Het duurzame architectonisch concept - integraal ontwerpen
|
|
- Bert Vedder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 vmx duurzaamheid 1
2 2
3 Dit artikel bevat een samenvatting van een uitgebreide studie die VMX Architects heeft uitgevoerd over het thema duurzaamheid. Het doel van deze studie was drieledig: 1 Het nader uitwerken van de intenties van VMX met betrekking tot duurzaamheid. 2 Evaluatie van de praktijkervaringen die we de afgelopen vijftien jaar hebben opgedaan. 3 Het up-to-date brengen van onze kennis over duurzaamheid. Het resultaat is in de eerste plaats zelfeducatie. Maar omdat vaak gevraagd wordt naar onze uitgangspunten en ervaringen met betrekking tot duurzaam ontwerpen hebben we deze korte samenvatting van de studie op de website gepubliceerd. mei
4 Het duurzame architectonisch concept - integraal ontwerpen Het concept, de basisgedachte, is de belangrijkste drager van ons werk en vormt de kern van het antwoord op de vraag van de gebruiker. Het concept geeft de ambitie aan en is de basis van de door ons nagestreefde innovatie. Uitgangspunt voor de ontwikkeling van het concept waren daarbij altijd de programmatische eisen (dus de wensen van de gebruiker), de stedenbouwkundige of landschappelijke kenmerken van de locatie en de sociaal maatschappelijke context. Duurzaamheid zien we als een belangrijke aanvulling hierop, één van de uitgangspunten voor het formuleren van het concept, onze visie op de totale opgave. Duurzaamheid betekent voor ons noch het najagen van de laatste technische noviteiten en high-tech-gadgets, noch de beperking tot een groene aanpak met allerlei natuurlijke materialen, zonder een verdergaand idee achter het ontwerp. Onze intentie is het om duurzaamheid op een zuiver architectonische en dus integrale manier te benaderen. Het is een brede visie, die de verschillende lagen van duurzaamheid binnen onze huidige maatschappij en voor toekomstige generaties herkent. Sociale, economische en ecologische aspecten worden samen gebracht tot één ontwerp. People, Planet, Profit vermeerderd met Projects staat - ook voor VMX - voor ruimtelijke kwaliteit, flexibiliteit, diversiteit, evenwicht en schoonheid. 1 En het is een optimistische visie, conform het Cradle-to-Cradle credo: probeer goed te zijn in plaats van minder slecht, afval = voedsel! 2 Onze benadering van duurzaam ontwerpen en bouwen kan in twee korte zinnen worden samengevat: Gebruik je gezonde verstand en denk vanuit de eigenaar/gebruiker. 1 Ministerie van VROM, Dossier Duurzaam Bouwen en Verbouwen, overzicht strategieën voor duurzaam bouwen, Duurzaamheid en common sense Met de termen gezond verstand of common sense in het Engels wordt het vertrouwen op de eigen waarneming, ervaring en redenering omschreven. Welke ruimtes ervaren wij persoonlijk als aangename woon- of werkruimtes? Welk ruimteklimaat geeft een prettig of onprettig gevoel? Concreet bijvoorbeeld de vraag: Waar zouden we liever willen werken - in een gesloten, centraal gestuurde ruimte met airco of in een gebouw waar je het raam kunt openen en de temperatuur individueel kan aanpassen? VMX kiest voor het laatste. Zo min mogelijk technische hulpmiddelen, in plaats daarvan een zo natuurlijk en zo eenvoudig mogelijk ontwerp. Low-tech - high tectonics. 3 Onze generatie weet zich nog maar slecht aan te passen aan zijn natuurlijke omgeving. In navolging van veel dieren (die een zomer- en een wintervacht hebben) was het in alle generaties vóór ons nog gewoon om in de winter een trui aan te trekken. Door volledig geklimatiseerde binnenruimtes zijn we die houding nu verleerd. De èchte groene, dat wil zeggen bewuste, levenshouding lijkt passé. 4 4
5 Tegelijkertijd hebben veel mensen klachten door juist deze over-getechnologiseerde gebouwen. Het sick-building syndrom is een algemeen bekend verschijnsel. In de wetenschap wordt de subjectieve ervaring van het ruimteklimaat onder het begrip thermische behaaglijkheid onderzocht en gemeten. Uit dat onderzoek blijkt: mensen voelen zich meestal fijner in een gewoon gebouw zonder airconditioning, waar ze het klimaat zelf kunnen beïnvloeden. De bediening moet intuïtief en op een eenvoudige manier kunnen gebeuren, door bijvoorbeeld het raam te openen of de temperatuur met een knop omhoog of omlaag zetten. De bereidheid voor persoonlijke adaptatie en de acceptatie van temperatuurafwijkingen nemen dan meetbaar toe. 5 Bovendien is er ook een opmerkelijke relatie tussen thermische behaaglijkheid en productiviteit. Zo bleek dat de productiviteit in een gesloten gebouw bij een binnentemperatuur van 26 graden lager lag dan de productiviteit bij een open gebouw met een binnentemperatuur van 28 graden. 6 Common sense betekent voor ons ook het Hergebruik van water, het gebruik van gerecyclede of op zijn minst recyclebare materialen en vanzelfsprekend zo min mogelijk energieverbruik tijdens de hele levenscyclus. 3 Deplazes, A., Low-tech high tectonics in: Constructing architecture, p.291, Birkhäuser Thomson, A., Our parents have always been green in: The telegraph ( ). 5 Kurvers, S. et al, Adaptieve Temperatuurgrens-waarden. Een nieuwe aanpak voor de beoordeling van de gebouwprestatie t.a.v. het thermisch binnenklimaat, Linden, K. van der / Kurvers, S., Eigenlijk moeten we helemaal af van airconditioning, Duurzaam kantoor 5
6 Duurzaamheid en gebruiker De intense samenwerking met de opdrachtgever, gebruiker of bewoner staat centraal in de werkwijze van VMX. Het denken vanuit de eindgebruiker is ook een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling van duurzame en energiezuinige gebouwen. Dit betekent naast de optimale afstemming van het energieconcept op de functie, ook rekening houden met de speciale en individuele wensen van de gebruiker en met beheer en onderhoud. 7 Gebouwen moeten zo ontworpen en gerealiseerd worden dat eigenaren en gebruikers zich automatisch betrokken voelen bij het beheer. Betrokken gebruikers die een gebouw met liefde onderhouden zijn een voorwaarde voor een langdurig goed gebruik. Dit leidt tot een hoge eindwaarde en dat is feitelijk de grootste duurzaamheid. Onze intentie is het dus, het gebouw perfect op het lijf van de toekomstige gebruiker te schrijven.maar evenzoveel houden we rekening met flexibiliteit. Wensen, eisen en functionele relaties zullen met de tijd veranderen. Het is belangrijk dat een gebouw hierop kan anticiperen, dat het mee kan groeien, zonder aan kwaliteit te verliezen. In 2010 zijn we gestart met een grondige analyse van de door ons gerealiseerde werken. Hieruit hebben we een aantal aspecten met betrekking tot duurzaamheid voor toekomstige projecten geleerd: Blijvende focus op een sterk concept goede structuur. Overmaat, flexibiliteit, overzichtelijkheid en oriëntatiemogelijkheden blijven belangrijk. Meer aandacht voor het binnenklimaat, vooral voor oververhitting. Daarom ook meer betrokkenheid bij de selectie van de bouwfysische adviseurs en samenwerking met hen vanaf een vroeg ontwerpstadium. Eenvoudiger detailleren met robuustere materialen, met het oog op onderhoud. Ook in de ontwerpfase rekening blijven houden met uitbreidingsmogelijkheden. De concrete lessen uit onze eigen evaluatie zien we bevestigd in recentelijk verschenen onderzoek over de discrepantie tussen de theoretische (berekende) en de praktische (gemeten en ervaren) prestatie van energiezuinige of neutrale gebouwen. 8 Het is een uitdaging voor ons om samen met de opdrachtgevers, adviseurs en uitvoerders de ambities op het gebied van duurzaamheid te blijven combineren met gezond verstand. 7 Ministerie van VROM, Energieneutraal Bouwen, hoe doe je dat?, Gommans, L., Tussen ontwerp en werkelijkheid - Energieprestaties van energie-efficiënte gebouwen, TVVL Magazine 9/ MFA Aalreep 6
