Ik lust Rita Verdonk rauw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ik lust Rita Verdonk rauw"

Transcriptie

1 van de Partij van de Arbeid 5e jaargang nummer 5 oktober 2008 RoodLedenblad Lillianne Ploumen: Spek de kas! Jet Bussemaker over de marktwerking in de zorg Sadik Harchaoui: Het gaat niet om integratie Mariëtte Hamer: Ik lust Rita Verdonk rauw Mariëtte Hamer: PvdA Tweede Kamer fractievoorzitter Sterk en sociaal

2 In 2006 werd ze lid van de PvdA in de afdeling Roermond/Roerdalen. Het verkiezingsprogramma van de PvdA sprak mij het meeste aan. In de PvdA is ook de meeste ruimte voor verscheidenheid. Dat breekt ons vaak op, maar is ook een reden waarom mensen lid zijn. Tekst Angelina Scalzo en Rutger Legeland Foto Vincent van den Hoogen de rode loper De rode loper is bedoeld voor PvdA ers die normaal gesproken achter de schermen werken. Deze keer wordt hij uitgerold voor Belinda Bakkes, commissiegriffier van de gemeente Echt-Susteren en secretaris van het afdelingsbestuur in Roermond/Roerdalen. Op een ledenvergadering riep ze dat ze nog wel wat tijd had. Ze stelde zich verkiesbaar voor het bestuurslidmaatschap en in de eerste bestuursvergadering werd haar gevraagd of ze dan ook maar secretaris wilde worden. En dat is ze dus nu sinds vorig jaar mei. Ik dacht eerst: waar ben ik nu aan begonnen? Maar nu valt het me eigenlijk reuze mee. In het begin keek ik wel een beetje de kat uit de boom. Er zitten toch mensen in zo n bestuur die al jaren ervaring hebben. Maar sinds begin dit jaar ben ik samen met wat anderen meer gaan organiseren. Zoals themabijeenkomsten voor de leden. Dat is erg leuk om te doen. Het bestuur volgt ook de fractie op de voet en heeft de ledenlijst onlangs helemaal nagebeld. Om te kijken of de gegevens nog klopten, maar ook om eens te horen wat er onder de leden leeft. Wat mij daarin opviel, was dat mensen toch lid zijn, omdat ze in de landelijke politiek geïnteresseerd zijn en niet echt in de lokale politiek. En dat terwijl de rijksoverheid steeds meer taken, zoals de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, aan de gemeente overlaat. Er zijn heel veel zaken die lokaal worden opgelost. Niet veel mensen weten dat er lokaal zoveel wordt besloten en georganiseerd. Het is dus heel belangrijk voor burgers te weten wie de raadsleden en wethouders zijn en wat ze precies allemaal doen. In 2010 zijn al weer de lokale verkiezingen en daarom zijn ze in Roermond al zachtjesaan begonnen met campagnevoorbereidingen. Weinig interesse voor de lokale politiek We doen een sterkte en zwakte analyse van de afdeling. En we denken eraan om meer werkbezoeken te gaan doen. Bijvoorbeeld bij jeugdzorginstanties. Hoe staat het ervoor? Waar zitten de problemen? Wat zijn hun oplossingen en wat hebben ze daarvoor nodig van de politiek? Het is goed om te weten te komen hoe het in de praktijk allemaal reilt en zeilt. Daarnaast bouwen we zo een netwerk op van mensen die dag in dag uit midden in de samenleving staan. 2 ROOD oktober 2008

3 inhoud BRIEVEN Met een cartoon van Peter Pontiac 5 FORUM Reacties op de stelling: Nederland kan best een aantal jaar zonder economische groei. 6 INTERVIEW Mariëtte Hamer: Na Fortuyn zijn politici een beetje napraters geworden. 10 PLATFORM Werk en de kleine ondernemer 12 PERMANENTE CAMPAGNE PvdA@work 14 PROFIEL Jet Bussemaker over haar sportieve en zware portefeuille 18 DOOR DE EEUWEN HEEN: thema s in de sociaaldemocratie 20 WATERSCHAPSVERKIEZINGEN Waterbeheer raakt iedereen 23 KINDEROPVANG PvdA-leden aan het woord 25 VIJF VRAGEN AAN Mary Fiers, wethouder wonen en ruimte in Eindhoven 26 ROOD IN DE REGIO Rotterdam en de Polen 28 2X OPINIE Peter van Heemst en het Rotterdamse integratievraagstuk Sadik Harchaoui over integratie & de rechtsstaat 30 AGENDA EN PUZZEL 32 COLUMN WOUTER BOS van de voorzitter Goed voorbeeld doet volgen Als dochter van een middenstander weet ik dat je de tering naar de nering moet zetten. Mijn ouders hadden altijd wat achter de hand voor financieel moeilijke tijden. Wij kinderen hielpen vaak mee, maar school had altijd prioriteit. Mede daardoor kon ik gaan studeren, heb ik interessante banen kunnen vinden en is mijn eigen financiële situatie nooit meer echt nijpend geweest. Ik ben daarmee een kind van de sociaaldemocratie, een kind van de verheffing. Mede dankzij ouders die de broekriem op de juiste momenten wisten aan te halen. Die solide omgang met financiële middelen is, zeker in tijden dat het financieel wat minder gaat, een groot goed. Onze partij verkeert in zulke tijden. Onze campagnekas is nog onvoldoende gevuld. Dat terwijl we de aankomende drie jaar maar liefst vijf verkiezingen moeten winnen; die voor de waterschappen, het Europees Parlement, de gemeenteraden, de Tweede Kamer en de Provinciale Staten. Een uitgelezen kans om aan Nederland te laten zien welke resultaten bereikt zijn. Op 20 september trapten we af met PvdA@work. Meer dan tweehonderd afdelingen gaan de straat op om de reacties op wederom een sociaaldemocratische begroting te peilen. Het behoud van koopkracht voor de meeste Nederlanders en voor sommigen zelfs een stijging is gezien de krimpende groei en oplopende inflatie een prestatie van jewelste! Deze permanente campagne kost naast tomeloze inzet ook geld. Daarom zal het partijbestuur volgend jaar ook een beroep op u doen. We gaan u vragen om een ander lid te werven, een donatie voor de campagne te doen of, in het geval u een volksvertegenwoordiger of bestuurder voor onze partij bent boven een bepaald politiek inkomensniveau, om iets meer te gaan afdragen dan u nu doet. Dat beroep op u kan ik alleen doen als ik zelf het goede voorbeeld geef. Wel nu, bij deze; volgend jaar voor uw partijvoorzitter loonsverhoging noch inflatiecorrectie. Sterker nog, 7,5 procent minder nettoloon. Die stort ik namelijk vooruitlopend op ons voorstel vanaf af 1 januari met liefde in onze campagnekas. Lilianne Ploumen voorzitter@pvda.nl Kijk voor de weblog van Lilianne op PS: Bestuurders en vertegenwoordigers die tot op heden nagelaten hebben de nu zeer beperkte bijdrage te betalen wil ik bij deze nogmaals, maar nu publiekelijk waarschuwen. Wie de schoen past, trekke hem aan! oktober 2008 ROOD 3

4 brieven Cartoon Peter Pontiac Heeft u Rood iets te melden? Stuur uw brief naar: Partij van de Arbeid, Redactie Rood, postbus 1310, 1000 BH Amsterdam of mail naar: rood@pvda.nl. (De redactie behoudt zich het recht voor brieven in te korten.) Nestvervuilers Al enige tijd denk ik na over het feit dat rood bedreigd wordt. Door nestvervuilers of ex-nestvervuilers zoals Marcel van Dam. Die met grote rancune de media kunnen vervuilen. Wat kunnen we daar tegenover stellen? Ikzelf heb lange tijd bij kerkelijke clubjes gewerkt die geen eigen geld hadden. Om mogelijke subsidiepotjes zover te krijgen dat ze jouw project wilden steunen had je een goed en vooral warm en betrokken verhaal nodig. Niet zo zeer de argumenten, maar het aanspreken in betrokken zijn gaf de nodige centen. Bewindslieden/Kamerleden zijn vaak te technisch om de betrokkenheid met de gewone Afval geen exportartikel Twee berichten uit de Volkskrant van 26 juli Er drijft in de Grote Oceaan een berg plastic afval met een oppervlakte van Frankrijk, Spanje en Portugal samen. En Nederland voerde in ,9 miljard kilo afval uit naar China, 2,3 miljard kilo naar Duitsland, 240 miljoen kilo naar India en 1,9 miljard kilo naar België en Luxemburg. Wellicht drijft er in de toekomst, als we op deze manier doorgaan, ook in de Atlantische Oceaan zo n reusachtige berg plastic. En wat gebeurt er met al dat afval van ons in Duitsland, China, België en Luxemburg en India? mensen te laten zien. Laat er daarom een persoon zijn die op een pakkende manier de socialistische politiek kan verwoorden. Die elke keer de invloed van nestvervuilers kan verminderen met een pakkend verhaal. Volgens mij is het alle hens aan dek, laten we niet wachten tot de verkiezingen. Dan zijn we te laat! We moeten echt geen populisme bedrijven om mensen te bereiken. Mensen die kwetsbaar zijn, moeten het gevoel en de overtuiging krijgen dat onze partij hen echt helpt. Uit eigen ervaring kan ik zeggen: zoek iemand die zelf arm is geweest, die zelf tot de grote groep van kwetsbaren heeft behoord. Het zou de partij goed doen. Irene Blankert Mijns inziens dient elk land ervoor te zorgen dat het zijn eigen afval onschadelijk maakt in plaats van het als exportartikel te beschouwen. De Partij van Europese Sociaaldemocraten moet in het Europese Parlement het voortouw nemen om er met alle mogelijke middelen voor te zorgen, dat er minder afval in het milieu terechtkomt om te voorkomen dat we verdrinken in de afvalbergen. Dat lijkt mij een heel wat belang rijker doel om na te streven dan het laten landen van een Europeaan op de maan. Ruud Kappetijn, Barendrecht Links Vooruit! Wilders is tegen de islamisering, Verdonk lost de files op (ze wil trouwens ook niet dat Sinterklaas verdwijnt). Frankrijk is vakantieland, McDonald s verkoopt hamburgers, Ikea staat voor simpel en praktisch design uit Zweden. De missie van V&D is in de huidige tijd mistig. Deze warenhuisketen heeft het (dus) moeilijk. Onze partij is een beetje V&D. Overal in de media kom ik partijleden tegen van hoog tot laag die niet bij machte lijken de missie van de PvdA in het huidige tijdsgewricht kernachtig samen te vatten. Het is in deze wereld van zapcultuur en one - liners meer dan ooit geboden dat je jezelf raak kunt typeren. Dit geldt dus ook voor ons partijconcept. Zijn wij eigenlijk wel in staat om de toegevoegde waarde van ons gedachtegoed in één woord of zin kernachtig samen te vatten? We zullen wel moeten. Het is een absolute voorwaarde voor toekomstig succes. De kiezer wil precies weten wat hij/zij van ons kan verwachten. Bovendien is het voor alle PvdA ers zelf erg handig om zo n alleszeggende oneliner te hebben. Een slogan kan dienen als een ijkpunt, dat het maken van politieke keuzes een stuk eenvoudiger maakt. Natuurlijk matig ik mij aan dé oneliner te hebben: Links Vooruit! Heel simpel. Links spreekt voor zich. Dat is politiek bedrijven met daadwerkelijke empathie voor de kwetsbare mensen in de samenleving én voor kwetsbare fenomenen (cultuurgoed, natuur). Vooruit laat zich ook helder toelichten. Wij zijn géén conservatieve partij, maar progressief. We willen ons land, onze bevolking in welvaart, kennis en welzijn opstuwen in de vaart der volkeren (en hebben hierbij ook oog voor wat er buiten onze landsgrenzen gebeurt). Met Links Vooruit! onderscheiden we ons duidelijk genoeg. Is immers het grootste deel van de volksvertegenwoordiging (SP, Wilders, Verdonk, VVD, CDA) in heel veel opzichten in zijn standpunten en oneliners anno 2008 niet heel erg behoudend? Enige probleem dat overblijft: onze naam. We worden steeds weer afgerekend op de A. Jullie zijn toch zo voor de arbeiders? Ik hoor het zo vaak dat ik er kotsmisselijk van word. Alsof we nog leven in de jaren 1930! Laten we er gewoon Sociaal-Democratische Partij Nederland van maken. Maar de internetnaam Linksvooruit.nl mag natuurlijk ook. Ubel Zuiderveld, voorzitter PvdA Winterswijk 4 ROOD oktober 2008

