Inhoudstafel. Filmfiche

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoudstafel. Filmfiche"

Transcriptie

1 jekino EDUCATIE

2 Film en educatie in het vertoningscircuit van Lessen in het Donker, in het kader van Filmfestival Open Doek, een workshop verzorgd door Jekino, een film in de klas... Film kreeg een plaats in het lessenpakket van heel wat scholen en wij zorgen graag voor een goede programmatie en pedagogische omkadering. We maken jaarlijks een pittige selectie van een 30-tal films uit het afgelopen seizoen, organiseren op heel wat plaatsen vertoningen en zorgen voor kant en klare lesmappen voor een boeiende verwerking in de klas. Daarbij spelen we in op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen. In elke lesmap wordt aandacht besteed aan een filmtechnische en inhoudelijke benadering van de film en leggen we de focus op één filmterm. We stimuleren jullie graag om de film met een frisse blik te bekijken. Doelgroep Fietsmug en dansmug: vanaf 4 jaar Inhoudstafel filmfiche... 4 over de makers... 6 over de productie... 8 over het verhaal de belangrijkste personages kriebelbeestjes focus op beroemde insecten muzikale insecten bijlage: kleurplaten bijlage over kriebeldiertjes bijlage: de fiets bijlage: geboorte van Egon jekino EDUCATIE Feedback! We horen graag je reactie op de film, de bespreking en lesmap. Surf naar om een evaluatiefiche in te vullen. Ook de leerlingen kunnen hun reactie kwijt op de pagina van de film die ze zagen. Ga je de film bekijken tijdens Filmfestival Open Doek, dan kan je je mening kwijt op het kaartje dat je krijgt na de voorstelling. Alvast bedankt! Filmfiche De filmfiche op volgende pagina helpt je om de voorstelling wat voor te bereiden. Ook voor je collega s of de ouders die de leerlingen vergezellen, kan het een handige leidraad zijn. 2 3

3 Filmfiche Synopsis Dagmar de dansmug is tot over haar oren verliefd op Egon de fietsmug. Maar Egon leeft voor de lol en wil eerst op wereldreis. Nu is de aarde niet zó groot als je vliegt maar als je gaat fietsen, kan je echt lang onderweg zijn. De liefde komt later wel, denkt Egon. Wanneer de gemene koningin van de rode mieren de kolonie van de zwarte mieren verovert, moeten Dagmar en Egon samenwerken om de vrede in de insectenwereld te herstellen. Maar het is niet simpel om volgzame mieren die alleen maar bevelen opvolgen te leren dat af en toe een beetje nadenken echt geen kwaad kan. Welkom in de kleurrijke wereld van vliegen, kevers, mieren, bijen, rupsen en natuurlijk... muggen. Regisseur Jannik Hastrup regisseerde eerder al o.a. SAMSON & SALLY en de 3 CIRKELIENTJE films. Technische kaart Originele titel: CYKELMYGGEN OG DANSEMYGGEN Internationale titel: A TALE OF TWO MOZZIES Regie: Jannik Hastrup & Flemming Quist Møller Scenario: Flemming Quist Møller Geluid: Niels Arild Muziek: Jesper Melchenburg Animatie: Asta Sigurdardóttir, Erling Budde, Alice Rasmussen, Anders Nejsum, Louise Muchardt, Cathrine Kondas Denemarken, 2007, 77 minuten, Nederlands gesproken. Distributeur: Jekino Citaten uit de pers DE STANDAARD (za. 21-zo 22/02/09) Een levenslustige mug die niet durft te vliegen, maar op het stalen ros zijn gelijke niet kent, speelt de hoofdrol in een heerlijke Deense animatiefilm voor kleuters en bij uitbreiding voor iedereen die houdt van zacht, lieflijk en kleurrijk.... Geweld bevat de film amper. Hij staat ver van alle Amerikaanse animatiefilms vol verwijzigingen naar populaire cultuur. Hier praat men niet over de hoofden van de kinderen heen. De grotendeels manueel getekende en ingekleurde tekenstijl zorgt voor warmte en gezelligheid. De jazzmuziek is aanstekelijk. Op de tonen van de Musecten, het combo van een mannelijke banjokever, een marimbaen een hoornkever en een sprinkhaan met diva-trekjes, zou Dagmar de hele dag kunnen dansen. En wij ook. Uit LIBELLE 23/02/2009: De Deense animatiefilm FIETSMUG & DANSMUG ziet er helemaal niet uit zoals de animatiefilms van tegenwoordig. De prent ziet er ouderwetser uit maar straalt tegelijkertijd bijzonder veel sfeer uit! Ons testpubliek (een kleuter van drie jaar) vond het alvast geweldig en liet zich niet afschrikken door de ietwat andere look: hij lachtte, genoot en danste mee met de schitterende muziek uit de film! Inleiding op de film In FIETSMUG & DANSMUG maken de kinderen kennis met heel wat kriebeldiertjes. Zoek vooraf al afbeeldingen van zwarte mieren, rode mieren, muggen, rups, vliegen en bijen. Hoe zien de diertjes er uit? Hebben de kinderen deze dieren ook al eens in de natuur gezien? Waaraan herken je de verschillende insecten? Zijn insecten gevaarlijk? Wie kreeg er al eens een insectenbeet? Je kan ook al een paar afbeeldingen uit de film tonen met insecten op. Waarin verschillen de getekende insecten van de gefotografeerde? NIEUW! Een online lesfiche voor de leerlingen met YouTubefragmenten, extra beeldmateriaal en weetjes over de film vind je terug op de websites of 5