7 VMX Works Hier geven we een overzicht van enkele projecten waarbij duurzaamheid een speerpunt is geweest. Ze laten de uitwerking van onze visie in concrete opdrachten zien. De projecten zijn: Duurzaam kantoor - een studie in opdracht van de Rijksbouwmeester voor een toekomstgericht kantoorgebouw aan de Zuidas, later verder uitgewerkt in het ontwerp voor het hoofdkantoor van Bord Gais (de Ierse Gasunie) in Dublin. Directie Noordzee het hoofdkantoor voor de Directie Noordzee, Rijswijk, in opdrachtvan de Rijksgebouwendienst De MFA Aalreep - een schoolcomplex in opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam R&D Friesland Campina ons ontwerp voor het nieuwe researchcentrum van FrieslandCampina in Wageningen Noordbuurt drie woongebouwen op Ijburg in Amsterdam voor Vesteda. De belangrijkste kenmerken van deze projecten op het gebied van duurzaamheid zijn: In de kantoren voor de Rijksbouwmeester en voor Bord Gais is rijkelijk geexperimenteerd met alle theorien en technieken die er op dit moment voor handen zijn. Zowel het spaarzaam omgaan met water, materialen als energie, maar ook passief en actieve energieopwekking zijn in deze projecten meegenomen. Het kantoor voor DNZ is een al bijna tien jaar functionerend gebouw dat dankzij de passieve energiewinst die uit het massieviteit van het ontwerp voortvloeit een heel hoog energielabel heeft gekregen. De brede school MFA Aalreep is ontworpen om met een heel laag CO2 gehalte, volgens het frisse scholen concept, te kunnen functioneren. Tevens maakt de vorm van het gebouw het energiezuinige karakter duidelijk. In het ontwerp voor de R&D afdeling van Friesland Campina zijn de toekomstwaarde van het gebouw en de materialisering gebruikt om een heel duurzaam gebouw te kunnen realiseren Tot slot wordt met het projct Noordbuurt aangetoond dat met betrekkelijk eenvoudige middelen als de zonering van de functies in een gebouw, de raamopeningen en de orientatie al een grote winst voor het milieu bereikt kan worden. 7
8 8
9 Duurzaam kantoor Client: Rijksbouwmeester Location: Zuidas Amsterdam Size: m2 Design: 2008 Client: Bord Gais Location: Dublin Size: 6200 m2 Design:
10 Duurzaam kantoor Voor de Rijksgebouwendienst hebben we een kantoorproject aan de Zuidas ontworpen waarbij de belangrijkste opgave was om de milieuindex (in dit geval berekend via GreenCalc) te verdubbelen ten opzichte van het huidige gemiddelde voor een bouw-besluit-conform kantoorgebouw in Nederland van 160. Door een compact gebouw te maken, waarin buitenruimtes als overstekken fungeren, door een optimale open-dicht verhouding in de gevel, door gebruik te maken van speciaal gerecycled beton en glas kon onder andere de warmtelast binnen het gebouw en daarmee de koellast geminimaliseerd worden. Op een lowtech manier kunnen we een gebouw realiseren met een milieuindex van 379. LABELS A+ 379 zeer energiezuinig Milieu Index Gebouw excellent De inzichten opgedaan bij dit ontwerp hebben we verder ontwikkeld voor het hoofdkantoor voor Bord Gais (de Ierse Gasunie) in Dublin, een organisatie die vanuit haar primaire doelstelling ook een leidende rol in energiebesparing nastreeft. Dit ontwerp scoort volgens het BREEAM keurmerk excellent. Openluchtschool J. Duiker 1930 OPENLUCHTSCHOOL, J. DUIKER 1930 transformatie Openluchtschool naar duurzaam kantoor TRANSFORMATIE VAN OPENLUCHT SCHOOL NAAR DUURZAAM KANTOOR publicatie atelier Rijksbouwmeester prijsvraag Bord Gais hoofdkantoor 10
11 1 kantoren 2 microklimaat hof 3 lobby / lounge 4 training center 5 expeditie / opslag doorsneden Bord Gais plattegronden Bord Gais 11
12 Duurzaam kantoor KLIMAAT Ons ontwerp combineert de meest natuurlijke zomer- en wintersituatie. Het gaat uit van een compact gebouw met geschakelde modules waarin twee modules één balkon delen. Een belangrijke referentie was de Openluchtschool van J. Duiker in Amsterdam. Deze school heeft per verdieping twee klaslokalen waar de leerlingen s winters binnen zitten. s Zomers delen de lokalen een balkon zodat de leerlingen buiten les kunnen krijgen. Groot voordeel is dat energieslurpende mechanische ventilatie hiermee overbodig wordt. De overdekte balkons voor het Bord Gais gebouw werken als zonwering voor de glazen vouwpuien en zijn afsluitbaar met zware gordijnen die daardoor als huid werken, onder andere voor het weren van zonlicht. De geschakelde modules omsluiten een ruime openlucht vide in het midden. zonwering door overstek dwarsventilatie geen koeling natuurlijke ventilatie schoorsteeneffect nachtventilatie in de zomer CO2-gestuurde afzuiging ter ondersteuning te openen ramen beton massa accumulatie Het gebouw heeft een massieve betonconstructie van Misapor die tegelijkertijd als thermische schil werkt. Misapor is beton aangevuld met het restproduct van gerecycled glas waarmee een zeer hoge Rc-waarde van 6 wordt bereikt, hiermee is in Zwitserland al ruime ervaring opgedaan. De massa van de schil in combinatie met 65% gesloten geveloppervlak zorgt ervoor dat warmte in de zomer buiten blijft zonder aanvullende koeling. In de winter blijft de warmte binnen met alleen in uiterste gevallen aanvullende verwarming door betonkernactivering. Deze warmte wordt opgewekt met een betonabsorber in de gevel en kan indien nodig later benut worden door gebruik te maken van warmte-koude opslag in de bodem. De natuurlijke ventilatie vindt plaats per verdieping met aan de noordzijde aanvoer van koele lucht en aan de zuidzijde afvoer van warme lucht. verwarming/ koeleing door BKA VERLICHTING daglicht ook in verkeersruimte MATERIAAL beton absorber LED-verlichting warmte/koude opslag aquifer daglicht- en aanwezigheidsdetectie Naast het beperken van energieverbruik wordt er ook op verschillende manieren energie opgewekt. Zonnepanelen zijn verwerkt in gordijnen, op daken en in de fietsenstalling. Elke medewerker levert een bijdrage door per fiets naar het werk te komen en met een dynamo stroom voor de accu van de eigen laptop te genereren. Ook maken de werknemers dagelijks een uur gebruik van een bedrijfsfitness die met behulp van dynamo s en generatoren stroom opwekt en opslaat. De energieopwekking en energiebesparing samen maken dit gebouw 66% energiezuiniger dan een standaard kantoorgebouw. gerecycled beton Misapor WATER grasdak ENERGIE houten kozijn met triple glas regenwater voor toilet hout uit duurzaam beheerd bos Adviseur bouwfysica DGMR energie opwekking solar panelen energie opwekking solar gordijnen energie opwekking fietsen/fitness 12
