Klaar voor de toekomst!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klaar voor de toekomst!"

Transcriptie

1 WEST OOST Klaar voor de toekomst! Vlaanderen en Nederland gaan samen een nieuwe, grotere sluis bouwen binnen het huidige sluizencomplex in Terneuzen. Het projectteam Nieuwe Sluis Terneuzen van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie werkt hard aan de voorbereidingen voor deze Nieuwe Sluis. Als alles volgens planning verloopt, kan in 2021 het eerste schip door de Nieuwe Sluis varen. Waarom is een nieuwe sluis nodig? Het sluizencomplex bij Terneuzen is dé toegangspoort naar de havens van Terneuzen en Gent en zorgt voor een scheepvaartverbinding tussen Nederland, België en Frankrijk. Door het aanleggen van een grotere sluis verbetert de doorstroming voor de binnenvaart vanaf de Westerschelde naar het kanaal van Gent naar Terneuzen en verder. Ook grote zeeschepen vinden straks gemakkelijk hun weg naar Den Haag Rotterdam de havens in het achterland. Een andere reden is de regionale economie. De sluis kan zorgen voor nieuwe economische activiteiten in zowel de Zeeuwse- Vlaamse als de Vlaamse regio en daarmee voor het behoud van werkgelegenheid. Kortom, met deze sluis is de Kanaalzone klaar voor de toekomst! Het Kanaal van Gent naar Terneuzen is een van de drukst bevaren kanalen van Europa. Het sluizencomplex in Terneuzen verbindt het kanaal met de Westerschelde. De Nieuwe Sluis komt binnen het huidige sluizencomplex te liggen, tussen de Westsluis en de Oostsluis. De huidige Middensluis verliest hierdoor zijn functie. Dordrecht Middelburg A58 Goes N254 Zierikzee Moerdijk N62 Westerschelde Middelburg Vlissingen Goes Roosendaal Bergen op Zoom Breda N61 Terneuzen N62 N258 N290 Sas Van Gent Zeebrugge Terneuzen E34 Zelzate R4 Oostende Brugge Antwerpen N9 R4 Gent E40 Gent Voorlopig ontwerp Nieuwe Sluis

2 Procedure & planning Oplevering Nieuwe Sluis Het bouwen van de Nieuwe Sluis neemt vier tot vijf jaar in beslag. Er wordt vooraf met de aannemer bekeken hoe er met zo min mogelijk hinder voor het verkeer en de omgeving kan worden gebouwd Start bouw sluis Het moment waarop de bouw start, is afhankelijk van het verloop van verschillende procedures. DE NIEUWE SLUIS zorgt voor een vlottere doorstroming van binnenvaartschepen tussen Nederland, België en Frankrijk verbetert de toegang tot de havens van Gent en Terneuzen voor grote zeeschepen biedt een economische impuls voor zowel de Zeeuws-Vlaamse als de Vlaamse regio Het projectteam Nieuwe Sluis Terneuzen is achter de schermen volop bezig met de plannen en voorbereidingen voor de bouw. Soms lijkt het alsof er niks gebeurt, maar dat is zeker niet het geval! In de Nederlandse wetgeving ligt vast wat er allemaal moet gebeuren voordat bijvoorbeeld een weg mag worden aangelegd of verbreed. Dat is de Tracéwetprocedure. Dit project doorloopt ook de ruimtelijke procedure volgens de Tracéwet. Ontwerptracébesluit Begin 2014 heeft de Notitie Reikwijdte en Detailniveau, de voorbereiding op het milieueffectrapport, ter visie gelegen. In april 2015 liggen het ontwerptracébesluit en het milieueffectrapport ter inzage. Naar verwachting is eind 2015 het Tracébesluit definitief. Daarnaast is de projectorganisatie bezig met de nodige procedures om in aanmerking te komen voor Europese subsidie. Ook is de afgelopen periode hard gewerkt aan het ontwerp van de Nieuwe Sluis. Benieuwd hoe de sluis waarschijnlijk komt te liggen? Kijk op pagina 5. Aannemer selecteren Verder is de voorbereiding voor de aanbesteding in volle gang. Marktpartijen worden geïnformeerd over het project en de contractvorm. Ook is het projectteam bezig met het aankopen en vrijmaken van de benodigde gronden, het in kaart brengen van de kabels en leidingen en voorbereiden van de grondafvoer tijdens de bouwperiode. Alles bij elkaar een hele klus waar tijd voor nodig is. Het doel blijft in 2021 een nieuwe sluis! De politiek heeft ingestemd met de komst van de Nieuwe Sluis! In 2021 vaart het eerste schip door de sluis Willen we een goede economische toekomst voor de Kanaalzone en Vlaanderen, dan moet er iets gebeuren. De politiek heeft na een uitgebreide verkenning besloten om de aanleg van een nieuwe sluis binnen het huidige sluizencomplex in Terneuzen voor te bereiden. Ook hebben ze besloten dat de sluis wordt aangelegd. We zijn als projectorganisatie druk bezig om dit voor te bereiden. Naar verwachting kan het eerste schip in 2021 door de sluis varen. Dat is ons doel! De Nieuwe Sluis is namelijk een aanwinst voor de maritieme toegankelijkheid en de economie van zowel Nederland als Vlaanderen. Selectie aannemer Door middel van een aanbestedingsprocedure wordt een aannemer gekozen. In deze fase wordt bekend hoe de sluis exact wordt aangelegd en hoeveel overlast dat gaat veroorzaken. Inspraak op ontwerptracébesluit en milieueffectrapportage In april 2015 verschijnt het ontwerptracébesluit. Hierin wordt uitgewerkt hoe de Nieuwe Sluis aan de wettelijke voorwaarden voldoet. Tegelijkertijd komt het milieueffectrapport uit. Hierin staan de gevolgen voor het milieu en de natuur. Op deze rapporten is inspraak mogelijk. Ook wordt de voorkeursvariant van de Nieuwe Sluis gepresenteerd. Overbruggingsfase Vooruitlopend op de aanleg van de Nieuwe Sluis worden concrete voorbereidingen getroffen. Denk aan grondaankoop, vrij maken van gronden en in kaart brengen van kabels en leidingen Planuitwerkingsfase De projectgroep is bezig de bouw voor te bereiden in de planuitwerkingsfase. Hierin vallen onder andere het maken van een referentieontwerp, effectenstudies en treffen van voorbereidingen voor de aanbesteding. Ook wordt de ruimtelijke procedure doorlopen volgens de Tracéwet. Alternatieven nader onderzoeken In deze periode zijn verschillende nadere onderzoeken gedaan naar de drie projectalternatieven. Ook hebben Vlaanderen en Nederland onderhandeld wie welke kosten voor zijn rekening neemt. Verkenning Tussen 2005 en 2009 is een verkenning uitgevoerd naar de maritieme toegang van de Kanaalzone Gent-Terneuzen. Met name de grootte van de sluis en de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het sluizencomplex zijn onderzocht April Eind Einde planuitwerkingsfase Alle onderzoeken en officiële procedures zijn afgerond. De minister stelt het Tracébesluit en de bijbehorende voorkeursvariant van de Nieuwe Sluis vast. 5 februari 2015 Ondertekening verdrag Nieuwe Sluis De Nederlandse minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) en haar Vlaamse collega Ben Weyts (Mobiliteit en Openbare Werken) hebben het verdrag ondertekend waarin alle afspraken staan voor de bouw van de Nieuwe Sluis. Inspraak op onderzoeksfase De Notitie Reikwijdte en Detailniveau is verschenen. Deze notitie beschrijft de opzet en uitvoering van het milieuonderzoek. De notitie heeft ter inzage gelegen. Planbesluit Nieuwe Sluis De Nederlandse en Vlaamse minister hebben bekendgemaakt dat Vlaanderen en Nederland het eens zijn over de komst van de Nieuwe Sluis bij Terneuzen. De voorbereidingen mogen beginnen. Drie alternatieven Vlaanderen en Nederland besloten verder te gaan met drie onderzochte projectalternatieven: een grote zeesluis, kleine zeesluis of combisluis. Eric Marteijn, Projectdirecteur Nieuwe Sluis Terneuzen 2 Waar staan we nu? Kijk op 3