4 Over de makers In de jaren 60 begonnen zowel Flemming Quist Møller als Jannik Hastrup (met één week verschil) als beloftevolle, jonge leerlingen in de animatiefilmstudio van de Deense pionier Bent Barfoed. In hun vrije tijd speelden ze samen in een jazzband. Samen richtten ze Fiasco Films op en in 1971 maakten ze de animatiefilm BENNY S BADKUIP, die intussen tot de toppers uit het Deense filmerfgoed behoort. Daarna scheidden hun wegen. Tenminste... tot op heden. Flemming Quist Møller Geboren in Muzikant, schrijver, acteur en filmmaker. In 1993 regisseerde hij JUNGLE JACK met zijn zoon Carl Quist Møller en Stefan Fjeldmark. Ook de twee volgende Jungle Jackfilms THE MOVIE STAR (1996) en JUNGO GOES BANANAS (2007) werden door hem geco-regisseerd. Fietsmug Egon was oorspronkelijk bedacht als personage voor een animatiefilm. Maar uiteindelijk besloot Flemming Quist Møller hem te laten opdraven in twee prentenboeken. Later werd dat filmidee terug opgevist. Daarom verdiepte Quist Møller zich in het insectenleven en voorzag de film op speelse wijze van allerlei details over het gewriemel en gekriebel dat zich afspeelt op de bodem van bossen en velden. Jannik Hastrup Geboren in Animator en regisseur van animatiefilms. Hij is ook oprichter van de productiemaatschappij Dansk Tegnefilm, verantwoordelijk voor de productie van de film FIETSMUG & DANSMUG. Jannik Hastrup had een grote invloed op de Deense animatietraditie. Hij regisseerde films zoals SAMSON & SALLY (1984), OLIVIER (1990) en THE BOY WHO WANTED TO BE A BEAR. Maar zijn meest memorabele figuur is Cirkelientje, het schattige poppetje dat de titelrol vertolkt in drie lange animatiefilms: CIRKELIENTJE IN DE GROTE STAD (1998), CIRKELIENTJE 2 KAAS & LIEFDE (1999) en CIRKELIENTJE 3 GROTE KLEINE MUIS (2004). CIRKELIENTJE JUNGLE JACK 6 7

5 Over de productie Regisseurs Quist Møller en Jannik Hastrup over het idee: Egon werd 40 jaar geleden ontworpen als personage voor een animatiefilm. Maar een eigen film leek voor hem aanvankelijk te hoog gegrepen, zegt Quist Møller. Dus kwam hij terecht in een prentenboek. 40 jaar speelde Quist Møller met het idee om Egon z n eigen film te geven. Tot Jannik Hastrup op een avond was uitgenodigd voor een etentje. Hij kreeg er de tekeningen te zien voor een nieuw prentenboek over Egon Ze besloten nog een keer samen aan het werk te gaan. Quist Møller: Er zat niet genoeg materiaal in de 2 Egonboeken, maar ze creëerden wel een universum waarmee we aan de slag konden. Ik begon te lezen over insecten. Ik las over mierensoldaten die andere kolonies binnenvallen en zwarte mieren tot slaven maken.... de doelgroep: Quist Møller: We maakten een film die zelfs voor heel jonge kinderen vanaf 3 jaar toegankelijk is. FIETSMUG & DANSMUG biedt entertainment voor jong en oud, zonder het rauwe geweld dat jonge kinderen zou kunnen afschrikken. Hastrup: Mensen vragen me vaak voor welke doelgroep wij werken. Die vraag kan ik onmogelijk beantwoorden, behalve met de bewering dat de film bedoeld is voor iedereen....de nieuwste animatiefilms: Quist Møller: Er wordt zoveel herkauwd om toch maar te passen binnen de geldende Hollywood-formule. De verhalen zijn meestal klef en vervelend en voorspelbaar. Maar ik moet toegeven: heel wat scènes op zich zijn grappig en inventief. Hastrup is gecharmeerd door de pinguïns in HAPPY FEET en door het werk van de Japanse meester Hayao Miyazaki (maker van oa. Ponyo), die z n films met de hand tekent.... the making of: FIETSMUG & DANSMUG werd grotendeels manueel getekend en ingekleurd. Toch zijn ook computers voor Quist Møller en Hastrup van onschatbare waarde geworden: Hastrup: We laten nu stukken karton met de computer bewegen. Vroeger deden we dat met de hand of met een pincet. Na enkele dagen waren de stukken grauw en flets. Quist Møller: Computers zijn een grote stap vooruit. Het werk is nu minder stresserend voor tekenaars. Ze kunnen meer uitproberen, met minder risico. Computerprogramma s kunnen de kleuren van een manuele tekening verrijken zonder de waarachtigheid ervan aan te tasten. Uit Generiek nr. 96 December Het volledige interview kan je lezen op PONYO

