Voor het RHCL was 2012 een jaar met een aantal belangrijke veranderingen en gebeurtenissen.

Transcriptie

1 ! JAARVERSLAG 2012!

2 VOORWOORD Voor het RHCL was 2012 een jaar met een aantal belangrijke veranderingen en gebeurtenissen. Op grond van de ondertekening in februari 2012 van de bestuurlijke afspraken tussen Rijk, VNG, IPO en UvW is een nieuwe bestuurlijke en financiële constructie doorgevoerd waarbij de Provincie Limburg een overeenkomst heeft gesloten met het RHCL op de overgedragen provinciale archieven en benoeming van een provinciaal archivaris. Ook de gemeente Eijsden-Margraten heeft met het RHCL een dienstverleningsovereenkomst gesloten waarbij het RHCL is aangewezen als archiefbewaarplaats. De voorgestane bestuurlijke constructie inzake de fusie tussen RHCL en SHCL bleek niet realiseerbaar en daarmee is de fusie per 1 januari 2013 (vooralsnog) niet gerealiseerd. Er is in 2012 veel energie gestoken in een goed doordacht organisatiemodel HCL en de financiële gevolgen van de fusie zijn in kaart gebracht. Voor het RHCL blijft verdergaande integratie naar HCL de lijn van werken naar de toekomst. Inhoudelijk hoogtepunt van 2012 was ongetwijfeld het Famillement op 26 september: dag van de familiegeschiedenis (zie hoofdstuk 9). Dit werd georganiseerd in het kader van het Wereldcongres Genealogie & Heraldiek dat die week in Maastricht plaatsvond. In samenwerking met het Centraal Bureau voor Genealogie, LGOG en anderen hebben naar schatting zo n bezoekers het HCL bezocht en informatie verkregen over de moderne toepassingen in de wereld van de genealogie en familiegeschiedenis. In combinatie met de opening van onze tentoonstelling De Tongerse Poort Oet in het licht van 200 jaar Algemene Begraafplaats Maastricht was deze dag een absoluut succes. Een fantastisch evenement dat aantoont dat lokale / regionale geschiedenis en de belangstelling voor (archief-)bronnen leeft. Lita Wiggers, Directeur Regionaal Historisch Centrum Limburg i

3 1 VERWORVEN ARCHIEVEN OVERHEID

4 VERWORVEN ARCHIEVEN RIJKSOVERHEID Aanwinsten overheidsarchieven rijk Code Archief Periode 07.A02 College van regenten en van de directeur der gevangenissen te Maastricht, aanvulling A17 Huis van Bewaring en Gevangenis te Maastricht (Inschrijvingsregisters), aanvulling 07.D09 Inspectie der domeinen te Venlo en Maastricht 07.J30 Algemeen register (kadasterkantoor Maastricht) 07.J31 Algemeen register (kadasterkantoor Roermond) 07.J32 Register no. 69 (kadasterkantoor Maastricht) 07.J33 Register no. 69 (kadasterkantoor Roermond) 07.J34 Alfabetische naamwijzer op het Algemeen Register (kadasterkantoren Maastricht en Roermond)

5 VERWORVEN ARCHIEVEN Aanwinsten overheidsarchieven gemeente GEMEENTE Code Archief Periode Gemeentebestuur Cadier en Keer* Gemeentebestuur Sint Geertruid* Gemeentebestuur Noorbeek* Gemeentebestuur Mheer* Gemeentebestuur Margraten* Kanton Eijsden Gemeentebestuur Breust gemeentebestuur Eijsden Gemeentebestuur Oost Gemeentebestuur Mesch Gemeentebestuur Eijsden Gemeentebestuur Gronsveld Gemeentebestuur Rijckholt Gemeente-ontvanger van Breust, Eijsden en Oost *exclusief bouwvergunningen 4

6 2 VERWORVEN ARCHIEVEN PARTICULIER

7 VERWORVEN PARTICULIERE ARCHIEVEN EN COLLECTIES Aanwinsten particuliere archieven en collecties Code Archief Periode Omvang Overeenkomst 14.D039 Munsterabdij te Roermond, aanvulling charter Opneming en bewaring Familie van Aefferden ,25 m Schenking Familie Hoogmartens charters, 6 transfixen, 1 perkamenten deel Opneming en bewaring Familie Nève m Schenking 18BC Kaarten en tekeningen: ontwerpen grafmomunenten Lucien en Gerard Pieters te Maastricht, aanvulling Ca map Schenking Stedelijke muziekschool en (vanaf 1925) Stedelijk Muzieklyceum Maastricht, sinds 1956: Stedelijke Muziekschool en Maastrichts Conservatorium, sinds 1968: Conservatorium voor Muziek en Dramatische Kunst en Stedelijke Muziekschool: sinds 1970: Conservatorium voor Muziek en Toneelacademie Maastricht en Stedelijke Muziekschool, aanvulling stuk Schenking B Vrijmetselaarsloge 'La Persévérance' Maastricht, aanvulling Parochie te Maastricht: Heilige Hubertus (Bosscherveld), aanvulling Opneming en bewaring delen Schenking Marie Hertzdahl-Bloemgarten ,12 m Schenking Families Meijers-Gadet en Fouquet Ca ,5 m Schenking Stichting Productiehuis Limburg Het Huis van Bourgondië Humanistisch Verbond, afdeling Maastricht Humanistisch Verbond, gemeenschap/ afdeling Zuid-Limburg ,4 m Schenking ,12 m Schenking ,12 m Schenking Humanistisch Verbond, gewest Limburg ,12 m Schenking Goffin, Jerôme, kunstschilder, graficus en glaskunstenaar te Maastricht, schetsen en ontwerpen vervaardigd ten behoeve van de Heiligdomsvaart te Maastricht in map Schenking 6

8 VERWORVEN Aanwinsten historischtopografische atlas HISTORISCH- TOPOGRAFISCHE ATLAS Beschrijving/onderwerp Datering Omvang/ exemplaren (totaal) Tekeningen Ontwerptekeningen van grafmonumenten (Steenhouwerij Pieters, Maastricht) 20e eeuw 1 deel 4 tekeningen Prenten -Litho s met Maastrichtse monumenten - oorkonde sigarenfabriek Philips 20 e eeuw 3 ex. Foto s -Grafmonumenten (Steenhouwerij Pieters, Maastricht) -Diverse Maastrichtse thema s 20 e eeuw 163 ex. Foto-albums -Heiligdomsvaart (archief Olterdissen) -Maastrichtse familie e eeuw 2 ex. 7

9 3 RESTAURATIE ATELIER

10 Restauratie-programma 2012 Het restauratie- en conservering programma Metamorfoze werd aangevraagd voor de archieven van Mathias Kemp en zijn echtgenote en voor het archief van Pierre Kemp (1891, , charters van het familiearchief Schaepkens van Riemst, (21.305A) werden door ons volledig gerestaureerd en ingeseald. 9

11 4 ONTSLUITEN VAN ARCHIEVEN

12 ONTSLUITEN INVENTARISATIE 2012: IN PROGRESSIE Schepenbank Breust (01.176) Periode: Officialaat van het bisdom Roermond (14.A002C) Periode: Archief vrije rijksheerlijkheid (kapittel) Thorn (01.187A-B) Periode Familie Sijben (de Maroije) te Roermond Periode 18e-19e eeuw Secretarie Gemeente Maastricht Blok 1-5 (20.007C, -E, -F, -M) Periode: ca Luiks Hooggerecht (LHG) te Maastricht (20.087B) Periode: Brabantse Commissarissen-Deciseurs (20.091B) Periode: 16e eeuw-1794 Vrijmetselaarsloge La Persévérance No. 11 Maastricht (21.194B) Periode: Stichting Productiehuis Limburg Het Huis van Bourgondië (21.408) Periode: Inventarisatie LGOG-handschriftencollectie (Op vraag van het LGOG vond in 2012 een controle plaats op de handschriftencollectie van het voormalig Gemeentearchief Maastricht op items met zichtbaar LGOGeigendomskenmerk.) 11

13 ONTSLUITEN INVENTARISATIE 2012: AFGEROND Kantoor van de Waarborg van Zilveren en Gouden Werken te Maastricht (07.I01) Periode: De inventarisatiewerkzaamheden zijn voltooid. Collectie A.H. Simonis (18.D05) Periode: 20e eeuw. De inventarisatiewerkzaamheden zijn voltooid. Meer informatie: Collectie A.H. Simonis RHCL 12

14 5 PROJECTEN

15 TRANSCRIPTIE EN STENEN ARCHIEF Project transcriptie en vertaling van de visitatieverslagen van het eerste bisdom Roermond ( ) Archief van de bisschop van Roermond (14.A002A) Inventarisnrs. (periode): ( ). In 2012 werden reeksen visitatieverslagen van de landdekenaten Gelder, Kessel, Erkelenz en Krieckenbeck ( ) en van het gehele bisdom ( ) getranscribeerd. Het betreft de tweede transcriptie-versie en de eindversie. Deze zijn digitaal toegankelijk via de website van het Bisdom Roermond. Project Stenen Archief Fotocollectie Joodse grafzerken Limburg. In het kader van een gemeenschappelijk digitaliseringsproject van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap en Akevoth (Dutch Jewish Genealogical Data Base) wordt de fotocollectie Joodse grafzerken toegankelijk gemaakt en beschreven. 14

16 Project Genlias naar Wie Was Wie Indicering registers van de Burgerlijke Stand Limburg ( ). 20 vrijwilligers werkten in 2012 aan de invoer van de akten van de burgerlijke stand. De ingevoerde akten zijn te raadplegen op de website wiewaswie. In 2012 werd deze website gelanceerd, en heeft de oude website genlias.nl vervangen. De gegevens in de tabel over online te raadplegen Invoer akten Burgerlijke Stand Limburg Totaal, online op Geboorteakten Huwelijksakten Overlijdensakten Totaal akten zijn nog gebaseerd op de genlias-site. De teller van het totale aantal ingevoerde Limburgse akten in de databank (is niet online) kwam einde 2012 te staan op: miljoen. 15

17 - Fotocollectie GAM: digitalisering van negatieven van de fotograaf Frans Lahaye (is gestart november 2012); - Collectie Kaarten en Plattegronden RAL: digitalisering door Picturae BV (voorbereiding en start scanproces van naar verwachting images); - Zie hoofdstuk 11 voor een uitgebreide toelichting van het DSM fotoproject. 16

18 6 AUDIO-VISUEEL

19 AUDIO-VISUELE COLLECTIE LIFVA (Limburgs Film- en Videoarchief): In het kader van de campagne Blikje Geluk werden 12 films ingeleverd, die aan het LIFVA bij het Limburgs Museum - zijn overgedragen. Onze eigen filmcollectie RHCL werd uitgebreid met 24 films als aanvulling op de hier reeds aanwezige collectie van de amateurfilmer Jan Geusgens. Meer informatie: LIFVA - Limburgs Museum 18

20 7 BIBLIOTHEEK

21 BIBLIOTHEEK De opname van de handbibliotheek van het voormalige Gemeentarchief Maastricht in de RHCL-bibliotheek is voltooid. Het betreft titels. In oktober is begonnen met de opname in het digitale systeem van het restant aan monografieën van het voormalige Rijksarchief, die uitsluitend toegankelijk waren via een traditionele kaartcatalogus. De uitvoering op het bibliotheekbeheer is neergelegd bij het SHCL in het kader van samenvoeging tot HCL-bibliotheek. Via is de catalogus van de HCL-bibliotheek raadpleegbaar. 20