5 Samenstelling Michiel Reijnen Foto s De Beeldredaktie PvdA forum In het PvdA-forum drie opmerkelijke meningen van PvdA-leden over een actueel en relevant onderwerp. Bezoekers van de website konden reageren op de stelling: Nederland kan best een aantal jaar zonder economische groei. Martin Schellenberg (50, Midsland Terschelling) werkt als groepsleider in de jeugdpsychiatrie. Zelfrestrictie Het consumeerderen loslaten en weer genieten van het leven en onze leefomgeving, in plaats van hoofdzakelijk van de spullen die we kunnen kopen, vraagt een drastische omslag in ons denken en doen. Niet eenvoudig, maar op de lange termijn wellicht de enige manier om onze planeet leefbaar te houden en het welbevinden van mens en dier veilig te stellen. Het zal geen populair verhaal zijn: de mens is een gewoontedier, een verandering op gang brengen is een moeilijk proces. De beloning is echter zelfs voor deze generatie binnen bereik. Het welbevinden zal zonder twijfel toenemen als we erin slagen het voortdurend meer willen hebben niet langer als hoogste streven te zien. Het vraagt enige zelfrestrictie, dat wel... Cees Lau (67, Amsterdam) werkt momenteel als manusje van alles. Voor zijn pensioen was hij economie- en informaticadocent op een hbo. Het treft steeds dezelfde groepen Welzijn heeft alles te maken met economische groei. Een maatschappij waarin mensen langdurig en soms blijvend werkloos zijn, is schadelijk voor het welbevinden van iedereen. Het is een utopie dat we het werk in tijden van recessie beter kunnen verdelen. Alleen economische groei kan zorgen voor meer werk. Wel moeten we ervoor zorgen dat de noodzakelijke groei niet schadelijk is voor het milieu en onze leefomgeving. Een korte recessie hoeft overigens nog geen probleem te zijn, maar armoede ligt in het geval van een langer durende recessie op de loer. En dat treft helaas meestal dezelfde groepen. Erik Eggers (61, Amersfoort) is programmamanager/trainer in de waterwereld en bestuurslid van de Sociaal-Economische Raad van de Provincie Utrecht. Behoud sociale welvaartsstaat Om ook onze niet-materiële welvaart op peil te houden zijn enorme investeringen nodig in publieke voorzieningen zoals onderwijs, wetenschap, zorg, cultuur, natuur en milieu en veiligheid. De private sector is onvoldoende geneigd om deze voorzieningen te financieren, dus zullen belastingen en premies de belangrijkste dragers moeten zijn. Het langdurig uitblijven van economische groei zal de basis voor deze publieke financiering versmallen, waarmee op termijn ook de voorwaarden voor onze niet-materiële welvaart zullen verslechteren. Het venijn van de stelling zit hem daarom in de woorden een aantal jaar. We kunnen best een aantal jaren minder hard economisch groeien, maar op langere termijn is economische groei het enige recept voor behoud en onderhoud van de sociale welvaartsstaat. U Kijk voor meer reacties op > forum oktober 2008 ROOD 5

6 interview Ze leidt de fractie met verve en stort zich gepassioneerd in onderhandelingen, ze is blij met haar energieke, strijdbare Kamerleden. Een gesprek met fractieleider Mariëtte Hamer (1958), vlak voor de algemene beschouwingen, over haar leiderschap, de coalitie, Rita Verdonk, de SP en de kernthema s van de Partij van de Arbeid. Wij zijn voor houvast én vooruitgang Is uw leven veranderd sinds u de fractie leidt? Als vice-voorzitter was ik al erg actief, dus druk had ik het al. Maar men kijkt toch anders naar je. Er wordt permanent op je gelet. Even een media-spelletje: SP of GroenLinks? Daar kan ik niet uit kiezen. Als linkse partijen elkaar kunnen versterken, moeten ze dat doen. Balkenende of Rouvoet? Hmm. Ik neig naar Rouvoet. Het hangt ervan af wat je met ze wilt doen. Obama of Hillary? Ik was erg van Hillary, omdat ik het uniek vond, een vrouwelijke president, en omdat ze de strijd van vrouwen vertegenwoordigt. Maar dat doet Obama op zijn manier ook. Duyvendak of Halsema? Na wikken en wegen: Halsema. Duyvendak heeft het zichzelf erg moeilijk gemaakt. Zonde dat hij om deze zaak de Kamer moest verlaten. Ik vond dat Halsema wel snel kwam met haar veroordeling van hem én de jaren tachtig. Het ligt genuanceerder dan het nu wordt voorgesteld, ineens was elke vorm van actievoeren besmet. Goede buitenparlementaire acties kunnen de democratie versterken, al is geweld nooit goed. Het Kamerdebat over Cramer vond ik trouwens ontluisterend. Ik zou me diep schamen als ik lid was geweest van de VVD-fractie. Het gezicht van de partij: kabinet of fractie? Bos is onze partijleider, dus het gezicht van de partij. Ook vanuit de Kamer willen we een stevig PvdA-geluid laten horen. We hebben op het congres gezegd dat we ieder vanuit onze eigen verantwoordelijkheid Wouter Bos als partijleider, Lilianne Ploumen als partijvoorzitter en ik vanuit de fractie samen leiding zullen geven aan de strijdbaarheid die bijvoorbeeld de Jonge Socialisten zo graag zien. Nog één tot slot: fractieleider of fractievoorzitter? Allebei. Als je puur voorzitter bent, ben je erg dienstverlenend, maar een fractievoorzitter moet ook af en toe zeggen waar het heengaat, soms een stap vooruitlopen. Bevalt het? We hadden een lastig begin. Fractieleden dachten toen ze zich kandideerden: we komen in een grote fractie. De peilingen voorspelden rond de 60 zetels; het werden er 33. Een ongelooflijke teleurstelling, voor de hele Partij van de Arbeid. Van de 33 fractieleden zijn er 17 nieuw, dus we moesten ons echt inwerken. Bovendien werden we van oppositiepartij coalitiepartij. Dat was een extra uitdaging, ook voor mij. We hebben een nieuwe stijl moeten ontwikkelen. Kunt u die omschrijven? In vorige fracties waren er meer ervaren dan onervaren Kamerleden; de nieuwelingen waren in de minderheid. In zo n samenstelling is het vaak: Ja, dat hebben we al eens geprobeerd. Dat kennen we nu wel. Terwijl zo n overwegend nieuwe fractie meer onbevangen is. En in dit geval ook heel energiek en strijdbaar! In ons eerste fractieweekend hebben we vastgesteld dat we weer in de harten van de mensen terecht willen komen. We willen ons meer op de mensen, op de samenleving richten en minder op het Haagse, op de politieke spelletjes. Onbevangenheid kan gebrek aan tactiek betekenen, ook ten opzichte van de coalitie. Ja, daar hebben we aan moeten werken. In een coalitie zitten betekent samenwerken: hier hebben we ja tegen gezegd, dus hier geloven we in. In dit geval vraagt het iets extra s: Balkenende was vier jaar de vijand en nu werken we samen. Maar iedereen realiseert zich dat er weinig andere coalities denkbaar zijn en dat we een goed regeerakkoord hebben. We hebben moeten leren om met de collega s van ChristenUnie en CDA in de Kamer te overleggen, en zo samen onze punten te realiseren. Het CDA toont nu ook een andere kant. En de coalitiesamenstelling vraagt een zekere ruimte voor de fracties om een eigen gezicht te laten zien. Dat moet niet voortdurend spanning geven. En dan is Wouter Bos uitgerekend minister van Financiën. Hij doet het supergoed; hij heeft nu voor de tweede keer laten zien dat er met 6 ROOD oktober 2008

7 Tekst Janneke Vonkeman Foto s Jorrit t Hoen We willen ons meer op de mensen richten en minder op de politieke spelletjes deze coalitie een linkse begroting kan worden gemaakt. En hoe gaat het met de op het congres uitgesproken kernthema s? Op het gebied van werk en inkomen moeten we volkomen betrouwbaar zijn voor de burgers, we moeten de verworvenheden van werknemers, zoals de AOW en de WAO, beschermen. Iedereen moet ervan overtuigd zijn dat wij altijd kiezen voor de sterkste schouders, de zwaarste lasten. Dus armoedebestrijding voorop, maar met de gedachte dat armoede het best te bestrijden is door te zorgen voor werk en goede inkomens. Daar draait het bij de Partij van de Arbeid toch altijd om? Het gaat veel verder. We willen houvast bieden, niet alleen in de vorm van veiligheid en vertrouwen ook in de vooruitgang die je als land maakt. Wij zijn altijd de partij van de emancipatie geweest. Kortom, voor houvast én vooruitgang. Toch nog één keuzevraag: houvast of vooruitgang? Wat mij betreft horen ze bij elkaar. Je kunt niet zeggen, zoals de SP doet: als wij het hier in ons landje maar goed hebben, en houden wat we hebben, dan is het klaar. Nee, we zijn onderdeel van Europa en van de wereld. Daarin moeten we als burgers zo sterk en weerbaar mogelijk zijn. Daar hoort vooruitgang bij. Het aantal asielaanvragen groeit. Daar zal de oppositie zeker op wijzen. Asielaanvragen vormen een soort conjunctuur. Je kunt scherpe regels hebben, maar als mensen echt in hun eigen land niet veilig zijn, dan vangen wij ze op. We moeten wel goed kijken of wij in Nederland, door het categorale beleid dat alle landen inmiddels hebben afgeschaft niet te aantrekkelijk zijn. Maar vergeet niet dat in de periode hiervoor het aantal enorm is teruggelopen. Niet door de wet van Verdonk, maar door de wet van Job Cohen. De conjunctuur treft ook de sociaaldemocratie. Gaat de lijn omhoog? In de biografi e van Joop den Uyl zie je dat de tijd voordat zijn kabinet werd gevormd, ook een slechte tijd was voor de PvdA. En rondom de WAO-crisis hebben we dat ook beleefd, voordat Wim Kok premier werd. Politiek is een beweging. Als je naar beneden gaat, kun je ook weer omhoog. Tenminste, als je er zelf in gelooft en er wat voor doet. Dat moet wel uit je eigen kracht komen. Toen ik tien jaar geleden in de Kamer kwam, zaten we sky high. In 2002 vielen we met een klap naar beneden en toen we daar nog van bij zaten te komen, gingen we alweer omhoog. Dachten we die opgaande lijn te verzilveren, duikelden we weer naar beneden. De golfbewegingen zijn korter, grilliger. Er zijn ook meer politieke bewegingen Wilders en Verdonk zijn erbij gekomen. Bent u daar pessimistisch over? In perioden waarin het economisch moeilijker is, krijgen bewegingen met een lange traditie meer ruimte om te laten zien dat zij de klappen kunnen opvangen. Dus ik ben niet pessimistisch. Ik vind wel dat politici, na Fortuyn, een beetje napraters zijn geworden. Politiek is uiteraard iets van lange adem, van kleine stapjes, smalle marges. Maar dingen die nú spelen, daarover moet je scherp zijn, niet alleen de publieke opinie napraten. Ook als je vindt dat iets op het moment nog niet kan worden opgelost. Zeg het, wees eerlijk! oktober 2008 ROOD 7

