50 jaar BMF. De historie van een Nederlandse machinefabriek in fruitteelt- en aanverwante machines Jubileumboek 50 jaar BMF
|
|
- Suzanna van der Wolf
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 50 jaar BMF De historie van een Nederlandse machinefabriek in fruitteelt- en aanverwante machines
2 Voorwoord Vijftig jaar BMF, de historie van een Zeeuwse machinefabriek in fruitteelt en aanverwante machines. Een bedrijf in beweging. Wij willen de oud-directeur en oprichter van ons bedrijf, vader Maarten van Burg, hartelijk dankzeggen voor zijn bijdrage aan deze uitgave. Als huidige directeuren van dit bedrijf kijken wij terug op een 26-jarige en 20-jarige ervaring met machinebouw en wij achten het een voorrecht om de historie en het heden vast te leggen in een jubileumuitgave. De vele foto's van allerlei soorten en maten machines zijn een greep uit nog talloos meer geleverde machines. De foto's tonen het sterk innovatieve karakter wat BMF door de jaren heen heeft gekenmerkt. Daar deze uitgave bestemd is voor relaties, medewerkers en oud-medewerkers, willen wij hen op deze plaats bedanken voor hun bijdrage aan de voortdurende groei en het succes van de onderneming. Dank ook aan de honderden klanten voor het vertrouwen in BMF. Nu de geschiedenis van BMF in deze jubileumuitgave in grote lijnen is genoemd, is het onze wens om in God, de Schepper van hemel en aarde, te eindigen. Hulp van God verkregen hebbende (be)staan we tot op dezen dag. Directie Burg's Machinefabriek bv Arjan en Piet van Burg Arjan van Burg Piet van Burg Grafische verzorging en uitgave: Drukkerij & boekhandel Van Velzen b.v. Krabbendijke
3 Korte levensloop van de oprichter De oprichter van BMF blikte in 2003 terug ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum. Het was Maarten van Burg, die van geboorte (1927) behoorde tot de arbeidersklasse. De ouders van Maarten: Zijn vader, Piet van Burg, was geboren in Kruiningen en was de zoon van Job van Burg een landarbeider. Maatje Poortvliet, de moeder van Maarten, was de dochter van de weduwe Poortvliet, een moeder met gezin zonder vaste inkomsten en dus met veel zorgen voor het levensonderhoud. Maarten van Burg met zijn oudste zus die op negentien-jarige leeftijd is overleden Maarten groeide op als een verlegen jongetje. De kleine Maarten bevond zich het liefst onder de schort van zijn moeder; zij droeg namelijk de Zeeuwse klederdracht en daar kon een klein kereltje, zoals hij, zich geheel onder verschuilen. Op zijn vijfde jaar werd hij door zijn moeder naar de school op Oostdijk gebracht. Bij de schooldeuren plukte juffrouw Blom Maarten van onder de schort en zei tegen moeder: Ga maar vlug terug, ik zorg nu voor hem. De kleine Maarten begon met een huilbui op school, want zijn moeke, die hij altijd zo noemde, verdween van zijn zijde als bescherming wat naar zijn weten nog nooit gebeurd was. Voorwaar, een lieve moeder had Maarten. Ze had zeven kinderen waarvan Maarten de tweede was. Hij had één oudere zus. Deze stierf helaas al in 1945 op negentienjarige leeftijd aan difterie. Veel jonge mensen stierven daaraan. Het was een zware beproeving voor het hele gezin. Maarten bleek niet zo'n studiebol te zijn. In de eerste klas doubleerde hij al, maar verder kwam hij zonder ongelukken aan het einde. Maarten was dertien jaar toen hij van school kwam. Voor verdere scholing van Maarten was geen geld beschikbaar. Voor de landarbeiders was het in die tijd nog steeds rondkomen van een karig weeksalaris van ongeveer tien gulden terwijl het gezin bestond uit zeven kinderen. Als de boeren geen werk meer hadden in de winter, moest de landarbeider toch leven en dan bleef er niets over dan steuntrekken of naar de diaconie van de kerk gaan. Het gezin behoorde tot de Gereformeerde Gemeente van Krabbendijke en Maarten moest als de oudste zoon wel eens om een zak losse centen naar de consistorie van die kerk. Voorwaar een zware gang voor die kleine maar toch al trotse Maarten. In 1945, na afloop van de oorlog, werd de armoede minder in het gezin omdat er veel werk kwam, maar ook door het opgroeien van het gezin waardoor al de kinderen meehielpen om wat binnen te brengen. Maarten was intussen terecht gekomen bij Hubrecht Meeuwsen die Hubrecht Meeuwsen een autosloperij had aan de dijk, waar nu het bedrijf staat van BMF. Toen was het een dijk waar de oude auto's gestald stonden met beneden een schuur waar de bruikbare onderdelen opgeslagen werden en verkocht aan de mensen die zelf hun auto repareerden en nieuwe onderdelen te duur vonden. Deze werkzaamheden waren voor Maarten heel erg naar zijn zin en ook de verkoop trok hem. Meeuwsen ging samen met zijn zoon Bart, die in Bath woonde, ook inschrijven voor sloopprojecten van huizen. Eerst op Walcheren waar hele straten onder water gestaan hadden, maar later door geheel Zeeland. Maarten ging naar deze inschrijvingen, waar de hoogste inschrijver bekend gemaakt werd. Zo leerde Maarten hoe dat toeging de wat hogere trap van de handel. Hij leerde zo veel van deze dingen waar hij later veel gemak van had. De mens wikt, maar God beschikt, zonder dat de mens daar op let. Gods oog gaat over alle mensen en bestuurt de weg die de mens gaan moet. Maar het geldt voor ieder mens: Zoekt eerst het koninkrijk Gods en al deze dingen zullen u toegeworpen worden. Maarten had een legerjeep met aanhangwagen gemaakt en vervoerde voor Hubrecht Meeuwsen alle nog bruikbare matrialen naar diens bedrijf. Daar was veel verkoop door aanloop van kopers en als de voorraad te groot werd, hield men regelmatig een koopdag. Deze koopdagen waren altijd mooie dagen. Er kwamen dan veel mensen en alles wat verkocht kon worden, werd dan op stapels gelegd. Deze stapels kregen een nummer, zodat de omroeper en de eventuele kopers wisten waar ze het over hadden. Beslist heel gezellig en interessant voor Maarten. Hij lette ook op of de koop niet onder de prijs bleef en moest dan de prijs opdrijven of de koop inhouden. Het waren voor Maarten goede leerjaren. Dit leven ging zo door tot Maarten een oproep kreeg om zich te melden voor het Vaderland. Hij werd goedgekeurd om de dienen bij de infanterie 3-3 R.I. Hij moest zich te zijner tijd melden in de Kort Heiliger-kazerne in Bergen op Zoom, samen met Cor van Iwaarden, ook van Oostdijk. Na de eerste zes weken van standaardopleiding moest Maarten in Roosendaal naar de commando-kazerne voor verdere opleiding tot korporaal of sergeant. Toen hij na drie maanden korporaal was, moest hij direct weg van school om zich te voegen bij 5-9 R.I. in Steenwijk. Kaderschool te Roosendaal samen met Rinus van Doorn Cor van Iwaarden Toen hij aankwam te Steenwijk kreeg hij te horen dat iedereen met inschepingsverlof was en dat hij maar per omgaande huiswaarts moest gaan om ook veertien dagen verlof te nemen. Daar was één en ander nog niet compleet voor verzending naar Indonesië en wel, zoals later bleek, naar Zuid-Sumatra, net boven Palembang het plaatsje Prabemulie en later nog vele andere plaatsen. Maarten moest afscheid nemen van zijn familie, wat toch wel erg onverwacht was voor hen allen. Afscheid nemen van ouders, broers en zussen; vooral van zijn moeke afscheid nemen was echt moeilijk en dat, zoals later bleek, voor 26 maanden. Hij vertrok met de trein naar Steenwijk waar toen zijn onderdeel 5-9 R.I. gelegerd was. Korte levensloop van de oprichter 4 5
4 Veel jongens kwamen uit de noordelijke provinincies, voor de kleine Zeeuwse korporaal toch wel wat vreemd maar dat wende al vlug. Aangekomen in de tropen kreeg hij al snel een ziekte met hoge koorts, namelijk de malaria. Hij lag al een poos in het hospitaal voor hij besefte waar hij was, want hij was gebracht met hoge koorts en besefte dat toen niet en ook niet hoelang hij daar al lag. Ook het verplegend personeel kon hem geen antwoord geven op al die vragen. Ieder had genoeg aan zijn eigen zorgen. Na hersteld te zijn ging hij weer terug De oprichter met vechtpetje vooraan, op patrouille in de allang op Sumatra naar zijn onderdeel 5-9 R.I. Zo kwam ook voor hun het werk op Zuid-Sumatra: patrouille lopen en wachtlopen bij de boorinstallaties die daar veel waren rond Palembang Over de tijd in Indonesië zal niets verteld worden, maar verwijst Maarten naar het pas verschenen boek "VAN BURGER TOT VETERAAN" van W. en ds. J. Kot waar correct en eerlijk in beschreven is hoe het leven was van de uitgezonden soldaten. Ook deze groep die het meest bestond uit vrijwilligers had zeer veel werk verricht op Sumatra, in het bijzonder wel rond de streek van Padang. Dit is ook de plaats waar Maarten later zijn fabriek voor rijstdorsmachines begon. Na terugkomst bood de regering de gelegenheid aan de teruggekeerde jongens uit Indonesië om te leren met behoud van een jeugdloon en op kosten van de overheid. Omscholing heette dat en daar maakte de oprichter van BMF gretig gebruik van. Hij ging in de kost in Rotterdam waar de mogelijkheid was om tot bankwerker opgeleid te worden op kosten van de overheid. Terug uit Indonesië, nu 28 maanden, met Wim Weidner, Borkulo Voorgeschiedenis van BMF Na zijn terugkeer uit Indonesië en de omscholing in Rotterdam ging Maarten aan het werk bij Rinus Sinke, een man afkomstig uit Rilland. Een fijftal jaren ouder dan Maarten en een zeer goede vakman met veel ontwikkelingscapaciteiten. Maarten leerde hier veel voor zijn latere loopbaan. De werkplaats van Sinke stond aan de dijk in een loods van Hubrecht Meeuwsen, dus alles bekend terrein. In de avond- en vrije uren kwam Maarten nog altijd bij Hubrecht Meeuwsen om daar wat eigen activiteiten uit te voeren. Al snel ging Maarten aanhangwagentjes maken voor achter een personenauto. Die kwamen toen pas in de mode en er was veel vraag naar. Van autonaven en veerbladen maakte hij de as. Er werd een massieve as tussen de naven gelast en een pak veren uit de oude voorraad van H. Meeuwsen Rinus Sinke uit de sloopperiode van zijn vroegere slooptijd waren vlug gemaakt en vonden gretig afname. Dit waren de eerste activiteiten van Maarten voor eigen rekening. Hieruit ontstond enkele jaren later BMF. Nu een beschrijving van de verdere activiteiten bij Rinus Sinke. Een medewerker van Sinke, namelijk Frans Dees, aanvankelijk vertegenwoordiger bij het Goesse bedrijf Massee, had Rinus Sinke op het spoor gebracht van een door Massee geïmporteerde cirkelmaaier uit Engeland. Frans Dees Deze maaimachine werd door firma Sinke verder ontwikkeld en Sinke en Maarten promootten deze cirkelmaaier op de fruitteeltdag in Noord-Brabant in de buurt van Dinteloord. Maarten had, samen met Sinke, al veel tijd en energie geïnvesteerd in het promoten van deze maaimachines door heel Nederland en later ook daar buiten. Voor de cirkelmaaier bleek een gat in de markt te bestaan. De verbeteringen ten opzichte van de bestaande maaibalken waren veel minder reparatie en geen opstropping meer, die er altijd vlug was met de maaibalken. Al snel kwamen ook de firma s Ridder, Votex en van Wamel als fabrikanten met een cirkelmaaier. Er was veel vraag naar cirkelmaaiers vanuit binnen- en buitenland zodat er plaats was voor alle vier de fabrikanten. Wie ook ontmoet werd tijdens de periode bij Rinus Sinke was Bram Wondergem. Bram was de zoon van Max Wondergen, de dorpssmid op Waarde, en reeds het derde geslacht van smeden, ook zijn vader en grootvader waren in dat vak bekwaam. Ook hadden zij in de smederij op Waarde een goede draaibank waar Bram enkele jaren het draaiwerk voor Sinke en BMF maakte. Het aanhangwagentje waar de oprichter het eerst mee begon. De start van BMF. September 1969, geslacht Wondergem, Bram met z n vader, opa en zoon Korte levensloop van de oprichter 6 7
5 Bij de watersnoodramp van 1953 stond ook het plaatsje Oostdijk onder water. Rinus Sinke was daar toen nog werkzaam in de schuur van zijn oom Hubrecht Meeuwsen. Er kon niet gewerkt worden vanwege de beschadigde machines, het was immers zout water. Enige tijd later, toen door de directie van het rampenfonds de schade was opgenomen, is wat nog bruikbaar was schoongemaakt en zijn ze weer aan het werk gegaan. Er was werk genoeg na zo n verwoesting. De werkplaats bleek toch te klein te worden zodat Sinke verhuisde naar Krabbendijke, naar de werkplaats van de vroegere fietsenmaker Stoffel van Koeveringe. Sinke heeft daar nog enkele jaren gewerkt (ook met hulp en dienst van Frans Dees en Maarten) voor hij naar zijn eigen dorp Rilland verhuisde. Hij betrok daar een oud kerkgebouw aan de Achterweg, en heeft daar gewerkt tot hij naar Schipper in Goes en later naar Vicon overging. Maarten had er na de ramp werk van gemaakt om zelf ook steeds meer een constructiewerkplaats te krijgen zoals bij Hubrecht Meeuwsen, waar hij ook het sloopwerk mee deed, samen met diens zoon Bart Meeuwsen van Bath. Deze had daar ook een kolen- en oliezaak. Er was zeer veel sloopwerk na de ramp. Vele huizen waren door het water onbewoonbaar geworden. Er moesten dikwijls hele straten gesloopt worden. Een schuurtje van Hubrecht Meeusen was het centrum van alle activiteiten van waaruit Maarten opereerde. Dit Schuurtje is na de ramp 1953 gemetseld met afgebikte stenen. Dit schuurtje is ook het begin van BMF. Eerste jaren van BMF Maarten van Burg schrijft zijn bedrijf bij de Kamer van Koophandel in, met als datum van vestiging 1 januari Maarten werkte in de beginjaren met weinig personeel, en hij deed veel zelf en werd er wat verdiend. Zodoende kon de zaak wat investeren in benodigde gereedschappen en machines. Door zijn bekendheid bij de fruitkweker, in het hele land kwamen de orders vanzelf binnen, en de prijzen waren goed. Deze prijzen waren dikwijls nog door Sinke gezet. Er werden in België in die tijd ook wiedmachines op de markt gebracht door de firma Janmears. Deze werden ingezet om de grond onder de bomen zwart te houden zonder gras of onkruid. Deze wiedmachines ging BMF toen samen met Frans Dees (de reeds vernoemde medewerker van Rinus Sinke) in Nederland verkopen. In die tijd wilde nog niet iedere fruitkweker gras tussen de bomen hebben. Men was niet zeker of de fruitbomen geen nadeel van het gras zouden hebben, later bleek dat het gras geen nadeel opleverde daarom werd algemeen gras gezaaid en dus geen zwarte grond meer onder bomen. Hierdoor onstond er een grote behoefte aan grasmaaiers die tevens ook onder en rond de fruitbomen het gras maaiden. Deze circelmaaiers met de zogenaamd "denkende schijf " was een van de belangrijkste producten die in de begintijd van BMF het bedrijf kenmerkten. Maarten kreeg in die jaren verkering met Nellie Zandijk van Waarde, zomaar ook voor hem overwachts, en waarschijnlijk ook voor haar, want ook deze dingen worden door God bestuurd. De moeder van Nel vertelde tegen kennisen dat Nel verkering had gekregen met een jonge man die als beroep had "Smid en zo." In 1956 traden zij in het huwelijk. Zij werd al snel zijn boekhouder na hun huwelijk, dus heeft ze op alle gebied een grote inbreng gehad in de de groei van BMF. t Ouwe kaaitje, ja dat is het wegje onderaan de dijk waar later BMF kwam te staan en staat tot op heden. Het huis van Hubrecht Meeuwsen rechts op de voorgrond en links op de voorgrond de schuur van Hubrecht Meeuwsen, Sinke huurde die later. Maarten kwam daar voor het eerst in contact met Sinke toen hij aan het werk ging bij hem na zijn omscholing. Op de plaats van het achterste huisje, toen in het bezit van de familie Dek, werd de eerste loods van Burg gebouwd wat uitgroeide tot BMF. Hubrecht Meeuwsen was in die tijd sloper van oude auto s die hij achter langs de dijk parkeerde. Er was in die jaren voor een constructiebedrijf dat inging op de behoefte van automatisering onder de fruitkweker, dan ook genoeg te doen en Maarten heeft eerst met Rinus Sinke, later voor eigen rekening en ook wel samen met Frans Dees veel verkocht in binnen- en buitenland. Temeer omdat de prijzen voor mooi fruit goed waren, zodat de fruittelers konden investeren in hun karige machinepark. BMF bleef bezig met allerlei ontwikkelingen en bleef gestaag groeien en investeren in nieuwe machines, zoals: hefmasten, bulkkisten ledigers, fruitwagens, plukwagentjes enz. Zie de verschillende foto,s. Maarten en Nelly in hun verkeringstijd Voorgeschiedenis van BMF 8 9
6 Wijze waarop BMF-producten werden afgeleverd bij de cliënt Nog iets dat zeer vermeldingswaardig is, was voor de jaren 60/70 heel normaal. De verkochte machines werden namelijk achter de luxe wagen van Maarten van Burg en Bram Wondergem naar de klanten gebracht. De fruitwagens konden niet op een klein aanhangwagentje, dus werden ze op eigen wielen vervoerd. Een trekhaak aan de dissel met verlichtingsbalk eraan geschroefd en daar ging de luxe wagen met ongeveerde lading. De fruitwagens konden op een slechte weg met een snelheid van 80 km/uur erg gaan springen. Geen nood, dan maar met weinig druk in de banden. Dan was het wel te doen, om op een goede weg 80 tot 100 km/uur te rijden. Ja soms zelfs nog met drie fruitwagens op elkaar gestapeld. Dat ging natuurlijk niet met de zwaardere bollenwagens, dan was één genoeg. Doch voor Bram waren deze wagens ook geen bezwaar om er nog wat op te leggen, bijvoorbeeld een hefmast of een snoeihoutschuif en toch nog 100 km/uur te rijden in zijn Opel bestel. Deze wijze van aflevering met luxe wagen en aanhangwagen werd gecombineerd met de inbedrijfstelling. Bijv.: Afleveren van hefmasten en tevens de aanbouw daarvan tussen de wielen dicht op de tractor ook circelmaaiers en strokenpoetser, die dan tegelijk een eerste maai- en poetsronde maakt bij de cliënt. Fruitwagen met rollenbodem, weggebracht door Bram Wondergem naar Zuid-Limburg Naar de Rai. Toestel voor het showen van hefmasten Alle beschikbare transportwagens, op naar de beurs in Noord-Holland Aflevering van 4 stuks hefmasten door middel van een aanhanger achter de personenauto De laatste jaren zijn de installaties steeds groter geworden zodat een Voor zulk vervoer is een zware auto nodig. Te meer, daar de wagens allen ongeveerd waren. Dit was een zware Olds mobile. In colonne met de Olds mobile Naar Noord-Holland met de Peugeot 404 met hydrausche bollenwagen aanhangwagen achter de personenauto niet meer mogelijk is. Hier een groot transport van een complete machine op een dieplader. Wijze waarop BMF-produkten werden afgeleverd bij de cliënt 10 11
7 Cirkelmaaiers Lage bouw, eenvoudige constructie, geen onderhoud of risico, maait altijd alles. Slip door middel van slipkoppeling en slingermessen Maaier voorop trekker, aandrijving door middel van een as onder de trekker, afgetakt van de aftakas ca schijfsmaaier, universeel inzetbaar in boomgaarden, wegbermen, weilanden, campings etc. Johannes Harthoorn en Krijn van Meurs laden een wagon cirkelmaaiers voor Zuid-Afrika, firma Verimex, nov Burg maaier met tandwieloverbrenging. Maaiers met kunststof afdekkap uit de jaren 80 2-schijfsmaaiers met en zonder denkende schijf 3-messenmaaier, maaibreedte schijfsmaaiers uit de jaren 60 2-schijfsmaaier met denker Dubbele denkende schijfsmaaier uit de jaren 70 Folders uit de jaren 70 Maai-spuit combinaties in opmars Maai/spuit combinatie voor grote en vlakke bedrijven Maaier en spuiter Firma Vogelaar, Combi toestel Een serie maaiers uit 1980 Cirkelmaaiers
8 Hefmasten vanaf 1690 tot heden Hierna volgen door ons gebouwde hefmasten voor allerlei doelen en velerlei types. Werkliften voor A.K.F apparaten en ketel fabriek in Goes Kokermast uit delige hefmast op rupsvoertuig Aanbouwbok t.b.v. korte opbouw van de hefmast op de tractor Serie masten voor meeneemtruck Kokermast met side--sift 1969 Hier de meeneemheftruck, ingehaakt achter de vrachtauto Kokermast met kistklem Kokermast met hooiklem Magazijnliften t.b.v. autofabriek Volvo Glastransport door middel van heftmast Hefmast met glasklem 4-delig hefmast Quadro voor hoge hefhoogte Doorkijkhefmast Hefmasten vanaf heden 14 15
9 Hulpmiddelen voor de fruitteelt Vorklift kokermast 220 H.T.S. Vorklift kokermast 160 H.T. Vorklift kokermast 220 H.T. Pluktafels met papierbak Klemsteekwagens voor het gemakkeljik transporteren van 5 veilingkisten tegelijk. De klemming wordt veroorzaakt door het gewicht van de lading, dus niet alleen op de trekveren. Plukslede met 2 houten treden Pluktrein met accutractor Standaard plukwagen 3-wielige plukwagens met verschillende opties Oogstplukband Oogsten op verschillende manieren Hefmasten vanaf het begin tot heden 16 17
10 Fruitwagens Snoeihoutschuiven Vele types transportwagens zijn door BMF gefabriceerd om de vruchten uit de boomgaard naar de schuur te brengen. Smalle en brede wagens, velen uitgevoerd met oplooprem zodat ze boven de 1000 kg. konden laden. Folders uit de jaren 70 Hulpmiddelen voor de fruitteelt 18 19
11 Een serie fruitwagens uit tons fruitwagens Bert Sinke tijdens een demo met de zelfladende/lossende transportwagen Bloembollenwagens met hydraulische bodem Wagens met rollenbodem om aan de achterkant te laden en lossen. Zelfladende transportwagen t.b.v. voorraadkisten 16 grote voorraadkisten zonder heftruck geladen Groot volume fruittransportwagens voor 28 fruitkisten Fruitwagens met de standaard fruitkisten Zelfladende fruitwagen met een kwartslag draaiende kleppen Fruitwagens 20 21
12 Grootkisten-doseerkantelaars vanaf 1972 tot heden Fruitkantelaar 1980 Kantelaar elektrisch met staalkabel 1970 Compact kantelaar type Gijzel 1978 Roestvrij doseerkantelaar voor de voedsel en visserij industrie Kantelaar voor lampvoetjes Aardappel-rotatiekantelaar Doorvoerkantelaar voor Chermytomaten Produktie van een serie standaard kantelaars. Paprika-doseerkantelaar voor 2 kisten tegelijk Uienkantelaars Grootkisten-doseerkantelaar vanaf 1972 tot heden 22 23
13 Activiteiten in Indonesië Met medewerking van de landbouwhogeschool te Wageningen, werd door de oprichter van BMF getracht in Indonesië ook wat hulp te bieden aan de Indonesische boer en wel om zijn rijst, die nog altijd met de hand gedorst werd, nu met een machine te gaan dorsen. Dit loopt goed van stapel. De dorsmachine komt er. Er wordt aan een fabriek opstarten gedacht, om deze te produceren, aan de Dumatra, de kustplaats Padang. Onze medewerker was dhr. A.W. Rachmat, een zeer goede vakman. Hij spreekt vloeiend Nederlands en is een christen. Helaas is het door de corruptie aldaar V.l.n.r.: J. Beekman, Mr. Darwies en A. van Burg, opstarten productie rijstdorsen niet gelukt. Tot op heden heeft de oprichter nog contact met dhr. A.W. Rachmat (Adek als roepnaam) en met zijn vrouw en kinderen. Ze gaan nog steeds als broeders met elkaar om, ook hun vrouwen. Rijstkantmachine Is en Adek. Onze vriend Adek in Indonesië met zijn vrouw, nu ook al op leeftijd van 75 jaar. Denkt toch ook nog steeds terug aan onze samenwerking in de fabriek te Padang op Sumatra. De fabriek in Padang Dhr. A.W. Rachmat Stand by voor de demo in Palopo, 30 april 1989 Huis van familie van Burg in Jakarta 1980 De heer A.W. Rachmat was in ± 1979 bedrijfsleider in de fabriek in Padang. Hij was jarenlang bij Jakarta 1e machinist en later officier in het Bosnische leger. Hij verblijft heden in Makelang. De gedorste rijst, zie rechts balen rijst liggen. Rijstdorsmachines 24 Dhr. Rachmat demonstreert de dorsmachine door hem gemaakt. 25
14 Ó»» ² ±» ² ï ç ç ð Ü»»»º ¼ ª ² ¼» ± ½»»»¹»² ¼» êð ±¼ ±ª» ±±¹» ±»² ³» ² ¼»½»«º«²µó»ò Ñ ² êî»» ³»» ¹» ±»² ¼ ±»¹» ¾»¼ º ±ª» ² ² í ±±² ò Ü» ±«¼» ß ²ô ¼» î» Ð»»² ¼» í» Ø ² ô ¼» ²±¹ ±²¹» ±«¼ ô ¼»»»»»»²»² ¹» ±«¼ò Ø ² ª±» ¼» ²» ª»» ª±±»»²» ¼ ²¹¹»ª»²¼» º«½»»² ¾»»º»»²»» ¹» ¼»» ¼»» µ²»³» ò Ó»²»² ² ª ±«ª» «¼»² ² Ì» ²»² ³» ±±² Ø ²»² ¼±½» Ó ²» ¼» µ± ¼ ² ²» µ ¼ò É ±³ Ì» ²»²á ѳ º ²¼» ²»³»² ª ²» ¾»¼ ºô ±³ ¼» ±²»² ª»»² ² «² ¾» ó ²¹»²»²»ª»² ±»µ»² ª ²» ¾» ±³³» ²¹»² ª ²» ¼ «µµ» µ»²»ª»²ò Ø» ±²»² ²»»² ½» ¼» º ± ïð ±±¹ ±±µ ²»µµ» µò Ì» µ ¼ ½»»ºô ±±²¼»²»» ïí ² Ì» ²»²»² ² ³»» ±«¼» ± ¼»² ±½»»» «¹ ¹ ² ² ±²» ±«¼» ±± ò Ü ±³»» ¾ ²²»² ¾»» µ ª ² ¼» µ ²¼»ó»²»² µ» ²µ ²¼»»²» µ±³»² ±³ô ³±½ Ù±¼» ±² ¹»ª»²ô ²±¹»²µ»»»²»º»²»»¼ ³»» µ ²¼»» ¼»»²ò Þ»»»» ¹ ² ª ² ¼ ½ ª»² ±²»²»»» ± Æ«¼óÞ»ª»»²¼ô»²» ² Î ²¼ô ±±µ»» ²»»²»ó ³»² ô ² ¼» Þ Î» ¹» ò Ñ ½» Ó»² ª ² Þ«¹ ³»»½ ¹»²±» Î ¼ ± ³ ½ ²» Ö «¾» «³ ¾ ±» µ ë ð Þ Ó Ú îê îé
15 Ì»» ¼» ¹» ²»» Þ «¹ Ø» ²²» ²¹»² «¼»»² ïçéð óïççð Ò» ¾»»² ª ² ³ ¼¼» ¾» ±» ¼ ²¹ Ó ª±»² Ó ¼¼»² ²¼»² ¾»¼ º ¾»»»»² Ê µ¾»µ ³ó» ¼ ¼ ±³ ù ß ² ² ïçéè ² ª» ¼»² ¹»µ±³»² ¾ ÞÓÚò л µ ³ ² ïçèì ² ª» ¼»² ò ß ²»² л ª ² Þ«¹ô Ü»»»»» ²²» ²¹»² ² ÞÓÚ ² ª ² ïçêèóïçéðò ¼»» µ ¼» ±³ ²¹ ¼±± ª ² Ó ²»² Õ»» ª ² ¼»² ô ß» Õ»µ ¼ ô Ú ³ ¼» Þ «²»»² Ô»»² Ó ò É ½ ² µ ³±½ µ ² ¼» ¼ ²» ² ¼»» µ» º µ±³»²»² ¼ ±³»² ¼» ±³ ±²»²¼»² ¼» ³ ² ²¼ ½ ±µó µ»²ô Í»µ» ¾»» ²±»»² ² ¼» ³±» «² ¾ ¼» ¹» Ê ² ¼»² ±º»»² ª ² ¼» ¾±±³ ² ¼» «² ¾ Õ»µ ¼ò ̱½»² ²±¹ ±²ª» ½» ±³ ½»²¼» »»¹»² µ ³»² «µ ª±± «µ» µ±± ô» µ» ¼ ² ±±µ ¼±± ³ ² ª ¼» ¼»½ ¹»µ±½» ¼»²ò Ʊ» ²±¹»»² ±±» µ ² ¼» »² ±±µ» ¼»²» ¹»¾ «µ ± ¹ò Þ ª±± ¾»» ¼» ²²»² «ª ² Õ»µ ¼»»º»»² ¼ ¼»² ¹»¼ ² ±³ ³» º ³» ±» ²ò ïçéðóïçéî ³±» µ ª»»» ² ª»² ½ ¼»»² ¼ ª±± ¼» ª»» ³» º «µ»² ¼» ª» µ±½» ó ¼»²ò Û² ±³» ¾ ³»»» ½ ±±»«¹¼ ª ² ѱ ¼ µ»³³»² ¹ ²¹ ² ¼» ² ¾ ¹»»¹»² øï µ³ ѱ» ½» ¼»ô» ¼ ³ ¹»»» ¼»»» µ»² ¼ ²» ª» ³ µò Ü» ¼»» ² ª»² ª ² µó ª» º ª±±»²»² ¼» µ ² ¼ ² ³ ¹» ¹ ²»³³»²ò ѱµ» ² ¼» ¼»»² ¹ ±» ±¼«½» ª ² «µ»¼»²ò Ø»» ¼ ¼±± Õ ² ª ² Ó»«ô Ö± ²²» Ø ±± ²»² Þ ³ ɱ²¼» ¹»³ ª»»» ² ª±± ¹»³ µ ±³ ¼» ±²¼» ¼» «µ»¼»² ± ¼ µ» µ ¹»²ò Ü»» «µ»¼»²» ¼»² ¼ ² ¼±± ½ ±±»«¹¼ ±² ¼ ² ª ² ª» ² ¹ô ¼ ² ¼±± ±²¹»» µ» ²»³» ± Õ»» ªò¼ Þ» ¹»»² Õ± Þ± ³ ² ³» ¼»»»½ ± ½» ª» º «ª±±»² ª ² ¾ µª» ºò Ê»» ª ² ¼»» «µ»¼»²» ¼»² ³» ¼» «± ³» ² ²¹» ª» ª±» ¼ ² ¼»»»² µ ²»²ò Ê»» µ µ» ª ²¹ ³±½»² ± ¼±»² ¼»² ¼» ª»» µ»»² ¼» ³»² ³» Þ ³ ɱ²¼» ¹»³»»²»º³ ±»»² ½ ± ¾±«¼»²ò Ü»»»º³»²» ¼»² ¾»»² ¼»» ² ¼»» µ ±º ¾ ¼» º » ² ½ ««ô ³» ¾» «ª ² ²¼ ¼ ²¾±««µµ»² ² ¼» ½ ± ¹»¾±«¼ò Ø»»»²» µ «² ¼»»º³»² ² ¼»»»² ª ² ¼» ½ ± ²¹»¾±«¼» ¼»²ò LÕ± ± ¾±²K ± ¼ ²±»³¼»²ô ¹»»º» ª±± ¼»» ¼»» ² ¹ º ±² ¹» ½»² ª±± ± ¼» ½ ± ²±¼ ¹ ²ò Ü ²¾±² ª ²»º³»² ±» ² ¼» ³ µ ²¼» ½ ±»² ª ±»¹ ª»» ³ ±ª» ª» ³±¹»²»²»» ¼» ±»»» ²»² ª ²»½ ²»µò ² ïççð ±»² ±²» ª ¼» ³» ø¹»¼»»» µ»² ±»² ¹»¹» ²»¾¾»²» ¼» ¼»½»«º«²½» ²ó ª ¼» µ» º«²½» ¾ ±» ± ±»¼»² ª» ª²ò Ü» µª» ¼» ²¹ ¼»½»»¼»² ô ¼ ß ² ¼» ¹»³»²» µ»² ¾» ¹¼»² л ¼»»½ ² ½» µ»² ª±± ²»µ»² ²¹ ²»»³ ò É ½»²» ¾ ±»»»² ª±±»½ ±³» µ ²» ª²»¼» ³» ²» ¹»²»²»²ò Ê»» ª»»² ±«¼»²»» ª»»»² ²ô ³ ¼» º± ±ù ³» ±²¼» ²¼»»µ ²»»² ¹»» «¼» ª»» ½ ª»»²ò ß²¼»» ±¼«½»² ² ¼»»² ïçéðóïçèð ² ²±» ±«½ «ª»²ô ½ µ» ³» ô»º³»²»² µ»³»»µ ¹»² ±³»»²» µ»² ª ± ñ º ¾± ¼ ª ² ¼» º «µ ¼» µ±» ½» ²» ¼»² ò É ± ±²¹»»»º ¼ ± ³±½»² ¼±»² ² ¼»» µ æ ó Õ± ±³»² ª ² ½ ½» ³» ³ µ»²ò Û ³±»»»² ±¼» ¹» ² ¾ ²¼ ± ¼»²ô ª» ª± ¹»² ¹»² ¾±»²ô ¼ ² ¼» ¼ ³»» í𠱺 íë ³³» ²»½»²»² º»²ô ¼ ² ¼» ±º ²¹» ² ó»²ò É»»² ¹ ¹ ³»»»²»»»»½ ±¼» ³ ¹² ì³³ ò ó Ó»ª» «²»² ¼»² ª±± ¼» ²±» ±«½ «ª»²ò ó Ð «µ»¼»² ª±±»² ª ² ±²»¼»²ò ó Ñ ¾± ¼»² ³ µ»² ª±± ¼» Ú «µ»² ïçéí ±±µ ¼» ¼ ¼ ¼» ¾±» ¼» Þ±» µ ë ²¹»µ±½»² µ ¹»³ µ ± ¹ «³»ò Ê»»» µ» ±»² ª»» ¼±± Óò ª ² ¼» л ò ±±µ» ª±± ±²»»² ³±±» ¾» ¹» ¼ ±³»»»² ³»»» ¾± µ ³»¼»² ò ß ² ª ² Þ«¹ л ª ² Þ«¹ Ì» ª» ³» ¼»² ²±¹ ¼ ± ½ ½ ïçèð» ¾»¼ º ºª ³»»»²» ¹»² µ µ ± Õ ¾¾»²¼ µ» ±º Õ «² ²¹»² ¹»¾ ½» ¼ò Û»²» µ ¹ ¹ ³±½»² ¼±»² ±³ ³» ¼» ½ ±»»»»² Ú» ¹«±²»²» Ú± ¼ ±² Ó ±» ³±¹»² ¼»²ò Ð ± ¼ «µ» ²» ²» ² Ö «¾» «³ ¾ ±» µ ë ð Þ Ó Ú îè îç
16 Ð ± ¼ «½» ²» ²» ² ß ²» µ ¼ ±» Ñ ±³³ ²¹ ª ² ¼» µ»»² ¼» ¾ ÞÓÚ ª ² º ¾»¹ ² ± ²«±» ¹» ±¼«½»» ¼»² ª» µ±½ ²æ ß ² ²¹ ¹»²» ª±± ½» ¼»» ±²»² «±ò ïçëìóïçêð Ù ó½ µ» ³» ª±± ¼» º «µ»µ» ô ¾±»»²» ª»²»² ½ ³ ²¹ ò ïçëìóïçèë øê»» ª» ½»²¼» ¾»»¼»»² ³» ±º ±²¼» ¼»²µ»²¼» ½ º ª±± ±²¼» ¼» ¾±³»² ò Ø»º³»² ¹»¾ «µ ½» ±º ª±± ± ¼» ½ ± ª±± ¼» º » ô ¹ ±»²»»» ô µµ» ó ïçëìó»¼»² ¾±«ô ²¼»² µ»²¾±«ò Ê»» ª» ½»²¼»»ù ¾òª µ±µ» ³»²ô ½ «º³»²ô»º³»² ³» ± ¹» ô ﻲ î ±²»º³»²ô ±» ± ¼»»»º³»² ² ¼»ó º ô ²» ¹½ ²¼» ô ¼±± µ µ³ ³» ½ ²¼» ô µ»³ô ¹ ±²¼¾±»²ô» ½ ïçëî Ð ±»º ± ¼» ³± ± º» ò Ó»²»»º ¼» ±«¼» ³± ± º» ª ² µ Í ²µ»ô ¼» ¾ ±» ª ² Î ²«Í ²µ»ô ±ª» ¹»²±³»² ±³¼ µ ² ß³» µ»³ ¹»» ò Ñ»»² ³ ¼¼ ¹ ª ¹ Þ ³ ɱ²¼» ¹»³ ±³»»² ±»º ± ¼» ³± ± ò Ó»²»³ ±» ³ ¼» ³»» ±³ ² «½»» ¹»ª»²ò Ò ½ ò ï µ³ ±ª» ¼» Ô ª»²¼» ¼ µ ± ¼ «¹ ±³¹»µ»» ¼ ±» µ ««² Ô«½»²¾«¹ò Û²»» ¹ Þ ³ ª± ¹» «¹ ² ¼»» µ ²» Þ±» µ ò Ñ Þ±» µ ²¹»µ±³»² ½±²»» Þ ³ ¼ Ó»² ²» ³»» ½» ± ò Þ ³ µ»»» «¹ ±³»»² Ó»² ¹»¾»ª»² ò Ø º ¼» Ô ª»²¼» ¼ µ µ±³ Þ ³ ôó»²»»»¹»²»² Þ ³ ª ¹» ¹»¾»«¼ò ß² ±± ¼ ª ² Ó»²æ L µ» ó ¼»²» µ»»² ±» µ ««² Ô«½»²¾«¹»ª»² º ±³» ±ª»»¹¹»²»» ª ² ª±²¼ô ³ ¼»½»»» ¹ ²» ¹»ª»²»² ³ ² ±»»²» ¼ ²» ± ¹»³» µ Kò ß»» «¹»»»¼ ½ ª±± ¼» º «µ»µ» ± ²±» ±«½ «ª»²ô «µ»¼»²ô µ»³»»µ ¹»² ô «µ ¹»² ô ±µ»² ±»» ò ͳ»»² ¾»¼» º «¹»² ô ¾±»² ¹»² ³» ¼ «½»»º¾±¼»³ò Õ ²» ª±± ¼» º » ª ² º ¼» ¾»¹ ²º» ïçéð ³» µ ¾» ¹ ±»»²¼ ² ¼ «½» ¾»¼»² ²¹ ± ²«±»ò Õ ²» ª±± ¼» ¹ ±»²»»» ô ò¾òªò µ ù ô ½» ±³»²ô» ½ò Õ ²» ª±± ¼» µµ» ¾±«ò¾òªò ¾±»²ô ²ô ¼»»²ò Õ ²¼ ²¹ ³ ½ ²» ± µ ±» ñµ ±²» ô ±»²»² µ» ²¹ ¾ ²»²ô µ» ô» ½ò ïçêðóïçèð ïçêðóïççð ïçéðó»¼»² ïçèëó»¼»² ïçêé Ñ ³» µ ²¹ ª ²»»²» ±²»» ¼ «¼» ¼» æ LÑ ô ±»»² ±«¼» ¼ ¾ ²µô Þ«¹» ¹»² µá Ò» ³»» ¼ ²»»² ±«¼» ¼ ¾ ²µ»²»»² ±«¼» ±» ¹» µ» Kò Ò«µ±³ ¼» ± ½» Óò ª ² Þ«¹ ²» ²¹»² ª ¹ LÖ ³±»»»³ ák Ö ¼ ½ ±³ô» ² ±±²»²»¹ æ LÑ ô Ó»²ô µ ¼»» ±ª» ¼» ±ù² ¾»» ¼ ¾ ²µ ô µ» æ LÜ» ¼ ¾ ²µ ¹ ²±¹»² ³»»KòK ïçêç Û ± ¼»»²»³³»» ±» ± ¼»» ¾±ª»² ¼»» µ ²¹ ²¹ ¹»» ±³ ² ª ² ¼»» ±²»»»¼»² ¼» ²±¹»»²» µ±³» ¼±«½»² ¾ ²µ±³ ò Ʊ ¹»»¹¼ ± ¹»¼ ²ò Ó ± ô» µ±³» ²»» ¾ ²²»²á Ü»½»«Ó»² ¼» ¹» «µó µ ¹ ª «¹»¹ ²¹ ±³ ±»»² ² µ» ª±± µ±³»²ò Ü» ª»» µ ³ ±¼±»²¼» ±±µ» ² ¾»» ¼ ±³¼»»ò»ò ò ³±» ± ¼»² ±»¹» ½ ò Ì ² ± ¾ ²¼»²å ª» ½»²¼» ¼±»» ²¼»²æ»»ª ± ¾ ²¼»²ô » µ» ¾ ²¼»²ô ¾«ºó º» ¾ ²¼»²ô ª» µ¾ ²¼»²ô ±±¹ ¾ ²¼»²ô» ½ò ïçèëó»¼»² ïçéî Û»² ½ ² µ±³ ±» ¹» ² ª ²» ¼»» ±²»»»¼»» ³ ¼¼ ¹ ¼» ¾ ²¼ ª ² ² ½ ± ± ±³»²ò Ü ±³ ± ¼ ¾» ±»² ¼»» ³ ² ± ¼» ± ¼»» ±»»²ò Ø µ±³ ²» ² ¼» ³ ¼ó ¼ ¹»» ¼» ¾ ²¼ ± ±³»²ò Ò«µ±³ Ö Õ»µ ¼ ³»»»² ³ ±±»² µ²» ³»» É»»¼ ¹» ª±±»»²»»²ò ïççîó»¼»² ª µ¾» «½ ±³»² ª ² ¼» ½»² ò Ü»» ª»¹ ±ª»» ²¼»²»² ±²¼ ¼» ½ ± ±³»»²» µ» ¾ ²¼» µ ò Ò ² ²»½» ±²¼» ¾»¹ ¼» ½»² ±» µ ¼»» ¾ ²¼»² Ê» µµ ²¹ ³ ½ ²» ò ïççéó»¼»² ±³»² ²ò Ѳ¼»» µ ª ª±± º «ò Ù ±± µ ª ¼ ±±¹ ª±± ßòÙòÚòó ±¼«µ»² ø ¼»»²ô ¹ ±»²»²»² º «ò ïççèó»¼»² ïçççó»¼»² ïçèî Ì ¼»²» µ» ¾»»² ½ ² ±³»»²»º³ ±» ¾±²» ±²ª» ½»»²»µµ ¹» ±²¼» ¼» ² ²¹» ª ² Þ ³ ¼» ¼ ¼»»º³»² ±»»² ² ²¹» ³»»²»»³ ² ¼» ½ ²»²ò Í ³»² ³» ¼» ½ ² ª» ±²¼» Þ ³ ½ ±ª» ¼»»µµ»²¼» µ ò Æ» ª±»»²»² «µ»²» ±½ ±»µ ò ²»»² ¼» ½ ² ±»² ³±³» æ LÑ ô»»µ» ª ² ³ ² ±²¼Kò ѱµ Þ ³ ±»²»¹ ²» ô ³»ª»²» ¹ ¼» ±²¼»²± ³» µ»»»² Þ ³ ³» ¼ æ LƱô µ»¾»» ¼» ±²¼»»²»² ½ µµ»²kò Ð ± ¼ «µ» ²» ²» ² Ö «¾» «³ ¾ ±» µ ë ð Þ Ó Ú íð íï
17 Ð ± ³ ±» ² ª ² ¼» Þ Ó Ú ó ± ¼ «½» ² ± ¾» ² Ò Î ¾»«³» ¹»² ² ±»²»º³»² o ïçéë Ú » µ»²µ ²» ¼»² ¼» º » ¾»«Õ»»ò Ô ²¼¾± ²¼ ïçêðò Þ ³ ɱ²¼» ¹»³ ² ª» µ±± ¹»»µò Ü»»»» ÆÔÓó»² ±±²» ²¹ ² Õ ³» ²¼ Ò Î ¾»«³»»º³»² o ïçéë Ú «¾»«Ö± µô Ò±± ¼óÜ«²¼ ïççê Ô»³ ¼»ò Þ ³ ɱ²¼» ¹»³»² ß¼ Ù» ò ÆÔÓó ²¼¾±«¾»«Ú » µ»²µ ²» ¼»² ¼» º » ó ¾»«Õ»» Þ»«Ö± µ ïççê Ò±± ¼óÜ«²¼ò Ê ¼»±»»²» ² ¼» ¾»¼ º ¾«ò Ð ± ³ ±» ² ª ² Þ Ó Ú ó ± ¼ «½» ² ± ¾» ² Ö «¾» «³ ¾ ±» µ ë ð Þ Ó Ú íî íí
18 Ù ±» ¾» ¼ º ¹» ¾ ± ² ª ² Þ Ó Ú Ò» ± ¼ «½» ² ² ¾»» ¼ Ð ±¼«½»² ª ² º ïççë ±»¼»² ±²»² ¼» ²²±ª»ª» ±²»»² ª ² ÞÓÚò ïçéð ïçèë Ñ ± ¹ «µ ¾ ² ¼ Ì» æ Ì Þ ß Ð ï ò ð Û² ª ² ¼»» ¼» ± ¹»µ±½ ² ¼±± ÞÓÚò Ê ¼»» ²¹» ¼»² ª»» µ ±K» ²¹»ª±» ¼ ±³ ¼» ³ ½ ó ²»» ±¼«½»»²ò ïççð É»» ¼ ¹»» Ì» æ ß Ô É»» ¼ ¹»» ñ»» ² Ì» æ ß Ð Ô í ò ð ïççð ó îððì Ù ±» ¾» ¼ º ¹» ¾ ± ² ª ² Þ Ó Ú Ö «¾» «³ ¾ ±» µ ë ð Þ Ó Ú íì íë
19 Ø»º³ -»² É»» ¼ ¹» -» - ñ»» ² Í ²¼ ¼»æ íòð ß«±³ ó»æ ÐÑÔÍßÐ ß«±³»¼ ¹» ª±± ¹ ±»²»²»² º «Ê± ± - ±»» ² -» -» - ñ»» ² Ó ² ª±± -±»» ²-»-» -ñ»»² ±²¼»» ª Ì» æ ±» ó µ -» ² ª Ò -» ±¼«µ»² ² ¾»» ¼ íê Õ -»²ó¼±-»» µ ²» ª±± ²¼¾±«±¼«µ»² Ì» æ ±» ó - ² ¼ ¼ Ì» æ ±» ó ª ± «± ³ Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ íé
20 Ù ±± µ -»²µ ²» æ»» ³» ¼±-»» ¾ ²¼ Ì» æ Õ Ì ï ê ð ð Õ ²» - Ì» æ Õ Ê Ô ï ò ð Ù ±± µ - ª»² æ» µ² µ¾ ²¼ Ì» æ Þ Ý É î ð ð ð Ì» æ Þ Æ Ê ï ð ð ð Ê» µ µ ² ¹ - ³ ½ ²» Õ»²±² -» «² Ò -» ±¼«µ»² ² ¾»» ¼ íè Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ íç
21 л -±²»» -¾»- ²¼ ïçèë ïçéð Ö ¾»«- Ë»½ ïçèè Î ²«- ª ² ¼» Ð --» ¼»²- ½ ²¼» -ó -»²ò ßò ª ² Þ«¹ô ±²¹ ² ¼»»º³ -»²ò Ü»» -±²»»» ²¼»² Kéð ªò ò²ò ò Î ²«ª ² ¼» Ð --»ô Ñ ª» ª ² Õ±»ª» ²¹»ô л ª ² Þ«¹ Ö±¾ó ²òô ß¼» Ó»»«-»²»² Õ»»- Ù±«¼ò ïçèç Ö± ²²»- Ø ±± ²»² Õ ² ª ² Ó»«- ³» Ó»² ª ² Þ«¹ ¾»»² º¹»¾±«¼» - ¼± -» Ø µ л»² Û ² л»² ß ²»-»²»»² - ¼± -» ïççð ïçèî ͽ º ¼ Î ²«- ª ² ¼» Ð --»ò Û»² ²¹» ±»² ±»-»»º»² ½±² ±» ¹» ±«¼»² ± Î ²«- K² ¼» µ Î ²«- ª ² ¼» Ð --» ª±± ² ÝÒÝó¼ ¾ ²µ л -±²»» -» - ïçèì л -±²»» -¾»- ²¼»² ìð Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ ìï
22 ïççð ïççé Ê ¼» ª ² Þ«¹»² ß ²ò Ü»½»«Ó»² - ± ô ß ² ²»»³ - ³»² ³» ¾ ±» л ² - ²ò л -±²»» -» - ² ¼» ±±¹±ª»²- Ø» ¹»¾ «µ» µ» ¾±»» ¼»²- ª» ¼ ¹»² ïççî ïççç ï» ¹»- ¹»² ¼±± Ó ª ² Þ«¹ô µ» ² ±±² ª ² ¼» ± ½» ô ª ² ¼» ²» ±¼«µ» ÊËÌ Þ ³ ɱ²¼» ¹»³ ïççë л -±²»» ïçççô Î ²«- ª ² ¼» Ð --» ¾» ²¼ ¹ ² ¼»²- ¼ò Ü» ± ½» - ³» K² ª ±«² ²¼±²»- Ñ«¼ ïççë л -±²»» -» - ² ¼» ¾»«- л -±²»» -¾»- ²¼»² ìî Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ ìí
23 îððï ͽ µ» µ -»² Õ± Þ» -»µ» ¾»» µ» Õ»»- Õ ² ±¼«µ» ¾»- «²¹-µ -»² í ¹»¾ ±»¼» - ßò ²ò ª±± ³»»²»µ Þ»«- Ù» ¼» ³ -»² Êò ò²ò ò ¼» ª» µ±» - Õ»»- ܱ²µ»»² Ñ ± ¼» É ô ¼»½» ¼ ß ² ª ² Þ«¹ò Æ»²¼ ±«¼ó» µ -½»ºñ¾»¼ º-» ¼» Þ ³ ɱ²¼» ¹»³»² ±«¼ó¼»½»«Ó»² ª ² Þ«¹ò É ³ ʱ- ² ¼» µ ² ¾ ²µ Í» ª ½»¾«--»² ß-»- ¾±»²»²»² Î ½ ¼»² Þ Õ ² ±± Ô»» ¼ ³ л ª ² Þ«¹ ± -» ª ½»ó ± ² Æ -» ó ²¼ Õ ² ±± Ô»» ¼ ³ ¾² ¼» л -±²»» -¾»- ²¼»² ìì Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ ìë
24 ²µ±» Öò ¼» л Ö± ² ª ² Þ«¹ ² ¼» º¼» ²¹ ¹» Ì»µ»²µ ³» λ² Õ±» Ö±²¹ ¹»»» ¼ô Ó ² Ðò ²ò»² Ý - ² ßò ²ò ª» ³ µ»² ½ ³»»»² ±²¹»ª µ» ³±² ¹»óµ» ²»»² «- ¹ ±»µ» ª ²» ³ ¹ ²ò Ó ¹ ² ³» ª»» º º ¾ µ»²»² ³ ½ ²»±²¼» ¼»»² ª±±»»² ¹±»¼» º» -»- -» ª ½» Ø»º³ -»²³±² ¹» ¼±± Ø ²- ª ² Þ«¹ Ó±² ¹» º¼» ²¹ô Ý - Õ±± ³ ²»² Î ½ ¼ Ñ» Í» ª ½» º¼» ²¹ л» ͳ ô ¼»» ¼»-µ ¾ ª ¹»² ª ² ³ ½ ²»¹»ó ¾«µ»»² ½± ¼ ²» ª ² ¼»» ª ½»ó³±²»«Ð» -±²»» -¾»- ²¼»² ìê Ì»»º±² -» É ³ Í µ Ü» ¹»¾ ±»¼» -æ Ø ²-ô л»² ß ² ª ² Þ«¹ô Ö«¾»«³¾±»µ ëð ÞÓÚ ìé
25 ² ±«¼-± ¹ ª» ʱ± ±± ¼ Õ±»»ª»²- ±± ª ² ¼» ± ½» ʱ± ¹»-½»¼»² - ª ² ÞÓÚ Û» -»»² ª ² ÞÓÚ É» ± ÞÓÚó ±¼«½»²» ¼»² º¹»»ª» ¼ ¾ ¼» ½ ² Ý µ» ³» - ïçëì ó ïçèð Ø»º³ -»² ª ² º ïçêð ±»¼»² Ø«³ ¼¼»»² ª±± ¼» º » Ú «¹»²Ù ±± µ -»²ó¼±-»» µ ²» - ª ² º ïçéî ±»¼»² ß½ ª»»² ² ²¼±²»- ïçéç ó ïççð Ó»»²- ±»² ïççð Ì»»¼» ¹»²»» ª ² Þ«¹ Ð ±¼«½»²»²»² ß²»µ¼±»Ð ±³±»² ª ² ¼» ÞÓÚó ±¼«½»² ± ¾»² Ù ±» ¾»¼ º-¹»¾±² ª ² ÞÓÚ Ò»«-» ±¼«½»² ² ¾»» ¼ л -±²»» -¾»- ²¼ í ì é ç ïð ïî ïì ïé ïç îî îì îé îè íð íï íî íì íë ìð Ì» ìè
VERBOUWEN?! dag. groep 8-ers...
