Stadsregio Amsterdam. Stadsregio Arnhem Nijmegen De stadsregio s in beeld. Samenwerkingsverband Regio Eindhoven. Stadsgewest Haaglanden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stadsregio Amsterdam. Stadsregio Arnhem Nijmegen De stadsregio s in beeld. Samenwerkingsverband Regio Eindhoven. Stadsgewest Haaglanden"

Transcriptie

1 Stadsregio Amsterdam Stadsregio Arnhem Nijmegen De stadsregio s in beeld Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Stadsgewest Haaglanden Stadsregio Parkstad Limburg Stadsregio Rotterdam Regio Twente Dit is een gezamenlijke uitgave van de acht stadsregio s Januari 2010 Bestuur Regio Utrecht

2 De stadsregio's Inhoud in beeld De stadsregio s in beeld 3 De acht stadsregio s 5 Stadsregio Amsterdam 6 Stadsregio Arnhem Nijmegen 8 Stadsregio s in vogelvlucht 10 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) 12 Stadsgewest Haaglanden 14 Stadsregio Parkstad Limburg 16 In Nederland opereren acht stadsregio s met eigen taken, bevoegdheden en budgetten. Dit zijn de acht belangrijkste stedelijke gebieden met in totaal 112 gemeenten en 6,5 miljoen inwoners. Binnen de stadsregio s werken de gemeenten met elkaar samen aan de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Belangrijke thema s zijn ruimte, verkeer, wonen, werken, milieu en jeugdzorg. Anno 2010 is regionale samenwerking een ingeburgerd begrip. Stadsregio Rotterdam 18 Regio Twente 20 Bestuur Regio Utrecht 22 Colofon De stadsregio s bestaan eigenlijk al sinds 1995, toen de Kaderwet Bestuur in verandering werd vastgesteld. Sinds die tijd hebben verschillende evaluaties duidelijk gemaakt dat de samenwerking op regionaal niveau breed wordt gedragen. In de huidige vorm bestaan de stadsregio s sinds Vanaf dat jaar ligt de regionale samenwerking vast in de Wet gemeenschappelijke regelingen plus (Wgr-plus). Acht stadsregio s De acht stadsregio s in ons land zijn: Stadsregio Amsterdam Stadsregio Arnhem Nijmegen Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) Stadsgewest Haaglanden Stadsregio Parkstad Limburg Stadsregio Rotterdam Regio Twente Bestuur Regio Utrecht (BRU) Verlengd lokaal bestuur Elke stadsregio kent een bestuurlijke en ambtelijke organisatie. Het bestuur bestaat uit een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Bij de stadsregio s is sprake van verlengd lokaal bestuur. Dit wil zeggen dat de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten uit hun midden de leden van de regioraad aanwijzen. In die raad zitten burgemeesters, wethouders en gemeenteraadsleden. Dit is een gezamenlijke uitgave van de acht stadsregio s. Vormgeving Ontwerpbureau NEO, Velp Fotografie Luuk van der Lee, Maarten van Loosbroek, Paul Lunenburg, Ron Moes, Patrick Post/ Hollandse Hoogte, Maarten van de Velde, Kees Verhulst, Ton van Vliet/Hollandse Hoogte, Sicco van Grieken, Keke Keukelaar (portret Wolfsen), Erik van 't Woud/Photosteron, e.a. Druk Drukkerij Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam Uitgave Januari

3 De acht stadsregio's De samenstelling van de raad en het aantal bestuurs- en raadsleden verschillen per regio. Dat komt omdat iedere regio in de gemeenschappelijke regeling zelf bepaalt hoeveel leden in het algemeen bestuur worden aangewezen. Zo kan een evenwichtige vertegenwoordiging worden bereikt, gelet op de verschillen in inwonersaantal. Uit het algemeen bestuur stellen de regio s een dagelijks bestuur samen. De leden hiervan hebben elk een eigen portefeuille. De voorzitter is doorgaans de burgemeester van de grootste gemeente ( de centrumstad ); uitzondering is de Stadsregio Arnhem Nijmegen (en in 2010 ook Parkstad Limburg) waar een voorzitter van buitenaf is aangesteld. Behoefte aan samenwerking In 2009 is het rapport De Stille Kracht over de noodzaak van de stadsregio s verschenen. Dit rapport is in opdracht van de VNG opgesteld door de Commissie Toekomst Stadsregionale Samenwerking onder leiding van Ed Nijpels, oud-minister en oud-commissaris der Koningin. Deze commissie concludeert dat er in Nederland een onontkoombare behoefte is aan samenwerking via de stadsregio s. De stadsregio s leveren prima werk in een lastig politiek klimaat. De samenwerking tussen gemeenten levert duidelijk resultaat en moet met kracht worden voortgezet. De samenwerkende gemeenten beschouwen de stadsregio als hun eigen organisatie, waar mensen werken met gevoel voor verlengd lokaal bestuur. De meerwaarde van de stadsregio wordt door bestuurders van de in de regio samenwerkende gemeenten en maatschappelijke organisaties breed onderschreven. Regionale samenwerking functioneert goed en levert aantoonbare resultaten op. Dat komt niet in de laatste plaats doordat op een van de belangrijkste wettelijke taken - verkeer en vervoer - de samenwerking en uitvoering aantoonbare meerwaarde oplevert. Taken De samenwerking tussen gemeenten in stadregio s betreft in elk geval de volgende wettelijke taken: Verkeer en (openbaar) vervoer Werken Wonen Daarnaast werken de stadsregio's samen op het gebied van ruimtelijke ordening. Enkele stadsregio s zijn ook actief op andere beleidsgebieden zoals jeugdzorg, gezondheid, veiligheid en milieu. De Wgrplus biedt, naast de gemeenschappelijke basis voor de samenwerking, ook ruimte voor de regionale verschillen. En die zijn er natuurlijk ook. Denk aan de verschillende sociaal-economische achtergronden, de omvang en de aantallen inwoners. Vrijwel elke stadsregio ontwikkelt beleid dat is toegespitst op specifieke thema s binnen de eigen gebiedsgrenzen. Meer informatie over de plannen en ambities per stadsregio kunt u vinden op de volgende pagina s. Stadsregio Amsterdam Stadsregio Arnhem Nijmegen Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Stadsgewest Haaglanden Stadsregio Parkstad Limburg Job Cohen Jaap Modder Rob van Gijzel Jozias van Aartsen Toine Gresel Stadsregio Rotterdam Ahmed Aboutaleb Regio Twente Peter den Oudsten Bestuur Regio Utrecht Aleid Wolfsen 4 5

4 Stadsregio Amsterdam Zestien gemeenten samen voor bereikbaarheid, leefbaarheid, en economische ontwikkeling Regionale samenwerking is noodzakelijk om te komen tot goede oplossingen voor steeds ingewikkelder wordende vraagstukken op het gebied van ruimtelijke en economische ontwikkeling, de woningmarkt, mobiliteit en jeugdzorg. Om op de genoemde issues tot een regionale aanpak te komen, werken de gemeenten in de regio Amsterdam al vele jaren succesvol samen. Het hart van de Metropoolregio Amsterdam De zestien gemeenten die samen de Stadsregio Amsterdam vormen, liggen in het hart van een groter gebied: de Metropoolregio Amsterdam. Dit gebied beslaat km 2 en er wonen en werken zo n 2,5 miljoen mensen. De Metropoolregio heeft een sterke internationale positie door onder andere de aanwezigheid van Schiphol, de zeehavens, diverse opleidingsinstituten en hoofdkantoren van financiële en zakelijke dienstverleners. De combinatie van deze stedelijke dynamiek en de historische binnensteden, cultuur, het open landschap met water en de nabijheid van de kust maken de regio tot een aantrekkelijk gebied om te wonen, werken en leven. Het gebied trekt veel jongeren, hoger opgeleiden, toeristen en (inter)nationale bedrijven aan. Stadsregio Amsterdam streeft naar verdere verbetering van bereikbaarheid in de metropoolregio en een goede ruimtelijke en economische ontwikkeling. Samen werken aan metropolitane bereikbaarheid en ruimtelijke en economische ontwikkeling De afgelopen jaren heeft de goede samenwerking tussen gemeenten in de stadsregio onder meer geleid tot sterke verbeteringen van de bereikbaarheid door de voorbereidingen, aanleg en verbetering van wegen, bruggen, OV-verbindingen en de realisatie van het fietsroutenet. Ook het beschikbaar stellen van actuele reisinformatie aan OV-reizigers, de invoering van de OV-chipkaart en verbetering van busstations en aansluitingen binnen de mobiliteitsketen zijn concrete resultaten. Op het gebied van verstedelijking is veel bereikt bij de (her) ontwikkeling van bedrijfsterreinen en woningbouw en de gezamenlijke aanpak ter verbetering van doorstroming op de regionale woningmarkt. De bevoegdheden, beschikbare financiële middelen, maar vooral de aanwezige kennis en de sterke cultuur van samenwerking binnen de Stadsregio zorgden voor een succesvol resultaat. De komende periode zal in het teken staan van uitvoering van eerder vastgesteld beleid en de daarbij behorende programma's. Alle activiteiten die de Stadsregio de komende jaren zal ondernemen, hebben tot doel bij te dragen aan de verdere verbetering van de metropolitane bereikbaarheid en een goede ruimtelijke en economische ontwikkeling. De Stadsregio zal hiervoor de beschikbare budgetten, haar inhoudelijke expertise en organiserend vermogen inzetten. De vele contacten met verschillende partijen op verschillende bestuurlijke niveaus maken het mogelijk voor de Stadsregio om de regionale thema s integraal aan te pakken. Beleid De door de gemeenten in Stadsregio Amsterdam gezamenlijk opgestelde Regionale Agenda is de basis voor de regionale samenwerking. De agenda geeft inzicht in de visie van de gemeenten en dient als uitgangspunt bij de realisatie van verschillende door de Stadsregio opgestelde uitvoeringsprogramma s, zoals het Regionaal Verkeer- en Vervoerplan, de Visie Openbaar Vervoer, het Regionaal Economisch Ontwikkelingsprogramma en de Regionale Woonvisie. De Stadsregio Amsterdam is bovendien opdrachtgever van het openbaar vervoer in de regio. Het verder verbeteren van het openbaar vervoer en het verlenen van vier concessies in dit gebied is een belangrijke taak van de Stadsregio. Regionale samenwerking moet Regionale samenwerking moet, dat merken we telkens opnieuw. De zestien gemeenten in de Stadsregio Amsterdam hebben samen al tal van keuzes gemaakt op het gebied van wonen, werken, leefbaarheid en mobiliteit. Of het nu gaat om de bestrijding van files, het verbeteren van het openbaar vervoer of het versterken van de economie; we kunnen niet zonder elkaar. Ook de woningmarkt functioneert regionaal. Door samen te werken dragen we er met elkaar aan bij dat de regio Amsterdam leefbaar en vitaal blijft. Job Cohen voorzitter Stadsregio Amsterdam Bestuur De Regioraad, het hoogste orgaan van de Stadsregio, telt 56 zetels. De besturen van de betrokken gemeenten kiezen zelf hun vertegenwoordigers. Het Dagelijks Bestuur van de Stadsregio Amsterdam wordt gevormd door zeven wethouders uit de regio. De burgemeester van Amsterdam is voorzitter. De portefeuillehouders hebben een belangrijke adviserende rol richting het Dagelijks Bestuur. 6 7

5 Stadsregio Arnhem Nijmegen Ons motto is: Samen Werkt! De Stadsregio Arnhem Nijmegen is een samenwerkingsverband van twintig gemeenten in het hart van een zeer groot internationaal stedelijk gebied, met de Randstad in het westen, de Vlaamse Ruit in het zuiden en het Ruhrgebied in het oosten. De regio profileert zich als aantrekkelijk, goed bereikbaar en internationaal sterk concurrerend. De regionale samenwerking werkt! De Stadsregio Arnhem Nijmegen is een dynamische organisatie. Klein, slagvaardig en effectief vertaalt zij landelijke doelstellingen naar regionaal en lokaal niveau. De schaal van de stadsregio blijkt optimaal om de opgaven integraal op elkaar af te stemmen. De organisatie is de afgelopen jaren getransformeerd van vooral beleidsnota s maken naar een meer strategische en uitvoerende rol. Nadrukkelijker dan voorheen verkent de stadsregio samenwerkingsmogelijkheden met overheden, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen. De stadsregio s hebben een wettelijk takenpakket op het gebied van wonen, werken, ruimte en mobiliteit. Op elk van deze terreinen heeft de Stadsregio Arnhem Nijmegen de afgelopen periode veel bereikt. Wonen In 2005 sloot de Stadsregio Arnhem Nijmegen een productiecontract met het ministerie van VROM om woningen te bouwen. In het eerste deel van 2010 wordt dit aantal opgeleverd. Om deze doelstelling te kunnen behalen, riep de stadsregio de versnellingsoperatie Tempo KAN! in het leven, waarbij twee aangestelde woningbouwregisseurs gemeenten, woningbouwcorporaties, bouwbedrijven en projectontwikkelaars op één lijn brachten. Henk Peter Kip, voorzitter van KR8 - voorheen acht en inmiddels negen woningbouwcorporaties - noemt dit resultaat het wonder van de regio. Het is vooral te danken aan de coördinerende rol van de woningbouwregisseurs van de stadsregio's die de belangen van alle partijen transparant op tafel durfden te leggen en het collectieve belang wisten te benadrukken, aldus Kip. De nieuwe verstedelijkingsopgave omvat nog eens ruim woningen. Werken Economie is primair een zaak van het bedrijfsleven zelf. Echter, overheden kunnen een ondersteunende rol spelen. Bijvoorbeeld door goede vestigingsvoorwaarden te creëren, netwerken tot stand te brengen als B4You - een arrangement waarin overheden, kennisinstellingen en het bedrijfsleven samenwerken om het aantal studenten in bètaopleidingen te vergroten - en door internationale profilering. De stadsregio heeft een steunpunt in Brussel, organiseert regelmatig Europadagen om geïnteresseerden bij te praten over de EU en is vertegenwoordigd tijdens de Brusselse Open Days. Verder zet de Stadsregio Arnhem Nijmegen zichzelf internationaal op de kaart als Cool Region via onder andere de drietalige portal Ruimte Om een gezond leefklimaat te bevorderen werkt de stadsregio aan de versterking van het bijzondere rivierenlandschap en zet ze zwaar in op wonen, werken en recreëren binnen de eigen regio. De stadsregio participeert actief in klimaatonderzoek, zoals de bekende meetproef langs de A50, waaruit blijkt dat een deel van de luchtverontreiniging door bomen kan worden afgevangen, en het Europese project Future Cities dat de opwarming van steden onderzoekt. Op het gebied van recreatie springt het uitgebreide fietsknooppuntennetwerk van bijna km in het oog. Mobiliteit Het openbaar vervoer gaat een cruciale rol spelen in de blijvende goede bereikbaarheid van de regio. Een Masterplan OV omvat alle plannen en projecten voor het OV in samenhang met de infrastructuur. Daarnaast werken het bedrijfsleven en de stadsregio nauw samen aan slimme oplossingen. Eerst in Beter Bereikbaar KAN! - een succesvol samenwerkingsproject op het gebied van verkeersmanagement - en vanaf 2010 in SLIM: Samen Leidend in Mobiliteit. Enkele successen zijn de pendelbus naar het centrum en de universiteitscampus van Nijmegen met de naam Breng direct Waalsprinter en het in ontwikkeling zijnde hoogwaardig openbaar vervoernetwerk Nijmegen - Bemmel - Huissen - Arnhem en het RijnWaalPad; de snelfietsroute tussen Arnhem en Nijmegen. Van democratische naar maatschappelijke legitimatie Samen werken aan de opgaven voor de regio. Dat is de zorg van ons stadsregionale bestuur. Na jarenlange discussies over de democratische legitimatie van de stadsregio, wordt voor iedereen langzaam duidelijk dat het er om gaat op het juiste schaalniveau de opgaven op het gebied van economie, ruimtelijke ontwikkeling, woningbouw en mobiliteit aan te pakken. Voor de Stadsregio Arnhem Nijmegen geldt dat het gaat om een verstedelijkt gebied in een verder relatief landelijke omgeving. Dit stedelijk gebied onderscheidt zich van haar directe omgeving door andere structuurkenmerken en andere opgaven waarmee ook een andere aanpak gevraagd wordt. Samen met onze gemeenten, bedrijfsleven, kennisinstellingen en allerlei andere maatschappelijke partners werken we aan oplossingen die passen bij de aard en schaal van de regio. Jaap Modder voorzitter Stadsregio Arnhem Nijmegen 8 9

6 Stadsregio s in vogelvlucht Stand van zaken per Stadsregio Amsterdam Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: 1,4 miljoen Aantal gemeenten: 16 Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam, Beemster, Diemen, Edam/Volendam, Haarlemmermeer, Landsmeer, Oostzaan, Ouder-Amstel, Purmerend, Uithoorn, Waterland, Wormerland, Zaanstad, Zeevang Weesperstraat VN Amsterdam Postbus AP Amsterdam T F E regiohuis@stadsregioamsterdam.nl Stadsregio Arnhem Nijmegen Oppervlakte: ruim km 2 / ha. Aantal inwoners: Aantal gemeenten: 20 Arnhem, Beuningen,Doesburg, Duiven, Groesbeek, Heumen, Lingewaard, Millingen aan de Rijn, Montferland, Mook en Middelaar, Nijmegen, Overbetuwe, Renkum, Rheden, Rozendaal, Rijnwaarden, Ubbergen,Westervoort, Wijchen, Zevenaar Stationsplein AB Nijmegen Postbus GB Nijmegen T F E info@destadsregio.nl Samenwerkingsverband Regio Eindhoven Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: Aantal gemeenten: 21 Asten, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen c.a., Oirschot, Reusel-De Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre Keizer Karel V Singel PE Eindhoven Postbus AZ Eindhoven T F E info@sre.nl Stadsgewest Haaglanden Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: 1 miljoen Aantal gemeenten: 9 Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland, Zoetermeer Grote Marktstraat BH Den Haag Postbus CB Den Haag T F E informatie@haaglanden.nl Stadsregio Parkstad Limburg Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: Aantal gemeenten: 7 (mei 2010: 8) Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Onderbanken, Simpelveld, Voerendaal, (mei 2010: Nuth) CBS-weg EZ Heerlen Postbus AE Heerlen T F E info@parkstad-limburg.nl Stadsregio Rotterdam Oppervlakte: ruim hectare Aantal inwoners: 1,2 miljoen Aantal gemeenten: 16 (15) Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle aan den IJssel, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Rozenburg (in 2010 bij Rotterdam gevoegd), Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen, Westvoorne Meent JR Rotterdam Postbus AB Rotterdam T F E info@sr.rotterdam.nl Regio Twente Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: Aantal gemeenten: 14 Almelo, Borne, Dinkelland, Enschede, Haaksbergen, Hellendoorn, Hengelo, Hof van Twente, Losser, Oldenzaal, Rijssen-Holten, Tubbergen, Twenterand, Wierden Nijverheidstraat JM Enschede Postbus BK Enschede T F E info@regiotwente.nl Bestuur Regio Utrecht Oppervlakte: hectare Aantal inwoners: Aantal gemeenten: 9 Bunnik, De Bilt, Houten, Maarssen, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, IJsselstein, Zeist Maliebaan CR Utrecht Postbus SE Utrecht T F E info@regioutrecht.nl Meer weten? Bezoek onze websites of kijk op:

7 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) Elkaar vinden in ambitie De regio Zuidoost-Brabant is een zeer afwisselend gebied: rondom de centrumsteden Eindhoven en Helmond liggen landelijke gebieden met karakteristieke kernen en veel natuurschoon. Een gebied dat zeer gevarieerd is en dus ook een breed scala van actuele onderwerpen kent. Om deze afwisselende en vaak grensoverschrijdende thema s aan te pakken, werken 21 gemeenten samen in het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE). En het bijzondere is dat de SRE-gemeenten op veel meer terreinen de handen ineen slaan dan ze wettelijk verplicht zijn. Werken, wonen, recreëren De regio heeft zich onder de naam Brainport ontwikkeld tot een Europese toptechnologische regio van formaat met een unieke symbiose van maakindustrie en toptechnologie. Het verder ontwikkelen van de regio is het kerndoel van het economische beleid van het SRE. Daarom worden innovatie en nieuwe technologische bedrijvigheid gestimuleerd en wordt gewerkt aan een verdere verbetering van de internationale positie van de regio. Het SRE heeft daarbij ook een verantwoordelijkheid om te zorgen voor een optimaal vestigingsklimaat voor bedrijven. Een andere belangrijke focus van het SRE is een aantrekkelijk leefklimaat voor de inwoners van de regio. Dit is alleen te realiseren door functies zoals ecologie, recreatie, wonen en verkeer in balans te brengen. Daarvoor is een samenhangende ruimtelijke inrichting nodig met aandacht voor alle aspecten. Speciale aandacht gaat uit naar plattelandsontwikkeling. Mogelijkheden tot recreëren in de regio zijn belangrijk, maar ook daar moet een goed evenwicht in de inrichting van het gebied zijn. Zorg voor het welzijn van de inwoners is een ander aspect van het werk van het SRE. Daarbij is er aandacht voor iedereen. Op deze manier wordt een groot aantal gemeentegrensoverschrijdende onderwerpen op een integrale manier opgepakt, gericht op het creëren van een goed woon-, werk- en leefklimaat in Zuidoost- Brabant. Triple Helix Het SRE initieert, stimuleert en coördineert de samenwerking tussen 21 gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant en behartigt de belangen van de regio bij andere overheden. Maar ook bevordert het SRE de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen: de Triple Helix. Veel projecten in de regio komen tot stand in de Triple Helix. En deze samenwerking is wat de regio Zuidoost-Brabant zo bijzonder maakt en juist daardoor ontstaan hier zoveel uitzonderlijke projecten. De Triple Helix is ook het fundament van Brainport. Niet alleen bij het bepalen van de agenda, maar ook in de concrete uitvoering vinden partijen elkaar. De rol van het SRE binnen de Triple Helix is die van katalysator en facilitator van samenwerking. Bestuur De Regioraad is het algemeen bestuur van het SRE en stelt de kaders voor het beleid. De Regioraad telt 21 leden. Dit zijn voornamelijk burgemeesters en wethouders van de regiogemeenten. Iedere gemeente heeft één vertegenwoordiger in de Regioraad. De Regioraad vergadert in beginsel zes keer per jaar. De vergaderingen zijn openbaar. Het Dagelijks Bestuur is belast met de dagelijkse leiding van het SRE en voert het beleid uit binnen de kaders die de Regioraad heeft gesteld. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit vijf leden en een voorzitter, die door de Regioraad uit zijn midden worden aangewezen. Voorzitter is Rob van Gijzel, burgemeester van de gemeente Eindhoven. Zijn plaatsvervanger is Fons Jacobs, burgemeester van de gemeente Helmond. Toptechnologische regio met grensverleggend design De regio Zuidoost-Brabant is dè toptechnologische regio van Europa waar vele innovatieve producten worden bedacht, ontwikkeld en vervaardigd. Een zeer bijzonder aspect hiervan is design. In Eindhoven, de centrumstad van Brainport, is design al decennia lang duidelijk aanwezig. Maar eigenlijk geeft design in de hele regio een extra dimensie aan productontwikkeling. Er zijn vele bedrijven die met passie werken aan het ontwikkelen van een eigen visie op producten, van vervoermiddelen tot textiel en van huishoudelijke producten tot museuminrichting. De samenwerking in de Triple Helix levert ook hier zeer unieke resultaten op. Het gezamenlijk ontwikkelen van conceptueel design en het vertalen daarvan in concrete producten is een sterkte van deze regio. Daarmee is de regio Zuidoost-Brabant de creatieve toegangspoort tot Nederland geworden. Rob van Gijzel voorzitter Samenwerkingsverband Regio Eindhoven 12 13

8 Stadsgewest Haaglanden Duurzaamheid als toegevoegde waarde Een sterke internationale concurrentiepositie als economische regio, een soepel functionerend regionaal netwerk en een woonomgeving van goede kwaliteit. Dit zijn drie hoofddoelen in het Regionaal Structuurplan 2020 (RSP) dat de negen gemeenten binnen het Stadsgewest Haaglanden in 2008 unaniem hebben vastgesteld. Dit plan is voor de regio en de gemeenten de ruimtelijke basis voor beleid op de terreinen wonen, werken, verkeer & vervoer, milieu en jeugdzorg. Duurzaamheid De drie ambities zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, terwijl duurzaamheid daar als een rode draad doorheen loopt. Een regio die op economisch gebied internationaal wil meetellen, heeft een goed functionerend stedelijk netwerk als basis nodig. Dit stedelijk netwerk blijft gezond als het woon- en leefklimaat aangenaam is. Een prettig woon- en leefklimaat is in de eerste plaats belangrijk voor de bewoners maar is ook een aantrekkelijk vestigingsargument voor buitenlandse ondernemingen en internationale organisaties. Stedelijke verdichting Door middel van stedelijk verdichtingsbeleid wil het Stadsgewest Haaglanden drie vliegen in één klap slaan: nieuwe woningen, kantoorruimte en stedelijke voorzieningen zoveel mogelijk rond OV-stations realiseren. Dit beleid sluit overigens naadloos aan op de Structuurvisie Randstad 2040 die de Rijksoverheid enkele maanden na het RSP heeft gepresenteerd. De volgende voorbeelden maken duidelijk hoe Haaglanden zijn beleid in de praktijk brengt. Verkeer en Vervoer De uitbreiding en versterking van het openbaar vervoer, het beleid dat het Stadsgewest Haaglanden als opdrachtgever van het OV al jarenlang uitvoert, ziet zich terugbetaald in voortdurend groeiende aantallen reizigers. De aanleg van RandstadRail en de uitbreiding van het aantal tramlijnen en busverbindingen in de regio zijn belangrijke aanjagers in dat verband. Groen De duinen, landgoederen, recreatiegebieden en weidegebieden met waardevolle cultuurhistorische kwaliteiten beslaan een derde van het grondgebied van Haaglanden. Het Stadsgewest zet zich in voor het behoud van deze groengebieden, die medebepalend zijn voor de kwaliteit van de regio als gebied om te wonen en te werken. Versterking van de groenstructuur is dan ook een van de investeringsprioriteiten in het RSP. Wonen In stedelijk verdichtingsbeleid is variatie belangrijk. Haaglanden vraagt daarom van zowel ontwikkelaars als van architecten een creatieve en innovatieve werkwijze. Het Stadsgewest organiseert jaarlijks de architectuurprijsvraag Casa Nova die vernieuwende ideeën oplevert voor meer kwaliteit, variatie en innovatie in soorten woonconcepten. Milieu Om de uitstoot van fijnstof en CO2 te beperken stimuleert Haaglanden het rijden op aardgas in zijn verkeersintensieve regio. Het Stadsgewest heeft in de concessies voor openbaar vervoer bedongen dat de stads- en streekbussen op aardgas overgaan. Door middel van subsidies worden bedrijven en particuliere automobilisten gestimuleerd om ook op aardgas te gaan rijden. In 2010 beschikt de regio over tenminste vijf plekken om aardgas te tanken. Economie In zijn bedrijventerreinenstrategie signaleert Haaglanden tot 2020 een groeiende behoefte aan ruimte voor bedrijven. Vooral herstructurering, vitalisering en betere benutting van het bestaande areaal door duurzaamheidsmaatregelen zullen in die vraag voorzien. Jeugdzorg Van de circa jongeren in Haaglanden maken ongeveer jeugdigen jaarlijks gebruik van de regionale jeugdzorg. Het Stadsgewest financiert het Bureau Jeugdzorg en de zorgaanbieders in Haaglanden. Het ziet toe op de kwaliteit van de zorg en de afstemming en samenhang van de hulpverlening. Bestuur Het Stadsgewest Haaglanden heeft een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een aantal commissies van advies. Het algemeen bestuur telt 61 leden. De gemeentebesturen wijzen vertegenwoordigers voor het algemeen bestuur aan volgens een vastgestelde verdeelsleutel. Het aantal zetels per gemeente is afhankelijk van het aantal inwoners. Het dagelijks bestuur wordt door en uit het algemeen bestuur gekozen en bestaat uit negen leden. De burgemeester van Den Haag is voorzitter van zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur. Samenwerking inspireert De regionale aanpak van gemeentegrensoverschrijdende vraagstukken zorgt ervoor dat het leefklimaat van ons relatief kleine gebied, waar een miljoen mensen wonen en werken, aangenaam blijft en waar mogelijk nog versterkt wordt. Met elkaar kunnen we onze groengebieden en ons milieu beschermen, goede jeugdzorg aanbieden, onze regio bereikbaar houden en onze economie stimuleren. Het Stadsgewest Haaglanden is overigens veel meer dan alleen een samenwerkingsverband waar gemeenten regionale vraagstukken bespreken. Het werkt op het terrein van externe veiligheid bijvoorbeeld samen met de Veiligheidsregio Haaglanden en voor de waterproblematiek met het Hoogheemraadschap van Delfland. Verder is Haaglanden in Zuidvleugelverband een van de initiatiefnemers van het programma Stedenbaan. Het kabinet stelt de plannen van Stedenbaan zelfs als voorbeeld in zijn Langetermijnvisie Randstad Zo inspirerend kan samenwerking zijn! Jozias van Aartsen voorzitter Stadsgewest Haaglanden 14 15

9 Stadsregio Parkstad Limburg Parkstad maakt 't mogelijk Parkstad Limburg bestrijkt een gebied van zeven gemeenten in Zuidoost-Limburg. Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Brunssum, Voerendaal, Simpelveld en Onderbanken vormen samen het samenwerkingsverband en werken met elkaar aan de economische structuurversterking van de regio. Dat doen zij al ruim tien jaar. En vanaf 2006 is Parkstad Limburg een stadsregio met Wgr-plus-status. Parkstad Limburg is een smeltkroes van culturen, een regio met stedelijke dynamiek en een internationale ligging. Er wonen zo n inwoners. Iedere gemeente heeft zijn eigen identiteit maar herbergt met de overige Parkstad gemeenten een gemeenschappelijk verleden en een gezamenlijke koers. Vóór 1999 heette Parkstad Limburg nog Streekgewest Oostelijke Mijnstreek. De aangesloten zeven gemeenten werkten toen alleen op operationeel niveau samen. Uit onderzoek bleek dat de regio vele groeikansen had, maar dat deze onbenut bleven. Daar kwam in 1999 snel verandering in. De gemeenten gingen ook op beleidsmatig niveau samenwerken. Om die totale verandering meer kracht bij te zetten veranderde de naam van het streekgewest in Parkstad Limburg. Mijnverleden De roots van Parkstad liggen in de mijnen. Het zwarte goud bleek lange tijd winstgevend te zijn en de economie bloeide op. Maar na enkele jaren steenkoolwinning was de mijnindustrie niet meer rendabel. Tussen 1965 en 1975 sloten de mijnen en dit liet niet alleen qua werkgelegenheid sporen na maar ook was het landschap door de mijnindustrie onherkenbaar veranderd. Fabrieken en grote steenkoolbergen tekenden het landschap. In samenwerking met de overheid werd een groot herstructureringsprogramma opgezet om een groen gebied te creëren waar geen sporen van het mijnverleden meer te zien zouden zijn. Parkstad werd één van de groenste stedelijke gebieden van Nederland. Samenwerking over de grens Met een stevige agenda werken de zeven gemeenten samen aan de structuurversterking van het gebied. Niet zonder de buren daarbij te betrekken. Parkstad ligt immers internationaal gezien heel gunstig ten opzichte van het buitenland. Op nog geen 15 km van Aken en tussen de economische centra van de Randstad (Rotterdam/Amsterdam), het Ruhrgebied (Düsseldorf) en Brussel/Antwerpen. Deze centrale ligging biedt Parkstad (groei) kansen. Met de Städteregion Aachen werkt Parkstad Limburg intensief samen aan de verbetering van het grensoverschrijdend openbaar vervoer en de stimulering van (nieuwe) werkgelegenheid. Samen met de Städteregion vormt Parkstad Limburg een Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS), dat een gebied bestrijkt van inwoners. Herstructurering Demografisch gezien neemt Parkstad Limburg een bijzondere positie in Nederland in. Het geboortecijfer is lager en de vergrijzing groter dan elders in Nederland. Met als gevolg een natuurlijke krimp van de bevolking. Een extra bevolkingsverlies door de migratie naar Duitsland en België komt daar nog bij. Dit verlies aan huishoudens is een gevaar voor een duurzaam leefklimaat. Parkstad Limburg is daarom bezig met een transformatie op fysiek, economisch en sociaal gebied. Vitale regio Om de regio vitaal te houden werkt Parkstad naast de herstructurering aan een krachtig centrum van Parkstad (Heerlen), de ontwikkeling van het gebied rond de Parkstadring, het optimaliseren van de grensoverschrijdende treinverbindingen in samenwerking met Städteregion Aachen en Nieuwe Energie als economisch speerpunt. Acht gemeenten in 2010 Op 1 mei 2010 treedt de gemeente Nuth (opnieuw) toe tot de Stadsregio Parkstad Limburg. Daarmee bestaat het samenwerkingsverband weer uit acht gemeenten. Er wordt een (nieuwe) onafhankelijke voorzitter aangesteld en een nieuwe (bestuurlijke) organisatie gevormd. Samenwerken staat centraal in Parkstad Limburg Zeven gemeenten sloegen in 1999 de handen in elkaar om de economische structuur van deze regio te versterken. Wij wonen en werken met circa inwoners in een gebied van uitersten. De samenwerking in deze regio is belangrijk voor de groei van de werkgelegenheid, maar ook voor een adequaat antwoord op de bevolkingskrimp. Wat we nastreven is meer werkgelegenheid, welzijn en internationale allure. Wij zijn als bestuursleden, vertegenwoordigers en andere (markt)partijen in deze regio gezamenlijk verantwoordelijk voor een krachtig Parkstad Limburg. In tien jaar tijd hebben we al veel bereikt en werken wij intensief met elkaar samen. Daarbij zijn de contacten met Duitsland en België van groot belang. Door onze krachten te bundelen biedt Parkstad Limburg aanzienlijke mogelijkheden om te wonen, werken en te leven. Parkstad Limburg staat voor een bloeiende regio! Toine Gresel voorzitter Parkstad Limburg 16 17

10 Stadsregio Rotterdam Fijnmazig en complex Rotterdam en de veertien omliggende gemeenten vormen één metropolitaan gebied met 1.2 miljoen inwoners, waarvan bijna de helft in Rotterdam woont. Stadsregio Rotterdam is één van de dichtstbevolkte regio s in Nederland: 1 op de 14 Nederlanders woont er. Het is ook een kosmopolitische regio; bijna een derde van de inwoners (31%) is van buitenlandse afkomst. Stadsregio Rotterdam functioneert als het daily urban system voor mens en bedrijf in de regio. Het is een fijnmazig en complex netwerk van dagelijkse ontmoetingen en markten: één arbeidsmarkt, één woningmarkt, één vrijetijdsmarkt, met Rotterdam als centrum voor gezondheidszorg, beroeps- en wetenschappelijk onderwijs en cultuur. Rotterdam is de motor van de regionale economie, die gevoed wordt met een beroepsbevolking uit de gehele regio. Het netwerk voor hoogwaardige openbaar vervoer met metro en sneltrams vertakt zich diep in de gehele regio. Regionaal beleid Om de regio goed en concurrerend te laten functioneren, moeten enkele belangrijke (fysieke) voorwaarden worden vervuld: bereikbaarheid, ruimte en leefbaarheid. De Stadsregio Rotterdam zorgt daarvoor. 1 Bereikbaarheid: mobiliteitsbeleid, investeren in infrastructuur en de exploitatie van het openbaar vervoer. 2 Ruimte: programmeren van woningbouw, bedrijventerreinen, kantoorlocaties. 3 Leefbaarheid: investeren in groen- en recreatiegebieden en programma s voor klimaatverbetering en duurzame ontwikkeling. Het daily urban system van de Stadsregio Rotterdam kenmerkt zich door een hoge mate van specialisatie op tal van terreinen, in economische en zeker ook in culturele zin. De regio voegt aan de stad Rotterdam een aantal unieke kwaliteiten toe: natuur- en recreatiegebieden, historische architectuur, steden en dorpen, ruimte voor bedrijf en kantoor, economische speerpunten naast de mainport, met name in de glastuinbouw en agrobusiness, groene suburbane en landelijke woonmilieus. Van mainport tot greenport Rotterdam ligt in het hart van de regio. Veel inwoners uit de buurgemeenten, vaak van oorsprong Rotterdammers, werken in deze stad of maken gebruik van de daar aanwezige voorzieningen. Omgekeerd zijn veel Rotterdammers voor natuur en recreatie aangewezen op de ruimte en voorzieningen in één van de andere regiogemeenten. De moderne architectuur in Rotterdam wordt afgewisseld door historische binnensteden langs de Waterweg (Maassluis, Vlaardingen en Schiedam) en aansluitend het regionale landschapspark Hof van Delfland. Het eiland Voorne Putten is de tuin van de regio, met bijzondere, historische vestingsteden als Brielle en Hellevoetsluis. Veel haven- en distributiegerelateerde bedrijvigheid is te vinden op bedrijventerreinen en op toonaangevende kantorenparken in de regio. Ten zuiden van Rotterdam, tussen de woonkernen Barendrecht en Ridderkerk, komt aan de verbinding naar Antwerpen een nieuw bedrijvenpark voor havengerelateerde bedrijvigheid. Nabij knooppunten van snelwegen en openbaar vervoer rond Rotterdam komen concentraties van kantoren, woningen en voorzieningen, bijvoorbeeld bij Schiedam en Vlaardingen. In het noordoosten van de regio is in de Greenport de modernste glastuinbouw ter wereld te vinden, met wereldmarktleiders op het gebied van plantenveredeling, biologische gewasbescherming en natuurlijke bestuiving en kassentechnologie. De noordas van de regio is volop in ontwikkeling. De nu nog enigszins chaotische overgangszone van Rotterdam naar de Randstad, wordt omgevormd tot een nieuw stedelijk gebied, de Noordas, met bijzondere parklandschappen, concentraties van kennisintenssieve bedrijvigheid, aantrekkelijk woongebieden en nieuwe infrastuctuur voor weg- en openbaar vervoer. Rotterdam airport krijgt de ruimte om verder te ontwikkelen als internationaal zakenvliegveld. Het gebied wordt begrensd door een uniek historisch landschap van water en polders, de Rottemeren. In het oosten en zuiden zijn de suburbane woongebieden begrensd door polder- en rivierlandschappen. In het zuidelijk deel van de regio worden nieuwe vormen van landelijk wonen ontwikkeld, maar ook nieuwe werklandschappen. Traditie in samenwerking De gemeenten in de regio Rotterdam hebben al sinds de Tweede Wereldoorlog een traditie in bestuurlijke samenwerking. We hebben elkaar nodig om een woon-, werk- en leefomgeving te maken die voorziet in de behoefte van onze bevolking. Samen zijn we in staat de regio een sterke positie te geven in Nederland en internationaal. Onze maatschappelijke omgeving verwacht dat ook van ons. Bedrijven en maatschappelijke organisaties organiseren zich op regionale schaal. Onze bestuurlijke partners zien de regio als een eenheid. Buiten de landsgrenzen weten de inwoners van stad en regio direct duidelijk te maken waar ze wonen: Rotterdam. Zij vinden het niet meer dan vanzelfsprekend dat zaken die de gemeentegrenzen overstijgen door een regionaal bestuur worden aangepakt. Ahmed Aboutaleb voorzitter Stadsregio Rotterdam 18 19

11 Regio Twente Twente: een krachtige kennisregio Twente heeft zich vanuit een sterke industriële traditie ontwikkeld tot tweede kennisregio van Nederland. In 2020 wil Twente internationaal bekend staan als toonaangevende kennisregio in een grensoverschrijdende omgeving en behoren tot de Europese topregio s op het gebied van innovatie en technologie. In de Agenda van Twente (meerjarenplan tot 2017), komt de enorme potentie van Twente tot uiting. Regio Twente is uniek in haar soort: zowel de Wgr-plustaken als diverse traditionele verlengd lokale bestuurstaken worden onder een bestuurlijke paraplu uitgevoerd. Twente beschikt over een sterke stedelijke agglomeratie (Netwerkstad) en een landelijk gebied met dynamische kernen. De ligging van Twente met zijn ruim inwoners zo vlakbij de landsgrens is uniek. Zo werken de Twentse steden grensoverschrijdend samen met de steden Münster en Osnabrück (MONT), werken de Twentse gemeenten samen met de Duitse buurgemeenten in Euregio en zijn er ook op andere manieren bestuurlijke banden met Duitse partners gesmeed. Innovatief en ondernemend De regio Twente is ondernemend, toekomstgericht en kijkt letterlijk en figuurlijk over de grenzen heen. Ze beschikt over een goed kennisklimaat met verschillende gerenommeerde kennis- en onderwijscentra, waaronder de Universiteit van Twente, Saxion Hogeschool en ROC van Twente. Twente heeft de potentie om uit te groeien tot een belangrijke innovatieve regio in Europa. Daarvoor heeft deze stadsregio een internationale Agenda opgesteld, een meerjarig strategisch kader voor het internationale beleid van Twente, dat deel uitmaakt van de Agenda van Twente. De Agenda van Twente is een ambitieus, langjarig investeringsplan (tot 2017) met als belangrijkste pijler het duurzaam en substantieel versterken van de sociaaleconomische structuur van Twente. Om uiteindelijk te komen tot een productieve en welvarende regio waar mensen prettig wonen en werken. De veertien Twentse gemeenten, verenigd in Regio Twente, werken hierin nauw samen met de provincie Overijssel. De Agenda laat een voor Twente unieke samenwerking zien. Bestuurders zien er het belang van in over hun eigen 'erf' heen te kijken en laten het gezamenlijke Twentse belang prevaleren. En er is sprake van een groot commitment. Sleutelwoord is innovatie van de Twentse economie waardoor er voldoende en passende werkgelegenheid voor de Twentse beroepsbevolking ontstaat. Met een goede bereikbaarheid heeft Twente een geweldige troef in handen, hierop blijft de regio gefocust. Niet alleen via de weg, ook via de digitale snelweg, het spoor, het water en de lucht. Twente ligt in Nederland perifeer maar in Europa centraler. Ook toerisme is een speerpunt in het regionaal economisch beleid. De toeristische bestedingen stijgen en Twente maakt ruimte voor toeristische accommodaties, infrastructuur, natuur en landschap. Producten en diensten Regio Twente levert producten en diensten op het gebied van wonen, werken, mobiliteit, gezondheid, veiligheid, milieu, recreatie en toerisme en grensoverschrijdende samenwerking, die door een gezamenlijke aanpak een toegevoegde waarde hebben voor de inwoners van Twente. In dit proces heeft Regio Twente een heel eigen rol. Ze brengt samen, initieert, probeert verbindingen te maken, nieuwe initiatieven te stimuleren, ze onderhoudt nauwe relaties met Den Haag en Brussel. Ook werkt Regio Twente veel samen met de provincie Overijssel, het regionale bedrijfsleven en andere Twentse instellingen. Bestuur Het hoogste orgaan is de regioraad. Elke gemeente is in de regioraad vertegenwoordigd met een lid uit de raad en een lid uit het college van B&W. Het dagelijks bestuur is belast met de dagelijkse gang van zaken en het voorbereiden en uitvoeren van de besluiten die door de regioraad genomen worden. De voorzitter van het dagelijks bestuur is Peter den Oudsten, burgemeester van Enschede. Samen aanpakken In Twente zijn we voortdurend op zoek naar wat ons bindt en ook hoe we kunnen groeien. Het gaat goed, er is nog meer mogelijk. Daarom hebben wij onze Agenda van Twente ontwikkeld om onze regio in sociaaleconomisch opzicht te versterken. Als stadsregio werken we hierin samen met de gemeenten, de provincie, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen. We koppelen innovatieve, ambitieuze plannen aan ondernemerschap. Dat en onze mentaliteit van aanpakken maakt Twente volstrekt uniek. We willen in 2020 bij de top vijf van Europese kennisregio's horen. Dat betekent investeren in innovatie en het toepassen en op de markt brengen van kennis. Dit gaat hand in hand met investeren in optimale bereikbaarheid, het creëren van hoogwaardige woonen werkmilieus en een goed sociaalcultureel klimaat. En dat allemaal voor de Twentse inwoners. Als voorzitter van Regio Twente zie ik het als mijn belangrijkste taak om de belangen, die soms tegengesteld lijken, helder te krijgen en ze vervolgens bij elkaar te brengen. Peter den Oudsten voorzitter Regio Twente 20 21

12 Bestuur Regio Utrecht Hart voor de regio, de regio in het hart De regio Utrecht wordt met recht het hart van Nederland genoemd. Vanuit Utrecht verdeelt het weg- en treinverkeer zich over het land, en zo verbindt deze regio de Randstad met het Europese achterland. Combineer die bereikbaarheid met de centrale ligging - in de Randstad én in het groene landschap - en het is duidelijk waarom velen Utrecht een aantrekkelijke woon- en werkregio vinden. De negen gemeenten die bij Bestuur Regio Utrecht (BRU) zijn aangesloten, werken hier samen om die kwaliteiten te versterken en te benutten. Mensen beperken hun leefruimte niet tot een enkele gemeente. Wie in Houten woont, heeft wellicht in Nieuwegein werk gevonden, en gaat op vrijdagavond uit eten in Utrecht. De Utrechtse landschappen waarin in het weekend gewandeld wordt, strekken zich uit over het grondgebied van vele gemeenten. En de mobiliteitsbehoefte is al helemaal grensoverschrijdend - zo is de Utrechtse regio van groot belang voor de bereikbaarheid van onder meer de Rotterdamse haven en Schiphol. Dat alles - wonen, werken, reizen en recreëren - levert vraagstukken op die voorbij de grenzen gaan van afzonderlijke gemeenten. Daarom kozen de regiogemeenten vanzelfsprekend voor samenwerking in Bestuur Regio Utrecht. Niet vrijblijvend en met oog voor zowel de lokale belangen als voor de opgaven op hoger schaalniveau. Temidden van Randstad en landschap Bestuur Regio Utrecht initieert, coördineert en regisseert die samenwerking. In Bestuur Regio Utrecht werken negen gemeenten samen: Bunnik, De Bilt, Houten, Maarssen, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, IJsselstein en Zeist. Daarmee bevat de stadsregio steden en dorpen van een grote verscheidenheid. Ook dat weerspiegelt de bijzondere ligging van de regio. Want aan de ene kant staat de regio Utrecht volop in de dynamiek van de Randstad, maar de stadsregio ligt tegelijkertijd temidden van het Groene Hart, de Nieuwe Hollandse Waterlinie, het Rivierengebied en de Utrechtse Heuvelrug. Juist die aantrekkelijke afwisseling vraagt van de gezamenlijke regiogemeenten een bijzondere verantwoordelijkheid. Achter de schermen, voor de inwoners De inwoners van de regio Utrecht merken in hun dagelijks leven - vaker dan ze zich bewust zullen zijn - de effecten van de regionale samenwerking. Wie bijvoorbeeld een woning zoekt, merkt dat er één regionale woningmarkt is gecreëerd - met overal dezelfde regels en voor iedereen dezelfde rechten. Of neem de bus- en tramlijnen die stoppen bij comfortabel ingerichte haltes, iets waar Bestuur Regio Utrecht als regionale vervoersautoriteit verantwoordelijk voor is. Natuurliefhebbers genieten van het bijzondere Utrechtse landschap - beschermd en versterkt in onderlinge samenspraak tussen de overheden. En de lange, doorgaande fietsroutes die reeksen van dorpen en steden doorkruisen - een resultaat van regionaal verkeersbeleid. Ook een onderwerp waar Bestuur Regio Utrecht zich voor inzet. Speerpunten elke vier jaar vastgesteld Elke vier jaar stellen de vertegenwoordigers van de negen gemeentelijke overheden gezamenlijk de Regionale Agenda vast. Dat is het programma waaraan Bestuur Regio Utrecht in die periode zal werken. De Regionale Agenda omvat de thema s democratische betrokkenheid, economische ontwikkeling, wonen, groenontwikkeling, verkeer en infrastructuur en openbaar vervoer. Gemeentelijke vertegenwoordigers Het algemeen bestuur telt 34 leden en een voorzitter. De samenwerkende gemeenten vaardigen ieder zelf gemeenteraads- of collegeleden af in het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur, dat bestaat uit tien leden en een voorzitter, is samengesteld uit burgemeesters en wethouders van de regiogemeenten. De voorzitter van het dagelijks en algemeen bestuur is de burgemeester van Utrecht, Aleid Wolfsen. Het bestuur maakt beleidsvoorstellen en bewaakt de dagelijkse voortgang van zaken. Een beknopte, deskundige organisatie bereidt het beleid voor en voert de taken uit of coördineert ze. Vanzelfsprekende samenwerking Woningen moeten ergens staan, wegen, rails, busbanen en fietspaden zijn nodig en bedrijven willen op plekken zitten die goed bereikbaar zijn. Daarnaast is dit een regio die excelleert op het gebied van kennis en cultuur. Dit vraagt allemaal ruimte, en de Utrechtse regio is zo aantrekkelijk juist vanwege de prachtige groene omgeving. Die groene ruimte wil iedereen graag behouden. Als die zou worden opgeofferd aan de groei van andere functies wordt misschien de welvaart bevorderd, maar niet het welzijn. Het is dus nodig om groei in goede banen te leiden. Samenwerking op al deze onderwerpen is dus een must! Gelukkig heeft samenwerking in onze regio zijn meerwaarde bewezen en is inmiddels vanzelfsprekend. Aleid Wolfsen voorzitter Bestuur Regio Utrecht 22 23

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue)

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Nota Ruimte budget 75 miljoen euro voor Brainport Eindhoven en 6,8 miljoen voor ontwikkeling A2-zone Planoppervlak 3250 hectare (Brainport Eindhoven) Trekker

Nadere informatie

Hengelo, Hart van Zuid

Hengelo, Hart van Zuid Hengelo, Hart van Zuid Nota Ruimte budget 14,5 miljoen euro Planoppervlak 50 hectare Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer ROC van Twente Internationale potentie

Nadere informatie

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven Plaats voor een heading Jean Paul Kroese 26 april 2012 Opbouw presentatie 1. Kenmerken Regio Eindhoven 2. Regionale ambitie en inhoudelijke opgave 3. Governance

Nadere informatie

ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN. Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur

ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN. Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN VOORNE-PUTTEN Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur INHOUD Inleiding 5 De kracht van Voorne-Putten 6 Thema 1: duurzame en bereikbare

Nadere informatie

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen Regie op energie Wij, de 22 gemeenten in de regio Arnhem- Nijmegen, maken ons sterk voor een versnelde transitie van fossiele

Nadere informatie

Duurzaam groeien. Agro, fresh, food en logistics

Duurzaam groeien. Agro, fresh, food en logistics Nota Ruimte budget Klavertje 25,9 miljoen euro (waarvan 3 miljoen euro voor glastuinbouwgebied Deurne) Planoppervlak 908 hectare (waarvan 150 hectare voor glastuinbouwgebied Deurne) (Greenport Trekker

Nadere informatie

Datum: 2 maart 2012 Nummer: 8058 Provincie Utrecht blij met kabinetsbesluit over toekomst Randstad De provincie Utrecht is blij dat het kabinet, op basis van de inhoud, zijn standpunt heeft bepaald voor

Nadere informatie

Aanbieden notitie A16 corridor en Rotterdam University Business District. De VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam verzoeken het college daarom:

Aanbieden notitie A16 corridor en Rotterdam University Business District. De VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam verzoeken het college daarom: Verzoek VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam Aanbieden notitie A16 corridor en Rotterdam University Business District De A16 is voor de Metropoolregio en de Randstad een belangrijke verbinding met Antwerpen,

Nadere informatie

Samenwerking vergeleken

Samenwerking vergeleken Samenwerking vergeleken Samenwerking vergeleken Vergelijkend onderzoek naar de bestuurlijke inrichting en de werkwijze van gemeenschappelijke regelingen Stadsgewest Haaglanden BMC januari 2009 drs. S.T.

Nadere informatie

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ambitiedocument Regio Rivierenland Wij, de tien samenwerkende gemeenten binnen Regio Rivierenland: delen de beleving van de verscheidenheid in ons gebied;

Nadere informatie

Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag

Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag Aanleiding voor Metropoolregio RDH [1] Randstad 2040 (Structuurvisie Rijk, 2008/09) Herwaardering belang steden voor economie Randstad geen samenhangende metropool

Nadere informatie

Beter worden in wat we samen zijn!

Beter worden in wat we samen zijn! Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.

Nadere informatie

Raadsvergadering. Grondslag Samenwerkingsverband U10; strategische agenda (Stepping Stones) en jaarlijks werkplan uit te voeren door EBU

Raadsvergadering. Grondslag Samenwerkingsverband U10; strategische agenda (Stepping Stones) en jaarlijks werkplan uit te voeren door EBU RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 12-05-2016 16-023 Onderwerp Afsluiten convenant tussen EBU en U10 regio Aan de raad, Onderwerp Afsluiten convenant tussen EBU en U10 regio Gevraagde beslissing 1.

Nadere informatie

- dhr. M.J. Bezuijen (DB) - dhr. R. Koster - dhr. A. Koster. - mw. D. Abbas - mw. E.A. Wensing-Weber

- dhr. M.J. Bezuijen (DB) - dhr. R. Koster - dhr. A. Koster. - mw. D. Abbas - mw. E.A. Wensing-Weber OPLEGNOTITIE Onderwerp: Benoemen leden in de nieuwe Regioraad van de Stadsregio Amsterdam - dhr. M.J. Bezuijen (DB) - dhr. R. Koster - dhr. A. Koster - mw. D. Abbas - mw. E.A. Wensing-Weber - dhr. C.H.

Nadere informatie

Geachte heer Van Aartsen en heer Aboutaleb

Geachte heer Van Aartsen en heer Aboutaleb Aan de voorzitter van de stadsregio Rotterdam en de voorzitter van het stadsgewest Haaglanden Potsbus 12600 2500 DJ DEN HAAG Datum: Ons kenmerk: Afdeling: Contactpersoon: Uw brief van: Onderwerp: 4-09-2012

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Zienswijze op Regionale Agenda 2015-2018 MRE Registratienummer: 00529485 Op voorstel B&W d.d.: 18 november 2014 Datum vergadering: 9 december 2014 Portefeuillehouder:

Nadere informatie

Uitslagen stemmingen buitengewone ALV VNG 17 november 2014 Account Gemeente Agenda Item Uitslag Aa en Hunze 4. Invulling vacatures in bestuur

Uitslagen stemmingen buitengewone ALV VNG 17 november 2014 Account Gemeente Agenda Item Uitslag Aa en Hunze 4. Invulling vacatures in bestuur Uitslagen stemmingen buitengewone ALV VNG 17 november 2014 Account Gemeente Agenda Item Uitslag 12345 Aa en Hunze 4. Invulling vacatures in bestuur en commissies JA 12348 Aalten 4. Invulling vacatures

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

Twente: de arbeidsmarktregio

Twente: de arbeidsmarktregio Twente: de arbeidsmarktregio oktober 2011 Twente in cijfers en feiten (algemeen) Regio met ca. 625.000 inwoners, + 2,5 miljoen binnen één uur rij-afstand Waarde van regio: 8 e stadsregio in Nederland in

Nadere informatie

Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl

Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl Metropoolregio Rotterdam Den Haag Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl 2 3 Metropoolregio by night feb 2012 4 Aanleiding voor Metropoolregio RDH [1] Randstad

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

DUURZAME INFRASTRUCTUUR

DUURZAME INFRASTRUCTUUR DUURZAME INFRASTRUCTUUR wisselwerking van stad, spoor, snelweg en fietspad TON VENHOEVEN VENHOEVENCS architecture+urbanism Krimp werkgelegenheid Percentage 65+ Woon-werkverkeer Grondprijzen 2007, Toegevoegde

Nadere informatie

Werken aan een nieuwe Regionale Agenda voor de periode

Werken aan een nieuwe Regionale Agenda voor de periode Werken aan een nieuwe Regionale Agenda voor de periode 2010-2014 Troeven van de Stadsregio Amsterdam De Stadsregio werkt aan taken die voortkomen uit gemeentelijke opgaven en dit schaalniveau overstijgen.

Nadere informatie

Presentatie Actieplan FoodValley

Presentatie Actieplan FoodValley Presentatie Actieplan FoodValley Doorontwikkeling FoodValley Ambitie 26 oktober 2012 FoodValley: kristallisatiepunt voor innovaties in agrofoodsector (1) Sense of urgency: wereldvoedselproblematiek en

Nadere informatie

Strategisch Thema. -Stad in de regio- Modules. Datum: februari Strategisch Thema -Stad in de regio- 0

Strategisch Thema. -Stad in de regio- Modules. Datum: februari Strategisch Thema -Stad in de regio- 0 Strategisch Thema -Stad in de regio- Modules Samenvatting 1 Regionale samenwerking 2 Regionale verwevenheid 3 Datum: februari 2016 Gemeente Nijmegen Onderzoek en Statistiek tel.: (024) 329 98 89 (O&S)

Nadere informatie

Model Vervoersregio en Economische Profilering. Beschrijving model

Model Vervoersregio en Economische Profilering. Beschrijving model Model Vervoersregio en Economische Profilering Beschrijving model In dit model richt de samenwerking in de stadsregio zich op de economische profilering en ontwikkeling van het gebied en de daarmee verband

Nadere informatie

Duiven. Introductie. Bron:

Duiven. Introductie. Bron: Duiven Duiven Introductie Duiven is een levendige gemeente, bestaande uit het dorp Duiven en de kleinere kernen Groessen en Loo, respectievelijk ten zuidoosten en zuidwesten van het dorp Duiven. De gemeente

Nadere informatie

Steengoed gefinancierd - financiële arrangementen voor de vastgoedmarkt

Steengoed gefinancierd - financiële arrangementen voor de vastgoedmarkt Steengoed gefinancierd - financiële arrangementen voor de vastgoedmarkt Programma Transitieopgave Parkstad (Johan de Niet) Financiële arrangementen voor de demografische transitie (Esther Geuting) De casus

Nadere informatie

Register gemeenschappelijke regelingen

Register gemeenschappelijke regelingen Register gemeenschappelijke regelingen De gemeente Nuenen c.a. werkt in bepaalde gevallen samen met andere gemeenten. Deze samenwerkingsverbanden bestaan uit overeenkomsten en regelingen tussen gemeenteraden,

Nadere informatie

M E M O. We zien de oplossing niet in grote schaalvergroting naar 1 of 2 gemeenten. We zoeken het in de samenwerking vanuit de inhoud.

M E M O. We zien de oplossing niet in grote schaalvergroting naar 1 of 2 gemeenten. We zoeken het in de samenwerking vanuit de inhoud. M E M O Aan : gemeenteraad Wormerland Van : college van burgemeester en wethouders Datum : 5 februari 2015 Onderwerp : Gezamenlijke reactie Colleges Beemster, Edam- Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Waterland,

Nadere informatie

Nieuwe fase in samenwerking in de regio

Nieuwe fase in samenwerking in de regio Nieuwe fase in samenwerking in de regio Presentatie voor de gemeenteraad Opbouw MRDH en Afbouw Haaglanden 2 september 2014 Aanleiding voor de presentatie MRDH: Consultatiepakket gemeenten om daadwerkelijke

Nadere informatie

Ontwerpbegroting 2019

Ontwerpbegroting 2019 Ontwerpbegroting 2019 Gezonde groei Vastgesteld Bestuurlijk Overleg. Regio Arnhem Nijmegen De regionale samenwerking tussen 18 gemeenten in de regio Arnhem-Nijmegen is geborgd in het Gemeenschappelijk

Nadere informatie

Eijsden. Economische activiteit

Eijsden. Economische activiteit Eijsden Eijsden Eijsden is met ruim 8000 inwoners de grootste kern van de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten. Deze fusiegemeente, die in 2011 ontstond, bestaat verder uit 14 andere kernen, en 25 gehuchten

Nadere informatie

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND

Helmond, stad van het doen. Programmabegroting gemeente Helmond HELMOND Helmond, stad van het doen Het Helmond dat we voor ogen hebben is aantrekkelijk om te wonen, te leven en te werken. Er is plaats voor iedereen, ook voor hen die minder makkelijk meedoen in een samenleving

Nadere informatie

CRITERIA PRODUCTRATING INBOEDELVERZEKERING PRIJS

CRITERIA PRODUCTRATING INBOEDELVERZEKERING PRIJS CRITERIA PRODUCTRATING INBOEDELVERZEKERING PRIJS Om tot de ProductRating Prijs te komen heeft MoneyView de gemiddelde marktpositie van elk product berekend over 28.656 fictieve klantprofielen. Deze klantprofielen

Nadere informatie

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid,

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid, Transformatie van de woningvoorraad Een afname van het aantal huishoudens heeft gevolgen voor de woningvoorraad. Dit geldt ook vergrijzing. Vraag en aanbod sluiten niet meer op elkaar aan. Problemen van

Nadere informatie

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw,

Aan de lezer datum 14 mei telefoon (010) betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg. Geachte heer, mevrouw, STADSREGM, ^ ^ "^^" ROTTERDAM Aan de lezer datum 14 mei 2008 ons kenmerk 25673 steller» A - van Kapel telefoon (010) 4172862 uw kenmerk betreft* Brochure Hoekse Lijn, Lightrail langs de Nieuwe Waterweg

Nadere informatie

Aanleiding Ambities Samenwerkingsvoorstel

Aanleiding Ambities Samenwerkingsvoorstel Aanleiding Ambities Samenwerkingsvoorstel Aanleiding De Leidse regio: Oegstgeest Leiderdorp Zoeterwoude Voorschoten Leiden Een geweldige plek om te wonen, te werken, te studeren, te ondernemen, te bezoeken

Nadere informatie

SOCIAAL PERSPECTIEF. sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020

SOCIAAL PERSPECTIEF. sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 SOCIAAL PERSPECTIEF sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 SOCIAAL PERSPECTIEF sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 De sociale ambitie: Zaanstad manifesteert zich binnen de metropoolregio Amsterdam

Nadere informatie

Reconnecting Rotterdam Port Samenvatting

Reconnecting Rotterdam Port Samenvatting Reconnecting Rotterdam Port Samenvatting Aart de Koning, april 2010 De aanleiding: de concurrentiepositie van de haven van Rotterdam staat onder druk De haven van Rotterdam is altijd sterk verankerd geweest

Nadere informatie

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

REGIOBRANDING TWENTE. Eric Nijkamp Voorzitter

REGIOBRANDING TWENTE. Eric Nijkamp Voorzitter REGIOBRANDING TWENTE Eric Nijkamp Voorzitter Doel regiobranding Twente zowel nationaal als internationaal positioneren als innovatieve, ondernemende kennisregio in de komende 10 jaar. Een krachtige en

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

Welvarend Westfriesland

Welvarend Westfriesland Welvarend Westfriesland De visie van het bedrijfsleven op de regio. Ter inspiratie voor uw beleid in 2018 Welvarende Regio Onze regio kent een rijke geschiedenis van welvaart met ondernemende Westfriezen

Nadere informatie

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Op 11 september 2018 zijn zo n 80 medewerkers van verschillende Noord- en Midden-Limburgse gemeenten, het Waterschap, het Rijk, Provinciale Staten, andere

Nadere informatie

Beschrijving regionale arrangementen Leiden, Zwolle, Eindhoven en Rotterdam

Beschrijving regionale arrangementen Leiden, Zwolle, Eindhoven en Rotterdam Eindrapport Beschrijving regionale arrangementen Leiden, Zwolle, Eindhoven en Rotterdam Bijlage 7 bij onderzoeksrapport regionaal arrangement gemeente Dordrecht Frederik van Dalfsen Laurens Vellekoop Anne

Nadere informatie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal

Nadere informatie

ACTUELE OPGAVEN VOOR DE WONINGMARKT EN DE RELATIE TUSSEN LEEGSTAND EN HET WONEN

ACTUELE OPGAVEN VOOR DE WONINGMARKT EN DE RELATIE TUSSEN LEEGSTAND EN HET WONEN ACTUELE OPGAVEN VOOR DE WONINGMARKT EN DE RELATIE TUSSEN LEEGSTAND EN HET WONEN RRO + - Zuidoost-Brabant 11 mei 2016 Niek Bargeman senior adviseur bevolking en wonen Provincie Noord-Brabant REGIONALE AGENDA

Nadere informatie

Datum 19 juni 2019 Betreft Wmo-toezicht - Openbaarmaken van toezichtsrapporten Wmo 2015

Datum 19 juni 2019 Betreft Wmo-toezicht - Openbaarmaken van toezichtsrapporten Wmo 2015 > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Centrum voor Maatschappelijke Deelname (CMD) Tel: 14040 Brabant Noordoost

Centrum voor Maatschappelijke Deelname (CMD) Tel: 14040 Brabant Noordoost Routing aanmelding EED gemeenten Regio Gemeenten Aanmelding EED Dommelvallei + Geldrop-Mierlo * (zie bijlage onderaan pagina), Nuenen, Son en Breugel, Waalre Centrum voor Maatschappelijke Deelname (CMD)

Nadere informatie

B Baarle Nassau mhz 6875 kbd QAM-64

B Baarle Nassau mhz 6875 kbd QAM-64 A Aalten-Bredevoort 7461 304 mhz 6875 kbd QAM-64 Almere 8200 304 mhz 6875 kbd QAM-64 Alphen aan den Rijn 1000 304 mhz 6875 kbd QAM-64 Amersfoort 3900 304 mhz 6875 kbd QAM-64 Amstelveen 1000 304 mhz 6875

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Werkplaats Mobiliteit en Innovatie

Werkplaats Mobiliteit en Innovatie Werkplaats Mobiliteit en Innovatie Stand van zaken Bereikbaarheidsagenda Regionaal Platform 20 april 2016 Roël Hoppezak Job van den Berg Bereikbaarheid Zuid-Nederland Bidbook, november 2015 Bereikbaarheid

Nadere informatie

Aanwijzing woningmarktregio

Aanwijzing woningmarktregio Openbaar Onderwerp Aanwijzing woningmarktregio Programma Wonen BW-nummer Portefeuillehouder B. Velthuis Samenvatting In het kader van de nieuwe Woningwet is het de bedoeling dat de schaal van een woningcorporatie

Nadere informatie

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven

Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Tijd Vanaf 12.00 uur Activiteit Inloop met broodjeslunch 13.00 uur Opening en welkom, mededelingen 13.15

Nadere informatie

Stadsregio Arnhem Nijmegen. Wim Dijkstra en Roel Wever 5 Juni 2014

Stadsregio Arnhem Nijmegen. Wim Dijkstra en Roel Wever 5 Juni 2014 Stadsregio Arnhem Nijmegen Wim Dijkstra en Roel Wever 5 Juni 2014 20 gemeenten (en Druten) 738.000 inwoners 1.000 km2 Stadsregio is regionale samenwerking Kerntaken: WONEN, WERKEN, RUIMTE en MOBILITEIT

Nadere informatie

Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp

Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp Ondernemers zorgen voor werkgelegenheid, innovatie en productiviteit en dragen daarmee bij aan de welvaart en welzijn

Nadere informatie

Best. Introductie. Gemeente Best (bron:

Best. Introductie. Gemeente Best (bron: Best Best Introductie Best is een Noord-Brabantse gemeente, gelegen op ruim tien kilometer van de stad Eindhoven. De gemeente bestaat uit de centrale kern Best en twee kleine kernen, Aarle en De Vleut.

Nadere informatie

Bespreekpunt: Herkent het BORA de geformuleerde ambitie, kaders en vraagstelling voor de Dialoog Regioprofilering?

Bespreekpunt: Herkent het BORA de geformuleerde ambitie, kaders en vraagstelling voor de Dialoog Regioprofilering? Agendapunt 2 Vergadering : BORA Datum : 28 juni 2018 Onderwerp : Startdocument Dialoog Regioprofilering Bijlagen : 1 Bespreekpunt: Herkent het BORA de geformuleerde ambitie, kaders en vraagstelling voor

Nadere informatie

Nijmegen Waalfront Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Nijmegen Waalfront Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Nota Ruimte budget 25 miljoen euro Planoppervlak 33 hectare Nijmegen Waalfront Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Synergie tussen stad en water De directe ligging

Nadere informatie

Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant

Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant Bedrijvigheid en Werkgelegenheid in Zuidoost-Brabant Tabellen- en trendboek Vestigingenregister 2015 juni 2016 Uitgave: Inlichtingen: Gemeenten Eindhoven en Helmond In samenwerking met Provincie Noord-Brabant

Nadere informatie

Montferland. Voorwoord

Montferland. Voorwoord Montferland R U I M T E V O O R O N D E R N E M E N! Rob Visser, wethouder Economische Zaken Voorwoord De gemeente Montferland beschouwt werkgelegenheid als de motor van onze maatschappij. Het scheppen

Nadere informatie

Bestuursconvenant samenwerking U10-gemeenten

Bestuursconvenant samenwerking U10-gemeenten Bestuursconvenant samenwerking U10-gemeenten De colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Bunnik, De Bilt, Houten, IJsselstein, Nieuwegein, Utrecht, Stichtse Vecht, Vianen, Woerden en Zeist

Nadere informatie

Naam_Organisatie Belastingsamenwerking Rivierenland Gemeente Achtkarspelen Gemeente Alkmaar Gemeente Almelo Gemeente Almere Gemeente Alphen aan den

Naam_Organisatie Belastingsamenwerking Rivierenland Gemeente Achtkarspelen Gemeente Alkmaar Gemeente Almelo Gemeente Almere Gemeente Alphen aan den Naam_Organisatie Belastingsamenwerking Rivierenland Gemeente Achtkarspelen Gemeente Alkmaar Gemeente Almelo Gemeente Almere Gemeente Alphen aan den Rijn Gemeente Amersfoort Gemeente Amstelveen Gemeente

Nadere informatie

Basis is oké; organisatiekracht moet beter. prof. mr. Friso de Zeeuw praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft

Basis is oké; organisatiekracht moet beter. prof. mr. Friso de Zeeuw praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft Basis is oké; organisatiekracht moet beter prof. mr. Friso de Zeeuw praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft Tien jaar later Tien jaar geleden verscheen: Ontwikkelingsperspectief NHN Coproductie

Nadere informatie

Overstappen op hoogwaardig OV. HOV-NET Zuid-Holland Noord

Overstappen op hoogwaardig OV. HOV-NET Zuid-Holland Noord Overstappen op hoogwaardig OV HOV-NET Zuid-Holland Noord Overstappen op hoogwaardig OV 2 Zuid-Holland biedt veel mogelijkheden om te wonen, werken en recreëren. Het is het economisch hart van Nederland

Nadere informatie

Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma. Victor / Klaas

Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma. Victor / Klaas Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma Victor / Klaas Ondertussen in de regio Roadmap Next Economy Oeso-rapport Investeringsprogramma / Tordoir Real Life Testing Ground NOA / NOVI REOS Monitor

Nadere informatie

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost

Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Aan de Raadscommissie Agendapunt: 5 Onderwerp: Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Kenmerk: Status: VROM - Ruimtelijke Ordening / FK Informerend Kollum, 11 januari 2011 Samenvatting

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet

Nadere informatie

Maastricht Belvédère. Nota Ruimte budget 10 miljoen euro

Maastricht Belvédère. Nota Ruimte budget 10 miljoen euro Maastricht Belvédère Nota Ruimte budget 10 miljoen euro Planoppervlak 56 hectare (als onderdeel van 280 hectare herstructurering oude bedrijventerreinen) Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke

Nadere informatie

Almere Weerwaterzone 45

Almere Weerwaterzone 45 Almere Weerwaterzone 45 Nota Ruimte budget 88,6 miljoen euro Planoppervlak hectare Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Schaalsprong Almere, waar Almere Weerwaterzone

Nadere informatie

De colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Vianen, Nieuwegein, IJsselstein, Utrecht, Stichtse Vecht, De Bilt, Zeist, Bunnik en Houten

De colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Vianen, Nieuwegein, IJsselstein, Utrecht, Stichtse Vecht, De Bilt, Zeist, Bunnik en Houten 1 Bestuursconvenant Mobiliteit in grootstedelijk Utrecht De colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Vianen, Nieuwegein, IJsselstein, Utrecht, Stichtse Vecht, De Bilt, Zeist, Bunnik en

Nadere informatie

2. Kennis te nemen van de uitvoeringsagenda van de Ruimtelijk-economische koers U10 Samen op weg naar een Uitvoeringsagenda (bijlage 2).

2. Kennis te nemen van de uitvoeringsagenda van de Ruimtelijk-economische koers U10 Samen op weg naar een Uitvoeringsagenda (bijlage 2). RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 5 oktober 2017 17-072 Onderwerp Ruimtelijk-economische koers en uitvoeringsagenda U10 Aan de raad, Onderwerp Ruimtelijk-economische koers en uitvoeringsagenda U10

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG

Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Datum 20 december 2011 Onderwerp Raadsbrief: Sociale structuurvisie Categorie B Verseonnummer 668763 / 681097 Portefeuillehouder De heer Rensen en de heer

Nadere informatie

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland Ondernemersverenigingen 2018 t/m 2020 Optimale bereikbaarheid staat bij u hoog

Nadere informatie

Westflank Haarlemmermeer

Westflank Haarlemmermeer Nota Ruimte budget 48 miljoen euro Planoppervlak 1500 hectare Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Westflank Haarlemmermeer Westflank Haarlemmermeer is een Randstad Urgent - project.

Nadere informatie

Evaluatiecommissie MRA 16 APR 2019

Evaluatiecommissie MRA 16 APR 2019 16 APR 2019 Event site titel Event site URL https://evaluatiecommissiemra.evenementenorganisatieamsterdam.nl Taal Nederlands Statistieken Aantal antwoorden: Voltooiing: Gemiddelde tijd tot voltooing: Computer

Nadere informatie

BOUWNETWERK. Kiezen en uitblinken. Bouwnetwerk is hét netwerk voor vrouwen die werken aan de gebouwde omgeving

BOUWNETWERK. Kiezen en uitblinken. Bouwnetwerk is hét netwerk voor vrouwen die werken aan de gebouwde omgeving BOUWNETWERK Kiezen en uitblinken Bouwnetwerk is hét netwerk voor vrouwen die werken aan de gebouwde omgeving Kiezen en uitblinken Aan mevrouw Schultz van Haegen, minister van infrastructuur en milieu,

Nadere informatie

CRITERIA PRODUCTRATING OPSTALVERZEKERING PRIJS

CRITERIA PRODUCTRATING OPSTALVERZEKERING PRIJS CRITERIA PRODUCTRATING OPSTALVERZEKERING PRIJS Om tot de ProductRating Prijs te komen heeft MoneyView de gemiddelde marktpositie van elk product berekend over 28.368 fictieve klantprofielen. Deze klantprofielen

Nadere informatie

Migratie en pendel Twente. Special bij de Twente Index 2015

Migratie en pendel Twente. Special bij de Twente Index 2015 Migratie en pendel Twente Special bij de Twente Index 2015 Inhoudsopgave Theorieën over wonen, verhuizen 3 Kenmerken Twente: Urbanisatiegraad en aantal inwoners 4 Bevolkingsgroei grensregio s, een vergelijking

Nadere informatie

Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen?

Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen? Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen? Presentatie Ruimtelijke plannen voormalig Stadsregio Omgevingsvisie Gelderland Huidige situatie na opheffen stadsregio Doelstellingen Omgevingswet

Nadere informatie

Rotterdam Stadshavens

Rotterdam Stadshavens Rotterdam Stadshavens Nota Ruimte budget 31 miljoen euro Planoppervlak 1000 hectare (1600 hectare inclusief wateroppervlak) Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Nadere informatie

MRA-agenda van de IJmond IJMOND

MRA-agenda van de IJmond IJMOND MRA-agenda van de IJmond IJMOND MRA-agenda van de IJmond IJMOND Inleiding De IJmond is een veelzijdige aantrekkelijke regio met veel potentie. Binnen de Metropoolregio Amsterdam heeft de IJmond een eigen

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

Overdrachtsdossier regionale samenwerking

Overdrachtsdossier regionale samenwerking Overdrachtsdossier regionale samenwerking Dit document geeft een kort en bondig overzicht van de regionale samenwerking in de Metropoolregio Eindhoven. Het overzicht is gesorteerd per gremium, met een

Nadere informatie

Welke partijen heeft u betrokken bij het beantwoorden van de vragen in deze vragenlijst?

Welke partijen heeft u betrokken bij het beantwoorden van de vragen in deze vragenlijst? Welke partijen heeft u betrokken bij het beantwoorden van de vragen in deze vragenlijst? Gemeenteraad/fractievoorzitters Maatschappelijke organisaties Bedrijfsleven Inwoners 1. Karaktereigenschappen van

Nadere informatie

Dalfsen biedt een buitenkans: wordt u onze nieuwe burgemeester?

Dalfsen biedt een buitenkans: wordt u onze nieuwe burgemeester? Dalfsen biedt een buitenkans: wordt u onze nieuwe burgemeester? Tussen de mensen staat en weet wat Dalfsen biedt een buitenkans: wordt u onze nieuwe burgemeester? De gemeente Dalfsen bestaat uit ruim 28.000

Nadere informatie

Intentieverklaring Samenwerking Regio Alkmaar t.b.v de provinciale structuurvisie 2040 en mogelijke verstedelijkingsafspraken

Intentieverklaring Samenwerking Regio Alkmaar t.b.v de provinciale structuurvisie 2040 en mogelijke verstedelijkingsafspraken Intentieverklaring Samenwerking Regio Alkmaar t.b.v de provinciale structuurvisie 2040 en mogelijke verstedelijkingsafspraken 2010-2020 Besproken in de colleges van B&W op 4 november 2008 Versie 30 oktober

Nadere informatie

Alternatieve locaties Hoeksche

Alternatieve locaties Hoeksche Alternatieve locaties Hoeksche Waard Nieuw Reijerwaard / Westelijke Dordtse Oever Nota Ruimte budget 25 miljoen euro (11 miljoen euro voor Nieuw Reijerwaard en 14 miljoen euro voor Westelijke Dordtse Oever)

Nadere informatie

Verstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013

Verstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013 Verstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013 1 PBL project Verstedelijking & Infrastructuur Analyseren van verwachte knelpunten en kansen bij afstemming verstedelijking en infrastructuur Samenhang

Nadere informatie

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid M.F. Dufresne. sv RIS120261_28-sep-2004 Regnr. DSO/ Den Haag, 28 september 2004

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid M.F. Dufresne. sv RIS120261_28-sep-2004 Regnr. DSO/ Den Haag, 28 september 2004 Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid M.F. Dufresne sv 2004.410 RIS120261_28-sep-2004 Regnr. DSO/2004.3061 Den Haag, 28 september 2004 Inzake: Internationale treinstations

Nadere informatie

SAMEN. voor een sterke regio! Een perspectief voor het wonen in het stedelijk gebied Eindhoven

SAMEN. voor een sterke regio! Een perspectief voor het wonen in het stedelijk gebied Eindhoven SAMEN voor een sterke regio! Een perspectief voor het wonen in het stedelijk gebied Eindhoven Het stedelijk gebied is in ontwikkeling. Het succes van bedrijven als ASML en VDL, de designsector en vele

Nadere informatie

De Molenzoom. Kantoorlocaties in centrum van Houten. Kantoorvestiging in de gemeente Houten

De Molenzoom. Kantoorlocaties in centrum van Houten. Kantoorvestiging in de gemeente Houten De Molenzoom Kantoorlocaties in centrum van Houten Kantoorvestiging in de gemeente Houten Kwaliteiten Molenzoom Centrale ligging in Houten Zichtlocatie langs spoorlijn Nabij centrumvoorzieningen op het

Nadere informatie

Echt thuis. Ondernemingsplan 2011-2015

Echt thuis. Ondernemingsplan 2011-2015 Echt thuis Ondernemingsplan 2011-2015 2 INLEIDING Mooiland is een woningcorporatie met circa 27.000 woningen verspreid over ruim 150 gemeenten in heel Nederland. Daarmee zijn wij een van de twintig grootste

Nadere informatie

BEST EINDHOVEN GELDROP-MIERLO HELMOND NUENEN OIRSCHOT SON EN BREUGEL VELDHOVEN WAALRE STEDELIJK GEBIED! VISIE OP WONEN 27 FEBRUARI 2019

BEST EINDHOVEN GELDROP-MIERLO HELMOND NUENEN OIRSCHOT SON EN BREUGEL VELDHOVEN WAALRE STEDELIJK GEBIED! VISIE OP WONEN 27 FEBRUARI 2019 STEDELIJK GEBIED! VISIE OP WONEN 27 FEBRUARI 2019 PROGRAMMA Opening Welkomstwoord Presentatie gezonde verstedelijking Ad de Bont Presentatie concept Visie op Wonen door bestuurlijk trekkers Paneldiscussie

Nadere informatie

VOORNEMEN TOT AANWIJZEN KERNWERKGEBIED HAAGLANDEN, ROTTERDAM, MIDDEN- HOLLAND

VOORNEMEN TOT AANWIJZEN KERNWERKGEBIED HAAGLANDEN, ROTTERDAM, MIDDEN- HOLLAND DSO/2016.270 RIS 292840 VOORNEMEN TOT AANWIJZEN KERNWERKGEBIED HAAGLANDEN, ROTTERDAM, MIDDEN- HOLLAND HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, Overwegende dat: - de Woningwet eisen stelt aan het werkgebied

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 10 van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 10 van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 24261 11 augustus 2015 Wijziging Besluit werkgebieden UWV 2015 in verband met inwerkingtreding Wwz per 1 juli 2015 Het

Nadere informatie

Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze.

Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze. Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze. Rabobank Noord-Drenthe. Een bank met ideeen. www.rabobank.nl/noord-drenthe Triple P-onderzoek Rabobank

Nadere informatie

Register gemeenschappelijke regelingen gemeente Asten 2015

Register gemeenschappelijke regelingen gemeente Asten 2015 Register gemeenschappelijke regelingen gemeente Asten 2015 Register van gemeenschappelijke regelingen als bedoeld in artikel 27 van de Wet Gemeenschappelijke regelingen Titel: Register gemeenschappelijke

Nadere informatie