8 MARIËTTE PRIVÉ Maar politiek werkt haast altijd vertragend. Wij hebben al een paar keer tegen het kabinet gezegd: jullie zijn veel te lang bezig met plannen maken, zoals over de aanpak van de wijken. Aldoor ging het over In welke structuur moet het? en Is er wel geld? Gelukkig begint het nu te lopen, maar ik vind dat het kabinet er veel meer als geheel achteraan moet. Het lijkt nu alsof het de hobby van Vogelaar is. Bij de Algemene Beschouwingen zullen we daar alle bewindspersonen persoonlijk op aanspreken. Wát doet u met de wijken? En de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten? Een schrijnend voorbeeld van wat er gebeurt als het beleid onduidelijk is geworden. Burgers zien door de bomen het bos niet meer. De AWBZ is te duur geworden, omdat er dingen uit worden betaald die daar niet uit betaald horen te worden. Dan moet je kijken: door wie moeten ze wél worden betaald? Door de mensen zelf? Alleen als ze dat kunnen. Deels moet het ook uit een andere begroting komen. Dat moet het kabinet met elkaar oplossen en niet alleen op het bordje van Jet Bussemaker leggen. Maar zij moet ook om hulp vragen, anders wordt het een soort waterbed. Dan wordt huiswerkbegeleiding voor kinderen met autisme of adhd bijvoorbeeld wegbezuinigd, zodat de kosten van VWS naar beneden gaan. Maar die komen dan straks bij Onderwijs of Sociale Zaken weer omhoog! Daarom moet het kabinet als geheel optreden, tégen de verkokering. Ontroerd door: aangrijpende theatervoorstelling (bijvoorbeeld Nachtmoeder met Linda van Dyck) Trots op: mijn dochter Iris Een hekel aan: gemakszucht Drijfveer: mensen meer kansen bieden Favoriete boek: Chocolat van Joanne Harris Krant: Volkskrant Favoriete moment: swingen met mijn echtgenoot PvdA-er: Ien Dales Favoriete vakantieland: Frankrijk Mooiste plek van Nederland: de Brouwersgracht Beste TV-programma: Zomergasten Slechtste TV-programma: De gouden kooi Sport: hardlopen Favoriete muziek: Barbra Streisand Dat blíjft lastig, met zo n coalitie. Ja, maar ik vind dat het kabinet ook sterke voorstellen heeft gedaan. Heel verstandig dat de BTW niet omhoog gaat, dat de koopkracht niet omlaag gaat. Waarom blijven veel Nederlanders zo ongerust? Op de vraag Bent u gelukkig? hebben nog nooit zó veel mensen zo n hoge score laten zien als nu. Toch is er veel boosheid en ongerustheid. Het idee dat het slechter wordt, dat soort achteruitgangsdenken zie je bij Wilders, Verdonk en de SP. Ik denk dat je uiteindelijk meer mensen aanspreekt met een, wat ik noem, vooruitgangsagenda; met perspectief voor de kinderen en kleinkinderen. Maar je kunt pas vooruitkijken als je niet onzeker bent en je niet onveilig voelt. Je moet weten dat je veilig bent in je buurt, dat je een huis kunt huren of kopen en dat je kinderen daar ook weer toe in staat zullen zijn. Daar moeten wij zekerheid bieden. Rita Verdonk zegt dat ook, maar ze doet het niet. Geen van haar wetten is geslaagd; haar enige concrete voorstel gaat over Sinterklaas. Dat slaat nergens op. U lust haar rauw? Ja! Niet om haar uit te sluiten, want waar we kunnen samenwerken, graag. Maar nu heeft ze zo n smalle boodschap daar gaan we het als land niet mee redden. Politiek is een beweging. Als je naar beneden gaat, kun je ook weer omhoog Kan de Partij van de Arbeid wel zekerheid geven? Als je bedenkt dat we amper vier jaar geleden met zijn allen op het Malieveld stonden te demonstreren tegen de bezuinigingen van het kabinet. Dat Zalm daar stond met al zijn arrogantie, en De Geus... Die hele sfeer is omgekeerd, dankzij de PvdA. En de SP? U zegt kritische dingen, terwijl ú voor samenwerking bent. Ja, grappig dat daar een hele discussie over ontstond, nadat ik in een interview had gezegd dat ik de verhoudingen wilde normaliseren. Vroeger heerste er een sfeer waarin het voor ons not done was om moties van de SP te ondertekenen. Dat is veranderd. We hebben geprobeerd samen met de SP in het kabinet te komen. En nu komt dat oude vijandbeeld weer op. Dat vind ik niet goed. De rechterflank van de Tweede Kamer is al zo groot; voor de krachtsverhoudingen in de Kamer is het van belang dat we samenwerken. Ik zeg er wel bij: ook de SP zullen we gewoon bestrijden op de punten waarmee we het oneens zijn. Gezinnen en werkenden krijgen veel steun. En ouderen? Degenen die het minst vooruit kunnen komen, willen we het eerst helpen. Dus we moeten jonge mensen helpen om een toekomst te bouwen, én we moeten zorgen dat ouderen verzekerd zijn van een zorgeloze oude dag, zorgen dat de AOW betaalbaar blijft. Er zijn forse investeringen gedaan in de thuiszorg, in verzorgings- en verpleeghuizen. Ook zijn enorme stappen gezet in het streven naar meer ruimte en privacy: eigen kamers in verzorgingstehuizen. Dus het gaat best goed? De dingen die wij graag willen, daar wordt hard aan gewerkt. Werkenden en gezinnen met kinderen waar Jacques Tichelaar zich zo sterk voor maakte gaan erop vooruit. Dat geeft houvast én vooruitgang. Die zegeningen mag je tellen. Maar in de politiek moet je nooit achteroverleunen. Het kabinet kwam langzaam op gang, nu zijn ze op toeren, maar ik wil ze in de versnelling. Er is zo veel te doen: investeren in het beroepsonderwijs, mensen met een handicap kansen geven op werk, de buurten verder verbeteren, nog harder werken aan een schoon Nederland en weg, echt wég met de verkokering. In de politieke beschouwingen ga ik het kabinet op deze en andere punten opdrachten geven. Ik ga ervan uit dat ze die met verve zullen uitvoeren. Zie voor resultaat algemene beschouwingen 8 ROOD oktober 2008

9 Werf nú een lid en ontvang gratis het boek: Joop den Uyl: Dromer en doordouwer t.w.v. 35,- De PvdA werkt aan een sterk, groen en sociaal Nederland. Daar strijden we voor in het kabinet, de provincie, Europa en de gemeenten. Om die ideale samenleving te bereiken hebben we uw steun nodig. Want samen staan we sterker. Meer leden betekent: meer draagvlak in het land, actievere afdelingen en een betere financiële positie. Meer leden betekent: een nóg sterkere sociale partij. Als we nú allemaal één lid werven, worden we de grootste partij van Nederland Vraag nú uw buurman, vriendin of schoonvader om lid te worden. Draag uw steentje bij en werf één van die nieuwe leden die de partij zo hard nodig heeft. U ontvangt dan gratis het boek Joop den Uyl: dromer en doordouwer van Annet Bleich t.w.v. 35,-*. Het nieuwe lid kan aangemeld worden op www. w. pvda.nl/nieuwlid of via onderstaande bon: Partij van de Arbeid, Antwoordnummer 3989, 1000 PA Amsterdam. * Deze actie loopt tot 31 december 2008 maar ook daarna zijn nieuwe leden natuurlijk van harte welkom! ANTWOORDKAART JA, ik wil dat Nederland sterk, groen en sociaal wordt. Ik breng een nieuw lid aan en ontvang graag het boek: Joop den Uyl: dromer en doordouwer! Gegevens nieuw lid: Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Bank- of gironr. Gegevens lid: Naam Postcode Ik machtig de PvdA tot wederopzegging het volgende contributiebedrag per maand af te schrijven: Plaats Datum Handtekening Woonplaats Relatienummer oktober 2008 ROOD 9

10 OP PVDA PLATFORM KOMEN PARTIJDEBAT, INTERNET EN REGULIERE MEDIA BIJ ELKAAR. DEZE KEER: IEDEREEN AAN HET WERK Bij ondernemerschap denken nog te veel mensen aan grote, rijke bedrijven als Shell en Philips, waar de machteloze werknemer tegen moet worden beschermd. In werkelijkheid wordt 70 procent van de Nederlandse werkgelegenheid gecreëerd in het midden- en kleinbedrijf (MKB). Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het MKB de banenmotor van ons land blijft? Het groeiend legioen van kleine ondernemers Nederlanders zijn een ondernemend volk. Meer mensen zetten de laatste jaren de stap om voor zichzelf te beginnen. Tegelijkertijd blijven dat steeds vaker eenmanszaken. Slechts één procent van alle Nederlandse ondernemingen heeft meer dan 250 werknemers in dienst. Volgens ondernemersorganisatie MKB-Nederland durft ruim de helft van de MKB-ondernemers de risico s van het aannemen van personeel niet aan. Uit een onderzoek van het ministerie van Economische Zaken blijkt dat deze terughoudendheid deels verklaard wordt door de vrijheid van een eenmanszaak. Maar ook regeldruk, de kosten en verantwoordelijkheden die gepaard gaan met personeel, spelen een grote rol. De PvdA werkt al lang aan het terugdringen van de administratieve lasten voor ondernemers. Ook in het kabinet, bijvoorbeeld met de regiegroep Regeldruk, waarmee de ministeries van Economische zaken en Financiën Nederland voor ondernemers proberen te ontregelen. WERKVERZEKERING Een van de adviezen van de commissie Bakker, in het leven geroepen om de werkgelegenheid te vergroten, is het omvormen van de Werkloosheidswet (WW) naar een werkverzekering, waarbij een werknemer na ontslag niet in de WW belandt, maar in het eerste half jaar zijn loon doorbetaald krijgt en de werkgever de werknemer begeleidt naar ander werk. Een dergelijke regeling is misschien wel realistisch voor een bedrijf als Shell, voor een MKB-er wordt op die manier de drempel om (meer) personeel in dienst te nemen alleen maar groter. Dat leidde tot protest van veel MKB-ers. Volgens Dominic Schrijer, PvdA-wethouder in Rotterdam en lid van de Commissie Bakker, is de kritiek van het MKB deels terecht. Het is voorstelbaar dat sommige adviezen, die voor grote bedrijven prima werken, voor een MKB-er financieel niet haalbaar zijn. Daar moet een specifieke oplossing voor gevonden worden. Je kunt denken aan een collectieve verzekering. Maar volgens Schrijer is de focus op ontslag niet juist. Het allerbelangrijkste wat er uit de commissie Bakker is gekomen, is dat we iedereen nodig hebben. Tussen 2010 en 2020 krimpt de beroepsbevolking, vanaf 2010 gaan er meer mensen met pensioen dan er op school zitten. We moeten alles op alles zetten om iedereen de arbeidsmarkt op te krijgen, mensen die nu parttime werken te stimuleren meer uren te werken en we moeten mensen stimuleren om minder snel met werken te stoppen. GOED PERSONEEL GEZOCHT Maar om de arbeidsparticipatie op de lange termijn op peil te houden, om alles betaalbaar te houden, zullen er volgens Schrijer nog harde noten gekraakt moeten worden over de omvorming van de WW en het doorwerken na de 65. Dat laatste heeft veel aandacht gekregen en zal bij de volgende verkiezingen zeker een item worden. De omvorming van de WW moet er volgens de commissie Bakker voor zorgen dat alle prikkels gericht zijn op het aan werk helpen en houden van mensen. Werklozen raken steeds moeilijker aan de slag naarmate ze langer werkloos zijn. Dat moeten we voorkomen. Schrijer ziet dat ook in de praktijk Als wethouder hoor ik nooit van ondernemers: Help me van mijn personeel af ik hoor altijd: Hoe kom ik aan goede mensen? MEDIA MKB wil niet voor alle ziekteverzuim betalen Uit NRC Handelsblad, 26 maart 2008 op het lijstje. Werknemers zouden zich moeten kunnen verzekeren tegen het risico van ziekteverzuim dat hierdoor wordt veroorzaakt. Werkgevers willen niet meer betalen voor bijvoorbeeld verzuim door sport-en vakantieblessures. MKB-Nederland, de brancheorganisatie voor het midden-en kleinbedrijf, vindt dat werknemers zelf moeten opdraaien voor de kosten van langdurig verzuim door bijvoorbeeld sportblessures. De vakcentrales zijn hier faliekant tegen. MKB-Nederland heeft een lijst opgesteld met situaties waarin duidelijk wordt aangegeven bij wie de verantwoordelijkheid voor ziekteverzuim ligt. Zo willen de werkgevers bijvoorbeeld niet betalen voor verzuim door sport-en vakantieblessures, roekeloos rijgedrag en plastisch chirurgische ingrepen zonder een medische noodzaak. Ook alcohol- en drugsgebruik staan Het afgelopen jaar meldden zich 1,6 miljoen mensen ziek als gevolg van een sportblessure, botbreuk bij de wintersport of een huishoudelijk ongeluk. In een gemiddeld MKB-bedrijf van zeven medewerkers betekent dit een uitval van twee werknemers, aldus de organisatie. De werkgever is verplicht bij uitval van een werknemer het loon twee jaar lang door te betalen. 10 ROOD mei 2008