6 Over het verhaal De opsomming en beschrijving van een aantal sleutelscènes helpen je op weg bij activiteiten rond de inhoud van de film, de reconstructie van het verhaal en de beleving ervan door de kinderen. In bijlage vind je een aantal foto s met belangrijke gebeurtenissen. Kunnen de kinderen ze in de juiste volgorde leggen? Wie kan er vertellen wat er precies gebeurde? Je vindt de foto s ook terug op de online lesfiche van de film (via de website van jekino, lessen in het donker of open doek). Het verhaal in 10 foto s: Even verderop ontmoet Egon Dagmar, de dansende mug. Dagmar wordt verliefd op Egon. Hoe weet je dat Dagmar verliefd is op Egon? Wat vindt ze zo leuk aan Egon? Vond jij dat ook leuk aan hem? Vind je dat Dagmar goed kan dansen? Egon wordt geboren. In plaats van weg te vliegen zoals de andere muggen, valt hij in het water en zinkt tot op de bodem. Hij springt er op een fiets en rijdt zo het water uit. Vanaf nu heet hij Egon de Fietsmug! Weet je nog hoe een mug precies geboren wordt? Tijdens het dansen geeft Dagmar een vlieg per ongeluk een trap. De andere vliegen willen haar grijpen en een lesje leren. Fietsmug en dansmug vluchten weg. Ze worden gered door een kleurige rups. Waarom zijn de vliegen bang van de rups? Is de rups echt een monster? 10 11

7 Egon neemt afscheid van Dagmar. Hij belooft haar terug te komen, maar wil eerst met zijn fiets de wereld zien. Denk je dat Dagmar blij is dat Egon met zijn fiets op wereldreis vertrekt? Waar zou jij graag heen fietsen? Op zijn fietstocht ziet Egon dat de rode mieren de zwarte mieren gevangen nemen. Eén mier weet te ontsnappen met een eitje. Egon brengt haar naar de mieren die zijn fiets herstelden. Ze bouwen samen een nieuwe mierenhoop. Uit het eitje zal de nieuwe mierenkoningin geboren worden. Egon wil er weer vandoor, maar moet eerst de mieren helpen. Hoe bouwen de mieren hun nieuwe mierenhoop? Pech voor Egon. Na een fikse val is zijn fiets stuk. Alleen de zwarte mieren kunnen hem helpen, maar die luisteren enkel naar een koningin. Egon roept de hulp in van Dagmar; misschien geloven de mieren wel dat zij een koningin is. Het plannetje lukt. Egon bedankt Dagmar maar snelt er dadelijk van door want hij wil nog steeds de wereld zien. Hoe komt het dat Egon zijn fiets stuk is? Wat vind je van de muzikale insectenband? Een mug raakt verstrikt in een spinnenweb. Dagmar probeert te helpen maar komt zelf vast te zitten. De spin wordt wakker en dreigt Dagmar en de andere mug op te peuzelen. Egon springt op zijn fiets en om hen te redden. Als beloning krijgt hij een echte fietshelm. Hoe komt de mug in het web terecht? Wie krijgt het petje van Egon? 12 13

8 Wat vind je van de mierendans? Welk liedje vond jij het leukst? De koningin van de rode mieren wil dat Dagmar haar dochters leert dansen. De soldaten nemen Dagmar gevangen. Met de hulp van Egon en de zwarte mieren kan ze bevrijd worden. De rode mieren en hun koningin slaan op de vlucht. Wie leert Egon vliegen? Waar vliegen Dagmar en Egon heen? Waarom keren ze snel terug naar het vertrouwde bos? Waarom nemen de rode mieren Dagmar gevangen? Hoe kan ze zich bevrijden? Dagmar en Egon hebben het gezellig samen. Maar dan komt de winter. De mieren en de bijen gaan hun winterslaap houden. Dagmar en Egon vertrekken naar de zon, samen met de circusvliegen. Ze krijgen hun eigen circuswagen. Eind goed al goed. De nieuwe koningin van de zwarte mieren heeft plaats genomen op de troon. Alle mieren dansen voor de nieuwe koningin Allerliefste. Zij bedankt Egon en Dagmar met een leuke dans

9 De belangrijkste personages Egon Egon de fietsmug is een levenslustige kerel. Hij wil de wereld zien. Hij heeft weinig plichtsbesef noch verantwoordelijkheidsgevoel. Hij is egocentrisch en heeft weing oog voor de dromen en wensen van anderen. Hij leeft voor zijn plezier. Dagmar Dagmar de dansmug is een mooi meisje dat precies weet wat ze wil. Ze is openhartig en leergierig maar dansen komt altijd op de eerste plaats. Zij is slim; het brein achter de vredesplannen in het bos. Voor Egon gaat haar hart sneller slaan. Mini De kleine kever Mini is tot over zijn oren verliefd op Dagmar. Hij volgt haar overal. Hij heeft een vurig temperament en een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. De mierenkolonies Mieren zijn niet dom. Technisch, logistiek en organisatorisch zijn ze zelfs erg knap. Ze zijn trouw en hulpvaardig. Maar, ze hebben weinig fantasie en kunnen geen lol maken. Ze zijn erg betrouwbaar want zelfs om te liegen missen ze de nodige creativiteit. De zwarte mieren worden aangevallen en onderdrukt. De rode mieren zijn groter en hun koningin Dominella is een ware tiran. De insectenband Groepje uiteenlopende insecten die samen een muzikale band vormen. Een marimbakever, een sprinkhaan, een banjokever en een hoornkever spelen als ware virtuozen. Sprinkhaan Sensitiva de Luxe speelt cello, viool en harp én straalt de kalmte en autoriteit uit van een ware diva. Maar ze kan niet ongevoelig blijven voor de mannelijke en directe avances van de banjokever. Zijn wangen mogen dan al ongeschoren kaken zijn, toch bewijst hij met zijn gevoelige serenade dat er achter die ruige bast ook tedere gevoelens schuilgaan

