VanAnaarBeter-Prijs bijzondere initiatieven om de bereikbaarheid op de weg te verbeteren

Transcriptie

1 VanAnaarBeter-Prijs bijzondere initiatieven om de bereikbaarheid op de weg te verbeteren

2 Inhoudsopgave pagina 4 pagina 6 Voorwoord van minister Camiel Eurlings Voorwoord van de jury Winnaar VanAnaarBeter-Prijs 2008 pagina 11 Actuele verkeersinformatie in de auto TomTom Eervolle vermelding VanAnaarBeter-Prijs 2008 pagina 14 Nieuwe manier van ritsen met splitspijl boven de weg Van Deuveren Traffic Genomineerden 2008 pagina 16 Autodelen Autodelen en openen met OV-chipkaart Greenwheels pagina 18 Binnenstadservice.nl Binnenstadservice Nijmegen i.s.m. winkeliers en overheid pagina 20 Campagne Tijdreizen en de TijdReisPlanner Stadsgewest Haaglanden i.s.m. BVH Dienstencommunicatie, Vialis en Falkplan pagina 22 Destination Work-pas bij het AMC Verkeer.advies i.s.m. AMC Amsterdam pagina 24 Havenshuttle GTO i.s.m. ECT Delta Terminal(s), Euromax, Pernis Combi Terminal, RSC waalhaven, Rotterdam Rail Feeding, DPMC wagoncare pagina 26 Nederland Bereikbaar ANWB, NS en Rabobank pagina 28 Nieuwkomerkaart Waterland Arriva Nederland i.s.m. Gemeentelijk Vervoer Bedrijf, stichting OV-fiets, Waterlandgemeenten, Stadsregio Amsterdam en ministerie van Verkeer en Waterstaat Overige geaccepteerde initiatieven 2008 Categorie Auto pagina 31 Internetradio voor weggebruikers Autobaanradio.nl pagina 31 Travelcard met OV module Een pas voor tanken en Openbaar Vervoer Travelcard Nederland BV Categorie Fiets pagina 33 Bezorging biologische groenten per transportfiets Fietsdiensten.nl pagina 33 Met belgerinkel naar de winkel IVN Consulentschap Utrecht pagina 34 Pakketvervoer per fiets Fietsdiensten.nl en alle fietskoeriers in Nederland Categorie Goederendistributie pagina 36 Dagranddistributie met stille vrachtwagens SenterNovem i.s.m. Albert Heijn e.a. pagina 36 Hervorming logistiek proces Samsung Electronics Europe Logistics BV i.s.m. Barge Terminal Tilburg en DHL pagina 37 Implementatie van automatisch routeplansysteem Dobbe Transport BV pagina 37 Modal shift in Limburgs afvalvervoer Essent Milieu BV pagina 38 Omo en Robijn Klein & Krachtig Unilever pagina 38 Optimalisatie bezorgingen BCC Categorie Infrastructuur pagina 40 Intelligente verkeersdrempel Bakels Ingenieurs en Adviesbureau pagina 40 Mechanische Rijbaanafzetter Traffic Service Van Strien pagina 41 Onderhoudsvrije aluminium constructies Agmi BV pagina 41 Verplaatsbaar wegdek Robusta Categorie Mobiliteitsmanagement/-dienstverlening pagina 43 Gouden eieren zoeken op Paleis Het Loo Paleis Het Loo pagina 43 Medelbus Coöperatie Medel pagina 44 Nieuw beleid mobiliteit en parkeren Menzis pagina 44 Schiphol Forenskaart Verkeer.advies i.s.m. Schiphol Categorie Openbaar/Collectief vervoer pagina 46 Fast Ferry Hoek van Holland naar de Maasvlakte RET NV pagina 46 Hoe houd je de wielen draaiende? VCC Rijnmond (VCCR) i.s.m. DCMR Milieudienst Rijnmond, SRR en RET pagina 47 Smoezencampagne Arriva Nederland pagina 47 Zonnetrein Nijmegen Stichting Meerwaardig Vervoer Oude Stad (MeVos) i.s.m. Gemeente Nijmegen en het Ondernemersfonds Categorie Reisinformatie/Communicatietechnologie pagina 49 Bewust worden van bereikbaarheid: gemeentelijke bereikbaarheidskaarten Goudappel Coffeng BV i.s.m. VU, Radboud Universiteit, overheden en diverse private partijen pagina 49 Computerproblemen oplossen via een website Remote Ronny pagina 50 Haalmeeruitdeweg.nl Essencia Communicatie i.s.m. Beter Bereikbaar Zuidoost-Brabant pagina 50 Minderfile.nl Uitgeverij De waterslager pagina 51 Reisadvies op Schiphol.nl Amsterdam Airport Schiphol pagina 51 Routegeleiding Hoek van Holland Gemeente Rotterdam i.s.m. Deelgemeente Hoek van Holland, Provincie Zuid-Holland pagina 52 Virtual Meeting The Sound of Data BV pagina 52 Uitgeverij De Waterslager pagina 55 Aanpak van files op korte termijn Meer informatie pagina 56 Bronvermelding Colofon 2 VanAnaarBeter-Prijs 2008 VanAnaarBeter-Prijs

3 Voorwoord van minister Camiel Eurlings De handen ineen voor bereikbaarheid Een Greenwheelsauto die je met een OV-chipkaart kan openen en betalen. Een shuttledienst voor goederenvervoer in de Rotterdamse haven. Een gratis kwartaalabonnement voor nieuwkomers in de regio. De inzendingen voor de vananaarbeterprijs 2008 zijn weer even divers als slim. Fantastisch dat voor het derde jaar op rij Nederland met zulke goede initiatieven komt om de doorstroming in ons land te verbeteren. Een goede doorstroming op de weg is van belang voor de hele Nederlandse economie. Daarom investeren we in het Nederlandse wegennet, maar ook in de procedures rondom wegen en Anders Betalen voor Mobiliteit. Hiermee bestrijden we de files op de lange termijn. Om op de korte termijn iets aan files te doen, zijn andere oplossingen nodig. Daarom is Verkeer en Waterstaat - in goede samenwerking met decentrale overheden en het bedrijfsleven - in 2006 met FileProof begonnen. Circa veertig verschillende projecten hebben elk op hun eigen manier bijgedragen aan de filevermindering op korte termijn. De VanAnaar- Beter-Prijs is er één van. Steeds meer bedrijven, organisaties en particulieren beseffen dat zij ook zelf kunnen bijdragen aan de filevermindering. Die creatieve ideeën, concepten en oplossingen om de verkeershinder te verminderen of te vermijden zijn onmisbaar. Het ministerie wil deze initiatieven stimuleren en belonen met deze prijs. Zo brengen we goede initiatieven bij andere bedrijven en organisaties onder de aandacht. Dit jaar waren er zeventig inzendingen. Ze kwamen van grote bedrijven, kleine ondernemers, en ook opvallend vaak van samenwerkende partijen. Dit boekje geeft een overzicht van de veertig initiatieven die door de eerste selectieronde zijn gekomen. Sommige dragen heel direct bij aan de bereikbaarheid door minder auto s te laten rijden. Andere stimuleren of faciliteren juist slimme mobiliteitsoplossingen. De jury van de VanAnaarBeter-Prijs heeft de initiatieven beoordeeld op effectiviteit, originaliteit en praktische toepasbaarheid. De winnaar is bekend gemaakt tijdens het eindcongres van FileProof op 16 december 2008 in Rotterdam. Het verheugt mij dat nu al drie jaar op rij een breed scala aan initiatieven is ingediend voor de VanAnaarBeter-Prijs. Ik hoop dat ook de volgende keer weer veel initiatieven worden aangedragen voor deze prijs. Zo slaan wij de handen ineen om bewust met onze mobiliteit om te gaan. Camiel Eurlings, Minister van Verkeer en Waterstaat VanAnaarBeter-Prijs

4 Jury VanAnaarBeter-Prijs 2008 De juryleden, v.l.n.r.: Bert van Wee, Stefan Hulman, Leen van Dijke en Jan Zaaijer. Lodewijk de Waal staat hier niet afgebeeld, maar is het vijfde lid van de jury. Voorwoord van de jury Voor de derde maal reikt de jury de VanAnaarBeter-Prijs uit. Net als voorgaande jaren hebben allerlei organisaties uiteenlopende initiatieven ingediend, waaronder dit jaar opvallend vaak samenwerkende partijen. Het lijkt erop dat bedrijven en andere organisaties steeds meer coalities vormen, die gezamenlijk een bijdrage willen leveren aan het verbeteren van de bereikbaarheid in Nederland. De jury juicht dit soort initiatieven toe, omdat een gezamenlijke aanpak van het fileprobleem grote voordelen biedt. De jury was verrast over de niet aflatende stroom initiatieven. Na de succesvolle prijsuitreikingen in 2006 en 2007 was het spannend of er nog voldoende initiatieven bestaan die in aanmerking komen voor de derde Van- AnaarBeter-Prijs. Maar dat bleek geen enkel probleem. Er zijn dit jaar veertig goede inzendingen binnengekomen, waarvan de kwaliteit van een iets hoger niveau was dan vorig jaar. Dat is een fantastisch resultaat voor het derde jaar op rij. De aard van de projecten die dit jaar in aanmerking komen voor de VanAnaarBeter-Prijs verschillen aanzienlijk van die van vorig jaar. Dit keer stonden reisinformatie en goederendistributie meer centraal. Een belangrijk accent was reisinformatie op maat. Weggebruikers worden steeds beter geïnformeerd over de huidige en de te verwachten verkeerssituatie. Zo kunnen zij een afgewogen keuze maken en wordt de weg optimaal benut. Dat is een belangrijk element in het mobiliteitsmanagement. Voor goederendistributie liepen de inzendingen uiteen van het efficiënter en buiten de spits (stil) distribueren van goederen tot het gebruikmaken van een nieuwe modaliteit om het goederenvervoer over de weg te ontzien. Maar ook voor de andere categorieën zijn er interessante zaken te melden. Zo blijkt voor mobiliteitsmanagement en openbaar vervoer dit jaar het accent te liggen op de samenwerking tussen diverse organisaties. (Openbaarvervoer)bedrijven en gemeenten werken samen om de bereikbaarheid van een gebied of een bedrijf te bevorderen. Nieuw hierbij is de aandacht voor mensen die van woonlocatie of baan veranderen. Deze doelgroepen staan meer open voor een nieuwe vervoerskeuze. Dit jaar hebben enkele initiatiefnemers hun project voor een tweede keer voorgedragen. Deze initiatieven laten grote vooruitgang zien. Dat waardeert de jury aan deze projecten, want groei is niet vanzelfsprekend. De initiatiefnemers achter de projecten laten een hoge mate van ondernemerschap en doorzettingsvermogen zien. Waar hun concurrenten het bijltje er al bij neer hebben gelegd, blijven zij bestaan en groeien. Zo blijven ze voorzien in een nieuwe manier van mobiliteit of in een nieuwe manier van openbaar vervoer. Om voor de VanAnaarBeter-Prijs in aanmerking te komen moesten de initiatieven bijdragen aan de verkeersdoorstroming in Nederland en bewezen succesvol zijn (getest of reeds in werking zijn). Van de zeventig inzendingen, die binnenkwamen van februari tot 18 september 2008, voldeden veertig inzendingen aan de criteria. De jury heeft deze inzendingen vervolgens beoordeeld aan de hand van drie hoofdcriteria: effectiviteit, originaliteit en toepasbaarheid. In de eerste selectieronde heeft de jury een groep van negen initiatieven genomineerd. Tijdens de tweede bijeenkomst werd hieruit de winnaar en één eervolle vermelding gekozen. Onderscheidend voor de negen genomineerden ten opzichte van de niet-genomineerde initiatieven was vooral de mate van aantoonbaar effect op de bereikbaarheid. Binnen de groep van negen genomineerden maakt met name de originaliteit het verschil en in enkele gevallen de opvallende extra effectiviteit. Voor alle negen genomineerden scoort het criterium toepasbaarheid zeer hoog. VanAnaarBeter-Prijs

5 De volgende negen projecten heeft de jury genomineerd: Twee vernieuwende reisinformatie-initiatieven: -HD Traffic & IQ Routes van TomTom. Echt actuele verkeersinformatie via de bestaande navigatiesystemen in de auto. - Tijdreizen & campagne TijdReisPlanner van Stadgewest Haaglanden. Een communicatiecampagne en actuele multimodale reisplanner om mensen te ondersteunen bij het maken van een keuze tussen auto, fiets en OV. Twee particuliere initiatieven gericht op goederendistributie: - Binnenstadservice Nijmegen. Binnenstadservice Nijmegen heeft een bedrijfslocatie buiten de binnenstad waar aangesloten winkeliers hun bestellingen kunnen laten afleveren en afhandelen. - Havenshuttle van GTO. Er rijdt een shuttle voor goederenvervoer op een nieuwe spoorverbinding, geheel commercieel opgezet, vanaf de Delta Terminal naar de Pernis Combi Terminal. Twee mobiliteitsmanagementprojecten: - Destination Work-pas bij het AMC van Verkeeradvies. Nieuwe medewerkers krijgen een persoonlijk reisadvies en mogen twee maanden gratis het openbaar vervoer gebruiken met de Destination Work-pas. -Nederland Bereikbaar van ANWB, Rabobank en NS. Ze richten zich op het organiseren van de vraagzijde van mobiliteit. Samen met andere bedrijven proberen ze vaste vervoerspatronen te doorbreken. Met als doel om de bereikbaarheid van Nederland te bevorderen. Een innovatief project gericht op de infrastructuur: een nieuwe manier van ritsen door splitspijl boven de weg door Van Deuveren Traffic. Met mobiele elektronische informatieborden wordt het verkeer eerst uit elkaar gehaald om vervolgens efficiënter te kunnen invoegen. Een initiatief gericht op de auto: autodelen van Greenwheels. Autodelen zet aan tot selectiever gebruik van de auto. Nieuw is dat auto s van Greenwheels eind 2008 geopend kunnen worden met de OV-chipkaart. Een project gericht op het openbaar vervoer: Nieuwkomerkaart Waterland van Arriva. Iedere nieuwe bewoner in de regio Waterland kon tijdelijk gratis een kwartaalabonnement voor streekvervoer aanvragen. De eervolle vermelding en de winnaar Na beraadslaging was de jury eensgezind in haar oordeel dat de volgende twee initiatieven een streepje voor hebben op de andere genomineerden. Nieuwe manier van ritsen met splitspijl boven de weg - Van Deuveren Traffic (eervolle vermelding) Dit project is briljant in zijn eenvoud. Het initiatief is bedacht door de ondernemer zelf. Hij verwonderde zich over de standaard manier van ritsen, zijns inziens bestond er een veel efficiëntere manier. Maar hij zag ook in dat voor deze nieuwe manier van ritsen nieuw materieel nodig was, om weggebruikers de noodzakelijke aanwijzingen te kunnen geven. De ondernemer heeft een mobiele tekstkar ontwikkeld (DRIS) die ingezet kan worden voor deze nieuwe manier van ritsen met een splitspijl boven de weg. Dit heeft de ondernemer geheel op eigen kracht gedaan, zonder overheidssubsidie. De jury vindt zo n particulier initiatief bewonderenswaardig. De eerste bevindingen zijn bemoedigend en de jury verwacht veel van dit initiatief in de toekomst. Dit initiatief is de paperclip voor de huidige filemaatregelen. Het draagt namelijk bij aan het optimaal benutten van de weg bij wegwerkzaamheden en/of incidenten zonder de bestaande weg aan te passen. De jury vindt het verder zinvol dat de initiatiefnemer onderzoekt of dit initiatief ook succesvol ingezet kan worden bij structurele flessenhalssituaties waar het verkeer moet invoegen van drie naar twee rijstroken. Omdat dit initiatief nog niet tot volle wasdom is gekomen en haar effectiviteit nog niet in volle omvang is getoond, heeft het nieuwe ritsen het nipt verloren van de uiteindelijke winnaar. Desalniettemin: splinternieuw, simpel en origineel, en daarom een eervolle vermelding. 8 VanAnaarBeter-Prijs 2008 VanAnaarBeter-Prijs

6 HD Traffic & IQ Routes - TomTom (winnaar) Dit initiatief is volgens de jury zeer effectief, origineel en overal inzetbaar. HD Traffic & IQ Routes draagt bij aan het voorkomen en het verzachten van fileleed van weggebruikers. Weggebruikers ontvangen de meest actuele verkeersinformatie tijdens de rit en kunnen hierdoor hun reis ter plekke aanpassen. Dit komt niet alleen ten goede aan de automobilist in kwestie, ook wegbeheerders hebben hier profijt van omdat de capaciteit van het wegennet beter wordt benut. En dat is in het mobiliteitsmanagement een wezenlijk element. Tot slot De jury is zeer te spreken over de veertig initiatieven die in dit boekje staan. Samen met de twee eerdere boekjes over de VanAnaarBeter-Prijs 2006 en 2007 geeft dit een mooi overzicht van de verscheidenheid aan projecten die burgers, bedrijven en kennisinstellingen ondernemen om Nederland nu en in de toekomst bereikbaar te houden. De jury hoopt weer nieuwe initiatieven te zien bij de volgende ronde van de VanAnaarBeter-Prijs. Winnaar TomTom, HD Traffic & IQ Routes Weggebruikers worden in de auto op een gebruiksvriendelijke manier geïnformeerd en verleid om een bepaald gedrag over te nemen dat ten goede komt aan de begaanbaarheid van het wegennet. De potentie van dit instrument is daarom zeer groot. TomTom is hier zeer vooruitstrevend mee bezig en verdient daarom de prijs. Namens de jury, Leen van Dijke Voorzitter VanAnaarBeter-Prijs 2008 Dit initiatief heeft een enorm grote impact op het reisgedrag van mensen en daarmee op de files. De jury is van mening dat dynamische en betrouwbare reisinformatie op maat in de auto de toekomst is. 10 VanAnaarBeter-Prijs 2008

7 Actuele verkeersinformatie in de auto Nieuwe generatie navigatiesystemen biedt combinatie van historische en actuele route-informatie. TomTom s nieuwe HD (High Definition) Traffic service geeft weggebruikers voortdurend actuele informatie over de toestand op de weg. Een nieuwe generatie navigatiesystemen combineert deze informatie met IQ Routes technologie, die historisch gemeten gemiddelde snelheden op de gekozen route geeft. Zo kunnen weggebruikers voor vertrek de verkeerssituatie en de verwachte aankomsttijd bekijken en blijven ze tijdens de reis op de hoogte van veranderingen. Er kan worden gekozen voor de meest optimale route of zelfs voor ander vervoer, een andere vertrektijd of uitstel van de reis. De informatie is ook via het internet beschikbaar via Ilse Startpagina en de TomTom website. Achtergrond De innovatieve IQ Routes technologie is gebaseerd op werkelijk gemeten snelheden en niet statische maximumsnelheden per wegtype. Hiervoor zijn anonieme historische snelheidsprofielen van meer dan tien miljard gereden kilometer verzameld door miljoenen TomTom-gebruikers. De technologie houdt rekening met alle factoren die invloed hebben op de reistijd, zoals verkeerslichten, rotondes, steile hellingen en vluchtheuvels. Per dag groeit de database met meer dan een half miljard metingen, waardoor de route-informatie steeds nauwkeuriger wordt. Door de volledige integratie van HD Traffic en IQ Routes kunnen weggebruikers erop vertrouwen dat zij altijd de slimste route nemen, gebaseerd op gedetailleerde lokale kennis. Dit zorgt voor een efficiëntere dagelijkse planning. HD Traffic geeft informatie die veel nauwkeuriger en actueler is dan de tot nu toe beschikbare reisinformatie tijdens de rit. Hierdoor kunnen automobilisten hun route veel nauwkeuriger plannen, wat een aanzienlijke tijdsbesparing kan opleveren. Het wegennet wordt beter benut doordat automobilisten vaker kiezen voor alternatieve routes en reistijden. De automobilist heeft onderweg minder last van stress en rijdt rustiger. Het aantal incidenten en daaruit voortkomende files vermindert met als gevolg een verbeterde doorstroming en verkeersveiligheid. Toekomst Ongeveer tien procent van de verkochte navigatiesystemen beschikt op dit moment over HD Traffic. In Nederland zijn er veertigduizend gebruikers. Naar verwachting stijgt dit percentage volgend jaar verder. TomTom introduceert HD Traffic dit jaar in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Andere landen volgen in Actuele verkeerssituaties en eventuele alternatieve routes in het buitenland, zullen dan al vóór de grens bekend zijn. IQ Routes is in Europa, Canada en Verenigde Staten beschikbaar. TomTom Jury: Zeer effectief en breed toepasbaar. Dynamische en betrouwbare reisinformatie op maat in de auto is de toekomst. 12 VanAnaarBeter-Prijs 2008 VanAnaarBeter-Prijs

8 Eervolle vermelding Van Deuveren Traffic Nieuwe manier van ritsen met splitspijl boven de weg Rij-aanwijzingen op mobiele informatiepanelen versoepelen het ritsen door het verkeer te splitsen. Een Mobiel Dynamisch Rijstrook Informatiesysteem (DRIS) zet weggebruikers aan tot soepel ritsen bij ongevallen of wegwerkzaamheden. Het vrij programmeerbare informatiepaneel toont zowel teksten als symbolen en kan op bijna iedere locatie snel langs de rijbaan geplaatst worden. Boodschappen op het paneel sturen het gedrag van de weggebruiker. Bij geblokkeerde rijbanen moet het verkeer vaak van rijstrook wisselen of ritsen om te kunnen passeren. Twijfel over invoegen en irritaties over en weer verslechteren de doorstroming. De door Van Deuveren Traffic ontwikkelde DRIS ondervangt dit probleem door gebruik te maken van splitsingspijlen. Deze zijn toepasbaar in situaties waar drie of meer rijstroken beschikbaar zijn. In plaats van de volle linker rijstrook te laten ritsen met de middelste rijstrook, leiden de pijlen het verkeer op de middelste rijstrook zowel naar links als naar rechts. Het verkeer wordt hierdoor verdeeld over twee rijstroken in plaats van één. de wegen en bij afsluitingen. Sinds de jaren zestig is het bedrijf betrokken bij werkzaamheden aan de weg en bij calamiteiten. Sinds enkele jaren worden hierbij ook tekstkarren gebruikt. Een nieuwe tekstkar die kan worden ingezet is de DRIS. Het nieuwe apparaat draagt bij aan het sneller ritsen door splitsen van auto s op de beschikbare rijbanen. Duidelijke rij-instructies boven de rijbaan vereenvoudigen het proces van het ritsen. Het verkeer moet twee keer ritsen in plaats van in één keer. Eerst wordt het verkeer uit elkaar gehaald zodat het vervolgens efficiënter kan invoegen. De kans op incidenten neemt hierdoor af en de doorstroming van het verkeer verbetert. Toekomst De dynamiek van het verkeer en het belang van een vlotte doorstroming vraagt om flexibele en snel inzetbare systemen die tijdelijk ingezet kunnen worden. Permanente systemen op elke willekeurige locatie zijn te kostbaar voor wegbeheerders. Tekstkar.nl speelt in op de groeiende vraag naar betrouwbare en efficiënte systemen die tijdelijk inzetbaar zijn. Achtergrond Tekstkar.nl werkt al jarenlang samen met wegbeheerders, met name op het gebied van bestrijding van gladheid op Van Deuveren Traffic ( Jury: Een project met potentie: splinternieuw, simpel en origineel. VanAnaarBeter-Prijs

9 Genomineerd Autodelen Autodelen Deelauto te openen met OV-chipkaart. Mensen met een abonnement op Greenwheels kunnen sinds kort hun deelauto ook openen met hun OV-chipkaart. Dit maakt de deelauto een aantrekkelijke aanvulling op het openbaar vervoer. Greenwheels is hiervoor een samenwerking aangegaan met openbaarvervoersbedrijven. Naast de OV-chipkaart kunnen abonnees nog steeds gereserveerde auto s openen met de Paspartoe, de eigen chipkaart van Greenwheels. Abonnees van Greenwheels betalen een vast bedrag per maand. Daarnaast betalen ze een variabel bedrag voor het aantal gereden kilometers en de tijdsduur dat zij de auto gebruiken. Per telefoon of via de website van Greenwheels kunnen mensen auto s reserveren op een locatie naar keuze. Mensen met een Greenwheelsabonnement beschikken niet standaard over een auto, waardoor de keuze voor autogebruik zeer bewust afgewogen wordt tegen alternatieve vervoersmiddelen. Ze betalen voor het gebruik van de auto en niet voor het bezit. Dit sluit aan bij het gedachtegoed Anders Betalen voor Mobiliteit van de overheid. Achtergrond De oprichters zagen begin jaren negentig dat de deelauto, destijds in opkomst in Europa, een bijdrage kan leveren aan de oplossing van bereikbaarheidsproblemen. Het delen van auto s bespaart niet alleen kosten en parkeerruimte, het zet mensen ook aan tot selectiever autogebruik. In juni 1995 is gestart met drie auto s en drie uitgiftepunten in Rotterdam. In de jaren daarna breidde het aantal steden met uitgiftepunten van Greenwheels zich fors uit. Inmiddels staan in de veertig grootste steden Greenwheelsauto s en bij bijna alle intercity stations. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat autodelen leidt tot een reductie van twaalf tot dertig procent van de autokilometers. Het gebruik van de fiets, bus en trein stijgt met vijf tot twintig procent. Uit onderzoek naar de deelauto in de binnenstad van Amsterdam blijkt dat iedere deelauto 3,14 eigen auto s vervangt. Dat leidde in de Amsterdamse binnenstad, berucht om het tekort aan parkeerplaatsen, in 2005 tot bijna vierhonderd meer vrije parkeerplaatsen. Alleen al in Amsterdam-Centrum is er jaarlijks al een afname van bijna 2,5 miljoen autokilometer, wat betekent dat er jaarlijks 0,7 miljoen kilo minder CO 2 wordt uitgestoten. Toekomst Uitbreiding van het aantal deelauto s. Eind 2008 staan op meer dan duizend straathoeken en bij alle intercity stations in Nederland Greenwheels, die mensen kunnen openen met hun OV-chipkaart. Greenwheels Jury: De deelauto is inmiddels alom bekend en gewaardeerd en past heel goed in een beter aanbod van vervoer op maat. VanAnaarBeter-Prijs

10 Genomineerd Binnenstadservice.nl Binnenstadservice.nl Centraal distributiepunt buiten de stad voor winkeliers in het centrum. Op een locatie buiten de binnenstad laten winkeliers hun bestellingen afleveren. De vrachtwagens hoeven de stad niet in, de straten blijven verschoond van uitlaatgassen, herrie en congestie. Binnenstadservice.nl realiseert dit in Nijmegen, met inmiddels tweeënzestig aangesloten winkeliers. De locatie van Binnenstadservice is twaalf uur per etmaal bereikbaar voor aanleverend verkeer. De vrachtbrief wordt bij Binnenstadservice afgetekend. Daarna zijn er drie mogelijkheden: de goederen worden gebundeld verder vervoerd naar de binnenstad, ze worden in opslag genomen of ze worden rechtstreeks afgeleverd bij de consument. De winkeliers geven per computer de bestemming door van hun bestellingen en instructies voor controles op manco s en schade. Binnenkort krijgen ze via een website zicht op de status van leveringen en hun voorraden in het magazijn. De transportbewegingen van Binnenstadservice zijn schoon. De vrachtwagens rijden minimaal op aardgas en maken met hun gebundelde goederen in de ochtenduren twee rondes door de binnenstad. In de middaguren worden de goederen per transportfiets vervoerd. Achtergrond Doordat winkels de laatste jaren steeds minder op voorraad hebben en een groter assortiment hebben, is het aantal leveringen fors gestegen. Verruimde venstertijden en inefficiënt gebruik van vrachtritten dragen bij aan de congestie die hierdoor in de binnensteden ontstaat. Winkeliers hebben op grond van deze situatie ieder voor de eigen winkel een optimale logistiek ontwikkeld. Het resultaat van optimale logistieke oplossingen van individuele winkeliers leidt echter tot een slecht resultaat voor de binnenstad in zijn geheel. Veel kleine leveringen van verschillende leveranciers leiden tot heel veel vervoersbewegingen. Dit is een probleem dat al jarenlang besproken wordt in Nederland, zowel in de transportwereld als in de binnensteden zelf. De lokale en provinciale overheden en het ministerie van Verkeer en Waterstaat ondersteunen Binnenstadservice.nl vanwege het maatschappelijk rendement. Deze manier van binnenstaddistributie wordt als heel kansrijk gezien voor andere steden in Nederland. Verbeterde doorstroming naar de stad en minder congestie in de binnenstad. Transportverkeer komt de binnenstad niet meer in doordat de goederen buiten de binnenstad en buiten de venstertijden afgeleverd kunnen worden. Toekomst Het streven is om aan het einde van het eerste jaar minstens honderd winkeliers in Nijmegen aangesloten te hebben. Binnenstadservice.nl krijgt inmiddels ondersteuning van de landelijke stichting Eco2city, die als doelstelling heeft dergelijke initiatieven ook in andere steden van de grond te krijgen. De stichting werkt met franchiseovereenkomsten en stelt het automatiseringssysteem voor de distributie ter beschikking. Binnenstadservice.nl Nijmegen i.s.m. winkeliers en overheid Jury: Sympathiek project met (verwacht) effect op een kansrijke locatie. VanAnaarBeter-Prijs

11 Genomineerd Campagne Tijdreizen en de TijdReisPlanner Campagne Tijdreizen en de TijdReisPlanner Reizigers boeken tijdwinst door vergelijking alternatieve routes en vervoer. Win reistijd in Haaglanden door slim te kiezen. Met deze slogan verleidt een communicatiecampagne van het Stadsgewest Haaglanden mensen om te gaan TijdReizen, oftewel bewuste vervoerkeuzes te maken. Op de website staat een multimodale TijdReisPlanner voor het Stadsgewest Haaglanden. Daarnaast geeft de website algemene informatie en nieuws over het verkeer en vervoer in Haaglanden. De reisplanner geeft binnen enkele seconden drie routes weer: per fiets, per auto en per openbaar vervoer. Actuele informatie over de situatie langs de routes is hierin verwerkt. Het aantal geschatte reisminuten staat erbij, zodat mensen het vervoermiddel kunnen kiezen waarmee ze de minste tijd kwijt zijn. De begeleidende mediacampagne doordringt mensen hiervan: Vrije tijd is kostbaar. Elke minuut die we verliezen aan files en vertragingen is er één teveel. In verschillende communicatieronden is de TijdReisPlanner onder de aandacht gebracht, meestal gekoppeld aan een concreet project of een specifiek voordeel van de fiets of het openbaar vervoer. Hiervoor zijn onder andere posters in abri s gebruikt, advertenties in kranten, bill boards op uitvalswegen, advertenties op bussen en trams en advertenties op internet. Daarnaast zijn evenementen georganiseerd waarbij de boodschap en de website onder de aandacht werden gebracht. Op een van deze evenementen hebben bekende Haaglanders een race met fiets, auto en tram gehouden. Achtergrond Veel mensen pakken de auto voor relatief korte afstanden. Binnen de stadsregio zijn er voldoende alternatieven, maar ook daar nemen mensen vaak de auto. Vaak is de fiets of het openbaar vervoer sneller dan de auto. De campagne is gestart om mensen bewust te maken van deze alternatieven en te verleiden de auto vaker te laten staan. Na een Europese aanbesteding is bureau BVH Dienstencommunicatie uitgekozen om de campagne uit te voeren. Ongeveer tienduizend mensen per maand bezoeken de website Dit aantal wisselt sterk per dag en per week. Maandelijks komen er reacties binnen van mensen die de TijdReisPlanner gebruikt hebben. Het verwachte effect is dat gebruikers fiets, auto en openbaar vervoer afwisselen. Dit levert een positieve bijdrage aan de bereikbaarheid van Haaglanden. Toekomst Toevoeging van extra applicaties op de website, zoals het aanbieden van meerdere alternatieven voor het openbaar vervoer en het gemakkelijker beschikbaar maken van informatie over P+R en parkeren bij het reisadvies. Daarnaast zal TijdReizen begin 2009 meedoen aan een proef genaamd persoonlijk reisadvies. Medio februari 2009 ontvangen vijfduizend mensen die net zijn verhuisd in Haaglanden een probeeraanbod van de OV-bedrijven. Vaak vindt er na een verhuizing opnieuw een oriëntatie plaats op vervoermogelijkheden. Tot slot wordt de uitbreiding naar een groter gebied bijvoorbeeld naar provinciaal niveau onderzocht. Stadsgewest Haaglanden i.s.m. Vialis, Falkplan en BVH Dienstencommunicatie Jury: Goed voorbeeldproject. Deze multimodale reisplanner speelt in op de belangrijkste drijfveer bij veel reizigers: reistijdwinst. VanAnaarBeter-Prijs

12 Genomineerd Destination Work-pas bij het AMC Destination Work-pas bij het AMC AMC stimuleert nieuwe werknemers gebruik te maken van openbaar vervoer. Het succes van de Zuidoostpas (2005) was voor het AMC aanleiding om de reiskostenvergoeding te verhogen naar vijfenzeventig porcent en nieuwe medewerkers te stimuleren om met het openbaar vervoer naar hun werk te komen. Met de Destination Work-pas kunnen zij twee maanden kosteloos het OV uitproberen en zo kennismaken met het complete vervoersaanbod op hun woon-werktraject. Bovendien krijgen zij een persoonlijk reisadvies van deur-tot-deur, toegespitst op de nieuwe woon-werksituatie. Het ideale moment voor verandering van reisgedrag is wanneer werknemers van baan veranderen en op een nieuwe locatie komen te werken. Ingesleten vervoerspatronen kunnen zij loslaten. Bij de heroverweging spelen factoren als de route en het risico op files een rol, maar ook het bestaan van OV-voorzieningen, de duur en de kosten van de reis en het al dan niet voor handen zijn van parkeergelegenheid. In samenwerking met Verkeer.advies zet het AMC nieuwe werknemers aan om voor het openbaar vervoer te kiezen. Niet door beperking van faciliteiten of vergoedingen, maar door verruiming van de mogelijkheden. Achtergrond Voor werkgevers heeft dit initiatief van Verkeer.advies, een dienst van de Provincie Noord-Holland, Stadsregio Amsterdam en Kamer van Koophandel Amsterdam, een aantal voordelen. Het sluit aan op maatschappelijk verantwoord ondernemen, past binnen een goed personeelsbeleid en vergt een minimum aan inspanning van de werkgever en de werknemer. De inspanning van (in dit geval) het AMC blijft beperkt tot het uitreiken van een brochure en het doorgeven van namen en adressen. Verkeer.advies neemt de uitvoering ter hand, stuurt nieuwe werknemers een persoonlijk reisadvies en biedt ze de Destination Work-pas aan. Negentig procent van alle nieuwe medewerkers maakt vervolgens gebruik van de kaart, waarvoor zij hun reiskostenvergoeding inleveren. Verkeer.advies heeft als doelstelling werkgevers en werknemers te verleiden tot filevriendelijke alternatieven in het woon-werkverkeer, met name tijdens de ochtenden avondspits. Acht van de tien nieuwe medewerkers met auto gaat in op het aanbod van de Destination Work-pas. Hiervan blijft bijna de helft na afloop van de proefperiode van twee maanden gebruikmaken van het openbaar vervoer. Voor de regio Amsterdam betekent dit een verbetering van de bereikbaarheid en de doorstroming, en een vermindering van files. Voor het AMC levert de mobiliteitspas een verbetering op van de locatiebereikbaarheid. Verder wijzen de resultaten erop dat Destination Work ruimschoots voldoet aan de doelstellingen van de Taskforce Mobililiteits Management om het autogebruik in de spits met vijf procent te reduceren. Toekomst In 2009 wordt Destination Work bij meerdere organisaties geïmplementeerd. Verkeer.advies i.s.m. AMC Amsterdam Jury: We geloven in dit concept. De focus op nieuwe medewerkers is veelbelovend. VanAnaarBeter-Prijs

13 Genomineerd Havenshuttle Havenshuttle Goederenvervoer tussen terminals op de Maasvlakte niet over de weg, maar via het spoor. Een nieuwe spoorlijn verbindt de ECT Delta Terminal(s) en de nieuwe Euromax terminal met het Rail Service Center Waalhaven. De goederentrein rijdt deze afstand van veertig kilometer gemakkelijk binnen een uur, wat in veel gevallen sneller is dan vrachtvervoer tijdens de spits op de A15. Vrachtwagens hoeven niet meer naar de Delta Terminal, waardoor vervoerders ongeveer drie uur tijdwinst boeken. De shuttle heeft een capaciteit van 880 teu (twintig voets container) per week, gelijk verdeeld over import en export. De afhandeling aan de terminal gaat dag en nacht door en verloopt snel: binnen een kwartier kan een vrachtwagen de lading overnemen en direct de A4 opdraaien. Hiermee wordt de A15 vermeden. Achtergrond Vervoerders kampen met congestieproblemen bij terminals op de Maasvlakte. Over twee jaar begint het groot onderhoud aan de A15, de belangrijkste toegangsweg tot de Maasvlakte, waardoor de verkeershinder nog verder zal toenemen. Door de werkzaamheden vermindert de gemiddelde capaciteit van de snelweg tussen 2010 en 2015/16 met twintig procent. De bouw van een aantal nieuwe centrales op de Maasvlakte en de aanleg van de Tweede Maasvlakte zorgen voor een grotere verkeersvraag. Het project is in korte tijd opgezet, zonder subsidies en geheel commercieel, om in volle operatie te zijn voordat de grote problemen op de A15 beginnen. Dagelijks worden er nu veertig tot vijftig containers met de shuttle vervoerd, in plaats van met een vrachtwagen. Naast het verminderd aantal voertuigbewegingen op de A15, wordt hierdoor ook de terminal minder belast. Bij het huidige volume, uitgaande van volle vrachtwagens (wat in de praktijk vaak anders is), levert dit een besparing per rit op van tachtig vrachtwagenkilometer en een tijdwinst van drieënhalf uur. Gemiddeld levert dit een besparing op van zesentwintig liter diesel. Uitgaande van genoemd dagvolume betekent dit een besparing op weekbasis van 7400 liter diesel en 825 manuur. Toekomst Uitbreiding van het aantal shuttles naar minimaal drie op trajecten in en rond Rotterdam, waaronder het traject Maasvlakte-RSC/RCT en naar Moerdijk. Het gaat hierbij onder meer om de aan- en afvoer van deelvolumes voor internationale treinen die geen slot hebben op de terminals, waardoor een groot gedeelte van hun volume tot nu toe per vrachtwagen omgereden wordt. Grondslag voor alle shuttles is het terugdringen van congestie en besparing op vrachtwagenkilometers. GTO i.s.m. ECT Delta Terminal(s), Euromax, Pernis Combi Terminal, RSC waalhaven, Rotterdam Rail Feeding, DPMC wagoncare Jury: Een stoutmoedig en risicovol initiatief op de juiste plek en op het juiste moment. VanAnaarBeter-Prijs

14 Genomineerd Nederland Bereikbaar Nederland Bereikbaar groep stimuleert actieve rol van vraagzijde. Nederland Bereikbaar is een initiatiefgroep die verkeersdeelnemers bewust wil maken van de belangrijke rol die zij kunnen spelen bij het terugdringen van files. De initiatiefgroep agendeert dit thema en stimuleert werkgevers en werknemers een actieve rol te spelen en niet langer te berusten in de onvermijdelijkheid van de file. Ze roept iedereen op om reis- en gedragspatronen met betrekking tot wonen, werken en recreëren te herijken. Een eerste hoogtepunt was de Nationale Filevrije Dag op 9 oktober Ondersteund door een grootschalige mediacampagne werden werknemers gemotiveerd op die dag de spits te mijden. Achtergrond Mobiliteit is steeds meer dé bepalende factor voor het functioneren van de samenleving. De vraag naar mobiliteit stijgt voortdurend en concentreert zich in de spitsuren. Elke werkdag sluiten Nederlanders zich aan in de file of staan opeengepakt in trein en bus. Tot nu toe is de meeste aandacht uitgegaan naar de aanbodzijde van de mobiliteit: het steeds verder verbeteren en uitbreiden van het wegennet en het spoor. Desondanks staan er steeds langere files en is het openbaar vervoer overvol. Regulering van de vraag naar mobiliteit zonder aanpassing van verplaatsingspatronen leidt blijkbaar niet tot voldoende effect. De aanbodgerichte benadering leidt er bovendien toe dat verkeersdeelnemers het als een probleem van de overheid beschouwen en wachten tot die maatregelen treft. Om oplossingen te vinden voor de toekomst is het essentieel meer oog te hebben voor de vraagzijde en voor de mechanismen die de vraag naar mobiliteit bepalen. Nieuwe patronen van reizen en werken zullen ontstaan, met als gevolg een betere doorstroming en een bereikbaar Nederland. Wanneer tien procent van de (auto)mobilisten die normaal gesproken in de spits reizen hun gedrag aanpast, levert dat een goede doorstroming op en zullen de files tijdens spitsuren tot het verleden behoren. Toekomst Na de Nationale Filevrije Dag is Nederland Bereikbaar verder gegaan als stichting, met als doel de trend naar het nieuwe reizen te versnellen en te faciliteren. Nederland Bereikbaar zal naast communicatieplatform ook fungeren als denktank, waarin thema s aan de orde komen die aansluiten bij trends en toekomstbeelden van reizen en werken in Nederland. Het platform zal initiatieven nemen voor pilots met concrete faciliteiten en bijdragen aan de verspreiding van succesvolle experimenten en innovaties. ANWB, NS en Rabobank Jury: Dit initiatief haakt in op de grootste kansen voor de fileaanpak: bij de bedrijven zelf, bij het woon-werkverkeer. VanAnaarBeter-Prijs

15 Genomineerd Nieuwkomerkaart Waterland Nieuwkomerkaart Waterland Nieuwe bewoners kunnen drie maanden lang gratis kennismaken met het streekvervoer. Arriva Waterland stelde nieuwe bewoners van de regio Waterland in de gelegenheid om een gratis kwartaalabonnement voor het streekvervoer aan te vragen. Met deze Nieuwkomerkaart konden ze drie maanden lang kennismaken met de Arrivabuslijnen in Waterland, de GVBlijnen in Amsterdam en de OV-fiets in heel Nederland. Vanaf januari 2007 nodigde de gemeente de nieuwkomers uit om een kaart aan te vragen via internet. Later kon de kaart ook worden aangevraagd bij het loket van Arriva in Purmerend, omdat niet alle nieuwe bewoners (direct) toegang tot internet hebben. Achtergrond Een verhuizing of een nieuw werkadres is een goede aanleiding om gewoontegedrag te doorbreken. Arriva Waterland is ervan overtuigd dat nieuwkomers met de bus blijven reizen als ze eenmaal kennisgemaakt hebben met het snelle busvervoer in deze filegevoelige regio. Weggebruikers kregen een goed OV-alternatief aangeboden voor de congestiegevoelige A7, A8, A10, N235 en N247 van en naar Amsterdam. Het OV in Waterland rijdt zeer frequent en heeft een ruime capaciteit. Bij drukte op de weg rijden de bussen voor een belangrijk deel over vrije rijbanen. De reistijd met de bus op deze trajecten is vijftig procent korter dan de reistijd met de auto. Het experiment liep van augustus tot en met december Iedereen die in deze periode naar Waterland verhuisde, kon de kaart aanvragen. Van de bijna achtduizend nieuwkomers heeft bijna vijfendertig procent een kaart aangevraagd. Voor vijftien procent daarvan was dat een eerste kennismaking met het openbaar vervoer. Een substantieel deel van de nieuwe OV-reizigers blijft het openbaar vervoer gebruiken: eenendertig procent van de reizigers die al met het OV reisde en achtendertig procent van de reizigers die voorheen de auto gebruikte voor woon-werkverkeer. Van deze laatste groep gebruikt drieënzestig procent na afloop van het experiment het openbaar vervoer om in Amsterdam te gaan winkelen. Toekomst Arriva bekijkt samen met de Stadsregio Amsterdam hoe bestaande inwoners van Waterland ook een beperkte tijd gratis met het OV kunnen reizen. Als dit succesvol verloopt, kan het experiment op meerdere locaties in Nederland worden uitgevoerd. Arriva Nederland i.s.m. Gemeentelijk Vervoer Bedrijf, stichting OV-fiets, Waterlandgemeenten, Stadsregio Amsterdam en Ministerie van Verkeer en Waterstaat Jury: Vervoerders krijgen een financiële stimulans om maatschappelijk effect te bewerkstelligen. Een mooi win-win project. VanAnaarBeter-Prijs

16 Categorie Auto VanAnaarBeter-Prijs 2008 Internetradio voor weggebruikers Files vermijden door 24 uur per dag actuele verkeersinformatie via het web. Autobaanradio.nl is een live radiozender die 24 uur per dag via internet actuele weers- en verkeersinformatie uitzendt voor automobilisten, vrachtwagenchauffeurs en transportondernemingen. Ambassadeurs op de weg geven tips over drukke knooppunten en alternatieve routes voor vrachtverkeer. Ook luisteraars kunnen informatie over actuele verkeerssituaties doorgeven waarop diverse partijen direct kunnen inspelen. Travelcard met OV module Een pas voor tanken en Openbaar Vervoer Kaart maakt de afwisseling tussen auto en OV aantrekkelijker. Met de Travelcard kunnen zakelijke reizigers niet alleen tanken, maar ook gebruik maken van trein, taxi, P+R en de OV-fiets. Dit verlaagt de drempel voor automobilisten om met het openbaar vervoer te reizen. Op basis van actueel reisadvies van Mobility Mixx kunnen ze hun mobiliteitskeuze maken, afhankelijk van hun bestemming en de drukte op de weg. De website geeft aanvullende informatie over het laatste transportnieuws, programma-informatie en links naar gerelateerde websites. Het aantal luisteraars stijgt sinds de start op 1 september 2008 snel, mede door de combinatie van interactief gebruik en het uitzenden van muziek voor truckers. Door 24 uur per dag actuele verkeersinformatie uit te zenden, kunnen weggebruikers beter voorbereid op weg. Weggebruikers kunnen op basis van de informatie de beste alternatieve route kiezen, wat een dempend effect heeft op filevorming. Volgens Travelcard zou negenendertig procent van de zakelijke autorijders tweeduizend kilometer per jaar met de trein reizen als ze de nieuwe kaart zouden krijgen. Voor het totaal aantal zakelijke rijders zou dat een vermindering betekenen van honderden miljoenen zakelijke kilometer per jaar. Travelcard Nederland BV Autobaanradio.nl VanAnaarBeter-Prijs

17 Categorie Fiets VanAnaarBeter-Prijs 2008 Bezorging biologische groenten per transportfiets Fietskilometers vervangen vrachtwagenkilometers. Koeriers bezorgen per transportfiets biologische groentepakketten bij klanten van een tuinderij in Groesbeek. Dit komt voort uit het idee dat het tegenstrijdig is om biologisch geteelde groenten te bezorgen met vervuilende vervoermiddelen die congestie veroorzaken. Fietsdiensten.nl bezorgde al bij een aantal eigen klanten biologische producten, waaronder pakketten van tuinderij t Spoor in Groesbeek. In overleg met de tuinderij is besloten te proberen bij alle klanten in Nijmegen de groentepakketten per transportfiets te bezorgen. Om dit te financieren en klanten te informeren wordt een nieuwsbrief verspreid, Het Groene Blaadje, waarin andere duurzame ondernemingen kunnen adverteren. Zo ondersteunen zij de bezorging per transportfiets en wordt duurzame economie in het algemeen onder de aandacht gebracht. De transportfietsen bezorgen wekelijks ongeveer duizend kilo groenten aan huis, waarmee ongeveer tweehonderd autokilometer in de stad worden vervangen. Vele vrachtwagenkilometers worden bespaard doordat de groenten streekproducten zijn uit de directe omgeving van Nijmegen. Met belgerinkel naar de winkel Campagne stimuleert gebruik van de fiets in de binnenstad. Om meer mensen te stimuleren met de fiets naar de binnenstad te gaan, is de succesvolle Belgische campagne Met belgerinkel naar de winkel ook in Nederland gevoerd. Wie van mei tot en met juni op de fiets boodschappen doet in de deelnemende gemeenten en winkels maakt kans op prijzen. Zestien Utrechtse en Gelderse gemeenten deden in 2008 mee, samen met veertienhonderd winkeliers en elfduizend fietsende deelnemers. In totaal hebben de deelnemers kilometer afgelegd, dat is ruim vijf keer de wereld rond. De campagne versterkt het positieve imago van de fietser, zorgt ervoor dat er meer wordt gefietst en verbetert de verkeersdoorstroming. Bovendien doen fietsende klanten vaker dichtbij huis boodschappen, waardoor ook het aantal autoritten naar andere plaatsen vermindert. IVN Consulentschap Utrecht Fietsdiensten.nl VanAnaarBeter-Prijs

18 Pakketvervoer per fiets Fietskoeriers vervangen bestelauto s. Veel binnensteden slibben dicht door de grote aantallen auto s, bestelbusjes en vrachtauto s. Bedrijven zetten voor de bezorging van kleine pakketten en documenten vaak autokoeriersdiensten in. De autokoeriers maken door het geringe aantal af te leveren pakketten vaak inefficiënte ritten en ze belemmeren de doorstroming. Een alternatief hiervoor zijn de fietskoeriersdiensten, die al sinds 1994 actief zijn in Nederland. Er zijn inmiddels in ongeveer twintig Nederlandse steden al bijna veertig fietskoeriersbedrijven. Bij overslagdepots aan de rand van een aantal steden nemen fietskoeriers pakketten over van autokoeriers voor het vervoer naar de binnenstad. Bedrijven en particulieren kunnen de dichtstbijzijnde fietskoerier vinden op Categorie Goederendistributie VanAnaarBeter-Prijs 2008 De fietskoeriersbedrijven rijden samen ongeveer 1,6 miljoen kilometer per jaar ter vervanging van autokilometers, met name in de stad. Minder auto s op de weg verbetert de doorstroming van het verkeer. Fietskoeriers veroorzaken geen uitstoot van schadelijke stoffen en geen geluids-, stank- en parkeeroverlast. Fietsdiensten.nl en alle fietskoeriers in Nederland 34 VanAnaarBeter-Prijs 2008

