Martin Drent leert studenten bikkelen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Martin Drent leert studenten bikkelen"

Transcriptie

1 3 13e jaargang 3 oktober 2007 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen de.hanze@org.hanze.nl foto: Pepijn van den Broeke Poppers studeren af Forwardianen hebben geen voetbalslimheid Einde van papieren roosters Peter Winnen: over winnen en doping Ramadan mooiste moslimmaaand columns: hakkuh en hakken

2 Martin Drent leert studenten bikkelen Een valse start, zo noemt trainer Martin Drent zijn debuut als trainer van Forward, de voetbalvereniging van de Groningse studenten. Na drie verliespartijen op rij moet je wat anders. Pepijn van den Broeke Nee, zegt Martin Drent, dit is geen zootje ongeregeld, dit is absoluut geen zootje ongeregeld. De 37-jarige ex-profvoetballer kijkt naar de half ontklede mannen die zich koesteren in de zon die schijnt over het hoofdveld van Gronitas. Kapot zijn ze, de spelers van het eerste elftal van de Groninger Studenten Amateur Voetbal Vereniging Forward. Zojuist hebben ze één van de grote favorieten voor de titel in de derde klasse C met 2-1 teruggewezen. Pfff, zucht Drent, sinds dit seizoen trainer van het vlaggenschip van de studentenvereniging. De eerste drie wedstrijden speelden we te naïef, vol op de aanval. Hartstikke sympathiek voor de tegenstander natuurlijk, maar er is ook nog zoiets als een trainerscarrière. Ik wil gewoon winnen. Het beste uit deze ploeg halen. Na drie verliespartijen op rij moet je wat anders. Op het sportpark aan de Laan Corpus den Hoorn leunt Forward op 23 september zwaar op een versterkte defensie. Drents opdracht was simpel: negentig minuten het spel van Gronitas ontregelen. In de rust zat de ploeg er helemaal doorheen, grinnikt Drent, en zo hoort het. Want Gronitas stond mentaal op breken. Die lui begonnen zich in de eerste helft al te ergeren. Een gewone jongen is het. Martin Drent, zoon van de groenteboer aan de Korreweg, begon zijn voetbalcarrière in Paddepoel bij Hellas VC. Of eigenlijk al eerder. De straat is de beste voedingsbodem voor een profmentaliteit. Daar leer je vechten. En een vechter was Drent. Bij GVAV, bij Groningen, Emmen en Veendam veroverde hij de harten van het publiek met zijn tomeloze inzet. En ik was geen domme speler, hè?, zegt hij. Dat merk ik hier wel. De Forwardjongens zijn intelligent, dat is logisch. Maar gogme, voetbalslimheid? Nou nee, daarin ben ik ze de baas. Drent heeft vier kinderen en drie banen. Sinds 8 juni is hij commercieel directeur bij de betaald-voetbalorganisatie Veendam, hij is het gezicht van het RTV-Noord- programma Mijn Club en hij is trainer van Forward. Ik begin pas als trainer, zegt hij, en Forward kan ik goed combineren met m n andere werk. Maar ik wil best hogerop. De jongens hier werken keihard, maar een profsfeer is wat anders. Het lijkt wel of er hier elke week ergens een opa of een oma overlijdt. Juist, afzeggingen voor trainingen. Daar zakt mijn broek wel eens van af. Afijn, ze mogen best feesten de eerste dagen van de week, maar in het weekend zijn ze voor mij. Forwardtrainer Martin Drent: De jongens zijn intelligent, dat is logisch. Maar gogme, voetbalslimheid? Nou nee. Boudewijn Otten 2 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

3 Colofon HanzeMag is het redactioneel onafhankelijke magazine van de Hanzehogeschool Groningen. Het blad verschijnt tweewekelijks. INHOUD Redactie-adres Zernikeplein 7, A0.04 en A0.05, Groningen Postadres Postbus RM Groningen telefoon: fax: Internet: Redactie Chris Wind - hoofdredacteur c.f.wind@pl.hanze.nl Boudewijn Otten - (eind)redacteur j.b.m.otten@pl.hanze.nl Luuk Steemers - redacteur lu.a.steemers@pl.hanze.nl Rina Tienstra - redacteur r.h.tienstra-de.knegt@pl.hanze.nl Loes Vader - redacteur j.l.c.vader@pl.hanze.nl Fotografie Pepijn van den Broeke - Robert van der Molen loexproduxies Illustraties Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij Sam Peeters Leo van der Reest Barbara Stok Basis lay-out Art Studio - Groningen Productie Redactie HanzeMag & Grafi sche Industrie De Marne B.V. Oplage: Advertenties Bureau Nassau , info@bureaunassau.nl Abonnementen 60 euro per jaar , de.hanze@org.hanze.nl 9 12/ RONDVRAAG HG-studenten zijn best wel ondernemend 6 FRICKS BIJLTJESDAG Mooie tijden breken aan, op alle scholen zal het klinken: slegs vir skoolmeesters! 7 EERSTE EUROPESE E-VEILING OP HG Ja ja, wrijf maar in de handjes vier ton winst! 9 STICHTING GROTE ZUS HG-studentes bouwen Nepalese vrouwenopvang 10 NIEUWE COLUMNIST Jan Willem verzamelt spuug tijdens ouderwets hakfeest 11 PETER WINNEN FIETST TEGEN DE WIND IN De wielerunie houdt zich bezig met pure Stasi-praktijken RAMADAN OP DE HG Ruá, Rajaa en Abdullah over de mooiste moslimmaand 15 ROADSHOW FIRST LIGHT Ze noemen ons ook wel de Poppenacademie 17 UITWONEN: LEVEN IN EEN LOKAAL Hans heeft zestig vierkante meter voor 175 euro 18 PZZL NU EXTRA GEMAKKELIJK, doe de PZZL en win 10 euro [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 3

4 RONDVRAAG Ondernemend? Collegevoorzitter Henk Pijlman riep bij de opening van het hogeschooljaar het kabinet op om te investeren in ondernemerschap op hogescholen. Daarnaast heeft de Hanzehogeschool een kenniscentrum voor ondernemerschap opgericht. De HG vindt ondernemerschap dus erg belangrijk. Hoe staat het met jouw eigen onderneming? Met een andere student heb ik maritiemonline. Je kunt er uitjes op schepen boeken Tom van t Hoff (20), tweedejaars Fysiotherapie Je kunt natuurlijk terecht in een ziekenhuis of bij een sportclub. Niks mis mee, maar het leukst lijkt me toch om voor mezelf iets te doen, een eigen fysiotherapiepraktijk, misschien ook wel met studiegenoten. Die plannen om ondernemerschap te stimuleren, spreken me wel aan. Het runnen van een eigen bedrijf moet onderdeel worden van de opleiding. Nu kun je een keuzemodule doen, maar dat gaat weer ten koste van het normale programma. Sebastiaan Buwalda (23), derdejaars Technische Bedrijfskunde Ik heb geen bijbaantje nodig, ik ben ZZP er, een Zelfstandige Zonder Personeel. BBG IT adviseert bedrijven hoe ze hun websites een hogere kijkdichtheid kunnen bezorgen. Met een andere student heb ik maritiemonline, een Vennootschap Onder Firma. Je kunt er uitjes op schepen boeken. Het is een uit de hand gelopen hobby maar als ik klaar ben met mijn studie ga ik er zeker mee verder. Het is goed dat de HG studentondernemerschap stimuleert. Onder de dertig gaat je geest gemakkelijk overal heen. Je hebt nog geen last van patroondenken. Anita Meines (17), eerstejaars Medisch Beeldvormende & Radiotherapeutische Technieken Ik ken iemand in Friesland die MBRT heeft gestudeerd en allerlei apparatuur heeft aangeschaft. Zwangere vrouwen kunnen bij hem een scan laten maken. Persoonlijk trekt het ondernemen me niet zo. Ik werk toch liever in een ziekenhuis. Dat krijg je een wat gevarieerder aanbod aan patiënten, denk ik. En loondienst geeft meer zekerheid. Ondernemen is toch een onzeker avontuur dat je veel geld kan kosten. Ik denk ook dat het gezelliger is met collega s om je heen waar je met je vragen bij terecht kunt. Persoonlijk trekt het ondernemen me niet zo. Ik werk liever in een ziekenhuis Sebastiaan Hillenga (25), Gilde-hbo Ik ben van bedrijfseconomie overgestapt op Gilde-hbo. Dat kan ik beter combineren met ILE Management, het bedrijf van mijn zwager en mij. We doen in inkoop, logistiek en energie, voor bedrijven en instellingen vaak enorme kostenposten. Met de bedrijven waarmee we samenwerken helpen we onze klanten om te bezuinigen op die zaken. We bestaan nu één jaar, midden in de fase van ijskoude acquisitie, klanten vinden, bellen, bellen, bellen. Die twee dagen Gilde-hbo zijn een mooie afwisseling, en leerzaam. Je wisselt er ondernemerservaringen uit. Dat levert me vaak goede ideeën op. Steven Leenstra (23), derdejaars Technische Bedrijfskunde en scheidend voorzitter van de Hanze Studentenbelangenvereniging Ik ben niet zo ondernemend dat ik al een eigen bedrijf heb, maar wél in bestuurlijke zin. Dit jaar ga ik in de medezeggenschapsraad van de HG. Ik weet nog niet in welke sector ik wil werken, maar er zijn wel kansen om iets voor mezelf te beginnen. Om me heen zijn wel mensen die interessante bedrijven aan het opzetten zijn en waar ik misschien in wil participeren. Het lijkt me uitdagender om een eigen bedrijf te hebben dan in loondienst te werken. Maar wel een klein bedrijf, dan heb je meer invloed. Adrian Luijkx (26), vierdejaars Small Business & Retail Management Ik hoop aan het eind van dit jaar een paar duizend euro omzet te draaien. Het idee spreekt veel mensen aan. Vizie Nederland, zo staat mijn bedrijf ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, bekijkt hoe het op de werkvloer toegaat. Ik zoek daar plaatsen op waarvan ik denk: hé, dat zou de directeur moeten weten. Vervolgens gaat die directeur dan enige tijd als werknemer aan de slag om aan den lijve te ervaren hoe het voelt. Inderdaad, net als in dat tv-programma Terug op de Werkvloer. Ik speur naar directeuren die dit zinnige ervaringen vinden. Maar ook naar personeel dat denkt: hé, dit zou mijn baas eens moeten meemaken. 4 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

