De beheersing van het weerstandsvermogen vraagt om gedegen risicomanagement en een permanentbeeldvan alle risico's.

Transcriptie

1 Aan de gemeenteraad atwijk Zaaknummer Programma Onderwerp : Middelen ; Reserves envoorzieningen 2008 Katwijk, 14 oktober2008. Inleiding Voor u ligt de nota reserves en voorzieningen gemeente Katwijk. Deze nota zal naast het beleid van de gemeente Katwijk ook ingaan op de gewenste omvangvan de reserves en voorzieningen. Een aantal reserves wordt opgehevenen het saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Een gedeelte van de reserve Structuurvisie Katwijk wordt overgeheveld naar reserve Boulevard en Accommodatiebeleid. De reserve grondexploitatiewordt op het juiste niveau gebracht als weerstandsvermogen voor de grondexploitaties. De afspraken over beleid en kaders worden u in deze nota gegeven. Daarbij is als uitgangspunt genomen dat de bestemmingsreserveswaarvan het doel of de noodzaak niet meer aanwezig is, worden overgeheveld naar de algemene reserve. Voorzieningen waaraan geen concrete verplichtingen ten grondslag liggen, kunnen eveneensvrijvallen ten gunste van de algemene reserve. Beoogd resultaat Een helderinzicht geven in de reserves en voorzieningen van de gemeente Katwijk, Bestemmingsreserves waarvan het nut of de noodzaak niet meeraanwezig is, vallen vrij ten gunstevan de algemene reserve. Argumenten l U Duidelijke regels voorhet instellen en opheffen vanreserves en voorzieningen. 2 e Het aantal reserves en voorzieningen zoveel mogelijk inperken en overzichtelijk houden. Se. De algemene reserve primairals risicobuffer hanteren. 4". De onderhoudsvoorzieningen moeten zijnafgestemd op actuele beheerplannen. Kanttekeningen De beheersing van het weerstandsvermogen vraagt om gedegen risicomanagement en een permanentbeeldvan alle risico's. Middelen Er vindteen verschuiving plaatstussende bestemmingsreserves en de algemene reserve door het opheffen van diverse reserves. Tevens zaleenvoorziening worden opgeheven ten gunstevan de exploitatie en doorgestort in de algemene reserve. Uitvoering Het opheffen vande betreffende reserves en voorziening venverken bij het opstellen van dejaarrekening :2008.

2 twij Bijlage(n) Nota reserves en voorzieningen van oktober :2008 Overzicht reserves en voorzieningen Financieel overzicht reserves en voorzieningen Burgemeester en wethouders van Katwijk, De secretaris De burgemeester

3 Raadsbesluit atwijk Zaaknummer Onderwerp : Reserves en voorzieningen 2008 De raad van de gemeente Katwijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Katwijk van 8 oktober 2008; BESLUIT: /I De nota reserves & voorzieningen 2008 vast te stellen. t De bestemmingsreserves Structuurvisie Katwijk 2010, Eigenrisico bij aansprakelijkheid, Plangevolgen enonderwijshuisvesting per31 december 2008 opheffen. /I De voorziening Baggeren/oeververdedigingper 31 decemberzocê opheffen. /I Het vrij te vanen bedrag van 2,85 miljoen ten gunste brengen van de algemene reserve. /I Vanuit reserve Structuurvisie Katwijk 2010 een bedrag overhevelen van 1,135 miljoen naar reserve Boulevard en naar reserve accommodatiebeleid. /I De reserve grondexploitatie aanvullen met 4,9 miljoen tot 9A miljoen als weerstandsvermogen voor grondexploitaties. /I Het beleidskader reserves en voorzieningen vast te stellen, volgens bijlage 1. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk in zijn openbare vergadering van 18 december De griffier De voorzitter

4 twij Postbus AN KJrlliJk Aan de raad van de gemeente Katwijjk Contactpersoon J B. van Duijvenbode Hnanclën en P&O Te bereiken op Burgerservicenummer Katwijk, 12 december :2008 Aangepaste versie nota reserves en voorzieningen Geachte heer, mevrouw Zaaknummer &110 met 2 bijlagen vereenddatum Î 2 DEC 2008 Naar aanleiding van de behandeling in de commissie Bestuur en het advies/vragen van de griffie is de nota reserves en voorzieningen aangepast. In deze brief worden de belangrijkste aanpassingen toegelicht. De nota reserves en voorzieningen 2008 is opgesteld om de reserves en voorzieningen te actualiseren en op te schonen. Tevens zijn de beleidkaders scherper gesteld en is de reserve grondexploitatie op een juist niveau gebracht De basis voor de reserve grondexploitatie is opgenomen in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties :1008. Vraag 1. Het is aan te bevelen het kader voor reserves en uoorzieninqen exact te benoemen, bijvoorbeeld dool' in het raadsbesluit te expliciteren dat het in bijlage 1 van de nota vermelde Beleidskader reserves en voorzieningen wordt vastgesteld. De aanbeveling is overgenomen in de nota reserves en voorzieningen en toegevoegd als beslispunt 7 en meegenomen in het besluit van de raad. Vraag 2. Voor een goede discussie over de te stellen kaders lijkt het wenselijk dat het college aangeeft welke van de voorgestelde kaders door de raad zelfte bepalen zijn. In bijlage 1 op pagina 16 is aangegeven welke kaders door de raad te bepalen zijn en welke wettelijke geregeld zijn. Onder het wettelijke kader van het Besluit Begroting en Verantwoording vallen de beleidskaders nummer 4, 6, 8, 10, 13 en 16. Vraag :3. Het is aan te bevelen het college te verzoeken de nota weerstandsvermogen en risicomonaqement op korte termijn aan de raad ter vaststelling aan te bieden en nu te bepalen welke gevolgen het ontbreken van deze nota heeft voor behandeling en vaststelling van de nota reserves en voorzieningen. De geactualiseerde nota weerstandsvermogen en risico management (nota W&R) zal in maart 200g aan u worden aangeboden. Daarin zal ook onderbouwd worden wat de bandbreedte van de overige risico's (exclusief grondexploitaties) dient te zijn. Het ontbreken van deze nota heeft naar mijn mening geen invloed op de nota reserves en voorzieningen. ~~~JlJ'<'iJlL!l!i r Ilnfo@katwijk.nll F Bank Nederlandse Gemeenten Op.alle opdrachten zijn onze algemene voorwaarden van toep.using, die lijn gl!1deponeerd bij d~ Kamer van Koophandel te leidim

