Deel 2: DO en MVO in het onderwijs. Deel 2. Duurzame Ontwikkeling en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in het onderwijs
|
|
- Andreas van der Zee
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs Deel 2. Duurzame Ontwikkeling en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in het onderwijs 95
2
3 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs Inhoudsoverzicht DEEL 2: DUURZAME ONTWIKKELING EN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN IN HET ONDERWIJS DUURZAME ONTWIKKELING EN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN IN HET ONDERWIJS Waarom DO en MVO in het onderwijs? Milestones inzake onderwijs en duurzame ontwikkeling UN Decade of Education for Sustainable Development Duurzaam Onderwijs in België en Nederland Sociale Economie op de Campus Het EI van MVO EcoCampus Project DOEN! DHO Keurmerk, AISHE & bijzonder kenmerk NVAO Referenties Meer weten? COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING EN/OF VERANTWOORD ONDERNEMEN Competenties voor duurzame ontwikkeling Competenties voor maatschappelijk verantwoord ondernemen Jonge MVO-professionals Business & Society Vlerick Gent Leuven Management School Referenties
4
5 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs 1. Duurzame ontwikkeling en maatschappelijk verantwoord ondernemen in het onderwijs 1.1 Waarom DO en MVO in het onderwijs? Duurzame ontwikkeling wint steeds meer aan belang. Vanuit de belangrijke maatschappelijke rol die het onderwijs heeft, kunnen opleidingsinstituten niet langer aan de kant blijven, maar dienen zij hun steentje bij te dragen aan een ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen 138. Reeds in 1992 werd het onderwijs via Agenda 21 opgeroepen om hierbij een rol te spelen. Met de UN Decade of Education for Sustainable Development (DESD) die loopt van 2005 tot 2014, wordt deze boodschap nog eens extra in de verf gezet. 1.2 Milestones inzake onderwijs en duurzame ontwikkeling 139 Reeds sinds 1972, maar vooral sinds eind de jaren 80 begin de jaren 90, worden er verklaringen ondertekend over de rol die het onderwijs moet spelen om mee te werken aan een duurzame samenleving. In deze verklaringen wordt meestal gefocust op de integratie van duurzame ontwikkeling in de verschillende rollen die een onderwijsinstelling opneemt. Zo wordt er gesproken van de integratie van duurzame ontwikkeling in onderwijs (curriculum), de nood naar interdisciplinair onderzoek op vlak van duurzame ontwikkeling en de maatschappelijke verantwoordelijkheid die de instellingen moeten nemen via hun bedrijfsvoering. Een overzicht van de verschillende verklaringen en handvesten inzake onderwijs en duurzame ontwikkeling is terug te vinden in Tabel BRUNDTLAND, G.H. en DE UNIVERSELE COMMISSIE VOOR MILIEU EN ONTWIKKELING, Onze Aarde Morgen: Het rapport van de Universele Commissie voor Milieu en Ontwikkeling, 1989, p UNESCO, ( 15 mei 2007 en DOEN!, DOEN! Duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs, 2007, (powerpointpresentatie). 140 Een beperkt overzicht van de verschillende verklaringen en handvesten inzake onderwijs en duurzame ontwikkeling is eveneens terug te vinden op: 99
6 HET IVOOR Jaartal Verklaring Initiatiefnemer 1972 Stockholm Declaration UN Conference on Human Environment 1988 Magna Charta Bologna European University Association 1990 Talloires Declaration Association of University Leaders for a Sustainable Future 1991 Halifax Declaration International Association of Universities (IAU), UN University, Association of Universities and Colleges of Canada 1992 Agenda 21: Chapter 21 UN Conference on Environment and Development 1993 Swansea Declaration Association of Commonwealth Universities 1993 Kyoto Declaration International Association of Universities (IAU) 1994 Copernicus Charter Association of Universities 1997 Thessaloniki Declaration UNESCO Conference on Environment and Public awareness for Sustainability 1999 Handvest Duurzaam HBO Nederlandse Vereniging van hogescholen (HBO-Raad) 2001 Lüneburg Declaration on Higher Education for Sustainable Development 2002 Ubuntu declaration on Education and Science and Technology for Sustainable Development 2002 UN Decade of Education for Sustainable Development (DESD ) 2005 Regionale Strategie voor Educatie voor Duurzame Ontwikkeling GHESP Partners (IAU, ULSF, Copernicus Campus en UNESCO) 11 internationale onderwijsinstellingen zoals United Nations University, de International Council for Science, de International Association of Universities (IAU), de Copernicus-Campus Global Higher Education for Sustainability Partnership (GHESP) UN General Assembly United Nations Economic Commission for Europe (UNECE) Tabel 1: Overzichtstabel verklaringen inzake onderwijs en duurzame ontwikkeling 100
7 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs 1.3 UN Decade of Education for Sustainable Development 141 In Hoofdstuk 36 van Agenda 21, het actieprogramma voor de 21ste eeuw dat in juni 1992 werd aangenomen door de VN-conferentie over Milieu en Ontwikkeling, wordt de nadruk gelegd op de doorslaggevende rol van educatie voor de bevordering van duurzame ontwikkeling. In dit kader lanceerden de Verenigde Naties op 1 maart 2005 de The United Nations Decade of Education for Sustainable Development (DESD). Dit decennium loopt van 2005 tot Het algemene doel van de DESD is om de principes, de waarden, en de praktijken van duurzame ontwikkeling te integreren in alle aspecten van onderwijs en het leren. De voornaamste doelstelling van DESD wordt door de Algemene Vergadering uiteengezet in resolutie 59/237: De Algemene Vergadering: encourages Governments to consider the inclusion of measures to implement the Decade in their respective education systems and strategies and, where appropriate, national development plans. 1.4 Duurzaam Onderwijs in België en Nederland Hieronder worden een aantal voorbeelden gegeven van acties ter bevordering van de integratie van duurzame ontwikkeling in het onderwijs, die door de overheden werden genomen en/of mee ondersteund. Het is geenszins de bedoeling hier een volledig overzicht te geven van beleidsmatige acties en acties binnen de instellingen. 141 UNESCO, ( URL_ID=27234&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html), 15 mei
8 HET IVOOR Sociale Economie op de Campus 142 Tijdens de Week van de Sociale Economie wordt Sociale Economie op de Campus georganiseerd. Met dit initiatief wil het Vlaams Overleg voor de Sociale Economie (VOSEC) in samenwerking met Febecoop een brug slaan tussen de maatschappelijke realiteit m.b.t. de duale economische invulling van tewerkstelling en ondernemersschap en het onderwijsgebeuren anderzijds. Gedurende een week worden de lessen, lezingen, stages, workshops, bezoeken e.d. georganiseerd met de focus op een thema uit de sociale economie. Op deze manier kan men eveneens in contact komen met mogelijke stages in sociale economie ondernemingen. 'Sociale Economie op de campus' werd tijdens het academiejaar voor het eerst opgestart aan drie universiteiten: Universiteit Gent, Katholieke Universiteit Leuven en Universiteit Antwerpen Het EI van MVO 143 Het EI van MVO is een scriptieprijs voor eindwerken die verband houden met duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen en/of bedrijfsethiek. De beste doctoraten en eindwerken op bachelor- en masterniveau worden bekroond. Het EI staat voor Economische Invulling, Ethisch Inzicht, Eigenzinnige Innovatie. De prijs is een initiatief van het Vlaams Netwerk voor Zakenethiek, maar wordt mee ondersteund door de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke Kansen, MVOVlaanderen, Business & Society Belgium en Kauri vzw. De eerste prijsuitreiking vond plaats in november EcoCampus EcoCampus is de milieuzorgwerking voor het hoger onderwijs. EcoCampus is een initiatief van de cel Natuur- en Milieueducatie van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid. Binnen EcoCampus wordt ondermeer een tool ontwikkeld voor het opzetten van een milieuzorgsysteem in het hoger onderwijs. EcoCampus gaat verder dan louter milieuzorg. Gelijklopend met het Vlaamse milieubeleid, wordt milieuzorg gekaderd binnen duurzame ontwikkeling. 142 VOSEC, ( 15 mei VLAAMS NETWERK VOOR ZAKENETHIEK, ( 15 mei
9 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs Project DOEN! 144 Het project DOEN! is een project dat op 1 februari 2007 van start ging, op vraag van drie Vlaamse ministers: Vlaams minister van Werk, Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroecke, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Kris Peeters en Vlaams minister Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke Kansen Kathleen Van Brempt. DOEN! staat voor Duurzaamheid, Onderwijs, Ethiek en Netwerk en wordt uitgevoerd door het Vlaams Netwerk voor Zakenethiek in samenwerking met Sustenuto, een adviesbureau op vlak van duurzaam ondernemen. Het project biedt de hogescholen en universiteiten een platform voor het verder ontwikkelen en toepassen van Duurzame Ontwikkeling. DOEN! wil de instellingen bijstaan in het integreren van duurzame ontwikkeling in het onderwijsprogramma en in de interne bedrijfsvoering. Hiertoe werden twee lerende netwerken opgestart, nl. één rond curriculum en één rond bedrijfsvoering DHO Keurmerk, AISHE & bijzonder kenmerk NVAO 145 De Nederlandse stichting Duurzaam Hoger Onderwijs (DHO) ontwikkelde in 2000 de AISHE-methode (Audit Instrument for Sustainability in Higher Education). De methode kan gebruikt worden om na te gaan hoe ver een onderwijsinstelling staat in het proces van invoering van duurzame ontwikkeling in hun onderwijs en organisatie; bij het ontwikkelen van beleid op dat gebied; en bij het vergroten van enthousiasme en draagvlak ervoor onder management, personeel en studenten. Indien men als instelling deze audit laat uitvoeren door DHO, dan kan men een DHO Keurmerk behalen. Een DHO Keurmerk kan behaald worden op verschillende niveaus, aangezien gewerkt wordt met de toekenning van sterren. Het hoogst mogelijk aantal uit te reiken sterren is hierbij vier. 144 MVOVLAANDEREN, ( 15 mei Stichting DHO, Jaarboekje 07-08: De maatschappelijke rol van hoger onderwijs instellingen, 2007, p
10 HET IVOOR Nederlandse WO- (Wetenschappelijk Onderwijs) en HBO- (Hoger Beroepsonderwijs) opleidingen die tegelijk met een zelfevaluatie ten behoeve van de accreditatie een AISHE-audit uitvoeren en het DHO Keurmerk behalen op tenminste het niveau van twee sterren, ontvangen bij de accreditatie van de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) de toekenning van het bijzondere kenmerk duurzame ontwikkeling. De AISHE-methode van DHO is daarbij een gevalideerde en erkende methode om de opleidingen te beoordelen. Het vereiste minimumniveau is een DHO Keurmerk op het niveau van twee sterren, maar dit kan veranderen als het aantal toegekende keurmerken op het niveau van twee sterk toeneemt en daarmee niet meer voldoende onderscheidend is. Afgesproken is dat DHO en de NVAO één keer per jaar overleg zullen hebben om vast te stellen of de lat misschien hoger gelegd moet worden. 1.5 Referenties BRUNDTLAND, G.H. en DE UNIVERSELE COMMISSIE VOOR MILIEU EN ONTWIKKELING, Onze Aarde Morgen: Het rapport van de Universele Commissie voor Milieu en Ontwikkeling, Lannoo, Tielt, 1989, 440 p. DOEN!, DOEN! Duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs, 2007, (powerpointpresentatie). MVOVLAANDEREN, ( 15 mei Stichting DHO, Jaarboekje 07-08: De maatschappelijke rol van hoger onderwijs instellingen, DHO, Amsterdam, 2007, 80 p. UNESCO, ( 15 mei UNESCO, ( URL_ID=27234&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html), 15 mei Vlaams Netwerk voor Zakenethiek, ( 15 mei VOSEC, ( 15 mei Meer weten? Meer informatie over de DESD is terug te vinden op onderstaande website: URL_ID=27234&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html 104
11 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs 2. Competenties voor duurzame ontwikkeling en/of verantwoord ondernemen 2.1 Competenties voor duurzame ontwikkeling Steiner en Posch 146 geven aan dat duurzame ontwikkeling en het samenspel tussen de ecologische, sociale en economische dimensie kan gezien worden als een zeer complexe taak. Een logische consequentie van deze complexiteit is het complexe karakter van educatie voor duurzame ontwikkeling. Dieleman en Huisingh 147 wijzen erop dat een van de uitdagingen van educatie voor duurzame ontwikkeling ligt in de integratie van wetenschap, sociale wetenschap en managementkunde tot een overkoepelend raamwerk van systeemdenken. Volgens dezelfde auteurs is er nood aan interdisciplinariteit, kennis, vaardigheden en attitudetraining. Steiner en Posch voegen zelfregulerend leren toe als vereiste voor educatie voor duurzame ontwikkeling. De Nederlands stichting Duurzaam Hoger Onderwijs (DHO) heeft competenties geformuleerd om te kunnen werken in een duurzame samenleving. Deze worden opgesplitst in verschillende categorieën, en vormen een uitdieping en aanvulling op de hierboven aangegeven vereisten. De competenties gaan als volgt: STEINER, G., POSCH, A., Higher education for sustainability by means of transdisciplinary case studies: an innovatie approach for solving complex, real-world problems, Journal of Cleaner Production, 2006, p DIELEMAN, H.., HUISINGH, D., Games by which to learn and teach about sustainable development: exploring the relevance of games and experiental learning for sustainability, Journal of Cleaner Production, 2006, p STICHTING DHO, Jaarboekje 06-07: Over integratie van duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs, 2006, p
12 HET IVOOR Disciplinair De afgestudeerde student toont inzicht in duurzaamheidvraagstukken en kan de relatie leggen tussen het eigen vakgebied en duurzame ontwikkeling. Transdisciplinair De afgestudeerde student kan samenwerken met vertegenwoordigers van andere disciplines, zodat de reikwijdte en de beperkingen van de eigen discipline, in relatie tot het aan te pakken duurzaamheidvraagstuk en andere disciplines, onderkend worden. Intercultureel De afgestudeerde student kan samenwerken met mensen van andere culturen en heeft inzicht in elementen uit andere culturen die een basis vormen voor duurzame ontwikkeling in deze mondiale samenleving. Maatschappelijk belang De afgestudeerde student toont bewustzijn en besef van de maatschappij en de ontwikkeling naar de toekomst met oog voor sociaal-economische ongelijkheid. Daarbij kan de student diverse belangen onderkennen en er afwegingen tussen maken. Lange-termijnaspecten De afgestudeerde student kan een analyse voor de lange termijn maken en kan strategieën om een duurzaam toekomstbeeld te verwezenlijken toepassen. Systeem De afgestudeerde student kan de consequenties van producten en diensten (ecologisch/sociaal-cultureel/op lange termijn) in systeemverband plaatsen en van daaruit aan nieuwe oplossingen werken. Persoonlijk leiderschap De afgestudeerde student heeft moed en lef om op te boksen tegen de gevestigde orde. De student toont persoonlijk leiderschap. Overtuigingskracht, creativiteit, betrokkenheid en de kunst van het reflecteren zijn daarvoor essentieel. 106
13 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs 2.2 Competenties voor maatschappelijk verantwoord ondernemen Jonge MVO-professionals Uit een onderzoek van Van Ewijk (2006) komt naar voor dat voor het werken aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) vier competenties van belang blijken: samenhang zien, samenwerking, leiderschap en leren. 149 Deze worden hieronder kort besproken. A. Samenhang zien Vanuit een mondiaal lange termijn perspectief moet je economische, sociale en ecologische ontwikkelingen in onderlinge samenhang kunnen bekijken en vertalen naar de praktijk. Deze integrale bril is nodig voor het bedenken van creatieve, toekomstgerichte oplossingen op verschillende schaalniveaus: product, proces, organisatie, keten en systeem. B. Samenwerking Het realiseren van complexe veranderingen kan alleen door goed samen te werken met mensen uit verschillende vakgebieden en culturen. Dit vraagt om goede communicatieve vaardigheden. Door eerst te luisteren leer je belangen van mensen kennen, pas daarna kun je ze overtuigen van de noodzaak en op een interactieve manier tot oplossingen komen. C. Leiderschap Duurzame innovaties en organisaties starten met integer leiderschap van betrokken mensen die beschikken over moed en doorzettingsvermogen. De kern van dit leiderschap is om de juiste mensen op basis van hun innerlijke drijfveren te betrekken in een netwerk. Door aan te sluiten bij het gevoel ben je in staat om nieuwe waarden in een organisatie te verankeren. 149 VAN EWIJK, M., MVO en duurzame ontwikkeling: Praktijk, arbeidsmarkt & hoger onderwijs,
14 HET IVOOR D. Leren Werken aan duurzame ontwikkeling is een continu leerproces. Je moet daarom in staat zijn om zowel je eigen leerproces aan te sturen als leerprocessen van anderen te ondersteunen. Beide vragen om continue reflectie op je eigen visie en waarden. Gebruik makend van je intuïtie kun je ondanks alle complexiteit en onzekerheid toch de juiste richting vinden Business & Society Vlerick Gent Leuven Management School Uit een onderzoek van Business & Society in samenwerking met Vlerick Gent Leuven Management School 150, gevoerd bij de CEO s en HR managers van 67 bedrijven met meer 250 werknemers, blijkt dat MVO-educatie zich nog in een pril stadium bevindt en dat bedrijfsleiders nog geen duidelijk idee hebben over hoe deze educatie moet zijn en wat er aangeleerd moet worden. Er is evenwel een consensus dat MVO dient geïntegreerd te worden in het onderwijs en zeker binnen de managementdisciplines. Meer dan 80% van de bevraagde bedrijfsleiders vindt dat opleiding voor MVO geïntegreerd moet worden in bestaande opleidingsonderdelen en cursussen. Human resources, strategie, ondernemerschap, marketing en international business voeren de lijst aan van cursussen waarin aandacht aan MVO moet besteed worden. Corporate Governance is het meest genoemde antwoord als aan bedrijfsleiders gevraagd wordt welke onderwerpen aangesneden moeten worden in een MVOcursus. Daarnaast worden ook milieu, duurzame ontwikkeling, gelijkheid van kansen en transparantie en accountability vaak genoemd. De bedrijfsleiders verwachten dat MVO-opleiding toekomstige managers uitrust met de juiste attitude en bewustzijn over bedrijfsverantwoordelijkheden. Het grootste belang hechten ze aan integriteit. 150 LOUCHE, C. en HUDLOT, B., CSR Education: A Business Leaders point of view,
15 Deel 2: DO en MVO in het onderwijs 2.3 Referenties DIELEMAN, H.., HUISINGH, D., Games by which to learn and teach about sustainable development: exploring the relevance of games and experiental learning for sustainability, Journal of Cleaner Production, 14 (2006), p LOUCHE, C., HUDLOT, B., CSR Education: A Business Leaders point of view, Business & Society Belgium, Brussel, 2007, 27 p. STICHTING DHO, Jaarboekje 06-07: Over integratie van duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs, 14 (2006), p STEINER, G., POSCH, A., Higher education for sustainability by means of transdisciplinary case studies: an innovatie approach for solving complex, real-world problems, Journal of Cleaner Production, 2006, p VAN EWIJCK, M., MVO en duurzame ontwikkeling: Praktijk, arbeidsmarkt & hoger onderwijs, Amorion, 2006, 12 p. (onuitgegeven rapport onderzoeksresultaten). 109
16 HET IVOOR 110
DEFINITIE EN INTEGRATIE VAN COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING
DEFINITIE EN INTEGRATIE VAN COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING Wim Lambrechts Ecocampus Policy Seminar, Antwerpen, 13 december 2012 Responsibility Emotional Intelligence System Orientation Future
Nadere informatieUitkomsten pilot Duurzame ontwikkeling in opleidingen van het hoger onderwijs
Uitkomsten pilot Duurzame ontwikkeling in opleidingen van het hoger onderwijs Symposium Groene ICT en duurzaam hoger onderwijs PLAN.1 1.4..3.4 3.1 5 4 3 1 AISHE 3. 3.3 DO 3.4 4.1 1.3 1 4. 5 november 010
Nadere informatieINLEIDING: WAAROM HET IVOOR 1 DEEL 1. DUURZAME ONTWIKKELING EN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN 11
INHOUDSOPGAVE INLEIDING: WAAROM HET IVOOR 1 1. ESF-PROJECT HET IVOOR... 5 1.1 Noden...5 1.2 Doelstellingen...6 1.3 Doelgroep...6 1.4 Activiteiten...6 1.5 Referenties...7 2. DANKWOORD... 9 2.1 Docenten
Nadere informatieOpleidingen Duurzaam Vernieuwen
Opleidingen Duurzaam Vernieuwen Inhoud Avans & Context Programma Avans Duurzaam Instrumenten AISHE Curriculum scan VESTIA+D Contact. Avans & Context Avans Hogeschool 29.000 studenten 2.500 medewerkers
Nadere informatieAdvies over de moderniseringsagenda hoger onderwijs van de Europese Unie
Raad Hoger Onderwijs 8 maart 2016 RHO-RHO-ADV-1516-006 Advies over de moderniseringsagenda hoger onderwijs van de Europese Unie Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel T +32 2 219 42 99
Nadere informatieMacrodoelmatigheidsdossier BSc Business Analytics AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING. 1. Basisgegevens. Tongersestraat LM Maastricht
AANVRAAGFORMULIER NIEUWE OPLEIDING 1. Basisgegevens Naam instelling(en) Contactgegevens Universiteit Maastricht School of Business and Economics Tongersestraat 53 6211 LM Maastricht 1 Naam Internationale
Nadere informatieNaar transparanter hoger onderwijs. Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk
Naar transparanter hoger onderwijs Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk Samenvatting van het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk hoger onderwijs Toegang vanuit [1] Eerste cyclus Tweede
Nadere informatieWhygoingto Bologna? Opleiding = motor voor verandering. Prof. Dr. Sofie De Kimpe Free University of Brussels
Prof. Dr. Sofie De Kimpe Free University of Brussels 1. De rol van opleiding en vorming in de 1. Betekenis voor het politieonderwijs 2. Kwaliteit? 1. De rol van opleiding en vorming in de 3. Bologna: een
Nadere informatieOnderwijs en Kennisoverdracht
Onderwijs en Kennisoverdracht Ontwikkelingen in de duurzame landbouw in Suriname Prof. Tiny van Boekel, Decaan voor Onderwijs/Vice-rector, Wageningen University & Research Centre, NL Inhoud lezing Ontwikkelingen
Nadere informatieAVANS DUURZAAM 2030 STAPPENPLAN VERVOLG AVANS DUURZAAM DOE MEE, DENK MEE.
AVANS DUURZAAM 2030 AVANS DUURZAAM 2030 In mei 2016 was Avans de eerste hogeschool in Nederland die voor alle voltijdopleidingen minimaal 2 AISHE-sterren behaalde. AISHE staat voor Auditing Instrument
Nadere informatieimpact in Antwerpen Meer dan 550 jaar aan diamantgeschiedenis zit vervat in de slogan Cut in Antwerp, tot op vandaag nog
Hoofdstuk 6 Indirecte economische impact in Antwerpen De Antwerpse diamantsector is ontzettend belangrijk voor de Vlaamse en Belgische economie. Niet alleen door de toegevoegde waarde en inkomsten die
Nadere informatieDuurzaamheidverslag: ook voor u? Koen Vanbrabant FEBEM, 10 maart 2015
Duurzaamheidverslag: ook voor u? Koen Vanbrabant FEBEM, 10 maart 2015 Mission: Creating Responsible Business in society Vision: Sustainability Coach Values: Responsibility & Respect Ons Engagement geïntegreerd
Nadere informatieENTANGLE - Nieuwsbrief
INHOUD Projectachtergrond 1 Projectomschrijving 2 Partners 3 Kick ck-off meeting in Brussel 4 Rethinking Education 4 Contactgegevens en LLP 5 ENTANGLE vindt zijn oorsprong in de dagelijkse praktijk binnen
Nadere informatie2/02/15 HR & INNOVATIE PERSONAL MANAGERS CLUB. 2 e professionele bachelor in Europa in dit vakgebied Gestart in september 2014 met 82 studenten
HR & INNOVATIE PERSONAL MANAGERS CLUB 2 e professionele bachelor in Europa in dit vakgebied Gestart in september 2014 met 82 studenten 1 WIJ LEIDEN JONGEREN OP VOOR JOBS DIE VANDAAG NOG NIET BESTAAN FANTASTISCHE
Nadere informatieVERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3B 19 april 2012
VERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3B 19 april 2012 Pagina 1 Verslag Workshop 3B: Leren voor duurzaamheid Onderwijs is meer dan alleen het aanleren van competenties direct inzetbaar bij een job. 1) Kunnen
Nadere informatieAanvullende informatie over elke mindset krijgt u door te klikken op de vlakken in de roadmap.
Wij stellen u graag de nieuwste versie van de Talent Management Roadmap voor. Twee mindsets rond duurzaam HR werden toegevoegd: - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen - Business Model Aanvullende informatie
Nadere informatieDuurzaamheidsaudits in het hoger onderwijs
Duurzaamheidsaudits in het hoger onderwijs - Do's en dont's op basis van het AISHE-instrument Kim Ceulemans 1 Wim Lambrechts 1 Annemie Vervrangen 2 Interactieve sessie Markt Duurzame Ontwikkeling in Hoger
Nadere informatieOnderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH
Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen
Nadere informatieMasteropleidingen aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen na een economische professionele bachelor
Masteropleidingen aan de na een economische professionele bachelor Prof. dr. Katrien Antonio Programmadirecteur Masters FEB Leuven Prof. dr. Tom Verbeke Docent Handelswetenschappen / Business Administration
Nadere informatieinspireren en innoveren in MVO
inspireren en innoveren in MVO Inleiding Gert Van Eeckhout Beleidsondersteuner MVO - Departement WSE Wat is MVO? Waarom MVO? Beleidslijnen Vlaamse overheid MVO? een proces waarbij ondernemingen vrijwillig
Nadere informatieMAAK WERK VAN EEN INNOVATIEVE ORGANISATIECULTUUR IN UW KMO
DETAILED CURRICULUM MAAK WERK VAN EEN INNOVATIEVE ORGANISATIECULTUUR IN UW KMO Innovatie is noodzakelijk om in de huidige hyper-competitieve, internationale en volatiele markt continuïteit te kunnen verzekeren.
Nadere informatiewww.lne.be/ecocampus Kan u deze nieuwsbrief niet lezen? Bekijk de online versie nr. 16 - juni 2015 Wees erbij op het Knooppuntweekend voor Toekomstige Generaties Ecocampus brengt grondstoffenproblematiek
Nadere informatieMVO Prestatieladder en Duurzame IT
MVO Prestatieladder en Duurzame IT Fred Plooijer, 24 mei 2019 Faculteit Management, Science & Technology Business Process Management and IT Historie Club van Rome Grenzen aan de Groei (1972) Freer Spreckley
Nadere informatieOpleiding van leraren in de informaticawetenschappen
Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Studienamiddag Informaticawetenschappen in het leerplichtonderwijs Paleis der Academiën, Brussel, 2015-04-29 Bern Martens Lerarenopleiding Sec. Onderwijs
Nadere informatieSOHO!-dag Stimuleer Ondernemend Hoger Onderwijs
SOHO!-dag Stimuleer Ondernemend Hoger Onderwijs 29 april 2014 - LAMOT, Mechelen www.sohodag.be SOHO!-dag Stimuleer Ondernemend Hoger Onderwijs Onderwijs van de toekomst daagt uit en moet de nieuwe generatie
Nadere informatieDe EHO-kit als instrument voor de integratie van ecodesign in het curriculum
De EHO-kit als instrument voor de integratie van ecodesign in het curriculum Miranda Geusens Team Bedrijven Studiedag UCLL, Workshop werkvormen en instrumenten 24 mei 2016 Wat is ecodesign? Interactieve
Nadere informatieTien jaar master(s) in het sociaal werk en sociaal beleid Een blik op het verleden, heden én de toekomst! Resultaten onderwijsproject
Tien jaar master(s) in het sociaal werk en sociaal beleid Een blik op het verleden, heden én de toekomst! Resultaten onderwijsproject Inhoud 1. Bekendheid van de opleiding 2. Algemene tevredenheid over
Nadere informatieEen Vlaams platform voor digitale innovatie in het hoger onderwijs. Zin of onzin? Debatavond 20 april 2016
Een Vlaams platform voor digitale innovatie in het hoger onderwijs. Zin of onzin? Debatavond 20 april 2016 1 Voorgeschiedenis: KVAB-Standpunten http://www.kvab.be/standpunten.aspx Standpunt 33: Denkers
Nadere informatieEFQM model theoretisch kader
EFQM model theoretisch kader Versie 1.0 2000-2009, Biloxi Business Professionals BV 1. EFQM model EFQM staat voor European Foundation for Quality Management. Deze instelling is in 1988 door een aantal
Nadere informatieBasisgegevens. Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Nieuwe opleiding. Nieuw Ad programma. Nieuwe hbo master. Nieuwe joint degree
Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens Universiteit
Nadere informatieCommTalks. 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen. Concept & samenstelling. Betteke van Ruler
CommTalks 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen Concept & samenstelling Betteke van Ruler Spreek de taal van de bestuurskamer Piet Hein Coebergh 148 De communicatieprofessionals van vandaag
Nadere informatieUtrecht Business School
Cursus Agile & Scrum Projectmanagement De cursus Agile & Scrum Projectmanagement duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieCompetenties voor Duurzame Ontwikkeling. NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology
Competenties voor Duurzame Ontwikkeling NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology Inleiding Onderwijs Bedrijfsvoering Duurzaam Hoger Onderwijs Onderzoek Outreach
Nadere informatieMaster of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Master of Science in het Sociaal Werk en Sociaal Beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud & achtergrond Sociaal Werk & Sociaal Beleid Internationale definitie van sociaal werk: Social work is a practice-based
Nadere informatieWorkshop HR-scan. Naar een duurzaam HRM beleid
Workshop HR-scan Naar een duurzaam HRM beleid Inhoud Voorstelling Wat is Human Resources? Overzicht bestaande tools Waarom de HRM Cockpit? Doel van de HRM Cockpit Opbouw van het model De HRM Cockpit Aan
Nadere informatieWat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?
Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 24-10-2013 1 7 Inleiding. Eind
Nadere informatieAanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam
Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale
Nadere informatieFormat samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieFULL-TIME MASTER MASTER IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT WORD EEN HR PROFESSIONAL DIE STRATEGISCH EN DUURZAAM KAN MEEDENKEN MET DE ORGANISATIE
FULL-TIME MASTER MASTER IN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT WORD EEN HR PROFESSIONAL DIE STRATEGISCH EN DUURZAAM KAN MEEDENKEN MET DE ORGANISATIE CURRICULUM CREDITS HRM: introductie 3 E-Uitdagingen voor HRM 3
Nadere informatiecongres Studenten voor Morgen op 10 oktober 2013. Duurzaamheid in het hbo: tijd voor verdieping en verbreding
Speech Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen op congres Studenten voor Morgen op 10 oktober 2013. Duurzaamheid in het hbo: tijd voor verdieping en verbreding Dames en heren, Graag wil
Nadere informatieWat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?
Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.
Nadere informatieCompetenties voor DO. Sessie 1.2 Inspiratiefestival Opleidingen duurzaam vernieuwen. 8 december 2015
Competenties voor DO Sessie 1.2 Inspiratiefestival Opleidingen duurzaam vernieuwen 8 december 2015 Kortfilmpje competenties voor DO Vijf generieke competenties (Wiek et al. 2011) Normative competence Anticipatory
Nadere informatieWELKOM. Welkom. Missie
WELKOM Welkom Missie Het Vlaams centrum voor kwaliteitszorg heeft als doel het economisch weefsel in Vlaanderen te versterken door kaderleden te sensibiliseren en bekwamen in innovatieve managementconcepten
Nadere informatieHET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER
HET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER Dit project werd gefinancierd en ondersteund door de Europese Commissie. Deze publicatie geeft de mening weer van de auteur en de Commissie kan niet verantwoordelijk
Nadere informatieFULL-TIME MASTER MASTER IN HET MANAGEMENT ONDERSCHEID JEZELF MET EEN PRAKTIJKGERICHTE MANAGEMENTOPLEIDING
FULL-TIME MASTER MASTER IN HET MANAGEMENT ONDERSCHEID JEZELF MET EEN PRAKTIJKGERICHTE MANAGEMENTOPLEIDING COMBINEER MANAGEMENT- KENNIS MET PRAKTISCHE MANAGEMENTVAARDIGHEDEN Deze Master in het Management
Nadere informatieEnhancing Responsible Research and Innovation through Curricula in Higher Education
Enhancing Responsible Research and Innovation through Curricula in Higher Education Valentina Tassone and Hansje Eppink Education and Competence Studies, Wageningen University Doelstelling Work package
Nadere informatieHBO5 in Vlaanderen. Toelichting Noël Vercruysse 23 november 2011 Noel.vercruysse@ond.vlaanderen.be
HBO5 in Vlaanderen Toelichting Noël Vercruysse 23 Noel.vercruysse@ond.vlaanderen.be De Feiten Decreet betreffende het secundair na secundair onderwijs en het hoger beroepsonderwijs van 30 april 2009 In
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Resolutie van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen
Nadere informatieAcademiejaar 2008-2009. Programmagids. Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel
Nadere informatieHogescholen en universiteiten : sterren in duurzaam hoger onderwijs! Meetinstrument duurzame ontwikkeling in hoger onderwijs.
Hogescholen en universiteiten : sterren in duurzaam hoger onderwijs! Meetinstrument duurzame ontwikkeling in hoger onderwijs. Interactieve sessie markt duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs 7 november
Nadere informatieVERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER
VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen
Nadere informatieFORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:
FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen
Nadere informatieNederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016
Nederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016 MVO: dilemma s zijn overal: 2 De ondernemingsraad en MVO MVO
Nadere informatieUtrecht Business School
Cursus Controlling & Accounting De cursus Controlling & Accounting duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieOpleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid. Faculteit Sociale Wetenschappen
Opleiding Master of Science in het sociaal werk en sociaal beleid Faculteit Sociale Wetenschappen Inhoud en achtergrond Kernpunten opleiding 1. Verbreding en verdieping van uw kennis 2. Internationaal
Nadere informatieAdem voor het Kind, Educatie: recht op Natuur, recht doen aan het kind
Adem voor het Kind, Educatie: recht op Natuur, recht doen aan het kind Utrecht, 26 oktober 2011 drs. R.M. van Raaij, ministerie EL&I, directie Kennis en Innovatie, secr. NME en LvDO 0 Rechten van het Kind
Nadere informatieBACHELOR IN HET OFFICE MANAGEMENT VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR 2013-2014
BACHELOR IN HET OFFICE MANAGEMENT VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR 2013-2014 1 Inleiding 2 2 ONDERWIJSINSTELLING Hogeschool Gent 3 2.1 Opleiding Office management 3 2.2 Opleiding Bedrijfsmanagement 4 3 ONDERWIJSINSTELLING
Nadere informatieHoe ondernemend zijn onze Vlaamse studenten? Prof Hans Crijns en Sabine Vermeulen
Hoe ondernemend zijn onze Vlaamse studenten? Prof Hans Crijns en Sabine Vermeulen Inleiding Vlaanderen kent de laatste jaren een lage ondernemerschapsgraad. De resultaten voor Vlaanderen in de Global Entrepreneurship
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board n.v.t.
Fiche 6: Mededeling Nieuwe EU Consensus on Development 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social
Nadere informatieDe Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen: Een globale visie voor lokaal beleid en actie
De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen: Een globale visie voor lokaal beleid en actie Jan Beyne Programme Manager CIFAL Flanders Bovenlokaal Bibliotheekbeleid Brussel, 17 0 2018 1. CIFAL FLANDERS UNITAR
Nadere informatieBANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015
BANABA ZORGMANAGEMENT 2014-2015 INHOUD 04 Doel van de opleiding 05 Banaba zorgmanagement 06 Situering 09 Algemene informatie VOORWOORD Het personeel en de studenten van de bachelor na bachelor opleiding
Nadere informatieVLAAMSE RAAD VOORSTEL VAN DECREET. - van de heer G. Moens C.S. - houdende erkenning van het Postuniversitair Centrum Limburg TOELICHTING
Stuk 167 (1985-1986) - Nr. 1 VLAAMSE RAAD ZITTING 1985-1986 13 OKTOBER 1986 VOORSTEL VAN DECREET - van de heer G. Moens C.S. - houdende erkenning van het Postuniversitair Centrum Limburg TOELICHTING DAMES
Nadere informatieGESCHIEDENIS 1898: 1959: 1989: 1995: 1999: 2007: 2009: 2010:
Kijk! dit doen wij. IDENTITY-KIT GESCHIEDENIS 1898: Start Drukkerij Wils - Wiels 1959: Oprichting vennootschap Drukkerij Ignace Wils pvba 1989: omvorming vennootschap naar Drukkerij Ignace Wils nv 1995:
Nadere informatieNEDERLAND. Pre-basis onderwijs
NEDERLAND Pre-basis onderwijs Leeftijd 2-4 Verschillend per kind, voor de leeftijd van 4 niet leerplichtig Omschrijving Peuterspeelzaal, dagopvang etc Tijd Dagelijks van 9:30 15:30 (verschilt pers school)
Nadere informatieVERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3D 19 april 2012
VERSLAGEN WORKSHOPS SYMPOSIUM 3D 19 april 2012 Pagina 1 Verslag Workshop 3D: Leren voor duurzaamheid Onderwijs is meer dan alleen het aanleren van competenties direct inzetbaar bij een job. 1) Kunnen
Nadere informatieVlaams beleid en SDG s. Ilse Dries Team Duurzame Ontwikkeling Departement Kanselarij en Bestuur
Vlaams beleid en SDG s Ilse Dries Team Duurzame Ontwikkeling Departement Kanselarij en Bestuur Resolutie Verenigde Naties : 17 sustainable development goals (SDG s) die de wereld tegen 2030 moet behalen.
Nadere informatieWORKSHOP 1: RICHTING GEVEN
WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:
Nadere informatieHogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) Ruitenberglaan 27, 6826 CC Arnhem. n.v.t. n.v.t. n.v.t. bachelor
Naam instelling Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) Contactgegevens Ruitenberglaan 27, 6826 CC Arnhem Naam opleiding Internationale naam opleiding Taal In geval dat de opleiding in een andere taal
Nadere informatieVernieuwing masterfase UU Inputsessies met studenten. Sessie 3 Keuzemogelijkheden en interdisciplinariteit
Vernieuwing masterfase UU Inputsessies met studenten Sessie 3 Keuzemogelijkheden en interdisciplinariteit Resultaten van inputsessie 10 juni 2014 Introductie Deze PowerPoint bevat de resultaten van de
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieDuurzame Ontwikkeling
Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..
Nadere informatieEcodesign in het hoger onderwijs
Ecodesign in het hoger onderwijs EHO-kit VOOR ECONOMISCHE OPLEIDINGEN DEPARTEMENT LEEFMILIEU, NATUUR & ENERGIE Voorwoord De economische én ecologische problemen in onze maatschappij dwingen overheid,
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieI. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.
MVO Beleid Inhoudsopgave I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.. People.1. Goed werkgeverschap... Maatschappelijke betrokkenheid.... Eerlijk zakendoen.. Planet.1. Duurzame mobiliteit...
Nadere informatieRon Bormans Voorzitter CvB Hogeschool Rotterdam. Bestuur Vereniging Hogescholen Lid Commissie Veerman
Ron Bormans Voorzitter CvB Hogeschool Rotterdam Bestuur Vereniging Hogescholen Lid Commissie Veerman Hoger beroepsonderwijs Het ongedelfde goud Twitter: @Ronbormans1 Mail: Ron.Bormans@HR.nl Nederland
Nadere informatiewww.lne.be/ecocampus Kan u deze nieuwsbrief niet lezen? Bekijk de online versie nr. 15 - april 2015 Nieuw op de Inspiratiemuur Netwerken voor duurzaam hoger onderwijs zetten eerste stap naar een internationale
Nadere informatieCertified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers
Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers The European professional practice qualification for public service leaders Inschrijving vóór 1 juli 2016 = 10% korting op inschrijvingskosten
Nadere informatieGERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE
GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,
Nadere informatieEQF Level 5 in Vlaanderen. dr. ir. Toon Martens, algemeen directeur University College Leuven-Limburg Voorzitter HBO5-platform Vlaanderen
EQF Level 5 in Vlaanderen dr. ir. Toon Martens, algemeen directeur University College Leuven-Limburg Voorzitter HBO5-platform Vlaanderen Wettelijk kader EQF level 5=HBO5 2009: Besluit Vlaamse kwalificatiestructuur
Nadere informatieBeleidsplan internationalisering 2014-2017. Context
Beleidsplan internationalisering 2014-2017 Context Het hoger onderwijs is, zoals de hele maatschappij, continu in beweging. De veranderingen volgen elkaar in steeds sneller tempo op. De laatste jaren worden
Nadere informatieIdee gebaseerd op: 1.Creating an Educational Game Program for Higher Education. 2.Digitale toetsing Strategiegame. Steve Ackerman. and Kathy Christoph
Idee gebaseerd op: 1.Creating an Educational Game Program for Higher Education 2.Digitale toetsing Strategiegame Steve Ackerman and Kathy Christoph Focus en doelstelling bijeenkomst Speel het spel en doe
Nadere informatieHet belang van goed geformuleerde learning outcomes in het kader van accreditatie en erkenning
Het belang van goed geformuleerde learning outcomes in het kader van accreditatie en erkenning Esther van den Heuvel Beleidsmedewerker Internationalisering 17 Maart 2011 Beoogde learning outcomes Na afloop
Nadere informatieOpleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences
Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die
Nadere informatieCompetenties en skills. Verbreding van de horizon of een doodlopende weg?
Competenties en skills Verbreding van de horizon of een doodlopende weg? Taxonomie van Benjamin Bloom (1956) Paradigmawisseling Onderwijs in een industriële samenleving Gericht op kennisoverdracht Leerkracht
Nadere informatieUtrecht Business School
Cursus Inkoopmanagement & Procurement De cursus Inkoopmanagement & Procurement duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieToekomstarchitecten Aanbod schooljaar
Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar 2017-2018 We leven in een wereld vol uitdagingen, iedereen is ondertussen op de hoogte van de noodzaak aan een duurzame ontwikkeling van onze planeet. Maar hoe zorg
Nadere informatieadviesnota de 20-20-doelstelling m.b.t. de hogeronderwijsmobiliteit
adviesnota de 20-20-doelstelling m.b.t. de hogeronderwijsmobiliteit definities en criteria die gebruikt worden om de studentenmobiliteit te meten en te registreren 1/6 Situering Het Leuven / Louvain-la-Neuve
Nadere informatieInleiding: Waarom HET IVOOR. Inleiding. Waarom HET IVOOR?
Inleiding: Waarom HET IVOOR Inleiding. Waarom HET IVOOR? 1 Inleiding: Waarom HET IVOOR Inhoudsoverzicht INLEIDING: WAAROM HET IVOOR?... 1 1. ESF-PROJECT HET IVOOR... 5 1.1 Noden... 5 1.2 Doelstellingen...
Nadere informatieSTRATAEGOS CONSULTING
STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.
Nadere informatieIndeling hoger onderwijs
achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten
Nadere informatieUtrecht Business School
Masterclass Plan van Aanpak Schrijven De Masterclass Plan van Aanpak Schrijven duurt 1 dag en omvat 2 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties
Nadere informatieDe kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010
De kenniswerker Prof. Dr. Joseph Kessels Leuven 31 mei 2010 Is werken in de 21 ste eeuw een vorm van leren? Het karakter van het werk verandert: Van routine naar probleemoplossing Van volgend naar anticiperend
Nadere informatieTalent Ontwikkelingsplan (TOP) E-Fase voorjaar 2012 Advanced Business Creation. Nick Kuijpers
Talent Ontwikkelingsplan (TOP) E-Fase voorjaar 2012 Advanced Business Creation Nick Kuijpers Inhoudsopgave Business School... 3 Leerdoel... 3 Te behalen competenties... 3 Leeractiviteiten + deadlines...
Nadere informatieVraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER Erasmusprogramma Evaluatie Het Erasmusprogramma
Nadere informatieStandpunt KVAB : Learning Analytics in het Vlaams hoger onderwijs
Standpunt KVAB : Learning Analytics in het Vlaams hoger onderwijs Maandag 29 april 2019 29 april 2019 1 Herdenking Prof. Dr. Ir. Georges Van der Perre Joos Vandewalle Ere-voorzitter KVAB 29 april 2019
Nadere informatieHet Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen
Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen 1 Innovatiekompas Inspiratie Sessies Contacteer ons voor: Een voordracht om kennis te maken met het kompasmodel. Een workshop om het toepassen van
Nadere informatieISO 26000, wereldwijde MVO richtlijn
ISO 26000, wereldwijde MVO richtlijn Zet goede bedoelingen om in goede acties Ingeborg Boon NEN met dank aan Hans Kröder 1 Europees: 30 leden Wereldwijd: 159 leden ruim 60 jaar 18.000 publicaties Missie:
Nadere informatieDe canon van (duurzaam) ondernemen. Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven. Waarom duurzaam? Stelling 1
De canon van (duurzaam) ondernemen Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven VNO - NCW congres Food, Feed and Fuel 9 november 2010 Herstel 2010 -? ISO 26000 Guidelines Social responsibility
Nadere informatie27 oktober Terugkomavond SLO-alumni
27 oktober 2011 Terugkomavond SLO-alumni SLO Liaison Officer: Mevr. C. Van Liedekerke Coördinator: Dhr. G. Walraevens Medewerkers SLO: Mevr. D. Bulckmans Mevr. T. Casteele Mevr. H. De Groote Dhr. O. Holz
Nadere informatie