13 windgek met ventilator vegetatie dak solar panelen nachtventilatie ter koeling te openen ramen beton collectoren in zonontvangende buitenwanden contact metbuitenruimte overstek zonwerend glas gebruik van beton massa koeling door betonkernactivering klimaatconcept ZOMER WKO aquifer vegetatie dak windgek solar panelen stackeffect stackeffect verwarming door betonkernactivering klimaatconcept WINTER WKO aquifer zonnestand 21 juni ZUID NOORD zonnestand 21 december maximaal daglicht overstek: schaduw in de zomer zoninval in de winter solar tubes bezonning en daglicht 13
14 14
15 Directie Noordzee Client: Rijksgebouwendienst Location: Rijswijk Size: 7140 m2 Design: Execution: Costs: 10 million Euro 15
16 Directie Noordzee Het hoofdkantoor voor de Directie NoordZee van het ministerie van Verkeer en Waterstaat is door VMX Architects ontworpen in opdracht van de Rijksgebouwendienst. Aanvankelijk is er gewerkt aan een ontwerp zonder contact met de gebruiker van het kantoorgebouw. Het ontwerp combineert daarom interne vrije indeelbaarheid met een duidelijk eigen gezicht. De krachtige kunstwerken van Rijkswaterstaat zijn hierbij als voorbeeld gebruikt. In een robuuste massa,18 meter breed, 33 meter lang en 9 lagen hoog, worden de kantoorruimtes geconcentreerd. Dit hoofdvolume wordt geflankeerd door vier torens die trappen, liften, sanitaire ruimtes, werkkasten en schachten bevatten. LABELS A zeer energiezuinig KLIMAAT 172 Milieu Index Gebouw De 8 kantoorlagen hebben een volledig vrij indeelbare plattegrond. Mede door het gebruik van dragende gevels zijn slechts vier kolommen per verdieping noodzakelijk. De lege kantoorlagen maken daarmee alle vormen van indeling mogelijk: van kantoorlandschap tot cellenkantoor. De grootste bouwfysische uitdaging in Nederland op dit moment betreft het beperken van de noodzaak tot koeling. Veel moderne kantoren beschikken over grote glasvlakken, die veel warmte toelaten in het gebouw. Dit effect wordt nog versterkt door de grotere interne warmteproductie als gevolg van het sterk toegenomen computergebruik. Hierdoor worden veel werkplekken als oncomfortabel bestempeld en worden bij veel Nederlandse gebouwen op dit moment koelinstallaties geïnstalleerd die tot een jaar of vijftien geleden alleen in Zuid-Europa of Californië gangbaar waren. compact volume te openen ramen zonering warm/koud optimale raampercentage 25% Bij nacalculatie op basis van het werkelijk gerealiseerde energieverbruik heeft het gebouw het energiezuinige A label gekregen. Adviseur bouwfysica Nelissen ingenieurs Om de koelingscapaciteit te verlagen moet de hoeveelheid zoninstraling beperkt worden. In het project Hoofdkantoor Directie Noordzee te Rijswijk hebben wij in nauwe samenwerking met de gebruiker en de installatieadviseur gezocht naar het optimum tussen flexibiliteit, uitzicht, daglicht en een massieve gesloten gevel. Berekeningen hebben aangetoond dat dit optimum ligt bij een glasoppervlak van ca 25% (waar tegenwoordig eerder 50% gangbaar is). Om te voorkomen dat de gevel slechts bestond uit kleine deprimerende schietgaten in de verder in massief beton uitgevoerde gevel is er per stramien van 1,8 meter een rond raam met een diameter van 1,4 meter toegepast. De ramen zijn beurtelings op zit- en op stahoogte geplaatst en de gevel is verder afgewerkt met keramische tegels. Dit zorgt voor een beeld dat refereert aan de organisatie die verantwoordelijk is voor de Noordzee en resulteert in een gebouw dat optimisme uitstraalt, terwijl tegelijkertijd het gewenste minimum glasoppervlak gerealiseerd is. Op deze wijze is op een architectonische wijze een bijdrage geleverd aan een milieuvraagstuk. gas elektra gas elektra milieukosten per jaar in EUvolgens GreenCalc berekening
17 servicefuncties (WC, lift, trap) in buitenzone compact volume kantoorfunctie flexibele indeelbaarheid plattegrond zeer goed geisoleerde schil standaard plattegrond lage raampercentage 25% weinig transmissieverlies s winters beperkte zonlast s zomers gevel aanzicht 17
18 18
19 MFA Aalreep Client: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam Location: Hoogvliet Rotterdam Size: 6950 m2 Design: Execution: Costs: 7 million Euros 19
20 MFA Aalreep In opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR) heeft VMX Architects een ontwerp gemaakt voor de Multifunctionele Accomodatie (MFA) aan de Aalreep te Hoogvliet, een typische na-oorlogse uitbreiding van Rotterdam. Het is onze intentie om een hedendaags schoolcomplex te realiseren dat tevens refereert aan de vooruitstrevende idealen van de wederopbouw periode. In deze MFA worden twee basisscholen, een kinderopvang, sporthal en buurtcentrum gehuisvest. Op dit moment zijn deze functies, afgezien van het buurtcentrum, al aanwezig op de locatie. De bestaande gebouwen staan als kleine eilanden in een zee van speelruimte en zijn sterk verouderd en verwaarloosd. In het ontwerp voor de nieuwbouw worden alle functies in 1 gebouw samengevoegd zodat voorzieningen gecombineerd kunnen in een compact gebouw. Het is één van onze intenties om een heel energiezuinig en duurzaam gebouw te realiseren, met de hoogste standaard voor frisse lucht (met een zeer laag CO2 gehalte). Om dit te bereiken en tevens om dit zichtbaar te maken, helt het gebouw 30º weg van de zon en 60º open naar het noorden. Zo wordt aan de zuidzijde opwarming door de zon verminderd terwijl er aan de noordzijde juist meer daglicht binnen komt. Om het CO2 gehalte te beïnvloeden is extra luchttoevoer nodig, deze wordt via vijf atria, die daarmee als longen voor het gebouw functioneren, weer afgezogen. De vormgeving van het gebouw toont haar milieubewustheid nadrukkelijk, zodat het eenvoudig aan de leerlingen is uit te leggen en daarmee ook een educatief aspect oplevert. LABELS A zeer energiezuinig KLIMAAT zonwering door schuine gevel warmteterugwinning schoorsteeneffect atria geen koeling VERLICHTING CO2-gestuurde ventilatie te openen ramen nachtventilatie in de zomer laagtemperatuur vloerverwarming beton massa accumulatie Adviseur bouwfysica DGMR daglicht ook in verkeersruimte LED-verlichting daglicht- en aanwezigheidsdetectie 20
21 nachtventilatie ter koeling te openen daklicht zonwerend glas gebruik van beton massa stack-effect natuurlijke ventilatie CO2 gestuurde mech. ventilatie te openen ramen klimaatconcept ZOMER warmteterugwinning (WTW) ventilatielucht stack-effect CO2 gestuurde mech. ventilatie vloerverwarming klimaatconcept WINTER zonnestand 21 juni ZUID NOORD zonnestand 21 december natuurlijke verlichting atria schuine gevel noord 60º: veel indirect daglicht schuine gevel zuid -30º: schaduw in de zomer zoninval in de winter BEZONNING en DAGLICHT 21
22 22
23 R&D FrieslandCampina Client: M7-development Location: Wageningen Size: m2 Design:
