Competentiegericht leren lezen, schrijven, rekenen en computeren bij het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen
|
|
- Gabriël Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Competentiegericht leren lezen, schrijven, rekenen en computeren bij het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen 1. Karakteristieken Het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen (KAN) van het ROC van Amsterdam geeft competentiegericht lees-, schrijf-, reken- en computeronderwijs aan Nederlandssprekenden. Maatwerk is in dat onderwijs de leidraad: men gaat sterk uit van de leervraag en behoeften van de individuele deelnemer. 2. Wie geven het onderwijs? Zes docenten NT1 van het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen van het ROC van Amsterdam (3 fulltime, 3 parttime). 3. Wie volgen het onderwijs? Nederlands sprekenden en Surinaams Nederlands sprekenden. Van de cursisten is ongeveer een derde autochtoon, is een derde afkomstig uit Suriname, en bestaat het laatste derde uit allochtonen die correct Nederlands spreken. Erg precieze cijfers over het aantal NT1-cursisten worden door het ROC overigens niet bijgehouden, aangezien het ROC de gemeente alleen cijfers hoeft te verschaffen over het totaal aantal cursisten NT1 plus NT1½. Dit totaal aantal omvat tevens specifieke groepen, zoals thuis- en daklozen, medewerkers van de sociale werkvoorziening, en de licht verstandelijk gehandicapten. 4. Wie zijn er nog meer bij betrokken? Bij de vormgeving van het competentiegerichte onderwijsmodel werd het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen in 2004 onderwijskundig ondersteund door CINOP. Het Kenniscentrum werkt bovendien, in het kader van diverse activiteiten, samen met allerhande organisaties, zoals CINOP, Stichting Lezen & Schrijven, ETV, Hogeschool van Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, uitgeverij Eenvoudig Communiceren en verschillende andere instellingen en bedrijven, zoals het CWI, Rabobank en NS. 5. Wat zijn de leerdoelen? De lleerdoelen zijn afhankelijk van de individuele cursist (zie methodiekbeschrijving), bijvoorbeeld leren lezen van post, werk zoeken, beter functioneren op het werk of voorbereiden op een beroepsopleiding. 6. Methodiekbeschrijving Het competentiegerichte onderwijsmodel dat in 2004 werd ontwikkeld, was gebaseerd op zes uitgangspunten:
2 1. Maatwerk en flexibiliteit (qua inhoud, manier van leren, frequentie van lessen, instroommoment en doelgroep). 2. Competentiegericht leren en opleiden: De deelnemer stelt vast welke situaties voor hem het belangrijkst zijn. Het leerdoel is de competenties te verwerven die hij voor die situaties nodig heeft. 3. Je leert door te doen. Deelnemers wordt gestimuleerd te reflecteren op hun eigen leerproces. 4. Samenwerkend leren, zodat deelnemers elkaar stimuleren en van elkaar leren. 5. Adaptieve didactiek: De beste methode is de methode die het best past bij de deelnemer. De deelnemer wordt geholpen om zelf die methode te bepalen. 6. Krachtige leeromgeving: een uitdagende maar veilige leeromgeving met velerlei werkvormen en veel competentiegerichte opdrachten die goed aansluiten bij de belangrijkste, buitenschoolse leeromgeving: de dagelijkse praktijk van de deelnemer. In de praktijk bleek dit model slechts gedeeltelijk realiseerbaar. Dit kwam doordat een aantal (o.a. organisatorische, financiële en roostertechnische) randvoorwaarden ontbraken. Anno 2007 ziet de praktijk van het onderwijs er dus anders uit dan het drie jaar eerder geschetste ideale plaatje, dat men graag had willen - en in principe nog steeds wil - realiseren. De huidige onderwijspraktijk, geboren uit de confrontatie van het ideaal met de werkelijkheid, ziet er ongeveer als volgt uit. Nadat cursisten zijn aangemeld, bijvoorbeeld via de landelijke bellijn, worden ze heel snel geplaatst, vaak al binnen een week. Zij doorlopen dan een oriëntatiefase, die, afhankelijk van het individu, twee tot vier bijeenkomsten omvat, en indien nodig meer. Tijdens die bijeenkomsten vullen zij een portfolio, waarin de volgende vragen en punten aan bod komen: - Wat wil ik? (Wat is het doel van de cursist?); - het niveau van de cursist (om dit te bepalen gebruikt het ROC eigen materiaal, maar geen instaptoetsen, want die zijn verouderd en blijken weinig geschikt om het niveau te bepalen); - reflectie over leren; - de persoonlijke geschiedenis van de cursist, zoals zijn ervaringen met het onderwijs en met arbeid, met daarop aansluitend de vraag: Wat heb ik voor mijn werk nodig? Hebben zij de oriëntatiefase doorlopen, dan komen de cursisten in een basisgroep. In deze groep wordt maatwerk geboden: de aan te leren vaardigheden zijn afhankelijk van de behoeften van de cursist. Die behoefte kan zijn dat hij een formulier moet kunnen invullen, een eenvoudige brief wil kunnen schrijven, moet kunnen rapporteren of simpelweg moet kunnen lezen. Een basisgroep telt gemiddeld vijftien cursisten. Het leveren van maatwerk aan zoveel cursisten vergt veel voorbereiding. Daarnaast moeten deelnemers zelfstandig kunnen werken. Zij zoeken, voorzover mogelijk, zelf hun eigen materiaal uit het hangmappensysteem in het OpenLeerCentrum. Elke cursist heeft een plan dat richting geeft aan wat hij moet doen. In dit plan staan bijvoorbeeld praktijkopdrachten, memo s en spellingsoefeningen. De
3 praktijkopdrachten sluiten zeer nauw aan bij het dagelijks leven van de cursist. Men denke aan papieren van de bank, het stadsdeel, de verzekering of de uitkeringsinstantie. Als cursisten zelf materiaal aandragen, bijvoorbeeld materiaal van hun werk, wordt dit direct benut. Zo leert een cursist die chef is in een groentegroothandel, lezen met behulp van namen van groente- en fruitsoorten. Een andere cursiste, die in de catering werkt, is in de weer met het leren lezen van bestellijsten. Weer een andere cursist, die werkzaam is in een hangar op Schiphol waar kapotte vliegtuigen worden gerepareerd, leert het materiaal voor de motoren te bestellen. Een vierde cursist leest de materialen van de cursus zeefdrukken waaraan hij later wil gaan deelnemen. Een vijfde cursist ontwerpt zijn eigen rapportageformulier. En een zesde, die zijn eigen timmerbedrijf heeft, leert de woorden van zijn bedrijf. Met deze cursisten is overigens afgesproken, dat ze al het schriftelijk materiaal dat ze op hun werk tegenkomen, mee naar school brengen. Hoewel er meestal individueel wordt gewerkt, zijn er ook plenaire sessies. In deze sessies worden bijvoorbeeld grammaticale en spellingskwesties besproken, leesteksten behandeld, of de indeling van een zakelijke brief. Ook praat men regelmatig over hoe het is om als laaggeletterde door het leven te gaan. Er wordt gestimuleerd dat cursisten elkaar helpen. Daardoor is een gevorderde cursist de anderen computerles gaan geven: hij helpt ze met Word, en internet. Andere uitgangspunten van de praktijk van het onderwijs zijn: - zelfstandigheid (cursisten moeten zelf het probleem leren op te lossen); - realisme (de cursist die dit jaar wilde gaan zeefdrukken, gaat dat pas volgend jaar doen, omdat hij daar nu nog niet de benodigde leesvaardigheid voor heeft); - klantgerichtheid; - tempodifferentiatie (men werkt niet met een boek). In plaats van een boek gebruikt men veel eigen materiaal of materiaal dat men uit bestaande boeken en NT2-methoden heeft geplukt. Naar de smaak van de docenten voldoet het materiaal nog niet, maar door tijdgebrek zijn zij er tot dusver niet aan toe gekomen het aan te passen. Graag zouden ze zien dat ROC s onderling meer materiaal zouden uitwisselen. Internet zou daarvoor volgens hen een goed medium kunnen wezen, mits het wordt gecoördineerd door een paar vaste medewerkers en mits elke NT1-afdeling van een ROC een vast contactpersoon zou hebben. Eén van de uitgangspunten van het oorspronkelijke, in 2004 opgestelde onderwijsmodel was onderwijs in parallelle groepen. Onderwijs in parallelle groepen wil zeggen dat de deelnemers van de verschillende groepen door elkaar worden gegooid, en in kleine ensembles aan de gang gaan met een bepaald onderwerp. Om dit te stimuleren staat er in de lesruimte een themakast: een vitrinekast waarin deelnemers een bepaald thema aan de orde kunnen stellen. Om diverse redenen, die verband houden met het lokaal, het rooster, de groepsgrootte en het feit dat sommige docenten ook aan NT1½ en aan contractarbeid doen, blijkt het vooralsnog echter lastig om parallelle groepen te vormen.
4 Een ander aspect van het oorspronkelijke onderwijsmodel dat wat minder aandacht heeft gekregen dan aanvankelijk werd beoogd, is het leren leren: het materiaal en de expertise hiervoor en de ervaring hiermee ontbreken grotendeels nog. Ook hebben de docenten op dit punt nooit feedback of een evaluatie gehad. Hun ambitie is eigenlijk om de cursisten per twee weken een half dagdeel te laten besteden aan de vraag: Leer je nog wat je wil leren? Voor cursisten, constateren de docenten, is dat echter veel gevraagd, zeker in een groep van vijftien. De cursisten willen liever gewoon aan het werk. Daarom, concluderen de docenten, is het misschien beter om met hen te praten over hun persoonlijke geschiedenis en over de (vaak psychologische) barrières die zij daarin hebben ondervonden. Dat laatste gebeurt overigens wel, maar dan vaak individueel. Bij gebrek aan tijd, en omdat de vaste vergadermiddag is weggeroosterd, houden de drie leden van het kernteam weinig overleg. Evaluatie e.d. schiet er daardoor bij in. Toetsing van deelnemers geschiedt met de KSE-toetsen. Omdat de gemeente vier keer per jaar een toets wil, is er bovendien een eigen toetsmap met halfjaarlijkse toetsen gemaakt, die ook de tussenstapjes tussen de verschillende KSE-niveaus meten. De docenten zouden overigens graag op een andere manier toetsen dan thans gebruikelijk: hun voorkeur gaat ernaar uit om te toetsen of deelnemers hun individuele leerdoelen hebben behaald, en de toetsresultaten te koppelen aan hun portfolio. Aangezien het van de persoon in kwestie afhangt hoe snel deze zijn individuele doelen haalt, impliceert de door de docenten geprefereerde manier van toetsen dat er niet op vaste momenten wordt getoetst, maar op tijdstippen die afhangen van het leertempo van het lerend individu. Thans (december 2006) hebben de docenten met het oog op de toekomst de volgende ambities: - (nog) meer maatwerk en (nog) meer gerichtheid op het individu; - heel veel nieuwe materialen ontwikkelen, in samenwerking met andere ROC s; - kleinere groepen; - meer tijd voor onderling overleg tussen de docenten; - een landelijke opleiding voor docenten NT1; - een (nog) duidelijke(r) herkenbaarheid van het NT1-onderwijs, zodat de drempel lager wordt en leren nog meer als leuk wordt ervaren; - de cursisten korte extra cursussen, bijvoorbeeld cursussen en, internetten, beroepsoriëntatie, solliciteren, kunnen aanbieden; - met geïnteresseerde cursisten in een aantal bijeenkomsten een boek lezen en bespreken. 7. Dwarsverbanden met andere problematieken of doelstellingen In het maatwerk zitten, afhankelijk van het individu, aspecten van o.a. budgettering, hulpverlening, sollicitatietraining, opvoedingsondersteuning verweven. 8. Frequentie van de lessen en duur van het traject
5 De oriëntatiefase duurt 2 tot 6 weken, uitgaande van 3 uur per week. Het precieze aantal lessen is afhankelijk van de tijd die de individuele deelnemer nodig heeft om zijn leerdoelen duidelijk te krijgen. Hoe lang de basisgroep duurt, hangt af van wat de individuele deelnemer al kan en van wat hij nog wil leren. De cursussen worden zowel s ochtends, s middags als s avonds gegeven. 9. Leeromgeving Gedurende één jaar zat het Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandstaligen in een apart gebouw, waarin alleen NT1 werd gegeven. Omdat de rest van het gebouw leeg stond, krijgen NT-anderhalvers en NT2-ers er thans ook les, maar niet in dezelfde groepen als de NT1-ers. De NT1-groepen hebben echter nog steeds drie vaste lokalen in het gebouw, dat bovendien een OpenLeerCentrum herbergt. De lokalen en de kantine zijn gezellig, het gebouw overzichtelijk en niet te groot. 10. Financieringsbronnen Gemeente Amsterdam. 11. Resultaten De resultaten van het onderwijs blijken uit de succesverhalen, die speciaal zijn gebundeld in een boekje. Het belangrijkste resultaat is misschien wel dat de cursisten vertrouwen in zichzelf hebben gekregen, en voortaan trots zijn op zichzelf. Andere belangrijke resultaten zijn dat cursisten beter functioneren op hun werk en in het dagelijks leven, doorstromen naar een beroepsopleiding, en/of werk vinden. 12. Contactpersonen Ida Boersma (onderwijsinhoudelijk deskundige) Marijn de Vlaming (onderwijsinhoudelijk deskundige) Hank Gronheid (verantwoordelijk voor de werving) ROC van Amsterdam 1 e Helmersstraat 271 Amsterdam (w) / (p) jm.gronheid@rocva.nl Bronnen: Formulier voor nominatie Nationale alfabetiseringsprijzen ROC van Amsterdam, Taalportfolio voor Nederlandssprekenden.
Campagne Zelf kunnen in Amsterdam
Campagne Zelf kunnen in Amsterdam 1. Karakteristieken In Amsterdam was het aantal deelnemers aan NT1-onderwijs sterk teruggelopen. De terugval was te wijten aan de versnippering van het NT1-onderwijs over
Nadere informatieLicht verstandelijk gehandicapten leren zelf hun zaken te regelen
Licht verstandelijk gehandicapten leren zelf hun zaken te regelen 1. Karakteristieken De avondscholing voor licht verstandelijk gehandicapten is sinds 2001 verdwenen uit het speciaal onderwijs. Uit een
Nadere informatieBanketbakkerij Merba, van inpakster naar machinebediener
Banketbakkerij Merba, van inpakster naar machinebediener 1. Karakteristieken Circa 14 laaggeletterde Turkse vrouwen werken als inpakster bij Banketbakkerij Merba. De werkzaamheden van de inpaksters worden
Nadere informatieOPLEIDING DOCENT NT2
OPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE VU-NT2 PROFESSIONAL CURSUSJAAR 2016/2017 De opleiding Docent NT2 in de volwasseneneducatie is een gezamenlijke opleiding van de Vrije Universiteit Amsterdam
Nadere informatieLeren lezen, schrijven en budgetteren bij de Voedselbank
Leren lezen, schrijven en budgetteren bij de Voedselbank 1. Karakteristieken Voor kansloze laaggeletterden, zoals bezoekers van voedselbanken, is de stap naar het ROC vaak groot. Om deze stap te vergemakkelijken
Nadere informatieevc ervaringscertificaat laat zien wat je waard bent!
evc ervaringscertificaat laat zien wat je waard bent! wat is evc? iedereen leert in verschillende situaties elke dag bij; op het werk, op school of gewoon thuis. het is voor werkgevers hierdoor vaak niet
Nadere informatieOnderwijsassistent (niveau 4 BOL, 3 jaar) Wat zijn mijn taken als onderwijsassistent?
Onderwijsassistent Onderwijsassistent (niveau 4 BOL, 3 jaar) Een school, een groepsleraar en een lokaal met vaak 25 of meer kinderen. Dat kan heel gezellig zijn voor de leerlingen, maar voor de leraar
Nadere informatieBeschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)
SAXION Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel
Nadere informatiePlan van aanpak Coaching 1
Plan van aanpak Coaching 1 Opdrachtgever: ROC Leiden Ter Haarkade 6a Docent-Mentor ROC Leiden M. Wesseling (m.wesseling@rocleiden.nl) 06-83014442 Opdracht: Het begeleiden/coachen van een eerstejaars student
Nadere informatieHOGESCHOOL WINDESHEIM
HOGESCHOOL WINDESHEIM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het
Nadere informatieTaal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst!
Taal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst! Taal doet meer In Utrecht wonen meer dan 15.000 volwassenen
Nadere informatieGebruikersdag N@Tschool. Tijd voor Taal / Ins & Outs
Tijd voor Taal / Ins & Outs Names ROC Leiden: Maaike Nieuwstraten Projectleider Tijd voor Taal Marelle Pronk Projectleider N@Tschool Doelstelling Het realiseren van een traject dat zich richt op het Inburgeringexamen,
Nadere informatievan niet-lezer tot nieuwslezer
van niet-lezer tot nieuwslezer Leesgroep De Slimme Nieuwslezer Een beschrijving van de opzet van de leesgroep De Slimme Nieuwslezer voor Openbare Bibliotheken. Opgezet door de Openbare Bibli otheek Amsterdam
Nadere informatieOPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE CURSUSJAAR 2017/2018
OPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE CURSUSJAAR 2017/2018 De opleiding Docent NT2 in de volwasseneneducatie is een gezamenlijke opleiding van de Vrije Universiteit Amsterdam en Hogeschool Windesheim
Nadere informatieVoorstel programma educatie
Voorstel programma educatie 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Landelijke ontwikkelingen 3. Regio Rivierenland 4. Opdracht ROC Rivor 5. Opleidingsbehoefte per gemeente 6. Voorwaarden cursusaanbod 2013
Nadere informatieWerkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding
portfolio handleiding Werkgroep portfolio & coaching 1 De plaats van portfolio in het leren op het VMBO. In enkele notities en werkdocumenten is het kader voor het nieuwe onderwijs geschetst. Dit komt
Nadere informatietieve En Ect Educa traj
Educatieve trajecten Educatieve trajecten In opdracht van gemeentes verzorgt het ROC Kop van Noord- Holland opleidingen voor volwassenen om participatie in de samenleving of op het werk te vergroten: de
Nadere informatieThree Ships Learning Solutions
Three Ships Learning Solutions Wiel van de Berg Algemeen Directeur Jos Herkelman Teamleider trainer/consultants Agenda Kennismaken Samen aan jezelf werken Praktisch aan de gang in PO en VO/(M)BO Kaders
Nadere informatieWELKOM OP HET GROENE LYCEUM!
De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum
Nadere informatieTalentenexpeditie. Vind de opleiding en het werk passend bij jouw talent. www.reacollegenederland.nl
Talentenexpeditie Vind de opleiding en het werk passend bij jouw talent www.reacollegenederland.nl Ben je op zoek naar een leuke en passende baan? Ontdek welk werk en welke opleiding het best bij jou past.
Nadere informatieSollicitatietraining: op weg naar stage & werk
Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk De jongeren die zich aanmelden bij Maljuna Frato hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt en hebben weinig of geen zicht op hun mogelijkheden, kwaliteiten
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieThema Informatie vragen bij een instelling
http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Les 30. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Informatie vragen bij een instelling. Veel succes! Deze
Nadere informatieBREDA UNIVERSITY OF APPLIED SCIENCES
BREDA UNIVERSITY OF APPLIED SCIENCES Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct
Nadere informatieVoor informatie en aanmeldingen kan er contact worden opgenomen de Taalhuiscoördinator(en) van het Alfa-college.
1 november 2017 april 2018: - Opzet en voortgang van het project, aantal te betrekken en betrokken partners, aantal te bereiken en bereikte inwoners, bereikte doelen in het kader van participatie van inwoners
Nadere informatieTRAININGSCENTRUM. Schakel naar een passend vervolgtraject. Voor jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 16 tot 23 jaar
TRAININGSCENTRUM Schakel naar een passend vervolgtraject Voor jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 16 tot 23 jaar Wat is een Trainingscentrum? Bij de Trainingscentra van Lijn5
Nadere informatieKlik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:
Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en
Nadere informatieDigitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan?
Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan? Opleidingsmodule Digitale vaardigheden Elwine Halewijn, ITTA 18 mei 2019 BVNT2-conferentie Het vakmanschap van de NT2-docent Digitale vaardigheden in
Nadere informatie8 uitgangspunten. Leerbedrijf BAVA => BaVa Leerwerktraject => LWT Leerwerkhuis => LWH De Vip groep => VIP. 1 doelgroepomschrijvingen
8 uitgangspunten De deelnemende scholen willen uitgaan van dezelfde uitgangspunten. Helaas is het nog niet mogelijk om al die punten te verwezenlijken. De verschillende scholen geven aan hoever de zaken
Nadere informatieOntwikkelen/schrijiven methodiek Nederlands (geschreven door Jalal Al Baz) Kennis voor een gevulde winkelwagen / 2004/EQC/0021
Ontwikkelen/schrijiven methodiek Nederlands (geschreven door Jalal Al Baz) Kennis voor een gevulde winkelwagen / 2004/EQC/0021 Beschrijving van de methodiek Nederlands op de boulevard Inleiding In het
Nadere informatieWEERBAARHEIDSTRAININGEN
WEERBAARHEIDSTRAININGEN INBEDDEN IN EEN MEERSPOREN WEERBAARHEIDSBELEID voor BASISSCHOLEN VAN HET SAMENWERKINGSVERBAND BREVOORDT Sacha Jansen Schuiling, weerbaarheidstrainingen Groenlo, oktober 2010 INLEIDING
Nadere informatieInhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89
Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op
Nadere informatieVIME NT1 De doelgroep NT1
VIME NT1 De doelgroep NT1 december 2018 Vooraf In het kader van het Vrijwilligersmodel NT1 hebben we het specifiek over de doelgroep Nederlandssprekenden, kort aangeduid als doelgroep NT1 1. Daartoe behoren:
Nadere informatieDe Verticale Ondernemerskolom Twente: Project 301
De Verticale Ondernemerskolom Twente: Project 301 ROC van Twente - Hengelo In januari 2004 is de afdeling Handel van het toenmalige ROC Oost- Nederland, School voor Economie en ICT, locatie Hengelo - nu
Nadere informatieme nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started
me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started
Nadere informatieCursussen voor volwassenen
Groningen Drenthe Overijssel 26 2014-2015 Cursussen voor volwassenen www.alfa-college.nl U volgt uw cursus bij het Alfa-college Het Alfa-college is het regionaal opleidingen centrum voor Noorden Oost-Nederland,
Nadere informatieExamenreglement 2014-2015
Examenreglement 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 Algemeen 3 Hoofdstuk 2 Toelating tot opleidingen en cursussen 4 Hoofdstuk 3 Onderwijsprogramma 5 Hoofdstuk 4 Getuigschrift 7 Hoofdstuk 5 Doel en vorm
Nadere informatieAan de netwerkpartners van het CJG, Betreft Start KIES cursus basisschoolkinderen en ouderbijeenkomsten
Aan de netwerkpartners van het CJG, Betreft Start KIES cursus basisschoolkinderen en ouderbijeenkomsten Een scheiding is ingrijpend. Voor ouders én voor kinderen. CJG Zutphen heeft daarom samen met de
Nadere informatieTaalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013
Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013 Deze fotoserie is ontwikkeld in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013. In Utrecht wonen zo n 30.000 mensen die
Nadere informatieMethodiekbeschrijving Januari 2008. Laat Zien Wat Je Kunt
Methodiekbeschrijving Januari 2008 Laat Zien Wat Je Kunt Deel 1: Methodiekbeschrijving Het is bij de juiste methodiekvaststelling bepalend uit welke personen de doelgroep bestaat. De methodiek is vooral
Nadere informatieSecretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4
Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 De mbo-opleiding secretaresse niveau 3 / management assistent niveau 4 is bedoeld voor secretaresses en management assistenten die geen mbo-diploma
Nadere informatieWELKOM GYMMERS. Voorstellen Nieuwe studenten
WELKOM GYMMERS Voorstellen Nieuwe studenten Leergang Blok 3 Heemskerk 2011-2012 BLOK 3 Maatwerk & Visie BLOK 2 Reguleren en leerhulp Leerling volg systeem Homogeen vs heterogeen BLOK 1 Aanbieden van activiteiten
Nadere informatieOndernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag!
Ondernemen is een vak... bij Hogeschool INHOLLAND Den Haag! Ondernemen zie jij het al helemaal voor je? Droom jij van je eigen bedrijf? Of heeft je moeder een bedrijf en wil je dat graag overnemen? Misschien
Nadere informatieZAKELIJKE COMMUNICATIE. Schriftelijk. Handleiding competentiegerichte assessments. Diddo van Zand
ZAKELIJKE COMMUNICATIE Schriftelijk Handleiding competentiegerichte assessments Diddo van Zand Inleiding Schriftelijk communiceren is en blijft een belangrijke competentie voor alle hogere beroepsgroepen.
Nadere informatieBeeldbegeleiding als opleidingsdidactiek. Vincent Klabbers Hogeschool de Kempel
Beeldbegeleiding als opleidingsdidactiek Vincent Klabbers Hogeschool de Kempel Context Keuzetraject rekenen-wiskunde voor vierdejaars studenten Opleidingsonderwijs K3-fase Accenten 1. Keuzetraject rekenen-wiskunde
Nadere informatieKlik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:
Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en
Nadere informatieInformatie over de KNDB-opleidingen Damtrainer 2 Damtrainer 3
Informatie over de KNDB-opleidingen Damtrainer 2 en Damtrainer 3 Inleiding Sinds 2009 kent de KNDB nieuwe opleidingen voor Damtrainer 2 (vergelijkbaar met het oude Damleider A) en Damtrainer 3 (was vroeger
Nadere informatieScenario s voor Leren op Afstand in het MBO
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 1 / 14 Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2010 Kennisnet.nl Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2 / 14 Samenvatting Scenario s voor Leren op
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatieMona geeft naailes in buurthuis De Meeuw.
Mona geeft naailes in buurthuis De Meeuw. Ik ben Mona, ben geboren in Egypte. Ik heb daar basisschool gedaan. Daarna een opleiding voor zuster. Ik woon 6 jaar in Nederland. Mijn man is overleden. Ik zorg
Nadere informatieSoms geeft de begeleidende informatie misleidende informatie; doet de applicatie niet wat hij belooft te doen.
Inhoud Als er leerdoelen gehaald moeten worden moeten we als docent wel enige zekerheid hebben omtrend het effect van een interactieve multimediale applicatie. Allereerst moet de applicatie beken worden
Nadere informatieKijk op: www.nt2taalmenu.nl. nt2taalmenu wordt gemaakt door: Frans Snik, Ed Kniesmeijer en René den Nijs. Brieven schrijven
OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen
Nadere informatieOns. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs
Ons Onderwijs Kwaliteit in onderwijs Voorwoord Bij Marianum staat de ontwikkeling van de leerling voorop. Wij staan voor aantrekkelijk en afgestemd onderwijs, gemotiveerde leerlingen en goede eindresultaten.
Nadere informatieComputercursus voor laaggeletterden. Klik & Tik en E-TV. Leven Lang Leren pilot, BasisBibliotheek Maasland. Inhoud: Projectplan 2
Computercursus voor laaggeletterden Klik & Tik en E-TV Inhoud: Projectplan 2 Tussentijdse evaluatie (februari 20) 6 Projectplan Computercursus voor laaggeletterden Klik & Tik en E-TV Aanleiding Op 30 maart
Nadere informatieKlik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:
Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en
Nadere informatieMENSEN MET EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING
2016 OPLEIDING TOT ERVARINGSDESKUNDIGE MENSEN MET EEN LICHT VERSTANDELIJKE BEPERKING UIT EIGEN ERVARING Inge Mol Ik wil mijn stem laten horen. In het werkveld wordt er steeds meer gebruik gemaakt van kennis
Nadere informatieSCHOLEN VERGELIJKEN (1)
SCHOLEN VERGELIJKEN (1) Welke cursussen kan je volgen in welke scholen? In welke scholen zijn de cursussen duur? Wanneer starten de cursussen? Via websites kan je veel informatie vinden. Wat moet je doen?
Nadere informatie15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1
15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel neutraal
Nadere informatieOnline taalleren met professionele ondersteuning
Online taalleren met professionele ondersteuning Met NLvaardig volgen deelnemers hun taaltraject volledig online. Natuurlijk onder enthousiaste professionele begeleiding. Geen groepslessen dus, cursisten
Nadere informatieinburgering.graafschapcollege.nl
Inburgeren bij het Graafschap College Bij de Taalschool van het Graafschap College zijn alle inburgeraars welkom. De Taalschool geeft lessen op drie verschillende taalniveaus. De Taalschool kijkt wat voor
Nadere informatie2. WERKWIJZE IN SUPERVISIE
SUPERVISIEGIDS 1. INLEIDING Supervisie is een praktijkgebonden leermethode. In kleine groepen wordt onder begeleiding van een supervisor gewerkt aan persoonlijke leerdoelen die voortkomen uit de werkervaringen
Nadere informatieWPO Interactief. Sanne van Hoof 13 juni 2013
Sanne van Hoof 13 juni 2013 WPO Interactief Inhoud 1. SBCM-methodiek WPO 2. Van WPO naar WPO Interactief 3. Uitgangspunten E-learning voor SW 4. Concept en opbouw WPO Interactief 5. Voorbeeld 6. Praktische
Nadere informatieKWALITEITSHANDVEST EDUCATIE 2009-1010
KWALITEITSHANDVEST EDUCATIE 2009-1010 Het Albeda College wil goed onderwijs geven. Om dit te kunnen doen hebben we regels. In dit kwaliteitshandvest lees je wat die regels zijn. Je leest wat de school
Nadere informatieDoorloop je eigen Traject!
Traject en VakTraject brengen Zakelijke Communicatie/Nederlands op het gewenste niveau Doorloop je eigen Traject! Blijvend in prijs verlaagd! Traject is al 12,5 jaar hét lesmateriaal Zakelijke Communicatie/
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag
Nadere informatieHet beantwoorden van de vragen uit de checklist helpt je om twee manieren namelijk:
Studeren met autisme in het hoger onderwijs checklist Inleiding over studeren in het hoger onderwijs Studeren in het hoger onderwijs is vaak heel anders dan je tot nu toe gewend was. Er wordt van je verwacht
Nadere informatieVoortgezet Onderwijs. Maatwerk bij certificaat leraar dalton VO incompany trainingen schoolbrede daltonontwikkeling dalton kort Nunspeet tweedaagse
Voortgezet Onderwijs Maatwerk bij certificaat leraar dalton VO incompany trainingen schoolbrede daltonontwikkeling dalton kort Nunspeet tweedaagse NDV-certificaat Leraar VO De afgelopen jaren hebben al
Nadere informatieWil je de leerdoelen concreter formuleren
35 Wil je de leerdoelen concreter formuleren.1 Diagnose 3.1.1 Communicatief 3.1.2 Organisatorisch 37.1.3 Formeel 37.1.4 Didactisch 37.2 Suggesties voor wat je beter kunt laten 37.3 Suggesties voor wat
Nadere informatieSWOT-ANALYSE. 1 Interpersoonlijk competent. 1.1 Eisen. 1.2 Mijn ontwikkelpunten. 1.3 Mijn leerdoelen
SWOT-ANALYSE Met een SWOT-analyse breng ik mijn sterke en zwakke punten in kaart. Deze punten heb ik vervolgens in verband gebracht met de competenties van en leraar en heb ik beschreven wat dit betekent
Nadere informatieGedifferentieerde leertrajecten
Studiedag: Het volwassenenonderwijs en levenslang leren: een krachtige synergie VERSLAG WORKSHOP PCA / 4 februari 2015 Gedifferentieerde leertrajecten Dit verslag is een beknopte weergave van de gevoerde
Nadere informatieInformatiegids Onderwijs Met Gebaren
2018 / 2019 Informatiegids Onderwijs Met Gebaren Informatiegids Onderwijs Met Gebaren 1 Inleiding In deze informatiegids vindt u een overzicht van alle cursussen en workshops die worden aangeboden door
Nadere informatieVormgeving van SLB in de praktijk
Vormgeving van SLB in de praktijk Inhoudsopgave Inleiding...2 Het eerste leerjaar...2 Voorbeeld Programmering Studieloopbaanbegeleiding (SLB) niveau 3-4...3 POP en Portfolio...8 Vervolg...10 Eisma-Edumedia
Nadere informatieBKO-vragenlijst Individueel traject
BKO-vragenlijst Individueel traject Naam : Faculteit : E-mailadres : Telefoonnummer : Datum : Deze vragenlijst is bedoeld om inzicht te krijgen in uw onderwijswerkzaamheden. De onderwerpen die aan bod
Nadere informatieBeschrijving Basiskwalificatie onderwijs
universitair onderwijscentrum groningen hoger onderwijs Beschrijving Basiskwalificatie onderwijs 2008-2009 september 2008 Basiskwalificatie onderwijs 2 Wat is de basiskwalificatie onderwijs (BKO)? De basiskwalificatie
Nadere informatiesecretaresse! niveau 3 en! management assistent niveau 4!
secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 De mbo-opleiding secretaresse niveau 3 / management assistent niveau 4 is bedoeld voor secretaresses van KLM die geen mbo-diploma hebben. VAKMANSCHAP
Nadere informatieSpreken. Les 6: Wat zeg je? Telefoon OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl
OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen
Nadere informatieprojectplan professionaliseringstraject Technisch College Velsen Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland 2014-2016
projectplan professionaliseringstraject Technisch College Velsen Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland 2014-2016 Doelstellingen professionaliseringstraject Het SWV heeft als doelstellingen voor het
Nadere informatieOranje stappers maak je zo
Handleiding groep 3-8 Oranje stappers maak je zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe je een oranje stapper van Jeelo maakt. Voor groep 3-4 wijzer 2008 Zo maak je oranje
Nadere informatiebasiseducatie Wie kan terecht in een centrum voor basiseducatie? Wat kan je er leren?
basis educatie Heb je problemen met lezen, schrijven of rekenen? Je bent niet alleen! In Vlaanderen heeft 1 op 7 mensen er moeite mee. Bij Basiseducatie kan je opnieuw bijbenen. Er zijn 13 Centra voor
Nadere informatieIN OPDRACHT VAN GEMEENTES VERZORGT HET ROC KOP VAN NOORDHOLLAND OPLEIDINGEN VOOR VOLWASSENEN OM PARTICIPATIE IN DE
V N I T T C A C J U A D TR DUCATIV TRAJCTN IN OPDRACHT VAN GMNTS VRZORGT HT ROC KOP VAN NOORDHOLLAND OPLIDINGN VOOR VOLWASSNN OM PARTICIPATI IN D SAMNLVING OF OP HT WRK T VRGROTN: D ZOGNOMD DUCATIV TRAJCTN.
Nadere informatieReken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand
Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de
Nadere informatieOntwikkelplan trainee 1
1 Ontwikkelplan trainee 1 Karin Kleine, projectleider Ontwikkeling traineeship HBO-afgestudeerden Marlous Beijer, projectsecretaris Jeugdzorg Nederland 1 Dit document is geschreven in het kader van het
Nadere informatieHoogopgeleide allochtone vrouwen coachen laaggeletterde allochtone vrouwen
Hoogopgeleide allochtone vrouwen coachen laaggeletterde allochtone vrouwen 1. Karakteristieken Voor allochtone laaggeletterde vrouwen is de stap naar een opleiding of cursus vaak groot. Hebben ze die stap
Nadere informatieSpreken. Les 3: Wat zeg je? De supermarkt OPDRACHTKAART. www.nt2taalmenu.nl
OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen
Nadere informatieWerkvormen. Individueel
Werkvormen NT2 Flex laat zich eenvoudig voegen naar uw bestaande onderwijssituatie. Gemiddeld werken de cursisten 40% van de tijd groepsgewijs en 60% van de tijd zelfstandig individueel of in kleinere
Nadere informatieCursus. Netwerk versterken
Cursus Netwerk versterken Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Lieke Helmes Inhoudelijke redactie: Agnes Schouten Titel: Netwerk versterken ISBN:
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieTOELICHTING KLOKKIJKEN
TOELICHTING KLOKKIJKEN 1 4 2 5 3 6 18153_rv_wb_klokkijken_bw.indd 2-3 31-12-2013 9:56:14 Rekenvlinder Klokkijken Toelichting Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg www.rekenvlinder.nl TOELICHTING Klokkijken
Nadere informatieDé toets bestaat niet
Dé toets bestaat niet Over functioneel toetsen voor beter onderwijs Willibrord Huisman, Afdeling Onderwijsondersteuning Marc Vorstenbosch, Fac. Medische Wetenschappen, Afd. Anatomie Onderwijsdag Radboud
Nadere informatieAlles over. Naut. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Naut Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met
Nadere informatieDELFTSE METHODE. 30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk. www.delftsemethode.nl
30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk www.delftsemethode.nl OVER DE DELFTSE METHODE Snel en effectief Nederlands leren doe je met de Delftse methode. De Delftse methode
Nadere informatieA. Persoonlijke gegevens
Windesheim, Gesprek op afstand Zelfevalutie/feedbackformulier Beste (aankomende) student, Hartelijk dank voor het invullen en versturen van het Intakeformulier Afstandsleren School of Education. Per e-mail
Nadere informatieInformatie- en opdrachtenboekje Voor vierdejaars VMBO- en HAVO-leerlingen. Waarom zou jij mee willen doen aan Kiezen op Maat?
Informatie- en opdrachtenboekje Voor vierdejaars VMBO- en HAVO-leerlingen Waarom zou jij mee willen doen aan Kiezen op Maat? Kiezen voor een vervolgopleiding aan het mbo (middelbaar beroepsonderwijs) kan
Nadere informatieatworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken
atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken Hoe zorg je er in deze turbulente tijden voor dat mensen zich blijven ontwikkelen en relevant blijven voor
Nadere informatieGa direct naar een thema:
Vragenbank pagina 1 Aan de JOB-monitor kunnen naast de reguliere vragen, tien school specifieke vragen worden toegevoegd (dit is niet verplicht). Onderstaande vragen dienen als inspiratie voor het toevoegen
Nadere informatieVeel gestelde vragen
1. Welke cursussen biedt Ad Appel Taaltrainingen? Er zijn cursussen Inburgering en Nederlands als Tweede Taal op alle niveaus van A1 tot C1. U kunt lessen volgen voor alle vaardigheden of voor één vaardigheid
Nadere informatieCursussen voor volwassenen
Groningen Drenthe Overijssel 25 2012-2013 Cursussen voor volwassenen U volgt uw cursus bij het Alfa-college Het Alfa-college is het regionaal opleidingen centrum voor Noorden Oost-Nederland, met een breed
Nadere informatiestimuleert ondernemerschap BRochure albert
BRochure albert 2015/2016 DreamStorm presenteert albert het introductie programma ondernemend leren Albert is een individueel lesprogramma voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. In 12 lesuren krijgen
Nadere informatieOpleiding Interne Coach/Trainer IVB. De motor in een lerende organisatie
Opleiding Interne Coach/Trainer IVB De motor in een lerende organisatie Opzet van de opleiding Werken vanuit een individuele vraaggerichte benadering De Individuele Vraaggerichte Benadering (IVB) is een
Nadere informatieCOMPUTERCURSUSSEN PRE
Programmaboekje Najaar 2018 COMPUTERCURSUSSEN PRESENTATIES ADVIES & HULP Vóór 50 + (en jonger) en dóór 50 + Leren in een rustig tempo SeniorWeb Veldhoven is een stichting met als doelstelling het bevorderen
Nadere informatie