10 Kriebelbeestjes In FIETSMUG EN DANSMUG maken we niet alleen kennis met Egon (Fietsmug) en Dagmar (Dansmug) maar met nog een boel andere insecten. Kennen de kinderen al deze kriebeldiertjes? En wat kom je in de film allemaal over hen te weten? de mug De mol legt in de eerste minuten uit hoe een mug geboren wordt. Kunnen de kinderen dit aan de hand van bijgevoegde foto s navertellen? Zoniet helpt de mol hen wel een handje. Moeder mug legt haar eitjes in het water zodat de vogels er niet bij kunnen. Eigenlijk helemaal geen gekke plek. Dan wordt het herfst en daarna winter. De sloot is bedekt met een flinke laag ijs. Kijk, daar komen de circusvliegen. Die zijn op weg naar de zon. En dan, na een lange koude winter, is daar eindelijk de lente en begint het ijs te smelten. De muggeneitjes zijn uitgekomen, laten we zeggen Egons broertjes en zusjes. Ze zijn piepklein maar watervlug. En dat is maar goed ook want de waterkevers zijn dol op babymuggetjes. Kijk, een fiets. Dat weten jij en ik. Maar nieuwsgierige Egon onderzoekt dat rare apparaat van onder tot boven. Dan gaan de larven verpoppen. Pasgeboren muggen kunnen niet meteen vliegen. Hun vleugeltjes zijn nog nat en moeten eerst nog een tijdje drogen in de zon. Toe nou. Als je daar blijft zitten, blijven je vleugeltjes nat en leer je nooit vliegen. En hij daar dat is nou Egon

11 De mieren De mieren stellen zichzelf voor in het mierenlied. Mieren doen graag dingen samen. Ze zeggen alles tegelijk en de reden is met name: Het zet zoden aan de dijk. Mieren houden van marcheren Bergje af en bergje op. Lopen zonder protesteren tot er iemand roept: hé stop. De rups Ik eet graag blaadjes. Het lijkt alsof mijn lijf vol ogen staat. Maar dat is niet zo. Daar schrik ik mijn vijanden mee af die denken dat het ogen zijn. Op de online lesmap (op de site van Lessen In Het Donker, Open Doek en Jekino) kan je het fragmentje nog eens opnieuw bekijken

12 Bijen De bijen wonen in een bijenkorf, waar ze honing verzamelen. De bijen hebben veel respect voor hun koningin, de grootste en voornaamste bij. Ze heeft ook de gemeenste angel waarmee ze prikken kan. Klein insecten-spelletje: Insecten kruipen graag op, tussen en vooral onder stenen, losliggende tegels,... Op onderstaande link kunnen de kinderen proberen om de insecten terug in hun schuilplaats te krijgen. Op de speelplaats of in de buurt van de school vind je vast ook een tegel waaronder zich heel wat insecten schuilhouden. Ga met de kinderen eens op verkenning. Welke insecten vinden we allemaal in en rond de school? 22 23

13 Focus op... beroemde insecten Egon en Dagmar zijn niet de eerste insecten die het tot filmster schoppen. Je komt ze echt overal tegen, in alle genres: in tekenfilms, speelfilms, documentaires en vaak ook in heel enge griezelverhalen en horrorfilms. In films voor kinderen krijg je gelukkig niet alleen de vieze enge diertjes te zien, maar tonen ze zich vaak langs hun liefste, aardigste zijde. Spinnen dat zijn weliswaar geen insecten, maar we rekenen ze er voor de gezelligheid toch even bij) blijken het populairst, gevolgd door bijen en mieren. Vlinders zie je vaak op schilderijen en tekeningen, maar op het filmdoek zijn ze veel minder populair. Ken jij deze kleine, vliegende en kruipende filmsterren? ERIK OF HET KLEINE INSECTENBOEK (2004) Speelfilm Erik krijgt een boekje van opa. Terwijl hij erin leest, droomt hij weg en komt terecht in de insectenwereld, waar hij de vreemdste dieren ontmoet en spannende avonturen beleeft. KERST BIJ DE LIEVEHEERS- BEESTJES (2001) Animatiefilm De rust van twee lieveheersbeestjes wordt brutaal verstoord. De boom waarin ze wonen wordt omgezaagd en belandt als kerstboom in een huiskamer. Daar ontmoeten ze allerlei insecten. Maar ze verlangen zo vreselijk naar hun huis in het bos. Een frisse & leuke animatiefilm met fijne figuurtjes! BEE MOVIE (2007) Animatiefilm Barry de Bij was geen succesvol student. Nu is hij teleugesteld dat hij maar in één vakgebied kan werken: honing. Op een zeldzaam uitstapje buiten de korf wordt zijn leven gered door Vanessa, een bloemiste. Barry trekt bij haar in en leert de mensen beter kennen. Maar zijn het niet net de mensen die zijn honing stelen? ANTZ (1998) Animatiefilm Z is een werkmier die zich onbelangrijk voelt tussen duizenden andere mieren. Wanneer hij prinses Bala ontmoet, is hij onmiddellijk verliefd. Hij ruilt van plaats met zijn vriend Weaver, een soldaat, om Bala van dichtbij te kunnen zien. Op dat moment breekt er net oorlog uit. Z moet als soldaat aan de slag

