Innovatie: Wat is het en waarom is het nodig?

Transcriptie

1 NBA DCAA jaarcongres: Innovatie in Caribisch perspectief Innovatie: Wat is het en waarom is het nodig? Innovatie en de innovatievriendelijke organisatie Leidinggeven aan innovatie Prof.dr.ir. Mathieu Weggeman, Willemstad, 6 november 2014 INNOVATIE EN SUCCES Innovatiedefinitie Onder een innovatie verstaan we de succesvolle introductie van iets nieuws: - een nieuw product of een nieuwe dienst in de markt of - een nieuw intern proces waarmee een product of dienst gemaakt wordt. Een innovatie is succesvol: a) als de NPV over de life-cycle van de innovatie positief is b) of als de organisatie er relatief veel van geleerd heeft voor toekomstige innovaties 1

2 Verschillende soorten innovatie (Edquist, Hommen & McKelvey, 2001) Innovations Product innovations Process innovations In goods In services Technological Organizational INNOVATIE MATRIX verbeterd PRODUCT DIENST vernieuwd PROCES (technologie of organisatie) verbeterd verbeteren incrementele innovatie (TQM e.d.) product/service innovatie vernieuwd proces-innovatie radicale innovatie (new business development) 2

3 Verbeteringen: - Ruis verminderen door steeds betere naaldjes - Verboden op het gras te lopen - Kruidenier achter de toonbank - 4 versnellingen, 5 versnellingen - Steeds hoger springen MS-DOS - Windows 95, 98, ME, 2000, Xp, Vista - Cursortoetsen - Soap series - Lineair, (hier de markt, daar het spoor) Innovaties: - Geluid lezen met licht => CD - Zutritt nur für flamingo s - Zelfbediening => super markt - Variomatic - Fosbury flop - Paperclip, veiligheidsspeld - Internet - (Xerox => Apple) => Windows - Linux: continu open source => open innovatie - Muis - Reality TV (Big Brother, Utopia) - Parallel, de markt = het spoor - Van 5 naar 6 treinen per uur over het spoor - Kaasschaafbezuinigingen - 12 treinen per uur over het spoor - Activiteit X stoppen, verkopen levert op korte termijn geld op kost op korte termijn geld embryonic growth mature aging exit essentieel voor continuïteit op LT Wat zie je? 3

4 Join Abu Dhabi Mall Walkers Club and enjoy the early morning walks in our climate controlled mall from 7:00 am till 10:00 am. Dan spuiten we het toch gewoon groen! 4

5 De innovatievriendelijke organisatie (1) Relatieve bijdrage van factoren die bepalend zijn voor het innovatieve succes van bedrijven (= voldoen aan de eis Product & Technological Leadership): - relatief hoge uitgaven voor R&D: 25 % - inrichting en besturing (management) van de organisatie : 75 % Platte, weinig hiërarchische structuur Werken in wisselende, cross-functional teams Breed inzetbare (T-profiel) en hoogopgeleide medewerkers Co-creatie: samenwerken met externe partners en kennisinstellingen De innovatievriendelijke organisatie (2) Management: Staat open voor nieuwe ideeën en is outward-looking Is inhoudelijk op de hoogte en volgt de relevante ontwikkelingen in het vak Heeft veel contacten met kennisinstellingen (universiteiten, TNO) Verdeelt aandacht goed over zorg voor efficiency (operational excellence) en zorg voor innovatie N.B.: de meest vernieuwende bedrijven hebben nooit enige subsidie van de overheid ontvangen (bron:onderzoek Strategic Renewal Center, EUR) n = 9000; succes: % omzet en % winst met producten/diensten die de laatste 3 jaar op de markt zijn gebracht; % van die producten/diensten dat first mover is. 5

6 Een dozijn mogelijkheden voor het innovatie-vriendelijker maken van de organisatie: 1. Staf support voor het contant maken van het idee 2. Tegendenktank waar je je innovatieve idee kunt laten kraken 3. Workshops voor creatieve vaardigheden en outof-the-box denken 4. Oprichten van een CoP Innovatie 5. Innovatie is een item in functionerings- en beoordelingsgesprekken 6. Inrichten van een vergaderkamer met een decision support systeem 7. After Action Reviews van fasen in belangrijke innovatieprojecten 8. Oprichten van een Bureau Lessons Learned voor innovatieprojecten 9. Aanstellen van technology- en company gatekeepers 10. Casual Friday redundancy 11. Yellow Pages: wie beschikt in de keten over welke kennis? 12. Oprichten van een New Business Development Board Is innovatie moeilijk? Ja, want: - Innovatie drukt efficiency weg; routines moeten ingeleverd worden - Kwaliteitsystemen belemmeren - Short time business drives out long term business 6

7 NBA DCAA jaarcongres: Innovatie in Caribisch perspectief Innovatie: Wat is het en waarom is het nodig? Innovatie en de innovatievriendelijke organisatie Leidinggeven aan innovatie Prof.dr.ir. Mathieu Weggeman, Willemstad, 6 november 2014 Innovatie vereist kennisdeling Innoveren is creatieve destructie (decomponeren, deconstrueren, ontbinden in factoren) en daarna: het maken van neue Kombinationen. Zonder kennisdeling geen neue Kombinationen. Daarom moet kennis gedeeld worden! Dat vereist een cultuur waarin: - kennis delen gefaciliteerd wordt, en - kennis geen macht is. 7