11 Tekst Ottolien van Rossem Beeld Hollandse Hoogte platform NIEUWE VORMEN VAN SAMENWERKEN Smeets ziet steeds vaker nieuwe vormen van samenwerken. Ik zie niet langer alleen het klassieke beeld van werknemer en werkgever. Er ontstaan netwerken van zzp-ers, niet in alle branches, maar je ziet het bijvoorbeeld veel in de ict. Door de jaren heen zie je ook dat grotere bedrijven meer gaan werken met een kern van vaste werknemers en een schil van flexibele werknemers daarom heen, van zzp-ers of uitzendwerkers. Tegelijkertijd wil of kan niet iedereen zelfstandig worden. Je ziet het bijvoorbeeld in de bouw, stukadoors en timmermannen die zelfstandig worden omdat ze dan vrijer zijn en meer verdienen. Prima vaklui, maar bij wie het erg tegenvalt wat er allemaal bij komt kijken aan administratie. Die mensen raken van de regen in de drup. Waar Smeets zich bovendien zorgen over maakt, is de groeiende groep intermediaire bureautjes. Zij zeggen tegen zzp-ers werk jij maar lekker zelfstandig, wij doen de rest. Maar dan zit er weer een schakel tussen, waar ook geld naartoe gaat. Daar ben ik huiverig voor, die zzp-ers hebben niet de veiligheid van een vast dienstverband, maar dragen wel weer geld af aan zo n bureau. Het is een diffuse vorm waar we weinig zicht op hebben. ADMINISTRATIEVE LASTENDRUK Pauline Smeets, PvdA Tweede-Kamerlid en woordvoerder MKB, heeft dezelfde ervaringen. Het eerste wat ik hoor bij het MKB is Hoe kom ik aan goede mensen? De eerste zorg is dus om zo snel mogelijk meer mensen aan de slag te krijgen en te zorgen voor goed personeel. Maar niet iedereen wil personeel, volgens Smeets is het vaak een bewuste keuze om een eenmanszaak te blijven. Voor de mensen die wel willen groeien, is de administratieve lastendruk een reden om geen personeel te nemen, maar veruit de grootste reden is het feit dat de werkgever verantwoordelijk is wanneer een werknemer ziek wordt, dat is echt het zwaard van Damocles dat boven ondernemend Nederland hangt. Dat is iedere keer iets dat terugkomt, het is iets wat de sociale partners met name voor het MKB weer op de agenda moeten zetten. SCHAF LOONBELASTING AF Juist omdat de arbeidsrelaties aan het veranderen zijn stelt Hans Adriani, lid van de Rode Ondernemers, een PvdA-netwerk, voor om het huidige systeem van loonbelasting af te schaffen. Het is te veel gericht op de traditionele werknemer-werkgever relatie, terwijl de arbeidsmarkt steeds diverser wordt. Voor elke subgroep wordt een nieuwe regeling in het leven geroepen, waardoor je een ondoordringbaar woud aan regelingen krijgt en de groepen tegelijkertijd niet gelijk zijn. Adriani noemt als voorbeeld de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (Waz). Deze wet was gericht op zzp-ers en kleine ondernemers en is inmiddels weer afgeschaft omdat het onbetaalbaar bleek. Van de die ik indertijd per jaar verdiende ging er 4,500 naar de Waz, dat komt omdat de solidariteit door een hele kleine subgroep gedragen moest worden. In plaats van de loonbelasting en werknemerspremies betaalt in het voorstel van de Rode Ondernemers iedere werkende, ongeacht of dat in loondienst, als zzp-er of als ondernemer is, over zijn persoonlijke inkomen een Maat schappe lijke Bijdrage, afhankelijk van de hoogte van het inkomen. Zo draagt iedere werkende bij aan de collectieve voorzieningen en heeft daar dus ook toegang toe. Op die manier houden we de voorzieningen betaalbaar en wordt de solidariteit voor en door alle werkende gewaarborgd. Zie ook voor meer discussie over de toekomst van onze sociale zekerheid Start Zoek Contact DISCUSSIE Op pvda.nl discussie over de stelling: Het is niet realistisch om van MKBers te eisen dat ze ontslagen werknemers een half jaar doorbetalen en begeleiden van werk naar werk, dat moet een verantwoordelijkheid voor de overheid blijven. Er reageerden veel ondernemers, die het bijna allemaal eens zijn met de stelling. Maar niet alleen ondernemers mengden zich in de discussie zoals P.C. van Bolderick: Als relatiebeheerder en consulent van een Poortwachtercentrum (waar werkgevers elkaar bij de reïntegratie van werknemers helpen, red.) ben ik van mening dat je de kleine werkgever niet op kan zadelen met deze lastenverzwaring. De motor van de economie gaat dan haperen! Slechts enkelen waren het niet met de stelling eens, zoals H.T. Stavenga: Ik mis de nuance in de meeste reacties. Het lijkt alsof het MKB wel loyale vakmensen in vaste dienst wil nemen om een kwalitatief goed product te kunnen leveren, maar niet bereid is om de consequenties van zo n vast dienstverband te nemen. Ik ben het dan ook oneens met de stelling. Als je vakmensen aan je wilt binden, zul je ook in je arbeidsvoorwaarden iets moeten kunnen bieden. Zeker wanneer er sprake is van schaarste op de arbeidsmarkt. U Discussieer mee op > discussie oktober mei 2008 ROOD 11

12 Permanent campagnevoeren Tekst Ottolien van Rossem Na een aantal pittige verkiezingscampagnes was het even rustig, maar nu met een reeks verkiezingen voor de boeg krijgt iedereen er weer zin in. Op 20 september gingen tweehonderd afdelingen de straat op. Maar er waren ook afdelingen die permanent in touw bleven. Wat was hun geheim? Henk Oosterhuis, campagnecoördinator, raadslid en fotograaf in Stadskanaal Laten zien dat we er niet alleen in verkiezingstijd zijn We doen veel aan permanente campagne. We werken nu aan een folder met daarin onze verantwoording over wat we in de raad doen en waarom we onze beslissingen nemen. Naast ons verantwoorden willen we laten zien dat we er niet alleen in verkiezingstijd zijn. Tijdens de laatste campagne hoorde ik mensen tegen de kraam van het CDA roepen: Hé zijn jullie er nu ook, de PvdA staat er altijd. We zijn er om mensen te vertegenwoordigen, dus moet je ze opzoeken en contact houden. We zijn dus veel op straat, tussen kerst en oud en nieuw staan we er ook altijd om erwtensoep uit te delen, dat is nu echt een traditie. Binnenkort gaan we ook weer canvassen. Niet om folders in de bus te gooien, we bellen van deur tot deur aan. Dat is een hele klus, daar doen we weken over. Ook organiseren we regelmatig een politiek café dat telkens volle zalen trekt. We zijn niet tevreden met het materiaal van het partijbureau, het is te weinig en te duur. Wij bestellen meestal zelf lokaal onze spullen. Kleine uitdeel dingen als de condooms van de JS, dat werkt goed, wij hadden op een gegeven moment een jongen en een meisje aan de stand die vroegen of ze er twee mochten, ik heb ze een handvol gegeven en ze een prettig weekend gewenst. 12 ROOD oktober 2008

