Fotodynamische therapie

Transcriptie

1 Fotodynamische therapie 1 Verleden heden toekomst Spreker: Mw. H. (Hannah) Tefsen (MANP) Verpleegkundig specialist Hoofd-hals Oncologie 5 juni 2014

2 2 Inhoud Doel Incidentie kanker Hoofd-hals kanker Verleden: Geschiedenis PDT Heden: Incidentie PDT, Werkingsmechanisme, Indicaties, Verpleegkundige zorg, Nieuwe inzichten Toekomst: Kwaliteit van leven Conclusie Vragen

3 3 Doel Verleden PDT Heden PDT Toekomst PDT Up to date

4 Kanker in MEEST VOORKOMENDE LOKALISATIES VAN KANKER IN 2013 door NKR ( )

5 Hoofd-hals kanker Incidentie Mondholte Lip Neus- en bijholten Keelholte Speekselklieren Strottehoofd 1)NKR

6 Maligniteiten uitgaande van de slijmvliezen Mondholte Pharynx (naso-, oro-,hypo-) Larynx Alcohol Roken Erfelijke predispositie HPV, EBV Specifiek: hout

7 Behandeling 7 Huidige methoden Radiotherapie en chirurgie Beschadiging omliggende weefsel Kan niet herhaald worden Waarom PDT? Minimaal weefselverlies Minimale littekens Kan herhaald worden

8 8 Incidentie PDT 2010: : : : 23 / 3 deelname studie

9 Geschiedenis PDT 9 Eind 19 e eeuw Huidafwijkingen Jaren 70: kankerbehandeling AVL 1990 Longkanker en mesotheliomen 1996 Hoofd-halscarcinomen > 650 (1/5 huid) 2006: PDT centrum PDT coördinator

10 10 Betrokken disciplines 2 Hoofd- hals chirurgen Hoofd-hals verpleegkundige PDT coördinator ( 2) 2 fysica Radiotherapeut Mondhygiënist en Diëtist Onderzoekers ( nasopharynx, fess)

11 11 Photodynamic therapy (PDT) administration therapy 96 h laser photosensitiser Non thermal illuminatio n of target volume Lichtgevoelige stof Foscan Hele lichaam lichtgevoelig Laserlicht na 96 uur Zuurstof+ Foscan + licht Ontstekingsrespons Apoptose Marge tumor 0,5-1cm

12 Foscan 12 Lichtgevoelige stof Minimaal 6 minuten Donkerpaars > filter Meteen gevoelig voor licht Concentratie in bloed verminderd > 15 dg Geen OK Arm (injectieplaats) beschermen.

13 Belichting seconden Lichtbron Door laserlicht> fotoactivering. Fotoactivering >lokale weefselbeschadiging> ontstekingsreactie. Oedeem Necrose.

14 Black copper-wax Donkere doeken Speciaal ontworpen modellen veiligheidsmarge van 1 cm

15 Voorlichting 15 Toediening Foscan Lichtbelasting Brandwonden Behandeling met laserlicht Zwelling Pijn Necrose >foetor ex ore Medicatiegebruik

16 16 Lichtmeter Kleding Thuis

17 17 Dag 1 Binnenshuis, verduisterde ruimten, tv en computer mag 60w lamp Dag 2-7 Normaal licht binnenshuis Geen direct zonlicht In de avond naar buiten ZONNECREME GEEFT GEEN BESCHERMING Dag 8-14 Naar buiten gedurende minuten, wel in schaduw blijven 100 Lux 100 lux/dag Dag lux 100 lux/dag Dag lux Dag 15 en verder Test tolerantie zonlicht door handen 10 minuten bloot te stellen aan zon licht Na 3-4 weken het normale leven weer oppakken Z

18 18

19 Brandwonden 19

20 Na behandeling 500 lux Bedgordijnen open. Bedlampje aan. Saturatiemeter verplaatsen a 15 min. Inspectie zwelling Start dexamethason op OK Opname 1-7 dg Tracheotomie Sondevoeding

21 Nazorg 21 Belafspraken 2 keer per week ( HHV en VS) Items bespreken Na 1 maand vervolgconsult arts. Na 2 maand VS etc.

22 Indicaties 22 Leukoplakie Carcinoma in situ Plaveiselcelcarcinoom Tumordikte < 5mm of > 5 mm Recidief, 2e primaire, irradicaal, adjuvant Basaalcelcarcinoom huid

23 Leukoplakie Witte afwijking Niet afschraapbaar 5% gaat over in een PCC premaligne afwijking Roken >40 jaar

24 Plaveiselcelcarcinoom Pijnlijk Induratie Niet scherp begrensd

25 Tong Mondbodem Gingiva Palatum durum Wangslijmvlies Pallatum molle Tongbasis Tonsillen Halsklieren 25

26 Doel 26 Curatief Palliatief

27 Technieken Oppervlakkig 2. Interstitiële 3. Interluminale

28 28 1. Oppervlakkig PDT Tumoren kleiner dan 5 mm Endoscopische echografie MRI

29 Casus I 29

30 Casus II 30 5 dagen 3 weken Tongrand Dikte 2,5 mm 4 weken 3 maanden

31 Casus III 31 3e primaire tumor: tonsil links

32 Casus IV 32 Unknown primairy: metastase supraclaviculair: CRT Recidief hals: totale laryngectomie Recidief stoma-opening: Chemotherapie > 1 jaar recidief stoma met kans op bloeding: PDT

33 Casus V 33 Dag 2 Week 1 PCC lip Week 2 2 maanden

34 Casus VI 34 BCC neus Week 1 1 maand 2 maanden

35 2. Interstitiële PDT Tumoren >5 mm van binnenuit belichten Naalden in tumor brengen tumor laser

36 Pre planning 36 Implanteren naalden CT scan Belichten

37 37

38 3. Interluminale Recidief nasopharynxcarcinoom

39 Nieuwe inzichten 39 Project thuistoediening Foscan Lopende internationale studie Nieuwe indicatie Toelichting proefschrift.

40 Project thuistoediening Foscan 40 Patiënten komen van ver Ziekenhuis> huis> ziekenhuis Service naar de patiënt. Verpleegkundigen opgeleid Medizorg Start 15 juni 2014 Evaluatie met vragenlijsten.

41 Lopende internationale studie 41 PCI=Photochemical internalisation Fase II studie Oppervlakkige en interstitiële techniek Amphinex + Bleomycine + belichting n=4: Recidief

42 96 h

43 Nieuwe indicatie Recidieven neusholte en neusbijholte Primaire tumor> standaard behandeling> Resectie + (chemo)radiatie 5jr. overleving = 67% Metastaseren meestal niet Lokale controle essentieel

44 Behandeling van recidieven Chirurgie mutilerend, riskant, irradicaal Chemotherapie monotherapie niet curatief Her-bestraling overlappende bestralingsvelden visusdaling hersenoedeem & abces osteonecrose PDT? niet invasief herbehandelingen mogelijk

45 45 FESS 1 + PDT neusbijholten Nieuwe studie wordt binnenkort gestart 1) Functional endoscopic sinus surgery

46 Casus VII T4N2b tonsilcarcinoom CRT e primaire cavum nasi curatieve chirurgie is technisch niet mogelijk. Debulking met adjuvante fotodynamische therapie

47 Proefschrift 47 Baris Karakullukcu hoofd-halschirurg Antoni van Leeuwenhoek New Insights into Photodynamic Therapy of the Head and Neck. Doelstelling: Analyse PDT Op zoek naar verbetering van behandelresultaten Ontwikkeling nieuwe technieken/ IPDT 3 studies toelichten

48 2013: A matched cohort comparison of mthpcmediated photodynamic therapy and trans-oral surgery of early stage oral cavity squamous cell cancer. 48 Retrospectief Chirurgie n=43, PDT n=55 Excisie versus PDT c/ - Behandeling is vergelijkbaar - Tumoren < 5 mm

49 2011: Photodynamic therapy of early stage oral cavity and oropharynx neoplasms: an outcome analysis of 170 patients. 49 n=170 Meerdere lokalisaties PDT lijkt het beste te werken voor de tong en de mondbodem

50 2012: 50 mthpc mediated interstitial photodynamic therapy of recurrent nonmetastatic base of tongue cancers: Development of a new method. n=20 De eerste resultaten IPDT zijn bemoedigend. Betere planning en logistiek

51 Geleerd van proefschrift 51 Waarom wordt de therapie niet op handen gedragen? Meer onderzoek nodig Prospectief Chirurg versus radiotherapeut

52 Afgerond project Kosten-effectiviteit studie Uitbehandelde patiënten Nationale studie Vergeleken met chemotherapie Foscan= duur geneesmiddel=vergoed! Kwaliteit van leven (QLQ-HN35 en QLQ C30) Geen effect op kwaliteit van leven

53 Kwaliteit van leven 53 Andere indicaties Specifiekere vragenlijsten nodig Wat is de ervaring van patiënten? Veel pijn Zwelling Houden aan lichtprotocol: belastend? Vieze geur in de mond

54 Conclusies 54 Verleden: beloofde behandeling Heden: bewezen therapie voor oppervlakkige tumoren Toekomst: Meer onderzoek Nieuwe technologie en planning van IPDT Nieuwe indicaties Goed lopende thuistoediening Foscan Kwaliteit van leven analyse Plaats naast de reguliere behandelingen

55 Vragen?