22 8 E-DEPOT

23 E-DEPOT Het consortium van de Regionale Historische Centra en het Nationaal Archief heeft in zijn visiedocument e- Archief in ontwikkeling een strategische doorkijk gegeven naar de periode Het streven naar een nationale infrastructuur voor de nieuwe lichting van archieven: de digitale archieven. Met 3 concrete thema s: 1. Techniek: een technische infrastructuur (hardware en software, met name e-depot); 2. Protocollen: een informatie-architectuur (eisen van duurzaamheid, continuïteit, interoperabiliteit en vindbaarheid, mede gebaseerd op internationale inzichten); 3. Shared services: een model van gemeenschappelijke services. Op 25 april 2012 werd door het RHCL een Roadshow Digitale Duurzaamheid georganiseerd in Roermond voor alle gemeenten in Limburg. Uitgenodigd waren wethouders, secretarissen van de Limburgse gemeenten en de leidinggevenden en medewerkers die rechtstreeks betrokken zijn bij het archiveringsproces. Door middel van twee presentaties en discussie werd inzicht gegeven over de ontwikkeling van e-depots in Nederland. Meer informatie: WVI e-depot 22

24 9 FAMILLEMENT 2012

25 FAMILLEMENT 2012 Van 24 tot en met 28 september 2012 werd in de Bonbonnière in Maastricht het tweejaarlijkse wereldcongres genealogie gehouden (International Congress of Genealogical and Heraldic Sciences). Tijdens deze grootse happening kwamen alle genealogische expertise bij elkaar. Wetenschappers van over de hele wereld kwamen er naar toe. Maar er was meer: het was ook een ontmoetingsplaats voor de vele amateurgenealogen, uitgevers en andere commerciële partijen (antiquariaten, beroepsgenealogen, etc.). Flankerend hieraan organiseerde het RHCL, samen met het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG), de Nederlandse Genealogische Vereniging (NVG) en het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) op woensdag 26 september het zgn. Famillement, een grootschalige genealogische manifestatiedag op verschillende locaties in de stad. Het gebouw van het HCL speelde hierin een centrale rol. Lezingen, een antiquarenbeurs, inloopspreekuren, een tentoonstelling en diverse andere activiteiten zorgden voor een zeer geslaagde dag met maar liefst 1000 bezoekers. Meer informatie over het volgende Famillement: Famillement 2014 in Leiden 24

26 10 STICHTING VRIENDEN VAN HET RHCL

27 Wij hebben gelukkig veel Vrienden, met een Hoofdletter. De stichting Vrienden van het Regionaal Historisch Centrum Limburg is opgericht met het doel ons werk te ondersteunen en stimuleren. De Vrienden dragen bij aan de bevordering van archiefonderzoek en de publicatie van de resultaten daarvan. Zij geven financiële ondersteuning bij aankopen voor onze collectie en de uitgave van publicaties. Wilt u ook onze Vriend worden? Het lidmaatschap staat open voor iedereen die het werk van de Vrienden van het Regionaal Historisch Centrum Limburg wil ondersteunen. Het kost slechts twaalf euro per jaar. Aan het lidmaatschap zijn aanzienlijke voordelen verbonden, zoals: jaarlijks een boeiende en gezellige voorlichtings- en contactdag; korting van 20 % op de publicaties van het RHC Limburg; korting van 20% op de door het RHC Limburg georganiseerde cursussen; korting op de publicaties van de Stichting Vrienden van het RHC Limburg. Nieuwe leden kunnen als welkomstcadeau een keuze maken uit de drie volgende publicaties: P.A.W. Dingemans, Aken-Maastrichtse Spoorweg. Het rollend materiaal. Overeenstemmingsalmanak van de Gregoriaanse en republikeinse tijdrekeningen. Landmatentolk voor de provincie Limburg. Meer informatie: Lid worden Facebookpagina Vrienden RHCL 26

28 11 PROJECT DSM FOTOCOLLECTIE

29 DSM fotocollectie Vanaf de oprichting van de Staatsmijnen en met name tijdens de bouw van de eerste staatsmijn Wilhelmina in Terwinselen Limburg zijn er foto s gemaakt. De oudst bekende foto in de collectie dateert van 20 mei De maker hiervan is niet bekend. Niet lang hierna komt fotograaf P. Stutz in beeld. Deze fotograaf was gevestigd in de Helmstraat te Maastricht. Ook in Breda had hij een vestiging. Met name de voortgang van de aanleg staatsmijn Wilhelmina legde hij vast. In de loop der tijd maakten verschillende fotografen uit de streek foto s van de vooruitgang van de bouw van de verschillende staatsmijnen in Hoensbroek, Rumpen-Brunssum en Geleen. Gust Rheingans uit Heerlen maakte in de jaren twintig veel foto s van het boven- en ondergrondse bedrijf van de staatsmijnen Wilhelmina en Hendrik. Later, in de jaren dertig, komt fotograaf Werner Mantz uit Maastricht in beeld. Hij maakte in 1938 op bijna alle locaties van de Staatsmijnen in Limburg bijzonder mooie foto s. Ook de bekende fotograaf Hub Leufkens heeft foto s gemaakt van de verschillende mijnbedrijven. De voortgang van de bouw van het Stikstofbindingsbedrijf te Geleen werd op de voet gevolgd door fotograaf J. Maesen uit Elsloo. 28

30 DSM fotocollectie het bovengenoemde fotomateriaal bestaat alleen op een papieren drager. Het betreft hier bijna 3000 foto s op een papieren drager, dus zonder (glas)negatief. Deze historische collectie fotokaarten, de zogenaamde HI-collectie, bestaat uit in totaal 21 archiefdozen. De foto s hierin zijn in een apart project bij het RHCL in hun geheel in een hoge resolutie gescand, beschreven en geplaatst in Atlantis-5. De beschrijvingen plus foto s zijn en worden geleidelijk op de website van het RHCL geplaatst. Dit deel is nagenoeg afgerond. Na de overdracht is het totale fotobestand bij het RHCL geconverteerd naar Atlantis-5; op dit moment bevat Atlantis-5 in totaal ruim beschrijvingen. Bij ongeveer tien procent van deze beschrijvingen is naar schatting de daarbij horende foto toegevoegd. Het DSM fotocollectieproject is mogelijk gemaakt door het Fonds voor Sociale instellingen (FSI) te Geleen. De fotocollectie DSM is digitaal toegankelijk via: Beeldbank RHCL website Limburgs erfgoed 29

31 12 FINANCIEEL

32 Financieel BALANS Activa Vaste activa Vlottende activa Passiva Eigen vermogen Voorzieningen Schulden op lange termijn Schulden op korte termijn EXPLOITATIE Baten Rijks-, provinciale- en gemeentelijke bijdragen Huurbijdragen Overige bijdragen Publieksinkomsten/reguliere inkomsten Subsidies en sponsorbijdragen Zakelijke dienstverlening en leveringen Depotverhuur en detachering personeel Overige baten Lasten Personele lasten Directe materiële lasten Indirecte materiële lasten: - huisvestingslasten organisatie en overheadkosten kapitaalslasten Voorzieningen en overige lasten Exploitatiesaldo vóór bijzondere resultaten Bij: bijzondere resultaten Exploitatiesaldo vóór bestemming Exploitatiesaldo ná bestemming Beloningsbeleid Voor wat betreft het beloningsbeleid van het in dienst zijnde personeel is de CAO Gemeenten i.c. de gemeente Maastricht van toepassing. 31

33 COLOFON Redactie en vormgeving: Fotoredactie: Boy Gerrits Noel Notermans en Boy Gerrits Regionaal Historisch Centrum Limburg Sint Pieterstraat JM MAASTRICHT info@rhcl.nl Tel: +31(0) RSIN / Fiscaal nummer: KVK: xxxii