13 Diederik Samsom, in de Tweede-Kamerfractie verantwoordelijk voor de permanente campagne. We gaan met z n allen de straat op! achtergrond We gaan de permanente campagne nieuw leven in blazen, onder de naam PvdA@work. Dat is de basis van een hernieuwde start voor de komende tweeënhalf jaar, van de Waterschapsverkiezingen in november tot de verkiezingen van het Europees Parlement in 2009 tot de Gemeenteraadsverkiezingen in 2010 en de Tweede-Kamerverkiezingen in We gaan niet alles opnieuw uitvinden, dat is ook niet nodig. We gaan de successen uit het verleden herhalen met hernieuwde intensiteit. We gaan meer de straat op en debatten organiseren met leden, Tweede Kamerleden en bewindspersonen. Ook blijven we inhoudelijke voorstellen doen, waarbij we bepaalde onderwerpen die we belangrijk vinden, vasthouden en waarbij we inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Voor de landelijke kick-off PvdA: een goede buur(t) op 20 september had een ongekend aantal afdelingen zich aangemeld. We hadden eigenlijk te weinig Kamerleden om overal heen te sturen. Daarvoor zouden we tweehonderd Kamerleden moeten hebben. Misschien na de volgende verkiezingen? Er blijkt in de partij een grote behoefte te zijn om met meer zelfvertrouwen de straat op te gaan. Daar heeft het de laatste tijd door omstandigheden en tegenwind, misschien een beetje aan geschort. Het is nu erop of eronder, we gaan met z n allen de straat op! Lisette Raaphorst, fractiemedewerker van de PvdA Haarlem Elke maand een activiteit Wij noemen onze permanente campagneactiviteiten de Buitenboord motor. Een paar jaar geleden hebben we besloten dat we zichtbaar moeten zijn en blijven. De laatste twee jaar hebben we maandelijks een activiteit gehouden; wijkbezoeken, canvassen. We enquêteren ook veel, altijd korte vragen en hoogstens vier, zodat je maar een minuutje van iemands tijd nodig hebt. Met onze acties en de input van de mensen die we spreken, genereren we publiciteit en inhoudelijk nemen we het mee naar de raad. Ook gaan we aan de slag met problemen die we ter plekke tegenkomen, en koppelen we dit terug bij de mensen die we spraken. In de toekomst willen we onze activiteiten nog meer koppelen aan inhoudelijke thema s. Ook wordt de band tussen fractie en bestuur door de samenwerking in de Buitenboordmotor hechter. Het is wel moeilijk om vrijwilligers te vinden, het zijn vooral de fractie en het bestuur die de activiteiten dragen. Dat is wel een voordeel als je een grote afdeling bent. Voor kleine afdelingen is het vaak moeilijk om dingen van de grond te krijgen. Het partijbureau zou daar een actievere rol in kunnen hebben, bijvoorbeeld door het opzetten van actieve netwerken die ook stand houden buiten campagnetijd. Inhoudelijk is een landelijke actie als de PvdA@work erg prettig. Ook wij doen er ons voordeel mee, want we pakken het aan en gaan er mee aan de slag. Op dat moment laten we ons even voeden door de landelijke stroom. Daar zijn we absoluut blij mee. Bart Pauwels, student en raadslid in Gertruidenberg Successen uitventen Na zoveel verkiezingen achter elkaar was iedereen een beetje campagne-moe. Maar vijf maanden geleden hebben we een bakfiets gekocht en die rood geverfd, daarmee gaan we de straat op, met mensen in gesprek. We zijn een kleine afdeling van 35 leden, waarvan er 10 actief zijn. We zouden best wat meer mensen kunnen gebruiken, maar we hoeven nu ook weer niet met z n honderden bij de buurtsuper te gaan staan, drie is echt genoeg. Ik zie permanente campagne heel breed. Over hoe we onszelf het beste kunnen laten zien heb ik een plan geschreven. Dat is onder andere door aanwezig te zijn bij avondbijeenkomsten waar je als raadslid voor wordt uitgenodigd, regelmatig op markten en pleinen te staan, publiciteit te zoeken. Verder gaan we een flyer maken waarin we laten zien wat we hier lokaal de afgelopen jaren hebben bereikt en wat we nog willen. We zitten hier nu in de coalitie, we doen nu iets waar we zolang naar uit hebben gekeken, onze successen moeten we uitventen. Het is bovendien goed om te laten zien dat het misschien landelijk niet al te goed met de PvdA gaat, maar dat we lokaal goede dingen bereiken. De reacties zijn positief, we hebben een populaire fractievoorzitter en het helpt om bijvoorbeeld bloemen uit te delen of in december kerstkransjes en warme chocolade. We vragen bewust niet te veel van mensen, we gaan niet met ledenwerfformulieren de straat op. Waar ik erg blij mee ben, zijn de lijsten met meestgestelde vragen en de bijbehorende antwoorden die we vanuit het partijbureau krijgen. Dat is echt een goed idee, vooral voor mensen die er wat minder inzitten. Jan Hamming, vice-voorzitter van het partijbestuur Faciliteren en inhoudelijk voeden Als partijbestuur moeten we zorgen dat het permanente campagnevoeren goed gefaciliteerd wordt. Ook is het erg belangrijk om de permanente campagne inhoudelijk te voeden, om de belangrijkste thema s te benoemen en scherp neer te zetten. Dat gebeurt in samenwerking met de fractie, bewindspersonen en lokale politici. Lokaal zijn we erg sterk en we willen de banden tussen het nationale en het lokale aantrekken. Die band was in de campagne tweeënhalfjaar geleden heel goed, maar we moeten het contact structureel beter onderhouden. We hebben begin dit jaar heel intensief met de afdelingen gesproken over wat er anders en beter moet. Daar kwam onder andere uit dat de informatievoorziening vanuit het partijbureau en Den Haag beter moet verlopen. Het partijbureau is niet voor niets heringericht. We luisteren goed naar de kritiek van de afdelingen en werken er hard aan om de punten te verbeteren, maar het heeft ook tijd nodig. Daarom zijn we ook zo blij met een succes als 20 september. Met meer dan 200 afdelingen de buurt in, zo moet het gaan! Alleen als we de krachten bundelen en samen focussen op de permanente campagne hebben we kans op succes. Zie voor meer info over PvdA@workopleidingsbijeenkomsten oktober 2008 ROOD 13

14 De portefeuille van Jet Bussemaker Investeren én bezuinigen op de AWBZ, het Europees Kampioenschap voetbal en de Olympische Spelen; topinkomens en de marktwerking in de zorg. Het zijn allemaal onderwerpen die te maken hebben met de portefeuille van Jet Bussemaker, staats secretaris van Volks gezondheid, Welzijn en Sport. De zorg is geen markt 14 ROOD oktober 2008

15 Tekst Jan Schuurman Hess Foto Joop van Reeken profiel Nederland steekt veel geld en energie in topsport. Sporters kunnen zich daardoor voorbereiden in de meest optimale omstandigheden. Maar in zijn algemeenheid beweegt de bevolking steeds minder. Waarom zo veel aandacht voor topsport? Jet Bussemaker: Driekwart van de extra middelen in deze periode investeren wij in breedtesport, we willen dat meer mensen meer gaan bewegen. Topsport is een enorme stimulans voor de breedtesport. Topsport heeft een bindende kracht in een gemeenschap, zie maar wat het Europees kampioenschap voetbal losmaakt in wijken en buurten in het hele land. Kijk naar de impact van de Olympische Spelen. De bindende kracht van sport, de impulsen die eruit voortvloeien voor de leefbaarheid in een gemeenschap, daar kunnen geen honderd nota s tegen op. Een hardloper in Suriname traint op weg naar de Olympische Spelen op de openbare weg in Paramaribo. Net zoals atleten uit andere ontwikkelingslanden ligt hij bij voorbaat op achterstand ten opzichte van de Nederlandse topsporters. Is het eigenlijk niet een ongelijke strijd zo? De verschillen tussen arme en rijke landen bestaan. Daar zijn we ons van bewust, en daarom investeren de minister van Ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders en ik zestien miljoen euro om een nieuwe impuls te geven aan sportinitiatieven in ontwikkelingslanden. Er is nog iets anders: kijk eens wat een voorbeeld Lorna Kiplagat is voor de jeugd, zowel in Nederland als in Kenia waar zij vandaan komt. Zij heeft daar nu een sportschool voor meisjes terwijl zij zelf als meisje niet rennend gezien mocht worden. En wat een voorbeeld is de rechtsachter van het Nederlands elftal, Khalid Boulahrouz, voor Marokkaanse jongeren. De aangekondigde bezuinigingen van 800 miljoen euro in de AWBZ zijn voor de PvdA-fractie in de Tweede Kamer een van de belangrijkste politieke kwesties de komende herfst. Er bestaat daarover grote zorg bij de mensen. Hoe gaat u die zorg wegnemen? De wet Algemene Bijzondere Ziektekosten is in 1968 ontstaan en was bedoeld om zorg te garanderen voor mensen voor wie dat langdurig noodzakelijk is, meervoudige gehandicapten, bijvoorbeeld, of demente ouderen. In de loop der tijd is er steeds meer in de AWBZ gestopt wat er eigenlijk niet in thuis hoort. En daardoor komt, als we niets zouden doen, zelfs de zorg aan de meest kwetsbaren in gevaar. Een boodschappenservice kan voor ouderen van belang zijn, maar kan in veel gevallen ook anders worden georganiseerd en met andere middelen worden betaald dan uit de AWBZ. Sterker nog; het kan ook wenselijk zijn bijvoorbeeld doordat je op lokaal niveau sociale dienstverlening in de Wmo kan combineren met re-integratie via de WWB. Dat bedrag van 800 miljoen gaat dus over het afremmen van ongewenste groei, waarbij je je kunt afvragen of veel van die taken niet veeleer thuis horen in de Wmo, en dus door gemeenten kunnen worden georganiseerd in dorpen, wijken en buurten. Overigens bezuinigen we niet alleen op de AWBZ. Dit kabinet trekt ook 2,5 miljard euro extra uit voor de AWBZ. Er komt geld voor meer en kleinere kamers in verpleeg- en verzorgingshuizen en er komen zesduizend extra banen bij. Ik wil minder managers, en meer mensen op de werkvloer Een van de moeilijkste politieke kwesties voor sociaaldemocraten is de marktwerking in de zorg. De SP ageert daartegen, en velen in de PvdA zijn ook verklaard tegenstander van marktwerking in de zorg. Minister Klink daarentegen is voorstander. Laat ik heel helder zijn. De zorg is geen markt en ik ben tegen vergaande marktwerking, maar in de zorg is er lang geen enkele rem geweest op de groei van de kosten. Tegelijkertijd waren en zijn er in de zorg veel instellingen en organisaties die niet cliëntvriendelijk werken, ook zonder marktwerking. Denk maar aan de grote instellingen die het belang van de eigen organisatie stellen boven de zorg of de wensen van de cliënt. En op mijn terrein, in de AWBZ, is er helemaal niet zo veel marktwerking. De SP blaast altijd erg hoog van de toren, maar is in essentie vreselijk conservatief. Zij steunen vooral aanbieders die graag meer geld willen om zo hun afzetmarkt te vergroten. Veel problemen zijn echter niet op te lossen met meer geld. Sterker, het leidt tot meer bureaucratie en meer management. Wat ik erg vind zijn de forse salarissen aan de top, kijk naar de thuiszorg. Als men daar, zoals is gebeurd, medewerkers vraagt salaris in te leveren moet men aan de top eerst het goede voorbeeld geven en dus zelf ook salaris inleveren. Voor mij staat de zorg voor de cliënten en het werk van de professionals centraal. Wat wilt u in deze kabinetsperiode bereiken? Ik hoop de positie van de individuele patiënt en professionals te versterken. De omslag in het denken moet in de uitvoering, in de dagelijkse praktijk zichtbaar worden. Dus voluit steun aan wijkverpleegkundigen van Buurtzorg die hun werk in de wijk, binnen eigen, kleine organisaties, weer opnemen. Gewoon weer op de fiets, naar de mensen die je kent, van wie je weet wat ze nodig hebben en niet die eindeloze bureaucratie van grote organisaties. Die wijkverpleegkundigen hebben het plezier in hun werk terug, verdienen meer dan in grote organisaties en de patiënten zijn beter af. Dus die initiatieven krijgen mijn steun. Ik wil de omslag maken naar minder managers, en meer mensen op de werkvloer. Naar meer tevreden patiënten en cliënten. Slechte instellingen die om een miljard meer vragen, blijven slechte instellingen. SPORT EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING In een beleidsbrief aan de Tweede Kamer schrijven staatssecretaris Jet Bussemaker (Sport) en minister Bert Koenders (Ontwikkelings samenwerking) dat sport heel goed benut kan worden in het kader van armoedebestrijding, vredesopbouw en welzijn in ontwikkelingslanden. De sportieve ervaring en kennis in Nederland kan in ontwikkelingslanden worden gebruikt om een eigen sport en spel structuur te ontwikkelen. De Verenigde Naties hebben in 2001 landen opgeroepen om in het kader van de Millennium doelstellingen zulke activiteiten op te zetten. De komende jaren is daarvoor een bedrag van 16 miljoen euro beschikbaar. oktober 2008 ROOD 15