24 R&D FrieslandCampina Op het terrein van de Universiteit van Wageningen zal de nieuwe huisvesting voor de R&D van FrieslandCampina verrijzen. In opdracht van M7-Development heeft VMX Architects een ontwerp voor deze nieuwbouw gemaakt. MATERIAAL Het concept van ons voorstel komt voort uit het bewustzijn dat FrieslandCampina een boerencoöperatie is. Voor de nieuwe huisvesting baseren we ons in de eerste plaats op de eeuwenoude kwaliteiten van de boerenhoeve. Daarnaast willen we met eenvoudige en hergebruikte middelen een zo duurzaam mogelijk gebouw realiseren. Hierbij staat het Cradle-To- Cradle principe voorop, niet high tech oplossingen met installaties waarvan het onderhoud hoog en het rendement onbekend is. strobalen als isolatie gerecycled plastic panelen demontabel en herbruikbaar bedrijfshal Voor de gevels hebben we spectaculaire materialen in gedachten die tegelijkertijd weer eenvoudig zijn. In Duitsland is de laatste jaren veel ervaring opgedaan met Strohbau, het bouwen met balen stro. Voor FrieslandCampina willen we deze techniek ook toepassen. In plaats van minerale wol die traditioneel in Nederland als isolatiemateriaal gebruikt wordt, maar alleen met veel energie te produceren is, willen we het 100% natuurproduct stro gebruiken. En door transparante gevelonderdelen te gebruiken kan dit ook plaatselijk het beeld van de nieuwbouw bepalen. De overige dichte geveldelen worden gemaakt van wit gerecycled kunststof dat geproduceerd wordt op basis van polyetheen en polypropeen, onder andere van ingezamelde melkflessen. Op deze wijze kunnen we een gebouw met een lage EPC (<75% van de norm) realiseren dat tevens het milieuvriendelijke imago van FrieslandCampina uitstraalt. Constructief worden de onderste twee lagen van de U-vorm voor kantoren en lab s opgebouwd uit een eenvoudig betonnen skelet met kolommen en vloeren. De bovenste laag van de U-vorm en de daartussen liggende technohal zullen met een lichte staalconstructie gerealiseerd worden die eenvoudig demonteerbaar en herbruikbaar is. Alle klimaat- en elektrotechnische installaties zullen volledig State of the Art zijn en zo ontworpen worden dat voor verwarmen, ventileren en koelen zo min mogelijk energie gebruikt zal worden. Het heeft onze grote voorkeur om actieve energieopwekking en koude/warmte opslag binnen het gebouw toe te passen. 24
25 strobalen strook van wit gerecycled plastic KLP gevelpaneel gevelfragment permanent kantoorgebouw demontabele technohal demontabele hal constructief plattegrond en schema 25
26 26
27 Noordbuurt Client: Vesteda Amsterdam Location: IJburg Amsterdam Size: m2 Design: Execution: Costs: 20 million Euro 27
28 Noordbuurt In opdracht van Vesteda realiseerde VMX op het Steigereiland-Noord drie nagenoeg identieke woonblokken. Het masterplan voor dit deel van IJburg, opgesteld door de gemeente, kenmerkt zich door hoge dichtheden, grote gesloten bouwblokken en smalle steenachtige straatjes ertussen. De woningen hebben de volgende duurzaamheids-kenmerken. KLIMAAT serre over twee lagen passieve zonne-energie beton massa accumulatie Appartementen op het zuiden hebben serres voor passieve zonne-energiewinst die tevens als buffer-zone in de nacht of bij bewolkt weer fungeren massieve wanden en vloeren voor warmte accumulatie een overstek dat s zomers als zonwering werkt grote te openen delen in de serre voor ventilatie op warme dagen een open deel van 3 cm aan bovenkant van de serre ter verkoming van overhitting schuifpuien tussen de serre en de woonruimte op de bg en de slaapkamers op de verdieping om de warmtewinst in de winter naar de verblijfsvertrekken door te kunnen sluizen. zonwering door overstek bestuurbare zonwering bufferzone noord Appartementen op het noorden met een overdekte buitenruimte over 2 verdiepingen die zorgt voor passieve zonne-energiewinst s winters overdag het overstek werkt s zomers als zonwering noordgevel heeft kleine glasvlakken Bovenappartementen op het zuiden passieve zonne-energiewinst s winters overdag door relatief grote glasvlakken bufferzone en kleine glasvlakken naar noorden bestuurbare zonwering aan zuidkant Appartementen in de toren een heel compacte bouwvorm met weinig circulatieruimte bestuurbare zonwering aan zuidkant Bij deze gebouwen is in eerste instantie gereageerd op de context, maar door bij de uitwerking de orientatie en de mogelijkheden en beperkingen daarvan goed in het ontwerp te verwerken zijn zeer duurzame woningen ontstaan. Adviseur bouwfysica Nelissen ingenieurs zuidgevel 28
29 NOORD bestuurbare zonwering ZUID bestuurbare zonwering ventilatieluiken afvoer warme lucht zonwering door overstek industriedeuren volledig te openen zonwering door overstek bezonning en klimaatconcept ZOMER NOORD passieve zonneenergie ZUID passieve zonneenergie buffer buffer serre bezonning en klimaatconcept WINTER appartementen met overdekte buitenruimte appartementen met serre en te openen industriedeuren plattegrond begane grond 29
30 vmx how to get there: per openbaar vervoer: Metrostation Amstelveenseweg ligt op loopafstand van het bureau. Aangekomen op dit station volgt u de Amstelveenseweg de stad in. Na ongeveer 5 minuten lopen bereikt u het stadionplein. Een andere mogelijkheid biedt tramlijn 24 die u vanaf Amsterdam CS in 31 minuten naar het stadionplein brengt. per auto: Het bureau is te bereiken vanaf ringweg A10 Zuid. Neem afslag Amsterdam zuid / Amstelveen (S108). Ga onderaan de afslag rechtsaf richting centrum. Na 600 meter bereikt u het stadionplein. per telefoon / by phone +31.(0) per fax / by fax +31.(0) per post / by mail stadionplein 22, 1076 CM, Amsterdam per / by info@vmxarchitects.nl per internet / by internet by public transport: Metrostation Amstelveenseweg is within walking distance of the office. From this station follow Amstelveenseweg in the direction of the city centre. After a 5 minutes walk you will reach Stadionplein. It is also possible to take tram line 24. It will bring you from Amsterdam Central Station to Stadionplein in 31 minutes. by car: The office can be reached from A10 Zuid. Take exit Amsterdam zuid /Amstelveen (S108). Turn right at the end of the exit, direction city centre. After 600 meters you will reach Stadionplein. 30
VMX Architects onderschrijft het uitgangspunt Je kunt net zo vernieuwend zijn in het proces als met het project.
vmx bouwt Inleiding VMX Architects onderschrijft het uitgangspunt Je kunt net zo vernieuwend zijn in het proces als met het project. Traditioneel zorgt de initiatiefnemer in een bouwproces voor een locatie,
Nadere informatieENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS
ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS Regiokantoor Enexis Enexis brengt stroom en gas bij mensen en bedrijven thuis. Vandaag en morgen. Met de energie van morgen zijn we vandaag al bezig. Zo zijn we bezig
Nadere informatieIn 10 stappen een Active House
In 10 stappen een Active House Wat is een Active House? Een Active House is een woning waar de mens centraal staat en elementen als energie, milieu en comfort in balans zijn. Dit resulteert in een gezonde,
Nadere informatieDuurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk.
Duurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk. Praktijkevaluatie van duurzame kantoren waarbij de relatie tussen het ontwerpproces en de prestatie in de praktijk wordt onderzocht. Afstudeerpresentatie
Nadere informatiePassiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen
PHP-leden die meewerkten aan dit project: Architectuur: A2M architecten Zetel CIT Blaton Zicht van de straatgevel; bron: A2M architecten 1. Context en doelstelling van het gebouw Het doel was een renovatie
Nadere informatieConcept Ecovision. Il sole come partner. Concept Ecovision. schermature solari Colt
Il sole come partner Concept Ecovision schermature solari Colt Concept Ecovision Verantwoord ondernemen, zorgvuldig omgaan met natuurlijke hulpbronnen en gebruik maken Energie besparen: een visie Energie
Nadere informatie7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS:
TANGRAMHUIS 7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS: 1 - ZON - Maak gebruik van de zon, de enige kostenloze energieleverancier! Onze woningen worden naar de zon georiënteerd, dat wil zeggen
Nadere informatieWie is Woonlinie Het project duurzame isolatietechnieken oplossingen in de installaties van de woningen Monitoren
Wie is Woonlinie Woonlinie is een middelgrote woningcorporatie actief in het Land van Heusden en Altena en Zaltbommel. Totaal verhuurt Woonlinie ongeveer 4200 woningen. Daarnaast bouwt de vastgoed afdeling
Nadere informatieREGIOKANTOOR ENEXIS ZWOLLE
REGIOKANTOOR ENEXIS ZWOLLE Periode 2010-2013 Architect atelier PRO Projectarchitect Alex Letteboer en Bas Woldman Projectleiding Jaco de Koning Opdrachtgever Enexis Contactpersoon Dhr W. Stege Tel: 06-5515
Nadere informatieProjectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo
Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Geert De bruyn & Luc Stijnen Kamp C Westerlo,, 4 oktober 2002 Het bouwteam Bouwheer Provincie Antwerpen Architectuur en ruimtelijke
Nadere informatieCOBRA KWARTIER. Amstelveen
COBRA KWARTIER Amstelveen Innovatief Transformeren van wonen naar werken 3 Cobra Kwartier: luxe huurappartementen in voormalige kantoortoren Een voormalig kantoorgebouw aan het Kostverlorenhof in Amstelveen
Nadere informatieBetonkernactivering. Changing the climate for living
Betonkernactivering Changing the climate for living 2 Hoofdstuk 4 Betonkernactivering Klimaatsystemen 3 RIHO Climate Systems Met betonkernactivering kan de energierekening tot wel 60% lager uitvallen Index
Nadere informatiePassief Bouwen: waarom en hoe?
Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort
Nadere informatieNIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL
NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL Gefeliciteerd, u gaat straks uw eigen woning (ver) bouwen! Dit betekent heel veel mogelijkheden en complexe vraagstukken. En moet u dan ook nog iets met
Nadere informatiePassief Bouwen in de praktijk
Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische
Nadere informatieBouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw
Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw Projectseminar Velve-Lindenhof ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Nieman Raadgevende Ingenieurs Inleiding Nieman Raadgevende Ingenieurs
Nadere informatieK I N J O Y K I N R O O I. 14 februari 2013
K I N J O Y K I N R O O I 14 februari 2013 I N D E X 1. LOCATIE 1.1 ligging projectgebied 1.2 locatie 1.3 bestaande situatie 1.5 ligging waterwoningen 2. EILAND 2.1 eiland 3. WATERWONING 3.1 situatie
Nadere informatieDuurzame renovatie provinciekantoor Noord-Holland. Haarlem 15 april 2013 Kees Schouten Omgevingsmanager Een Nieuw Huis
Duurzame renovatie provinciekantoor Noord-Holland Haarlem 15 april 2013 Kees Schouten Omgevingsmanager Een Nieuw Huis Met passie, samenwerken en deskundigheid naar een blijvend duurzaam provincie kantoor
Nadere informatieGrote verscheidenheid aan projecten in functie en omvang
Grote verscheidenheid aan projecten in functie en omvang Brede school Langedijk Ervaring met onderwijs en onderwijsgebouwen Brede School tzand Nominatie Scholenbouwprijs 2009 Kreileroord Brede school Klaverblad
Nadere informatiehidden village - globalarchitects
hidden village - globalarchitects Hidden Village is een huis van 170 m2 ontworpen voor een familie, bestaande uit 2 ouders met 2 kinderen. Het concept van de woning is dat van een verborgen dorp, zowel
Nadere informatieWATERINGSE VELD COLLEGE
Fotografie: Rob Hoekstra WATERINGSE VELD COLLEGE Het Wateringse Veld College is een school voor voortgezet onderwijs voor 1200 leerlingen en heeft tevens buurtfuncties. Het onderwijs wordt gegeven in de
Nadere informatieKe u ze p l a n e n e rg i e - e n i n stallatieconcept. K e i z e r l i b e l Te r B o r c h 2 9 n o v e m b e r
Ke u ze p l a n e n e rg i e - e n i n stallatieconcept K e i z e r l i b e l Te r B o r c h 2 9 n o v e m b e r 2 0 1 7 C o n t a c t g e g e v e n s BV Bouwbedrijf KOOI Appingedam Kanaalweg 4 9902 AN
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe
energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Hoe komt energielabel tot stand Relatie (of niet!)
