B: Relatie met Jezus de Koning : studenten ontwikkelen zich, vanuit een persoonlijke overtuiging, als leerling, vertrouweling en toegewijde volgeling van Jezus op elk terrein van hun leven. Doel van

Nadere informatie

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen problemen schoolagenda gratis onderwijs schoolplicht inschrijving kleuterschool buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen Onderwijs In België zijn kinderen verplicht naar school te gaan van 6 tot 18

Nadere informatie

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen

Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.

Nadere informatie

Even kijken waar wij staan?

Even kijken waar wij staan? Even kijken waar wij staan? Het is nieuw omarmen of verwerpen? Het is wel een beetje eng! Ik heb geen zin om via Facebook te vernemen dat iemand een moeilijke stoelgang heeft. Privé is Privé en dat blijft

Nadere informatie

Computer-, tablet- en smartphonelessen in Merksplas vanaf februari 2019

Computer-, tablet- en smartphonelessen in Merksplas vanaf februari 2019 Computer-, tablet- en smartphonelessen in Merksplas vanaf februari 2019 In februari 2019 starten we weer met een nieuwe reeks computerlessen in Merksplas. De lessen gaan door in het GC de MARc/kT, in het

Nadere informatie

Computer - cursus Voorjaar 2014

Computer - cursus Voorjaar 2014 Computer - cursus Voorjaar 2014 Brechtse dienstencentra LDC Het Sluisken Gasthuisstraat 11 2960 Brecht 03 330 11 20 CE 2217 LDC De Lindeboom Kerklei 18 a 2960 Sint-Job-in-'t-Goor 03 667 14 00 CE 2626 Beste

Nadere informatie

Voorbereidende les bij:

Voorbereidende les bij: Voorbereidende les bij: 1 U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal

Nadere informatie

jaarcursussen GC t Blikveld

jaarcursussen GC t Blikveld jaarcursussen GC t Blikveld 2013 2014 Elk jaar opnieuw staan een dertigtal enthousiaste lesgevers klaar om onze jaarcursussen aan geïnteresseerde deelnemers aan te bieden. Onderstaande cursussen vinden

Nadere informatie

Een instrument om onze samenleving echt te veranderen, zo noemt hij het vurig gewenste lidmaatschap.

Een instrument om onze samenleving echt te veranderen, zo noemt hij het vurig gewenste lidmaatschap. Speech voor de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Ingrid van Engelshoven, bij onthulling Erfgoedlabel Verdrag van Maastricht, op 9 mei 2018 Beste mensen, Pak je hier vanmiddag in Maastricht

Nadere informatie

Opnieuw op volgende locaties: Starten in januari februari maart april mei juni. Inschrijven vanaf 5 januari. Albertschool Ooststraat 29 (Centrum)

Opnieuw op volgende locaties: Starten in januari februari maart april mei juni. Inschrijven vanaf 5 januari. Albertschool Ooststraat 29 (Centrum) Albertschool Ooststraat 29 (Centrum) OC De Blomme Chrysantenstraat 30 (Stene/Konterdam) OC De Schelpe Elisabethlaan 32 (Mariakerke) t Viooltje Violierenlaan 3B (Mariakerke/Raversijde) De Spuikom Dokter

Nadere informatie

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets 11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen

Nadere informatie

Geloven in Jezus Christus

Geloven in Jezus Christus Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere

Nadere informatie

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school

V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende. open-school V.U.: Kristof Beuren, stadssecretaris, Vindictivelaan 1, Niet op de openbare weg gooien open-school Opnieuw op volgende locaties: Albertschool Ooststraat 29 OC De Blomme Chrysantenstraat 30 OC De Schelpe

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 10: tijd van televisie en computer Verslag door Lotte 1361 woorden 19 juni 2017 6,2 10 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van televisie

Nadere informatie

Van Bethlehem tot Golgotha

Van Bethlehem tot Golgotha Van Bethlehem tot Golgotha Het Mysterie van Inwijding Esoterische Begrippen Elly Lichtenberg De Bijbel, een mystiek verhaal of..? Deel I De Bijbel: een mystiek verhaal of..? Is het evangelieverhaal juist?