3 Ontwerp Nieuwe Sluis Terneuzen De contouren van de Nieuwe Sluis zijn bekend. Schaalen capaciteitsvergroting waren belangrijke eisen in het keuzeproces. Verder is gekozen voor bestaande bewezen technieken, zodat zeker in 2021 het eerste schip door de sluis kan varen. Daarnaast is rekening gehouden met verschillende factoren. Denk aan goede doorstroming voor het scheepvaartverkeer en de verschillende wensen van de partijen die direct of indirect bij de sluizen betrokken zijn. Het projectteam begon in de planuitwerkingsfase met twaalf kansrijke varianten. Die zijn terug gebracht naar drie haalbare varianten. Bouwstenen uit de drie varianten zijn meegenomen in dit voorlopige ontwerp. De officiële voorkeursvariant wordt tegelijk met het ontwerptracébesluit in het voorjaar van 2015 gepresenteerd. Afmetingen De ligging van de Nieuwe Sluis is zo gekozen dat het gewenste sluisoppervlak, van 427 meter lang, 55 meter breed en 16 meter diep, behaald kan worden. De schepen die binnen dit formaat vallen, moeten op normale snelheid de nieuwe sluis kunnen naderen. Als ze veel moeten manoeuvreren, komt dit de doorstroming niet ten goede. Met deze variant is een goede doorstroming mogelijk. Ook zijn we met deze Nieuwe Sluis beter voorbereid op de groei van de scheepvaart in de toekomst. Nieuwe Sluis in cijfers Afmetingen sluis 427 meter lang 55 meter breed 16 meter diep Geschikt voor grote zeeschepen van 366 meter lang 49 meter breed 15 meter diep Kostenraming aanleg 920 miljoen euro Kostenraming onderhoud 75 miljoen euro In een kleine acht minuten op de hoogte van de achtergronden van de Nieuwe Sluis? Bekijk de film over het project. Als wij als Gent een goede zeehaven willen blijven, is een nieuwe sluis bij Terneuzen cruciaal We zijn nauw betrokken bij het project, want de komst van de Nieuwe Sluis is cruciaal voor de toekomst van de haven van Gent. Als wij een competitieve zeehaven willen blijven, moet de sluis er komen om meer scheepvaartverkeer op te vangen, ook de grote zeeschepen. Voor de periode na de aanleg verwacht ik een grote economische groei. Ik dring er daarom op aan om de planning aan te houden, zodat rond 2021 de sluis klaar is. Tijdens de bouw moeten we ervoor zorgen dat de hele keten van het nautisch beheer van Vlaanderen en Nederland efficiënt en transparant samenwerkt om de overlast te beperken. Daan Schalck, CEO Havenbedrijf Gent Om te zorgen dat alle functies van het sluizencomplex goed werken, is onderhoud nodig Veel mensen weten dat sluizen schepen schutten. De belangrijkste functie is alleen minder bekend, namelijk water keren. Dat houdt in: beschermen tegen overstromingen. Een andere functie is waterafvoer; oftewel zorgen dat het waterpeil in het achterland niet te hoog is. Goed onderhoud is hierbij nodig, zodat alle functies van de sluizen blijven werken. Ook tijdens de bouw van de Nieuwe Sluis moet er onderhoud plaatsvinden aan de andere sluizen. Goede afstemming is dus noodzakelijk. Ook denken we nu al na over het beheer en onderhoud van de Nieuwe Sluis. Door goede voorbereiding en regelmatig onderhoud is deze sluis klaar voor de komende honderd jaar! Sjaak Michielsen, senior adviseur Assetmanagement Rijkswaterstaat 4 5

4 Gemaakte keuzes De Nieuwe Sluis en de aanpassingen aan het sluizencomplex moeten aan veel eisen voldoen. Denk aan snel scheepvaartverkeer kunnen schutten, zodat de wachttijden afnemen. Maar ook zorgen dat het wegverkeer soepel kan passeren. En een goede oplossing bieden voor het spuien van water uit het achterland. En dat allemaal binnen het beschikbare budget. Deze keuzes zijn gemaakt voor de Nieuwe Sluis. Waterniveau gelijk maken In de sluizen wordt het waterniveau gelijk gebracht met het niveau van óf het kanaal óf de Westerschelde, dat heet nivellering. Dit proces moet rustig gebeuren, zodat schepen er geen last van hebben. Anderzijds moet het wel snel gebeuren, zodat het niet te lang duurt. Het project heeft verschillende methodes naast elkaar gelegd en gekozen voor nivelleren door luiken in de deuren. Bij de andere sluizen gebeurt dit via omloopriolen. Spuien De huidige Middensluis wordt regelmatig gebruikt om overtollig water uit het achterland te spuien richting de Westerschelde. Hierdoor is deze sluis soms buiten gebruik. Bij de Nieuwe Sluis was de wens in eerste instantie een apart spuikanaal. Vanwege de zeer hoge kosten komt dit er niet. Spuien, schutten en beperken van het binnenkomen van zout water gaat via alle drie de sluizen. De betrokken partijen ontwikkelen een systeem om de toekomstige sluizen zo optimaal mogelijk in te zetten voor deze drie aspecten en de stremmingen voor de scheepvaart beperkt te houden. Waterkering Het is belangrijk bij de sluizen om de waterkering goed te regelen om het achterliggende land te beschermen tegen overstromingen. Bij de Nieuwe Sluis wordt de huidige waterkering verbonden met een nieuwe primaire kering. Daardoor houden we onze voeten droog. Bruggen Bij de Nieuwe Sluis komen dezelfde bruggen als op de bestaande sluizen, de zogenoemde basculebruggen. Ze komen buiten de sluisdeuren te liggen, zodat de kans op aanvaring minimaal is. Aanpassingen voorhaven Om vlot en veilig vanaf de Westerschelde het sluizencomplex te kunnen bereiken, zijn er aanpassingen nodig aan de voorhaven. Zo is verbreding van de havenmond nodig voor grotere schepen om goed te kunnen indraaien. Verbreding van de rest van de buitenvoorhaven is niet nodig, verdieping wel. We willen zorgen dat schepen met een diepgang van 12,5 meter tij-onafhankelijk van het sluizencomplex gebruik kunnen maken. Hiervoor is een diepte van NAP -16,44 meter nodig. Ter voorbereiding op de opening van de Nieuwe Sluis in Terneuzen hebben we twee nieuwe havenkranen besteld Wacht- en opstelplaatsen Er komen wacht- en opstelplaatsen voor binnenvaartschepen in de voorhaven en aan de kanaalzijde. Verder komt er een sleepboothaven in de voorhaven en een aanlegplaats voor sleepboten aan de kanaalzijde. Het aantal wacht- en opstelplaatsen blijft gelijk aan de huidige situatie. Het is echter de bedoeling dat het scheepvaartverkeer beter verdeeld wordt over de drie sluizen. Daardoor worden de wachttijden minder. Sluizencomplex in cijfers Dubbele sluisdeuren Aan beide kanten van de Nieuwe Sluis komen twee sluisdeuren. Wanneer één deur onderhoud nodig heeft, kan de andere deur worden ingezet. Hierdoor kan het schutten van schepen gewoon door blijven gaan en is de doorstroming gewaarborgd. Vanwege de robuustheid is gekozen voor rechte roldeuren. Wegenstructuur Ook het wegverkeer wil het sluizencomplex vlot en veilig kunnen passeren. De situatie blijft vergelijkbaar met de huidige situatie. Alleen wordt de toegestane snelheid 50 km/u. De hoofdroute loopt straks langs het zuidelijke sluishoofd van de Oostsluis en het noordelijke sluishoofd van de Nieuwe Sluis en de Westsluis. Dit is de kortste route. Deze route is korter dan de huidige hoofdroute op het sluizencomplex. Door de verlaagde maximumsnelheid blijft de reistijd gelijk. Net als in de bestaande situatie komen er vrijliggende fietspaden aan beide zijden van de weg. Ook komt er een aantal wandelpaden voor voetgangers. Hopelijk krijgt de binnenvaart extra werk door de bouw van de Nieuwe Sluis Regelmatig passeren we de sluizen in Terneuzen met ons binnenvaartschip Mirage. We vervoeren poederstoffen, zoals vliegas en kalk. Bij het sluizencomplex zijn er soms lange wachttijden. Dat is vervelend, want wachten gaat van onze vaartijd af. Daarnaast willen we op tijd leveren. Een betere doorstroming is nodig. Tijdens de aanleg verwachten we wel overlast. Een betere spreiding kan een oplossing zijn. Bij grote drukte kunnen wij nu bijvoorbeeld mee schutten met de zeevaart in de huidige zeesluis. We hopen als binnenvaart ook wat werk te halen uit de bouw van de sluis. Er is genoeg materiaal nodig dat prima per schip te leveren is! Jolanda Kleine, binnenvaartschipper op de Mirage De nieuwe sluis maakt de Gentse haven toegankelijk voor grote zeeschepen. En dus ook onze bedrijfskade op de rechteroever van het kanaal Gent- Terneuzen. We hebben twee nieuwe havenkranen besteld. Hiermee lopen we vooruit op de komst van de Nieuwe Sluis. Deze investering heeft bovendien een positieve impact op onze bedrijfszekerheid, want de kranen vervangen twee oudere varianten. Daarnaast kunnen we door de bijkomende loscapaciteit schepen sneller lossen en verkorten we hierdoor de wachttijd voor schepen. Met deze investering zijn we klaar voor de toekomst. Een toekomst met een grotere sluis, die zorgt voor een economische impuls in de hele Kanaalzone! In 2013 voeren in totaal schepen door het sluizencomplex in Terneuzen. Binnenvaart Recreatievaart Zeevaart Naar verwachting passeren er in 2040 ruim schepen. Binnenvaart Recreatievaart Zeevaart Oostsluis 280 meter lang en 23 meter breed Middensluis 110 meter lang en 18 meter breed Westsluis 290 meter lang en 40 meter breed Matthieu Jehl, CEO ArcelorMittal Gent 6 7

5 Lopende onderzoeken Het projectteam is druk bezig met verschillende onderzoeken. De uitkomsten van de onderzoeken komen samen in het ontwerptracébesluit en het milieueffectrapport. Deze liggen in april 2015 ter inzage. In deze documenten staat hoe de sluis aan de wettelijke eisen voldoet en wat de gevolgen zijn voor de omgeving. Sluisgebonden diensten Op het sluizencomplex wordt ruimte gereserveerd voor verschillende sluisgebonden diensten. Denk aan sleepdiensten, bootlieden en loodsen en opslag van Rijkswaterstaat. Op dit moment wordt alles in kaart gebracht en overleg gevoerd met de betrokken partijen. Zoet-zoutscheiding Wanneer een sluisdeur in het sluizencomplex open staat, is er uitwisseling van het zoute water van de Westerschelde met het zoete/brakke water van het kanaal. Het kanaal mag niet zout worden, want dat heeft invloed op verschillende zaken. Denk aan industrie, landbouw en natuur. Het projectteam onderzoekt hoe de uitwisseling zoveel mogelijk kan worden tegengehouden en welke methode het meest effectief is. Bodemonderzoek Het projectteam heeft de bodem van het sluizencomplex in kaart. Er is de afgelopen tijd bodemonderzoek gedaan. Door op verschillende locaties te boren is inzicht gekregen in de bodemopbouw, stevigheid en de kwaliteit van de ondergrond. Bij de boringen zijn op een beperkt aantal locaties verontreinigingen gevonden. Binnenkort vinden er nog meer boringen plaats. Duurzaamheid De projectgroep kijkt wat mogelijk is qua energiebesparing en duurzame energieopwekking. De verschillende opties worden met elkaar vergeleken en op een rijtje gezet. Bouwfase Het sluizencomplex moet in de bouwfase altijd functioneel blijven. Het projectteam onderzoekt verschillende bouwzaken in de voorbereiding. Denk aan een deel van de bouw in een droge bouwkuip en een deel in een natte kuip. Hoe laten we materiaal aan- en afvoeren en waar kunnen we werkterreinen realiseren? Ook moet er veel grond worden afgevoerd. Kan dat ergens anders nuttig gebruikt worden? Al deze beslissingen hebben invloed op het ontwerp en het budget. De geselecteerde aannemer maakt zelf ook keuzes over de bouwmethode. De Nieuwe Sluis is een grote impuls voor de economie en de werkgelegenheid in de Kanaalzone! De Nieuwe Sluis zorgt straks samen met de Sluiskiltunnel, de verbrede Tractaatweg tussen Zelzate en Terneuzen en diverse verbeteringen aan het spoor voor een uitstekende infrastructuur in de Kanaalzone. Dat is essentieel voor de bedrijvigheid in ons havengebied. Hierdoor kan de haven van Terneuzen haar huidige strategische positie als belangrijke draaischijf tussen zeevaart en binnenvaart, als Poort van Europa, verder versterken. De sluis draagt ook bij aan het creëren van een zo optimaal mogelijk vestigingsklimaat voor bedrijven. De Nieuwe Sluis is naar verwachting een grote impuls voor de economie en de werkgelegenheid in de Kanaalzone. Jan Lonink, burgemeester gemeente Terneuzen Start bouw in 2017 Als alles volgens planning verloopt, kan de bouw van de Nieuwe Sluis in 2017 starten. De voorbereidingen hiervoor zijn al in volle gang. Aanbestedingsprocedure Door middel van een aanbestedingsprocedure wordt een aannemer gekozen. De Nieuwe Sluis komt als Design & Construct-contract op de markt. Dit betekent dat het projectteam samen met het ingenieursbureau het voorontwerp met functionele eisen maakt. De geselecteerde aannemer maakt op basis van deze informatie het definitieve ontwerp en voert het uit. Grondverwerving Vooruitlopend op de aanleg start het projectteam met grondaankopen aan de Buitenhaven, Schependijk en Zeevaartweg. Het zoeken naar alternatieve vestiging van bedrijven doet het projectteam samen met de gemeente Terneuzen en Zeeland Seaports. De komende tijd is er overleg met de grondeigenaren en de betrokken partijen en worden taxaties gedaan. Overlast Het is de bedoeling dat het weg- en scheepvaartverkeer altijd doorgang kan vinden. Natuurlijk zijn er ook stremmingen, maar die worden ruim van tevoren aangekondigd en zijn voor kortere periodes. Door nieuwe bouwtechnieken te gebruiken, zorgt de aannemer voor het behoud van het grondwaterpeil. Hierdoor is de kans op verzakkingen van nabij gelegen gebouwen minimaal. Een goede doorstroming op het water is voor ons bedrijf van levensbelang DFDS Seaways vaart vanuit de haven van Gent wekelijks zes keer met food en non-food goederen naar Zweden en terug. We werken altijd met een vast vaarschema en passeren dagelijks de sluizen in Terneuzen. Een goede doorstroming is voor ons bedrijf van levensbelang. We beloven onze klanten dat we op tijd leveren en die zijn daarvan afhankelijk voor hun eigen bedrijfsvoering. Daarnaast juichen wij de komst van een grotere sluis toe vanwege de extra lengte die daarmee wordt bereikt. Ons grootste schip heeft nu al ongeveer de maximale capaciteit voor de huidige zeesluis. We kijken uit naar de opening van de Nieuwe Sluis! Stein van Est, Directeur DFDS Seaways België 8 9

6 De sluizen toen en nu Vlaanderen en Nederland werken al jaren samen om de handel via het water zo goed mogelijk in te richten. In 1827 lagen de eerste sluizen in Terneuzen om het scheepvaartverkeer verder landinwaarts te krijgen. De huidige Middensluis is gebouwd in 1910 en de Oost- en Westsluis in En de ontwikkelingen in de scheepvaart staan niet stil; in 2021 wordt naar verwachting de nieuwe sluis in gebruik genomen. Zo kunnen nog meer schepen vlot en veilig het sluizencomplex passeren. Op 18 november 1827 werd het Kanaal van Gent naar Terneuzen met twee sluizen ingewijd. De sluizen werden gebouwd om Gent en Zeeuws-Vlaanderen te beschermen tegen overstromingen. De Gentenaren beschikken door dit kanaal over de zo gewenste directe verbinding met de zee. Hierdoor werd Gent een zeehaven. De twee sluizen in Terneuzen waren respectievelijk 8 en 12 meter breed. Als we weg moeten door de komst van de Nieuwe Sluis biedt dat ook kansen Samen met mijn broer Adriaan ben ik eigenaar van Navimar, gevestigd aan de Schependijk in Terneuzen op het sluizencomplex. Wij leveren, installeren en repareren scheepsmaterialen voor eigenaren van grote zeeschepen, binnenvaartschepen of pleziervaarders. We zijn een gezond en groeiend bedrijf en hebben een vergunning om uit te breiden. Toch doen we dat nog niet. Het is onduidelijk of we hier kunnen blijven door de Nieuwe Sluis. Een bedrijfspand aan de sluis is voor ons cruciaal. Mochten we hier weg moeten, dan zie ik ook kansen. We willen natuurlijk wel schadeloos gesteld worden. We wachten de definitieve plannen in ieder geval vol positieve spanning af. Martien van Os, Eigenaar Navimar, Schependijk in Terneuzen 10 Derde sluis Het toenemende scheepvaartverkeer stelde toen al steeds nieuwe eisen. In 1895 komt hierdoor een nieuwe Belgisch-Nederlandse conventie tot stand die bepaalt dat Terneuzen een derde sluis krijgt. Na een aanvullend akkoord in 1902 worden de afmetingen vastgesteld; de minimum diepte wordt 8,35 meter en de breedte wordt 18 meter (de huidige Middensluis). Op 5 oktober 1908 voer het in Engeland geregistreerde stoomschip Ousel als eerste door de voorlopig opengestelde schutsluis in Terneuzen. De officiële opening van het nieuwe kanaal en sluizencomplex vond plaats op 15 februari 1910 in aanwezigheid van koningin Wilhelmina. Bouw twee nieuwe sluizen Uiteindelijk zijn in 1963 twee nieuwe sluizen in Terneuzen aangelegd: één voor de binnenvaart en één voor de zeevaart. Na de verbeteringen zijn de namen van de sluizen aangepast aan de werkelijke geografische ligging. De nieuwe zeevaartsluis heet Westsluis, de oude Westsluis noemen we Middensluis en de nieuwe binnenvaartsluis is de Oostsluis. De aanleg van het Kanaal van Gent naar Terneuzen en de schaalvergroting op het sluizencomplex in Terneuzen, droegen bij aan de economische groei van de Kanaalzone op zowel nationaal als internationaal niveau. Onderhoud Na de bouw stond de tijd niet stil. Het is belangrijk om de sluizen continu te onderhouden. Tot de jaren 90 deed Rijkswaterstaat dit zelf. Nu heeft een aannemer een onderhoudscontract. Om het juiste onderhoud op het juiste moment uit te voeren, wordt vanuit Rijkswaterstaat een maatregellijst opgesteld die gebaseerd is op risico s die op kunnen treden. De Middensluis is de oudste sluis in het complex en is toe aan vernieuwing. Daarnaast is door de ontwikkelingen in de scheepvaart behoefte aan een grotere sluis met meer capaciteit. Toekomst De Nieuwe Sluis wordt in 2021 in gebruik genomen. Hieraan gaat een bouwfase vooraf met een behoorlijke impact op het huidige complex. Zo moet scheepvaart- en wegverkeer kunnen blijven passeren. Allemaal zaken waar nu al goed over nagedacht wordt. In de huidige fase moeten er ook volop keuzes worden gemaakt om te komen tot een betrouwbare veilige sluis, die goed te onderhouden is. Een nieuwe sluis waar we voor lange tijd veel aan hebben en waarmee we klaar zijn voor de toekomst! Bouw nieuwe sluizen in jaren 60 Met een grotere sluis kunnen we zorgen voor een vlotte en veilige doorstroming van de scheepvaart We zijn erg benieuwd hoe de Nieuwe Sluis exact komt te liggen en hoe ze hem willen gaan aanleggen. Tijdens de bouw gaan wij ons best doen om de wachttijden en overlast zoveel mogelijk te beperken en in goede banen te leiden. Dit door een goede planning te maken. Ook moeten er goede afspraken worden gemaakt met alle betrokken partijen. We gaan ervan uit dat iedereen begrip heeft voor de vertragingen die kunnen ontstaan tijdens de bouwfase. Daarna hebben we een prachtige Nieuwe Sluis waar we nog meer en nog grotere schepen kunnen schutten. Dat is een mooi vooruitzicht! Elise de Boer, Verkeersleider 11

7 Digitale nieuwsbrief Op de hoogte blijven van het laatste nieuws over het project Nieuwe Sluis Terneuzen? Meld u aan voor onze digitale nieuwsbrief in de rechterkolom op Nieuwe Sluis in het Portaal van Vlaanderen In het haveninformatiecentrum Portaal van Vlaanderen in Terneuzen mag de Nieuwe Sluis natuurlijk niet ontbreken. Neem plaats in onze schippersstoel en kom alles te weten over de Nieuwe Sluis, bekijk de film en speel het spel! Kijk voor de openingstijden op Project Nieuwe Sluis Terneuzen Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus AG Bergen op Zoom + 31 (0) nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu Colofon Redactie en realisatie: Lievens Communicatie Concept en vormgeving: 10uur Fotografie: Mark Neelemans Fotografie Sky Pictures Beeldbank Rijkswaterstaat februari 2015 chelde commissie vlaams nederlandse

Klaar voor de toekomst!

Klaar voor de toekomst! Klaar voor de toekomst! Den Haag Rotterdam Dordrecht Moerdijk Zierikzee Voorwoord Breda Middelburg Vlissingen Goes Bergen op Zoom Roosendaal De politiek heeft na een uitgebreide verkenning besloten om

Nadere informatie

(Ontwerp-)Tracébesluit. Inhoud. Voorkeursvariant Ontwerptracébesluit Doelstelling Milieueffecten Vervolgstappen

(Ontwerp-)Tracébesluit. Inhoud. Voorkeursvariant Ontwerptracébesluit Doelstelling Milieueffecten Vervolgstappen (Ontwerp-)Tracébesluit Inhoud Voorkeursvariant Ontwerptracébesluit Doelstelling Milieueffecten Vervolgstappen Voorkeursvariant Voorkeursvariant Ontwerpkeuze (I) Oriëntatie sluis Breedte buitenhaven Havenmondverbreding

Nadere informatie

Planuitwerkingsfase Grote Zeesluis kanaal Gent-Terneuzen

Planuitwerkingsfase Grote Zeesluis kanaal Gent-Terneuzen Planuitwerkingsfase Grote Zeesluis kanaal Gent-Terneuzen Jan Willem Slager Opdrachtleider MER lid omgevingsteam Middensluis (1910) o lengte: 140 m o breedte: 18 m o diepte: 6,50 m o tonnage: 10.000 dwt

Nadere informatie

Klaar voor de toekomst!

Klaar voor de toekomst! Klaar voor de toekomst! De Nieuwe Sluis: Op weg naar realisatie Het projectteam Nieuwe Sluis Terneuzen van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie is druk bezig met de voorbereidingen voor een nieuw te

Nadere informatie

Deelrapport verkeer en vervoer Aanvulling

Deelrapport verkeer en vervoer Aanvulling Deelrapport verkeer en vervoer Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Bijlage 1 Begrippenlijst

Bijlage 1 Begrippenlijst Bijlage 1 Begrippenlijst aanlegdiepte Zie Figuur 0-1 aanlegfase alternatief autonome ontwikkeling basculebrug bellenscherm binnenhaven binnenhoofd bouwkuip bouwput buitenhaven buitenhoofd caissonmethode

Nadere informatie

Deelrapport Inpassing in omgeving Aanvulling

Deelrapport Inpassing in omgeving Aanvulling Deelrapport Inpassing in omgeving Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport

Nadere informatie

Betreft: Zienswijze ASV op Ontwerptracébesluit bouw nieuwe sluis Terneuzen.

Betreft: Zienswijze ASV op Ontwerptracébesluit bouw nieuwe sluis Terneuzen. Aan: Platform Participatie van de Nederlandse overheid. Betreft: Zienswijze ASV op Ontwerptracébesluit bouw nieuwe sluis Terneuzen. Bijlagen: 1. Brief aan Provinciale Statenlid Zeeland 2. Brief aan vaste

Nadere informatie

Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling

Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Verbeterpunten nautische toegankelijkheid haven van Gent

Verbeterpunten nautische toegankelijkheid haven van Gent Verbeterpunten nautische toegankelijkheid haven van Gent kapt. Dirk Vernaeve Havenkapitein-commandant Situatieschets nautische toegang Max. schip Middensluis l.o.a.:: 115 m b.o.a.: 16 m sd: 7.25 m 10,000

Nadere informatie

Deelrapport MER Verkeer en vervoer

Deelrapport MER Verkeer en vervoer Deelrapport MER Verkeer en vervoer Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie

Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Passende Beoordeling Natuurbeschermingswet 1998 Voorkeursvariant Nieuwe Sluis Terneuzen Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu

Nadere informatie

TERNEUZEN Bestemmingsplan Nieuwe Sluis Terneuzen

TERNEUZEN Bestemmingsplan Nieuwe Sluis Terneuzen TERNEUZEN Bestemmingsplan Nieuwe Sluis Terneuzen Antwoordnota zienswijzen en ambtshalve aanpassingen Versie 20072017 INHOUD BLZ 1. Inleiding 3 1.1. Procedure 3 1.2. Leeswijzer 4 2. Zienswijzen 5 2.1. Overzicht

Nadere informatie

Planning sluizen Terneuzen: Vragen en Antwoorden

Planning sluizen Terneuzen: Vragen en Antwoorden Planning sluizen Terneuzen: Vragen en Antwoorden Hoe werkt de planning van de sluizen in Terneuzen? Wanneer moet ik me melden? Hoe kan ik me elektronisch melden? Kan ik ook nog melden via de marifoon?

Nadere informatie

Deelrapport Hoogwaterveiligheid Aanvulling

Deelrapport Hoogwaterveiligheid Aanvulling Deelrapport Hoogwaterveiligheid Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst. 30 oktober 2018

Informatiebijeenkomst. 30 oktober 2018 Informatiebijeenkomst 30 oktober 2018 Inhoud Bouw Sluis Vragen vorige informatieavond Grondstromen Voorkomen schade / overlast door monitoren Terugblik werkzaamheden Sluiten primaire waterkering / rotonde

Nadere informatie

RSG DE BORGEN. Anders varen. Informatie voor de leerlingen. Inhoud. 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling

RSG DE BORGEN. Anders varen. Informatie voor de leerlingen. Inhoud. 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling RSG DE BORGEN Anders varen Informatie voor de leerlingen Inhoud 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling [1] RSG de BORGEN Anders varen [Technasium] mei 2017 1 DE OPDRACHT

Nadere informatie

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016 SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE Een duurzame toekomst Ir. Thijs de Boer 23 Maart 2016 2 Introductie Beroepsvaart Visserij Recreatie (vaart) Toerisme Veerdiensten Binnenvaart Natuurlijk systeem Omgeving

Nadere informatie

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische Op 20 maart 2019 zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De Provincie Zeeland staat voor belangrijke keuzes. Op het terrein van energie, gebiedsontwikkeling, economie en infrastructuur liggen

Nadere informatie

Ombouwplan verplaatsing noodcentrale Terneuzen VNSC

Ombouwplan verplaatsing noodcentrale Terneuzen VNSC Ombouwplan verplaatsing noodcentrale Terneuzen VNSC-123-185 Rapport Vlaams Nederlandse Scheldecommissie Onderwerp Ombouwplan verplaatsing noodcentrale Terneuzen Onderwerp < onderwerp > Datum Datum 2 november

Nadere informatie

De bouw van de Nieuwe Sluis

De bouw van de Nieuwe Sluis De bouw van de Nieuwe Sluis Harm Verbeek, omgevingsmanager Inhoudsopgave Voorbereiding realisatie Effecten op de omgeving Wat gebeurt er nu? Wat moet er plaats maken? De inrichting van het nieuwe sluizencomplex

Nadere informatie

NIEUWSBULLETIN-04 FEBRUARI 2016

NIEUWSBULLETIN-04 FEBRUARI 2016 NIEUWSBULLETIN-04 FEBRUARI 2016 Verkenning N307 Roggebot-Kampen bijna klaar De provinciale weg N307 verbindt Lelystad en Kampen en is ook nog eens onderdeel van een groter geheel: de N23 van A (Alkmaar)

Nadere informatie

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus

Nadere informatie

Ontwerp Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen. Datum 1 april 2015 Status definitief

Ontwerp Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen. Datum 1 april 2015 Status definitief Ontwerp Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen Datum 1 april 2015 Status definitief Ontwerp Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen Vastgesteld op: De Minister van Infrastructuur en Milieu M.H. Schultz van Haegen-Maas

Nadere informatie

Nieuwe Zeesluis IJmuiden

Nieuwe Zeesluis IJmuiden Nieuwe Zeesluis IJmuiden OV IJmond 5 november 2015 Jan Rienstra, RWS omgevingsmanager Rob Gordijn, OpenIJ omgevingsmanager De nieuwe Zeesluis IJmuiden Waarom? Wat is gevraagd? Wat zijn de uitgangspunten?

Nadere informatie

ZwolleSpoort. Informatiebijeenkomst voor inwoners van Zwolle

ZwolleSpoort. Informatiebijeenkomst voor inwoners van Zwolle ZwolleSpoort Informatiebijeenkomst voor inwoners van Zwolle Welkom door Allart Maijers Projectmanager ZwolleSpoort Animatie 150 jaar spoor in Zwolle Eerste trein juni 1864 Inhoudsopgave 150 jaar station

Nadere informatie

Factsheet Nieuwe grote zeesluis

Factsheet Nieuwe grote zeesluis Factsheet Nieuwe grote zeesluis Tal van Nederlandse en Europese consumenten en bedrijven maken dagelijks gebruik van goederen en grondstoffen die door het Amsterdamse sluizencomplex binnenkomen: energieproducten

Nadere informatie

Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen. 19 februari 2019

Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen. 19 februari 2019 Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen 19 februari 2019 Inhoud Bouw Nieuwe Sluis Terneuzen Terugblik werkzaamheden Grondstromen / Tijdelijke ligplaatsen / Frontmuur Zuidwest / Versterking kade Zeevaartweg

Nadere informatie

MAGAZINE VOOR MEDEWERKERS VAN RIJKSWATERSTAAT. op afstand bedienen

MAGAZINE VOOR MEDEWERKERS VAN RIJKSWATERSTAAT. op afstand bedienen MAGAZINE VOOR MEDEWERKERS VAN RIJKSWATERSTAAT DECEMBER 2015 Bruggen en sluizen op afstand bedienen 01-KRACHT_Cover.indd 1 23-11-15 11:35 REPORTAGE Blauwe golf door ritsend bedienen Buiten timmert de aannemer

Nadere informatie

Nieuwe grote zeesluis IJmuiden

Nieuwe grote zeesluis IJmuiden Nieuwe grote zeesluis IJmuiden Fasering binnen het project Convenant 2009 beslismoment Fase 0 Verkenning Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Realisatie MER/PIP DBFM Planstudie Planstudie Realisatie Beheerfase

Nadere informatie

MEMO: AANVULLENDE WATERKWANTITEITSSIMULATIES KGT

MEMO: AANVULLENDE WATERKWANTITEITSSIMULATIES KGT MEMO: AANVULLENDE WATERKWANTITEITSSIMULATIES KGT Van : Lynyrd de Wit, Bram Bliek (Svašek Hydraulics) Aan : M. Pfaff, M. Mul, T. van Cuyck, F. Westebring (LievenseCSO) Datum : 8 januari 2014 Referentie

Nadere informatie

SCHELDE DELTA EXPO. Het contact-platform voor bedrijven en instellingen die belangen hebben in deze regio.

SCHELDE DELTA EXPO. Het contact-platform voor bedrijven en instellingen die belangen hebben in deze regio. SCHELDE DELTA EXPO + PORTS, TRANSPORT & EQUIPMENT 2013 Twee elkaar versterkende evenementen gelijktijdig op één locatie de Zeelandhallen te Goes. SCHELDE DELTA EXPO. Het contact-platform voor bedrijven

Nadere informatie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand De sluis bij Kornwerderzand op de Afsluitdijk dateert van 1928 heeft beperkte afmetingen. Hierdoor

Nadere informatie

Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen

Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen. 4 juni 2019

Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen. 4 juni 2019 Inloopavond Nieuwe Sluis Terneuzen 4 juni 2019 Inhoud Bouw Nieuwe Sluis Terneuzen Vragen vorige informatieavond Fietsveiligheidsactie restpunten 2018 Bouwvragen > bij vooruitblik Terugblik werkzaamheden

Nadere informatie

Nieuwe Zeesluis IJmuiden

Nieuwe Zeesluis IJmuiden Nieuwe Zeesluis IJmuiden Jan Rienstra, Omgevingsmanager Rijkswaterstaat Rob Gordijn, Omgevingsmanager OpenIJ Welkom Waarom de nieuwe zeesluis Korte terugblik Wat staat de komende tijd op de planning Rijkswaterstaat

Nadere informatie

Notitie Reikwijdte en Detailniveau

Notitie Reikwijdte en Detailniveau Notitie Reikwijdte en Detailniveau postadres Postbus 299 NL 4600 AG Bergen op Zoom bezoekadres Jacob Obrechtlaan 3 NL 4611 AP Bergen op Zoom telefoon +31 (0)164 212800 e-mail uitvoerendsecretariaat@vnsc.eu

Nadere informatie

We zijn begonnen! Planning

We zijn begonnen! Planning We zijn begonnen! Eind 0 vaart in Terneuzen het eerste schip door de Nieuwe Sluis, een van de grootste sluizen ter wereld! Qua afmetingen is de Nieuwe Sluis vergelijkbaar met de sluizen in Antwerpen, Amsterdam

Nadere informatie

Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht

Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht Janine van Oosten, directeur CNB en rijkshavenmeester Februari 2013 Havenclub Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam De havens van

Nadere informatie

NOTITIE. 1 Inleiding. Onderwerp : Bepaling ligplaatslengte Referentie : VNZT N 050 5 Datum : 20 maart 2015 : W. van den Bos/F.

NOTITIE. 1 Inleiding. Onderwerp : Bepaling ligplaatslengte Referentie : VNZT N 050 5 Datum : 20 maart 2015 : W. van den Bos/F. NOTITIE Project : VNZT Onderwerp : Bepaling ligplaatslengte Referentie : VNZT N 050 5 Datum : 20 maart 2015 Auteur : W. van den Bos/F. Westebring Aan: Kees Schefferlie (KeesSchefferlie@vnsc.eu) Onno Miete

Nadere informatie

FAQ Fietspad Helmond-Eindhoven: Nr. Categorie Vraag Antwoord

FAQ Fietspad Helmond-Eindhoven: Nr. Categorie Vraag Antwoord FAQ Fietspad Helmond-Eindhoven: Nr. Categorie Vraag Antwoord De fiets is voor velen het ideale vervoermiddel op kortere afstanden. Op dit moment is er geen directe, snelle en kwalitatief hoogwaardige fietsverbinding

Nadere informatie

ScheepvaartVerkeersCentrum

ScheepvaartVerkeersCentrum ScheepvaartVerkeersCentrum Het landelijk ScheepvaartVerkeersCentrum (SVC) is onderdeel van Rijkswaterstaat en werkt aan uniform en optimaal management van het scheepvaartverkeer op de Rijkswateren in Nederland.

Nadere informatie

ZwolleSpoort. Informatiebijeenkomst voor inwoners van Herfte

ZwolleSpoort. Informatiebijeenkomst voor inwoners van Herfte ZwolleSpoort Informatiebijeenkomst voor inwoners van Herfte Welkom door Allart Maijers Projectmanager ZwolleSpoort Animatie 150 jaar spoor in Zwolle Eerste trein juni 1864 Inhoudsopgave 150 jaar station

Nadere informatie

De grootste sluis ter wereld!! WAAR?? In de haven van Antwerpen!!!

De grootste sluis ter wereld!! WAAR?? In de haven van Antwerpen!!! De grootste sluis ter wereld!! WAAR?? In de haven van Antwerpen!!! Je kan er heel veel over vertellen. Zorg dus voor structuur. Hier heb je een aantal vragen. Deze vragen helpen je om je spreekbeurt over

Nadere informatie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand De sluis bij Kornwerderzand op de Afsluitdijk heeft beperkte afmetingen. Hierdoor kunnen sommige

Nadere informatie

containerisatie Wat is het?

containerisatie Wat is het? Wat is het? Stimuleren van containeroverslag in de bestaande haven, op het knooppunt van zee- en binnenvaart. Beoogd wordt dat zowel in het Sloegebied als in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone het aantal overgeslagen

Nadere informatie

Deelrapport MER Luchtkwaliteit

Deelrapport MER Luchtkwaliteit Deelrapport MER Luchtkwaliteit Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

Nieuwe zeesluis IJmuiden

Nieuwe zeesluis IJmuiden Nieuwe zeesluis IJmuiden Programma Scope Wie is OpenIJ Ontwerp Planning Fasering op hoofdlijnen Aanpak Scope Ontwerpen en realiseren van een nieuwe zeesluis (afmetingen 500x70x18m) Financiering van de

Nadere informatie

Nieuwe aanpak voor planstudie Hoevelaken

Nieuwe aanpak voor planstudie Hoevelaken Nieuwe aanpak voor planstudie Hoevelaken Vervroegd betrekken van de markt December 2011 Nieuwe aanpak voor planstudie Hoevelaken Aanleiding Knooppunt Hoevelaken heeft een vaste plaats in de file top-25.

Nadere informatie

VERBETERLIJST. Kanaal Gent - Terneuzen Editie / december 2017

VERBETERLIJST. Kanaal Gent - Terneuzen Editie / december 2017 VERBETERLIJST 105 Kaart Kanaal Gent - Terneuzen Editie 2016 Bijgewerkt t/m BaZ 26 / 2017 21 december 2017 De laatste versie van deze verbeteringen kan geraadpleegd worden op www.vlaamsehydrografie.be 2016

Nadere informatie

Deelrapport MER Hoogwaterveiligheid

Deelrapport MER Hoogwaterveiligheid Deelrapport MER Hoogwaterveiligheid Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

BESLUIT VAN HET POLITIEK COLLEGE VAN DE VLAAMS-NEDERLANDSE SCHELDE COMMISSIE INZAKE PLANUITWERKINGSFASE GROTE ZEESLUIS KANAAL GENT- TERNEUZEN

BESLUIT VAN HET POLITIEK COLLEGE VAN DE VLAAMS-NEDERLANDSE SCHELDE COMMISSIE INZAKE PLANUITWERKINGSFASE GROTE ZEESLUIS KANAAL GENT- TERNEUZEN BESLUIT VAN HET POLITIEK COLLEGE VAN DE VLAAMS-NEDERLANDSE SCHELDE COMMISSIE INZAKE PLANUITWERKINGSFASE GROTE ZEESLUIS KANAAL GENT- TERNEUZEN Het Politiek College van de Vlaams-Nederlandse Schelde Commissie

Nadere informatie

Terneuzen. Terneuzen, Westerschelde en Kanaal Gent-Terneuzen (Bron: Beeldbank Rijkswaterstaat, http://beeldbank.rws.nl)

Terneuzen. Terneuzen, Westerschelde en Kanaal Gent-Terneuzen (Bron: Beeldbank Rijkswaterstaat, http://beeldbank.rws.nl) Terneuzen Terneuzen, Westerschelde en Kanaal Gent-Terneuzen (Bron: Beeldbank Rijkswaterstaat, http://beeldbank.rws.nl) Terneuzen (Bron: Wikipedia) Introductie De stad Terneuzen is met ruim 24.000 inwoners

Nadere informatie

Liever strand dan stranden

Liever strand dan stranden Liever strand dan stranden In het kort Al enige tijd - vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw - is in

Nadere informatie

Haven Vastgoed Event Gent 31 maart 2014. pag.

Haven Vastgoed Event Gent 31 maart 2014. pag. Haven Vastgoed Event Gent 31 maart 2014 pag. Nieuwe Grote Zeesluis Terneuzen: op schema voor 2020? Peter Mortier Haven VastgoedEvent 31 maart 2014 pag. Kanaal Gent-Terneuzen Nautische toegang tot de haven

Nadere informatie

Verslag Informatiebijeenkomst Wilhelminasluis 14-4-2011

Verslag Informatiebijeenkomst Wilhelminasluis 14-4-2011 Verslag Informatiebijeenkomst Wilhelminasluis 14-4-2011 Dit is een verslag van de informatiebijeenkomst Wilhelminasluis van 14 april 2011. De bijeenkomst had als doel het bespreken van de plannen voor

Nadere informatie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie

Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst. Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand op maat voor de toekomst Een impuls voor de Nederlandse economie Sluis Kornwerderzand De sluis bij Kornwerderzand op de Afsluitdijk heeft beperkte afmetingen. Hierdoor kunnen bepaalde

Nadere informatie

Kostenstudie KGT2008 Kostenraming van het nulalternatief en de projectalternatieven (onderdeel van onderzoekspakket 1: Technische en kostenstudie)

Kostenstudie KGT2008 Kostenraming van het nulalternatief en de projectalternatieven (onderdeel van onderzoekspakket 1: Technische en kostenstudie) Kostenstudie KGT2008 Kostenraming van het nulalternatief en de projectalternatieven (onderdeel van onderzoekspakket 1: Technische en kostenstudie) KGT2008 Onderwerp Deelstudie 1 Technische en kostenstudie

Nadere informatie

Dick Gilhuis CCO Zeeland Seaports

Dick Gilhuis CCO Zeeland Seaports Dick Gilhuis CCO Zeeland Seaports Welkom in Zeeland! 1. Zeeland Seaports 2. De rol van familiebedrijven in de Zeeuwse zeehavens 3. De bereikbaarheid van de Zeeuwse zeehavens: 1. Optimaliseren Spoorontsluiting

Nadere informatie

Aanleg aansluiting A27-N629 eind 2017

Aanleg aansluiting A27-N629 eind 2017 December 2016 Dagelijks ervaart het verkeer problemen met de doorstroming op de N629 tussen Oosterhout en Dongen. Ook de leefbaarheid en veiligheid op en rond de N629 en Westerlaan vragen aandacht. De

Nadere informatie

Eventuele voettekst 1

Eventuele voettekst 1 De nieuwe zeesluis IJmuiden Waarom? Nieuwe Zeesluis IJmuiden SIKB 7 juni 2018 Marylène Reijntjes, Omgevingsmanager OPENIJ Wat is gevraagd? Wat zijn de uitgangspunten? Wat merken we ervan? Met wie? 2 Waarom

Nadere informatie

DE ZEESPIEGEL STIJGT HET KLIMAAT VERANDERT.. MIJN BOODSCHAP:

DE ZEESPIEGEL STIJGT HET KLIMAAT VERANDERT.. MIJN BOODSCHAP: DE ZEESPIEGEL STIJGT HET KLIMAAT VERANDERT.. MIJN BOODSCHAP: - IN DE WESTERSCHELDE ZAL OOIT EEN STORMVLOEDKERING MOETEN KOMEN - HOE KAN ANTWERPEN DAAROP ANTICIPEREN? - WIJ HEBBEN DAAROP HET ANTWOORD EN

Nadere informatie

Samenvatting Notitie reikwijdte en detailniveau MIRT Verkenning A20 Nieuwerkerk aan den IJssel Gouda

Samenvatting Notitie reikwijdte en detailniveau MIRT Verkenning A20 Nieuwerkerk aan den IJssel Gouda Samenvatting Notitie reikwijdte en detailniveau MIRT Verkenning A20 Nieuwerkerk aan den IJssel Gouda Deze samenvatting bevat de hoofdlijn van de Notitie reikwijdte en detailniveau (NRD) van de MIRT Verkenning

Nadere informatie

Advies. Brussel, 27 februari Mobiliteitsraad

Advies. Brussel, 27 februari Mobiliteitsraad Advies Ontwerp van decreet houdende instemming met het verdrag tussen het Vlaams Gewest en het Koninkrijk der Nederlanden betreffende de aanleg van de Nieuwe Sluis Terneuzen, ondertekend in Terneuzen op

Nadere informatie

Het door TenneT TSO B.V. ingediende plan van aanpak maatregelen scheepvaart kabels wordt separaat behandeld.

Het door TenneT TSO B.V. ingediende plan van aanpak maatregelen scheepvaart kabels wordt separaat behandeld. ONTWERP Datum Rijkswaterstaat Zee en Delta Poelendaelesingel 18 4335 JA Middelburg Postbus 556 3000 AN Rotterdam T 088 797 46 00 F 0118 62 29 99 www.rijkswaterstaat.nl Nummer Onderwerp Ontwerp goedkeuringsbesluit

Nadere informatie

Koepelnotitie Autonome Ontwikkeling

Koepelnotitie Autonome Ontwikkeling Koepelnotitie Autonome Ontwikkeling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

Wat wordt de toekomst van de Zuidelijke Ringweg Groningen

Wat wordt de toekomst van de Zuidelijke Ringweg Groningen Wat wordt de toekomst van de Zuidelijke Ringweg Groningen 1 INHOUD Inleiding 3 Vijf oplossingen 4 Beoordelingskader 5 Vervolg 10 INFORMATIE EN CONTACT Voor informatie over de zuidelijke ringweg kunt u

Nadere informatie

Het waterschap heeft de volgende onderzoeken uitgezet om het baggerwerk te kunnen voorbereiden:

Het waterschap heeft de volgende onderzoeken uitgezet om het baggerwerk te kunnen voorbereiden: Vragen en antwoorden baggeren Gekanaliseerde Hollandsche IJssel Waarom is het nodig om te baggeren? Baggeren in de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel is nodig om een goede aan- en afvoer van water te kunnen

Nadere informatie

ECLI:NL:RVS:2016:2241

ECLI:NL:RVS:2016:2241 ECLI:NL:RVS:2016:2241 Instantie Raad van State Datum uitspraak 17-08-2016 Datum publicatie 17-08-2016 Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 201602741/1/R6 Bestuursrecht Eerste

Nadere informatie

Zuidwest-Nederland Een geweldige plek om zaken te doen

Zuidwest-Nederland Een geweldige plek om zaken te doen Zuidwest-Nederland Een geweldige plek om zaken te doen Zuidwest-Nederland omvat de provincie Zeeland en het westen van de provincie Noord-Brabant. Als veelbelovende regio met ongeveer 100.000 bedrijven

Nadere informatie

Deelrapport MER Duurzaamheid en Klimaat

Deelrapport MER Duurzaamheid en Klimaat Deelrapport MER Duurzaamheid en Klimaat Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Startbeslissing. Verbreding A4 Vlietland N14. Datum 12 september 2013. De Minister van Infrastructuur en Milieu, mw. drs. Schultz van Haegen.

Startbeslissing. Verbreding A4 Vlietland N14. Datum 12 september 2013. De Minister van Infrastructuur en Milieu, mw. drs. Schultz van Haegen. Startbeslissing Verbreding A4 Vlietland N14 Datum 12 september 2013 Status Eindversie De Minister van Infrastructuur en Milieu, mw. drs. Schultz van Haegen. Inhoud 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Afbakening

Nadere informatie

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven? Kan je spelen met de cijfers van de haven van Antwerpen? Bekijk de volgende documenten en ook het brochuurtje

Nadere informatie

Deelrapport MER Externe Veiligheid

Deelrapport MER Externe Veiligheid Deelrapport MER Externe Veiligheid Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

MEMO: INVLOED NIEUWE VOORKEURSVARIANT OP CHLORIDE CONCENTRATIE IN KANAAL GENT - TERNEUZEN

MEMO: INVLOED NIEUWE VOORKEURSVARIANT OP CHLORIDE CONCENTRATIE IN KANAAL GENT - TERNEUZEN MEMO: INVLOED NIEUWE VOORKEURSVARIANT OP CHLORIDE CONCENTRATIE IN KANAAL GENT - TERNEUZEN From : Lynyrd de Wit, Marloes van den Boomgaard (Svašek Hydraulics) To : M. Pfaff (LievenseCSO) Date : 8 januari

Nadere informatie

Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen

Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen Samenvatting MER Nieuwe Sluis Terneuzen Integrale samenvatting van MER en aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu

Nadere informatie

Milieueffectrapportage

Milieueffectrapportage Milieueffectrapportage Lichteren in Averijhaven MER Rijkswaterstaat Noord-Holland juli 2012 Milieueffectrapportage Lichteren in Averijhaven MER dossier : BA1469-101-100 registratienummer : LW-AF20121545

Nadere informatie

Verdubbeling N33. Zuidbroek Appingedam

Verdubbeling N33. Zuidbroek Appingedam Verdubbeling N33 Zuidbroek Appingedam De provincie Groningen en de regio hebben zich gezamenlijk ingezet voor de verdubbeling van de rijksweg N33 tussen Zuidbroek en Appingedam. Dit moet een stimulans

Nadere informatie

Belgisch Staatsblad dd

Belgisch Staatsblad dd VLAAMSE OVERHEID [C 2016/35202] 13 NOVEMBER 2015. Decreet houdende instemming met het Verdrag tussen het Vlaamse Gewest en het Koninkrijk der Nederlanden betreffende de aanleg van de Nieuwe Sluis Terneuzen,

Nadere informatie

Nieuwsbrief Vechtdal Verbinding

Nieuwsbrief Vechtdal Verbinding Augustus 2018 Nieuwsbrief Vechtdal Verbinding N340/N48 en N377 Inhoud nieuwsbrief Gang naar Raad van State nog onzeker Aanbesteding verloopt volgens planning ProRail plaatst liggers over viaduct Even voorstellen:

Nadere informatie

Deelrapport MER Geluid en trillingen

Deelrapport MER Geluid en trillingen Deelrapport MER Geluid en trillingen Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams Nederlandse

Nadere informatie

A merger of equals. Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports. Daan Schalck, CEO Havenbedrijf Gent

A merger of equals. Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports. Daan Schalck, CEO Havenbedrijf Gent A merger of equals Havenbedrijf Gent en Zeeland Seaports Daan Schalck, CEO Havenbedrijf Gent Fusieovereenkomst, aandeelhoudersovereenkomst en statuten ingediend Start van het openbare besluitvormingstraject

Nadere informatie

(Ontwerp) Notitie Reikwijdte en Detailniveau Project Calandbrug

(Ontwerp) Notitie Reikwijdte en Detailniveau Project Calandbrug (Ontwerp) Notitie Reikwijdte en Detailniveau Project Calandbrug (Plan-MER-fase) Publiekssamenvatting In 2020 is de Calandbrug 50 jaar oud en daarmee aan het einde van de technische levensduur. Samen met

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1. Aanhef

Inhoudsopgave. 1. Aanhef ONTWERP Datum Rijkswaterstaat Zee en Delta Poelendaelesingel 18 4335 JA Middelburg Postbus 556 3000 AN Rotterdam T 088 797 46 00 F 0118 62 29 99 www.rijkswaterstaat.nl Nummer Onderwerp Ontwerp goedkeuringsbesluit

Nadere informatie

Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de vragen die door Kamerlid dhr. Smaling van de SP zijn gesteld op 4 februari 2014.

Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de vragen die door Kamerlid dhr. Smaling van de SP zijn gesteld op 4 februari 2014. De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag Uw kenmerk 2014Z01908 Datum 19 februari 2014 Onderwerp

Nadere informatie

Toelichting locatiekeuze nieuwe sluis

Toelichting locatiekeuze nieuwe sluis Bijlage 2 Toelichting locatiekeuze nieuwe sluis Bijlage 2 : Toelichting locatiekeuze nieuwe sluis Locatieafweging tweede Sluis Eefde Uitgangspunten en werkwijze Een extra sluiskolk kan op verschillende

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 A Vaststelling van de begrotingsstaat van het Infrastructuurfonds voor het jaar 2019 Nr. 19 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld

Nadere informatie

Welkom in de wereld van de containers.

Welkom in de wereld van de containers. Welkom in de wereld van de containers. Hoe verloopt het containervervoer over zee? Het containertransport kan je vergelijken met de route of het traject van een lijnbus. Zo n traject herhaalt zich steeds

Nadere informatie

Project Mainportontwikkeling Rotterdam Procedurewijzer

Project Mainportontwikkeling Rotterdam Procedurewijzer Project Mainportontwikkeling Rotterdam Procedurewijzer meer ruimte voor haven verbetering kwaliteit leefomgeving 2 Projecten voor haven en leefomgeving procedures voor de uitvoering Het Project Mainportontwikkeling

Nadere informatie

Hoofdrapport MER Nieuwe Sluis Terneuzen

Hoofdrapport MER Nieuwe Sluis Terneuzen Hoofdrapport MER Nieuwe Sluis Terneuzen Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen Zeeland Samenvatting

Netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen Zeeland Samenvatting Netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen Zeeland Samenvatting Opdrachtgevers: Provincie Zeeland Rijkswaterstaat Zeeland Zeeland Seaports ECORYS Nederland BV Rotterdam, juni 2008 Samenvatting Netwerkanalyse

Nadere informatie

Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016)

Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016) Objectbeschrijving sluiscomplex Heumen (Pepijn van Aubel, november 2016) Het sluiscomplex Heumen (km. 1,4) bestaat uit de volgende onderdelen met bijbehorende kentallen: 1) De oude sluis (west) met 3 puntdeuren

Nadere informatie

Voorsprong door gebundelde kennis

Voorsprong door gebundelde kennis Advies- en ingenieursbureau dhv.nl Voorsprong door gebundelde kennis samenwerking bij complexe mobiliteitsprojecten Altijd een oplossing verder Een opdrachtgever met raad en daad bijstaan betekent meer

Nadere informatie

Programma. Nieuwe zeesluis IJmuiden. Sluizencomplex IJmuiden. Scope 22-10-2015

Programma. Nieuwe zeesluis IJmuiden. Sluizencomplex IJmuiden. Scope 22-10-2015 Nieuwe zeesluis IJmuiden Mediabijeenkomst 20 oktober 2015 Jaap Blokland, EPCM-directeur OpenIJ Scope Design, Build, Finance & Maintain contract (DBFM) voor het ontwerpen en realiseren van de nieuwe zeesluis

Nadere informatie

VERDRAG TUSSEN HET VLAAMSE GEWEST HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN BETREFFENDE DE AANLEG VAN DE NIEUWE SLUIS TERNEUZEN

VERDRAG TUSSEN HET VLAAMSE GEWEST HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN BETREFFENDE DE AANLEG VAN DE NIEUWE SLUIS TERNEUZEN VERDRAG TUSSEN HET VLAAMSE GEWEST EN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN BETREFFENDE DE AANLEG VAN DE NIEUWE SLUIS TERNEUZEN -1- HET VLAAMSE GEWEST, enerzijds, en HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN, anderzijds,

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO OPDRACHTEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Meteren - Boxtel

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Meteren - Boxtel Geen goede weergave? Klik hier voor de nieuwsbrief op onze website. december 2016 Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Meteren - Boxtel Planning van het project Het project PHS Meteren-Boxtel duurt meerdere

Nadere informatie

1. opvaart over Drempel van Hansweert 2. afvaart door het Zuidergat 3. stilliggen nabij het sproeiponton 4. afvaart langs Schaar van Waarde.

1. opvaart over Drempel van Hansweert 2. afvaart door het Zuidergat 3. stilliggen nabij het sproeiponton 4. afvaart langs Schaar van Waarde. Vaartocht 1. opvaart over Drempel van Hansweert 2. afvaart door het Zuidergat 3. stilliggen nabij het sproeiponton 4. afvaart langs Schaar van Waarde Verruiming vaargeul Beneden-Zeeschelde en Westerschelde

Nadere informatie

STUDIE NAAR DE TOEKOMST VAN HET KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK. Uitgangspunten en onderzoeksvragen in de studie Deel Zwevegem - Leie

STUDIE NAAR DE TOEKOMST VAN HET KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK. Uitgangspunten en onderzoeksvragen in de studie Deel Zwevegem - Leie STUDIE NAAR DE TOEKOMST VAN HET KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK Uitgangspunten en onderzoeksvragen in de studie Deel Zwevegem - Leie ! Uitgangspunten vertrekken vanuit de hoofddoelstelling van het onderzoek: het

Nadere informatie