5 Sportbewijsvrije week Vooral de vrije uren werden goed bezocht tijdens de Sportbewijsvrije Week van de ACLO van 24 tot 28 september. Het Bewegen Op Muziek en de fitness in de pas verbouwde ruimte trokken veel sporters. De Nederlandse Studentenkampioenschappen Beachvoetbal en Achteruitsprinten bleven maar matig bezocht. Het ACLO-bestuur weet nog niet of de Sportbewijsvrije Week veel extra inschrijvingen heeft opgeleverd. loexproduxies Aantal HG-eerstejaars stijgt met zes procent Ruim zesduizend eerstejaars telt de Hanzehogeschool, zes procent meer dan vorig jaar. De sport- en de gezondheidsopleidingen zitten in de lift, net als de internationale opleidingen. De Pedagogische Academie is minder populair onder eerstejaars, maar de daling van het aantal PA-eerstejaars op de HG is lager dan die op andere PA s. HG-delegatie bezoekt Oeganda HanzeConnect levert gymonderwijzers af Vijftig onderwijzers krijgen op 9 oktober het diploma Vakbekwaamheid Bewegingsonderwijs, waardoor zij gymnastiek mogen geven in alle klassen van het basisonderwijs. Met het diploma van de Pedagogische Academie op zak mogen onderwijzers alleen lesgeven in groep 1 en 2. Met de door HanzeConnect opgezette cursus kunnen ze die bevoegdheid uitbreiden. Groningen wordt gratis draadloos voor studenten Studenten kunnen gratis gebruik maken van het draadloze internetnetwerk van de binnenstad van Groningen. Burgemeester Jacques Wallage, Rijksuniversiteitstopman Simon Kuipers en HG-baas Henk Pijlman geven op 3 oktober het startschot voor de proef met het netwerk. je het best onder de knie te hebben en de Nijmeegse universiteit mag zich dus Domste Universiteit van Nederland noemen. Individueel winnaar Tom Kuper won voor vierduizend euro aan boeken van organisator bol.com. Gerard Gerritsen zwaait af bij de HG Gerard Gerritsen, repromedewerker op de Hanzeborg, nam op 14 september tijdens een receptie afscheid van zijn collega s omdat hij de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. Gerritsen werkte 28 jaar bij de Hanzehogeschool en haar rechtsvoorgangers. Bestuursvoorzitter Henk Pijlman verwelkomde op 26 september in de Oegandese hoofdstad Kampala de acht lokale stafleden die de Hanzehogeschool heeft aangesteld voor het project Strengthening the Institutional Capacity of Uganda s Technical Colleges. De Hanzehogeschool helpt vier Oegandese universiteiten onder meer bij de introductie van informatietechnologie in het onderwijs en het verbeteren van de relatie met het bedrijfsleven. Sportstudies tekent contract met zeven sportclubs Het Instituut voor Sportstudies werkt de komende drie jaar samen met zeven sportverenigingen, waaronder zwemclub Trivia en de basketballers van Noord Leas Flying Red. Tweedejaars gaan bij de clubs aan de slag om hun vaardigheden in de praktijk te brengen. Op 9 oktober tekenen de acht partners daarvoor overeenkomsten. ICT strikt vermaarde informaticasprekers Het Instituut voor Informatie- en Communicatietechnologie strikte informaticaspecialisten vanuit de hele wereld voor lezingen op de Hanzehogeschool. Op 9 oktober spreekt hoogleraar Srinath Srinivasa uit Bangalore over Dynamics of Information Networks. Info: Instituut voor ICT: of school.ict@org.hanze.nl. Groninger is domste student van Nederland De Groningse student Archeologie Tom Kuper mag zich de Domste Student van Nederland noemen. Tom was de slechtste in een digitale quiz waaraan in totaal 21 duizend studenten deelnamen. Foute antwoorden geven was voor de deelnemers geen sinecure. Studenten van de Radboud Universiteit bleken dat kunst- [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 5

6 De CAST haalt Philip Glass naar HG Maximaal genieten van minimal music Oktober staat in het teken van het werk van Philip Glass, de HG doet mee. Toen componist Philip Glass (70) zijn eerste successen scoorde, lagen de meeste HGstudenten nog niet eens in de luiers. Hielke Wenselaar is Glassfan van het eerste uur. De CAST-programmeur vertoont de legendarische cultfilm Koyaanisqatsi met Glass filmmuziek op het Zernike- en het Wiebengacomplex. Studenten van het Prins Claus Conservatorium wagen zich aan Glass Works. Hielke Wenselaar organiseerde vorig jaar voor de CAST (Culturele Activiteiten voor Studenten van de Hanzehogeschool) een programma over Herman Brood en het jazz-programma Midnight Express. De 52-jarige muziekfreak is programmeur voor het Noorderzonfestival. Toen Stichting Prime met het idee voor een Philip Glass Festival kwam, spitste ik meteen mijn oren. Beethoven en Mozart, componisten uit vervlogen tijden, die kent iedereen. Maar de muziek van componisten van nu wordt een 6 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3] beetje onderbelicht, terwijl het toch écht muziek van deze tijd is. Daarom haak ik in op het festival en laat HG-studenten kennismaken met de muziek van Glass. We vertonen vóór het festival de cultfilm Koyaanisqatsi: Life out of Balance van Godfrey Reggio. Koyaanisqatsi is een woord uit de taal van de Hopi-indianen en betekent leven uit evenwicht, de film is een beetje de Inconvenient Truth van Al Gore avant la lettre. Via deze film uit 1982 maakten veel mensen voor het eerst kennis met Glass Filmvertoningen Koyaanisqatsi: 9 oktober Hanzeborg uur 10 oktober Wiebengacomplex, uur Voorstelling Glass Works door studenten van het Prins Claus Conservatorium 25 oktober uur: Prins Claus Conservatorium, uur: Hanzeborg. Toegang gratis Glass Danst door vj s Snow Video en Richard Neef, studenten van het Prins Claus Conservatorium en Thomas Brinkmann 27 oktober uur: Puddingfabriek, entree 8 euro tot 27 oktober Philip Glass Festival. De componist treedt zelf op 23 en 24 oktober op in de Oosterpoort. minimal music. Ik ben een echte fan en ga hem voor de eerste keer live zien. Hij maakt minimale, repeterende, doorlopende orkestmuziek. Ik houd van het meditatieve dat hij oproept. Als je van die sferen houdt, mag je dit festival absoluut niet missen. Glass Works is toegankelijk, gevarieerd en niet te ingewikkeld om mee te beginnen. En het mooie is dat studenten van het Prins Claus Conservatorium zich eraan wagen. Rina Tienstra FRICK Bijltjesdag Mooie tijden breken aan. De Onderwijsinspectie wil dat minister Ronald Plasterk 150 miljoen euro verdeelt over hoger-onderwijsinstellingen die een hoge kwaliteit leveren. Kwaliteit, daar gaan we weer! Hoe meten we kwaliteit? De inspectie denkt die te kunnen afl ezen aan, o arremoei, het opleidingsniveau van de docenten. Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de commissie die onlangs de noodklok over het lerarentekort luidde, zit op dezelfde lijn. Hij stelt voor om het salaris van leraren op te krikken door dat afhankelijk te maken van, o zwaktebod, de opleiding van de docent. Hanzehogeschoolbaas Henk Pijlman denkt dat je kwaliteit kunt afmeten aan de maatschappelijke opbrengst van het onderwijs. Slim bedacht, maar een schoolvoorbeeld van diffi cultisering: maatschappelijke opbrengst is nog moeilijker te meten dan onderwijskwaliteit. Laat ik er geen boebelgotjes van maken: wat een onzin allemaal. Het gaat helemaal niet om kwaliteit, maar om schaarste. Er is een grote vraag naar leraren en weinig aanbod: ergo, de prijs van dat werk gaat omhoog. Haha, mooie tijden breken aan. Op alle scholen zal het klinken: slegs vir skoolmeesters! Want het is bijltjesdag voor de onderwijsvernielers. Jarenlang zijn we gek gemaakt met de ene bezuiniging op de andere. Decennialang was de docent sluitpost op de begroting van universiteit en hogeschool. Mooie gebouwen zijn er in die jaren gebouwd, hoge torens. Bestuurders met lefdoekjes in hun maatpakken hebben zich laten rondrijden in auto s met chauffeur. Interim-managers grepen in het onderwijs de opgelegde kans om hun zakken te vullen. Hele afdelingen werkten nijver aan hun boekenplanken vol papieren tijgers. Terwijl hij z n tanden op elkaar zette om te doen wat hij moest doen, werd de leraar uitgekleed. Hoofdschuddend wachtte hij op kerend tij. En het tij keert. Nu, ineens, eindelijk-eindelijk, zit de leraar in een machtspositie. Het is bijltjesdag. De minister en de instellingen mogen de rekening betalen. Die rekening is hoog, want we stinken er niet in, in die trucjes van de inspectie, Rinnooy Kan en Pijlman. Wij, leraren en docenten, zeggen NEE. Nee, tegen álle voorstellen die leiden tot instanties, commissies en hotemetoten die voor ons willen bepalen wat goed onderwijs is. Dat doen we voortaan lekker zelf. En we laten ons er vorstelijk voor betalen: allemaal. Of we nu doctor zijn of lesboer. Hajo Frick Reageren? Mail hajo.frick@gmail.com