5 2/2 Ons kenmerk Immers, de huidige bandbreedte is gehandhaafd. In de eerder dit jaar toegezonden nota W&R zijn, hoewel daar in de commissie Bestuur naar werd verwezen, geen percentages genoemd. Wijûgingen: Pagina 5. Par. 1.5Weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen is tekstueel aangepast. Pagina 15. Par Gemeentelijk beleid is aangepast. Vraag 4. Het is wenselijk het college te oerzoeken een onbetwistbare motiuerinq te geven voor zijn w(jiriging in opvatting over het budgetr-echt van de raad. De nota is aangepast met betrekking tot het opheffen en instellen van voorzieningen. De raad besluit over het instellen en opheffen. Wijzigingen: Pagina 6. Tabel 1 de verantwoordelijkheid bij voorzieningen is raad. Pagina 9. Par autorisatie van de voorzieningen. Vraag 5. Het is aan te bevelen het college nadere uerdllidelijking te vragenover de relatietussen de nota grondbeleid en de nota reserves en voorzieningen voor wat betreft het weerstandsvermogen voorçrondexptoitaries. In paragraaf 6.3, pagina 15 wordt de relatie gelegd met de nota grondbeleid en de nota reserves en voorzieningen. Wijzigingen: Pagina 3. (direct voor 1.1) Een overbodige regel verwijderd: De nota reserves en voorzieningen bestaat uit de volgende onderdelen. Pagina 7. Artikel 43: de omschrijving V,Ul algemene reserve en bestemmingsreserves zijn bovenaan geplaatst Pagina 18. Bij de algemene reserve zijn de percentages voor de ondergrens en de bovengrens aangepast naar de huidige percentages, inclusief de daarbij behorende bedragen.. Hoogachtend, Burg,fneester en wethouders van Katwijk, Na~'n, ~) fi/0j W.M. de Jong Kopie aan FPO,CE

6 Nota reserves en voorzieningen 2008 Gemeente Katwijk Notareserves & voorzieningen OS d.d. 9 december 200S

7 Inhoudsopgave 1. Samenvatting 3 1.1Regelgeving 1.2 Het eigen beleid 1.3 Voorstellen voor het samenvoegen en opheffen 1.4 Financiële samenvatting 4 1.5Weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen 2. Inleiding Aanleiding en doel herziening reserves en voorzieningen 3. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Algemeen 3.2 Onderscheid reserves en voorzieningen Reserves Voorzieningen 3.3 Functies reserves en voorzieningen Randvoorwaarden en beleid voor het instellen van reserves en voorzieningen Randvoorwaarden reserves Randvoorwaarden voorzieningen 3.5 Beleid t.a.v. resultaatweergave Resultaatbepaling Resultaatbestemming 3.6 Rentebeleid ;3.7 Stille reserve Het eigen beleid Bestaand beleid 4.2 Geactualiseerd beleid Reserves Vorming van voorzieningen Beheerplannen Toevoegingen en onttrekkingen 5. De reserves en voorzieningen van de gemeente Katwijk Bestemmingsreserves 5.2 Voorzieningen 6. Weerstandsvermogen Weerstandscapaciteit 6.2 Risicomanagement 6.3 Gemeentelijk beleid Bijlagen Beleidskader reserves en voorzieningen 16 Overzicht reserves en voorzieningen 17 Financieel overzicht reserves en voorzieningen. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d, 9 december

8 1. Samenvatting. In december 2006 is de nota reserves en voorzieningen uitgebracht voor de nieuwe gemeente Katwijk. Op verzoek van de raad is een actualisatie met betrekking tot de doelomschrijving en nadere formulering in mei 2007 uitgebracht. Na de invoering van de wijziging van de BBV(Besluit Begroting en Verantwoording) is nog een nota verschenen in november 2007 met betrekking tot de mutaties in de reserves en voorzieningen. Om de kaders scherper te stellen wordt u een nieuwe nota reserves en voorzieningen aangeboden. In artikel 10 van de Financiële Verordening 2007 is opgenomen dat het college een keer in de vierjaar een nota van reserves en voorzieningen aanbiedt. De volgende nota zal dan ook in oktober 2012 worden aangeboden. Tenzij de regelgeving wordt aangepast. 1.1 Regelgeving De nota bevat een samenvatting van de regelgeving op het gebied van reserves en voorzieningen, waaronder een toelichting op het verschil tussen reserves en voorzieningen en de afspraken voor het instellen en opheffen van reserves en voorzieningen. 1.2 Het eigen beleid In het verlengde van het wettelijke kader worden aanvullend de volgende afspraken gemaakt: ie. Een bestemmingsreserve blijft alleen bestaan als het nut en de noodzaak onomstotelijk vast staat. Als dat niet zo is wordt de bestemmingsreserve opgeheven en het saldo toegevoegd aan de algemene reserve. 2 e Van elke reserve ligt vast wat het doel van de reserve is, tot welk programma het behoort, wat de geraamde aanwending is, benodigde omvang en hoe de reserve wordt gevoed; 3 e Aan de reserves zal geen rente worden toegerekend, met uitzondering van de reserve grondexploitatie; 4 e De algemene reserve dient primair als buffer voor risico's en ter egalisatie van rekeninguitkomsten; Se. De onderhoudsvoorzieningen worden gebaseerd op de beheerplannen, die elke vier jaar worden geactualiseerd. Toepassing van deze afspraken moet er toe leiden dat er niet allerlei 'potjes' ontstaan en blijven bestaan. Slechts als de raad heeft ingestemd met (nut en noodzaak van) een bestemmingsreserve kan deze ingesteld worden (blijven) bestaan. 1.3 Voorstellen voor het samenvoegen en opheffen Vanuit het aangescherpte beleidskader zijn alle reserves en voorzieningen in Katwijk onder de loep genomen. Dit leidt tot een actueel overzicht van alle reserves en voorzieningen die Katwijk heeft, maar ook tot de constatering dat een aantal reserves kan worden opgeheven. Wat de reserves betreft wordt voorgesteld de volgende reserves per 31 december 2008 op te heffen: Structuurvisie Katwijk Eigen risico bij aansprakelijkheid Plangevolgen Onderwijshuisvesting Wat betreft voorzieningen kan de volgende voorziening worden opgeheven: Baggeren/oeververdediging Door het opheffen van deze reserves en voorziening valt een bedrag vrij van 2,85 miljoen ten gunste van de algemene reserve.. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

9 De raadwordt tevens voorgesteld het bedrag uit Structuurvisie Katwijk 2010 als volgt op te splitsen. Een bedrag van C 1,135 miljoen storten in de reserve Boulevard voor het Strandplein en in de reserve accommodatiebeleid voor het afdekken van de voormalige vuilnisbelt. 1.4 Financiële samenvatting De financiële gevolgen van bovenstaandevoorstellen wordt samengevat in onderstaande tabel. Overzicht reserves en voorzieningen voor en na actualisatie Saldo Saldo x na actualisatie Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal reserves Voorzieningen Totaal voorzieningen Een aandachtspunt bij het samenvoegen van een aantal reserves is wel dat de komende maanden nog nota's aan de raad worden aangeboden die financiële gevolgen hebben. Wanneer aanspraak wordt gemaakt op de reserves waarvan wordt voorgesteld deze op te heffen, zal dit ten laste van de algemene reserve moeten. In de meerjarenbegroting 2009 tot en met 2012 is vanuit de reserve Eigen risico bij aansprakelijkheid een bedrag van C als onttrekking opgenomen. Dit bedrag moet aangepast worden in de meerjarenbegroting. 1.5 Weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Het Besluit Begroting en Verantwoordinggemeenten en provincies schrijftvoor dater met ingang van 2004 in de paragraafweerstandsvermogen van de begroting en de jaarrekening aandacht moet worden besteed aan het risicoprofiel van de gemeente en dit af te zetten tegen het weerstandsvermogen. Op grond hiervan moet de paragraafminimaal een inventarisatie van de weerstandscapaciteit, de risico's en het beleid hieromtrent bevatten (artikel 11.2 BBV). Het gemeentelijke beleid voor het aanhouden van weerstandscapaciteit bestaat onder meer uit het beleid over de hoogte van de algemene reserve. Het lopendebeleid geeft aan datde algemene reserve minimaals procent en maximaal 10 procent bedraagt van de totale lasten uit de begroting (inclusief grondexploitatie). Dit houdt in dat op basis van de in de begroting 2009 opgenomen lasten, in de algemene reserve minimaal 8,6 en maximaal 17,1 miljoen aanwezig moet zijn om de risico's te kunnen afdekken. Wij stellen u voor de risico's uit de grondexploitatie niet langer via de algemene reserve maar deze via de reserve grondexploitatie afte dekken. In hetmeetjaren PerspectiefGrondexploitaties (M.P.G.) zijn de risico's berekend en aangegeven is dat op termijn voor het weerstandsvermogen een minimaal bedrag benodigd is van 15,5 miljoen. Door de reserve grondexploitatie aan te vullen met een bedrag van 4,9 miljoen (uit de algemene reserve) tot C 9,4 miljoen en het afsluiten van de grondexploitatie Kleipetten in 2009 wordt dit minimum van 15,5 miljoen in 2009 bereikt. Voor een beschrijving van het gemeentelijke beleid wordt verwezen naar par. 6.3 Notareserves& voorzieningen 08 d.d. 9 december

10 2. Inleiding 2.1 Aanleiding en doel herziening reserves en voorzieningen Voor u ligt de nota reserves en voorzieningen gemeente Katwijk. Deze nota zal naast het beleid van de gemeente Katwijk ook ingaan op de gewenste omvang van de reserves en voorzieningen. Een aantal reserves worden opgeheven en het saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Een gedeelte van de reserve Structuurvisie Katwijk wordt overgeheveld naar reserve Boulevard en Accommodatiebeleid. De afspraken over beleid en kaders worden u in deze nota gegeven. Daarbij is als uitgangspunt genomen dat de bestemmingsreserves waarvan het doel of de noodzaak niet meer aanwezig is, worden overgeheveld naar de algemene reserve. Voorzieningen waaraan geen concrete verplichtingen ten grondslag liggen, kunnen eveneens vrijvallen ten gunste van de algemene reserve. Vanuit bestuurlijk perspectiefheeft dit als voordeel dat het integrale afwegingsaspeet bij beoordeling van prioriteiten wordt bevorderd. Het hebben van diverse afzonderlijke 'potjes' doorkruist deze integrale afweging. De praktijk leert dat als er een bestemmingsreserve is de dekking eenvoudiger geregeld is dan indien de normale begrotingsprocedure doorlopen zou worden, waarbij prioriteiten expliciet afgewogen dienen te worden tegen de beschikbare algemene middelen. Het wettelijke beleidskader voor de financiële huishouding van de gemeente is vastgelegd in het Besluit Begrotingen Verantwoording (BBV). Het bevatde voorschriftenvoor de inrichtingvan begroting en rekening voor gemeenten, waaronder ook de reserves en voorzieningen vallen. In juli 2007 is de BBVop onderdelen gewijzigd. De wijzigingen zijn u met de nota van november 2007 al aangeboden, maar komen ook in deze nota aan de orde. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

11 3. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) 3.1 Algemeen Het wettelijk kader rond reserves en voorzieningen is verwoord in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten ingaande 2004 (BBV). In het BBV is het onderscheid tussen reserves en voorzieningen verder aangescherpt. In dit hoofdstuk worden de wettelijke definities en kenmerken van de reserves en voorzieningen nader beschreven. 3.2 Onderscheid reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen maken een belangrijkdeel uit van hetweerstandsvermogenvan de gemeente. Wettelijk is bepaald dat de reserves onderdeel uitmaken van het eigen vermogen. Voorzieningen echter vallen onder het vreemdvermogen van de gemeente. Het verschil tussen een voorziening en een reserve ligt in het feit, dat er bij voorzieningen altijd sprake moet zijn van een (redelijkerwijs in te schatten) verplichting/risico. Bij een reserve gaat het over apart zetten van geld, waarmee de raad een bepaalde bestemming voor ogen heeft. Bij voorzieningen is er voor de raad inhoudelijk gezien geen expliciete keuzemogelijkheid, vanwege het verplichte karakter. Indirect kan de raad echter wel invloed uitoefenen op de hoogte van een voorziening. Dit geldt bijvoorbeeld bij beheerplannen onderhoud, waarbij het gewenste kwaliteitsniveau bepalend is voor het bedrag dat jaarlijks in een voorziening wordt gestort (denk aan gebouwen en wegenonderhoud). Reserves echterworden gevormd door positieve resultaten ("winst" of opbrengsten uit verkopen)of vrij gemaakte gelden, die op een later momentworden aangewend. Ook kunnen reserves worden gevormd om risico's af te dekken, waardoor tegenvallers in enig jaarkunnen worden opgevangen. In onderstaande tabel wordt het onderscheid tussen de reserves en voorzieningen in het kort weergegeven. Tabel 1 : Onderscheid reserves en voorzieningen Verantwoordelijkheid Raad, het financiële beleid Raad, het financiële beleid Wijziging bestemming Mogelijk Niet mogelijk Balans verantwoording Eigen vermogen Vreemd vermogen Dotatie Resultaatbestemming Resultaatbepaling Onttrekking Resultaatbestemming Buiten exploitatie om, direct uit voorziening Aanwending vrij Ja (raadsbesluit vereist) Nee, alleen voor het doel Financieelonderbouwd Ja, verplicht om reserve Ja, verplicht. te onderbouwen. Anders vrijvallen. Notareserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

12 3.2.1 Reserves De reserves worden samen met het resultaat na bestemming (volgenduit de programmarekening) gerekendtot het eigen vermogen (artikel 42, lid 1 BBY). Artikel 43 van het BBV onderscheidt de volgendereserves: de algemene reserveen de bestemmingsreserves. De algemene reserve is een reservewaar geen bestemming aan is gegeven. Deze reserve dient om risico's in algemenezin op te vangen (bufferfunctie), Onder een bestemmingsreserve verstaat het besluit een reserve, waaraan de raad een bepaalde bestemming geeft. Alsgevolg van artikel 54 worden in de toelichting op de balans de aard en reden van iedere reserve en de toevoegingen evenals onttrekkingen toegelicht. Van het verloop van iedere reserve gedurende het jaar wordt in de toelichting eveneens een overzicht gegeven. Een belangrijk voorschrift is dat toevoegingen dan wel onttrekkingen nog slechts via de resultaatbestemming mogen plaatsvinden en dus niet rechtstreeks via de exploitatie (resultaatbepaling). Iedere storting in of onttrekking aan de reserves dient dus plaats te vinden bij explicietraadsbesluit, hetzij bij de vaststellingvan de begroting ofbegrotingswijziging, dan welbij de bestemming van het rekeningresultaat Voorzieningen De voorzieningen worden gerekend tot vreemd vermogen. Artikel 44 van de BBV beschrijft het begrip voorzieningen als volgt: 1. Voorzieningen wordengevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico's terzake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; c. kostendiein een volgendbegrotingsjaar zullenworden gemaakt, mits het maken van diekosten zijn oorsprong - mede- vindt in het begrotingsjaar ofin een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten overeen aantal begrotingsjaren. 2. Tot de voorzieningen worden ookgerekendvan derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedraqen, bedoeld in artikel49, onderdeel b. 3. Voorzieningen worden niet gevormdvoorjaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Nadere toelichting: Ad la) Hier gaat het om concreet bestaande verplichtingen,waarvan uitsluitend de preciezeomvang onzeker is, bijvoorbeeldgarantieverplichtingen en dergelijke. Ad ib) Hier gaat het om lasten die voortvloeien uit risico's die samenhangen met bedrijfsvoering, de risico's moeten voortkomen uit gebeurtenissen die vóór balansdatum hebben plaatsgevonden, bijvoorbeeldte verwachten verplichtingen op grond van rechtsgedingen, reorganisaties en dergelijke. Ad ie) Dezevoorzieningenstaan bekend als egalisatievoorzieningen. Ze hebben betrekking op verplichtingen, samenhangend met het in'de tijd onregelmatig gespreid zijn van bepaalde kosten, bijvoorbeeld kosten van groot onderhoud van riolering, wegenen gebouwen. Ad 3) In het bijzonder moet hierbij worden gedacht aan het vakantiegeldvan de ambtenaren. Verwerking in de meetjarenraming wordt toereikend geacht. Notareserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

13 Voor alle soorten voorzieningen geldt de zogeheten causaliteitseis, dat wil zeggen dat er een oorzakelijke samenhang moet zijn met een gebeurtenis of met het bedrijfsgebeuren in de periode voorafgaande aan de balansdatum. Toevoeging aan en vrijval van voorzieningen vinden plaats ten laste, of ten gunstevan de exploitatie (dus niet via resultaatbestemming, zoals bij de reserves), terwijl onttrekkingen plaatsvinden door?e aanwending rechtstreeks ten laste van de voorziening te brengen. Artikel 45 van het BBVregelt nadrukkelijk, dat het niet is toegestaan om aan voorzieningen rente toe te voegen. Zoals blijkt uit de toelichting bij dit artikel, bestaan hierop twee uitzonderingen: a) ingeval van waardering van de voorziening tegen contante waarde; b) bij voorzieningen als gevolg van bijdragen van derden als deze derden rentetoevoeging verplicht stellen. In de toelichting op de balans wordt in artikel 55 van het BBVde aard en reden van iedere voorziening vermeldt, elke wijziging daarin en het verloop gedurende het jaar. BBVwijziging voorzieningen in 2007 Bij koninklijk besluit is op 10 juli 2007 het BBVop een aantal onderdelen gewijzigd, waaronder artikel 44 lid 2 over de toerekening van datgene dat onder een voorziening gerekend kan worden. Door deze wijziging zijn de afvalstoffenheffing en de rioolrechten ondergebracht bij de voorzieningen en de doeluitkeringen onder de "overlopende passiva" op de balans, dit is in de balans met terugwerkende kracht per 1 januari 2007 doorgevoerd. 3.3 Functies van reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen moeten altijd een doel dienen. Naast het doel hebben reserves en voorzieningen ook een bepaalde functie. Er zijn een viertal functies te noemen, te weten: a. Bufferfunctie De bufferfunctie is de belangrijkste functie van het eigen vermogen van overheidslichamen, Reserves zijn één van de instrumenten om risico's afte dekken. Reserves maken onderdeel uit van de weerstandscapaciteit: middelen die kunnen worden ingezet om tegenvallers op te vangen. b. Bestedingsfunctie Met uitzondering van de algemene reserve zijn de bestemmingsreserves en voorzieningen gevormd voor de uitvoering of bekostigingvan een bepaald doel of activiteit. c, Financieringsfunctie Reserves en voorzieningen kunnen worden ingezet als financieringsmiddel van de gemeente. De aanwezigheid van reserves en voorzieningen in de vorm van liquide middelen beperkt de behoefte om geldleningen aan te trekken voorde financiering van investeringen. Wel is het zo dat financiering met vreemd vermogen gepaard gaat met hogere rentelasten die moeten worden opgebracht uit de begroting. Deze kosten drukken andere uitgaven weg vandaar dat een zeker eigen vermogen ook uit rentekostenoptiek bezien aantrekkelijk is. d. Egalisatiefunctie Dit betekent dat de baten en lasten over de jaren heen gelijkmatig worden verdeeld. Extreme pieken en dalen in de exploitatie kunnen zo worden vermeden. Zo kunnen ongewenste schommelingen in tarieven die aan derden in rekening worden gebracht via een egalisatievoorziening worden opgevangen. Nota reserves& voorzieningen 08 d.d, 9 december

14 3.4 Randvoorwaarden en beleidvoor het instellen van reserves en voorzieningen Randvoorwaarden reserves Autorisatie De bevoegdheid tot het instellen van reserves vloeit voort uit het budgetrecht van de raad. Dit vereist een expliciet raadsbesluit. De mutaties vinden plaats in het resultaat bestemmende deel van de begroting (art. 17 BBV)en / of de jaarrekening (art. 27 BBY). De BBVschrijft voor dat de mutaties in de reserves per programma apart zichtbaar gemaakt moeten worden. De goedkeuring van de mutatie dient bij voorkeur te blijken uit een begrotingspost of een begrotingswijziging. De toevoegingen of onttrekkingen zijn niet hoger oflager dan het in de actuele begroting vastgestelde bedrag, tenzij de raad expliciet in een specifiek geval besluit om de toevoeging afhankelijk te stellen van andere omstandigheden, bijvoorbeeld een koppeling met incidentele opbrengsten van derden. Negatieve reserves Negatieve bestemmingsreserves passen per definitie niet bij de bestedingsfunctie van reserves en verliezen daarmee hun doel. Indien een negatieve reserve dreigt, dient tijdig aan de raad gemotiveerd worden voorgesteld om te besluiten tot een extra storting of tot bijstelling van het beoogde doel Randvoorwaarden voorzieningen Autorisatie De bevoegdheid tot het instellen en opheffen van voorzieningen vloeit voort uit het budgetrecht van de raad. Dit vereist een expliciet raadsbesluit. Bij het vaststellen van voorzieningen is bijna geen ruimte voor het maken van keuzen omdat voorzieningen voortvloeien uit bestaande voorwaardelijke verplichtingen en daarmee een verplichtend karakter hebben. Toevoegingen/onttrekkingen Mutaties t.a.v, voorzieningen maken onderdeel uit van de programma's, dat wil zeggen ze worden in het resultaatbepalende deel opgenomen (dus niet via de resultaatbestemming zoals bij reserves). Als in een lopend begrotingsjaar blijkt dat een toevoeging nodig is aan een voorziening leidt een dergelijke dotatie tot een hogere last in het desbetreffende programma. Indien de omvang van het desbetreffende programma niet toereikend is voor deze last, dan is een begrotingswijziging / raadsbesluit nodig (art 18 BBV).Als het lastenbedrag van het programma niet wordt overschreden, omdat er meevallers zijn op andere onderdelen van het programma en binnen het door de raad vastgestelde autorisatiekader compensatie mogelijk is, is er echter geen begrotingswijziging nodig. Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico's. Ze mogen niet groter of kleiner zijn dan de verplichtingen of risico's waarvoor ze zijn ingesteld. Toevoegingen behoren uitsluitend gebaseerd te zijn op de tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang van de voorziening, te onderbouwen door bijvoorbeeld actuele beheerplannen. Mutaties in voorzieningen wegens toevoegingen of door vrijval vloeien dus voort uit het aanpassen aan een nieuw noodzakelijk niveau en uit verminderingen wegens aanwendingvoor het doel waarvoor de voorziening is ingesteld. Bestedingen De bestedingen zelfworden rechtstreeks ten laste van een voorziening verantwoord en blijven dus buiten de baten en lasten in de exploitatie. Deze bestedingen worden geautoriseerd door het college indien een bestedingsraming is vastgesteld of is voorzien bij de vorming van de voorziening en deze in directe relatie staan tot het doel van de voorziening. Negatieve voorzieningen Gelet op de inhoud van art. 44 en 45 BBVwaarin wordt aangegeven waarvoor voorzieningen gevormd worden, kunnen voorzieningen niet negatief zijn. Immers, voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico's. Indien een voorziening niet toereikend is, zal de exploitatierekening zwaarder moeten worden belast. Notareserves & voorzieningen 08 d.d, 9 december

15 3.5 Beleid t.a.v. resultaatweergave Een belangrijk aspect voor reserves en voorzieningen t.a.v. het begroting- en rekeningresultaat betreft het onderscheid in resultaatbepaling en resultaatbestemming Resultaatbepaling: Zichtbaar maken van positieve of negatieve resultaten binnen de exploitatie Resultaatbestemming: Na vaststelling van het exploitatieresultaat als hiervoor verwoord kan aan een resultaat een bestemming worden gegeven door deze toe te voegen of te onttrekken aan een reserve; Stortingen in en onttrekkingen aan reserves kunnen pas plaats vinden nadat het exploitatieresultaat is bepaald en de raad besluit tot resultaatbestemming. In de praktijk wordt het onderscheid tussen resultaatbepaling en resultaatbestemming vaak niet zo scherp gemaakt, omdat: a. Al bij de vaststelling van de begroting over reserves kan worden beschikt; b. In begrotingswijzigingen mutaties in reserves worden geraamd. Het exploitatieresultaat vormt in feite een bestuurlijke sturingsfactor: le. Een overschot in de exploitatie geeft de beschikbare ruimte voor intensivering van bestaand beleid, ruimte voor nieuw beleid of ruimte voor lastenverlichting; 2 e 1 Een tekort in de exploitatie duidt op de noodzaak van ombuigingen van het beleid of lastenverzwaring voor de burger of het zoeken naar aanvullende dekkingsmiddelen. Het BBVstelt deze wijze van administreren verplicht. Het beleid zal er dan ook op gericht dienen te zijn dit zo consequent mogelijk door te voeren, ook tussentijds bij begrotingswijzigingen en in de verantwoordingsstukken. Hierbij kunnen er geen tussentijdse verrekeningen meer plaatsvinden tussen reserves en de exploitatie voordat het resultaat is bepaald. Verrekeningen tussen reserves en exploitatie dienen onderdeel uit te maken van de resultaatbestemming. Dit geldt ook voor eventuele verrekeningen tussen reserves en voorzieningen. Met deze werkwijze wordt het resultaat van de gemeente weergegeven volgens de bepalingen van het BBV. 3.6 Rentebeleid Met de invoering van de BBVis het niet langer toegestaan om rente toe te rekenen aan voorzieningen, aangezien het saldo van voorzieningen dient te zijn gebaseerd op concrete (risico's voor) verplichtingen en egalisatie van verliezen. 3.7 Stille reserves In hetbesluit Begrotingen Verantwoordingwordt alleen zijdelings gesproken over "stille reserves". In artikel U over de paragraafweerstandsvermogen wordt bepaald dat deze paragraafminimaal een inventarisatievan bet weerstandsvermogen bevat. In de toelichting op artikel 11 zijn stille reserves als voorbeeld van weerstandscapaciteit genoemd. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

16 Stille reserves zijn de meerwaarden van (financiële of materiële) bezittingen waarvan de reële verkoopwaarde hoger is dan de boekwaarde. Bij een eventuele verkoop treedt dan een boekwinst op. Stille reserves vormen geen echte reserves en worden om die reden in deze nota niet verder uitgewerkt. Op 24 april 2007 is in het college een nota behandeld over de stille reserves en becijferd op circa C 21,5 miljoen voor zover voldaan wordt aan de voorwaarde 'directverkoopbaar'. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

17 4. Het eigen beleid In dit hoofdstuk wordt het eigen beleid met betrekking tot de reserves en voorzieningen nader uitgewerkt. Het huidige beleid en de presentatie van het nieuwe beleid zijn daarbij als uitgangspunt gehanteerd. 4.1 Bestaand beleid In december 2006 is de voorgaande nota reserves en voorzieningen vastgesteld. Hierin zijn de spelregels van het eigen beleid over reserves en voorzieningen vastgesteld. Dit beleid wordt verder aangescherpt. 4.2 Geactualiseerd beleid In de inleiding is vermeld dat in het te voeren beleid vooral aandacht dient te zijn voor de integrale afweging van prioriteiten die doorkruist kan worden door het afzonderen van middelen. Daarom is het van belang strikte voorwaarden te stellen aan het instellen van reserves en voorzieningen. Daarom wordt voorgesteld het eigen beleid aan te scherpen: Ie. Een bestemmingsreserve blijft alleen bestaan als nut en noodzaak onomstotelijkvast staat. Anders toevoegen aan de algemene reserve; 2 e In de naamgeving komt het woord fonds niet meer voor (het is alleen een algemene reserve, een bestemmingsreserve of voorziening); 3 e Per reserve en voorziening worden de volgende toelichting gegeven; ~ ; - ; - Noodzakelijk niveau/ maximum; - Looptijd/maximum duur; - Aanwending/ besteding; - ; - Programma. 4 e De algemene reserve dient als risicoreserve; Se. De voorziening voor groot onderhoud wordt gebaseerd op de beheerplannen, die elke vierjaar worden bijgewerkt. Jaarlijks zal het saldo worden gebaseerd op het meest recente beheerplan, rekening houdend met eventuele correcties voor uitgevoerde activiteiten waarvan de werkelijke kosten sterk afweken van het beheerplan Reserves In Katwijk wordt onderscheid gemaakt tussen een algemene reserve en bestemmingsreserves. De algemene reserve vervult een bufferfunctie en vormt een essentieel onderdeel van het weerstandsvermogen. De benodigde omvang van de algemene reserve dient daarom getoetst te worden aan het weerstandsvermogen. Bestemmingsreserves worden gevormd voor uitgaven met een incidenteel karakter; Dit betreffen concrete, binnen voorafbepaalde tijd te realiseren, door de raad vastgestelde doelen. Reservevorming dient hiervoor gemotiveerd te zijn, evenals de dotatie/voeding en maximale hoogte van de reserve. Blijft realisatie binnen de gestelde termijn uit, dan vindt opnieuw afweging door de raad plaats (bestuursrapportage). De bestedingsraming is van belang voor het bepalen van de omvang van een bestemmingsreserve met een spaarmotief. In deze situatie dient de noodzakelijke gewenste omvang van de reserve op termijn bereikt te worden. Belangrijk is door middel van een actuele bestedingsraming tussentijdse bestedingen en toevoegingen op elkaar af te stemmen. Daarnaast behoren bestemmingsreserves zoveel mogelijk binnen een beperkt tijdsbestek te worden gerealiseerd. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d, 9 december

18 4.2.2 Vorming van voorzieningen Hiervoor gelden veel wettelijke voorschriften en beperkingen. Met het oog op een verantwoord financieel beleid is het nodig alle te kwantificeren verplichtingen en risico's, die nietzijn afgedekt, een voorziening in te stellen. Om daadwerkelijk te kunnen bezien of de gemeentebegroting materieel in evenwicht is, is het noodzaak dat voor al het onderhoud dat voortvloeit uit de kapitaalgoederen die de gemeente bezit ook middelen zijn geraamd. Om te kunnen toetsen of die middelen toereikend zijn, dienen actuele meerjarige beheerplannen vastgesteld te zijn op basis waarvan de jaarlijkse stortingen in de voorzieningen kunnen worden berekend. Indien de middelen toereikend zijn kan het gebruik van voorzieningen pieken en dalen in jaarlijkse bestedingen egaliseren. Voorzieningen hebbeneen limitatief, maarvaak ook een verplichtendkarakter. Als een grondexploitatie een tekort op eindwaarde vertoont, ontstaat de verplichting voor dat verlies een voorziening in te stellen ter grootte van het geraamde tekort. Een onderhoudsvoorziening dient onderbouwd te worden door een actueel meerjarig vastgesteld beheerplan. Ook de provincie als toezichthouder en de accountant zien hierop toe. Voorzieningen worden gevormd voor: 1. Verplichtingen; 2. Risico's; 3. Kosten egalisatie Beheerplannen Voor de bepaling van een juiste omvang van een voorziening is' het in overeenstemming met de uitgangspunten van BBV en de instructies daartoe van de provincîe als toezichthoudend orgaan noodzakelijk te beschikken over actuele beheerplannen voor bijvoorbeeld wegen, riolering, openbaar groen en gemeentelijke gebouwen. Het gemeentelijke beleid is vastgelegd in de Visie Openbare Ruimte Katwijk (VORK). In deze visie zijn de kaders gesteld voor het beleid voor de openbare ruimte die leidendzijn voor de inrichting- en beheerplannen. De actuele kwaliteit wordt getoetst door inspecties en monitoring. Door analyse van verschillen en scenario's voor aanpak ontstaat een meerjarig uitvoeringsprogramma, dit vormt de onderbouwing van de beheerplannen. Voor negen aspecten zijn geautomatiseerde systemen beschikbaar: Waterplan, spelen, verkeersregelinstallaties en verkeersborden, kunstwerken, verlichting, gebouwen, rioleringen, groen en verhardingen Toevoegingen en onttrekkingen Als in een lopend begrotingsjaar blijkt dat een toevoeging nodig is aan een voorziening leidt een dergelijke dotatie tot een hogere last in het desbetreffende programma. Indien de omvang van het programma niet toereikend is voor deze last, dan is een begrotingswijziging / raadsbesluit nodig (art 18 BBY). Als het lastenbedrag van het programma niet wordt overschreden, omdat er meevallers zijn op andere onderdelen van het programma en binnen het door de raad vastgestelde autorisatiekader compensatie mogelijk is, is echter geen begrotingswijziging nodig. Notareserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

19 5. De reserves en voorzieningen van de gemeente Katwijk Op basis van het hiervoor vermelde beleidskader worden de bestaande bestemmingsreserves en voorzieningen gemotiveerd getoetst op instandhouding, samenvoeging of opheffing. 5.1 Bestemmingsreserves Op basis van de uitgangspunten als verwoord in hoofdstuk 4 wordt onderstaand gemotiveerd voorgesteld de volgende bestemmingsreserves op te heffen of samen te voegen. StructuurvisieKatwijk2010 De reserve Structuurvisie Katwijk 2010 opheffen, hetsaldo is 2,19 miljoen. Een gedeelte van de geplande uitgaven storten in de reserve Boulevard, voor het gedeelte Strandplein 1,135 miljoen en voor het afdekken van de voormalige vuilnisbelt storten in de reserve Accommodatiebeleid. Het resterende saldo storten in de algemene reserve. Eigen risicobij aansprakelijkheid De reserve Eigen risico bij aansprakelijkheid opheffen, saldo is De afdeling Financiën, Personeel & Organisatie heeft aangegeven, datbij de reserve Eigen risico bij aansprakelijkheid geen noodzaak aanwezig is om deze reserve nog aan te houden. De schadehistorie geeft aan dat minimaal gebruikis gemaaktvan deze reserve. Wel zullen eventuele risico's in de toekomst ten laste van de exploitatie komen.. Het saldo storten in de algemene reserve. Voor de meerjarenbegroting 2009 tot en met 2012 is een onttrekking opgenomen van , de schades komen ten laste van de exploitatie. Plangevolgen De reserve Plangevolgen opheffen, saldo is De reserve is bedoeld voor opvang van risico's van projecten met planologische schadeclaims. De afgelopen jaren is minimaal gebruik gemaakt van deze reserve, daarom wordt deze reserve afgesloten. Eventuele risico's moeten worden opgevangen in de exploitatie. Het saldo storten in de algemene reserve. Onderwijshuisvesting De reserve onderwijshuisvesting opheffen, saldo is De reserve is specifiek bestemdvoor spoedeisende voorzieningen, in de begroting is hierinvoorzien. Het saldo storten in de algemene reserve. 5.2 Voorzieningen Voorziening baggeren Voor deze voorziening is geen beheerplan aanwezig. De afdeling Openbare Werken is bezig met het maken van een waterplan, waarbij het baggeren een onderdeel uitmaaktvan hetwaterplan. Op dit momentis nut en noodzaakniet aanwezig, vandaarhet voorstelom deze voorziening op te heffen.. Het saldo van kan vrijvallen in de exploitatie en met een begrotingswijziging worden gestort in de algemene reserve. Nota reserves & voorzieningen 08 d.d. 9 december

20 6. Weerstandsvermogen Het weerstandsvennogen bestaat uit de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en alle risico's (benodigde middelen) waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn voor de financiële positie. Bij weerstandsvermogen gaat het om de mate waarin de gemeente in staat is middelen vrij te maken om onverwachte financiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van bestaande taken op het geldende niveau Weerstandscapaciteit.Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan het geheel van middelen en mogelijkheden waarover een gemeente beschikt om niet geraamde kosten te dekken, die onverwachts en substantieel zijn, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. Tot de weerstandscapaciteit worden gerekend: 1. De algemene reserve en de reserve grondexploitatie; 2. De stille reserves; 3. De onbenutte belastingcapaciteit; 4. De post onvoorzien. 6.2 Risicomanagement Risicomanagement wordt als volgt gedefinieerd: een systematisch, cyclisch en continu proces om risico's: te identificeren, te analyseren en te beoordelen. Op basis daarvan worden beslissingen genomen die gericht zijn op het voorkomen of minimaliseren van de nadelige effecten die de risico's veroorzaken. 6.3 Gemeentelijkbeleid De risico's in de grondexploitaties zijn in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties'afzonderlijk per project aangegeven. Door deze benadering kan de berekening voor het aan te houden weerstandsvermogen worden verfijnd. Wij stellen u voor het aan te houden wèerstandsvermogen voor risico's uit de grondexploitatie niet langer de algemene reserve in te zetten maar deze via de reserve grondexploitatie af te dekken. ( Voor de overige risico's blijft het huidige beleid in stand. Dat betekent dat met betrekking tot het weerstandsvermogen de hoogte van de algemene reserve wordt gebaseerd op een bandbreedte van 5 tot 10 procent van de totale lasten van de begroting (exclusiefgrondexploitaties). Dit komt neer op een benodigde algemene reserve van minimaal 5 tot 10 miljoen. In de in maart 2009 te behandelen nota Weerstandsvermogen en risicomanagement zal op het benodigde weerstandsvermogen voor de overige risico's worden ingegaan. Daarin zal ook een nieuwe bandbreedte worden onderbouwd voor het weerstandsvermogen. In het Meerjaren PerspectiefGrondexploitaties 2008 (M.P.G.) zijn verschillende risico's aangegeven:' projectspecifieke risico's: bijdrage RlS/BSV; r jaar vertraging; 5 procent lagere opbrengsten. De totale risico's zijn berekend op 31,2 miljoen. Omdat deze risico's niet gelijktijdigzullen optreden en niet voor alle projecten in volle omvang, is uitgegaan van een minimaal benodigd weerstandsvermogen van 15,5 miljoen. Dit minimale niveau is gebaseerd op een weging van 100% projectspecifieke risico's, 30% marktrisico's en 100% risico bijdrage RlS/BSV. In de nota is aangegeven dat het minimale niveau wordt bereikt met een groeimodel, Wij stellen u voor in het kader van dit groeimodel ultimo 2008 hetbenodigde weerstandsvermogen voor de grondexploitaties te baseren op een weging van 30 procent van de totale risico's. Dit komt overeen met het aanhouden van een bedrag van 9>4 miljoen in de reserve grondexploitatie. Het vastgestelde minimumniveauvan 15,5 miljoen wordt hetkomende jaar bereikt door afsluiting van grondexploitatie de Kleipetten. Nota reserves & voorzieningen OS d.d. 9 december 200S 15

21 .Dezebeleidslijn past ook binnen het vastgestelde kader van de nota Grondbeleid. In deze nota is aangegeven dat voor de (markt)risico's uit de grondexploitatie een bandbreedte wordt aangehouden vango tot 50 %. Het meerjarenperspectiefgrondexploitaties en deze nota reserves en voorzieningen sluiten daar volledig bij aan.. Bijlage 1 Beleidskader reserves en voorzieningen 1. Instelling en opheffing van reserves gebeurt alleen bij raadsbesluit. 2. Stortingen in en onttrekkingen aan reserves ten gunste respectievelijkten laste van een reserve vinden alleen plaats voorzover de raad dit heeft geautoriseerd. 3. Instelling en opheffing van voorzieningen gebeurt alleen bij raadsbesluit. 4. Uitgaven komen rechtstreeks ten laste van voorzieningen en gaan niet via de exploitatie. (BBY) 5. Op reserves wordt geen rente bijgeschreven, met uitzondering van de reserve grondexploitatie. 6. Op voorzieningen wordt geen rente bijgeschreven. (BBY) 7. Het renteresultaat van reserves en voorzieningen komt ten gunste van de exploitatie. 8. In de jaarrekening wordt onderscheid gemaakt tussen resultaatbepaling 'enresultaatbestemming. (BBV) 9. Van elke reserve wordt aangegeven wat de gewenste of noodzakelijkeomvang is. 10. Van elke voorziening wordt de verplichting onderbouwd. (BBY) 11. Het aantal reserves en voorzieningen wordt zo gering mogelijkgehouden. Aanvullingen op basis van deze nota: 12. Een reserve blijft alleen bestaan als nut en noodzaak onomstotelijk vast staat. Anders het saldo toevoegen aan de algemene reserve. 13. In de naamgeving komt het woord fonds niet meer voor (het is alleen een algemene reserve, een bestemmingsreserve of voorziening). (BEY) 14. Per reserve en voorziening wordt de volgende toelichting gegeven; - - DotatiefVoeding - Noodzakelijk niveau/maximum - Looptijd/maximum duur Programma. 15. De algemene reserve dient als risicoreserve. 16. De voorziening voor groot onderhoud wordt gebaseerd op de beheerplannen, die elke vier jaar worden bijgewerkt. (BBY) 17. De reserve grondexploitatie dient als risicobuffervoor de grondexploitaties. Een aantal van de.hierbovengenoemde beleidskaders zijn afgeleid van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten. De overigebeleidskaders zijn beïnvloedbaar door de raad. Nota reserves& voorzieningen 08 d.d, 9 december

22 I Overzicht reserves en voorzieningen Nota reserves & voorzieningen 08 d.d, 9 december

23 Aigemenè reserve R.1.1 Algemene Reserve Bedragen x ordernr Standper i/i Onttrekkingen <-{-l vzachterstallig onderhoud wegen 195- vz onderhoud bruggen 967- vz groen 500- vz openbare verlichting 553- legionellabestrijding gymlokalen 90- flankerende maatregelen v.m. directie 335- rs grondexploitatie resultaat jaarrekening Structuurvisie Katwijk E.R. bij aansprakelijkheid 276 Plangevolgen 250 Baggeren/oeververdediging (via exploitatie) 50 onderwijs Een waarborg voor continuïteit en bestemd voor incidentele aangelegenheden. Tevens maakt het deel uit van het weerstandsvermogen (exclusief grondexploitatie). Ootatielvoeding Saldoresultaat jaarrekening en beëindiging van reserves. Noodzakelijk niveau/ maximum De ondergrens van 5 % van het begrolingstotaal is 5 miljoen als buffervoor het weerstandsvermogen. De bovengrens is 10 % van het begrolingstotaal met een maximum van 10 miljoen. Looptijd/ maximum duur Onbeperkt Aanwendingl besteding De reserveis bestemd voor onvoorziene zaken en/of incidentele knelpunten. Financiën, Personeel & Organisatie Programma 9 Burgeren bestuur 18

24 Bestemmingsreserves R21.. Grondexpror I ltatles Bedragen x ordemr Stand per i/i storting uil algemene reserve resultaat grondexploitaties Rente Vorming van een risicobuffer voor alle lopende grondexploitaties. Door exploitatiebijdragen. resultaat bij afsluiten grondexploitatie en rentebijschrijving. Noodzakelijk niveau/ maximum. 9,4 miljoen, 30 % van de grondexploitaties per ultimo2008, met een groei naar 15,5 miljoen conform het meerjarenperspectief grondexploitaties. Looptijd! maximum duur Eindvan alle grondexploitaties. Projecten die niet kostendekkend zijn, worden in de voorziening opgenomen.. Ruimtelijke Ontwikkeling Programma 1 Wonenen Ruimte Toerekeningspercentage 4 procentvoor de jaren2009 tot en Als een projectis afgerond en eengrondexploitatie wordt afgesloten komthet resultaat (winst) ten gunstevandeze reserve. De grondexploitaties worden jaarlijks geactualiseerd in het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties. De tekorten zijn opgenomen in de voorziening. Brede structuur visie

25 .. UC UUNIS16 a 1 R22 Str t,. K tw"k 2010 Bedragen x ordemr Standper 1! Onttrekkingen (-/-) Actualisering bestemmingsplan 72- Actualisering bestemmingsplan 40- Strandplein Boulevard afdekken v.m. vuilnisbelt 239- Algemene reserve Eenmalige investeringen, die gedaan worden in openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Gezichtsbepalend, gemeentebreed en gemeente overstijgend. Dotatielvoeding geen Noodzakelijk niveau! maximum N.v.t Looptijd! maximum duur N.v.t. Volgens opgave van uit te voeren werken. Ruimtelijke Ontwikkeling! Openbare Werken Programma 6 Wegen, verkeeren vervoer Deze reserve kan worden opgeheven als de begrote bedragen voor het Strandplein naarde Boulevard wordt overgeboekt en de geplande uitgaven voor het afdekken van de v.m. vuilnisbelt gestortworden in de reserve aceommodatiebeleid (sport op de stort). R.2.3 Boulevard Bedragen x ordemr Stand per 1! aanleg fase 3 en 4 Boulevard aanleg strandplein van Structuurvisie Realisatie van het project"herinrichting Boulevard" Eenmalige storting uit structuurvisie Katwijk Noodzakelijk niveau! maximum 1,135 miljoen. Looptijd/ maximum duur T!m 2014 Aanleg strandplein - Boulevard, na kustversterking in 2012!2013. Openbare Werken. Programma 6 Wegen, verkeeren vervoer Afronding voorlopig afhankelijk van uitvoering kustverdediging. De overige werkzaamheden als Zeeplein en Theaterzijn in het krediet Boulevard opgenomen