Nadere informatieUPC duurzaam kantoor en callcenter
UPC duurzaam kantoor en callcenter Het UPC kantoor en callcenter in Leeuwarden heeft als eerste opgeleverde gebouw het BREEAM-NL Excellent certificaat ontvangen. Met een GPR score van 8.3 gemiddeld, is
Nadere informatieOmschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting
EPC 0-woning Leek, Groningen, 2009 Omschrijving Deze demonstratiewoning voor duurzaam, energieneutraal en levensloopbestendig bouwen met zijn EPC = 0, gebruik van zonne-energie en aardwarmte en gebruik
Nadere informatieFluor. Architectenbureau Paul de Ruiter
Fluor Architectenbureau Paul de Ruiter Een dynamisch kenniscentrum De robuuste, aluminium gevelstructuur in combinatie met een contrasterend warm en aangenaam interieur kenmerkt het nieuwe kantoor van
Nadere informatieDE NIEUWKOOPSE EILANDEN
Contact: ev@vinkbouw.nl DE NIEUWKOOPSE EILANDEN FASE 1: 12 WONINGEN AAN DE PRACHTIGE NIEUWKOOPSE PLASSEN Ruimte om van te dromen INLEIDING Ook altijd graag aan het water willen wonen op een unieke plek,
Nadere informatieBij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:
Project: Brede School Rijswijk Projectnr.: 6.053 Datum: 20 februari 2017 Betreft: Startnotitie Duurzaamheid en Installatieconcept 1. UITGANGSPUNTEN Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante
Nadere informatieMidden-Inn - Heerjansdam
Midden-Inn - Heerjansdam EGM architecten ARC 2016 Een comfortabel en duurzaam gebouw waar ontmoeting centraal staat Woningbouwvereniging Heerjansdam formuleerde voor het wooncentrum in Heerjansdam een
Nadere informatieDuurzame architectuur > méér dan alleen fysieke maatregelen
doel : CO2 reductie Duurzame architectuur > méér dan alleen fysieke maatregelen stimulatie > prestatie emotioneel fysiek Prestatie : synergie in beleving, comfort, energie,flexibiliteit, materiaal en
Nadere informatieADVIES ENERGIECONCEPT BUREAU NIEMAN KLUSWONINGEN CAPADOSESTRAAT 9-11 DEN HAAG
ADVIES ENERGIECONCEPT BUREAU NIEMAN KLUSWONINGEN CAPADOSESTRAAT 9-11 DEN HAAG Beschrijving voorgesteld (energetisch) maatregelenpakket om EPC 0,2 te halen. De maatregelen die benodigd zijn om een EPC van
Nadere informatieOveral Energie Neutraal
Voorlopig ontwerp, mei 2016 Overal Energie Neutraal Deze opdracht betreft het voorlopig ontwerp van een nieuw te bouwen woonhuis, zoveel mogelijk energie neutraal. Deze relatief grote woning (265 m2) komt
Nadere informatievan naden en kieren, omdat er anders veel warmte verloren gaat.
Bij het bakken van een cake in de oven komt al voldoende warmte vrij om een woning te verwarmen. Klinkt dat vreemd? Dat is het namelijk niet. Een behaaglijke temperatuur wordt bereikt door een woning extreem
Nadere informatiePraktijkschool Max Havelaar
vmx education Praktijkschool Max Havelaar Client: OBR Rotterdam Location: Hoogvliet Size: 2200 m2 Design: 2011 Execution: 2010-2012 Costs: 1 mln. Euro Praktijkschool Hoogvliet In een praktijkschool is
Nadere informatieALGEMEEN ENERGIEGEBRUIK GRONDGEBRUIK MATERIAALGEBRUIK MILIEUSCORE. duurzame warehouses. van Grijs naar Groen. 2 februari 2011 Peter van Meerwijk
duurzame warehouses van Grijs naar Groen 2 februari 2011 Peter van Meerwijk MULTIDISCIPLINAIR INGENIEURSBUREAU projectmanagement logistiek advies architectuur installatieadvies constructief ontwerp uitvoeringsbegeleiding
Nadere informatieOnbelast Ontwerpen. groosman partners architecten
Onbelast Ontwerpen 1 hoofdstuk Onbelast ontwerpen Inleiding 4 Icoonwijzer 6 Programma van eisen 8 Stedenbouw 10 Voorlopig ontwerp 12 Definitief ontwerp 14 Bestek 16 Realisatie 18 Duurzaamheid 20 Woonhuis
Nadere informatieDoelen duurzaam bouwen
1 Doelen duurzaam bouwen Duurzaam bouwen is hot. Geen wonder, u verhoogt de waarde van uw woning, verlaagt uw woonlasten, krijgt overheidssubsidies voor duurzame details, maar ziet u ook hoe comfortabel
Nadere informatieTrias energetica. Verdiepende opdracht
2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina
Nadere informatievisiepresentatie 16 februari 2011 ONTWERP GEMEENTELIJKE HUISVESTING BLOEMENDAAL Dirk Jan Postel Kraaijvanger Urbis
Kraaijvanger Urbis visiepresentatie 16 februari 2011 ONTWERP GEMEENTELIJKE HUISVESTING BLOEMENDAAL Dirk Jan Postel Kraaijvanger Urbis opgave als geheel betekenis visie op de uitbreiding expressie
Nadere informatieMEMO AAN DE GEMEENTERAAD
MEMO AAN DE GEMEENTERAAD Aan T.a.v. Datum Betreft Van De gemeenteraad - 19 juni 2012 Duurzaam bouwen project School Portland Het college Controller Directie Paraaf Datum Ons kenmerk CC Henk van der Linden
Nadere informatie1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd
1E SCHOOL duurzaam gerenoveerd DUURZAAM RENOVEREN investeren in MEERVOUDIGE OPBRENGST INHOUD PRESENTATIE 1 Niet duurzame school 2 Duurzaam bouwen & leven 3 Duurzame energie, kleinschalig opgewekt 4 Passief
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieACTIVE HOUSE ACTIVE HOUSE. In 10 stappen. ir. Anne Struiksma Energie, duurzaamheid, circulariteit Utrecht
ACTIVE HOUSE In 10 stappen ACTIVE HOUSE In 10 stappen 1 2 ir. Anne Struiksma Energie, duurzaamheid, circulariteit ast@nieman.nl 06 83 44 12 75 Utrecht 3 4 1 INTEGRALE BOUWKWALITEIT VOOR EEN DUURZAME LEEFOMGEVING
Nadere informatieJINZHOU. rotterdam DELHI. amsterdam. casanova + hernandez architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. Ginkgo, Beekbergen
amsterdam DELHI JINZHOU rotterdam casanova + hernandez architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur Ginkgo, Beekbergen TWO WORLDS IN ONE: WONINGEN VOOR SENIOREN EN KINDVRIENDELIJKE WONINGEN casanova+hernandez
Nadere informatieEen binnenklimaat dat werkt Productieve werkomgeving met energiebesparende ventilatie
Een binnenklimaat dat werkt Productieve werkomgeving met energiebesparende ventilatie werken De ClimaRad Comfort Solution meet en regelt het binnenklimaat per ruimte, zonder dat uw medewerkers hier iets
Nadere informatieHyatt Regency Spinoza Hotel Amsterdam van Dongen Koschuch Architects and Planners
Hyatt Regency Spinoza Hotel Amsterdam van Dongen Koschuch Architects and Planners Inzending: Arie Keppler prijs 0 van Dongen Koschuch Architects & planners NIEUWBOUW: TRANSITIEKORREL Arie Keppler prijs
Nadere informatieInhoud van de presentatie
Inhoud Inhoud van de presentatie Duurzaam bouwen met staal Concepten voor energiebesparend bouwen met lichtgewicht constructies Toepassing PCM in vloeren, wanden en plafonds Energieconcept Wilo in Zaandam
Nadere informatieCASE STUDY. Datum 23-05-2013. Betreft Case study conform credit MAN 9. Onze referentie Bijlage
CASE STUDY Datum 23-05-2013 Project AkzoNobel HQ Betreft Case study conform credit MAN 9 Van GroupA Onze referentie Bijlage Omschrijving van het project Lange tekst Hoofdkantoor AkzoNobel Het nieuwe hoofdkantoor
Nadere informatiePuur genieten in Ittersum
Puur genieten in Ittersum De Trento Comfortabele Woning Zuiver Zuid en de Comfortabele Woning Een gezond woon- en leefklimaat Lekker kunnen slapen Met een nieuwbouwwoning in Zuiver Zuid kies je voor wonen
Nadere informatieStoffige Overheid? NVvA Symposium 2019
Stoffige Overheid? NVvA Symposium 2019 Statenzaal Martinikerkhof Rondleidingen Open Monumentendag Provinciehuis Groningen Vanaf de Martinitoren Oudste provinciehuis in gebruik 1602 Statenzaal: Latijnse
Nadere informatieKleinschalige energetische renovatie
Kleinschalige energetische renovatie Kantoor plus bovenwoning van label G naar A+ de Haas & Partners Adviseurs Duurzaam Gebouwde Omgeving Van componenten naar concept Bouwkundig Ventilatie Installaties
Nadere informatieEnergieneutraal via de Passief bouwen route
Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet
Nadere informatievmx architects Inzending ARC15
vmx architects Inzending ARC15 Inleiding De locatie van het Ex-Casa400 project ligt in het Eenhoorngebied. Kenmerkend voor dit gebied is de omslag die hier merkbaar is van de 19e eeuwse stad met gesloten
Nadere informatie17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle
Passief Bouwen Passief Bouwen in de praktijk Kennisdag Bouwfysica 2013 Passief bouwen' is een specifieke bouwstandaard met een comfortabel binnenklimaat, gedurende zowel het zomer- als het winterseizoen,
Nadere informatieinstallatie-arm ontwerpen verleden tijd?