Ö»² ² É»ª ±² б± ó «îððè ó ²«³³» VERBOUWEN?! dag groep 8-ers... î ÎÛÐÑÎÌßÙÛ Verbouwing Zoals de meeste kinderen al zullen weten komt er een verbouwing volgend jaar. Ik heb er een paar kinderen over geïnterviewd
Nadere informatieWeek 2: Midden-Amerika en Suriname
Week 2: Midden-Amerika en Suriname ²¼ ²»² ó Ú ³ ²¼ ²»² ±²»² ¼²¼»²»² ² ß³» µ ò Æ»»»º¼»² ² ª» ½»²¼» ³³»²ò Ü» ±² ¼»µµ ²¹» ¹» ݱ «³¾«±² ¼»µ»Ž øó ¼¼»²ó ß³» µ ª º ±²¼» ¼ ¹»»¼»²ò Ü ¾»»µ»²¼» ²» ª»» ¹±»¼ ª±± ¼»
Nadere informatieProjectnr. : Pagina : 15 van 17 Datum : Bijlage 5. Foto s. Verkennend asbestonderzoek Nachtegaalstraat Drachten
Projectnr. : 16422 Pagina : 15 van 17 Datum : 08-12-2016 Bijlage 5. Foto s Verkennend asbestonderzoek Nachtegaalstraat Drachten Bestand: ra16422acc1.doc Projectnr. : 16422 Pagina : 16 van 17 Datum :
Nadere informatieß» ±»»² ¹ ±¾» µ µ»» ² ¼» ²¼»» µ ² ª ² ¼»»» ¼ô ±²¼» ²ô ß«5 ¹¹»²ò Ø» ± ¼ ¼ ±³ ±±µ» Down Under ¹»²±»³¼ò ß«5»»²»» ¼¼»»»² ±±µ»»² ²¼ò
Week 4: Australië ß«5 ó Ú ³ ß» ±»»² ¹ ±¾» µ µ»» ² ¼» ²¼»» µ ² ª ² ¼»»» ¼ô ±²¼» ²ô ß«5 ¹¹»²ò Ø» ± ¼ ¼ ±³ ±±µ» Down Under ¹»²±»³¼ò ß«5»»²»» ¼¼»»»² ±±µ»»² ²¼ò Ñ ¼ ½»² ó Ú ³ Ú ³ ìüûú ïò Ö» ¹ ß¾± ¹ ² ò ͽ º
Nadere informatie! " # $ % " & ' ( ) * ( " +, " - " & " $ % ".! / 0 ( " 1! ) * 2 3 5 6 7 8 9 : 6 8 ; 7 < 7 : 6 8 = >? 7 @ > = < A B ; 7 C 9 D E C 6 F 8 7 G 6 H I 7 8 A 7 9 8 7 @ @ 6 B =? > B ; 7 > : 8 7 : C 9 J A C ; 7
Nadere informatieÖ»² ² É»ª ±² б± - ó ²±ª»³¾» îððè ó ²«³³» î Wat voor schooltype ben jij? Interview met Ger
Ö»² ² É»ª ±² б± ó ²±ª»³¾» îððè ó ²«³³» î Wat voor schooltype ben jij? Interview met Ger î ²¹»µ±³»² ± ܱ± Ö±² ² Ì»»½» ²² ÿ Ë» ³±±» ² ³»² ª±± ¼» ͽ ±± µ ²» ô ²»² ¹ ±ª» ó»¹ô» ²¼» µ»»² ²² ÿ Ù»º» ½»» ¼æ Ù»
Nadere informatieÒØÑËÜÍÑÐÙßÊÛ ÌÑÛÔ ÝØÌ ÒÙ Þ ò ï ÒÔÛ Ü ÒÙ ï ïòï ß ²» ¼ ²¹ ±» ² ï ïòî Þ»¹»² ²¹ ª ²» ²¹»¾»¼ ï ïòí Ê ¹»»²¼» ¾»»³³ ²¹ ²²»² ï ïòì Ê» ±± ª ² ¼» ² ±½»¼ í î ÞÛÔ
ßæ ÌÑÛÔ ÝØÌ ÒÙ çððêççñçììðèçñîððèñõùîññò ³ ïé º»¾ «îððç ÒØÑËÜÍÑÐÙßÊÛ ÌÑÛÔ ÝØÌ ÒÙ Þ ò ï ÒÔÛ Ü ÒÙ ï ïòï ß ²» ¼ ²¹ ±» ² ï ïòî Þ»¹»² ²¹ ª ²» ²¹»¾»¼ ï ïòí Ê ¹»»²¼» ¾»»³³ ²¹ ²²»² ï ïòì Ê» ±± ª ² ¼» ² ±½»¼ í
Nadere informatieÊ» ¹»¹¹ ²¹ ²²± îðïîæ. ܱ» ɱ µ ±
Ê» ¹»¹¹ ²¹ ²²± îðïîæ ±»» µ» ² ¼» µ µá ÎÙÚ Ó ¼¼»²ó»² ѱ óþ ¾ ² Ô±²²»µ» ª ² Þ» µ» Ǫ±²²» Ø»» µ»² ï ܱ» ɱ µ ± Ò º ±± ª ² ¼» ± µ ±»»² º ±»»² ²ª» ½ ²¹ «ª» ¹»¹¹ ²¹ ¾» ³»² ¼» ÕÒÙÚó ½ ² Ú ±»»«½» ª» ¹»¹¹ ²¹ îðïï
Nadere informatieDe tijd die ik nooit meer
De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.
Nadere informatieOPEL Trekkers 2017 KR Pagina 1
Ook de autofabrikant Opel heeft in het verleden pogingen gedaan om trekkers te bouwen. Het is t.o.v. de autoproductie een beperkte activiteit geweest maar wel de moeite waard om de informatie van dit merk
Nadere informatie100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.
100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een
Nadere informatieLesbrief. De familieblues Yvonne Kroonenberg
Lesbrief De familieblues Yvonne Kroonenberg Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieHannes van Gelderen Dienstplichtig soldaat bij 1 e sectie 1-II-8 R.I. en slapie van Evert Hoksbergen
Hannes van Gelderen Dienstplichtig soldaat bij 1 e sectie 1-II-8 R.I. en slapie van Evert Hoksbergen Evert slaapt voor eeuwig op de Grebbeberg, rij 7 graf nummer 37. Tijdens de mobilisatie in augustus
Nadere informatieVraag 1b. Wat was de oorzaak van deze ramp? Vraag 1a. In welke provincie was de Watersnoodramp van 1953? ...
Naam: DE WATERSNOOD- RAMP Het is 31 januari 1953. Het stormde vreselijk In Zeeland. Toch waren de meeste mensen gewoon rustig naar bed gegaan. Zij werden in hun slaap overvallen door een zware stormvloed.
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatieOma Spillner en een dubbelhuwelijk in Schoonhoven
Inleiding Oma Spillner en een dubbelhuwelijk in Schoonhoven In de jaren dertig groeide onze moeder op in Zuid-Limburg. Mama is de oudste van tien kinderen. Toen ze vier jaar oud was, kwam haar oma bij
Nadere informatieMijn mond zat vol aarde
Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieNaam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.
Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.
Nadere informatieWie was Schafrat(h)? En wat was de relatie met Van Gogh?
Wie was Schafrat(h)? En wat was de relatie met Van Gogh? Soms weten bezoekers ons tijdens rondleidingen te vermelden dat Vincent van Gogh ooit een kamertje bewoonde in hotel Schafrath aan het Park in Nuenen.
Nadere informatieWonen op historische grond
Wonen op historische grond IJsselmonde is teruggekeerd naar de Maas. Langs de oevers hebben scheepswerven en houthandels plaats gemaakt voor woningen, winkels, een bioscoop, een politiebureau en kantoren.
Nadere informatieMichichi, Alba, Canada, 24 december 1921. Vader en Broeders,
Michichi, Alba, Canada, 24 december 1921 Vader en Broeders, Uw brief ontvangen en ik dacht al eerder te schrijven, maar het is er altijd overheen gegaan totdat het nieuwjaar werd en nu volgens oud gebruik
Nadere informatieVijftiende kind van Cornelis.
Vijftiende kind van Cornelis. Marinus (Krijn) Krijn & Jaan 15 Krijn werd geboren op 16 juni 1905 en is vernoemd naar de oudste broer van zijn moeder, die Krijn genoemd werd maar eigenlijk Marinus Quirinus
Nadere informatieKoningin Julianastraat 1 Urk
Vraagprijs 315.000,- k.k. Koningin Julianastraat 1 Urk De Akkers 34 a 8321 BT Urk 0527-687377 info@scholopurk.nl www.scholopurk.nl Koningin Julianastraat 1 op Urk Bijzonder fraaie en heerlijk ruime vrijstaande
Nadere informatie1. In de schaduw van Eduard Nieuwenhuis
1. In de schaduw van Eduard Nieuwenhuis Vaak wist mijn grootvader op woensdag niet hoe hij op zaterdag de lonen voor het personeel moest uitbetalen. Het lag voor de hand dat mijn carrière er een in de
Nadere informatieinfo@pietnowee.nl Pagina 1
"Thuis heb ik nog een ansichtkaart" Ik heb er zelfs meer dan één van het dorp waar ik geboren ben. Mijn voorouders waren tuinders en woonden voornamelijk in Den Hoorn en omgeving. Veel is er veranderd
Nadere informatieÒ ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Å Ö ÉÙ ÒØ À Ö ÖØ À Ñ Ö ÐÐ Â Ò Ò
Ò ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Å Ö ÉÙ ÒØ À Ö ÖØ À Ñ Ö ÐÐ Â Ò Ò ÎÓÓÖÛÓÓÖ Ì Ð ÙÖ ÖÙ Ö ¾¼½½ Ø Ø Ø Ø Ò ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Ò Ò ÖÙ Ø ÛÓÖ Ò Ð ÙÞ ÑÓ ÙÐ ÚÓÓÖ Ø Ú Ï ÙÒ º À Ø Ø Ø Ö Ú Ò ÚÓÓÖ Ò ÎÏÇ ÓÐ Ö Ò Ñ Ö Û
Nadere informatieVoorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Nadere informatieBESCHRIJVING GELUIDSISOLERENDE MOBIELE SCHEIDINGSWAND MET ZICHTBARE PROFIELEN TYPE 85
ÍÑÒ ÝÑ èë Ó±¾»» ²»» ²¼ Ì» Õ µ» ñ ±» ²¹ ͱ² ½± èë Í ³ó ²» ±» ²¹»² ³» ¹»³ ¼¼» ¼» ¹» «¼ ±» ¼»²ô ¹» ½ µ ª±±» ¼±»» ²¼»² Ð ²»» º³» ²¹»²æ Ü µ» ر±¹» Þ»»¼» Ü»«²»» Ú ³» ± ¾±«Ð ²»» ² ½ Þ» ²¹ ߺ» µ ²¹ Ù» «¼ ±» Î
Nadere informatieLeerlingenboekje van steenkolen tot gasbel
Leerlingenboekje van steenkolen tot gasbel Ik word mijnwerker 1 Uit: Jacques Vriens, Tien torens diep, Houten 2004 p.6-7 " Voorjaar 1958... Vanaf de dag dat Stef wist dat hij Stef was, wilde hij mijnwerker
Nadere informatieVerteld door Schulp en Tuffer
Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder
Nadere informatieCity Trip. City Trip. mit Scheveningen. City Trip! Den Haag. CityTrip. Auf zum nächsten EXTRATIPPS. City-Faltplan.
z Ië ë z C U C I XTTI C CT O C ß T 2 z z z O T C O T Oë z O T C T I C // z z ä O x ü C ß O [] 2,5 8 28, T I ë O 2O C 27 70 72 ü ü I0 0 Có Ò, I,,, 27 ( 0) T, 2 z 7 5 Ó z () ü 7 8 0 2 87 z I z 0 U 2 5 Ñ
Nadere informatieD67, Hintelstraat 12
D67, Hintelstraat 12 Geplaatst Heise Krant maart 2014, gewijzigd 04-06-2016 De boerderij D67 aan de Hintel wordt op dit moment bewoond door de familie Rikken, maar is beter bekend als de boerderij van
Nadere informatieStrathmore 19 december 1909. Vader en Broeders
Strathmore 19 december 1909 Vader en Broeders Ik had wel eerder geschreven maar ik dacht, Jan gaat toch naar huis met Kerstmis maar nu gaat hij niet. Hij is bij een boer in de buurt en kan er heel den
Nadere informatieDie overkant was een streek waar veel niet-joodse mensen woonden. Vreemd gebied.
e Opstandingskerk - 15 maart 2015 4 zondag van de veertig dagen - Laetare Lezing: Johannes 6, 1-15 Gemeente van Christus, Het is kort voor het paasfeest. Jezus gaat naar de overkant van het Meer van Galilea.
Nadere informatieDoor de jaren heen werden verschillende Auto-en schadeherstel bedrijven c.q.dealerschappen overgenomen door de Gebroeders Vervaet.
Hoe het begon... Frans en Richard Vervaet,opgegroeid tussen machines in een loonwerkersgezin, startten in 1957 een klein bedrijfje op, waarin ze zich specialiseerden in het repareren en onderhouden van
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatieWat een vreemde bromfiets!
Wat een vreemde bromfiets! Waarom rijden er nu geen paarden meer met karren? Reed er vroeger een tram in ons dorp?! Met die bus zou ik ook wel eens willen rijden! 1. Voetgangers baas! Opdracht Lees het
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieLuisteren: muziek (B1 nr. 4)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk
Nadere informatieD27, thans Driehuizen 4-4a
D27, thans Driehuizen 4-4a Geplaatst in de Heise Krant maart 2012, gewijzigd 24-06-2015 Toen Hannes Heerkens in 1919 na een huwelijk van acht jaar weduwnaar werd, bleef hij met zes kinderen achter. De
Nadere informatieEerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten
Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen
Nadere informatieBoven in het pand bevinden zich twee platte gevelstenen. In een van de gevelstenen (boven de voordeur) is de tekst 'HUIZE LOUISE' gebeiteld.
Huize Louise. Inleiding. Vanuit het zuiden, even voorbij de Markt en de Protestante kerk in de Grotestraat, staat op de nummers 92 tot 94 een pand dat de naam draagt 'Huize Louise'. In dit pand waren eerder
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieHij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te
Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieDaar mogen jullie niet naar kijken!
Daar mogen jullie niet naar kijken! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieF3O richtlijn. Bureaustudie (bijlagen 4 en 6) bouweenheid Rakstraat 9-23 bouwkundig bouwjaar: 1910
onderdeel overzicht resultaten funderingsonderzoek bouweenheid 029 beoordeling cfm F3O richtlijn Bureaustudie (bijlagen 4 en 6) bouweenheid Rakstraat 9-23 bouwkundig bouwjaar: 1910 originele bouwtekeningen:
Nadere informatieJeroen Driessen Maatschappelijke stage TG3C
Pagina 3 Inleiding. Pagina 4-5-6 De voorbereiding. Pagina 7 De motorische demodagen. Pagina 8 na de demodagen. Pagina 9 Wat heb ik er van geleerd Pagina 10-11-12 logboekkaarten Voor school moeten we een
Nadere informatieOTMV Noord Brabant op reis
OTMV Noord Brabant op reis Op 17 november 2013 zijn 44 oldtimer liefhebbers vroeg uit de veren gekomen om deel te nemen aan de reis die wij als OTMV afd. Noord Brabant hebben georganiseerd. Onder de deelnemers
Nadere informatieFamilie Van Bergen. Belangrijke brandweerpersoonlijkheden: Louis van Telgen
Belangrijke brandweerpersoonlijkheden: Familie Van Bergen Louis van Telgen In de loop van de geschiedenis hebben een aantal markante figuren een belangrijke rol in de brandweerhistorie gespeeld. De één
Nadere informatieDe geel gearceerde woorden staan op een Bingo-kaart die aan de kinderen is uitgedeeld. Als de kinderen Bingo hebben, roepen ze Amen
Overdenking zondag 13 maart 2016, KSG-dienst, in de Terskflierkerk 5 e zondag 40 dagentijd Wat maakt mij sterk? Lezing Rechters 16: 15-20 Door ds. A.J.Wouda De geel gearceerde woorden staan op een Bingo-kaart
Nadere informatieV.l.n.r. Rie de Groot met haar kindje en vader en moeder van der Kooij met Jan. Voor de ventwagen in 1951.
Na hun huwelijke kwamen vader en moeder uit Friesland naar Amsterdam en samen dienden zij op een woonark bij t Kalfje tussen Ouderkerk en Amsterdam, bij een dokter. Vader was de huisknecht en moeder deed
Nadere informatie1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009?
Hoofdstuk 1 - Oefening 17 Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt de leeskaart: zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Wat doen jongeren op internet? Onder 13-
Nadere informatieHC zd. 42 nr. 31. dia 1
HC zd. 42 nr. 31 weinig mensen zullen zeggen dat ze leven voor het geld geld maakt niet gelukkig toch zeggen we er graag achteraan: wel handig als je het hebt want waar leef ik voor? een christen mag zeggen:
Nadere informatieÅ ØÖ ÜÖ Ò Ò ÖØ ÀÙ Ð
Å ØÖ ÜÖ Ò Ò ÖØ ÀÙ Ð ÎÓÓÖÛÓÓÖ Ì Ð ÙÖ ÙÒ ¾¼½½ Ø Ø Ø Ö Ú Ò ÓÑ ÖÙ Ø Ø ÛÓÖ Ò ÚÓÓÖ Û ÙÒ Ð Ò ÚÓÓÖ Ò ÎÏÇ ÓÐ Ö Òº Ø Ø Ø ØÓØ Ø Ò ÓÑ Ò ÓÓÖ Ñ ÒÛ Ö Ò Ñ Ø Ä Ñ ÖØ Ú Ò ËØÖ ØÙÑ Ú Ò Ø Å ÐÐ À ÐÐ ÓÐÐ Ø Ó ÖÐ º ÁÒ ÓÖÑ Ø Û
Nadere informatieLeerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam
Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt
Nadere informatieGod houdt zijn belofte Genesis 21:1-6. De berg op Genesis 22:1-8. God heeft me heel gelukkig gemaakt! Ze noemden hun zoon Izak. Dat betekent: lachen.
35 God houdt zijn belofte Genesis 21:1-6 Abraham wist dat God zich met Sodom en Gomorra aan Zijn woord gehouden had. Hij vertrouwde erop dat God Zijn belofte aan hem en Sara ook zou houden. Ze zouden een
Nadere informatieInhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop.
Inhoud. Blz. 1. Blz. 2. Blz. 3. Blz. 4. Blz. 5. Blz. 6. Blz. 7. Blz. 8. Blz. 9. Blz. 10. Blz. 11. Kaft Inhoud Het leven van Escher. Moeilijke jaren. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld
Nadere informatieInhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...
Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4
Nadere informatieHey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel
REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.
Nadere informatieEerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.
Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieLes 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen
Les 1: Kinderarbeid Les 1: Kinderarbeid Het fenomeen kinderarbeid Kinderarbeid bestaat al net zolang als de mensheid bestaat. In de prehistorie gingen kinderen vaak mee op jacht of hielpen ze bij het verzamelen
Nadere informatieHendrick Avercamp, de winterschilder
Hendrick Avercamp, de winterschilder Hendrick Avercamp werd in 1585 geboren in Amsterdam. Hij was een zoon van Berent Avercamp en Beatrix Vekemans. In 1586 verhuisde het gezin naar Kampen. Zijn vader kreeg
Nadere informatieGeloof tegenover gevoelens
Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods
Nadere informatieUitzicht op de heuvels 10 km van Kabaya Uitzicht op de heuvels ten noorden van Kabaya. Ongeveer 7 km van het dorp.
Verblijf van Tautvydas Rindzevicius in Kabaya/RWANDA in het kader van het bezoek aan wezen en kwetsbare kinderen gesponsord door de Jyambere stichting. Inleiding Tijdens de periode van juli-augustus 2015,
Nadere informatieLeerlijn erfgoededucatie Hengelo. Lesbladen groep 8
Leerlijn erfgoededucatie Hengelo Lesbladen groep 8 Industrieel erfgoed en herbestemming in Hengelo Naam: School: Groep: Les 1: Fabrieken van vroeger 1. Oude foto s en wist jedat? De volgende foto s zijn
Nadere informatieWillem Buskermolen. Een Kudelkop vertelt. Opgetekend door Atie van Lieshoud
Willem Buskermolen Een Kudelkop vertelt Opgetekend door Atie van Lieshoud Uitgave: familie Buskermolen april 2013 Tekst: Atie van Lieshoud Vormgeving: Roel Mulder Omslagillustratie: Christa Logman Foto
Nadere informatieInterview met de heer J.W. Wesselius
Interview met de heer J.W. Wesselius Op 4 mei jl. is de heer J.W. Wesselius in de Hofkamer komen wonen. Samen met zijn dochter heb ik hem uitgenodigd voor een interview, want twee weten altijd meer dan
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieZondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit
Preek Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst Thema: @Home Voorganger: ds. Bert de Wit Schriftlezing: Lucas 15:11-32 Een vader had twee zonen zo begint het verhaal. Met de beschrijving van een gezin.
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieD52, Past. Van Haarenstr. 58-60
D52, Past. Van Haarenstr. 58-60 Geplaatst in de Heise Krant van april 2012, gewijzigd 08-04-2015 Slechts weinig mensen weten dat in het pand waar nu rechts Henk Schepens en Marlène van Esch wonen, Pastoor
Nadere informatieÒ ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Å Ö ÉÙ ÒØ À Ö ÖØ À Ñ Ö ÐÐ Â Ò Ò
Ò ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Å Ö ÉÙ ÒØ À Ö ÖØ À Ñ Ö ÐÐ Â Ò Ò ÎÓÓÖÛÓÓÖ Ì Ð ÙÖ ÖÙ Ö ¾¼½¾ Ø Ø Ø Ø Ò ÒÐ Ò Ò Ó Ô Ö Ø Ú Ô ÐØ ÓÖ Ò Ò ÖÙ Ø ÛÓÖ Ò Ð ÜØÖ Ñ Ø Ö Ð Ø Ú Û ÙÒ Ð ÙÖ Òµº À Ø Ø Ø Ö Ú Ò ÚÓÓÖ Ò ÎÏÇ ÓÐ Ö Ò Ñ
Nadere informatieNaam: KASTELEN. Vraag 1a. Waarvoor moeten we onze huizen tegenwoordig beschermen? ... pagina 1 van 6
Naam: KASTELEN Heb jij je wel eens afgevraagd hoe je jouw huis zou verdedigen als anderen het probeerden te veroveren? Nou, vroeger dachten de mensen daarr dus echt wel over na. Ze bouwden hun huis zelfs
Nadere informatieWat doen jongeren op internet?
Hoofdstuk 1 - Oefening 17 - Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt op de leeskaart Zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Leeskaart Zoekend lezen Wat doen jongeren
Nadere informatieGedwongen opname met een IBS of RM *
Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke
Nadere informatiede straat van toen Koningstraat Naaldwijk
de straat van toen Koningstraat Naaldwijk 1 Nummer 1 en 3: bakker Joris Boon. Rond 1885 kwam bakker Leendert Boon vanuit s-gravenzande naar Naaldwijk. Zoon Joris, vooraan op deze foto, nam de zaak over
Nadere informatieDe gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten
De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieDrie schilderijen in de consistorie te Oudelande
Drie schilderijen in de consistorie te Oudelande Sinds jaar en dag hangen er in de consistorie van de kerk te Oudelande drie schilderijen, twee panelen en een doek. De panelen stellen een gezicht op Oudelande
Nadere informatieIK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
Nadere informatieMaria, de moeder van Jezus
Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt
Nadere informatieJOHAN CRUIJFF MIJN VERHAAL. in makkelijke taal
JOHAN CRUIJFF MIJN VERHAAL in makkelijke taal Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Voorwoord Ik heb geen diploma s. Alles wat ik weet, heb ik in het echte leven geleerd. Ik was twaalf jaar toen
Nadere informatieZILVERGRACHT 75 BERKEL EN RODENRIJS
ZILVERGRACHT 75 ZILVERGRACHT 75 OMSCHRIJVING Dit zeer verrassend ruime ZEVEN-KAMER grachtendpand met leuk aangelegde zonnige tuin; vrijstaande stenen schuur; een achterom en eigen parkeerplaatsen, is gelegen
Nadere informatieD74, thans Kruisstraat 12
D74, thans Kruisstraat 12 Geplaatst in de Heise Krant van september 2011, gewijzigd 15-05-2015 De boerderij van Has van den Tillaar. Zo kennen de meesten onder ons de oude boerderij achter de kerk met
Nadere informatieOp één voetje en één kleppertje
Op één voetje en één kleppertje Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieHet. riet- en gevestigd. Wilgenhorst. kopen. Sliebewust. zijn van drie. was
Het Kompas kijkt binnen in Het Kompas keek binnen bij Vincent-Jan de Jong in aan de Molendijk. Een woonhuis dat rond 1886 gebouwd is in opdracht van zijn overgroot- was ouders. Erachter een hoepels-, biezen-,
Nadere informatieGebedsboek. voor dagelijks gebruik. Dinsdag
Gebedsboek voor dagelijks gebruik Gemaakt door club 12-14 Marije Hoekstra Indra de Vries Delia Postma Ekyoci Amisi Shabani Jentje Hansma Johan Gjaltema Mendé Bosma Femke Veenhuizen Elzerd Elzinga Gert
Nadere informatieHet rapport in bijlage 1 doet verslag van de resultaten van dit grootschalige onderzoek binnen de gemeente Terneuzen in het najaar van 2015.
de Raad van de gemeente Terneuzen ons kenmerk : 189720 contactpers. : Ruud van Leest telefoon : 0115-455 515 e-mail : r.vanleest@terneuzen.nl verzonden : Terneuzen, 31 mei 2016 Betreft: Veiligheidsmonitor
Nadere informatieCanonvensters Michiel de Ruyter
ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout
Nadere informatieAllis-Chalmers. KR Allis Chalmers 2013 Pagina 1. Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Allis-Chalmers Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie Allis-Chalmers was een tractormerk, dat in 1901 ontstaan is na een fusie tussen Edward P. Allis & Company, Fraser, Chalmers Company en Gates Iron Works.
Nadere informatieTurfgravers worden binnenschippers
Turfgravers worden binnenschippers Aan het eind van de zeventiende eeuw waren Hoogezand-Sappemeer, de Pekela s, Wildervank en Veendam allemaal plaatsen in opkomst. Het veen was grotendeels afgegraven en
Nadere informatieKo909, AANGEBODEN: figuurglasstelling
Ko909, AANGEBODEN: figuurglasstelling Deze stelling is gebruikt, 2e hands, 150 breed met 20 rongen van 1.5 mtr lang. Normale prijs? 750,==, Deze aangeboden voor? 450,== /> Prijs? 1.650,==, Te koop: Accuzuiger
Nadere informatieEen nieuw lied, op de wonderlijke lotgevallen van een Haarlemsch weesmeisje in de Oost-Indiën.
Een nieuw lied, op de wonderlijke lotgevallen van een Haarlemsch weesmeisje in de Oost-Indiën bron. T. C. Hoffers, Rotterdam 1826-1837 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_nie118nieu01_01/colofon.php
Nadere informatieDe familie Mak en het oude Spijkenisse. Lesbrief stadswandeling en bezoek museum/groentewinkel MAK
De familie Mak en het oude Spijkenisse Lesbrief stadswandeling en bezoek museum/groentewinkel MAK Aan het einde van de Boezem zie je het gemaal, toen nog met grote schoorsteen ernaast, en korenmolen Nooitgedacht,
Nadere informatiePS: hier een tip om de scougi te kraken: Spiegeltje, Spiegeltje aan de wand
!! "! # $ % & ' ( $ ) * +, -. & / 0 & ' % & / 1 # $ % & ' ( $ ) * 2 ( & 3 & / 0 & ' 4 5 * 6 7 8 9 : ; < = 9 > >? @ A A < B C D E < 9 = F G H I > > < J ; K L E J E 9 = E M M ;? N @ A M L > >? ; 9? > J E
Nadere informatieØ p = q = r = 0º. A = A 1 i + A 2 j + A 3 k. ½º A + B = (A 1 + B 1 )i + (A 2 + B 2 )j + (A 3 + B 3 )k. ¾º ca = ca 1 i + ca 2 j + ca 3 k
ÈÈ Æ Á ¹ ÄÁÆ ÁÊ Ä Ê ½ ¼ ÔÔ Ò Ü ¹ Ä Ò Ö Ð Ö º½ º½º½ Î ØÓÖÖ Ò Ò ÓÚ Ö Ö Ð ÖÙ ÑØ Ë Ð Ö Ò Ò Ú ØÓÖ Ò Ï ÓÒ Ö Ò Ð Ö Ò Ó Ð Ö ÖÓÓØ Òµ ÓÓÖ Ò Ø Ð Ô Ð ÖÓÓØ Ò ÞÓ Ð Ñ Ò Ø ÑÔ Ö ØÙÙÖº Ú ØÓÖ Ò ÓÓÖ Ò Ö Ø Ò Ò Ò Ø Ð Ô Ð ÖÓÓØ
Nadere informatiepostmaster@moerdijk.nl Van: VNG namens VNG Verzonden: dinsdag 13 december 2016 11:33 Aan: postmaster@moerdijk.nl Onderwerp: Lbr. 16/091 - Vacatures in commissie
Nadere informatieSchoolbestuur baha i-school Bofokule
Nieuwsbrief September 2013 Schoolbestuur baha i-school Bofokule Bofokule nieuwsbrief September 2013 Nieuws uit het binnenland van Suriname De brief aan FHF Paramaribo, 31 augustus 2013 Brief gezonden aan
Nadere informatie