7 BIJ DE LES Minor Inkoopmanagement In de rubriek Bij de Les neemt een redacteur een kijkje in de keuken van HG-onderwijs anno Boudewijn Otten ziet hoe vijftig studenten van de minor Inkoopmanagement zien dat de HG en het Noorderpoortcollege slapend rijk worden tijdens een internetveiling. loexproduxies John Versmissen, de directeur van Commerce-hub, geeft college: De e-sourcing is het belangrijkst, stel zo veel mogelijk knock-outvragen John Versmissen, een kortgeknipt kalend koppie, een makkelijk donkerblauw pak, een flitsende bril en een vlotte babbel. Het bijpassende humeur is tien op de schaal van één tot tien. Het leven is mooi als je een gat in de markt hebt gevonden. Versmissen is directeur van Commerce-hub en het gat in de markt zijn de Europese aanbestedingsregels. Brussel bepaalt dat bedrijven en instanties alle Europeanen de kans moet geven om klussen in de wacht te slepen die meer gaan opleveren dan 211 duizend euro. Leuk, maar hoe maak je een aanbesteding bekend tot in de verste uithoeken van de Europese Gemeenschap? Juist, via het wereldwijde web. Commerce-hub heeft een e-pakket uitgedokterd waarmee organisaties hun aanbestedingen via de computer kunnen veilen. Het meeste werk voor wat jullie vandaag gaan meemaken is al gedaan, zegt Versmissen tegen de vijftig studenten die de minor (het bijvak, red.) Inkoopmanagement van Facilitaire Dienstverlening volgen. De voorfase is het belangrijkst, de e-sourcing. Het gestructureerd verzamelen van informatie. Vijf maanden waren vertegenwoordigers van de Hanzehogeschool (HG) en het Noorderpoortcollege in de weer met de e-sourcing voor een gezamenlijk tweejarig contract voor een uitzendbureau. In 2006 besteedden het Noorderpoortcollege en de HG gezamenlijk 3,2 miljoen euro aan uitzendkrachten. Het bureau dat op de e-veiling 21 september de laagste prijs biedt, krijgt vanaf 1 januari het alleenrecht om aan beide onderwijsinstellingen te leveren. Heel, heel erg spannend wordt het niet, zegt Versmissen, want het startbod van alle zes bieders zit al onder de 3,2 miljoen. Het is dus een kwestie van koffiedrinken, rustig achterover hangen en nog meer winst maken. Goede e-sourcing, daar gaat het om. In de informatiefase vraagt de aanbieder van de klus de mogelijke veilingkandidaten het hemd van het lijf. Stel zo veel mogelijk knock-outvragen, tipt Versmissen, vragen waarop een fout antwoord leidt tot eliminatie. In dit geval: heeft uw bedrijf een vestiging in Groningen. Ja is oké, nee is: dat bedrijf doet niet meer mee. Bij iedere vraag moet je het gevolg kennen. Je kunt een open vraag stellen: heeft u een kwaliteitscontrolesysteem? Maar dan zit je met de gebakken peren. Voor je het weet heb je een vuistdik onleesbaar Heel erg spannend wordt het vandaag niet. Het is meer een kwestie van koffi edrinken, rustig achterover hangen en nog meer winst maken handboek in de brievenbus liggen. Beter is het om erachter te komen wat je precies verwacht van je dienstverlener: kunt u binnen vier uur een uitzendkracht leveren, ja of nee? Kunt u mij er een leveren binnen acht uur, ja of nee? Door die vragen te bedenken, kom je ook te weten wat je eigenlijk zelf wilt. Via een elektronisch logboek houdt het systeem van Commerce-hub alle vragen en reacties van mededingers bij. Dat is even handig als noodzakelijk, want partijen die naast de pot piesen kunnen officieel bezwaar maken. Voor je het weet sta je voor de rechter en dan moet je al je keuzen kunnen verantwoorden. Met een uitdraai van je log sta je een stuk sterker dan wanneer je alles uit je bolle hoofd moet oplepelen. Om drie uur start de elektronische veiling. Het is precies zoals Versmissen aankondigde: koffie drinken en achteroverhangen in de aula van Zernikeplein 11. De zaal stroomt vol met mensen die het willen zien gebeuren: de eerste e-veiling op de Hanzehogeschool. Op het geprojecteerde computerscherm duikelen vijf aanbieders met hun prijzen onder elkaar door, company D en company E haken na een half uur af, B volgt een kwartier later. A en C blijven in de slag. Steeds lager zakt de prijs, totdat A drie minuten achter elkaar niets meer van zich laat horen. Jaaa, juicht e-veilingmeester Versmissen, het is gedaan. Wrijf maar in de handjes: 2,8 miljoen euro, vier ton winst. Boudewijn Otten [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 7

8 Digitale Outlook-roosters voor alle docenten Papieren roosters zijn passé In november krijgen alle docenten van de Hanzehogeschool de beschikking over digitale docentenlesroosters die met een paar muisklikken in de Outlookagenda kunnen worden ingevoerd. Projectleider Omid Givi stond aan de wieg van het voor Nederland unieke DigiRooster. loexproduxies Docenten die hun afspraken elektronisch bijhouden in het programma Outlook, kennen het probleem. Je moet steeds de papieren lesroosters naast je beeldscherm houden om een afspraak te maken. Knap lastig, vond Omid Givi toen hij zo n vier jaar geleden docent werd bij het Instituut voor Life Science & Technology. Aanvankelijk voerde hij de roostergegevens handmatig in, maar dat kostte óók veel tijd. Zo bouwde Givi een conversieprogramma dat het papieren rooster omzet in een formaat dat Outlook herkent. Daarna bouwde Givi een uitgebreidere versie van het programma dat in een klap alle roosters van de docenten van een bepaalde opleiding omzet in het door Outlook herkenbare formaat. Een aantal docenten bij ILST en Engineering heeft een testversie uitgeprobeerd. Het afgelopen studiejaar is DigiRooster verder ontwikkeld in samenwerking met de afdeling Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) en de afdeling Roostering van het Facilitair Bedrijf. Het programma is onder meer aangepast aan het computernetwerk van de Hanzehogeschool, en is er een DigiRoosterwebsite ontwikkeld, zegt Givi die sinds september projectleider is bij de afdeling ICT. Voordat DigiRooster hogeschoolbreed gaat in november, willen we alles nog eens goed uittesten. Dit kwartaal kunnen alle docenten van ILST en Engineering DigiRooster gebruiken. Tot nu toe loopt het uitstekend. Los van wat spelfouten en andere kleine zaken hebben we nog weinig hoeven aan te passen. Papieren agenda s zijn passé, zegt Givi. Je synchroniseert je DigiRooster in een mum met de agenda op je Organizer of Personal Digital Assistant. Dankzij DigiRooster kun je nu altijd en overal beschikken over je rooster. Er komen binnenkort links naar de DigiRooster-site in de favorieten en op Blackboard. Het is in Nederland een uniek systeem. We hebben geen enkele andere onderwijsinstelling gezien die zoiets heeft. Schools bepalen zelf wanneer de roosters beschikbaar zijn voor DigiRooster. Givi: Het is belangrijk dat de schools de roosters pas publiceren wanneer ze echt stabiel zijn, zodat je niet voor ieder wissewasje met een nieuwe versie moet komen. Desondanks kan het natuurlijk toch voorkomen dat er nog in een later stadium roosterwijzigingen zijn. Dan is het gewoon een kwestie van verwijderen en opnieuw importeren. Omdat de wijzigingen altijd in overleg gaan, weet de docent wanneer dat nodig is. We krijgen de digitale roosters nu zo n een à twee weken voor het begin van het kwartaal, vertelt docent Moleculaire Biologie bij ILST Wietske Pool, die al een jaar ervaring met Digi- Rooster heeft. Wat eerder zou beter zijn, maar dat ligt niet aan DigiRooster. Het heeft bij ons meestal met onzekere studentenaantallen te maken zodat het lang duurt voor de definitieve roosters er zijn. Het invoeren scheelt je enorm veel tijd. En ook gaat het maken van afspraken met collega s veel sneller. Maar dan moeten die natuurlijk ook DigiRooster en Outlook gebruiken. Hoe meer mensen het gebruiken, hoe gemakkelijker het wordt. Gelukkig doen er bij ons steeds meer docenten mee. En het is niet privacygevoelig, vervolgt Pool, anderen kunnen zien dat je een afspraak hebt, maar niet wat voor soort afspraak. Kortom, ik ben supertevreden. Alleen jammer dat ze er geen gratis organizer bij geven. Een logische volgende stap is dat ook studenten DigiRooster krijgen, vindt Givi, en behalve lessen zou je ook andere types afspraken aan DigiRooster kunnen meegeven zoals seminars, tentamenroosters en congressen. Voor het zover is moet er eerst het nodige programmeerwerk worden gedaan. Maar het is geen al te grote klus. Er zijn nu nog geen concrete plannen, maar ik denk dat het management ook wel ziet dat DigiRooster voor studenten erg nuttig kan zijn. Luuk Steemers Hoe werkt DigiRooster? Je gaat naar de website van DigiRooster en logt in met de Hanze-vierlettercode en password. Je ziet een lijst met de schools waar je werkt. Op die lijst kun je zien welke schools de roosters al gepubliceerd hebben voor DigiRooster. Je drukt op de downloadknop. Je ontvangt je digitale rooster in het i-calendar formaat. Dat importeer je in outlook via Bestand - Importeren en exporteren. Op de DigiRooster-site tref je ook een uitgebreide handleiding. Lees die goed voor je aan de slag gaat. 8 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