installatie-arm ontwerpen verleden tijd? 1 situatie tot enkele jaren geleden was duurzaamheid bij klimaatinstallaties comfort en vooral energiebesparing de koplopers bij het besparen op het energie waren
Nadere informatieEnergieneutrale woning. Projectnummer: Building Design Architectuur Hoofdstraat PB Zenderen (074)
Energieneutrale woning Projectnummer: 14-096 Een energieneutrale woning krijg je door duurzaam bouwen. Duurzaam bouwen betekent in dit geval voor ons dat een eigentijdse woning ontwikkeld en gebruikt wordt
Nadere informatieRENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE
RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE SAMENVATTING 0. INLEIDING 1. ISOLATIE 2. INSTALLATIE 3. RAMEN EN KOZIJNEN 4. ZONWERING EN KOELING 5. VERLICHTING DIA duurzame auteur:
Nadere informatieEnergiezuinig bouwen. Het verhaal vanaf 1992 tot straks. Hugo Hens. KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019
KVAB, Reflectiegroep Energie 22/1/2019 Energiezuinig bouwen Het verhaal vanaf 1992 tot straks Hugo Hens Gewoon hoogleraar emeritus Departement Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Bouwfysica 1969 Overzicht oinleiding
Nadere informatieDe NESK scholen duurzaam opgeleverd. Focus-Huygens College gebouwd voor de toekomst
De NESK scholen duurzaam opgeleverd Focus-Huygens College gebouwd voor de toekomst Tabel actoren Projectfase Organisatie Programma van Eisen (PvE) Ontwerp Bestek/Inkoop Realisatie Gebruik Gemeente Heerhugowaard
Nadere informatieJBo/ /NRe Rotterdam, 29 januari 2003
Notitie 20021236-4: Het ClimaRad ventilatieconcept en het thermische binnenklimaat in de zomerperiode. JBo/20021236-4/NRe Rotterdam, 29 januari 2003 1. Inleiding. In opdracht van Brugman Radiatoren is
Nadere informatieGrip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?
Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool
Nadere informatieKenniscentrum InfoMil Energiebesparing bij een sportclub
Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu Energiebesparing bij een sportclub 23 januari 2017 Inhoudsopgave Energiebesparing bij een sportclub 3 Energiezuinige sportveldverlichting 3 Opwekken
Nadere informatieEPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,
EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en
Nadere informatiePortfolio. Architectenmarkt Capelle aan den IJssel
Portfolio Architectenmarkt Capelle aan den IJssel Kavelwoning.nl de website met moderne zelfbouw woningen voor particulieren Kavelwoning.nl is opgezet door met als doel om het woningaanbod voor particulieren
Nadere informatieBOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties
BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties BOUWHULPGROEP: advies en architectuur Architectuur en stedenbouw: de bestaande stad Advisering: wijk- en locatieontwikkeling Innovatie: energie, milieu
Nadere informatieWOONLASTEN 4 15. Zijn de maandlasten voor huur + energie in een Passiefhuis lager dan in een normale woning? 4
PASSIEFHUIZEN COLUMBUSKWARTIER ALMERE VEEL GESTELDE VRAGEN PASSIEFHUIZEN EN WONEN IN EEN PASSIEFHUIS 2 1. Wat is een Passiefhuis? 2 2. Wat is het voordeel van een Passiefhuis? 2 3. Wat zijn bewonerservaringen
Nadere informatieToelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB
Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens
Nadere informatieWie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.
Van 0-meting tot haalbare business case Meer informatie: www.w-e.nl www.gprsoftware.nl ir. Janny Stevens (stevens@w-e.nl) ir. Saskia van Hulten (hulten@w-e.nl) Wie zijn wij? W/E adviseurs www.w-e.nl Saskia
Nadere informatie30% van alle energie en materialen van de wereld wordt verbruikt door gebouwen
30% van alle energie en materialen van de wereld wordt verbruikt door gebouwen THE CHAMELEON SKIN IN RELATION TO ARCHITECTURE, TECHNOLOGY AND NATURE DISSERTATION BY IR.PAUL DE RUITER HYPOTHESE PROMOTIEONDERZOEK
Nadere informatieEen nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop
Nadere informatieSchetsontwerp presentatie Huisvesting gemeente Overbetuwe. 02 oktober 2017
Schetsontwerp presentatie Huisvesting gemeente Overbetuwe 02 oktober 2017 Stedenbouwkundige inpassing 1. Analyse bestaand 2. Nieuwe situatie Stedenbouwkundige analyse Dubbel plein Stedenbouwkundige analyse
Nadere informatieBouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen
Rabobank-Booosting, 1 BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen De rol van energiebesparing in de bouwsector 7 oktober 2008: Leeuwarden 8 oktober 2008: Doetinchem John Veeken DGMR Rabobank Westland Duurzaam
Nadere informatieWELKOM. Gemeentehuis Brummen: creatie van duurzame toekomstwaarde. B L O S S O M c o n s u l t a n c y D e s i g n & B u i l d
Gemeentehuis Brummen: creatie van duurzame toekomstwaarde WELKOM Gemeentehuis Brummen: creatie van duurzame toekomstwaarde Maartje van den Berg Royal Haskoning Blossom consultancy Design & Build Haalbaarheid,
Nadere informatieItho Daalderop 0,EPC formule. nieuwbouw. totaalformule
Itho Daalderop 0,EPC formule nieuwbouw totaalformule 0, EPC - nieuwbouw totaalformule voor optimale energieprestatie Minimaal energieverbruik maximaal wooncomfort Wooncomfort, een gezond binnenklimaat
Nadere informatieKlomps Bouwbedrijf Duurzaam en Energieneutraal Bouwen SBR Bouwlokalen. 23-04-2013 Klomps Bouwbedrijf
Klomps Bouwbedrijf Duurzaam en Energieneutraal Bouwen SBR Bouwlokalen 1 Familiebedrijf sinds 1956 Platte organisatiestructuur met ca. 65 medewerkers Utiliteit- en woningbouw, restauratie Omzet: 15.300.000,-
Nadere informatieAUT-ARK I. is een drijvende passiefwoning met Europees passiefhuis certificaat
by AUT-ARK I is een drijvende passiefwoning met Europees passiefhuis certificaat De woning heeft geen kade aansluiting meer nodig en is dus volledig zelfvoorzienend (autark). Hij is uiterst duurzaam middels
Nadere informatieOntwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge
Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge Seminar Duurzaam bouwen met Staal 3 september 2015 Over C2N Enkele recente projecten: C2N is een ona+ankelijke vastgoedadviseur, gespecialiseerd