14 DE MIERENMEPPER (2006) Animatiefilm De Mierenmepper (naar het gelijknamige boek van John Nickle) vertelt over een jongen die met zijn waterpistool mierenkolonies vernielt. Tijdens één van zijn acties krimpt hij op onverklaarbare wijze in elkaar en wordt zo klein als een mier. De dieren zetten hem dadelijk aan het werk om de schade aan de mierenhoop te herstellen. MICROSCOSMOS (1996) Documentaire Op speelse wijze wordt de wondere wereld der insecten doorgelicht. Ondersteund door mooie muziek voert deze documentaire de kijker mee naar het microscopische leven. Door middel van extreme close-ups komen werkende bijen, parende slakken en zwoegende kevers in beeld. JAMES & DE REUZENPERZIK (1996) Speel- én animatiefilm A BUG S LIFE / EEN LUIZENLEVEN (1998) Animatiefilm Een mier probeert een bende kwaadaardige sprinkhanen uit de buurt van de kolonie te houden. Het legertje insecten dat hij inschakelt, blijkt echter een tweederangs vlooiencircus... FLY ME TO THE MOON / VLIEGEN NAAR DE MAAN (2008) Animatiefilm 3 vliegjes reizen op de eerste vlucht naar de maan stiekem mee met de astronauten Armstrong, Aldrin en Collins. Dit 3 dimensioneel ruimteavontuur laat nieuwe generaties kennismaken met de ruimtevaart en de historische belevenissen van de Apollo 11-missie. Slechts 12 mensen hebben ooit op de maan gewandeld, samen met 3 vliegjes en... JIJ! TOOTLETUBS & JYRO (2000) Animatiefilm Het weesjongetje James wordt door zijn boosaardige tantes opgevoed. Wanneer er een enorme perzik in de tuin ligt, kruipt James naar binnen. Hij wordt goede vriendjes met de insecten die in de perzik wonen. Naar het boek van Roald Dahl. Deze lijst is zeker niet volledig. Misschien kennen de kinderen nog andere titels? Wie zag er bvb MAX & CO? En welk dier speelt de titelrol in CHARLOTTE S WEB? TOOTLETUBS & JYRO zijn 2 koddige insecten. Op de vuilnisbelt toveren ze oude rotzooi om tot handige spulletjes. Rondkarrend in hun autootje bedenken ze voor elk probleem een pasklare oplossing: een bromvlieg speelt voor televisie, motorpech wordt vlot verholpen, de honingoogst van de bijen wordt verfijnd, enz. Enkele afleveringen van een tv-serie werden samengebracht in een animatiefilm. De handigheid van de hoofdfiguren werkt aanstekelijk op jonge uitvinders en knutselaars. Afvalrecyclage zoals u ze nog nooit zag. Een film zonder woorden, ook toegankelijk voor het allerjongste publiek

15 Muzikale insecten Er wordt heel wat gezongen en gedanst in de film. Er is niet alleen de insectenband die Dagmar begeleidt bij haar dansjes, maar ook de mieren zingen en dansen de hele tijd. Op de online lesfiches (via de website van Jekino, Lessen in het Donker en Open Doek) kan je een aantal muzikale hoogtepunten nog een keertje opnieuw bekijken. Met onderstaande liedjesteksten kan je de kinderen één of meerdere liedjes aanleren of ze even voorzingen. Wat kom je allemaal te weten in de liedjes? Wie kent er nog een liedje of versje over kriebelbeestjes? Lied voor koningin Allerliefste Allerliefste koningin yeah yeah yeah Kom, dit is een nieuw begin yeah yeah yeah Dominella, lieve meid yeah yeah yeah Jij bent echt verleden tijd yeah yeah yeah Rode mieren, ruim het veld yeah yeah yeah Wij schuwen geen geweld o nee nee nee Hé, dit is de laatste kans, vlug vlug vlug Dans, dans, dans, die zien we nooit meer terug (4x) Malle mierendans Zwarte mieren breek een lans Voor de malle mierendans Laat maar zien wat dansen is Zwarte mieren spit it out Jullie zijn toch niet van hout Laat maar zien wat dansen is Zwarte mieren geef nooit op Dans en dans alleen non stop Nu weet ik wat dansen is Schudden met dat achterwerk Hoebahoebahoeba Van mierensaai tot berensterk Hoebahoebahoebata Ode aan Dagmar en Egon Dagmar dat is mijn heldin Het is geen mug maar een leeuwin Egon is mijn kampioen Mini krijgt van mij een zoen Goed schudden met die mierenkont Hoebahoebahoebata Draai dan eenmaal in het rond Hoebahoebahoebata

16 Bijlage: kleurplaten

17

18

19

20

21

22 Bijlage over Kriebeldiertjes Ken jij nog kriebeldiertjes? Zoek mooie afbeeldingen en zet ze bij op deze groepsfoto. Als je ze liever zelf tekent mag dat ook uiteraard.

23 Zoek de juiste schaduw

24 Kleur het grootste diertje in het blauw en het kleinste in het groen. Doe dit voor de verschillende dieren.

25 De Fiets Als babymug onderzoekt Egon een raar apparaat op de bodem van de vijver. Een fiets, dat weet iedereen! Maar kan jij volgende onderdelen ook aanwijzen op de foto? Stuur, pedaal, wiel, spaak, zadel, ketting. Wat ontbreekt er aan Egons fiets? (o.a. rem en reflector)

26 Geboorte van Egon 1

27 Geboorte van Egon 2

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4 Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Tevens maken ze door middel van korte muziekfragmenten kennis met de opera Help! en een aantal figuren, dat in deze voorstelling meespeelt.