9 Vriendinnennetwerk geeft Nepalese vrouwen onderdak Women Empowerment Nepal Stichting Didi staat voor gelijkwaardigheid van vrouwen en kinderen over de hele wereld. De missie is om de economische en sociale positie van vrouwen en kinderen in ontwikkelingslanden duurzaam te versterken door te investeren in kleinschalige projecten. Women empowerment Nepal is het eerste project van Stichting Didi. Op 27 november organiseert de stichting een high tea in Herberg De Fazant in Oudemolen bij Vries. Voor 20 euro kun je aanschuiven. Kijk voor meer informatie op: Wil je Didi financieel steunen? Het bankrekeningnummer is Hoezo heeft niemand tegenwoordig meer idealen of iets over voor een ander? Tien Groningse meiden stoppen al hun vrije tijd in het stichten van een vrouwenopvanghuis in Nepal. Kirsten Stoker (19) en Tessa Blikman (20), beide tweedejaars Maatschappelijk Werk & Dienstverlening en Lianne van den Brand, net afgestudeerd, zijn medeoprichters van de stichting Didi, Nepalees voor grote zus. Waarom storten tien Groningse meiden zich op een project voor vrouwen in Nepal? Lianne: De zussen Wike en Renee Been, de initiatiefnemers van het project, deden vorig jaar vrijwilligerswerk in Nepal. Ze hielpen in een abortuskliniek, in een tehuis voor straatjongens en begeleidden vrouwengroepen op het platteland. Door wat ze daar meemaakten wilden ze iets blijvends doen voor vrouwen in Nepal. Ze raakten geïnteresseerd in de specifieke problemen van de streek, zoals huiselijk geweld, acceptatie van gescheiden vrouwen, vrouwenhandel en illegale prostitutie. Terug in Groningen hebben ze hun vriendinnennetwerk ingeschakeld en de stichting Didi opgericht. Kirsten: Als kind wilde ik al zendeling worden. Iets doen voor mensen in arme landen. Vorig jaar heb ik vrijwilligerswerk gedaan in een kindertehuis in Chennai, in het zuiden van India. Ik was meteen enthousiast over Nepal. Ik wil het gaan combineren met mijn kindjes uit India. Tessa: Het lijkt mij heel tof wat van de wereld te zien en wat voor de wereld te doen. De basics zijn er nu. De stichting staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, we hebben statuten, een telefoonnummer, een bankrekening en een website. We zijn begonnen met geld inzamelen. Vijftig duizend euro hebben we nodig om het opvanghuis te bouwen. Dat is geen kattenpis. Lianne: We verwachten zo n 25 duizend euro aan subsidies te scoren. De andere helft willen we via particuliere subsidies, acties en donateurs binnenhalen. We hebben net 1500 euro verdiend met een boekenmarkt op het Harmonieplein. Kirsten: Mijn moeder heeft een herberg in Oudemolen waar we een high tea organiseren. Zij sponsort de ingrediënten. Pure winst dus. Tessa: En we organiseren een benefietconcert bij Unitas. Er komen allerlei bandjes gratis spelen. En als het geld er is? Tessa: We huren een huis waar vijftien vrouwen en hun kinderen anderhalf jaar terecht kunnen. Gescheiden vrouwen, slachtoffers van huiselijk geweld, vrouwenhandel of prostitutie. Vrouwen die niet kunnen terugvallen op hun familie. Of, erger nog, die worden verstoten door hun familie en op straat zijn gezet. Jullie gaan het huis zelf runnen? Lianne: Nee, het is de bedoeling dat onze Nepalese partnerorganisatie Ideal Woman Development Centre dat gaat doen. Zij weten als plaatselijke organisatie beter waar de vrouwen behoefte aan hebben. Zodat de mensen meer profijt hebben van onze investering. In het huis kunnen de vrouwen trainingen en cursussen volgen zodat ze op den duur economisch zelfstandig kunnen leven. Later kunnen ze dan met een microkrediet een naaiatelier of een ander bedrijfje beginnen. Het is ook de bedoeling dat de vrouwen op een gegeven moment gaan bijdragen aan het huis. Je krijgt toch een soort nieuwe familie als je meebetaalt en voor elkaar zorgt. Loes Vader [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 9

10 STAGE Oog in oog met de Big One JAN WILLEM Als je in Afrika bent, móet je gewoon op safari. Camera mee en hopen dat je ze tegenkomt, één van de Big Five. HG-stagiair Laura heeft geluk. Hakkuh! Laura Hage Rood zand waait op, vormt stofwolken. Grind verdwijnt knarsend onder de brede banden van de fourwheel drive. Ik draai mijn raampje open, de zon staat hoog aan de hemel, het is warm. Zoekend tuur ik over het landschap dat zich eindeloos voor me uitstrekt. Weidse vlaktes afgewisseld met een dichte begroeiing vormen een adembenemend uitzicht. Een kudde zebra s steekt de dirtroad over, gespitste oren: kalm maar alert. Na een paar uur rijden, stoppen we op een heuveltop. Ik stap uit om m n benen te strekken. Ondanks het waarschuwingsbord voor leeuwen, besluiten we toch te gaan jagen. Op foto s, voor de ultieme plaat moet je soms wat over hebben. Ik geniet van de stilte die af toe wordt verbroken door groepen weeverbirds. Luid kwetterend bouwen ze hun langgerekte nesten. Onafgebroken bewonder ik de wereld door mijn camera. Met niets dan de rust van de natuur om me heen, vergeet ik bijna dat er steden bestaan, dat ik in een stad woon. Ik denk aan de chaos op Utrecht Centraal, fietsen over de Grote Markt in Groningen, koopzondag, overvolle trams in Amsterdam. Op deze heuveltop in Afrika lijkt het allemaal onwerkelijk, herinneringen uit een ander leven. We lokaliseren de waterpoel. Enigzins ontmoedigd door het feit dat we al zo lang vergeefs rijden, vervolgen we onze weg. Alle hoop is nu gevestigd op de drinkplaats. De rit is hobbelig, ik moet me vast houden om niet met mijn hoofd tegen het plafond van de auto te stoten. We maken een scherpe bocht, de op de door droogte gebarsten grond liggende stenen slippen weg onder de banden, vogels vliegen op en dan staan we plotseling oog in oog met de grootste van de Big Five. Mijn vingers zoeken naar de camera, die door de hobbelige weg van het dashboard is geschoven, mijn blik voortdurend gericht op de olifant die, op nog geen steenworp afstand, zijn blik opricht. Seconden lang staat hij volkomen stil, dan schudt hij zijn kop en vervolgt langzaam zijn weg. Ik ben zo onder de indruk van dit bijna majesteuze dier, dat ik ophoud te zoeken naar mijn camera. Met ingehouden adem luister ik naar de zachte, doffe klanken van zijn voetstappen op het pad als hij de auto passeert. Over de open vlakte volgen we de bul naar de waterpoel, waar ook de rest van de kudde is samen gekomen. Terwijl de volwassen dieren drinken, vinden pasgeboren olifantjes schaduw onder de brede takken van de acacia s. Het zachte zonlicht van de namiddag doet het water schitteren. Ik probeer het moment bewust te beleven, de beelden voor altijd in me op te slaan. Dan stap ik uit, pak mijn camera vanonder mijn stoel, en vereeuwig mijn belevenissen in zinderend Afrika, voor het geval ik het toch ooit mocht vergeten. Missie volbracht. Laura Hage, derdejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening Discotheek The History, 21 september, half een s nacht. Links en rechts stuiteren kale jongens om mij heen. Australians, cavello s en nike air max zijn de gangbaarste kledingstukken. Meisjes met strak achterover getrokken, opgeschoren haar, eindigend in een lange paardenstaart versierd met elastiekjes in alle kleuren van de regenboog. Ze hakken er op los. Gabbers kijken mij aan, met pupillen zo groot als knikkers. Ik ben op een ouderwets hardcorefeest. Mijn goede vriend, tevens organisator van het festijn, én bekende dj in Nederland, nodigde me uit. Hij begint te draaien en de hele trainingspakkendragende menigte hakt erop los. Armen en benen zwaaien in de rondte. Het lijkt nog het meest op een houterige moonwalk-versie van Michael Jackson. Nog steeds kijk ik mijn kleine ogen uit. Ik hoor mezelf denken: ben ik weer dertien? Maar nee, het is daar, op dat moment aan de gang. Ik ben gewoon 22, draag een blouse, spijkerbroek en all-stars: ik val uit de toon. Een kale jongen beweegt zich in mijn richting. Ik voel me wat ongemakkelijk. Zijn ogen beginnen bij m n rode schoenen en komen via het langdurig kijken naar mijn gestreepte blouse bij mijn gezicht terecht. Jij bent toch die kameraad van DJ Hazes?!, vraagt hij opgewonden. Ik antwoord bevestigend. Ik hoop dat het eenmalig is, maar ook tijdens het stellen van zijn tweede vraag vindt zijn speeksel mijn gezicht, Vet nummer, hè? Dat nu gedraaid wordt door Hazes! Met een nat gezicht knik ik twijfelachtig instemmend. Ik voeg eraan toe dat ik niet zoveel van de muziek afweet. Zijn houding doet mij vermoeden dat hij mij niet verstaat, of niet wil verstaan. Tijdens het (soort van) dialoog die we voeren, hakt hij voorzichtig verder. Ik zie dat hij liever weer compleet uit zijn dak wil gaan. Ik zou het niet erg vinden. Maar hij blijft staan. Vanuit zijn ooghoeken kijkt hij regelmatig omhoog, naar DJ Hazes, die daar z n platen aan elkaar draait. Mijn gel loopt zo langzamerhand langs mijn gezicht omdat zijn kwijl mij overstroomt. Ik besluit dat ik het gesprek beëindig. Net als ik aanstalten maak om te vertrekken grijpt hij me beet. Hij kijkt naar de dj, slaat snel een arm om me heen en steekt uitbundig zijn duim omhoog. Het is een verlies-verliessituatie. Ík heb me onder laten kwijlen, en híj denkt, compleet misplaatst, dat hij via mij, een stap dichterbij de vriendschap tussen hem en een bekende dj is gekomen. Jan Willem Dijk 10 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