8 Wie geen plezier heeft in zijn werk, komt niet op innovatieve gedachten. Dus is de vraag: Wanneer werkt een professional met plezier? TE MOEILIJK WERK TE WEINIG TE DENKEN EN TE DOEN TE VEEL TE DENKEN EN TE DOEN kwalitatief kwantitatief TE MAKKELIJK WERK Zorg dat je in je flow gebied werkt! (Mihaly Csikszentmihalyi ) Hoog Moeilijkheid van de taken: zorg Angst Stress spanning Gebied waarin FLOW kan optreden routine verveling Laag apathie Laag Kennisniveau: Hoog 8

9 Kenmerken van leidinggevenden in excellente professionele organisaties: - ontwikkelen samen met de mensen een collectieve ambitie Men koos ooit voor dit vak uit passie, en die kun je verliezen - inspireren en betrekken medewerkers bij de strategie - communiceren op tijd en eerlijk; zijn er en luisteren (MBWA) - geven outputduidelijkheid en feedback - treden assertief op naar mensen die niet goed meer zijn in het vak - functioneren als hitteschild voor de ruis van boven - hebben een gezaghebbende maar dienende en bescheiden attitude A leader is best when people barely know he exists, not so good when people obey and acclaim him, worse when they despise him. But a good leader, who talks little, when the work is done, his aim fulfilled, they will say: We did it ourselves. Lao Tse, 600 BC Shared values genereren synergiezoekend samenwerkingsgedrag The key message to managers of professionals is: create meaning! Help your subordinates to find the excitement in their work. Doing this is the key to quality and innovation (Maister, 1985) Personal values Organizational values Shared values 9

10 Fragmenten van collectieve ambities: Disneyland We give our customers an experience of happiness????? We recognize that this is a unique time, when our products will change the way people work and live. It s an adventure and we re in it together Holec Johnson & Johnson Philips Research De nadruk ligt op ondernemingszin, zakelijk gerichte agressie en bereidheid tot persoonlijke inzet. Kennis en kunde zijn belangrijk, karakter en loyaliteit niet minder. Van fouten mag maar ook: moet worden geleerd We believe our first responsibility is to the doctors, nurses and patients, to mothers and all others who use our products and services Een research succes is pas een succes als het leidt tot een business succes Werken aan droge voeten Nederland ligt voor een belangrijk deel onder de zeespiegel. Dat is een bedreigende situatie. In het westen en noorden dreigt de zee en vanuit het zuiden en oosten brengen de grote rivieren soms plotseling enorme watermassa s ons land binnen. Bescherming tegen overstromingen door de zee, meren en rivieren is daarom de missie van Rijkswaterstaat. (Afsluitdijk: 32 km, ) 10

11 Wij zijn het nieuwe Delft LRN found strong and compelling evidence that inspiring employees to self-govern through inspirational leadership and shared values can drive sustainable business performance and success. Deze organisaties zijn innovatiever, kennen minder personeelsverloop, hebben tevredener klanten en krijgen minder klachten. Ook financieel presteren ze beter. Toch stelt slechts drie procent van de respondenten dat ze werken voor organisaties waar hogere doelen en waarden aan de basis staan van het besluitvormingsproces en richting geven aan gedrag. Hoe zou dat nu komen? The HOW Report van LRN, 2011 onderzoek onder meer dan fulltime werknemers in Amerikaanse organisaties 11

12 NBA DCAA jaarcongres: Innovatie in Caribisch perspectief Innovatie: Wat is het en waarom is het nodig? Innovatie en de innovatievriendelijke organisatie Leidinggeven aan innovatie Prof.dr.ir. Mathieu Weggeman, Willemstad, 6 november 2014 Werknemers ervaren minder zelfstandigheid in hun werk dan een aantal jaar geleden** Ik voel me zelfstandig in mijn werk: 2008: 61% 2013: 56%* Ik kan regelmatig zelf beslissen over de uitvoering van mijn werk: 2008: 65% 2013: 60% Ook het aandeel werknemers dat zelf de volgorde en het tempo van zijn werkzaamheden mag bepalen, nam af. Het gaat hier om de vrijheid die werknemers ervaren om zelf te beslissen hoe en wanneer zij hun werkzaamheden uitvoeren. Werknemers die meer autonomie in hun werk ervaren: - hebben minder vaak burn out - zijn innovatiever Van de mensen die regelmatig het gevoel hebben zelfstandig te kunnen werken, noemt 32% zich innovatief. Bij werknemers die zich niet vrij voelen is dat <15% * Mede het effect van meer flexwerkers en zzp-ers die minder vrijheid krijgen dan vast personeel ** TNO/CBS studie

13 The five f s of the new competitive organization Focussed better Fast Flexible Friendly Fun core business get rid of bureaucrazy outward looking => innovative people, planet, profit If it s no fun, nobody is going to do any of this (Rosbeth Moss Kanter) 13

14 14