Tevens maken ze door middel van korte muziekfragmenten kennis met de opera Help! en een aantal figuren, dat in deze voorstelling meespeelt. Lesbrief Help In deze les worden de kinderen voorbereid op de voorstelling Help! van Theater Vandenbulck. Theater Vandenbulck maakt opera s voor kinderen. De voorstelling Help! gaat over een jongetje die

Nadere informatie

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink Poekie is verdrietig Want zijn papa en mama gaan scheiden Geschreven door Mariska van der Made Illustraties van Dick Rink Poekie is een lief klein monstertje van vijf jaar oud. Hij woont samen met zijn

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg. www.zondermouwen.com zondermouwen@gmail.com 06-42812244 (Annemarije Chamuleau)

Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg. www.zondermouwen.com zondermouwen@gmail.com 06-42812244 (Annemarije Chamuleau) Lesbrief bij de voorstelling Eendagsvlieg www.zondermouwen.com Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Eendagsvlieg: een vrolijke, fantasievolle voorstelling voor iedereen vanaf

Nadere informatie

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet.

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Kerstviering groep 4 Welkom Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Als de kerstklokken luiden Dan horen wij steeds weer Dat Jezus is geboren.

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: Kriebelbeestjes

Auditieve oefeningen bij het thema: Kriebelbeestjes Auditieve oefeningen bij het thema: Kriebelbeestjes Boek van de week: 1; Rupsje Nooitgenoeg 2; Eentje Geentje het lieveheersbeestje 3; 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Stan. Geschreven door. Eline Willemse. Illustraties van. Dick Rink

Stan. Geschreven door. Eline Willemse. Illustraties van. Dick Rink Stan Geschreven door Eline Willemse Illustraties van Dick Rink http://www.dickrink.nl Copyright 2013 Stan is een beer. Een hele lieve beer. Een beer die zich af en toe een beetje alleen voelt. En weet

Nadere informatie

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel.

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel. Lotte heeft Luizen Buiten is het koud. Er vallen dikke druppels uit de bomen en de wind blaast hard door de straat. Lotte loopt hand in hand met opa Generaal over het schoolplein. Ze moest eerder van school

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Voor kleuters is het belangrijk om een knuffel vast te houden, het geeft houvast, een knuffel troost, geeft vertrouwen, een veilig gevoel.

Voor kleuters is het belangrijk om een knuffel vast te houden, het geeft houvast, een knuffel troost, geeft vertrouwen, een veilig gevoel. Pasen Wat lijkt het lang geleden dat we met Kerst de geboorte van Jezus vierden. Het thema van Pasen is vasthouden en loslaten. Om te ontdekken dat het geloof in Jezus houvast biedt, moeten de mensen om

Nadere informatie

Kinderen zullen zich graag herkennen in de grappige kleine Bever. En wie wil er niet zo n lieve, grote Beer als vriend?

Kinderen zullen zich graag herkennen in de grappige kleine Bever. En wie wil er niet zo n lieve, grote Beer als vriend? Achttien knusse voorleesverhalen over de vriendschap tussen Beer en Bever. Ideaal om voor te lezen voor het slapengaan: met humor en soms een beetje filosofisch. Beer en Bever zien elkaar elke dag. Beer

Nadere informatie

De Taallijn. Peuters Interactief met Taal

De Taallijn. Peuters Interactief met Taal De Taallijn. Peuters Interactief met Taal Kriebelbeestjes! Bijlagen activiteitencyclus najaar Dorien Stolwijk en Willy van Elsäcker Redactie Annie van der Beek Op de volgende pagina: Bijlage 1 Voorbeeld

Nadere informatie

Filmvertoning Voortgezet Onderwijs SEPT 2017 NFF DOCENTENHANDLEIDING KORT FILMBLOK: ECHTE VRIENDEN ... NFF Educatie.

Filmvertoning Voortgezet Onderwijs SEPT 2017 NFF DOCENTENHANDLEIDING KORT FILMBLOK: ECHTE VRIENDEN ... NFF Educatie. NFF DOCENTENHANDLEIDING KORT FILMBLOK: ECHTE VRIENDEN NFF Educatie Van 20 tot en met 29 september 2017 vindt het Nederlands Film Festival (NFF) in Utrecht plaats. Het NFF ziet filmeducatie als een belangrijke

Nadere informatie

De kleine beestjesclub

De kleine beestjesclub Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert

Nadere informatie

Liturgie voor de Gezinsdienst. Thema: In de wolken!

Liturgie voor de Gezinsdienst. Thema: In de wolken! Liturgie voor de Gezinsdienst op 26 oktober 2014 om 10,00 uur in De Ark Thema: In de wolken! Met medewerking van: Elly Maarsingh Renny Post Leden van de KiWi Voor de dienst zingt Ludgrut: Wees welkom allemaal

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Adam en Eva eten van de boom

Adam en Eva eten van de boom Adam en Eva eten van de boom God maakt een prachtig paradijs. Hij zegt: Het is heel goed. Maar God heeft ook een vijand, En weet jij wel wat hij doet? Het mooie wat God heeft gemaakt, maakt hij juist graag

Nadere informatie

Wie zijn Pluck & Pien?

Wie zijn Pluck & Pien? Wie zijn Pluck & Pien? Pluck en Pien zijn twee kindervriendjes en hebben beiden een bijzondere gave. Ze staan beiden nog dichter bij de natuur dan gewone kinderen. Pluck en Pien zijn bedoeld voor de kinderen

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:... Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die

Nadere informatie

Hallo Waterkrant lezers, Welkom bij het tweede deel van De Waterkrant!