19 Dagranddistributie met stille vrachtwagens Bevoorrading van winkels met geluidsarme voertuigen buiten de spits. Hervorming logistiek proces Goede planning en beter inzicht in logistiek proces leidt tot meer gebruik van binnenvaart en trein. Implementatie van automatisch routeplansysteem Afschaffen van handmatige planning maakt transport efficiënter. Modal shift in Limburgs afvalvervoer Eigen spooraansluiting van Essent Milieu maakt afvalvervoer via het spoor mogelijk. Winkels zijn de laatste jaren steeds afhankelijker geworden van dagelijkse bevoorrading: hun assortiment is sterk gegroeid en ze hebben minder producten op voorraad. Tegelijkertijd zijn de winkeltijden verruimd. In combinatie met de toenemende drukte op de wegen betekent dit dat vervoerders vroeg in de morgen of laat op de avond moeten bevoorraden. Om overlast te beperken heeft VROM in 1998 een toegestaan geluidsniveau vastgesteld - waar geen enkele vrachtwagen aan voldeed. SenterNovem heeft vervolgens in opdracht van drie betrokken ministeries geluidsarme vrachtwagens ontwikkeld, in het PIEKprogramma. Albert Heijn, één van de deelnemers aan dit programma, heeft dit snel opgepakt, inmiddels voldoet de helft van het vrachtwagenpark aan de PIEKstandaard. In de pilotfase werd op drie locaties de rittijd van drie uur teruggebracht naar een uur en een kwartier. Een tijdwinst, brandstofwinst, CO 2 -reductie en verbetering van de luchtkwaliteit van zestig procent. SenterNovem i.s.m. Albert Heijn e.a. Samsung heeft het in-land logistieke proces drastisch gewijzigd waardoor er meer goederen per trein en binnenvaart vervoerd worden, in plaats van over de weg. In het nieuwe model is het aantal partijen dat met elkaar over het transport communiceert teruggebracht van vier naar twee. Nu communiceert één team in de Control Tower direct met de Barge Terminal Tilburg, die de transporten op basis van de planning verder organiseert. Hierdoor is er meer flexibiliteit en duidelijkheid over de verdeling van transporten. Wegtransporten zijn sneller, maar binnenvaart en trein zijn betrouwbaarder en 24 uur per dag inzetbaar, zeven dagen per week. Goed plannen zorgt ervoor dat multimodaal transport bijna net zo snel verloopt als trucktransport. Voorheen ging ongeveer vijftig procent van de containers van de Rotterdamse haven per binnenvaart naar Tilburg, twintig procent per trein en dertig procent over de weg. Naar verwachting zal met de nieuwe opzet het aantal wegtransporten richting Tilburg het eerste jaar verminderen met twintig procent. Door het verruimen van de openingstijden van het warehouse kunnen eventuele wegtransporten buiten de spitsuren rijden. Dobbe Transport implementeerde in 2007 vanwege de groei van het bedrijf een volledig automatische ritplanner (Ortec Transport en Distributie). Dit planningssysteem zorgt voor een real-time planning (op ieder moment van de dag) zonder emoties en aannames over welke vrachtwagen het beste voor een bepaalde lading kan worden ingezet. De planners krijgen met het nieuwe systeem een meer controlerende en begeleidende rol. Het afschaffen van de handmatige planning vermindert het aantal lege kilometers (en dus het brandstofverbruik) en verbetert de bezettings- en beladingsgraad. Het afgelopen jaar leverde het systeem een besparing op van honderdtwintigduizend kilometer. Dobbe Transport BV Bij het overslagstation in Maastricht heeft Essent Milieu een eigen spooraansluiting gerealiseerd. Sinds begin dit jaar vertrekt hier dagelijks een trein met eenentwintig afvalcontainers naar de verbrandingsinstallaties in Wijster of Moerdijk. Tot die tijd werd het afval volledig over de weg vervoerd. De verlenging van het verwerkingscontract voor huishoudelijk afval en het reactiveren van de stamlijn van industrieterrein Beatrixhaven maakten een investering haalbaar om afval via het spoor te vervoeren. Jaarlijks vervoert Essent Milieu nu vanuit Maastricht vijftigduizend ton afval per trein, voorheen waren hiervoor ongeveer tweeduizend vrachtwagens nodig. Sinds half september 2008 rijdt de trein over vrijwel het gehele traject met elektrische tractie. Essent Milieu BV Samsung Electronics Europe Logistics BV, i.s.m. Barge Terminal Tilburg en DHL 36 VanAnaarBeter-Prijs 2008 VanAnaarBeter-Prijs

20 Omo en Robijn Klein & Krachtig Door kleinere verpakkingen zijn er minder vrachtwagens nodig. Unilever heeft voor de wasmiddelen Omo en Robijn een extra krachtige variant ontwikkeld: Klein & Krachtig. De nieuwe wasmiddelen zijn twee maal zo geconcentreerd als bestaande wasmiddelen waardoor de helft minder water nodig is, de helft minder verpakkingsvolume en de helft minder vrachtwagens. Het wasresultaat blijft bij gebruik van een lagere dosering Klein & Krachtig gelijk doordat dezelfde hoeveelheid ingrediënten in de was terechtkomt. Voor hetzelfde aantal wasbeurten volstaat een veel kleinere fles, waardoor er meer flessen op een pallet passen en er minder vrachtwagens nodig zijn. Vanaf februari tot en met augustus 2008 waren er zesduizend minder pallets nodig, waardoor er 183 vrachtwagens minder zijn ingezet. Dit betekent in een periode van bijna zeven maanden een besparing op de kilometrage van bijna kilometer. Unilever Optimalisatie bezorgingen Nieuw laadsysteem en nachtelijk rijden vervangen ritten tijdens de spits. Elektronicaconcern BCC heeft een speciale oplegger met drie wissellaadbakken laten construeren waarmee goederen s nachts van Schiphol naar Best worden gereden. Op deze hub bij Eindhoven nemen klaarstaande distributieauto s elk een bak over om de goederen bij particulieren in het zuiden te bezorgen. Tot oktober 2007 reed BCC overdag met drie vrachtwagens de A2 af naar het zuiden, steevast in de file. Alle bezorgingen werden overdag met reguliere trucks vanuit Schiphol gedaan, zelfs naar Limburg en Brabant. In de nieuwe situatie rijden de drie wissellaadbakken met retourartikelen en afval s nachts weer terug naar Schiphol. Door de nachtelijke ritten draagt BCC niet meer bij aan de filevorming overdag op de A2. Bovendien vervangt een rit met het nieuwe wissellaadbakkensysteem drie ritten uit het oude systeem. Hierdoor is het aantal kilometer per klant afgenomen met gemiddeld 1,9 kilometer en de CO 2 -uitstoot met zestien procent per jaar. Categorie Infrastructuur VanAnaarBeter-Prijs 2008 BCC 38 VanAnaarBeter-Prijs 2008