De Nederlandse markt voor zorgvastgoed
|
|
- Louisa Boender
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Nederlandse markt voor zorgvastgoed Voor het investeren in zorgvastgoed staan de meeste seinen op groen. De vergrijzing en de marktwerking in de zorg zorgen voor een structurele verbetering van het investerings klimaat voor zorgvastgoed. De beleidsmatige focus op langer thuiswonen van ouderen en zorgbehoevenden en het verplaatsen van zorg naar eerstelijnscentra in de wijk biedt perspectieven voor investeringen in die steden waar de vraag naar wonen en zorg het grootst is. Een voorwaarde voor aantrekkelijke investeringen is dat er voldoende voorzieningen in de nabijheid zijn te vinden. De markt voor zorgvastgoed staat aan de vooravond van verdere institutionalisering. Het aantal beleggers dat de markt betreedt, neemt toe. De beginfase waarin de markt van zorgvastgoed zich bevindt, biedt kansen voor early adopters. Focus in beleggingsstrategie Ligging in meest kansrijke gebieden in Nederland: Randstad inclusief kustgemeenten, Gooi, Veluwe en Brabantse Stedenrij (zorg)woningen --Middeldure huurwoningen ( 700 tot 1.000) met een zorglabel, dan wel levensloopbestendig --Duurdere huurwoningen (tot kale huur) in centra binnensteden --Focus op objecten met openbaar vervoers- en winkelvoorzieningen in directe omgeving Niet-woningen --Eerste- en anderhalvelijnscentra, kleinere particuliere behandelcentra, kleinschalige intramurale zorgcentra met solvabele en deskundige zorginstellingen als huurder --Alternatief hergebruik van het vastgoed is voorwaarde Ziekenhuizen blijven door specialistische karakter buiten scope Outlook Waardegroei + + Huurniveau + + Legenda + verwachte stijging =/+ stabiel tot lichte stijging = stabiel =/- stabiel tot lichte daling - verwachte daling Swot-analyse Nederlandse zorgmarkt Strengths Weaknesses Komende 25 jaar 1,3 miljoen extra 75-plussers Terugvallend inkomen ouderen na pensionering Wens tot langer thuiswonen van ouderen en zorgbehoevenden voedt vraag naar zorgwoningen Beleggingskarakteristieken zorgwoningen sterk gerelateerd aan woningvastgoed Eigen vermogen en solvabiliteit van zorginstellingen gemiddeld hoog Impact herstructurering zorg nog niet volledig uitgewerkt Beperkte omvang huidige institutionele zorgmarkt Weinig historische cijfers beleggingskarakteristieken Langjarige huurcontracten met zorginstellingen mogelijk Opportunities Threats Beleggingsmarkt in beginstadium biedt early adopter premium Noodzakelijke vervangingsvraag in bestaande woningvoorraad t.b.v. levensloopbestendigheid Zorg meer decentraal georganiseerd in de wijk met grotere rol eerstelijnszorg Verouderde vastgoedvoorraad zorginstellingen is niet concurrerend met nieuwbouw Nauwelijks kredietverlening voor zorginstellingen door banken en beperktere rol corporaties zet beleggers op de kaart Bijdrage aan maatschappelijke profilering Hoe ouder mensen worden, hoe beperkter hun verhuisgeneigdheid is Veel zorginstellingen die uit onbekendheid beleggers nog te weinig als partner zien Zwakke zorginstellingen zorgen voor slecht imago zorgvastgoed Verhuurdersheffing voor gereguleerde kleine zelfstandige eenheden
2 Structurele veranderingen In de zorgmarkt vinden momenteel veel veranderingen plaats als gevolg van een aantal structurele ontwikkelingen. Door de aanhoudende bevolkingsgroei in zijn algemeenheid en vergrijzing in het bijzonder, neemt de vraag naar zorg de komende decennia toe. De komende 25 jaar stijgt het aantal 75-plussers met 1,3 miljoen. Dit zorgt voor een aanzienlijke absolute opgave in de zorgmarkt en bijhorende vastgoedmarkt. Enerzijds is er een kwantitatief tekort, anderzijds doet zich een kwalitatieve mismatch tussen woonwensen en de huidige woningvoorraad voor. De huidige voorraad is vaak verouderd en het toenemend aantal eenpersoonshuishoudens vraagt in de regel om kleinere wooneenheden. Een andere belangrijke structurele ontwikkeling is de keuze voor herinrichting en bijbehorende decentralisatie van de zorgmarkt. De kaders voor het nieuwe zorgstelsel zijn inmiddels duidelijk. De wijkgebonden zorg met de wijkverpleegkundige en de eerstelijnszorgvoorzieningen wordt belangrijker ten koste van duurdere tweedelijnszorg. Doel is om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. De beleidsmatige scheiding van wonen en zorg betekent dat licht zorgbehoevenden niet langer een vergoeding voor een verblijf in een instelling krijgen. In plaats daarvan kunnen zij in sommige gevallen budget krijgen om de noodzakelijk zorg thuis in te kopen. Met de herinrichting en decentralisatie moet de zorgmarkt nu een omslag maken naar meer marktgericht denken. Zorgorganisaties moeten structureel efficiënter omgaan met de zorgproductie en zijn bovendien financieel verantwoordelijk voor het eigen gevoerde beleid. Een deel van het zorgvastgoed gericht op de licht zorgbehoevenden is met de beleidswijziging voor zorginstellingen overbodig geworden. Conjuncturele ontwikkelingen Hoewel zorgvastgoed relatief minder afhankelijk is van conjuncturele ontwikkelingen, heeft ze wel met diverse kortetermijnontwikkelingen te maken. De economische tegenwind van de afgelopen jaren heeft ervoor gezorgd dat zorg instellingen voor investeringen nauwelijks meer bij banken terecht kunnen. Banken zijn strengere eisen gaan hanteren bij het verlenen van financieringen. Beleggers worden daarmee aantrekkelijke samenwerkingspartners. Door het scheiden van wonen en zorg kampen zorginstellingen die lichte zorg aanboden - en die dit als inkomstenbron zagen wegvallen - in meer