16 NIEUWS Nr. 5 oktober 2008 samenstelling: redactie Rood UIT DE PARTIJ WETENSWAARDIGHEDEN, OPVALLENDE ZAKEN EN ACTUALITEITEN UIT DE REGIO, HET LAND EN UIT EUROPA Kom naar de Europa dag in Groningen In november organiseert de PvdA-eurodelegatie weer een grote Europadag, namelijk in Groningen. Het programma bestaat uit workshops, debatten, optredens en een Europamarkt met PvdA-prominenten op de Vismarkt. PvdA- Europarlementariërs Ieke van den Burg, Thijs Berman, Emine Bozkurt, Dorette Corbey, Jan Cremers, Lily Jacobs en Jan Marinus Wiersma laten zien wat er bereikt is in het Europees Parlement, en welke uitdagingen nog voor ons liggen. We kijken hoe Fryslân, Groningen en Drenthe werk maken van Europese samenwerking. De kandidaten voor het lijsttrekkerschap van de Europese verkiezingen presenteren zich in een debat. Verder PES Activists uit Nederland en Europa, een optreden van een bekende artiest uit het noorden én speeches van Wouter Bos, Frans Timmermans, Mariëtte Hamer en Poul Nyrup Rasmussen. Speciale aandacht gaat die dag uit naar het honderdste geboortejaar van Sicco Mansholt, een van de founding fathers van Europa. De geschiedeniswerkgroep van de WBS herdenkt zijn erfenis met een workshopprogramma, en er is een filmvertoning over het leven van Mansholt van de cineast Louis van Gasteren. Groningen, Huize Maas, 15 november, uur. Toegang is gratis, introducées zijn van harte welkom. Aanmelden: onder vermelding van reserveringsnummer Meer informatie op Nieuwe voorzitter JS Sven Stevenson (24, Utrecht) is sinds 1 September de nieuwe voorzitter van de JS. Stevenson wil het komende jaar aangrijpen om de discussie over de partijkoers te vertalen in een nieuw profiel voor de PvdA. Globalisering, vergrijzing en stijgende olie- en voedselprijzen hebben de onzekerheid onder burgers dramatisch vergroot. Iedereen kijkt naar de politiek voor een antwoord op deze nieuwe uitdagingen. Mijn PvdA is een partij die daarin het voortouw neemt. Een partij die duidelijkheid biedt, verantwoordelijkheid niet naar voren schuift, en niet bang is om keuzes te maken. De PvdA moet volgens hem terug naar de basis. Arbeid, arbeiders, en het bestrijden van armoede vormen de basis van onze partij. Daarom moet armoedebestrijding weer een zichtbare prioriteit van de PvdA en de JS worden. Ik wil daar keihard voor knokken, aldus Stevenson. Stevenson is econoom. Hij was voor zijn voorzitterschap werkzaam bij het ministerie van Verkeer & Waterstaat. Discussieer mee over ons sociale zekerheidsstelsel in 2020 De PvdA moet aan de slag met de fundamentele politieke plaatsbepaling op de thema s Arbeid, Integratie en de toekomst van de Publieke Sector. Een discussietraject over arbeid resulteerde al in de resolutie over arbeid en participatie. Maar deze resolutie kan niet los gezien worden van een toekomstvisie op de wijze waarop we onze sociale zekerheid willen vormgegeven. Want veranderingen op het gebied van arbeid, zoals meer flexibiliteit, leiden tot afnemende baanzekerheid en veranderende verhoudingen tussen bijvoorbeeld arbeid en zorg. Ons sociale zekerheidsstelsel moet deze veranderingen kunnen opvangen. We vragen u die toekomstvisie mede te bepalen aan de hand van drie scenario s. De scenario s zijn beelden van een mogelijke toekomst. Door verschillende scenario s te schetsen kunnen al aanwezige maatschappelijke trends en de mogelijke gevolgen van die trends in kaart worden gebracht. Door met u te debatteren over de scenario s proberen we een antwoord te formuleren op de dilemma s van de toekomst. Meer informatie: PvdA@Work Opleidingsbijeenkomsten De komende maanden staat er weer een aantal verkiezingen voor de deur. Het is dus van belang dat de partij zich met overtuiging profileert, zichtbaar is, laat zien wat er is bereikt en waar nog aan gewerkt wordt. We moeten aan de slag om nieuwe gemotiveerde mensen te scouten voor de (permanente) campagne of het raadlidmaatschap in Dáár gaat het bij de opleidingsbijeenkomsten van PvdA@Work om! Deze worden georganiseerd door CLB/PvdA-opleidingen en zijn voor iedereen die zijn/haar steentje wil bijdragen. Zaterdag 22 november in Meppel en Leiden en op zaterdag 29 november in Almelo en Den Bosch. Het programma van de opleidingsdagen ontvangt u begin oktober. en

17 Rood om uit te delen Gaat u regelmatig de straat op met uw afdeling? Op zoek naar materiaal om uit te delen? U kunt ook de Rood uitdelen! Stuur een mailtje naar rood@pvda.nl met het aantal exemplaren dat u zou willen ontvangen en u krijgt ze thuisbezorgd. PvdA-Tube! De PvdA heeft haar eigen Youtube-kanaal: PvdA-tube! Met daarop verschillende filmpjes, van de inbreng van de PvdA in de miljoenennota, Ahmed Aboutaleb over werk, Ahmed Marcouch in Amsterdam Slotervaart tot Minister Ella Vogelaar op werkbezoek. Op het You-Tube kanaal zullen regelmatig nieuwe filmpjes worden geplaatst over de politieke actualiteit. Benieuwd? Ga naar en schrijf jezelf in als vriend. Gezocht: bijzondere projecten voor Suurhoff-penning De Ko Suurhoff-penning is een tweejaarlijkse onderscheiding voor een organisatie, bedrijf, persoon of instelling die zich, naar het inzicht van de jury, het meest verdienstelijk heeft gemaakt voor de emancipatie van ouderen in de breedste zin. De jury laat in haar oordeelsvorming naast originaliteit, het vernieuwende karakter en de ontwikkelingsgerichtheid, ook het element participatie door ouderen zwaar wegen. Ook telt mee in de beoordeling in welke mate het werk of het initiatief van de voorgedragen organisatie of persoon anticipeert op de vergrijzing van de samenleving. Wij vragen uw medewerking bij het aandragen van projecten, organisaties, instellingen of mensen die naar uw inzicht voor de onderscheiding in aanmerking komen en de genoemde criteria bij de keuze van uw voordracht daarbij te betrekken. Suggesties kunnen tot uiterlijk 1 november worden aangeleverd op het partijbureau van de PvdA, postbus 1310, 1000 BH Amsterdam, t.a.v. Jan van der Meulen of per jvdmeulen@pvda.nl. Democracy, Populism and Minority Rights De PvdA maakt werk van werk Voor de zendtijd politieke partijen maakte de PvdA een nieuw filmpje, deze keer over werk! Staatssecretaris Ahmed Aboutaleb vertelt over het belang van arbeid: De PvdA maakt werk van werk. Niet alleen omdat het brood op de plank levert, maar ook omdat het emanciperend werkt. Aboutaleb vertelt over zijn persoonlijke ervaringen, over het opkontje dat sommige mensen nodig hebben om te gaan werken en over het belang van het aan het werk helpen en houden van oudere werknemers. Zie ook pvda.nl. UITZENDINGEN Ned. 2 15:54-15: Ned. 1 17:50-17: Ned. 1 17:50-17: Ned. 2 15:54-15: Ned. 1 17:50-17: Ned. 2 15:54-15: Ned. 1 17:50-17: Ned. 2 15:54-15: Ned. 1 17:50-17: Ned. 2 15:54-15:57 In juli presenteerden PvdA-europarlementariër Wiersma en zijn collega Swoboda in Wenen hun boek Democracy, Populism and Minority Rights. In het boek gaan academici en politici uit Europa in op het toenemende populisme en het gebrek aan respect voor minderheden in de uitgebreide Europese Unie. Daarnaast bieden ze oplossingen om radicalisering tegen te gaan. Wiersma en Swoboda zijn beiden vice-president van de meer dan tweehonderd leden tellende sociaal-democratische PES-fractie van het Europees Parlement en onder meer actief in de Commissie Buitenlandse Zaken. U kunt het boek vinden in de digitale bibliotheek op www. pvda.nl of via janmarinus.wiersma@europarl.europa.eu. HEEFT U OOK NIEUWS VANUIT UW AFDELING DAT INTERESSANT KAN ZIJN VOOR HET HELE LAND? MAIL HET ONS DAN TOE: ROOD@PVDA.NL

18 Sociale Quaestie Tekst Ruud Koole De strijd tegen sociale misstanden heeft de sociaaldemocratie altijd gekenmerkt. Die strijd was haar ontstaansgrond en is nog steeds de voornaamste reden van haar bestaan. Wouter Bos noemde onlangs integratie de nieuwe sociale kwestie. Een geschiedenislesje sociale kwesties. De rode draad De sociaaldemocratie ontstond aan het einde van de 19e eeuw. Het was de tijd dat de Sociale Quaestie hoog op de politieke agenda was komen te staan. De parlementaire enquête in 1887, die hierop was gericht, bracht schrijnende situaties aan het licht in fabrieken en werkplaatsen. Ondanks het Kinderwetje van Van Houten (1874) bleek kinderarbeid nog steeds niet uitgebannen. Slechte arbeidsomstandigheden en diepe armoede gingen hand in hand. Het was de keerzijde van de industriële revolutie. Maar niet alleen in de fabrieken, ook op het platteland was er door een langdurige economische recessie in de jaren tachtig van de negentiende eeuw veel ellende. SOCIALE WENDING De Sociale Quaestie leidde tot het ontstaan van allerlei socialistisch georiënteerde coöperaties om gewone mensen van goede zorg of betaalbare levensmiddelen te voorzien. Het leidde tevens tot de opkomst van socialistische partijen. In Nederland werd eerst de Sociaal-Democratische Bond in 1882 opgericht en in 1894 de Sociaal Democratische Arbeiders Partij. In haar strijdprogramma keerde de SDAP zich tegen kinderarbeid en sprak zij zich onder meer uit voor een achturige werkdag, betere arbeiderswoningen en een ongevallenverzekering. Maar ook binnen het heersende liberalisme van die tijd gingen verschillende stemmen op voor een sociale wending, in 1891 vaardigde de paus de sociale encycliek Rerum Novarum uit en hield protestants Nederland het eerste Christelijk Sociaal Congres. Onder die druk kwam er sociale wetgeving tot stand. Het liberale kabinet-pierson ( ) werd wel het kabinet van de sociale rechtvaardigheid genoemd. In 1899 kwam de Arbeidswet (over arbeidstijden en inspectie) tot stand en in 1901 de Ongevallenwet (regeling inkomstenderving bij een ongeval op het werk). ANGST VOOR EEN SOCIALISTISCHE REVOLUTIE De SDAP maakte tot 1939 geen deel uit van de regering. Toch was haar invloed niet te onderschatten. Vrees voor groei van de socialistische beweging of zelfs een socialistische revolutie was niet alleen in Nederland - een belangrijke motor bij sociale wetgeving, ook al zaten sociaaldemocraten niet in de regering. Dat was aan het einde van de 19e eeuw zo, dat was direct na Troelstra s mislukte revolutiepoging in 1918 zo en ook de uitbouw van de verzorgingsstaat tijdens de jaren zestig van de twintigste eeuw (Algemene Bijstandswet 1965; Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering 1967) kan men in hoge mate toeschrijven aan de poging van niet-socialisten om de socialisten op sociaal gebied de wind uit de zeilen te nemen. FEMINISME De SDAP zag de uitbreiding van het kiesrecht aanvankelijk als de belangrijkste manier om de emancipatie van de arbeidersklasse te verwezenlijken. Behalve als erkenning van maat Kinderwetje van Van Houten 1887 Parlementaire enquête naar de sociale quaestie 1882 Oprichting Sociaal-Democratische Bond 1894 Oprichting Sociaal-Democratische Arbeiderspartij Arbeidswet 1901 Ongevallenwet 1935 Plan van de Arbeid 1946 Oprichting Partij van de Arbeid 18 ROOD oktober 2008

19 achtergrond schappelijke gelijkwaardigheid was het algemeen kiesrecht daarom ook van belang als middel om sociale hervormingen te kunnen realiseren. De SDAP was vanwege die gelijkwaardigheid ook voor het vrouwenkiesrecht, al moest zij aanvankelijk weinig hebben van het burgerlijk feminisme uit die tijd. De ongelijke maatschappelijke positie van man en vrouw was voor de SDAP geen apart strijdpunt: die ongelijkheid zou net als zo vele misstanden vanzelf verdwijnen bij de ineenstorting van het kapitalisme. Vrouwen moesten daarom het kapitalisme en niet de mannen bestrijden. Later, en zeker na de tweede feministische golf in de jaren zestig van de 20e eeuw, werd de gelijkwaardigheid van man en vrouw wel degelijk door de sociaaldemocraten omarmd als een zelfstandig doel om voor te strijden. PLAN VAN DE ARBEID Emancipatie en solidariteit waren de twee kernbegrippen in het sociaaldemocratisch antwoord op de sociale kwestie. Zij zijn het nog steeds. Die solidariteit moest wel worden georganiseerd en vanaf het begin van de 20e eeuw koos de SDAP definitief voor de reformistische weg van de stapsgewijze verbetering van het lot van de mensen op de onderste treden van de maatschappelijke ladder. In de periode tussen beide wereldoorlogen wist zij op lokaal niveau met wethouders als Wibaut, De Miranda (Amsterdam) en Drees (Den Haag) grote successen te boeken op het gebied van de volkshuisvesting en de bestrijding van armoede en werkloosheid. Op landelijk niveau wendde de partij, tegen de achtergrond van de grote economische crisis en het opkomend fascisme, de steven. In 1935 stelde zij het Plan van de Arbeid op. Oude socialisatieplannen werden opzij geschoven. Een gemengde economie werd geaccepteerd. Op basis van de nieuwe inzichten van de Britse econoom Keynes werden plannen geopperd voor zeer grote overheidsinvesteringen in de economie om werkgelegenheid te bevorderen. Concrete resultaten leverde het plan niet op, maar de SDAP had met dat plan wel een hoopvol en krachtig mobiliserend alternatief in handen voor het regeringsbeleid: Het moet, het kan; op voor het Plan!. AOW Decennialang was het staatspensioen een van de belangrijkste doelen van de sociaaldemocraten. Om te zorgen dat vele ouden van dagen voor hun levensonderhoud niet langer meer in barre armoede zouden verkeren, streefden sociaaldemocraten naar een voorziening die een fatsoenlijk bestaan voor ouderen mogelijk zou maken. Die jarenlange strijd resulteerde uiteindelijk in 1947 in de door Drees ingediende Noodwet Ouderdomsvoorziening, die in 1957 zou worden omgezet in de Algemene Ouderdomswet (AOW). Heel veel ouderen waren zielsblij dat zij mochten gaan trekken van Drees. De SDAP was toen inmiddels opgegaan in de PvdA (1946). De nieuwe partij maakte onder leiding van Drees tot 1958 onafgebroken deel uit van de regering, steeds samen met de Katholieke Volkspartij. Met de KVP was zij tegelijk in een electorale strijd gewikkeld om de katholieke arbeiders. Deze opwaartse rivaliteit stimuleerde veel sociale wetgeving en legde een stevig fundament voor de verzorgingsstaat (naast de AOW, onder meer de Werkloosheidswet van 1952) VERANDERINGSPROCESSEN Na de uitbouw van de verzorgingsstaat in de jaren zestig een zeventig van de 20e eeuw is wel opgemerkt dat de sociaaldemocratie aan haar succes ten onder zou gaan, omdat zij overbodig was geworden. De schrijnende sociale kwestie was immers opgelost? Er was inderdaad ontzettend veel verbeterd sinds het einde van de 19e eeuw. Maar net als toen dienden zich opnieuw grote structurele veranderingsprocessen aan. Toen was het de industriële revolutie. Nu zijn het de ICTrevolutie en de mondialisering. Opnieuw zal de sociaaldemocratie het voortouw moeten nemen om de keerzijde van deze ontwikkelingen - toenemende bestaansonzekerheid voor vele mensen tegen te gaan. Nieuw is dat naast de sociaaleconomische problemen die de structurele veranderingen met zich meebrengen, door de toegenomen immigratie nu ook culturele verschillen een rol spelen. Die culturele problemen moeten worden erkend, ook al zouden de oplossingen voor ook die problemen wel eens voornamelijk op het sociaaleconomische vlak kunnen liggen. Werk aan de winkel voor de PvdA! Noodwet Ouderdomsvoorziening Kabinetten Drees 1952 Werkloosheidswet 1957 Algemene Ouderdomswet 1965 Algemene Bijstandswet 1967 Wet op de Arbeidsongeschiktheids verzekering 1980 ICT-revolutie 2000 Nieuwe sociale kwestie: integratie oktober 2008 ROOD 19

20 Tekst Michael Juffermans, Jan Schuurman Hess Foto Jazza/Stock.xchng Van 13 november tot 25 november vinden voor het eerst op hetzelfde moment in heel Nederland de waterschapsverkiezingen plaats. Iedere Nederlander van 18 jaar en ouder mag stemmen. Ook de PvdA doet mee aan deze verkiezingen en rekent op uw stem! PvdA Waterschaps Waarom is de PvdA in de waterschappen belangrijk? Over water en het waterbeheer worden politieke besluiten genomen die iedereen raken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de sterkte van onze dijken, de hoogte van de waterschapsbelastingen, de wijze waarop we omgaan met ons kwetsbare milieu. Daarom is het van het grootste belang dat de PvdA in het waterschap vertegenwoordigd is! De PvdA werkt aan een sterk, groen en sociaal waterbeheer! Maar de verschillende partijen die meedoen aan de waterschapsverkiezingen, denken hierover vaak anders. De PvdA wil dan ook dat er in de periode van 13 t/m 25 november 2008 zo veel mogelijk mensen stemmen om de PvdA goed vertegenwoordigd te laten zijn in de waterschapsbesturen. Wat zijn de speerpunten voor de PvdA? Solidariteit in de strijd tegen het water De PvdA wil dat de kosten voor het waterbeheer worden verdeeld volgens het principe van de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. De PvdA staat voor het meest ruimhartige kwijtscheldingsbeleid. Ook moeten de lasten voor de strijd tegen het water gelijkmatig over het hele land worden verdeeld. Veiligheid voorop Veiligheid van burgers en bescherming van huis en haard staan bij de PvdA voorop. Er moet hard doorgewerkt worden aan het klimaatbestendig maken van Nederland. Voor een duurzaamheid waterbeleid De PvdA staat voor waterbeleid waarin keuzes duurzaam en milieubewust worden gemaakt. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de PvdA en andere partijen? Traditioneel is het CDA de belangenbehartiger van de boeren. Het CDA geeft boeren een aanzienlijk voordeel ten opzichte van inwoners van dorpen en steden als het gaat om de lastenverdeling. Bovendien prefereren bij het CDA de boerenbelangen vaak boven de milieubelangen. De visie van de VVD wijkt op een flink aantal punten af van de PvdA. Bijvoorbeeld op het terrein van de waterkwaliteit vindt de VVD dat deze op orde dient te zijn, maar meer dan op orde is niet nodig, dat is onnodig duur. De VVD wil verder onderzoeken of de uitoefening van een aantal taken niet beter aan de markt kan worden overgelaten bijvoorbeeld bij de waterzuivering. Van oudsher is de VVD de belangenbehartiger van de bedrijven. Milieu en individuele burgers spelen een minder belangrijke rol. De termen kwijtscheldingsbeleid, solidariteit en vervuiler betaalt komen in de visie van de VVD niet voor. 20 ROOD oktober ober

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

FINANCIELE ZEKERHEID. GfK September 2015. GfK 2015 Achmea Financiële Zekerheid september 2015

FINANCIELE ZEKERHEID. GfK September 2015. GfK 2015 Achmea Financiële Zekerheid september 2015 FINANCIELE ZEKERHEID GfK September 2015 1 Opvallende resultaten Meer dan de helft van de Nederlanders staat negatief tegenover de terugtredende overheid Financiële zekerheid: een aanzienlijk deel treft

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken 1. Inleiding Vorig jaar kondigde de regering grote bezuinigingen aan op de kinderopvang. De bezuinigingen lopen op tot 774 miljoen in 2015. In 2012 snijdt de regering met zo'n 400 miljoen euro in de kinderopvang.

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

13 februari 2016. Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering

13 februari 2016. Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering 13 februari 2016 Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een

Nadere informatie

Belangen: Macht van de Eerste Kamer

Belangen: Macht van de Eerste Kamer Belangen: Macht van de Eerste Kamer Korte omschrijving werkvorm: Aan de hand van een werkblad ontdekken leerlingen dat de plannen van het kabinet waarschijnlijk wel door de Tweede Kamer komen, maar niet

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid

Nadere informatie

Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam,

Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam, Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam, Deze voorjaarsnota is de eerste stap naar drastische bezuinigingen voor de komende jaren.

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

Flexibel werken én een hypotheek

Flexibel werken én een hypotheek Flexibel werken én een hypotheek Een hypotheek met Reacties uit de media op de perspectiefverklaring perspectiefverklaring Columnist Frank Kalshoven, de Volkskrant Alleen hypotheken verstrekken aan mensen

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen met betrekking tot ouderen van 55 + en de arbeidsmarkt?...2 2 Oudere werknemers moeten goedkoper

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag Welkom, blij dat u er bent. Uit het feit dat u met zovelen bent gekomen maak

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-11-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: jeugdwerkloosheid tekst 1 FNV vreest enorme stijging werkloosheid jongeren

Nadere informatie

Verdieping: Eerste reactie partijen

Verdieping: Eerste reactie partijen Verdieping: Eerste reactie partijen Korte omschrijving werkvorm: Uit de berekeningen van het CPB blijkt dat het begrotingstekort van Nederland in 2013 en 2014 niet onder de door de EU gestelde 3%-norm

Nadere informatie

Verandering is dichterbij dan je denkt

Verandering is dichterbij dan je denkt Verandering is dichterbij dan je denkt Tegenbegroting 2016 Verandering is dichterbij dan je denkt Soms slaat verbazing om in boosheid. Het overkomt me niet vaak, maar de afgelopen maanden kreeg het kabinet

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011 Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen

Nadere informatie

B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015. Onderwerp

B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015. Onderwerp B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015 Onderwerp Beantwoording van schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders van het raadslid A. Van den Boogaard (PvdA) inzake Arbeidsparticipatie

Nadere informatie

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017.

Dit nieuwe verkiezingsjaar volgt op het bijzondere politieke jaar 2017. Speech Sybrand Buma nieuwjaarsbijeenkomst CDA Almere Stadhuis van Almere Wat goed om hier weer met zoveel CDA ers bij elkaar te zijn. We wensen elkaar bij het start van het nieuwe jaar altijd alle goeds

Nadere informatie

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT MdV De begroting is wederom een knap staaltje werk waar door heel veel medewerkers in dit huis veel energie en vakmanschap in is gestoken. Dat verdient waardering, zowel richting college als richting al

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 D66 is tevreden met het regeerakkoord. Samen met VVD, CDA en ChristenUnie willen we veel bereiken, maar we kiezen ook voor

Nadere informatie

Wie is de Nederlandse huisarts?

Wie is de Nederlandse huisarts? 8 LHV jubileumboek onderhuids onderzoek 9 Wie is de Nederlandse huisarts? Eerst het goede nieuws: 4 van de 5 huisartsen hebben geen enkele spijt van hun beroepskeuze. Sterker nog: als ze opnieuw zouden

Nadere informatie

Met hart voor ouderen

Met hart voor ouderen Met hart voor ouderen Met hart voor ouderen Nederland telt steeds meer ouderen. Daar moeten we voor alles blij mee zijn. Het is een grote, sociale verworvenheid dat steeds meer mensen een hoge leeftijd

Nadere informatie

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Gelderland -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld

Nadere informatie

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering!

Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Beste vrienden, Goeiemiddag in Gent, stad in volle groene verandering! Vooreerst, en vanuit de grond van mijn hart: Bedankt! Bedankt om al weken keihard campagne te voeren. Bedankt voor jullie tijd, energie,

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.

Nadere informatie

op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer

op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer op een gebrek aan kennis berustende mening of afkeer stellen: geef ik iedereen een gelijke kans of staan er misschien onbewust vooroordelen in de weg? Ook in Den Haag worden kansen gemist, waardoor bijvoorbeeld

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12

Inhoud. Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Inhoud Inleiding... 4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de rechten... 6 Hoofdstuk 2 De belangrijkste rechten...12 Onderwerp 1 Gelijkheid...13 De rechten van Tim... 14 Onderwerp 2 Toegankelijkheid...17 De rechten

Nadere informatie

Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA!

Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA! Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE 2014-2018 HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA! Reimerswaal Het kan anders Ons land verandert snel. Niet alleen kennen we op dit moment in Nederland financieel

Nadere informatie

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project Bouwen aan actieve informatievoorziening

Nadere informatie

Eindexamen havo maatschappijwetenschappen 2014-I

Eindexamen havo maatschappijwetenschappen 2014-I Opgave 1 Besluitvorming rondom studiefinanciering Bij deze opgave horen de teksten 1 en 2 en figuur 1 uit het bronnenboekje. Inleiding Tijdens de regeringstermijn van kabinet-rutte 1 (oktober 2010 tot

Nadere informatie

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT-

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Dames en Heren, Partijgenoten, Ik sta hier beduusd voor u. Het is een bijzondere tijd geweest. Als ik in terugkijk

Nadere informatie

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

- de politieke ledenraad van mening is dat nieuwe bezuinigingen voor de PvdA onacceptabel zijn.

- de politieke ledenraad van mening is dat nieuwe bezuinigingen voor de PvdA onacceptabel zijn. JS-moties Nieuwe bezuinigingen? Nee bedankt! - in de campagne voor de provinciale statenverkiezingen benadrukt is dat de PvdA, in tegenstelling tot D66 en CDA, geen nieuwe bezuinigingen wil om een herziening

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

Het beste uit jezelf

Het beste uit jezelf Het beste uit jezelf 2 3 Met elkaar bouwen aan het Huis van Philadelphia Philadelphia wil dat mensen met een beperking gelukkig kunnen zijn en het beste uit zichzelf kunnen halen. Daarom doen we ons werk

Nadere informatie

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Friesland -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld over samenwerking met VV nu en in

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA DUIVEN 2018 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! v 1 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te werken aan concrete plannen om samen

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Datum: Plaats: Gespreksleiding: Gastsprekers: Participanten: Bezoekers: Thema: vrijdag 17 oktober 2014, 15:00-17:00 uur De Gouden Zaal van DROOMvilla

Nadere informatie

Ontwikkeling politieke voorkeur in 2015

Ontwikkeling politieke voorkeur in 2015 Een politiek systeem in ontbinding De peiling van vandaag laat zien in welke bijzondere electorale situatie Nederland eind 2015 is beland. Deze resultaten kunnen geplaatst worden in het verlengde van het

Nadere informatie

Polderen voor beginners

Polderen voor beginners Jongerenkamer Polderen voor beginners Voorwoord De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie. De 150 gekozen Kamerleden gaan met elkaar en de regering in debat over de toekomst van Nederland.

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

Niet alles verandert in de zorg

Niet alles verandert in de zorg Over wat blijft en wat er verandert in de zorg 15 september 2014, Hercules Diessen Niet alles verandert in de zorg. Gelukkig maar! Er gaat veel veranderen in de zorg. Maar er blijft gelukkig ook veel hetzelfde;

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Perspectief 3e editie 2 vmbo Anders dan anderen krant. 1. Voorpagina

Perspectief 3e editie 2 vmbo Anders dan anderen krant. 1. Voorpagina Perspectief 3e editie 2 vmbo Anders dan anderen krant 1. Voorpagina Geen mens is hetzelfde, want iedereen is weer anders. Elk mens heeft iets unieks. Dat maakt het soms lastig om elkaar te begrijpen. Of

Nadere informatie

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap.

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zorggemeenschap. Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Wanneer we het hebben over een gemeenschap als samenleving, dan weet iedereen precies

Nadere informatie

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken?

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming. Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

- Waarschuwing- dit is een pittige les!

- Waarschuwing- dit is een pittige les! - Waarschuwing- dit is een pittige les! Herken je de volgende situatie: Je vraagt aan je partner (heb je deze niet denk dan even terug aan de tijd dat je deze wel had) of hij de vuilniszak wilt buiten

Nadere informatie

1. De detailhandel in Nederland

1. De detailhandel in Nederland 1 2 1. De detailhandel in Nederland De detailhandel is een belangrijke economische sector die wordt gekenmerkt door een zeer arbeidsintensief karakter. Er werken ongeveer 750.000 mensen. Het belang voor

Nadere informatie

Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink

Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink Stand van zaken regeerakkoord op dit moment Kern is versterking van zorg thuis ( extramuraliseren ) via Wmo en Zorgverzekeringswet Uit

Nadere informatie

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer e Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Ondernemerschap in Nederland

Ondernemerschap in Nederland Ondernemerschap in Nederland Je neemt deel aan het profiel Ondernemerschap. Dit betekent dat je erover denkt om in de toekomst als ondernemer te gaan werken. Dat is anders dan werken in loondienst. Dan

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Utrecht -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 6. 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9

Inhoud. Inleiding 6. 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9 Inhoud Inleiding 6 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9 2 Instanties in Nederland 13 Belangrijke instanties voor ondernemers 14 Kamer

Nadere informatie

www.schuldinfo.nl Pagina 1

www.schuldinfo.nl Pagina 1 Wijziging beslagvrije voet volgens wetsvoorstel wwb Behandeling wetsvoorstel 6 oktober 2011, Tweede kamer ( ) Het hoofdprincipe, die onafhankelijkheid van ouders, vind ik cruciaal. Je ziet dat wat nu gebeurt,

Nadere informatie

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst

VVD verdeeld over samenwerking met PVV nu en in de toekomst www.verheidinnederland.nl ERSBERICH - Groningen -nderzoek (4): nderzoek naar de stand van de partij naar aanleiding van VV. (ransparant) (verheids) (anel) Zeer forse steun aan kabinet Rutte VVD verdeeld

Nadere informatie

Werkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het

Werkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het Werkbladen Uitdaging! Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het één ten koste van het ander? Waar word jij gelukkig van? De uitdaging van deze tool is dat je je eigen antwoorden bepaalt. We raden

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen

Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen Wat zijn de drijfveren van de Nederlandse ondernemer? Een onderzoek naar de vooren nadelen van ondernemen Onderzoek van GfK november 2015 Inleiding Het aantal ondernemers blijft groeien. In 2015 heeft

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Het gaat goed met de Werkgroep

Het gaat goed met de Werkgroep Het gaat goed met de Werkgroep De Werkgroep bestaat inmiddels ruim 3 jaar en mede dankzij de nieuwe website die we in september hebben gelanceerd is het voor ons een stuk makkelijker geworden om te communiceren

Nadere informatie

Jan de Laat OVERSTAG

Jan de Laat OVERSTAG Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten

Nadere informatie

Voorzitter, Voorzitter dan de inhoud.

Voorzitter, Voorzitter dan de inhoud. Voorzitter, Ik wil graag beginnen met het bedanken van het college voor het beantwoorden van alle vragen. En wethouder de Wit heeft daarbij een extra compliment verdiend omdat hij op uitstekende wijze

Nadere informatie

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur Verkiezingen Voor vijftigplussers staat er de komende jaren veel op het spel. De betaalbaarheid van de zorg staat ter discussie en het niveau van pensioenen en AOW dreigt te worden aangetast. Daarnaast

Nadere informatie

Speech Ton 1 mei 15.00 uur (gesproken woord geldt)

Speech Ton 1 mei 15.00 uur (gesproken woord geldt) Speech Ton 1 mei 15.00 uur (gesproken woord geldt) Beste mensen, wat geweldig dat we hier vandaag allemaal staan! We begonnen met een fantastische mars en een goede debatten. 1 mei is weer van ons! En

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Onderzoek verkiezingsthema zorg

Onderzoek verkiezingsthema zorg Onderzoek verkiezingsthema zorg Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 27.798 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 15 tot en met 21 augustus 2012. Over het EenVandaag

Nadere informatie

5.9. Boekverslag door E woorden 23 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer

5.9. Boekverslag door E woorden 23 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Boekverslag door E. 2025 woorden 23 oktober 2014 5.9 8 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Paragraaf 1: wat leer je bij maatschappijleer? Iets is een maatschappelijk probleem

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes?

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? December 2007 / Januari 2008 Door: Marco Bouman, Impulse, Strategie & Marketing Februari 2008 2008 Marco Bouman, alle rechten voorbehouden Het is niet

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner: Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!

Nadere informatie

Politiek op het VMBO: Leerlingen activeren

Politiek op het VMBO: Leerlingen activeren Politiek op het VMBO: Leerlingen activeren 1 Inhoud workshop 11 werkvormen over politiek voor het vmbo. Na afloop krijgt u een reader met daarin de werkvormen. 2 1. Zoekplaat grondrechten Leerdoel: Leerlingen

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer havo 2006-I

Eindexamen maatschappijleer havo 2006-I Opgave 3 Meer onrust over minder sociale zekerheid (mens en werk en politieke besluitvorming) Maximumscore 5 15 Voorbeelden van een juiste omschrijving van de verzorgingsstaat (één van de volgende): 3

Nadere informatie

www.rkdiaconie.nl/ iets doen/ onze specifieke doelgroep

www.rkdiaconie.nl/ iets doen/ onze specifieke doelgroep WELKE ZEKERHEID HEBBEN WIJ ELKAAR TE BIEDEN? www.rkdiaconie.nl/ iets doen/ onze specifieke doelgroep Situering Met dit materiaal raakt u bekend met de hedendaagse vormen van armoede en het stelsel van

Nadere informatie