11 Wielerheld Peter Winnen geeft lezing voor Studium Generale Fietsen met een ballon in je bil Wielerlegende Peter Winnen bespreekt in het Academiegebouw het zoet van de overwinning en het zuur van de doping die zíjn sport teistert. En nu doorhalen, Peter! roept Mart Smeets als de voorsprong van Peter Winnen op Bernard Hinault, Robert Alban en Lucien van Impe in de laatste kilometers slinkt. Maar de Limburger stoempt door en weet nog acht seconden op de aanstormende Hinault vast te houden. De overwinning op de Alpe d Huez in de Tour de France van 1981 maakte Peter Winnen (1957) in één klap beroemd. Winnen kijkt wat gegeneerd naar de dvd. Een frêle verschijning, een meter zeventig, de jongensachtige blik is er nog steeds, de witblonde haardos ook. Op 18 september zit de Geertsemazaal in het Academiegebouw stampvol. Veel veertigplussers, maar toch zeker ook veertig procent studenten. Winnen is tegenwoordig schrijver en columnist. Hij leest voor uit zijn eerste boek Van Santander tot Santander. Een frase die verhaalt over zijn gevoelens tijdens de overwinning op de Alpe. Na een verschrikkelijke inzinking ging het op de helling van de Alpe d Huez ineens gemakkelijk. Ik zat gewoon uit mijn neus te Alles veranderde toen rond 1988 de EPO kwam vreten, dus ik demarreerde. Toen ik achterom keek, zag ik een motor met een televisiecamera. Bizarre gedachten flitsten door Winnens hoofd. Hij dacht aan zijn ex-vriendinnetje, de freule, die voor de buis nu eindelijk kon zien wat power was. En aan de ambtenaar die hem op zijn uitkering kortte en op herscholing had aangedrongen. Die zal toch onderhand wel een lichtje opgaan. Op vier kilometer van de top kwam Winnen de man met de hamer tegen. Het water dat ik over me heen kreeg gegoten, was niet prettig. Er stond een kille wind, het kippenvel stond op mijn armen. Ik wilde stoppen en me verschuilen in de menigte. Mijn trommelvliezen scheurden bijna van het lawaai van de menigte. Mijn gezicht voelde aan alsof het er elk moment vanaf kon vallen. Vlak voor de finish, meer dood dan levend, probeerde Winnen zijn naam eer aan te doen met een teken. Flauwtjes ging mijn rechterarm omhoog. Ik moest er scheef van op mijn fiets gaan hangen. Toen zijn ouders naar het bejaardenhuis verhuisden, vond Winnen op zolder herinneringen aan zijn overwinningen. Beschaamd toont hij het driehoekige vaantje voor de overwinning op de Alpe Je stond er toch voor Jan Joker bij. Hij toont ook de witte trui voor de beste jongere uit de Tour van Capri Sonne staat er met grote letters op. Mijn sponsor, verklaart Winnen, een Duitse sapjesfabrikant. Na twee jaar hielden ze het voor gezien. Ze konden het frissige en fruitige van het sapje niet meer rijmen met het louche wielrennermilieu, met soigneurs met obscure middelen in hun valiesjes. Het D-woord is gevallen. Winnen was één van de eerste coureurs die het dopinggebruik aan de kaak stelde. Dat werd me niet in dank afgenomen, ergens is het een redelijk infantiel milieu. De oud-wielrenner vertelt over de pot Belge, cocktails met heroïne, cocaïne, strychnine en amfetamine, waarmee vooroorlogse generaties rondreden. Nutteloos spul. Je bleef er wel wakker van. En dat was nodig in de etappes van zeshonderd kilometer die ze in die tijd reden. Die spullen hebben wrakken van mensen opgeleverd. Amfetaminen zijn enorm verslavend. Je wordt er paranoïde van. Toen in 1967 de dopingcontroles kwamen, veranderde er volgens Winnen niet veel. Nieuwe preparaten verschenen sneller in het peloton dan op de geneesmiddelenmarkt. Hij herinnert zich dat ploegarts Jules Mertens bij Capri Sonne wel van een experimentje hield en zijn renners ozon inspoot. Best wel grappig. Ging in de bil. Had je een ballon van achteren, maar het hielp niks. Alles veranderde toen rond 1988 de EPO kwam. Het eerste middel dat de prestaties écht verhoogt. Op zich een prachtgeneesmiddel, maar als je te hoge doses gebruikt, verdikt je bloed. Vast geen toeval dat er in die tijd in België twaalf jonge wielrenners een hartinfarct kregen. Ploegleiders trokken veel te laat aan de bel. De wielersport heeft de huidige malaise dan ook over zichzelf afgeroepen. Maar, vindt Winnen, wielrennen is een ontzettend zwaar beroep, en veel verboden middelen zijn hartstikke goed voor het herstel. De laatste twee jaar is elke nuance uit het oog verloren. Pat McQuaid, de voorzitter van de Internationale Wielerbond UCI, wil dopingzondaars levenslang schorsingen. En het gaat gebeuren. Niemand verzet zich. De renners moeten hun whereabouts op ieder moment opgeven aan vier organisaties. Pure Stasi-praktijken. Ik weet niet of ik in deze tijd nog coureur zou willen zijn. Luuk Steemers - foto s: loexproduxies [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 11

12 Ramadhan mabroek Tijdens de negende maand van de islamitische kalender, de ramadan, vasten moslims. Van zonsopgang tot zonsondergang eten en drinken de gelovigen niet. Ook roken is van dageraad tot deemstering verboden, net als vloeken, kwaadspreken en geslachtsgemeenschap. De ramadan, dit jaar van 13 september tot en met 12 oktober, is een tijd waarin de gelovige zijn ziel zuivert, God gehoorzaam is en aan den lijve ervaart wat het is honger te lijden. En het is feest voor de moslims, op straat groeten ze elkaar met ramadhan mabroek: gezegende ramadan! Rajaa: Vasten is net als een paracetamolletje, als je er niet in gelooft dan helpt ie ook niet Abdullah: Een feestmaand, iedere avond vrienden over de vloer, gezellig samen eten Ruá: Tijdens de ramadan gaan de Deuren van Vergeving open Rajaa Bouisaghouane (19), eerstejaars Sociaal Juridische Dienstverlening Het kost me niet de minste moeite. Helemaal niet. Ik voel me prima. Weet je, ik voel geen enkele verleiding. Ik sta vroeg op, vijf uur. Ik heb een gebedskalender en daarop staan de tijdstippen waarop de zon opkomt. Vanochtend was dat om twintig voor zes. Voor die tijd eet ik wat, maar daar moet je je niet te veel van voorstellen. Overdag doe ik precies wat ik moet doen, vasten dus. Ik geloof in God, en ik ben ervan overtuigd dat vasten goed voor me is. Dat maakt dat ik geen enkel probleem heb. Het is net als met een paracetamol, als je hoofdpijn hebt en je gelooft niet dat het paracetamolletje helpt, dan helpt ie ook niet. Zo is het met vasten ook, maar dan andersom. Ik geloof dat vasten me helpt. Voor mij is ramadan een tijd van extra aandacht voor het geloof. En het heeft ook iets gezelligs. s Avonds met het hele gezin samen eten. Ik denk dat je het kunt vergelijken met kerstmis voor christenen. 12 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

13 Abdullah Hadi (23), laatstejaars Bedrijfskundige Informatica Ik denk aan ze, niet alleen tijdens ramadan, maar het hele jaar door. Ik bid iedere dag voor ze, mail zo veel als ik kan en ik stuur geld. Ik doe zo veel mogelijk voor m n vrienden in Kirkuk, m n familie en zomaar arme mensen. Van Kirkuk herinner ik me alleen nog het fietsje waarop ik reed. Ik was een jaar of vijf toen we daar weggingen, naar Turkije. Aan ramadan in Irak heb ik geen herinneringen. Aan die in Ankara des te meer. Een feestmaand, iedere avond vrienden over de vloer, gezellig samen eten. Een ongekend gevoel van saamhorigheid. Dat hebben we nu in Assen ook wel, maar hier is ramadan vieren een uitzondering, in Ankara vast iedereen. Ja, nog steeds heimwee, altijd een beetje. Turkije en Noord-Irak, ik hoop er ooit terug te keren, daar voel ik me thuis. Tot die tijd doe ik hier m n best. Ik wil m n master halen, net als de rest van mijn familie. Nou, hayirli ramazanlar, dat is Turks voor: goede ramadan. Ruá Altoblany (18), eerstejaars Bouwkunde Tijdens de ramadan voel je mee met arme mensen die vaak niets te eten of te drinken hebben. Er wordt geld verzameld dat via de moskee naar arme landen gaat. Daar worden dieren geslacht en het vlees uitgedeeld. Tijdens de ramadan gaan de Deuren van Vergeving open. We bidden normaal vijf keer per dag, maar tijdens de ramadan doen we nog wat extra gebeden en lezen we stukken uit de Koran. Aan het einde van de ramadan is het drie dagen Suikerfeest. Dan komen de families bij elkaar. Toen we nog in Irak woonden, maakten we altijd op de derde dag van het feest een reis. Dat is daar nu een stuk moeilijker. Maar gevaar is in Irak zo van alle dagen en tijden, dat ze er niet meer zo op letten. Ik ben intussen al weer aardig gewend aan het vasten, maar ik heb nu wel een beetje dorst. Ik zal nog tot ongeveer kwart voor negen, zonsondergang, moeten wachten met drinken. Gelukkig wordt dat elke dag een paar minuten vroeger. Boudewijn Otten en Luuk Steemers foto s: loexproduxies [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 13

14 De politie zoekt hbo ers en wo ers. Hoogopgeleid en de ambitie om de buurt veiliger en leefbaarder te maken: dat is het signalement van de mensen die we zoeken. Voldoe je aan die kenmerken? Dan kun jij je ambities waarmaken bij de politie. Bijvoorbeeld door een politieteam te leiden, rechercheonderzoek te doen of beleidsadvies te geven. Met elke studierichting maak je kans op een baan bij de politie. Je kunt intern worden opgeleid tot recherchekundige en meewerken aan de opsporing en vervolging van verdachten. Je kunt kiezen voor een uniformfunctie en leiding geven aan een operationeel team. En zo kun je nog veel meer kanten op. Bijvoorbeeld in ICT, communicatie en managementadvies. Met of zonder opleidingstraject. Met of zonder uniform. << WAAKZAAM EN DIENSTBAAR >> Kijk op Eerste gastcollege uit de reeks Carol van Nijnatten Op zoek naar woonruimte? Wij hebben altijd een groot aanbod. Schrijf je gratis in! in de Datum, Tijd en Plaats Wie Toegang Centraal staat de relatie tussen gespreksvoering en de ontwikkeling van autonomie van kinderen en jongeren. Van Nijnatten verdedigt de stelling dat kinderen greep op hun leven krijgen door taal te ontwikkelen. Daarom pleit hij voor een jeugdzorg die gebaseerd is op dialoog en niet op competenties. Carol van Nijnatten is ontwikkelingspsycholoog. Hij is bijzonder hoogleraar maatschappelijk werk aan de Radboud Universiteit en hoofddocent sociale studies van de jeugdzorg aan de Universiteit van Utrecht. Woensdag 10 oktober 2007 van uur Academie voor Sociale Studies, Hanzeborg, Zernikeplein 23 Zaal C 0.03 Studenten, docenten Pedagogische Academie, Academie voor Sociale Studies en andere geïnteresseerden. De toegang is vrij Gelkingestraat 23, Groningen tel: [050] HOEKJE MELKWEG Blozen Ik wil niet dat je me ziet, zie je? Studentenhulpverlening Praktijk Hoek Melkweg u. Moeite met nee zeggen of in een groep spreken? ASSERTIVITEITSTRAINING 14 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