of mindere mate met leegstand in hun verzorgingstehuizen. Particuliere verhuur blijft een moeilijke optie voor hen; enerzijds vanwege de investeringsopgave om een woning courant te maken, anderzijds vanwege de verhuurdersheffing in het gereguleerde segment. Het kabinet probeert een deel van deze problematiek te ondervangen door een korting op de verhuurdersheffing per omgebouwde eenheid te verlenen. De economische groei in de zorgsector blijft achter bij het herstel in andere sectoren in Nederland. Dit komt met name door de verschuiving van zorg in de duurdere tweedelijn naar de goedkopere eerstelijn. Vastgoedmarkt zorg De enorme vergrijzing die op ons afkomt, resulteert de komende 25 jaar in een tekort van ruim wooneenheden die geschikt zijn voor het verlenen van lichte tot zware zorg (bron: Fortuna 2013, zie figuur 4). Ongeveer eenheden daarvan bestaan uit intramurale zorgwoningen vanaf het huidige zorgzwaartepakket 5. Voor zorgzwaartepakket 4 bestaat nog onduidelijkheid in welke mate deze onder het scheiden van wonen en zorg gaat vallen. De voornaamste groei op het gebied van zorgwoningen ontstaat door ouderen die langer thuis blijven wonen door hun eigen woning geschikt te maken voor het verlenen van zorg aan huis. In veel gevallen zal dit goed te realiseren zijn, zeker wanneer de techniek zich zo blijft ontwikkelen dat een deel van de zorgvraag draadloos kan worden vervuld via bijvoorbeeld de tablet. Ook beperkte bouwkundige aanpassingen kunnen een woning geschikt maken voor zorg aan huis. Er ligt een markt open voor slimme huisvestingsconcepten en ondersteunende voorzieningen om de bestaande voorraad toekomstbestendig te maken. De vraag naar levensloopbestendige woningen kan niet geheel worden vervuld vanuit de huidige en nog aan te passen woningvoorraad. Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken
3 Nieuwbouw is sowieso nodig vanuit een gebrek aan aanbod en - daar bovenop - een noodzakelijke vervangingsvraag. De bestaande woningvoorraad is namelijk verouderd, zeker wanneer de komende decennia daarin worden meegenomen. Er zitten vaak slechte woningen tussen die ook op het gebied van duurzaamheid ver achter lopen op huidige en toekomstige standaarden. Nieuwe woningen zullen, gezien de groeiende doelgroep, meer dan ooit levensloopbestendig worden gemaakt. Voor een deel gaat dit samen met nieuwe zorgconcepten waarbij de zorg in de wijk centraal staat. Dergelijke woningen kunnen in één gebouw worden gecombineerd met zorgvoorzieningen. Niet alle regio s, locaties en instellingen zijn voor investeerders interessant. Regionaal zijn er flinke verschillen in locaties. In perifeer gelegen steden en regio s is het percentage ouderen op dit moment groot, maar ook de voormalige groeikernen in de Randstad vergrijzen in rap tempo. De grotere steden verouderen relatief nauwelijks door de aanwas van jongeren, maar in absolute aantallen is ook hier sprake van forse groei. Binnen steden manifesteert de vergrijzing zich met name in de voormalige uitbreidingswijken. Dit gaat in potentie goed samen met de decentrale rol die de eerstelijnszorg in het nieuwe zorgstelsel heeft toebedeeld gekregen. De groeiende leegstand bij instellingen die voorheen lichte zorg verleenden, zorgt ervoor dat sommige instellingen overwegen om deze eenheden Figuur 1 Vraag naar wonen met zorg, intramuraal, extramuraal Bron: Fortuna (2013), prognose Wonen met zorg Beschut Wonen (ZZP 1-4) Beschermd Wonen (ZZP 5-8) Intramuraal Overig (ZZP 9-10) Verzorgd Wonen Overig geschikte huisvesting
4 Voor het investeren in zorgvastgoed staan de meeste seinen op groen individueel te verhuren. De concurrentie die dit mogelijk oplevert voor beleggers is beperkt. De leegstaande verzorgingstehuizen zijn in veel gevallen namelijk verouderd en moeten grondig worden gerenoveerd. De verhuurdersheffing voor kleine zelfstandige eenheden maakt, ondanks de korting van het kabinet, de businesscase voor hen vaak moeilijk. De verwachting is dat zorginstellingen een beperkte rol gaan spelen op het vlak van niet-intramurale zorgwoningen. Dit biedt kansen voor beleggers, zeker wanneer er combinaties worden gevormd met zorginstellingen die zorg dragen voor het intramurale deel. Een kritische blik op dit vlak is noodzakelijk omdat niet elke zorginstelling als financieel solide huurder kan worden gezien. Het aantal zorginstellingen dat er financieel nog goed voor staat is nog steeds omvangrijk en op basis van een goede analyse voorspelbaar. Beleggingsmarkt Er is veel bestaand zorgvastgoed (naar schatting circa 52 miljoen m 2 ), maar slechts een klein deel hiervan is nu geschikt voor beleggers. Een deel van het zorgvastgoed is in handen van zorginstellingen die geen reden zien om het zorgvastgoed te verkopen, een deel is in omvang te klein (individuele praktijken) of juist te groot (bijv. ziekenhuizen). Omdat zorginstellingen worden gedwongen om naar alternatieve manieren van financiering uit te kijken en de investeringspropositie voor beleggers aantrekkelijker wordt, is de verwachting dat het investeringsvolume van particuliere en institutionele beleggers in zorgvastgoed de komende jaren snel gaat groeien naar enkele honderden miljoenen per jaar. Er is nu een grote investeringsbereidheid bij de grote Nederlandse beleggers, met name richting care-gerelateerd zorgvastgoed. Ook buitenlandse partijen kijken naar investeringsmogelijkheden vanwege de potentie, maar ook omdat in veel Angelsaksische landen het beleggen in health care tot op heden meer gemeengoed is dan in Nederland. De te realiseren rendementen