Deel 1 van Expo 1913 in t Gents d Expositie van dertiene

Transcriptie

1 Deel 1 van Expo 1913 in t Gents d Expositie van dertiene Voor- en zijaanzicht van het Alijn hospisch in Oud- Vlaanderen. Het huis Alijn bevind zich op de Kraanlei in Gent ( Nu Museum voorvolkskunde of het Alijn Museum

2 Het is niet mijn bedoeling veel neer te pennen over deze WT van Maar bekijk es goed de tekeningen en de gebouwen die er maar tijdelijk stonden. Immers na enkele maanden zag je van dit gebeuren niks meer. Het is wel zo dat het zeker nog 10 jaar landelijk gebied gebleven was. We zaten immers nog met wereldoorlog 1. Na de oorlog kwamen de centen ook niet direct naar boven om er mooie gebouwen mee neer te poten. Overigens was deze bouwgrond niet bedoeld om er sociale woningen te bouwen. De bouwgrond was niet te koop voor een appel en een ei. Er kwamen grote burgerhuizen. Daarom heette men deze wijk, Het Miljoenen kwartier.

3 Kaart van rond Het landelijk gebied zal in de komende tijd grondig veranderen, vooral met de komst van de Wereldtentoonstelling van Deze zal vooral plaats vinden links van de spoorweg. Het latere Miljoenenkwartier. Het 1 ste st Pieters stationeke aan de Parklaan en plaats van het huidige St Pietersstation Kortrijksesteenweg Citadel, heden park Kortrijksepoort Ook de loop van de Leie zal men wijzigen en vooral recht trekken

4

5 De Wereldtentoonstelling van Deze liep van 26 april tot 3november. Maar eerst wat reclame affiches.

6

7 Een mooi artikel gevonden in de krant. Toch de moeite om het te lezen. Gent wil de grootste hebben De grote gangmakers Net zoals bij alle voorgaande world fairs lag het initiatief voor de Gentse expo aanvankelijk bij voortrekkers uit de privésfeer, bij prominente industriëlen en wat de maatschappelijke elite in Gent nog meer in voorraad had. Zodra het project vaart kreeg, kwamen ook de lokale en hogere overheden aan boord, gelukkig rijkelijk voorzien van de onmisbare en elders onvindbare financiële middelen. De geestelijke vader van de Gentse tentoonstelling was Gustaaf Carels ( ), een Gentse producent van machines, spoorwegmaterieel en motoren. Het was bij Carels thuis dat in 1905 het idee voor een Gentse wereldtentoonstelling voor het eerst vorm kreeg. Gustaaf Carels zou zijn droom echter niet gerealiseerd zien; hij overleed twee jaar voor de opening. Na hem werd burgemeester Emile Braun de grote gangmaker van de Gentse exposition Brussel heeft zijn Atomium, Parijs zijn Eifeltoren, maar wat rest er eigenlijk van de 'vergeten' Wereldtentoonstelling 1913 in Gent. Om eerlijk te zijn, bijna niets. En toch heeft de expo een serieuze stempel gedrukt op onze stad. Morgen zaterdag is het precies 95jaar geleden dat de legendarische burgemeester Emile Braun, koning Albert en koningin Elisabeth de wereldtentoonstelling officieel geopend verklaarden.

8 'Gent was in die tijd een belangrijk industrieel centrum en Antwerpen in 1885, Brussel in 1897 en 1910 en Luik in 1905 hadden hun wereldtentoonstelling al gekregen', zegt André Capiteyn van het Gentse stadsarchief. 'Het was industrieel Gustave Carels, van de gelijknamige fabrieken aan de dokken, die het idee in 1905 lanceerde. Hij slaagde erin om 1,5miljoen frank bij elkaar te sprokkelen. De trein was vertrokken. Op de 120hectare grote terreinen tussen de Charles de Kerchovelaan en de De Pintelaan, verrezen in 1913 imposante paleizen en paviljoenen. Dertig landen namen aan de wereldtentoonstelling deel. Opvallende attracties waren het Filippijns en het Senegalees dorp. 'Voor dat laatste moesten de toeschouwers een apart toegangsticket van 50centiemen kopen', weet André Capiteyn. 'Voor veel Gentenaars was het de eerste keer dat ze zwarte mensen zagen. Het Citadelpark. 'Dat park was omgebouwd tot een soort pretpark met een primitieve achtbaan en een waterglijbaan. Ook een reconstructie van een bepaalde buurt, stootte op protest van kardinaal Mercier. Die vond de gesluierde danseressen aanstootgevend en richtte een schrijven aan alle gelovigen waarin hij opriep om zich naar daar te begeven. (was er meer of minder volk komen opdagen, dat weten we niet) De wereldtentoonstelling sloot op 3november de deuren. 4miljoen mensen - al bestaat daar discussie over.onmiddellijk na de sluiting begon de afbraak. Dat mag zonde lijken, maar had alles te maken met de manier van bouwen. De paleizen en paviljoenen zagen er zeer echt uit, maar in feite waren het skeletten van hout en metaal met een laag pleister over. In het beste geval konden ze tien jaar blijven staan. De stad koos er voor om ze direct te slopen. In de plaats kwamen het Miljoenenkwartier, de wijk Sint-Pieters-Aalst en wat later de campus Sterre van de Universiteit Gent. Van de wereldtentoonstelling rest er vandaag zo goed als niets, op vijf stille getuigen na.

9 St Pietersstation met het 1 ste ontwerp en onderaan de definitieve uitvoering

10 Er was al lang sprake van een De nieuwe spoorweg was al in het laatste kwart van de ervoor was toch een beetje In 1910 startten de werken er de inhuldiging om de vele kunnen ontvangen. En zoals klaar voor de wereldtentoon- station te bouwen. in gebruik 19 de eeuw. Het station van de flauwe kant. en 2 jaar later ( 1912) was passagiers voor de WT te altijd was het juist stelling

11 Het Palace Flandria hotel heeft in een zekere zin een trieste geschiedenis. De bouw was maar laat gestart,mei Het hotel was bedoeld voor de wereldten- toonstelling van 1913 en was maar geopend één en een maand later na de opening. Gevolg bankroet.

12 Na het bankroet kwam de Wereldoorlog I. Gedurende de oorlog werd het hotel omgevormd als ziekenhuis om de gewonde soldaten te verzorgen. Het achterliggend gebouw werd maar gebouwd voor een kort bestaan. Na de wereldtentoonstelling in 1913 werd deze achtervleugel naast het Flandria Palace Hotel afgebroken. In plaats kwamen er in 1925 allemaal statige herenhuizen. Na de wereldoorlog1 kwam het in handen van de NMBS. Nu is er sprake om er een jeugdhotel van te maken. Toen Koning Albert en Koningin Elisabeth hier met zijn gevolg arriveerden op 26 april 1913 waren ze hier van de trein overgestapt in de galakoetsen die de dag ervoor naar Gent werden gebracht

13 Op 28/12/1905 werd er gefeest. De NV Wereldtentoonstelling 1913 werd van een droom een feit. Dus vanaf deze datum konden vele werken in de stad starten om Gent een hoger aanzien te kunnen geven. Deze huizen, hotel kamers waren gebouwd om ze rap terug af te breken. Dit is pas gebeurd na wereldoorlog 1. de Duitse bezetter heeft deze gebouwen met het hoofdgebouw als hospitaal

14

15 Oudenaardsesteenweg Kortrijksesteenweg Sterre Kaart van 1912 waar een jaar later de wereldtentoonstelling van 1913 zal plaatsvinden Het Citadelpark Sint Pietersstation Leie k.albertlaan Byloke Groot-Brittanniëlaan De wereldtentoonstelling gezien op het plan van Gent Na de eerste wereldoorlog zal het landelijke rond Gent snel verstedelijken St Annaplein

16 Het plan van de wereldtentoonstelling uit Vlgd dia is eveneens hetzelfde maar duidelijker.

17 Het M.S.K. Heuvelpoort Om er de kaart hans te kunnen opkrijgen is ze opgedeeld in 2 delen. Het Citadelpark (rechts) behoorde eveneens bij de Wereldtentoonstelling Kunstlaan Spoorweg Oostende Brussel Parklaan Fortlaan Koning LeopoldII laan Aan de fontein aan de Ch de Kerckhovelaan was er ook een ingang Kortrijksesteenweg Pr Clementinalaan St Pietersstation

18 We kennen allemaal een wagentje dat van boven naar beneden rijdt op volle snelheid. Jammer genoeg werd hier in 1913 een dode betreurd. Ik vind nog steeds niet de locatie van dit zogezegd ontspannend speelgoed.

19 Ingang kant Heuvelpoort De ingang, zijde Kortrijksepoort, fontein M.S.K. WT van 1913 Het feestpaleis, heden S.M.A.K Het laatste restant, de ingangspoort van de vroegere citadel toen het grootste van Europa Nu de Krijgslaan

20 Op de Wereldtentoonstelling van 1913 was er een zeer uitgebreide tentoonstelling ( 3 seizoenen )in het Citadelpark Voorheen was dit op de Coupure, of het Casinoplein. Vanaf 1913 heeft ze dan haar definitieve stek gevonden in het feestpaleis. Deze Bloemententoonstelling die om de 5 jaar doorgaat vind nu al een tijdje opnieuw haar stek in Flanders Expo.

21

22 Het Citadelpark nu. Het M.S.K (de zijkant)

23 Aan het feestpaleis in het Citadelpark is men beginnen bouwen in Blijkbaar konden ze ook al goed timen in het verleden want het was geen klein gebouw. In de jaren veertig is dit gebouw in vlammen opgegaan en in 1949 kwam het nieuwe gebouw. Nu SMAK. Op de bovenste foto ziet je nog het MSK Het M.S.K. staat vlak voor dit standbeeld

24

25 Feestzaal casino in het Citadelpark

26

27 De laatste keer werden de Gentse floralies op de Coupure gehouden in het casino Vanaf 1913 zouden deze definitief plaatshebben in het feestlokaal van het Citadelpark (zie vlgd dia). De laatste keer was dit in1980. Vanaf 1985 worden ze nu gehouden in Flanders Expo.

28 De vroegere ingang, restant van de grootste citadel van Europa, uit Voor de WT 1913 werd op de binnenkoer het feestpaleis opgetrokken. Brand en de tand des tijds en heeft er voor gezorgd dat in 1949 dit nieuw gebouw werd opgetrokken. Daarmee verdween het oude feestgebouw. Heden is dit het museum van hedendaagse kunst SMAK dat zich schuin over het MSK bevind MSK

29 Opbouw van het feestpaleis in het Citadelpark

30 Citadelpark Zicht op het attractiepark in het Citadelpark. De huizen gaan van rechts naar links naar beneden. Dit moeten de huizen van in de Charles de Kerchovelaan zijn.

31

32 Gentse Floralies in het feestpaleis. In dit gebouw was een achterliggend gebouw waar heden een vervallen tentoonstellingsruimte staat. Wat men gaat aanvangen met het laatste restant weet ik ook niet. Ingang v/h feestpaleis in 1913

33 Van dit enorm gebouw is bijna alles verdwenen. Het werd afgebroken en vervangen door nieuwbouw. (het huidige SMAK, Kuipke en het Congresgebouw kwamen in de plaats) Alleen een grote ruimte bleef gespaard.

34

35 De nieuwe feestzaal na de afbraak noemde ook het Casino heden SMAK Het gebouw in het citadelpark van de wereldtentoonstelling van 1913 is bijna volledig verdwenen. Dit was het enige gebouw dat niet onmiddellijk werd afgebroken na de wereldtentoonstelling.

36 In het Citadelpark kon men zich ontspannen met de Water-Chute.

37 Citadelpark

38 Om het citadelpark wat duidelijker te maken heb ik het plan in 4 delen verdeeld met iedere keer in de hoek het Feestpaleis De Water-Shute bevond zich in het citadelpark maar ik vind het niet. Weet jij het? johan@sint-pietersdorp.be

39 Vlgd dia Chili vlgd dia

40

41

42 De expo s zijn oorspronkelijk ontstaan uit landelijke exposities in Jaar later, in 1851 had de eerste grote W.T plaats in Londen. Gent was de 4 de Belgische stad die dit mocht organiseren (vooraf Antwerpen in 1885, Brussel in1888 en 1897 en 1910 en Luik in Er was nogal wat onduidelijkheid voor de WT maar vanaf 1928 werden er betere en formele afspraken gemaakt..

43 Foto s in zw-wit en kleur

44

45 Het Senegalees en het Filippijnse dorp werden gehouden in het Citadelpark. Op de hoek met de Karel Lodewijk Ledeganckstraat, was er tijdens de Wt van 1913 een merkwaardige attractie gevestigd: het Senegalees dorp. Volgens de Gazette van Gent van 3 juni 1913 was dit één der zonderlingste delen van de expo: Het dorp was opgebouwd als een tentoonstelling met boven elke hut een naamplaatje voor de functie (school, juwelenmaker, dorpshoofd, enz). Deze functies werden dan uitgebeeld door de bewoners als acteurs die zich graag lieten fotograferen.

46

47

48 Vlgd dia

49 Einde van deel 1 zie verder deel 28a