15 Afgestudeerde Popacademiestudenten presenteren zichzelf tijdens Roadshow Lieve fantasieën en kinderlijke karakters Pepijn van den Broeke De Popacademie presenteert tijdens de Roadshow First Light haar eerste lichting studenten aan het publiek. De studenten vertellen kort over hun werk en laten het publiek vervolgens zien en horen waar ze mee bezig zijn. Het valt meteen op. Op de ruige electro-act van Krause na hebben alle afgestudeerde Popacademiestudenten hun inspiratie vooral gehaald uit hun kindertijd. Eén van hen, Ilse Gerritsen, geeft het ruiterlijk toe. Soms noemen ze onze school ook wel de Poppenacademie! Bijna alle eindexamenprojecten hebben inderdaad wel iets kinderlijks. Beïnvloeden jullie elkaar dan zo erg? We zijn wel een hele hechte groep, maar toch is het, denk ik, gewoon toeval. We hadden die fascinatie al voor we elkaar op de Academie tegenkwamen. Ilse maakt aandoenlijke, kinderlijke karakters die een eigentijdse variant op de heiligen vormen aan wie je vroeger steun vroeg wanneer je een probleem of een kwaal had. Voor onder andere liefde, geluk, familie, financiën, gezondheid en prestatie maakt ze deze poppetjes. Waarom zo kinderlijk? Dat is simpel, volgens Ilse. Ik ben gewoon nooit helemaal over mijn kindertijd heen gekomen, denk ik! Naast de karakters heeft ze ook een boek gemaakt waarin ze beroemde karakters uit de popcultuur analyseert. Ik ben de geschiedenis ingedoken, kijken hoe karakters veranderd zijn in de loop van de tijd, maar ik heb ook gekeken naar hippe trends van dit moment. Hoe kijken mensen naar karakters? Wat maakt ze aantrekkelijk en populair? Daarnaast ben ik gaan kijken naar details. Wat voor emoties roepen ogen, oren en lichaamshouding van karakters op bij mensen? Sarah Vos eindproject is net zo schattig als dat van Ilse. Zij maakte de Familie Foef, een verzameling beestjes die je kunt adopteren. Wie een Foef aanschaft, krijgt zelfs adoptiepapieren en moet zich houden aan de adoptieregels. Je koopt niet zo maar een knuffel, maar een concept. Wie een Foef aanschaft, moet het beestje een naam geven, er goed voor zorgen en een dagboek bijhouden. Ook de andere projecten bestaan nooit uit slechts een product. Er lijkt altijd een conceptuele wereld vol fantasie achter te zitten. Nienke Maat en Jitske Annema bedachten de Verhalenwinkel van Morgen, een winkel waar iedere klant een voorwerp met een bijpassend verhaal krijgt, maar alleen in ruil voor een eigen voorwerp met verhaal. Wij houden van pakjes krijgen, de spanning die daar omheen zit, leggen de dames tijdens de introductie uit. En we zijn ook gek op verhalen, dus was het vrij logisch dat we die twee dingen zouden combineren. Jelien Veenstra heeft geen concreet product zoals de anderen, maar ook haar project speelt zich af in een sprookjesachtige fantasiewereld. Ze speelt de liveanimatie-voorstelling die ze vorig jaar in Grand Theatre presenteerde nogmaals voor een wederom muisstil publiek. Alleen Susanne Clermonts wijkt volledig af. Zij sluit de avond af met haar snoeiharde electro-act Krause. Het publiek lijkt nog in de lieve sfeer van de andere presentaties te zitten, dus slaat het optreden een beetje dood. Drie weken geleden stond Krause nog voor een uitzinnige menigte krakers op Gideon s festival in Groningen en daar was ze een stuk beter op haar plek. Aan haar ligt het in ieder geval niet. Deze week kreeg Susanne te horen dat ze als enige uit alle voorrondes in één keer mag doorstomen naar de finale van de Grolsch Grote Prijs van Nederland. Het komt wel goed met die afgestudeerden van de Popacademie, dat is duidelijk. Chris Wind [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 15

16 Een Alfa professional ziet meer mogelijkheden! Jij ook? Kijk op De ondernemende mens centraal 16 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

17 Antikraak wonen UITWONEN Vuurtje fikken op het schoolplein Als hij s nachts door zijn dakkoepels omhoog kijkt, kan hij misschien de poolster wel zien. Hans Huizenga (23) woont antikraak in een oude basisschool aan de Poolsterlaan in Paddepoel. Het schoolbord is mijn agenda. Als je de schooldeur binnen komt, zie je meteen het volle fietsenrek links én het gezellige barretje rechts van de entree. Eén medebewoner staat erachter, een andere hangt eraan. In de grote hal, waar vroeger de kinderen voor elkaar optraden, is nog een echte ouderwetse zeventigerjaren zitkuil met een paar lekkere luie banken. We wonen hier met zijn negenen, verklapt vierdejaars Accountancy Hans Huizenga. Zes mannen en drie vrouwen. Zes wonen er in een klaslokaal, drie in een kantoor. We delen de douches, de keuken, de toiletten en de wasmachine. Nee, we hebben geen last van elkaar, er is genoeg rust en privacy als je dat wilt. Ruim twee jaar hebben we hier in dezelfde samenstelling gewoond. Deze zomer zijn twee bewoners vertrokken en we hebben nu twee nieuwe huurders. We kunnen niet zelf kiezen wie er in komt. Dat bepaalt CareX. (Bureau CareX bemiddelt bij tijdelijke bewoning van leegstaande panden waardoor vandalisme en inbraak wordt voorkomen, red). Ik huur al drie jaar bij CareX. Kamers zijn gewoon duur en hospiteren vind ik helemaal niks. Trots stapt Hans zijn klaslokaal in. De enorme, lichte ruimte heeft aan één kant grote ramen Ik heb een woonhoek, een studiehoek, een slaaphoek én een rommelhoek in één ruimte en dakkoepels in het platte dak. Ik woon niet bepaald alledaags. Zestig vierkante meter is het. Ik heb een woonhoek, een studiehoek, een slaaphoek én een rommelhoek in één ruimte. Het schoolbord is mijn agenda. Hans favoriete plekjes liggen buiten het gebouw. We hebben een vijvertje met echte vissen en een vuurplaats waar we lekker vuurtje kunnen fikken. De houtopslag en de barbecue staan onder het afdakje van de fietsenstalling. Een half jaar zou ik hier kunnen wonen, voorspelden ze in Nou, ik zit hier nog steeds voor 175 euro per maand, grijnst hij. Je weet natuurlijk nooit exact hoe lang je kunt blijven als antikraak. Maar ik maak me daar niet druk om. Wie dan leeft, wie dan zorgt. Rina Tienstra foto s: Robert van der Molen [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 17

18 IN & UIT IN&UIT is bestemd voor studenten- en personeelsactiviteiten. Ook kunnen studenten en medewerkers hier hun gratis advertenties kwijt (maximaal 30 woorden). Informatie voor de uitgave van woensdag 3 oktober kun je mailen naar de.hanze@org.hanze.nl. De deadline is woensdag 17 oktober. The State of the Art Woensdag 10 oktober Lectoraat Integraal Jeugdbeleid - Dialoog in de Jeugdzorg. Gastcollege van Ontwikkelingspsycholoog Carol van Nijnatten over gespreksvoering en de autonomie van kinderen en jongeren. Eerste van een reeks gastcolleges over onderwijssociologie, ontwikkelingspsychologie, neuropsychologie, taalontwikkeling, sociaal leren, het lerarenberoep, orthopedagogiek en jeugdzorg uur Academie voor Sociale Studies, C0.03, Hanzeborg. Info: g.r.boelens@pl.hanze.nl. Unbeschreiblich Jazzy ELLEN TEN DAMME Jongeren en scholieren 7,50 JORIS TEEPE QUARTET 11/10 GRONINGEN DE OOSTERPOORT UUR SPONSORED BY 12/10 LEEUWARDEN DE HARMONIE UUR DIRIGENT JAN STULEN ZANG ELLEN TEN DAMME ENSEMBLE JORIS TEEPE QUARTET SAXOFOON DON BRADEN PIANO DAVID BERKMAN DRUMS GENE JACKSON CONTRABAS JORIS TEEPE EEN SPANNEND, STEVIG EN SWINGEND PROGRAMMA! Donderdag 11 oktober Ellen ten Damme, het Noord Nederlands Orkest en het Joris Teepe Quartet. Ellen ten Damme is gast bij het Noord Nederlands Orkest en het kwartet van de New Yorkse conservatoriumdocenten Joris Teepe (contrabas), Don Braden (saxofoon), David Berkman (piano) en Gene Jackson (piano) uur De Oosterpoort Groningen. Entree 25,50, studenten 7,50 op vertoon van studentenpas. HG-medewerkers krijgen tegen inlevering van de bon 5 euro korting. Ook op vrijdag 12 oktober in de De Harmonie Leeuwarden. Aanvang uur. Studium Generale Groningen Donderdag 4 oktober: Wubbo Ockels. Hoe was het om als eerste Nederlander de ruimte in te gaan? uur, Academiegebouw, Broerstraat 5. Maandag 8 oktober - Everything you always wanted to know about Le Corbusier uur, Images, Poelestraat 30. Dinsdag 9 oktober: Vanwege grote belangstelling herhaling: Theunis Piersma over De Vogeltrek uur, Academiegebouw. Vrijdag 12 oktober: Door het oog van de filosofie - Hans Achterhuis Geweld en Politiek uur, Usva, Munnekeholm 10. Dinsdag 23 oktober: Kees de Jager, nestor van het Nederlandse ruimteonderzoek, over de hoogtepunten van de Nederlandse ruimtevaart uur, Academiegebouw. Woensdag 24 oktober: Dokter help, ik ben lelijk! Sleutelen aan je lichaam. Met actievoerder Larissa Pans, plastisch chirurg Berend van der BON BON BON BON Ellen ten Damme/NNO/Joris Teepe Quartet KORTINGSBON Hanzehogeschool Groningen In te leveren bij de kassa van De Oosterpoort in Groningen of De Harmonie in Leeuwarden Ik bestel.. kaart(en) voor Groningen 1e rang 20,50* 2e rang 16,50* Leeuwarden 23,- * (geldt niet voor reeds verkochte kaarten, geen korting op korting mogelijk, maximaal 2 personen per bon, vol=vol) Naam Voorletters Dhr./Mevr.* Adres Postcode Telefoon *Haal door wat niet van toepassing is. Lei en psycholoog Theo Bouwman uur, Usva. MOESTASJ Kun jij vliegen als Michael Jordan? Of heb je de vaardigheden van een tuinhek? Basketbalvereniging Moestasj biedt voor iedereen een passend team. Wil jij meespelen in één van onze heren of damesteams en wil jij onze borrels, feesten, toernooien of verenigingsuitjes meemaken? Kijk dan eens op en neem contact op via info@moestasj.nl. GSp 4 oktober: Filmhuis: Big Fish. Een modern sprookje over de relatie tussen een vader en zoon. Kraneweg uur, toegang vrij. 8 oktober: Lezing God is een luie man. Gerhard ter Beek over dak- en thuislozen en drugsgebruikers. Kraneweg uur, toegang vrij. Persoonlijk gesprek: Maak een afspraak met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz , Anja Diesemer , Tiemo Meijlink of Matty Metzlar Oecumenische Vieringen Martinikerk: 7/10, uur: A. Diesemer, 7/10, uur: J. Butti, 14/10, uur: G. Brüsewitz, 14/10, Plaats uur: T. Meijlink (Engelse vesper) 21/10, uur: M. Metzlar, 21/10, uur: A. Duurkoop (Gregoriaanse vesper). GSp, Kraneweg 33, tel , info@gspweb.nl of KAMER GEZOCHT Studente Bedrijfskundige Informatica (tweedejaars) zoekt een kamer in een gezellig studentenhuis. Bel of mail naar ghazaleh. givi@gmail.com. HUIS TE HUUR Tot 1 april 2008 (nee, geen grap), misschien iets langer. Benedenhuis nabij centrum (Korrewegwijk), 2 kamers van ongeveer 30 m2, keuken, badkamer, toilet, plaatsje, schuurtje. Huurprijs 400 euro per maand exclusief. Bel Of mail naar j.l.c.vader@pl.hanze.nl. PZZL AUTO S EN ZO Hori 1. Rudolf, uitvinder van de motor (6) , HG-beleidsplan, of Ford (5) 8. Rolls Royce is een auto voor de (5) 9. Snelle auto (7) 10. zeep, tegen vlekken(7) 11. Lichaamsdeel (4) 12. Koreaanse wagen (3) 14. Franse droomschrijver (4) 15. Auto met toestemming (4) 18. Bolder of aoke (3) 21. Auto met een logo van vier ringen (4) 23. Oorsprong (7) 25. Zit in het hydraulische systeem (7) 26. Langzame (5) 27. Opel heeft de laatste Griekse auto (5) 28. Plotseling (6) Verti 1. Koreaanse auto (6) 2. Uitstoot (7) 3. Daadkrachtig (8) 4. Amerikaanse auto-president? (4) 5. Pop van een vlinder (5) 6. Voorttrekken (6) 7. Steunplank (5) 13. Hierlangs kun je de snelweg afrijden (8) 16. Vriendschappelijke (7) 17. Auto met open dak (6) 19. Autodief? (5) 20. VW-insecten (6) 22. Geen slimme (5) 24. Eerste Griekse auto (4) De schuin gedrukte omschrijvingen zijn cryptisch, de vet gedrukte hebben met het thema te maken, net als de oplossing. Mail het woord naar: puzzel@org.hanze.nl en ding mee naar de gebundelde studentensoap Martini Drei of een cadeaubon van 10 euro. Inzenden t/m donderdag 18 oktober. De vorige puzzel is gewonnen door: Albert Hartsuiker. De oplossing is: MAOISME. Boudewijn Otten 18 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3]

19 Lieve Loes LEEUW Heeft je beste vriendin gezoend met de jongen waar jij al tijden vlinders van in je buik krijgt? Ben je verliefd op je docent en kun je je niet meer op je studie concentreren? Lig je niet lekker in je projectgroep en begrijp je niet waarom? Mail Loes, onze enige echte ervaringsdeskundige. Inzenden mag zelfs anoniem. Stuur je mail naar: Lieve Loes, Het probleem dat ik aan je voorleg is misschien een beetje raar, toch draag ik een grote last met mij mee en ik moet het met iemand delen. Ik ben verliefd, Loes. Op mijn practicumleraar microbiologie. Ik weet dat de liefde erg mooi is, maar dat hij zo problematisch moest zijn? Ik ben 18 en hij is 43, Loes help me. Wat moet ik doen? Hem de liefde verklaren of toch wachten tot een andere, misschien jongere, niet leraarachtige man voor me klaar staat? Vlinder Verliefde vlinder, Hoe kun je in godsnaam verliefd worden op zo n oude snorfiets! Niet doen! Gelukkig zie je tegenwoordig steeds meer vrouwen met een jongere man. Meneer Loes is ook zeven jaar jonger. Mamma Loes waarschuwde me jaren geleden al voor oude rijpe zogenaamd interessante mannen. Vrouwen zijn gewoon beter af met een jongere man omdat mannen nou eenmaal sneller aftakelen dan vrouwen. Als hij nu 43 is dan duurt het niet lang meer voor jij kunt Florence Nightingalen voor een man met een erectiestoornis, prostaataandoening, plasprobleem, overgewicht, versleten knieën, mondgeur en winderigheid. En lig je s nachts wakker van zijn gesnurk! Als het je leuk lijkt om kalknagels te knippen, neusharen te trimmen en wenkbrauwen te knippen, als je liever naar Hans Anders gaat voor een leesbril en een gehoorapparaat dan naar de H&M, als je liever op de bank naar de postcodebingoloterij kijkt op zaterdag dan naar de swingavond in Vera te gaan, dan zou ik zeggen: verklaar die man je liefde. Als je je toekomst toch anders ziet, dan zeg ik: lieve vlinder, ga lekker fladderen met jongens. Lieve Loes, Al mijn hele leven droom ik ervan om na mijn studie een wereldreis te gaan maken. Mijn vriend houdt niet zo van reizen, hij brak zelfs een stage in het buitenland af omdat hij verging van de heimwee. Hij moet de olle grieze zien, en slaapt het liefst onder zijn eigen dekbed, roept hij vrolijk op feestjes. Voordat hij op stage ging, vond hij het prima dat ik alleen zou gaan reizen, maar nu zegt hij steeds dat hij me echt niet zo lang kan missen. Maar ik wil mijn droom niet opgeven en ik wil afstuderen in een ontwikkelingsland. Nu denken we dat we het misschien beter uit kunnen maken omdat we zulke verschillende interesses hebben. Maar ik ben echt dol op hem en wil hem niet kwijt. Wat zou jij doen? Liefs, globetrottertje Hi globetrotter, Meneer Loes en ik delen helemaal níet dezelfde interesses. Als we een eindje gaan fietsen, klaagt meneer Loes al na tien minuten over zadelpijn, terwijl ik nog uren kan doortrappen. Als ik op mijn yogamatje lig, gaat meneer Loes motorracen. Meneer Loes houdt van koffie, ik van thee. Ik reisde drie maanden door India, Meneer Loes houdt het bij een weekendje Ameland. Toch zijn we al jaren gelukkig, omdat we elkaar nemen zoals we zijn. Jij moet accepteren dat je zonder je vriendje zult moeten reizen en dat je elkaar soms maanden niet ziet. Je vriendje went er best aan dat jij zo nu en dan een tijd weg bent. Dat houdt jullie relatie spannend. Jij kruipt nu lekker met je vriendje onder zijn klamme lappen, maar als je straks bent afgestudeerd duik je net zo makkelijk onder je klamboe in de rimboe van Zuid-Senegal, Vietnam of Costa Rica. Geef nooit je dromen op, en al helemaal niet voor een jongen. Je zult het hem en jezelf altijd kwalijk blijven nemen. Hakken Al die jaren zie ik ze lopen: vrouwen op hoge hakken. Sommigen met kleine deftige stapjes, de buik in, de billen naar achteren en de blik op oneindig. Anderen met zichtbare moeite de zware last onder zich meezeulend. Bij iedere stap onzeker balancerend op het minuscule oppervlak van de hak, dan weer landend op de zijkant van de schoen door een zwikkende beweging van de enkel. Op zaterdagochtend kijk ik graag naar die klotsende massa op de ongelijke klinkers van de Vismarkt, maar liever nog kijk ik naar die andere groep. De smetteloze mantelpakjes, de roze gelakte nagels, de glanzende panty s, de verende tred. Ieder detail neem ik vol verbazing in me op. Nooit kan ik een fout ontdekken, geen ladders, geen scheuren, geen plekjes niks. Het zijn wondervrouwen, ze lijken me niet van deze planeet. Ze worden bezongen in liedjes, door mannen met rimpels, en ik moet zeggen: ze verdienen het. Mij lukt het niet, en ik vraag me steeds af of ik ooit zelf zo n vrouw zal worden. Voor een chaoot als ik lijkt het een onbereikbaar streven. In mijn universum maken gescheurde nagels steevast ladders in mijn panty s, verwaait mijn haar. En hakken? Daar durfde ik me zelfs niet aan te wagen. Tot vorige week. Ik word bijna 22, en moest nadenken over die leeftijd. 22. Echt oud is het niet, maar echt jong kun je het ook niet meer noemen. Ineens zag ik een dikke oude vrouw met Mickey Mouse T-shirt voor me. Het was op exact dat moment dat ik besloot hakken te kopen. Het zijn zwarte laarzen geworden, met enorm hoge hakken. Tenminste dat vind ik, de mevrouw uit de winkel noemde het een klein, degelijk hakje. Het was een mevrouw met permanent en walmen parfum, maak zelf maar uit wie je gelooft. Ik maak vorderingen. Mijn laarzen gaan alleen uit als ik naar bed ga. Verder is het oefenen, oefenen, oefenen. De eerste dag was een hel. Mijn tenen weigerden contact te maken met mijn centrale zenuwstelsel, en mijn wreef stond onder hoogspanning. Nu na een week gaat het beter, alleen de Vismarkt blijft een onoverkomelijk obstakel. Maar ik geef niet op. Ik wacht op de eerste rimpelige man die een liedje voor me schrijft. Leonie Veraar [3] OKTOBER WOENSDAG HANZEMAG 19

20 Ingredients (for 4 people): 700 grams of dried green peas 2 liters of water 300 grams of fatty bacon (thick slices) 500 grams of potatoes 500 grams of carrots 1 leek 2 onions 2 stock cubes 1 can of Bockwurst parsley, salt, pepper LEGAL ALIEN Studies: International Communication Country: Spain, forty million inhabitants, twelve times the size of the Netherlands. Hates: being drained in the rain after shopping, cars with two doors, bad people Loves: my girlfriend, candy, cake Heroes: Al Gore, Akira Kurosawa ANDRES LOPEZ GONZALES (21) Last time you were in Spain? I left Spain only three weeks ago. In August, I was still hanging out and watching movies with my friends in my hometown, Malaga. However, I really love Groningen, I don t miss Spain at all. How did you come up with the idea to study in Groningen? I knew this city from my university co-ordinator in Malaga. She was in Groningen three years ago and she had many great experiences. She described the city, the bikes and of course the night life. I was really interested. She also showed me the frozen lake picture that was taken during one of the winters in Groningen. It is beautiful! I thought, why not give it a try? In addition, I could also improve my English. Could you live here forever? Yes, sure. I want to stay here longer. I love everything here, except for the weather. Unlike my hometown which is big and crowded, Groningen is more quiet and peaceful. Moreover, people over here are so friendly and warm. What is the difference between the Spanish and the Dutch? In my opinion, Dutch people are kinder than the Spanish, especially to people they haven t met before. They are also more relaxed in terms of lifestyle and leisure time. Look at the opening hours of the stores. In Spain, shops generally open at ten in the morning and close at ten at night from Monday to Saturday. Over here a workday seems much shorter. Did you have any bad experiences in Groningen so far? Yeah, I think I do have one. Around a week ago, I went out partying somewhere quite far away from my student house. I didn t have any problems on my way over there. However, on my way back, my bike broke down and I had to walk back. After walking for a while, I realized that I lost my way. Fortunately, I met someone in the street who directed me back to my student house. It took me an hour and a half to reach it. A Spanish saying Quier quiera peces que se moje el culo. The direct translation is when one goes fishing in the river, his ass will surely get wet. This saying means that in order to get what you want, you have to work hard and fight for it. What is your motto in life? Don t worry, be happy. Angie Theonis Teoh, International Communication DISH Lea s Erbsensuppe Everyone knows the Dutch food culture is a sad affair. air. IBMS and International Communication n student Lea Diephaus-Borchers (22) decides to make the Dutch feel even worse. She explains that one of the few dishes that the Dutch consider traditional, green pea soup, is actually just as traditional in Germany. Any hope that it might be a different kind of pea soup is destroyed ed when Lea serves the soup. It s almost exactly the same as the Dutch version, except for the German sausage that s included. But Dutch or German, this soup is tasty, healthy, cheap and fills you up. You should make a lot of it at once, Lea advises, so you can eat it for two or three days. This soup actually tastes better the next day! Soak the green peas in water for at least eight hours and then cook them in the same water for thirty minutes. Add the bacon and boil it for another thirty minutes. Slice the potatoes, carrots and leek into little tle pieces, add it to the soup, season it with salt, pepper, er, and the stock cubes, and cook it for another hour. Fry the chopped onions and add it, with the Bockwurst, about ten minutes before you serve the soup. Mahlzeit! Chris Wind 20 HANZEMAG WOENSDAG 3 OKTOBER 2007 [3] loexproduxies

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN PREVIEW Probeer nu 1 dag DE JONGE JAREN VAN DAVID VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN DAG 1 GOD ZIET JOU ZITTEN! Het is niet leuk om buitengesloten te worden,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

explore the big questions of life Een introductie

explore the big questions of life Een introductie explore the big questions of life Een introductie www.youthalpha.nl Youth Alpha is een programma van Youth for Christ Nederland en stichting Alpha-cursus Nederland. 2 Youth for Christ Nederland www.yfc.nl

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Hans van der Beek. over schrijven en alles

Hans van der Beek. over schrijven en alles Hans van der Beek over schrijven en alles Hijschrijftcolumns,boekenennogveelmeer, behoorttotde KunstenMedia redactievanhet Parool,isvadervantweejongensenisbezigte halveren.juist,afvallen.hansvanderbeekschrijft.

Nadere informatie

Jouw avontuur met de Bijbel

Jouw avontuur met de Bijbel Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie SAMEN DELEN een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie INHOUD LESBRIEF 1. Introductie 2. De SAMEN DELEN Lesinhoud 3. De SAMEN DELEN Quizzz 4. Het SAMEN DELEN Diploma 5. De SAMEN DELEN Activiteiten

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand.

De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Dit is een download bij het artikel Omdat je het kunt uit JOP COACH magazine, nr

Dit is een download bij het artikel Omdat je het kunt uit JOP COACH magazine, nr Honger! (voor jonge kinderen) Drie kinderen lopen naar school. Opeens zien ze een heel rare man in oude kleren. Hij vraagt om een beetje geld voor eten. Natuurlijk schrikken de kinderen en denken ze aan

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

In de bijlage vind je de verhalen van Floris (16), Hiltje (13), Joshua (16) en Wietske (46). Ze komen uit het boekje Ik ben geliefd!

In de bijlage vind je de verhalen van Floris (16), Hiltje (13), Joshua (16) en Wietske (46). Ze komen uit het boekje Ik ben geliefd! Het kwaad Verdieping: Persoonlijke verhalen Leeftijd: 13-16 Thema: Tijdsduur: 20+ min. In de verdiepingsfase ga je met de jongeren in op hun persoonlijke verhalen Duur: 30 minuten Nodig: twee verhalen

Nadere informatie

De geel gearceerde woorden staan op een Bingo-kaart die aan de kinderen is uitgedeeld. Als de kinderen Bingo hebben, roepen ze Amen

De geel gearceerde woorden staan op een Bingo-kaart die aan de kinderen is uitgedeeld. Als de kinderen Bingo hebben, roepen ze Amen Overdenking zondag 13 maart 2016, KSG-dienst, in de Terskflierkerk 5 e zondag 40 dagentijd Wat maakt mij sterk? Lezing Rechters 16: 15-20 Door ds. A.J.Wouda De geel gearceerde woorden staan op een Bingo-kaart

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Finale weekend club competitie

Finale weekend club competitie Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging

Nadere informatie

Inleiding. Veel plezier!

Inleiding. Veel plezier! Inleiding In dit boek lees je over Danny. Danny is een jongen van 14 jaar. Er zijn veel dingen die Danny verkeerd doet. Hij rent door de school. Hij scheldt zomaar een klasgenoot uit. Of hij spuugt op

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Klaar, ik ben bruin en ik ben wit

Klaar, ik ben bruin en ik ben wit Bruin &Wit Klaar, ik ben bruin en ik ben wit Mireille de Vries - Numbi A mani zit nog even bij haar papa. Ze hebben net twee geweldige vakantieweken met elkaar doorgebracht. Ze zijn tien dagen naar Afrika

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd ProJOP jeugdwerk VPKB 40 Days stilstaan in de 40 dagentijd Hey! Voor je ligt 40 Days. De veertigdagentijd is de periode waarin we uitkijken naar Pasen, het feest van Jezus opstanding. Onderweg lezen we

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je.

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je. Oud wit Prins de Vos Ik wil je. Het is het eerste berichtje dat ik vandaag van hem ontvang. De uren waarin het stil blijf zijn ondragelijk. Pas als ik de trilling in mijn broekzak voel begint mijn hart

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand. Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort. Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,

Nadere informatie

De boekenbeer Module dans groep 1-2

De boekenbeer Module dans groep 1-2 De boekenbeer Module dans groep 1-2 Teksten: Stella van Lieshout Illustraties: Tjarko van der Pol In samenwerking met Centrum voor de Kunsten Beverwijk en ABC Cultuur Contact: DeboraVollebregt@centrumvoordekunstenbeverwijk.nl

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van

Nadere informatie

Moeder worden, moeder zijn

Moeder worden, moeder zijn Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Huiselijk geweld. Casus 1:

Huiselijk geweld. Casus 1: Huiselijk geweld Casus 1: Jonge vrouw, 32 jaar, meldt zich bij de huisarts. Ze is getrouwd en de man van deze vrouw is ook uw cliënt. Ze hebben 3 kinderen van 6-3 en 1 jaar. Ze heeft duidelijke zichtbare

Nadere informatie

Hoe lang duurt geluk?

Hoe lang duurt geluk? Hoe lang duurt geluk? Op dit moment ben ik gelukkig. Na veel pech ben ik dan eindelijk een vrolijke schrijver. Mijn roman is goed gelukt. En ik verdien er veel geld mee. En ik heb ook nog eens een mooie,

Nadere informatie