Hallo Waterkrant lezers, Welkom bij het tweede deel van De Waterkrant! Hallo Waterkrant lezers, Welkom bij het tweede deel van De Waterkrant! We zijn aangekomen in het jaar 2016 en willen graag terugkijken naar wat de kinderen de afgelopen periode gedaan hebben. Ook deze

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Doos der wijzen: opdracht één

Doos der wijzen: opdracht één Doos der wijzen: opdracht één Zet de schoenendoos voor je voet, en bekijk alle kanten goed. De bodem zie je nu helemaal niet, heb daarover geen verdriet. Neem het deksel er eens van, hoeveel kanten zie

Nadere informatie

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het boek van VISJE BLUB Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het is 8 juni, een paar dagen voor de Slootjesdag in Diessen. Een vrijwilligster van de groep zit rustig wat te lezen bij t Turkaa tot

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Het Gouden Ei. De Voorstelling. Illustraties en tekst: Marijke Meyer

Het Gouden Ei. De Voorstelling. Illustraties en tekst: Marijke Meyer De Voorstelling Het Gouden Ei Illustraties en tekst: Marijke Meyer Inlichtingen en boekingen: Impresariaat Jongsma en Hartgring Kerkstraat 35b 2271CP Voorburg Tel.: 070-3867430 of 070-3871761 Fax : 070-3877277

Nadere informatie

Eerste week vd advent

Eerste week vd advent Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 6 blz. 1 Door welke poort moet je gaan

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Dan stuur ik ook de bijbehorende

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Dit dier lijkt op mij

Dit dier lijkt op mij Dit dier lijkt op mij Ik heb een vos gekozen omdat ik meestal wel slim ben en soms een beetje sluw ben en als ik boos ben ga ik in de aanval. En ik ben erg nieuwsgierig net als een vos. Gemaakt door Rosalie

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

LESMAP VINKENSLAG. opdracht: help de vogels op de speelplaats en maak voor hen een voederplaats.

LESMAP VINKENSLAG. opdracht: help de vogels op de speelplaats en maak voor hen een voederplaats. LESMAP VINKENSLAG Welkom op de voorstelling 'Vinkenslag'. Op de volgende bladzijden vind je, en en over de voorstelling om rechtstreeks in de klas te gebruiken. Paragrafen voorzien van een groen bolletje

Nadere informatie

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is

Nadere informatie

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal" Dordrecht 1945

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal Dordrecht 1945 JAN STEVENS Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 r JAN STEVENS 4 Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 voor Minke « Die lentemorgen, vroeg - ben ik door de boomgaard gegaan en het was of

Nadere informatie

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water

Nadere informatie

Voor de leeftijdscategorie 10 t/m 12 jaar werden de volgende boeken gelezen:

Voor de leeftijdscategorie 10 t/m 12 jaar werden de volgende boeken gelezen: Juryrapport van de Senaat namens de Nederlandse Kinderjury 2007 Bij deze 20 e editie van de Nederlandse Kinderjury verschijnt voor het tweede achtereenvolgende jaar een juryrapport. Dit juryrapport is

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Filmvertoning Primair Onderwijs SEPT 2017 NFF DOCENTENHANDLEIDING KAMPIOENEN VAN AMSTERDAM ... NFF Educatie ... Lesmateriaal ...

Filmvertoning Primair Onderwijs SEPT 2017 NFF DOCENTENHANDLEIDING KAMPIOENEN VAN AMSTERDAM ... NFF Educatie ... Lesmateriaal ... NFF DOCENTENHANDLEIDING KAMPIOENEN VAN AMSTERDAM NFF Educatie Van 20 tot en met 29 september 2017 vindt het Nederlands Film Festival (NFF) in Utrecht plaats. Het NFF ziet filmeducatie als een belangrijke

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES 13 Plattegrond dreuzelpad KRIEBELENDE KRUIPERTJES Dit boekje is onderdeel van het eindproject van de IVN natuurgidsencursus van Henriëtte Beers, Fred van Hoof en Afke Schoo. Maart 2003. IVN afd. Bergeijk-Eersel

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 1-4 onder leiding van een volwassene. 2 Een insectentocht over het dreuzelpad door natuurtuin

Nadere informatie

inhoud 1. Kom jij uit een ei? 2. Dieren uit een ei. 3. Vogels 4. Vissen 5. Insecten 6. Spinnen 7. Reptielen 8. Kikkers en padden 9.

inhoud 1. Kom jij uit een ei? 2. Dieren uit een ei. 3. Vogels 4. Vissen 5. Insecten 6. Spinnen 7. Reptielen 8. Kikkers en padden 9. Het ei inhoud. Kom jij uit een ei? 3. Dieren uit een ei. 5 3. Vogels 7 4. Vissen 8 5. Insecten 0 6. Spinnen 3 7. Reptielen 4 8. Kikkers en padden 5 9. Filmpje 6 Pluskaarten 7 Bronnen en foto s 9 Colofon

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart.

1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart. naam: oktober 2009 1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart. 2 3 Ik zie overal de letters die we al kennen: op verpakkingen, op folders, in de straat, Ik werk graag met mijn tekstenboek: verhaal bedenken,

Nadere informatie

Les 3 Voorspellen Leestekst: Mijn droom. Introductiefase:

Les 3 Voorspellen Leestekst: Mijn droom. Introductiefase: Les 3 Voorspellen Leestekst: Mijn droom "Welkom:..." Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we voor de laatste keer voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen welke vraag wij onszelf moeten stellen om

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten

Nadere informatie

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Mama Een roos is roze viooltjes zijn blauw maar het allerliefst Hou ik van jou mama. Joshua De beste

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

Het kasteel van Dracula

Het kasteel van Dracula Uit het dagboek van Jonathan Harker: Het kasteel van Dracula 4 mei Eindelijk kom ik bij het kasteel van Dracula aan. Het kasteel ligt in de bergen. Er zijn geen andere huizen in de buurt. Ik ben moe. Het

Nadere informatie

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de uiterlijke verschijnselen van Pasen: paasversieringen,

Nadere informatie

Begrijpend luisteren. Annemarieke Kool. CPS Onderwijsontwikkeling en advies WWW.CPS.NL

Begrijpend luisteren. Annemarieke Kool. CPS Onderwijsontwikkeling en advies WWW.CPS.NL Begrijpend luisteren Annemarieke Kool CPS Onderwijsontwikkeling en advies WWW.CPS.NL Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Strategieën en voorbeelden 4. Differentiëren mbv taxonomie 5. Oefening

Nadere informatie

4 Heer, u hebt aan de mensen uw regels gegeven. Zo weet ik wat ik moet doen. 5 Ik wil leven volgens uw wetten, en dat volhouden, elke dag weer.