zijn in potentie aantrekkelijk. Voor zorgwoningen is het rendements/risicoprofiel vergelijkbaar met dat van woningen, terwijl zorginstellingen en ondersteunende zorgdiensten vergelijkbare karakteristieken vertonen met commercieel vastgoed. De aanvangsrendementen voor zorgwoningen zullen naar verwachting in de komende twee jaar verder dalen, wat betekent dat nu investeren gelijk een extra hoog direct rendement als gevolg heeft. Een stijgende markthuurgroei en het voorziene herstel in de waardering levert aantrekkelijke totaalrendementen op. Op het gebied van zorgvastgoed zien we momenteel veel initiatieven en projecten waarbij sprake is van een combinatie van zorg(gerelateerde) functies: intramurale zorgwoningen in combinatie met reguliere woningen in het gereguleerde en/of het geliberaliseerde segment. Daarnaast kan, afhankelijk van de locatie, ook nog sprake zijn van eerstelijnszorgvoorzieningen. Waar corporaties van oudsher natuurlijke partners van zorginstellingen waren, zal dat in de toekomst anders zijn. Corporaties worden geacht zich meer op hun sociale taak te richten. Dit beïnvloedt de betrokkenheid bij projecten met een beperkte sociale huurcomponent. Beleggingsadvies Als gevolg van demografische ontwikkelingen en de terugtrekkende overheid staan de seinen voor het investeren in zorgvastgoed op groen. Er is vraag naar kwalitatief goede woningen in stedelijke gebieden met groeipotentie waar bewoners in de toekomst thuis zorg kunnen ontvangen en zo langer thuis kunnen blijven wonen. Dit kan zijn in een bestaande wijk waar mensen al wonen of juist in centrumstedelijke gebieden waar ook niet-zorggerelateerde voorzieningen voor extra aantrekkingskracht kunnen zorgen. Omdat deze woningen bijna 1-op-1 vergelijkbaar zijn met reguliere woningen, is het risico beperkt vanwege de hoge alternatieve aanwendbaarheid. Geografisch voorzien wij de beste kansen in de Randstad, inclusief kustgemeenten, het Gooi, de Veluwe en Brabantse Stedenrij. Zorgwoningen hebben idealiter een kale huurprijs van 700 tot In centrumgebieden van de grootste steden kan dit oplopen tot Een door de overheid ondersteunde trend is de stijgende lokale functie van eerste- en anderhalvelijnszorg. Dit type zorgvastgoed wint naar verwachting aan importantie en biedt kansen voor combinaties in één zorgconcept met andere typen Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken
5 zorgvastgoed, zoals intramurale zorgwoningen en levensloopbestendige woningen. Voor intramurale zorgwoningen zijn de vooruitzichten ook goed, zolang de betrokken zorginstelling maar een stevig financieel fundament en vooruitzicht heeft. Bij het eventueel omvallen van een zorginstelling wordt de zorgfunctie zeer waarschijnlijk overgenomen door een andere instelling. Immers, de zorgvraag blijft. Wanneer de bouwkundige voorzieningen dusdanig zijn dat transformatie naar courante wooneenheden ook mogelijk is, wordt het neerwaarts risico als zeer beperkt beschouwd. Voor zelfstandige behandelcentra wordt geadviseerd pas op de plaats te maken en de uitwerkingen van de herstructurering van de zorg en de toebedeling van zorgkantoren goed te analyseren. Voor ziekenhuisfuncties zijn de risico s momenteel relatief groot. Veel ziekenhuizen staan er financieel niet goed voor en decentralisatie en specialisering van zorg maakt het toekomstperspectief van veel ziekenhuizen onzeker.
De Nederlandse zorgvastgoedmarkt
De Nederlandse zorgvastgoedmarkt Outlook Nederlandse zorgvastgoedmarkt Kwaliteit als kernwaarde en onderscheidend vermogen in de zorg 15 16 17 18 Waardegroei Zorgwoningen + + + + Intramuraal zorgvastgoed
Nadere informatieOutlook 2015-2016 Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken
Outlook 2015-2016 Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken Transformatie in beeld: Westerhoek Het nieuwe wooncomplex stond voorheen bekend als het kantoorgebouw Molenwerf. Ruim voordat de kantoormeters
Nadere informatieDe opmars van zorgvastgoed
De opmars van zorgvastgoed september 2014 www.dtz.nl Duidelijk. DTZ Zadelhoff De opmars van zorgvastgoed Met een gemiddeld aandeel van 56% van het totale investeringsvolume, lag de nadruk op de beleggingsmarkt
Nadere informatieEXPERTS OP DE TOEKOMST VAN VASTGOED ZORGMARKT
EXPERTS OP DE TOEKOMST VAN VASTGOED ZORGMARKT groeien Zorg en wonen naar elkaar toe Investeren in Nederlands zorgvastgoed is ongekend populair. Zo werd in het eerste halfjaar voor ruim 300 miljoen euro
Nadere informatieOutlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015
Outlook 2015 2018 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance Profiel > 15 miljard beheerd vermogen Grootste beheerder van vastgoed en hypotheken in Nederland op de markt van
Nadere informatieBijlage 5. Wonen met zorg, Ouderenhuisvesting
Bijlage 5. Wonen met zorg, Ouderenhuisvesting 4.1 Analyse Meer mensen met vraag naar zorg en ondersteuning De komende jaren zal de groep mensen met beperkingen als gevolg van ouderdom toenemen. Dit heeft
Nadere informatieDe Nederlandse zorgvastgoedmarkt
De Nederlandse zorgvastgoedmarkt Outlook Nederlandse zorgvastgoedmarkt Zonnige beleggingsvooruitzichten voor zorgvastgoed 16 17 18 19 Waardegroei Zorgwoningen + + + + Intramuraal zorgvastgoed + + + + Eerste-
Nadere informatieDe Duitse woningmarkt
De Duitse woningmarkt Outlook Duitse woningmarkt De urbanisatie zorgt voor een druk op de markt in de grote steden 15 16 17 18 Waardegroei Woningen top 5 steden + + + + Overige grote steden =/+ =/+ =/+
Nadere informatieVastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming?
Vastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming? Inhoud Introductie Huidige situatie zorgvastgoed ontwikkeling Welke punten verdienen de aandacht bij het ontwikkelen van zorgvastgoed? Huren of vastgoed
Nadere informatieDe woning(beleggings)markt in beeld 2016
Research A Capital Value production De woning(beleggings)markt in beeld 2016 Samenvatting Ondanks de grote vraag krimpt de voorraad huurwoningen als er geen verdere maatregelen worden genomen. Er wordt
Nadere informatieDe Nederlandse woningmarkt
De Nederlandse woningmarkt Outlook Nederlandse woningmarkt Afnemende beschikbaarheid in het core segment, toch volop kansen 15 16 17 18 Waardegroei Grote steden Noordvleugel + + + + Overig Noordvleugel
Nadere informatieUw vragen? Betrokken bij ver-/nieuwbouw initiatief (of wens) Bank/corporatie no-go Project tot (voorlopige) stilstand. Geen (bouw)productie
Uw vragen? Betrokken bij ver-/nieuwbouw initiatief (of wens) Bank/corporatie no-go Project tot (voorlopige) stilstand Geen (bouw)productie Positieve invloed in de keten t.o.v. beslisser zorg? Wij geloven
Nadere informatieDe Nederlandse huurwoningmarkt
De Nederlandse huurwoningmarkt De perspectieven voor de Nederlandse huurwoningmarkt zijn in een ongekend tempo verbeterd. Tegelijkertijd is sprake van toenemende concurrentie voor institutionele investeerders.
Nadere informatieSlimme zet! Vindingrijk in vastgoedopgaven!
Slimme zet! Vindingrijk in vastgoedopgaven! Postbus 711 3900 AS Veenendaal Kerkewijk 26 3901 EG Veendaal (T) 0318-55 19 60 (F) 0318-55 19 61 (M) info@ingeniousvastgoed.nl (I) www.ingeniousvastgoed.nl Haar
Nadere informatieDe Duitse winkel- en woningmarkt
De Duitse winkel- en woningmarkt De Duitse winkel- en woningmarkt bevinden zich voorlopig nog in de expansiefase. De bovengemiddelde inkomensgroei zorgt op de middellange termijn voor structureel hogere
Nadere informatieWim Wensing. Corporatie Congres - USP 16 mei 2013
Wim Wensing Corporatie Congres - USP 16 mei 2013 AMVEST: AANDEELHOUDERS, STRUCTUUR EN KLANTEN Aandeelhouders (PfZW en AEGON) Amvest Amvest Development 800 woningen in ontwikkeling (stand 31-12-2012) Development
Nadere informatiesamenvatting WOONZORGVISIE GEERTRUIDENBERG Woonzorgvisie Geertruidenberg 4 maart 2015 Pagina 1
samenvatting WOONZORGVISIE GEERTRUIDENBERG Woonzorgvisie Geertruidenberg 4 maart 2015 Pagina 1 Inleiding In de gemeente Geertruidenberg staan al geruime tijd woonzorgcomplexen op de nominatie om herontwikkeld
Nadere informatieDe woning(beleggings)markt in beeld
Februari 2013 Onderzoek De woning(beleggings)markt in beeld Woningproductie zakt terug naar historisch dieptepunt van 35.000 woningen per jaar Woningnood keert terug, statistisch tekort loopt op van 2%
Nadere informatieDoet scheiden lijden?
Doet scheiden lijden? Extramuralisering na Zorgakkoord en Kamerbrief Jasper Klapwijk Strateeg Espria Woonzorg Nederland Apeldoorn, 30 mei 2013 Extramuralisering voor zorgaanbieders Waar staan we? Zorgakkoord
Nadere informatieZorgvastgoed groeit uit de kinderschoenen
TRANSACTIEVOLUMES EN AANVANGS RENDEMENTEN IN DE NEDERLANDSE ZORGVASTGOEDMARKT Zorgvastgoed groeit uit de kinderschoenen JANUARI 2016 Inhoud VOORAF 04 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN 06 BELEGGINGSVOLUME IN DE
Nadere informatieWELKOM! Discussie- en netwerkbijeenkomst Scheiden Wonen & Zorg. Stichting Ruimtelijk Management 14 februari 2013
WELKOM! Discussie- en netwerkbijeenkomst Scheiden Wonen & Zorg Stichting Ruimtelijk Management 14 februari 2013 Arthur van Iterson kw8 Project- en Conceptontwikkeling 06-31927552 Ellis Brinkman LS Projectmanagement
Nadere informatieDe Nederlandse markt voor beleggen in zakelijke hypotheken
De Nederlandse markt voor beleggen in zakelijke hypotheken Met het herstel van de economie nemen de beleggingsactiviteiten en daarmee de vraag naar vreemd vermogen weer toe. En waar traditionele grote
Nadere informatieZorgvastgoed internationaal volwassen beleggingsmarkt
II Waardering en financiering van Zorgvastgoed Zorgvastgoed internationaal volwassen beleggingsmarkt Internationale voorland inspiratiebron zorgorganisaties en beleggers Joost de Baaij Historisch gezien
Nadere informatieTijd voor keuzes in Noord-Holland Noord
Tijd voor keuzes in Noord-Holland Noord Samen kiezen voor een sterke woningmarkt Martin Hoiting/Rob Ravestein 14 oktober 2013 verandering in denken: één woningportefeuille welke woningen hebben we nodig
Nadere informatieTrends en Ontwikkelingen De invloed ervan op strategisch vastgoedbeleid, businesscases en exploitaties in de wereld van Care en Cure
Trends en Ontwikkelingen De invloed ervan op strategisch vastgoedbeleid, businesscases en exploitaties in de wereld van Care en Cure Lars Drijvers Nijmegen, 27 september 2017 Programma Kennismaking Trends
Nadere informatiePARTICULIERE WOONZORGKAART
PARTICULIERE WOONZORGKAART PARTICULIERE WOONZORGKAART Cushman & Wakefield* onderzoekt sinds 2006 de trends en ontwikkelingen in de zorgmarkt. Een actuele en relevante trend is de opkomst van particuliere
Nadere informatieVASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG
VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG PIM DIEPSTRATEN Doorn, 1 december 2015 AGENDA 1 Financieringsstrategie zorginstelling 2 Huidige financiers en het WFZ 3 Perspectief investeerder op de zorgmarkt 4 Alternatieve
Nadere informatieSTRATEGISCH VASTGOEDBELEID
STRATEGISCH VASTGOEDBELEID Felix van Baal o Sectordirecteur Gezondheidszorg & Wonen HEVO Achtergrond Felix kent de zorgsector van binnen uit, mede vanuit zijn positie als algemeen directeur huisvesting
Nadere informatievraaggericht woningmarkt onderzoek Maastricht
vraaggericht woningmarkt onderzoek Maastricht Stec Groep aan Gemeente Maastricht Desiree Uitzetter 18 november 2014 U vroeg ons: Actuele inzichten voor herijking stedelijke programmering Nieuwe regionale
Nadere informatieNieuwe partnerships voor woonzorg concepten
Nieuwe partnerships voor woonzorg concepten Daan Tettero Concept Ontwikkelaar Zorgvastgoed Syntrus Achmea Real Estate & Finance 1 Agenda Waarom wonen en zorg? Over ons Van Bernardus naar De Makroon Demografie
Nadere informatieVrijesectorhuur: het nieuwe goud?
Vrijesectorhuur: het nieuwe goud? Frans Wittenberg en Joep Arts 22 mei 2014 Even voorstellen Economisch onderzoek- en adviesbureau Markt en financiële kant van vastgoed Wonen, commercieel vastgoed en gebiedsontwikkeling
Nadere informatieZorgvastgoed. Verwachte groei op de korte en lange termijn. Matthieu Zuidema, Programmaleider Vastgoed EIB. Zorgvastgoed Delft, 8 juli 2015 1
Zorgvastgoed Verwachte groei op de korte en lange termijn Matthieu Zuidema, Programmaleider Vastgoed EIB Zorgvastgoed Delft, 8 juli 2015 1 Zorgvastgoed Agenda Wat is het perspectief? Wat is de positie
Nadere informatieDe uitdagingen rondom zorgvastgoed. Bestuursvergadering 14 juni 2012 (inclusief aanvullingen)
De uitdagingen rondom zorgvastgoed Bestuursvergadering 14 juni 2012 (inclusief aanvullingen) De elementen van de uitdaging Bekostiging: Normatieve huisverstingscomponent Scheiden wonen en zorg Strategie:
Nadere informatieDe Duitse winkelmarkt
De Duitse winkelmarkt Outlook Duitse winkelmarkt Uitstekende vooruitzichten winkelmarkt in de grootste steden 15 16 17 18 Waardegroei High street retail + + + + Dominante winkelcentra + + + + Boodschappencentra
Nadere informatieVOGON. Rob Vester, Ontwikkelingsbedrijf
VOGON Rob Vester, Ontwikkelingsbedrijf Samenwerking: het perspectief van de belegger Syntrus Achmea Vastgoed Ca. 14,0 miljard belegd vermogen; Ca. 1,0 miljard in het buitenland Ca. 4,0 miljard financiering
Nadere informatieEen prognose van de vraag naar geschikt en verzorgd wonen. Een kwalitatief onderbouwde ondergrens bij de vraagprognose
Een prognose van de vraag naar geschikt en verzorgd wonen Een kwalitatief onderbouwde ondergrens bij de vraagprognose Aanleiding 1. Behoefte aan een kwalitatief onderbouwde prognose t.b.v. de Ontwikkelagenda
Nadere informatieNieuwe aanpak van de woningbouwproductie in Den Haag
Nieuwe aanpak van de woningbouwproductie in Den Haag Henk Harms, gemeente Den Haag Directeur Ontwikkeling en Realisatie Internationale stad van Vrede en Recht Den Haag: na New York, tweede VN stad Wereldstad
Nadere informatieDe business case op zijn kop Uitdagingen in de ouderen huisvesting
De business case op zijn kop Uitdagingen in de ouderen huisvesting Willemijn Souren - la Fleur 9 april 2015 Programma Korte introductie Woonzorg Nederland Enkele cijfers De nieuwe klant De basis: het huidige
Nadere informatiePrestatieafspraken 2018 Bijlage 2. Uitvoeringsagenda WoonzorgNederland
Prestatieafspraken 2018 Bijlage 2 Uitvoeringsagenda WoonzorgNederland 1 Overzicht bezit Woonzorg Nederland 2017 Bezit 's Hertogenbosch % Landelijk % Aantal huurwoningen (eenheden) - Huurprijs < 592,55
Nadere informatieLeegstand, herbestemming en verzorgingshuizen: een verkenning door de oogharen heen
Lars Brugman Lars Brugman is projectadviseur/onderzoeker bij Kadaster Ruimte & Advies. Hij legt zich toe op complexe maatwerkvraagstukken vanuit de bij het Kadaster beschikbare ruimtelijke informatie.
Nadere informatieSCHEIDEN WONEN & ZORG: TOOL RISICOBEHEERSING
SCHEIDEN WONEN & ZORG: TOOL RISICOBEHEERSING Corporaties waren vroeger verzot op hun zorgvastgoed. Een stabiele huurder, stevige inkomsten en een langjarig contract. Geen omkijken naar. Hoe anders is het
Nadere informatieGevolgen extramuralisering voor de woningvoorraad. Stadsregio Arnhem-Nijmegen 26 maart 2014
Gevolgen extramuralisering voor de woningvoorraad Stadsregio Arnhem-Nijmegen 26 maart 2014 Inhoud Resume uitgangspunten extramuralisering Effecten voor de Stadsregio Ontwikkelingen vraagkant Ontwikkelingen
Nadere informatieWoningmarkt na de crisis. Henk Jagersma, Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance
Woningmarkt na de crisis Henk Jagersma, Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 1 Waar staan we met Nederland na de crisis? Nederlandse economie is er heel voorzichtig weer bovenop aan
Nadere informatieCijfers en trends in de zorg
Cijfers en trends in de zorg Bouwinvest Healthcare Fund Amsterdam, Life Bouwinvest Een superkorte introductie 5 Nederlandse sectorfondsen 1 internationaal fonds Gezamenlijk goed voor bijna 9 mld geïnvesteerd
Nadere informatieDe zekerheid van supermarkten
De zekerheid van supermarkten Onderzoek naar de kenmerken van supermarktbeleggingen www.dtz.nl www.dtz.com Supermarktbeleggingen: een veilige haven Schaarse locaties Zeker in tijden van economische onzekerheid
Nadere informatieWoonvisie. Steenwijkerland een samenvatting. Goed wonen komt met elkaar voor elkaar
m e i 2 016 Woonvisie Steenwijkerland 2017 2021 een samenvatting Goed wonen komt met elkaar voor elkaar In Steenwijkerland is het goed wonen. En dat willen we zo houden. Hoe doen we dat? En, wat is daarvoor
Nadere informatieWonen Boven Winkels Vanuit het oogpunt van de eigenaar
Wonen Boven Winkels Vanuit het oogpunt van de eigenaar drs. O.J. van der Heijden o.heijden@marma.nl www.evbinnenstad.nl 1 Belang van Wonen in de Binnenstad Een juiste combinatie van functies in de binnen
Nadere informatieWoningmarktonderzoek Vught Isabella groep
MEMO 9 MEI 2016 Woningmarktonderzoek Vught Isabella groep INLEIDING In dit inventariserende onderzoek is de vraag naar vrije sector (zorg) appartementen voor 55+ers in de gemeente Vught bepaald. Alvorens
Nadere informatieBELEG NU IN ZORGVASTGOED met een eerlijk rendement
BELEG NU IN ZORGVASTGOED met een eerlijk rendement Zorgwoningfonds Hermelijn 15 Met dit Fonds biedt Sonneborgh maatschappelijk betrokken beleggers de mogelijkheid te beleggen in een courant en maximaal
Nadere informatieWoningmarkt landelijk 2018 (KW3)
In het derde kwartaal van 218 werden volgens het CBS/Kadaster 56.921 woningen verkocht. Dat is 7,3% minder dan in het derde kwartaal van 217 en 7,5% meer dan in het tweede kwartaal van 218. De verkoop
Nadere informatieWonen Boven Winkels Vanuit het oogpunt van de eigenaar
Wonen Boven Winkels Vanuit het oogpunt van de eigenaar drs. O.J. van der Heijden o.heijden@marma.nl www.evbinnenstad.nl 1 Belang van Wonen in de Binnenstad Een juiste combinatie van functies in de binnen
Nadere informatieVisie op wonen. Open Huis 8 september 2016
Visie op wonen Open Huis 8 september 2016 Doel van vanavond Informeren en beelden peilen over huidige stand en toekomst van wonen in Bunnik Niet vandaag: oplossingen! Proces 1 Kennis delen Gemeenteraad
Nadere informatiePrachtig boven tachtig
Prachtig boven tachtig De markt voor particuliere woonzorg www.dtz.nl www.dtz-ugl.com Particuliere woonzorg neemt een grote vlucht Kansrijke regio s in kaart Een groeiende groep mensen wil de oude dag
Nadere informatieKantorenmarkt Nederland 4e kwartaal 2018
Opname De opname in het vierde kwartaal van 218 bedroeg circa 44. m², dit is vrijwel gelijk aan het derde kwartaal (49. m²). Ten opzichte van het vierde kwartaal in 217 lag de opname zo n 19% lager. Gemeten
Nadere informatieToekomstperspectief Zorgmarkt. Piet Eichholtz
Toekomstperspectief Zorgmarkt Piet Eichholtz Amsterdam, 6 februari 2013 Bancair krediet blijft mogelijk, alleen met goed businessplan en sterke financiële uitgangspositie Lot Rode Kruis Ziekenhuis in handen
Nadere informatieWoonzorgatlas Fryslân Leeuwarden, 1 juni 2015 Versie: 1.0 Auteurs/Werkgroepleden
Woonzorgatlas Fryslân juni 2015 Woonzorgatlas Fryslân Leeuwarden, 1 juni 2015 Versie: 1.0 Auteurs/Werkgroepleden Norbert Beukens Accolade Piet Bouma De Bouwvereniging Patrice Broersma Elkien Jelmer Hitzert
Nadere informatieVastgoed als startpunt voor nieuwe businessmodellen
1 Syntrus Achmea Real Estate & Finance [ C L I C K TO S TA R T ] Vastgoed als startpunt voor nieuwe businessmodellen 22 november 2017 Sectordag VVT Daan Tettero Concept Ontwikkelaar Zorgvastgoed Vermogensbeheerder
Nadere informatiePortefeuillestrategie corporaties met betrekking tot zorgvastgoed
Research A Capital Value production Portefeuillestrategie corporaties met betrekking tot zorgvastgoed In 2040 zal het aandeel 65-plussers ongeveer 26% van de bevolking bedragen. Portefeuillestrategie corporaties
Nadere informatieBuy-to-let verandert spelregels woningmarkt Maartje Martens HousingAnalysis
De Woningmarkt Draait Door _Ruimte en Wonen_ Almere_21 juni 2018 Buy-to-let verandert spelregels woningmarkt Maartje Martens HousingAnalysis Enkele vooronderstellingen koopwoningmarkt..die niet meer kloppen
Nadere informatieInvesteren in zorgvastgoed
Investeren in zorgvastgoed Katwijk, Zeehos www.syntrusachmea.nl Inhoudsopgave 01. Samenvatting 03 02. Inleiding 04 03. Definitie zorgvastgoed 05 04. Drempels voor investeringen in zorgvastgoed 10 05. Risico
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
Retouradres / Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Uw kenmerk Datum 6 juni 2013 Betreft vergrijzing, extramuralisering
Nadere informatieWordt wonen in Oisterwijk een luxe? Pro-Plein Wonen
Wordt wonen in Oisterwijk een luxe? Pro-Plein Wonen Frenkel Beerens Adviseur wonen 7 maart 2018 Inhoud Woningmarkt (5 min) Woonvisie (10 min) Onderzoek locaties sociale huur (5 min) WONINGMARKT Economische
Nadere informatieWoON-themarapport. Woningbouwplanningen van kwantiteit naar kwaliteit
Woningbouwplanningen van kwantiteit naar kwaliteit Middelburg, december 2013 Colofon SCOOP 2013 Samenstelling Dick van der Wouw Nadet Somers SCOOP Zeeuws instituut voor sociale en culturele ontwikkeling
Nadere informatieGevolgen voor het huishoudboekje bij scheiden wonen en zorg in de ouderenzorg
Gevolgen voor het huishoudboekje bij scheiden wonen en zorg in de ouderenzorg facts and figures 2 Gevolgen voor het huishoudboekje bij scheiden van wonen en zorg in de ouderenzorg Auteurs: Dit is een uitgave
Nadere informatieRegionale woonagenda 2020
Regionale woonagenda 2020 1. Stad en ommeland bieden samen een breed palet aan woonmilieus dat aansluit bij de behoefte. 2. De feitelijke afspraken, ook over het nieuwbouwprogramma, organiseren we in drie
Nadere informatieTafels Mirt-onderzoek Stimuleren Stedelijk Wonen/Verstedelijking
Tafels Mirt-onderzoek Stimuleren Stedelijk Wonen/Verstedelijking De beschrijvingen van onderstaande tafels zijn geen vastgestelde doelen en werkwijzen. De uitkomsten en werkwijzen worden in samenspraak
Nadere informatie8 april 2015. Pagina 1 van 5
8 april 2015. Pagina 1 van 5 Secerno Health Care Real Estate Fund. De nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning is per 1 januari 2015 in werking getreden. Met deze wetgeving wordt beoogd de zorgbehoevende
Nadere informatieVeranderingen in de volkshuisvesting. 10 mei 2011
Veranderingen in de volkshuisvesting 10 mei 2011 Opbouw presentatie 1. Veranderingen en gevolgen 2. Betekenis voor PALT 3. Ontwikkelrichtingen De belangrijkste veranderingen 1. Regelgeving Staatssteunregeling
Nadere informatieVerkoop door woningcorporaties
2 14 Ruim 22.000 corporatiewoningen verkocht Vanaf 199 tot en met de eerste helft van 14 hebben de woningcorporaties ruim 22.000 bestaande woningen verkocht aan particulieren. Het aantal verkopen kwam
Nadere informatieZorgvastgoed. De business case op zijn kop
Zorgvastgoed De business case op zijn kop Guus Verduijn Directeur Woonzorg Nederland 23 september 2014 Programma Korte introductie Woonzorg Nederland De nieuwe klant Scheiden Wonen en Zorg Onderzoek onder
Nadere informatieZorgvastgoed anno 2014. chance or challenge?
Zorgvastgoed anno 2014 chance or challenge? Hot Topics Meer dan 4,5 miljoen 65-plussers in 2040 in Nederland Sluiting dreigt voor 600 verzorgingshuizen Vraag naar 80.000 extra seniorenwoningen Snelle professionalisering
Nadere informatieZORGVASTGOED ANNO 2014 CHANCE OR CHALLENGE?
ZORGVASTGOED ANNO 2014 CHANCE OR CHALLENGE? HOT TOPICS MEER DAN 4,5 MILJOEN 65-PLUSSERS IN 2040 IN NEDERLAND SLUITING DREIGT VOOR 600 VERZORGINGSHUIZEN VRAAG NAAR 80.000 EXTRA SENIORENWONINGEN SNELLE PROFESSIONALISERING
Nadere informatieHalfjaarverslag Woningen Winkels Bedrijfsruimten
Halfjaarverslag 2017 Woningen Winkels Bedrijfsruimten Institutioneel beleggen in Nederlands vastgoed Altera Vastgoed is een Nederlands niet-beursgenoteerd vastgoedfonds voor institutionele beleggers, dat
Nadere informatieWoonvisie. Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016
Woonvisie Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016 Aanleiding Verschuiving van de volkshuisvestelijke opgave Sociale huur: Woningwet 2015 redelijke bijdrage Langer zelfstandig wonen Lokaal beleid 2
Nadere informatieInvesteringen in de woningmarkt
Investeringen in de woningmarkt Woningcorporaties hebben de sleutel in hadden, als het om gaat de woningnood in de stedelijke gebieden te helpen terugbrengen. De woningcorporaties van De Vernieuwde Stad
Nadere informatiePresentatie Mariëtte Bouwer Ymere Maatschappelijk Vastgoed. 19 april 2012 pagina 1
Presentatie Mariëtte Bouwer Ymere Maatschappelijk Vastgoed 19 april 2012 pagina 1 Strategie van Ymere Missie Ymere werkt als maatschappelijke onderneming aan wijken met perspectief, waar bewoners willen
Nadere informatieOutlook 2015-2018. Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken
Outlook 2015-2018 Beleggen in Nederlands vastgoed en hypotheken Inhoudsopgave Voorwoord 05 Inleiding Outlook 2015-2018 06 De Nederlandse woningmarkt 11 De Nederlandse zorgvastgoedmarkt 21 De Nederlandse
Nadere informatie- 9 JULI I~~ Cj. De extramuralisering versnelt. De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer \dir/cb. Geachte heer, mevrouw,
De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 I~~ Cj Contactpersoon Martijn van der Linden,
Nadere informatieVastgoed, een strategisch middel voor goede zorg. Drs. André Phiferons, directeur a.i. bij Laurens, Wonen en Vastgoed Mr. Michael de Groot, advocaat
Vastgoed, een strategisch middel voor goede zorg Drs. André Phiferons, directeur a.i. bij Laurens, Wonen en Vastgoed Mr. Michael de Groot, advocaat Wonen en zorg: onlosmakelijk met elkaar verbonden Introductie
Nadere informatieWonen. Basisinspanning. Ambities. Kansen. Voorkomen
Basisinspanning Een evenwichtige bevolkingsopbouw, die in 2025 gegroeid is naar minimaal 25.000 inwoners. Voor iedere (toekomstige) inwoner moet een woning beschikbaar zijn die past in zijn/haar leefsituatie.
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van de Kamerleden Keijzer (CDA) en Dik-Faber (CU) over vastgoed in de zorg (2016Z22670).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieZorgvastgoed De business case op zijn kop
Zorgvastgoed De business case op zijn kop Onno Bremmers 11 Maart 2014 Programma Korte introductie Woonzorg Nederland Enkele cijfers De nieuwe klant De basis: het huidige (zorg) vastgoed Het is tijd voor
Nadere informatieWhitepaper. Omgaan met risico s in vastgoedportefeuilles van zorginstellingen. bbn adviseurs 2013. www.bbn.nl info@bbn.nl
Whitepaper Omgaan met risico s in vastgoedportefeuilles van zorginstellingen bbn adviseurs 2013 www.bbn.nl info@bbn.nl Risico s in vastgoedportefeuille Marktwerking, zorgzwaartepakketten, normatieve huisvestingscomponent
Nadere informatieAchtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL. SESSIE Stad maken
Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE Stad maken donderdag 19 maart 2015 Stad maken Duiding en context De traditionele rollen binnen het ontwikkeltraject veranderen. De corporaties,
Nadere informatie-PERSBERICHT- -ZORGINSTELLING ANTICIPEREN OP EFFECTEN SCHEIDEN WONEN EN ZORG-
-PERSBERICHT- Utrecht, 19 maart 2013 -ZORGINSTELLING ANTICIPEREN OP EFFECTEN SCHEIDEN WONEN EN ZORG- Door de invoer van wonen en zorg transformeert de markt in hoog tempo van aanbodgericht naar vraaggestuurd.
Nadere informatieINVESTEREN IN WONEN, WELZIJN EN ZORG. www.aimtrack.nl PAUL REIJN & AUKE VLONK
BEVOLKINGSPROGNOSES ESSENTIEEL VOOR INVESTEREN IN WONEN, WELZIJN EN ZORG www.aimtrack.nl PAUL REIJN & AUKE VLONK SEMINAR BEVOLKINGSPROGNOSES IN THEORIE, BELEID EN PRAKTIJK 6 OKTOBER 2015, CBS, DEN HAAG
Nadere informatieWoonvisie in t kort 10
10 Woonvisie in t kort Utrecht is een aantrekkelijke stad om te wonen en te werken. Daarom is de druk op de woningmarkt groot. Deze druk zal de komende jaren blijven waardoor veel doelgroepen niet de woning
Nadere informatiePFM PFM Wonen 2016
PFM 2016 PFM Wonen 2016 Actualisering PFM Wonen Oss Verkenning, raadspodium Oss, maart 2017 PFM 2016 Wat is PFM? Ontwikkelingen 2010-2016 Woonwensonderzoek 2015 Eerste contouren Pfm 2016 PFM 2016 Wat is
Nadere informatieVerkoop door woningcorporaties
34 Afspraken over verkoop van sociale huurwoningen Sinds 1998 worden in Amsterdam sociale huurwoningen verkocht. Aanleiding was de sterk veranderde samenstelling en woningbehoefte van de Amsterdamse bevolking.
Nadere informatieCollegebesluit Collegevergadering: 11 december 2018
ONDERWERP Prestatieafspraken 2019 SAMENVATTING Gemeente, de Heemsteedse woningcorporaties Elan Wonen en Pre Wonen en hun huurdersorganisaties Bewonersraad Elan Wonen en Bewonerskern Pre streven een gemeenschappelijk
Nadere informatieOutlook 2014-2015. De Nederlandse kantorenmarkt maart 2014. Focus in beleggingsstrategie
Outlook 2014-2015 De Nederlandse kantorenmarkt maart 2014 Van een generiek herstel op de kantorenmarkt is nog geen sprake. Toch zien we het aantal beleggingstransacties toenemen, zowel aan de onderkant,
Nadere informatieBarometer Zorgvastgoed 2015
Barometer Zorgvastgoed 2015 Zorgvastgoedcongres 2015 Zorgvisie, Hilversum 15 oktober 2015 dr.ing. Jan Veuger MRE FRICS, lector Maatschappelijk Vastgoed Barometer Zorgvastgoed 2015 Health Care real estate
Nadere informatieZorg voor corporatiebezit
Zorg voor corporatiebezit Juni 2015 Duidelijk. DTZ Zadelhoff www.dtz.nl Het speelveld en de veranderingen in het zorglandschap De rol van woningcorporaties op het gebied van zorgvastgoed staat onder druk
Nadere informatieKenmerken van een vastgoedfinanciering 13-6-2014 AGENDA. De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek
AGENDA I. Kenmerken van een vastgoedfinanciering II. De vastgoedfinancieringsmarkt in Nederland III. Herontwikkelingsopgave De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek IV. Financiering bij transformatie
Nadere informatieBIJLAGE A KENGETALLEN In deze bijlage geven we in overzichtelijke tabellen de kengetallen weer die gebruikt zijn ter bepaling van de effecten van het kantoren- en bedrijventerreinenprogramma voor de regio
Nadere informatieInhoud. amsterdam woon. inhoud
Afspraken over verkoop van sociale huurwoningen Sinds 1998 worden in Amsterdam sociale huurwoningen verkocht. Aanleiding was de sterk veranderde samenstelling en woningbehoefte van de Amsterdamse bevolking.
Nadere informatieKantorenmarkt Rotterdam
Kantorenmarkt Rotterdam 1 e halfjaar 2015 Kantorenmarkt Rotterdam De gemeente Rotterdam telt circa 625.000 inwoners en 314.120 banen, verdeeld over 25.220 vestigingen (bron: Lisa). De kantorenvoorraad
Nadere informatieBIJLAGE. Samenvatting trends kantorenmarkt 2012
BIJLAGE Samenvatting trends kantorenmarkt 2012 Opname en aanbod redelijk stabiel De opname van kantoren in 2011 is redelijk vergelijkbaar met de twee jaren daarvoor. In totaal werd 1,25 miljoen m² opgenomen;
Nadere informatieVastgoedrapport Groningen Assen 2011
Vastgoedrapport Groningen Assen 2011 9 Beleggersmarkt 2011 9.1 Veranderend investeringsgedrag: vastgoed met weinig risico Klik hier direct door naar regionale ontwikkelingen > Veranderend investeringsgedrag:
Nadere informatie