Nadere informatie

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014 Even voorstellen: Mijn naam is Marcel van Leeuwen, ben van oorsprong hovenier, en tuincentrum deskundige. Sinds eind jaren negentig ontwerp en publiceer ik ook websites. Nadat ik ben overgestapt naar Wordpress

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Unicef Hoofdstuk 1: Geschiedenis van Unicef Unicef is de Kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties (VN). De Verenigde Naties zijn een verbond van (bijna) alle landen van de wereld. Deze landen hebben

Nadere informatie

PUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING

PUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING PUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING Het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (ucsia) organiseert in samenwerking met

Nadere informatie

Oud maar niet out. Denken en doen met de Oudheid vandaag. 95180_Oud maar niet out_vw.indd 1 13/03/12 10:24

Oud maar niet out. Denken en doen met de Oudheid vandaag. 95180_Oud maar niet out_vw.indd 1 13/03/12 10:24 Oud maar niet out Denken en doen met de Oudheid vandaag 95180_Oud maar niet out_vw.indd 1 13/03/12 10:24 95180_Oud maar niet out_vw.indd 2 13/03/12 10:24 Oud maar niet out Denken en doen met de oudheid

Nadere informatie

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en

Waarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en 1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

Nieuwe cursussen. Ons aanbod in dit voorjaar 2016:

Nieuwe cursussen. Ons aanbod in dit voorjaar 2016: Eigen Herd is officieel erkend als leercentrum van Seniorweb voor het geven van computercursussen. Op www.seniorweb.nl/lessen/leercentra vindt u meer informatie over deze leercentra voor senioren. Onze

Nadere informatie

E-mailkrantje - Computerwerkgroep - 50-plus

E-mailkrantje - Computerwerkgroep - 50-plus Inhoud: Nieuwe computers PowerPoint Fotoboeken maken Bizarre gadgets JANUARI 2015 Nieuwe computers Ze zijn er, onze nieuwe computers. 29 december 2014 geleverd en op 5 januari 2015 kon er gestart worden

Nadere informatie

Cursussen digitale vaardigheden. januari - juni 2016

Cursussen digitale vaardigheden. januari - juni 2016 Cursussen digitale vaardigheden januari - juni 2016 Een leven lang leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

Taal en digitaal Cursusprogramma

Taal en digitaal Cursusprogramma Taal en digitaal Cursusprogramma januari - juli 2017 Een leven lang blijven leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief

Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Ph.D.; Onderzoeker, auteur, sociaal ondernemer www.annickdewitt.com annick@annickdewitt.com In deze presentatie I Het ideaal: Samen leren leven II De condities:

Nadere informatie

Junior College EEN INITIATIEF VAN

Junior College EEN INITIATIEF VAN Junior College EEN INITIATIEF VAN Junior College is een initiatief van de KU Leuven en KU Leuven Kulak om wetenschap op hoog niveau tot in de klas te brengen. Modules rond wiskunde, geschiedenis en taal

Nadere informatie

Taal en digitaal Cursusprogramma

Taal en digitaal Cursusprogramma Taal en digitaal Cursusprogramma Juli - december 2016 Een leven lang blijven leren Steeds meer informatie wordt digitaal aangeboden. Goede digitale basisvaardigheden zijn een voorwaarde voor informatievaardigheid.

Nadere informatie

8*. Na de dood van Karel de Grote werd de eerste grondslag gelegd voor Grenzen in Europa. Leg uit.

8*. Na de dood van Karel de Grote werd de eerste grondslag gelegd voor Grenzen in Europa. Leg uit. Gebruik bron 1 en 2 In 1897 werd in de venen bij Yde het lijk van een ongeveer zestienjarig meisje gevonden. Deze vondst gaf aanleiding tot twee voorlopige conclusies over de leefwijze van het volk waartoe

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Heeft u m al gezien? Misschien al een stukje in gelezen? Dit jaar is er een bijzonder boek uitgekomen, en het haalde gelijk grote verkoopcijfers. Ik

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict

Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict Werkstuk door een scholier 1470 woorden 25 oktober 2003 6,8 41 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Memo-dossier Vlaams nationalisme. Hoofdvraag: Hoe ontwikkelde

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Violette van Zandbeek Social research Datum: 15 april 2011

Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Violette van Zandbeek Social research Datum: 15 april 2011 Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Naam: Violette van Zandbeek Vak: Social research Datum: 15 april 2011 1 Kennis, hoe te benaderen en hoe te funderen..? Als onderdeel van het vak social research

Nadere informatie

De betekenis van de 16e eeuwse Reformatie vandaag

De betekenis van de 16e eeuwse Reformatie vandaag Dominee Steven Fuite Voorzitter Verenigde Protestantse Kerk België (VPKB) De betekenis van de 16e eeuwse Reformatie vandaag In 2017 is het precies 500 jaar geleden dat het Christendom in Europa diepgaand

Nadere informatie

EERSTE STAPPEN WINDOWS 8 Korte inleiding in Windows 8

EERSTE STAPPEN WINDOWS 8 Korte inleiding in Windows 8 EERSTE STAPPEN WINDOWS 8 Korte inleiding in Windows 8 Korte inleiding over de opstart en het eerste gebruik van Windows 8 Carl Maegerman www.lesgever.be INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 STAP 1 / INLOGGEN...

Nadere informatie

PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000

PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000 2015 PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000 Antwerpen In augustus 2015 vindt de negende editie

Nadere informatie

Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt. Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker

Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt. Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker Programma Welkom Voorstellen Fatma: religieuze aspecten v/e moslim

Nadere informatie

Samenvatting. Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren. Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B

Samenvatting. Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren. Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B Samenvatting Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 4; eerst publiceren dan filteren,

Nadere informatie

Stofomschrijving Deze opdracht hoort bij 2.1-3.1 en 3.2 van De Republiek in tijd van Vorsten (Geschiedenis Werkplaats).

Stofomschrijving Deze opdracht hoort bij 2.1-3.1 en 3.2 van De Republiek in tijd van Vorsten (Geschiedenis Werkplaats). Het verhaal van 1588 Bodystorming Inleiding Het jaar 1588 is een belangrijk jaar in de geschiedenis van de Republiek. De gebeurtenissen die eraan vooraf gaan worden als feiten voorgelezen en tussen de

Nadere informatie

Van mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht

Van mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht [Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel

Nadere informatie

Voorwoord 9. Inleiding 11

Voorwoord 9. Inleiding 11 inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 deel 1 theorie en geschiedenis 15 1. Een omstreden begrip 1.1 Inleiding 17 1.2 Het probleem van de definitie 18 1.3 Kenmerken van de representatieve democratie 20 1.4 Dilemma

Nadere informatie

Mijn familie, mijn vrienden en vriendinnen en ik!

Mijn familie, mijn vrienden en vriendinnen en ik! We leven in een maatschappij met een overweldigende aanwezigheid van moderne technologische apparaten, waardoor afstanden tussen mensen vervagen en een tweede, online wereld ontstaat. De inderen van nu

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij

Nadere informatie

Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt

Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt bedoeld: het Israël dat wij ontmoeten in de bijbel en

Nadere informatie

DINGEN DIE JE MOET WETEN

DINGEN DIE JE MOET WETEN 50 Maar wat gebeurde er precies? Welke landen en mensen waren belangrijk? Dit boek staat vol met weetjes, landkaarten en foto s over een tragische periode in de wereldgeschiedenis. JIM ELDRIDGE ISBN 978

Nadere informatie

A. LEER EN TOETSPLAN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 3 Onderwerp: De Eerste en Tweede Wereldoorlog (H1 en 2) Kerndoel(en):

A. LEER EN TOETSPLAN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 3 Onderwerp: De Eerste en Tweede Wereldoorlog (H1 en 2) Kerndoel(en): A. LEER EN TOETSPLAN Vak: Geschiedenis Leerjaar: Onderwerp: De Eerste en Tweede Wereldoorlog (H1 en ) Kerndoel(en): 7. De leerling leert een kader van tien tijdvakken te gebruiken om gebeurtenissen, ontwikkelingen

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting door een scholier 568 woorden 9 juni 2016 7,3 15 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen:

Nadere informatie

Het gymnasium: iets voor jou?

Het gymnasium: iets voor jou? Het gymnasium: iets voor jou? Stel jezelf eens de vraag... Ben ik nieuwsgierig? Heb ik een brede belangstelling? Hou ik van onderzoeken? Ben ik gek op cultuur? Houd ik van nieuwe dingen leren? Ben ik kritisch?

Nadere informatie

stamcelonderzoek eiceldonatie van tot Een ethische reflectie over de vermarkting van het vrouwelijke lichaam congres

stamcelonderzoek eiceldonatie van tot Een ethische reflectie over de vermarkting van het vrouwelijke lichaam congres van stamcelonderzoek tot eiceldonatie Een ethische reflectie over de vermarkting van het vrouwelijke lichaam congres Zaterdag 8 december 2007 Hof van Liere Stadscampus Universiteit Antwerpen Op zaterdag

Nadere informatie

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In

Nadere informatie

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015 CBS De Bron/ Christinaplaats Christinaplaats 1 3223XE Hellevoetsluis Telefoonnummer 0181 313638 E- mail: info@cbsdebron.vcodekring.nl Website: www.cbs-debrug.nl Nieuwsbrief oktober 2015 Geachte ouders/

Nadere informatie

Achter islamisering zit een plan. Achter islamisering zit een plan.

Achter islamisering zit een plan. Achter islamisering zit een plan. Achter islamisering zit een plan Machteld Zee schreef een onderzoek over de shariaraden in Engeland en zegt nu : Achter islamisering zit een plan. Hoeveel vrijheid kunnen we geven aan het islamitisch fundamentalisme

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie