P. Vermeulen (voorzitter), de leden G. Andela en R. van Wylick, J. Koning (secretaris), Th. Hilhorst (adjunct-secretaris).

Transcriptie

1 COMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN Verslag van het gedelegeerd overleg, gehouden op dinsdag 6 mei 2003 te Utrecht, op het secretariaat van de Commissie Welstand en Monumenten, Rachmaninoffplantsoen 61 te Utrecht Aanwezig: P. Vermeulen (voorzitter), de leden G. Andela en R. van Wylick, J. Koning (secretaris), Th. Hilhorst (adjunct-secretaris). OVERZICHT VERSLAG A Ingekomen stukken en mededelingen B Notulen Commissie Welstand en Monumenten d.d. 8 april 2003 C Algemeen D Bouwplannen D1 ABC-straat D2 Columbuslaan 40 D3 Homeruslaan 40 D4 Biltstraat / Bekkerstraat D5 Mgr. Van de Weteringstraat D6 Jeremias de Deckerstraat 34 D7 Runstraat 12 D8 Schoolstraat 20 D9 Isotopenweg 27 D10 Augusto Sandinostraat 224 E Overige bouwplannen Plannen met positief preadvies, lijst d.d. 29 april 2003 F Reclames F1 Hogenoord 1 F2 Amsterdamsestraatweg 300 G Rondvraag en sluiting Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei 2003

2 A. Ingekomen stukken en mededelingen * Vanuit de afdeling Juridische Zaken is om een toelichting op het advies gevraagd - scheiding welstands- en monumentale aspecten - inzake de sloop van de bunker aan het Servaasbolwerk. De tekst hiervoor wordt aan de commissieleden voorgelegd en akkoord bevonden. B. Notulen Commissie Welstand en Monumenten d.d. 8 april 2003 De notulen zijn aan de voltallige commissie toegezonden met het verzoek om te reageren. Er waren vanuit de commissie geen opmerkingen, de notulen worden zonder wijzigingen vastgesteld. C. Algemeen Geen onderwerpen. D. Bouwplannen D1 ABC-straat BV Bouwaanvraag voor nieuwbouw medisch centrum na sloop van de bestaande ziekenhuisbebouwing Aanvraag: Centrum Maliebaan Ontwerp: Jaco D. de Visser. (zie notulen van 28/ ) De architect brengt verslag uit van het gesprek met de afdeling Stedenbouw en de ontwikkelaar HBG over het gebied Eligenstraat en Groenestraat. Het overleg had moeten leiden tot gemeenschappelijke uitgangspunten; helaas is dit niet gelukt. Ook zijn er nog een aantal problemen op stedenbouwkundig niveau (bijvoorbeeld verschillende planidentificaties). De architect heeft, gezien het voortgangsproces van Centrum Maliebaan, besloten door te gaan met de planvorming. Ter voorbereiding van deze vergadering zijn er gesprekken geweest met het secretariaat. Naar aanleiding van het commentaar van de commissie tijdens de vorige planbehandeling heeft de architect de gevels aan de ABC-straat geanalyseerd. Ook heeft hij overige vergelijkbare straten en stegen in de Utrechtse binnenstad bij dit onderzoek betrokken, inclusief de tegenoverliggende wand in de ABC-straat. De architect heeft vastgesteld wat het ritme van de gevelwand bepaalt en wat waardoor de gevelwand doorbroken wordt. Deze middelen wil de architect gebruiken om rigiditeit van de gevelwand te vermijden. De gevelopeningen, opbouw en hoogten van de overliggende straatwand worden voor de nieuwbouw toegepast. Voor het ritme en de maatvoering is gezocht naar de oorspronkelijke verkaveling van de straat. Naast deze analyse licht de architect de doorsnede-profilering toe. In de oorspronkelijke volumestudie is uitgegaan van een bouwblok van twee tot drie bouwlagen geplaatst in de rooilijn. Een rechte gevel in de rooilijn doet echter geen recht aan het beeld van de straat en de tegenoverliggende bebouwing. In zijn bewerking van het profiel is er een gemiddelde rooilijn ontstaan. De begane grondgevel is teruggeplaatst op de rooilijn van het WKZ en krijgt een dakoverstek. De bovenliggende gevel heeft een profiel van een kap gekregen. Onder de doorgetrokken kap van de laagbouw kan ook een technische ruimte gecreëerd worden. Het bovenstaande heeft geleid tot het clusteren van de dakkapellen en per travee komt er één dakkapel te vervallen. De bovenste bouwlaag, een naar de straat toe overhellend dakvlak, blijft ongewijzigd. De parcelleringen in de gevelwand ontstaan door de horizontale houten gevelbekleding te doorbreken met een aluminium U-profiel, dat refereert aan de hemelwaterafvoeren. De verdiepte plint / souterrain is gedeeltelijk komen te vervallen; deze is alleen noodzakelijkerwijs aanwezig, bijvoorbeeld voor de technische ruimtes. De discussie over het dakoverstek en de gemiddelde rooilijn is niet nog niet afgerond bij de afdeling Stedenbouw. Indien zij hiermee niet akkoord gaat dan wordt er een alternatief plan gemaakt uitgaande van een recht gevelvlak, waarschijnlijk uitgevoerd in metselwerk. De architect geeft de voorkeur aan zijn voorstel: de profilering in de gevel geeft de stad meer charme. De commissieleden kunnen zich in grote lijnen vinden in de wijzigingsvoorstellen van de architect. Met name de wijziging van het souterrain is een duidelijke verbetering en krijgt nu een betere betekenis. Er zal hier nog meer gevarieerd moeten worden, zodat er gebieden Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei

3 ontstaan met een specifieke voorruimte. Met betrekking tot de materiaalkeuze van hout kan de commissie alleen instemmen wanneer dit toegepast wordt voor de kap, mede vanwege de geclusterde dakkapellen en parcelleringen in het dakvlak. Door aluminium U- profielen tussen de horizontale houten latten te spannen en door de geclusterde dakkapellen krijgt de gevel een goed en een afwisselend ritme. De plint zal van een ander en verfijnder materiaal gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld glas of aluminium. Naar de goede onderlinge verhoudingen tussen de begane grondgevel, het onderste dakvlak en het bovenste dakvlak moet nog gezocht worden. Een betere hiërarchie kan ontstaan door het gevelvlak van de begane grond en het onderste dakvlak te verhogen. In verband met de discussie gaande tussen de afdeling Stedenbouw en de architect, geeft de commissie aan dat het gevarieerde kapprofiel sterk de voorkeur geniet. Het dakoverstek en kapprofiel zijn een vertaling van een eigentijdse "historische inpassing" voor vanzelfsprekende elementen zoals gootlijsten in de stad. De zoektocht naar herhaling en ritmes heeft hier een interessante gevel opgeleverd. D2 Columbuslaan 40 BV Bouwaanvraag voor het plaatsen van een tijdelijke noodlokalen voor een periode van jaar Aanvraag: Gemeente Utrecht, DMO Ontwerp: Trio Bouwsystemen Naast een bestaand schoolgebouw worden twee noodlokalen geplaatst op het voorterrein. Deze aanvraag wordt afgewezen vanwege een te armoedige uitstraling, dit mede gezien de relatie met het bestaande schoolgebouw en omgeving. Omdat hier sprake is van langdurige "tijdelijkheid" van 10 tot 15 jaar moeten, gelet op de toekomstige opwaardering van de wijk, de lokalen een meer hoogwaardige en vriendelijke uitstraling krijgen. Die kan gevonden worden door meer aandacht te geven aan de detaillering en het materiaalgebruik. In onderhavige aanvraag is hier geen aandacht aan besteed omdat gebruik gemaakt wordt van een standaardsysteem met een standaardafwerking. D3 Homeruslaan 40 (gemeentelijk monument) BV Aanvraag voor plaatsing van een antenne-installaties op dak en schoorsteen schoolgebouw Aanvraag: Dutchtone Ontwerp: Cegelec engineering Het schoolgebouw is een gemeentelijk monument. Kenmerkend zijn de volumecompositie, het lichtkleurige metselwerk, de grote raamvlakken met stalen vensters en de horizontale dakoverstekken. Om hun dekkingsplan te realiseren moet de aanvrager in deze regio een installatie plaatsen en dit gebouw heeft een geschikte hoogte om een installatie te plaatsen. Het voorstel is om op het dak een technische kast te plaatsen met een totale hoogte van 2.00 meter en op de schoorsteen 3 antennes en 2 dishes te bevestigen. Het dak wordt toegankelijk gemaakt door middel van een verplaatsbare ladder en een neerklapbaar hekwerk. De commissie is van mening dat het plaatsen van een installatie alleen kan geschieden indien het geheel geïntegreerd wordt met de architectuur van het gebouw. Het voorstel van de aanvrager voldoet niet hieraan. De installaties zijn nu storende elementen op het dak en de schoorsteen. Hierdoor wordt het wezenlijke van de architectuur aangetast. De aanvraag wordt afgewezen omdat het gebouw deze installatie niet verdraagt en de monumentale waarde ernstig wordt aangetast. D4 Bilstraat / Bekkerstraat BV Bouwaanvraag voor nieuwbouw 25 woningen met een parkeervoorziening Aanvraag: Slokker Vasgoed Ontwerp: Mulleners + Mulleners architecten (zie notulen van 11/ ) De architect heeft een voorstel gemaakt hoe hij denkt de toegang tot de parkeergarage te verduidelijken. Het idee is de entreegevel te abstraheren en deze te keimen in de kleur wit. Dit is tevens een verwijzing naar de achtergelegen bebouwing. Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei

4 De commissie gaat akkoord met het voorstel. Wel wil zij erop wijzen dat op de twee aanzichttekeningen verschillen aanwezig zijn in de hoogte-opbouw van de gevels. De verschillen worden waarschijnlijk veroorzaakt door het aflopen van het terrein naar de toegang van de parkeergarage. Het is wenselijk dat bij de uitwerking van dit gebouw de hoogtemaat van de entreegevel in schaal voldoende sterk blijft om als een volwaardige bebouwing te ervaren in het binnengebied. D5 Mgr. van de Weteringstraat Principeplan voor het renoveren van de gevels van een bedrijfsgebouw Aanvraag: Scheepstra Ontwerp: architectenbureau Voorhoeve De metalen gevelbekleding wordt vervangen door een natuursteenleien bekleding en de horizontale raamstroken worden vervangen door individuele raamopeningen. De begane grondpui krijgt een opener beeld en een houten uiterlijk. De commissie gaat akkoord met het voorstel. De gevelwijziging betekent een duidelijke verbetering voor de architectuur van het pand. Ook de materiaaltoepassing is zorgvuldig uitgekozen. D6 Jeremias de Deckerstraat 34 BV Bouwaanvraag voor het maken van een dakkapel aan de achterzijde Aanvraag: M. Heijnen Ontwerp: onbekend De commissie constateert dat het hier gaat om een grootschalige dakuitbouw in het achterdakvlak. Deze dakuitbouw heeft een gesloten borstwering en begint vanuit de dakgoot van de woning. Uit onderzoek van het secretariaat blijkt dat in het bouwblok van deze woning nog geen grootschalige dakuitbouwen zijn gerealiseerd, er zijn wel gewone dakkapellen aanwezig. Het achterdakvlak is derhalve nog gaaf van uiterlijk. Deze aanvraag wordt afgewezen gezien het grootschalige karakter van de dakkapel. Deze grootschalige dakuitbouw (een dakkapel met een gesloten borstwering) gaat het achtergevelbeeld ernstig overheersen en de architectonische verhoudingen worden verstoord. Ook het karakter van het dakvlak wordt op deze wijze doorbroken. In 1992 heeft de gemeente, in samenspraak met de Commissie Welstand en Monumenten, een beleid vastgesteld waarin richtlijnen zijn opgenomen voor dakkapellen. Een gesloten borstwering onder de dakkapel is strijdig met de richtlijnen. D7 Runstraat 12 BV Bouwaanvraag voor het plaatsen van een dakkapel aan de achterzijde van een woning Aanvraag: C. Ruitenbeek Ontwerp: RO - AR De commissie constateert dat het hier gaat om een grootschalige dakuitbouw in het achterdakvlak. Deze dakuitbouw heeft een gesloten borstwering. Uit onderzoek van het secretariaat blijkt dat in het bouwblok van deze woning maar twee soortgelijke dakuitbouwen in het verre verleden (voor 1992) zijn gerealiseerd. Naderhand zijn er alleen gewone dakkapellen uitgevoerd e.e.a. conform de richtlijnen. Het achterdakvlak is derhalve nog herkenbaar aanwezig en niet weggebouwd door dakuitbouwen. Deze aanvraag wordt afgewezen gezien het grootschalige karakter van de dakkapel. Deze grootschalige dakuitbouw (een dakkapel met een gesloten borstwering) gaat het achtergevelbeeld ernstig overheersen en de architectonische verhoudingen tussen dakvlak en gevel worden verstoord. In 1992 heeft de gemeente, in samenspraak met de Commissie Welstand en Monumenten, een beleid vastgesteld waarin richtlijnen zijn opgenomen voor dakkapellen. Een gesloten borstwering onder de dakkapel is strijdig met de richtlijnen. Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei

5 D8 Schoolstraat 20 BV Bouwaanvraag voor een dakkapel aan de voorzijde van een woning Aanvraag: D. Röell Ontwerp: A. van Randeraad Deze woning is het rechterdeel van een symmetrisch dubbelpand, een timpaan in het midden bepaalt het beeld. De aanvrager wil een grote dakkapel gaan plaatsen die dwars door de hoekkeper gaat van het dakvlak aansluitend op het timpaan. Op deze wijze wil de aanvrager extra ruimte winnen voor de zolder. De commissie wijst deze aanvraag af. De breedte van de dakkapel, deze is bijna over de gehele breedte van het pand geplaatst, voldoet niet aan de gemeentelijke richtlijnen voor dakkapellen. Daarnaast doorsnijdt de dakkapel de kilkeper van het dak. Het lange boeiboord en het gesloten vlak van de dakkapel maakt de dakkapel uiteindelijk groot in schaal. Het resultaat hiervan is dat het beeld en architectonische verhoudingen van het pand in ernstige mate worden geschaad. Een bescheiden dakkapel, vrij van de rechter schoorsteen en vrij van de kilgoot, behoort wel tot de mogelijkheden. D9 Isotopenweg 27 BV Bouwaanvraag voor het plaatsen van betonnen keerwand als afscheiding van het terrein Aanvraag: Motorclub Utrecht Ontwerp: T. Pouw De commissie heeft in principe geen bezwaar tegen het plaatsen van een goede terreinafscheiding langs het motorcrossterrein. Het huidige scherm voldoet nu zeker niet aan redelijke eisen van welstand. De commissie heeft wel bezwaar tegen het ingediende voorstel, deze is te zwaar en afwerend vormgegeven en is tevens zeer gevoelig voor graffiti. Juist deze entreelocatie van de stad, langs de belangrijke spoorverbinding Amsterdam-Utrecht, vraagt om een goed ontwerp voor een terreinafscheiding, met extra aandacht voor materiaalkeuze en vormgeving. Het voorstel wat ingediend is, is alleen bedacht ten behoeve van een sterk afwerende functie. Aanvraag in deze vorm wordt afgewezen. D10 Augusto Sandinostraat 224 BV Bouwaanvraag voor het plaatsen van een extra verdieping op woonhuis Aanvraag: B. Tak Ontwerp: idem In dit bouwblok zijn tijdens de bouw reeds woningen gerealiseerd met een extra dakverdieping. Deze dakverdieping is terugliggend geplaatst en heeft een schuin dak aan de tuinzijde. De commissie beschouwt dit als een standaardoplossing voor het realiseren van een extra dakverdieping op de tweelaagse bebouwing. Zo blijft er eenheid in de architectuur ontstaan, welke zeer belangrijk is voor deze wijk. Het aangevraagde voorstel voldoet op vele onderdelen niet aan de standaardoplossing, zoals het materiaalgebruik, de diepte van de terugliggende gevel aan de voorzijde en de bovenrandafwerking van de voorgevel. De aanvraag wordt afgewezen. Er zijn zoveel wezenlijke verschillen ten opzichte van de standaarddakverdieping dat daardoor het beeld van het bouwblok ernstig geschaad wordt. Ook de architectuur van de woning verdraagt deze grove opbouw niet omdat de huidige schaal van de woning in het gedrang komt en het materiaalgebruik sterk afwijkend is. Nagekomen plannen Geen onderwerpen. E Overige plannen De lijst met overige plannen is aan de voltallige commissie toegezonden. Deze plannen worden met een positief préadvies van de secretaris aan de commissie voorgelegd. De commissie besluit na kennisname ervan de advisering over te nemen. De betreffende plannen verdragen zich voldoende tot de directe omgeving, voldoen op zichzelf aan redelijke eisen van welstand (wat betreft materialisatie, detaillering en kleurstelling). Derhalve zijn bedoelde plannen akkoord. De lijst d.d. 29/ ligt ter inzage op het secretariaat. Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei

6 F Reclames F1 Hogenoord 1 BV Reclameaanvraag voor het vervangen van een huidige reclame tegen gevel bedrijfsgebouw Aanvraag: Kamps Nederland Ontwerp: Haaxman Lichtreclame Het voorstel van een groot aangelicht reclamebord tegen de gevel doet geen recht aan de verhoudingen en compositie van de gevel. Deze gevel staat op een belangrijke hoek Hogenoord / D. van Mollemstraat, prominent aanwezig in het beeld van de stad. Daarnaast betreft het een kwetsbare plek gelegen langs de Vecht. Een hoogwaardige reclame en een betere plaatsing van de reclame zijn hier gewenst. De aanvraag wordt afgewezen. F2 Amsterdamsestraatweg 300 RC Aanschrijving diverse reclame-elementen tegen gevel winkelpand van megareclame (folie) tegen gevelpui bedrijf Aanvraag: Erotheek Davy s De reclame-uitingen betreffen een verticale lichtbak tegen de gevel, dichtgezette etalages met reclameteksten, een reclamebord boven de toegang en vele vlaggen boven de winkelpui. De verticale lichtbak, bestaande uit 8 tekstletterblokken, beslaat nagenoeg de gehele gevelhoogte van de verdiepingen. Dit is in strijd met de reclamerichtlijnen van de gemeente. De oppervlakte van de reclame is te groot en het zicht op de gevel wordt ernstig belemmerd. De reclame gaat op deze wijze de architectuur en het gevelbeeld van de Amsterdamsestraatweg domineren. Sinds 1992 zijn er gemeentelijke richtlijnen opgesteld waar nieuwe reclames aan moeten voldoen. Ook wijziging van reclame - in dit geval het wijzigen van de tekstplaten van de verticale lichtbak - moet getoetst worden aan de nu geldende richtlijnen. Het dichtzetten van de etalages met dominante reclame, de vele vlaggen betekenen een ontsiering van het gevelbeeld. Reclame dient ondergeschikt te zijn aan de architectuur en haar omgeving; bij onderhavig pand is een overdaad aan (grootschalige) reclame-uitingen aanwezig. Aanvraag wordt derhalve afgewezen. G Rondvraag en sluiting Geen. De volgende vergadering vindt plaats op 20 mei De voorzitter De secretaris P. Vermeulen J. Koning Commissie Welstand en Monumenten d.d. 6 mei