Nadere informatienieuwe woning in Austerlitz
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Austerlitz EPC0 7 woningen Thuis in het Loo De energie van morgen vandaag in huis EERB ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatie167 pakhuis Afrika restauratie van een pakhuis t.b.v. kantoren en bedrijven 6500m2 Oostelijke Handelskade, Amsterdam VILLA NOVA architecten, Rotterdam
167 pakhuis Afrika restauratie van een pakhuis t.b.v. kantoren en bedrijven 6500m 2 Oostelijke Handelskade, Amsterdam VILLANOVA architecten, Rotterdam de woningbouw en het pakhuis vanaf de Oostelijke Handelskade
Nadere informatieBrandweerkazerne Dordrecht
opdrachtgever locatie ontwerp uitvoering functie Gemeente Dordrecht Leerpark, Dordrecht 2006 2010-2011 Brandweerkazerne Technische Dienst GHOR Leer- en werkplek Da Vinci College Brandweerkazerne Dordrecht
Nadere informatieVereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015
Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015 Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Elke bijdrage is er één Kenniscentrum Duurzaam Bouwen Een unieke samenwerking van Amersfoortse bedrijven die:» Elkaar
Nadere informatieDuurzaam bouwen is innovatief denken... slim clubhuis.nl
Duurzaam bouwen is innovatief denken... Duurzaam bouwen =toekomstbestendig bouwen Duurzaam bouwen is goed voor mens, milieu en portemonnee: * mens; comfort, gezondheid, welzijn * milieu; biodiversiteit,
Nadere informatieHoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken?
Groen Links Zuid Holland, 11 oktober 2014 Hoe kunnen we oudbouw woningen energieneutraal maken? Lessons learned 20x Energieneutraal Samenwerking Gemeente Den Haag, gemeente Delft en Stadsgewest Haaglanden
Nadere informatieopdrachtgever Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
De Solar City ijmegen is een bijzonder en duurzaam gebouw rijker. Het I/O-gebouw is het nieuwe onderkomen van de Faculteit Educatie van de Hogeschool van Arnhem en ijmegen (HA). I/O is bij oplevering het
Nadere informatieEvenwichtig. Ontwerp. 58 Inside Information. Sinds begin dit jaar houdt AkzoNobel domicilie aan de Amsterdamse Zuidas.
Evenwichtig 58 Inside Information Sinds begin dit jaar houdt AkzoNobel domicilie aan de Amsterdamse Zuidas. II 4 2016.indb 58 21-09-16 13:41 samenspel De Amsterdamse Zuidas is zonder overdrijving dé toplocatie
Nadere informatieEen nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis 1e fase 23 woningen Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de eerste fase met
Nadere informatieEen nieuwe woning in Praal Esse Zoom
ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN KLIMAATGARANT EPC0 Een nieuwe woning in Praal Esse Zoom EERB van morgen vandaag in huis De energie ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieinzending ARC15 Interieur Award Waal Vlaardingen
Waal Vlaardingen Opdrachtgever Waal, Vlaardingen Adres Schiedamsedijk 22, Vlaardingen Opgave herontwikkeling kantoorgebouw: interieur Ontwerp Van Ouwerkerk Architecten, Rotterdam Projectarchitect Arnold
Nadere informatieKantoorgebouw Laan op Zuid Rotterdam. van den Oever, Zaaijer & Partners architecten
Kantoorgebouw Laan op Zuid Rotterdam van den Oever, Zaaijer & Partners architecten Kantoorgebouw Laan op Zuid Rotterdam De Kop van Zuid in Rotterdam is de afgelopen jaren in deelgebieden herontwikkeld
Nadere informatieBouwkostenkompas. Installaties. BouwkostenKompas.nl IGG.nl. IGG Bointon de Groot
Bouwkostenkompas Installaties BouwkostenKompas.nl IGG.nl IGG Bointon de Groot Inhoudsopgave KengetallenKompas 1 Inhoudsopgave 4 Column Ton de Groot 6 Breeamlabels kantoren 8 European Construction Costs
Nadere informatieDuurzaamheid Van ambitie naar werkelijkheid
Provinciekantoor Houtplein te Haarlem Duurzaamheid Van ambitie naar werkelijkheid 15 juni 2013 Ir. J.W. (Jack) Ponsteen Cauberg-Huygen raadgevende ingenieurs BV Even voorstellen ir. Jack Ponsteen Vestigingsmanager
Nadere informatiePassief Bouwen: waarom en hoe?
Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort
Nadere informatieWateringse Veld College Den Haag
Wateringse Veld College Den Haag Project Adres: Plaats: Telefoon: URL: Referentiebeeld: Missouri 1, 2548 HT Den Haag 070 3082500 http://www.sgzuidwest.org/ Bottom Line Verkeersruimten uitgevoerd met standaardelementen
Nadere informatieMiel Karthaus Martijn de Gier
Miel Karthaus Martijn de Gier Fig 1 1/5 13 3 5 1 17 12 11 18 2 11 31 16 15 12 14 8 7 4 6 22 21 20 19 9 10 e versus WarmBouwen 8 Verhouding tussen warmteweerstand en warmtestroomdichtheid
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van 24 woningen Engelenweide in Herwijnen is gestart.
Nadere informatieS4-project AT. Eindverslag Klimhal. Bram Valk 0747962
S4-project AT Eindverslag Klimhal Bram Valk 0747962 Inhoud Inleiding... 3 Functie... 4 Concept... 5 Situatie... 6 Klimhal... 7 Plattegronden... 7 Doorsnede... 9 Aanzichten... 13 Bouwfysische uitwerking...
Nadere informatieNEXT Active Façades: geeft vastgoed nieuwe energie
NEXT Active Façades: geeft vastgoed nieuwe energie Integrale geveloplossing Fraai en flexibel De gevelelementen van NEXT Active Façades Elementen hebben weinig profilering en zijn vrij indeelbaar. Ze zijn
Nadere informatieTKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving
TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI
Nadere informatieGGD Heerlen een BREEAM Very Good gebouw
GGD Heerlen een BREEAM Very Good gebouw Het GGD gebouw vóór de renovatie.. Kenmerken Het kantoorgebouw ligt op een perceel van in totaal 0,53 hectare dat wordt gedeeld met de ambulancepost. Het kantoorgebouw
Nadere informatieDe renovatie van jaren 60 portiekflats tot sociale en energiezuinige kluswoningen Fix-up the Walk-up
De renovatie van jaren 60 portiekflats tot sociale en energiezuinige kluswoningen Fix-up the Walk-up The renovation of 1960 s walk-up flats into social and energy-efficient fix-up dwellings Rub en Wessels
Nadere informatie