4 Heer, u hebt aan de mensen uw regels gegeven. Zo weet ik wat ik moet doen. 5 Ik wil leven volgens uw wetten, en dat volhouden, elke dag weer. Psalmen Psalm 119 Heer, ik wil leven volgens uw wetten 1 Gelukkig zijn mensen die altijd het goede doen, die leven volgens de wet van de Heer. 2 Gelukkig zijn mensen die altijd denken aan de woorden van

Nadere informatie

Kijk eens wie mijn vriendjes van de klas zijn? Onze gele klas telt 15 vriendjes waarvan 10 vlinders (eersteklassertjes) en 5 rupsjes ( peuterkes)!

Kijk eens wie mijn vriendjes van de klas zijn? Onze gele klas telt 15 vriendjes waarvan 10 vlinders (eersteklassertjes) en 5 rupsjes ( peuterkes)! Een nieuwe schooldans, vrolijke gezichten, elkaar (weer) ontmoeten, leuke vakantieverhalen, sfeervolle muziek, nieuwe weetjes, het koordmoment, bezoek aan de klassen, eentje drinken, smullen van de heerlijke

Nadere informatie

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent

Nadere informatie

Raar, maar waar! Natuur Na

Raar, maar waar! Natuur Na Raar, maar waar! Natuur Inhoud 1. Raar, maar waar! 3 2. Een vreemd ei. 4 3. Spring er maar uit. 5 4. Verstopt. 6 5. Slim. 7 6. Vlieg er niet in. 8 7. Een kever met een luchtje. 9 8. Een zware hap. 10 9.

Nadere informatie

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij!

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! VERSJES: Mourik lou VADERDAG Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! t Is geen zakdoek of sigaren, t is een heel, heel ander

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

LESMAP BIJ DE VOORSTELLING

LESMAP BIJ DE VOORSTELLING LESMAP BIJ DE VOORSTELLING Kinder- en poppentheater PROPOP Steenweg op Oosthoven 114-2300 Turnhout Tel: 014-42.33.22 - fax 014: - 42.43.55 website: www.propop.be email: info@propop.be 1. Over Ati Ati is

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee

Nadere informatie

Spreekbeurt Huisdieren (goed) houden

Spreekbeurt Huisdieren (goed) houden Spreekbeurt Huisdieren (goed) houden Hoi, ik ben Ikki. Wat leuk dat je je spreekbeurt doet over het houden van huisdieren! Daar kan ik je een heleboel over vertellen Bijvoorbeeld dat er veel komt kijken

Nadere informatie

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Gedichten Door de leerlingen van 6B Nationale gedichtendag 28-01-2010

Gedichten Door de leerlingen van 6B Nationale gedichtendag 28-01-2010 Gedichten Door de leerlingen van 6B Nationale gedichtendag 28-01-2010 Bang Ik ben bang Onder mijn bed ligt een slang. Boven mijn hooft hangt een spin. Dat vind ik niet leuk En uit mijn raam zie ik een

Nadere informatie

Hoe lang duurt geluk?

Hoe lang duurt geluk? Hoe lang duurt geluk? Op dit moment ben ik gelukkig. Na veel pech ben ik dan eindelijk een vrolijke schrijver. Mijn roman is goed gelukt. En ik verdien er veel geld mee. En ik heb ook nog eens een mooie,

Nadere informatie

Lestip 'Het geheim van Rosie en Moussa'

Lestip 'Het geheim van Rosie en Moussa' Lestip 'Het geheim van Rosie en Moussa' Over het boek Rosie en Moussa moeten oefenen voor het klastoneel. Rosies papa komt helpen om de decors te maken. Rosie hoopt dat haar mama daardoor toch weer met

Nadere informatie

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt Speciale les over auteursrecht tekst niveau AA Thuis films kijken 1 Jij kijkt vast wel eens naar een film. 2 Dat kan in de bioscoop. 3 Maar je kunt films ook thuis bekijken. Op internet. 4 Dat is lekker

Nadere informatie

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 +

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 + Lesbrief nr 1 voor Groep 7 + 8 + ad Downlo ief ook r b deze les.net am op sams Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid. Het doel van

Nadere informatie

Wild Beest. Opdrachtenboekje. Basisonderwijs groep 5 t/m 8

Wild Beest. Opdrachtenboekje. Basisonderwijs groep 5 t/m 8 Wild Beest Opdrachtenboekje Basisonderwijs groep 5 t/m 8 24 februari t/m 29 mei 2015 Wild Beest In dierentuin Dierenrijk zijn door een computerstoring bij een aantal kooien de elektronische sloten open

Nadere informatie

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os)

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os) Keutelgedichten Het konijntje Er was eens een konijntje en hij was echt niet dom hij keek wanneer hij drukken moest steeds even achterom Dan telde hij de keuteltjes die vielen in het gras zo wist hij elke

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie