Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Transcriptie

1 Studiegids Bacheloropleiding deeltijd Maatschappelijk Werk en Dienstverlening /194

2 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 5 2 Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel Beroep Uitwerking van beroepsprofiel Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Algemeen Doelstelling opleiding Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Verkorte en versnelde opleidingsroutes Getuigschriften Graden en titulatuur Opleidingsstructuur Propedeuse Programma Studieadvies Overstappen Hoofdfase Toelating hoofdfase Programma s Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Excellentie Afstuderen Vervolgopleidingsmogelijkheden Examencommissie Instelling en benoeming Samenstelling Taken en bevoegdheden Verzoekschrift Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Voorzieningen Begeleiding ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail Sharepoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy Registratie studievoortgang Onderwijsbalie Studievereniging Opleidingscommissies Contactgegevens Cursussen Cursusdeelname /194

3 3.2 Inschrijving voor cursussen Aanwezigheidsplicht Ingangseisen Cursusbeschrijvingen Tentamens en examens Introductie Vrijstellingen Organisatie tentamens Tentamenvorm en -duur Tentamenrooster Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen in geval van een functiebeperking Legitimatieplicht bij tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling Toekennen resultaat en inzage Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Geldigheidsduur resultaten Diplomering Procedure afgifte getuigschrift Aantekening cum laude of met genoegen Roosters Jaarrooster Vakanties en vrije dagen Lesdagen en -tijden Openingstijden gebouwen Roosterinformatie en -wijzigingen Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Beroep Beroep aantekenen Hoger beroep Klachten Klacht indienen Herzieningsverzoeken bij klachten Ongewenst gedrag Studentzaken Studiebegeleiding Profileringsfonds Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Studeren met een functiebeperking Verbetering taalvaardigheden Mediatheek International Office Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging Algemeen Bestuursbeurs /194

4 8.15 Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Verzekeringen: aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Over de HU Algemene informatie Onderwijsprofiel HU Bachelor- en masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Orderegels Kwaliteitszorg Organogram HU Algemene informatie faculteit Maatschappij & Recht Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Faciliteiten In- en uitschrijven voor de opleiding Toelatingsonderzoek Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming Collegegeld Kosten voor boeken en leermiddelen Overige kosten Financiële tegemoetkoming Cursusbeschrijvingen Bijlagen Onderwijs- en examenregeling Deze studiegids is op 15 mei 2013 vastgesteld door Dhr. C. van der Linden na advies van de (G)OC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 15 mei /194

5 1 Voorwoord Beste student, Voor u ligt de studiegids van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Deeltijd. We hopen dat u bij onze opleiding een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vindt u belangrijke spelregels en informatie die u daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat u goed voorbereid bent als u het beroepsleven begint (zie ). Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat u zich in en tijdens uw studie kunt ontwikkelen op een manier die ú belangrijk vindt en die bij u past. Hieronder vindt u informatie over de belangrijkste aspecten van uw studie en de keuzes die u kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van uw medestudenten. De hogeschool beschouwt u als partner, u maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan uw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waar u als student uw oordeel en verbetertips kunt geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over uw opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (0). We vragen u elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En bent u bijzonder tevreden over het onderwijs van de ene docent(e), nomineer hem/haar dan als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU waardeert en stimuleert verschillende vormen van excellentie. Als u uitstekende resultaten in uw studie haalt, kunt u bij uw diploma de aantekening cum laude of met genoegen ontvangen (5.2). Maar u kunt ook uitblinken op andere aspecten, zoals innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het SIRIUS-programma ontwikkeld. U kunt sterren verzamelen en als u erg goed bent, ontvangt u het predicaat Excellente student (2.5.5.). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin u zich kunt specialiseren op een onderdeel van uw vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde vrije profileringsruimte (van 30 EC), die u kunt gebruiken om u te verdiepen binnen uw eigen vakgebied, of om kennis te maken met een geheel ander vakgebied. Binnen uw faculteit, binnen een opleiding van een andere faculteit, maar ook een cursus aan een andere instelling is vaak mogelijk (2.5.4). Ook kunt u een eigen examenprogramma ontwikkelen, uw studieloopbaanbegeleider (slb er, 2.8.1) kan u hierover adviseren. De examencommissie van uw opleiding (2.6) moet daar wel toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma s aanbiedt. Problemen en klachten Heeft u problemen die uw studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat u niet precies weet waar u terechtkunt? Bij uw slb er (2.8.1) of een studentendecaan (0) bent u aan het juiste adres; zij kunnen u adviseren of doorverwijzen. Als u klachten heeft over de bejegening door studenten of medewerkers, kunt u ook een vertrouwenspersoon (0) inschakelen. Zijn er bijvoorbeeld samenwerkingsproblemen in uw projectgroep? Als u ze op tijd inschakelt kunnen onze studentmediators vaak escalatie voorkomen en de samenwerking weer herstellen (0). En gaat er binnen de HU iets fout of bent u het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een klachtenloket waar u terechtkunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van u? Wij streven ernaar u een opleiding en studieklimaat te bieden waarin u zich optimaal kunt ontplooien, ook in combinatie met een relevante werkkring. De HU verwacht van elke student dat hij/zij zich aan de interne regels houdt (0). Ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hat s, verbaal of fysiek geweld) wordt niet getolereerd. Als u een diploma haalt, moet u dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als deze gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kan leiden tot verwijdering van de opleiding. 1 De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 5/194

6 U ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. U vindt het merendeel daarvan terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat u aan uw studie begint. Via de inhoudsopgave kunt u altijd achterhalen waar u iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kunt u het niet vinden: kijk op SharePoint, of vraag het uw slb er of de onderwijsbalie (2.8.3). We wensen u een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar. Mede namens alle collega s die aan uw opleiding bijdragen, Dhr. Coen van der Linden Directeur Instituut Social Work en Instituut voor Ecologische Pedagogiek 6/194

7 2 Inrichting van de opleiding 2.1 Beroepsprofiel Het tot stand komen van een visie op het beroep maatschappelijk werk is gebaseerd op de actuele ontwikkelingen binnen de samenleving, ook het werkveld heeft hierin een innoverende rol gespeeld. Het beroep zal zich moeten blijven ontwikkelen om cliënten of potentiële cliënten binnen de samenleving adequaat en professioneel te helpen en te steunen. Vandaar dat de visie en de uitvoering van werkzaamheden zich meebeweegt met de maatschappelijke ontwikkelingen. Zo zijn er ook nieuwe taken voor het maatschappelijk werk ontstaan die ook binnen de opleiding een plaats krijgen om beginnende professionals toe te rusten voor hun taak Beroep De missie van het maatschappelijk werk is kort gezegd: bevorderen dat mensen in onze samenleving tot hun recht komen, als mens en burger. Maatschappelijk werkers streven ernaar dat mensen zich in wisselwerking met hun sociale omgeving zo goed mogelijk kunnen ontplooien, naar hun eigen aard, behoeften en opvattingen, en dat ze rekening houden met anderen met wie zij samenleven.(beroepsprofiel van de maatschappelijk werker, NVWM, 2009) Draagkracht en draaglast In elke tijd, en hoe de samenleving ook is vormgegeven, zijn er mensen die door lichamelijke, psychische of sociale oorzaken kortere of langere tijd kwetsbaar zijn. De manier waarop we ons leven vormgegeven hebben schept uitvallers; mensen die niet kunnen of willen voldoen aan de eisen die de samenleving stelt. Door uiteenlopende oorzaken komen mensen in de knel. De oorzaken kunnen binnen of buiten de persoon liggen, materieel of immaterieel van aard zijn, maar ook de leefstijl, de wijze waarop men conflicten oplost of anderen bejegend kunnen problemen veroorzaken. De balans tussen draagkracht en draaglast raakt verstoord. Werkwijze De werkwijze van de maatschappelijk werker wordt gekenmerkt door een combinatie van betrokkenheid en attractiviteit. Onder persoonlijk betrokkenheid wordt hier verstaan: echtheid en empathie, positieve waardering, belangstelling, bemoediging, troost en ondersteuning. Deze betrokkenheid vormt de basis waarop zonodig confrontatie en begrenzing kunnen plaatsvinden. De maatschappelijk werker weet te kiezen voor een mix van nabijheid en afstand die een specifieke cliënt nodig heeft. Met gevoel en verstand voegt hij zich (tijdelijk) in de wereld van de cliënt. De waarden die hij vertegenwoordigt maakt hij zichtbaar in doen en laten. Bij directiviteit gaat het om een activerende, praktische aanpak waarbij met gebruik van sturing en structurering, steeds in dialoog met de cliënt, gewerkt wordt aan concrete doelen. De samenwerkingsrelatie Essentieel voor het werk van de maatschappelijk werker is de samenwerkingsrelatie; werker en cliënt moeten op zijn minst gedeeltelijk eens worden over wat er aan de hand is, en wat er gebeuren moet. Zeker als de cliënt zelf niet om contact gevraagd heeft, of zijn perspectief sterk verschilt van dat van de werker wordt er geprobeerd zoveel mogelijk op een lijn te komen. De maatschappelijk werker zoekt naar ten minste gedeeltelijke overeenstemming, en legt daarmee een basis in het contact voor de taken die verricht moeten worden. Specifieke aandacht is vereist voor de samenwerkingsrelatie tussen maatschappelijk werkers en ouders/opvoeders. In alle varianten van betrokkenheid; van meedenken tot waar nodig overnemen van opvoeding(taken) geldt het bovenstaande; er wordt gezocht naar een optimale samenwerkingsrelatie. De cliënt en zijn omgeving Het maatschappelijk werk richt zich op individuen, groepen, hun sociale omgeving en de brede maatschappelijke context. Door deze brede gerichtheid levert het maatschappelijk werk een bijdrage aan sociaal beleid van geval tot geval, maar ook aan het functioneren van sociale verbanden en de samenleving als geheel. 7/194

8 De maatschappelijk werker kan zich ook primair richten op de omgeving. Het gaat er dan om omstandigheden te verbeteren, belemmeringen weg te nemen, of positieve krachten te versterken. De werkwijze is: optimaal gebruik maken van krachten uit de omgeving, samenwerking zoeken en waar nodig een coördinerende rol spelen. Waar dat nodig is zal de maatschappelijk werker de omgeving ook confronteren met de ongunstige gevolgen van gedrag of acties uit de omgeving, bijvoorbeeld gebaseerd op onjuiste beelden. Confrontatie gaat hij niet uit de weg, maar streeft wel naar een uitkomst waarin iedereen optimaal tot zijn recht komt. Voor de maatschappelijk werker staat zowel het perspectief van het individu als zijn omgeving centraal. Beide perspectieven bepalen de inhoud van de hulpverlening. Het doel blijft steeds het activeren van de cliënt en andere betrokkenen. Faciliteren, enthousiasmeren, initiëren, en ondernemen zijn centrale begrippen. Sociaal economische status Een belangrijk deel van de cliënten van het maatschappelijk werk hebben te maken met meerdere problemen die onderling samenhangen; geen werk of zwaar lichamelijke werk met het bijbehorende uitval risico, financiële onzekerheid, slechte huisvesting, gezondheidsproblemen, geringe scholing, relatie en opvoedingsproblemen. Een deel van deze cliënten heeft al van generatie op generatie met deze problemen te maken, en vaak zijn zij langdurig, of met tussenpozen cliënt. Met enige regelmaat ontstaan er nieuwe groepen cliënten zoals verslaafden, alleenstaande moeders, vluchtelingen en illegalen en veelplegers van delicten, die door hun omstandigheden in vergelijkbare problemen terecht komen. Cliënten uit alle sociale milieus Hoewel de bovengenoemde groep het grootste deel van de cliëntenpopulatie uitmaakt kent het maatschappelijk werk, afhankelijk van de werksoort, ook andere groepen cliënten. In principe kan elke burger, door de omstandigheden waarin hij verkeert tijdelijk of langer afhankelijk worden van hulp. Normatieve professionaliteit Het maatschappelijk werk is een vak waarbij kennis en kunde alleen niet voldoende sturing geven aan handelen. Het werk heeft een uitgesproken ethisch component. We spreken van normatieve professionaliteit. Interventies van de maatschappelijk werker zijn altijd waardegebonden. Zij baseren zich in eerste plaats op de centrale waarde van het beroep: het tot zijn recht laten komen van de mens in zijn sociale omgeving. In de tweede plaats gelden voor de beroepsuitoefening gedragsregels die zijn afgeleid van de sociale ethiek die voor alle burgers geldt; het autonomiebeginsel, het neutraliteitsbeginsel en het schadeprincipe. Deze begrippen geven aan dat (zonder dat de overheid zich daarmee bemoeit) mensen de grootst mogelijke vrijheid krijgen om het leven op een eigen manier in te richten. De grens ligt daar waar de vrijheid van de een ten koste dreigt te gaan van de vrijheid van de ander. Zo nodig wordt er dan ingegrepen en het maatschappelijk werk kan daarin een rol spelen (denk aan vormen van bemoeizorg, Raad van Kinderbescherming) Door beroepsethiek en sociale ethiek steeds met elkaar in relatie te brengen kan voorkomen worden dat het maatschappelijk werk zich afwendt van de maatschappelijke werkelijkheid, en tegelijkertijd niet gaat functioneren als een uitvoerder van beheersdwang en overheidsrepressie. In de beroepscode zijn professionele waarden en normen voor de uitoefening van het beroep uitgewerkt. Uitgangspunt voor de maatschappelijk werker is de cliënt in zijn eigenheid laten. De cliënt doet er toe, zijn verhaal doet er toe. Het belang van het registreren en signaleren van nieuwe problemen, maar vooral het analyseren daarvan. Maatschappelijk werkers bevinden zich in de positie waarin zij onmiddellijk geconfronteerd worden met de consequenties van maatschappelijke veranderingen; cliënten met steeds nieuwe typen problemen melden zich aan. Via het registreren van deze verschuivingen en het analyseren van de betekenis daarvan kunnen belangrijke verschuivingen in de samenleving in kaart worden gebracht. Maatschappelijk werkers kunnen op die manier fungeren als,,waakhond en als,,geleidehond : op basis van geanalyseerde gegevens kan aangegeven worden welk beleid nodig is om uitval en marginalisering te voorkomen. 8/194

9 Onderzoeksgerichtheid In een gecompliceerde samenleving is het nodig te onderzoeken welke krachten welke personen in verdrukking brengen, welke dynamiek er bestaat tussen maatschappelijke en persoonlijke factoren, welke beïnvloeding er in welke richting mogelijk is. Om een zo goed mogelijk antwoord te hebben op de vragen en problemen die maatschappelijk werkers tegenkomen is onderzoek van die werkelijkheid noodzakelijk en worden op basis daarvan beslissingen genomen over innovatie en beleidsaanpassingen. Innovatief werken Onderzoek naar de aard van nieuwe typen problemen moet samengaan met het ontwikkelen van nieuwe interventies en het zoeken naar optimale structuren in het welzijnsveld. Het vraagt blijvende aandacht voor methodiekontwikkeling en verdere professionalisering. Goed gebruik van standaarden en protocollen In het verlengde van de drie bovengenoemde items is een gewogen gebruik van standaarden en protocollen voor de handliggend. Dit kan transparantie en meetbaarheid bevorderen. Er op af Een veranderende samenleving vraagt een veranderende opstelling van het maatschappelijk werk. Waar eerder alleen de gemotiveerde cliënt, die zich zelf had aangemeld in aanmerking voor hulp, vraagt onze samenleving nu om een proactieve opstelling van iedereen die in het veld van zorg en welzijn actief is. Een groeiende groep mensen is uitgesloten van deelname aan het maatschappelijk bestaan. Gedesillusioneerd in de werking van instituties of onbekend hiermee komt deze groep niet tot acties die nodig zijn om een hulpverleningsproces te laten starten. Dat betekent dat de maatschappelijk werker,bereid moet zijn om ongevraagd mensen te benaderen. Opvangen van signalen van anderen, intensief samenwerken, het er niet bij te laten zitten en compassie tonen zijn de uitdagingen. Netwerken en samenwerken Samenwerken ten behoeven van de cliënt betekent over de grens van de eigen instelling partners zoeken in hulpverleningsprocessen, vertrouwen in deskundigheid van anderen en hiermee een optimale samenwerkingsrelatie opbouwen het ontwikkelen van een netwerk waaruit een verscheidenheid aan deskundigheden kan worden ontleend. Diversiteit De vragen zijn divers, zo ook degenen die ze stellen. Die diversiteit komt de maatschappelijk werker niet alleen bij zijn cliënten tegen, maar ook bij zijn collega's, beroepsgenoten en andere (groepen) mensen met wie hij te maken krijgt. De maatschappelijk werker beweegt zich zo tussen een verscheidenheid aan mensen, of het nu gaat om leeftijd, levensbeschouwing, geloofsovertuiging, sociale klasse, cultuur, etniciteit, seksuele voorkeur, sekse of samenlevingsvorm. Diversiteit heeft vaak gevolgen voor de sociale positie van personen en groepen die zich onderscheiden Uitwerking van beroepsprofiel De missie en doelstelling van het beroep van de maatschappelijk werker wordt verder geconcretiseerd in de volgende beroepstaken van de maatschappelijk werker: De maatschappelijk werker biedt een (competentiegerichte) veranderings-, ondersteunende en/of stabiliserende begeleiding, geeft concrete en informatieve hulpverlening en doet aan individuele belangenbehartiging en/of conflictbemiddeling. De maatschappelijk werker onderzoekt en rapporteert. De maatschappelijk werker signaleert en werkt tevens of zet aan tot preventie activiteiten en biedt na signalering collectieve belangenbehartiging, coacht en begeleid vrijwilligers en netwerkwerkgroepen. De maatschappelijk werker levert casemanagement, zorgcoördinatie, zorgbemiddeling en zorgafstemming indien nodig bouwt en ondersteunt hij sociale netwerken voor de cliënt. De maatschappelijk werker initieert zelf, indien noodzakelijk, een outreachende benadering en biedt gevraagd of ongevraagd crisisinterventie. De maatschappelijk werker levert een bijdrage aan beleidsontwikkeling, beleidsuitvoering en beheer. 9/194

10 De maatschappelijk werker werkt intercollegiaal samen en laat zich begeleiden in het werken en leren op basis van een lerende organisatie. De maatschappelijk werker werkt mee aan het tot stand komen van samenwerkingsverbanden en participeert hierin en kan het eigen beroep en beroepshandelen binnen deze verbanden profileren en verantwoorden en/of consulteert, adviseert en coacht andere professionals. De maatschappelijk werker reflecteert op eigen handelen en planning van eigen competentieontwikkeling. De maatschappelijk werker levert een bijdrage aan opleiding van toekomstige vakgenoten, vertaald maatschappelijke ontwikkelingen in nieuwe beroepsopgaven, werkt mee aan kennisontwikkeling en verspreid deze nieuwe kennis. De hbo-bacheloropleiding Maatschappelijke Werk en Dienstverlening (MWD) leidt studenten op tot maatschappelijk werker. De opleiding is geaccrediteerd en is daardoor bevoegd om studenten bij voldoende resultaten een maatschappelijk erkend Bachelordiploma Maatschappelijk Werk en Dienstverlening te verstrekken dat valt onder het bachelordomein Social Work. De bezitter van een dergelijk diploma beschikt over de vereiste en gespecificeerde startkwalificaties om het beroep uit te oefenen. Ofwel, de betreffende persoon is een gekwalificeerd maatschappelijk werker. De opleiding heeft een set aan eindkwalificaties opgesteld in een proces waaraan naast de opleidingen MWD in den lande een breed spectrum aan stakeholders (van overheid, werkgevers, professionals en wetenschappers) heeft deelgenomen. Het opleidingsprofiel MWD is gevalideerd door deze stakeholders en op basis van deze validatie vastgesteld door de HBO-raad. De achttien opleidingen MWD dienen de in het opleidingsprofiel beschreven eindkwalificaties volledig en aantoonbaar ten grondslag te leggen aan hun onderwijs, of het nu gaat om voltijd-, deeltijd- of duaal onderwijs. Uitgangspunt is dat elke gediplomeerde, startende maatschappelijk werker inzetbaar is als beginnend maatschappelijk werker in de praktijk van het maatschappelijk werk. Het leerplan van de opleiding omvat het gehele onderwijsaanbod van de vier opleidingsjaren en is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: Tenminste 70 % van het onderwijs is gericht op de verwerving van de competenties uit het beroepsprofiel MWD. Er is in het aanbod een evenwichtige verhouding tussen het verwerven van theoretische kennis, beroepsvaardigheden en de ontwikkeling van een beroepshouding Het onderwijs is op hbo-niveau Het onderwijs vindt plaats in realistische, d.w.z. op de beroepspraktijk lijkende leeromgevingen Het onderwijs bevordert het zelfstandig functioneren en leren van de student Het onderwijs bevordert samenwerking tussen studenten, docenten en professionals uit het werkveld Het onderwijs is gericht op de vorming van kritische beroepsbeoefenaren met een brede kijk op het werkveld in relatie tot ontwikkelingen in de (internationale) samenleving 10/194

11 2.1.3 Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Competenties zijn de kwaliteiten die je nodig hebt om de beroepstaken adequaat uit te voeren. In de onderstaande tabel staat een overzicht competenties van de maatschappelijk werker. Dit overzicht is gebaseerd op het Beroepsprofiel van de maatschappelijk werker (2006.) De maatschappelijk werker 1. Legt contact met cliënten; 2.Voert assessment uit, brengt de cliëntsituatie - configuratie in beeld; 3. Streeft naar een samenwerkingsrelatie met de cliënt, ook vanuit drang of dwang; 4. Werkt cliënt- situatiegericht aan planmatige hulp; 5. Richt zich op de competentieontwikkeling van de cliënt. 6. Hanteert een samenwerkingsrelatie als leerproces; 7. Werkt eclectisch integratief; 8. Kan omgaan met conflicten en partijen daarbij helpen; 9. Bevordert interculturele communicatie; 10.Evalueert en sluit af; 11.Signaleert actief probleemveroorzakende of probleemversterkende factoren; 12.Werkt aan preventie; 13.Rapporteert, doet aan verslaglegging; 14.Is als professional loyaal aan zijn organisatie; 15.Werkt productief in teamverband; 16. Organiseert en coördineert vormen van samenwerking; 17.Onderhoud eigen professionaliteit en competenties; 18.Draagt bij aan de ontwikkeling van de professie; 11/194

12 Vaardigheden afgestudeerde De werkwijze van de maatschappelijk werker kenmerkt zich door: Pro-actief werken De maatschappelijk werker wacht niet af tot hem vragen of problemen voorgelegd worden, maar is zelf actief in het signaleren van mogelijke vragen en behoeften en onderneemt vervolgens actie. Vraaggericht werken Vraaggericht werken wil zeggen dat in elke fase van de hulp- en dienstverlening de vraag en de behoefte van de cliënt primair bepalend zijn voor de vorm die hulp- en dienstverlening aannemen. Dat betekent nadrukkelijk niet de cliënt vraagt, de maatschappelijk werker draait'. Het betekent wel dat de maatschappelijk werker dient te verantwoorden (naar de cliënt en andere betrokkenen): op welke wijze de gekozen vorm van hulp- en dienstverlening aansluit op de gestelde vraag van de cliënt of, en in hoeverre hij de vraagstelling heeft vertaald of geïnterpreteerd alvorens tot een vorm van hulp- en dienstverlening te komen Multidisciplinair werken De maatschappelijk werker kiest weloverwogen of (gedeeltelijke) verwijzing naar en/of samenwerking met aangrenzende beroepsgroepen nodig en wenselijk is en legt daarover verantwoording af. Om dat te kunnen doen heeft hij een open oog voor de zienswijze, de aanpak en de doelstelling van aangrenzende beroepen. Integratief werken Vanwege de complexiteit en/of verwevenheid van problemen zoekt de maatschappelijk werker een adequaat antwoord in een (meestal) geïntegreerde vorm van hulp- en dienstverlening. Integratief werken betekent het in een optimale mix: hanteren van verschillende methodieken en methoden van hulp- en dienstverlening; werken met individuen en met verschillend samengestelde groepen; hanteren van verschillende vormen van gespreksvoering binnen de hulp- en dienstverlening (begeleiden, adviseren, bemiddelen). Werken met verschillende aspecten en op verschillende niveaus De maatschappelijk werker zorgt ervoor dat in de hulpverlening de volgende aspecten evenredig aan de orde komen: het objectieve aspect: kennis en inzichten die de cliënt heeft of die over de cliënt of situatie bekend zijn; het subjectieve aspect: de met de situatie verbonden beleving (gevoelens, creativiteit, intuïtie, zingeving); het algemeen menselijke en sociale aspect: de zin die betrokkenen aan de situatie ontlenen of eraan geven; de waarden en normen van betrokkenen; gewetensvragen; de cultuur. Deze aspecten herkent de maatschappelijk werker op verschillende niveaus: in de situatie, in het probleem van de cliënt, in de relatie tussen cliënt en werker en in de reflectie op het beroep(handelen). Kunnen omgaan met spanningsvelden De maatschappelijk werker kan zich in spanningsvelden bewegen en daarin keuzen maken en zich ervoor verantwoorden. Te denken valt aan de volgende spanningsvelden: zakelijkheid en betrokkenheid; afstand en nabijheid; vrijwilligheid en dwang uit de samenleving; belangen van verschillende partijen; verschillen in visie en levensbeschouwing. 12/194

13 Werken vanuit de eigen zijns- en zienswijzen van de cliënt De diversiteit van het cliëntsysteem is al eerder aan de orde gekomen. De maatschappelijk werker herkent en erkent de eigen zijns- en zienswijzen van de cliënt en neemt die als uitgangspunt voor zijn werken. Hij sluit aan bij de achtergronden van de cliënt, diens leeftijd, geslacht, seksuele voorkeur, levensbeschouwing en de culturele bagage. De maatschappelijk werker is zich daarbij bewust van zijn of haar eigen zijns- en zienswijzen en de manier waarop die in de hulp- en dienstverlening doorwerken. Gefaseerd en methodisch werken De maatschappelijk werker voert zijn taken (en niet alleen het hulp- en dienstverlenen) procesmatig uit en doorloopt daarbij de volgende fasen: oriënteren ontwerpen uitvoeren evalueren. Mondeling en schriftelijk communiceren De maatschappelijk werker kan zich schriftelijk en mondeling adequaat uitdrukken en maakt hierbij actief gebruik van informatie- en communicatiemiddelen en media Werkveld en functies Het werkterrein van de maatschappelijk werker is dynamisch en kent een grote verscheidenheid. Maatschappelijk werkers zijn werkzaam bij bedrijven en bij overheidsinstanties, bij instellingen van verschillende aard, in vrijwilligersorganisaties en organisaties met professionals, in project- en zorgteams. Ook zijn er maatschappelijk werkers die zich zelfstandig vestigen. Het werkveld wordt ingedeeld in de volgende sectoren: Algemeen maatschappelijk werk Samen met thuiszorg en huisartsen verzorgt het algemeen maatschappelijk werk de eerstelijns hulp- en dienstverlening. Het speciale van deze werksoort is de makkelijke bereikbaarheid voor burgers met allerlei psychosociale en andere hulpvragen. De sector kan door een gedegen kennis van de sociale kaart verwijzen naar meer specialistische vormen van hulp- en dienstverlening in samenwerking. Er wordt nauw samengewerkt met andere lokale hulp- en dienstverleners. Justitieel maatschappelijk werk Deze sector omvat het werk van de Raden voor de Kinderbescherming, reclassering, slachtofferhulp en maatschappelijk werk in penitentiaire (straf)inrichtingen. Jeugdhulpverlening Verschillende instanties houden zich bezig met de hulpverlening aan jongeren en hun opvoeders. Speciaal gericht op jongeren zijn instellingen als Bureau Jeugdzorg, Kindertelefoon, Boddaert Centra en internaten. In de hulp- en dienstverlening aan jongeren vinden belangrijke wijzigingen plaats. Nieuwe organisaties ontstaan en hulpverleners gaan nauwer regionaal samenwerken. De instellingen houden zich bezig met vragen op de terreinen van relaties met ouders, onderwijs, huisvesting en inkomen, werk en scholing, vriendschap en seksualiteit. Maatschappelijk werk in de gezondheidszorg Deze vorm van maatschappelijk werk vindt plaats in ziekenhuizen, revalidatiecentra en psychiatrische ziekenhuizen. Het werk beweegt zich op het grensvlak tussen de kliniek en de thuissituatie. De maatschappelijk werker helpt bij het wennen aan de nieuwe woonomgeving, het verkrijgen van bepaalde voorzieningen of de terugkeer naar huis, zowel in materiële als in immateriële zin. 13/194

14 Hulp- en dienstverlening aan vluchtelingen en allochtonen De maatschappij heeft zich de laatste decennia ontwikkeld tot een multi-etnische samenleving. Maatschappelijk werkers begeleiden en ondersteunen nieuwkomers bij het inburgeren in de Nederlandse samenleving. Nieuwkomers vragen steeds meer aandacht van instellingen voor maatschappelijke dienstverlening op de terreinen van taal en cultuur, werk, inkomen en huisvesting. In de gezinnen van migranten doen zich vaak opvoedings- en gedragsconflicten voor, die te maken hebben met botsende culturen. Ouderenwerk In Nederland neemt het aantal ouderen toe en daarmee de vraag naar moderne voorzieningen voor ouderen. Uitgangspunt voor het beleid is om de ouderen in de eigen leefomgeving te ondersteunen met zorg- en dienstverlening, waardoor zelfstandigheid zo lang mogelijk gehandhaafd kan blijven. De maatschappelijk werker in het ouderenwerk heeft als taak om het hulp- en voorzieningenaanbod af te stemmen op de vragen van ouderen. Dit vraagt om coördinatie van allerlei instellingen zoals verpleeg- en verzorgingstehuizen, vormen van dagverpleging, thuis- en mantelzorg en geriatrische voorzieningen. Maatschappelijk werk voor gehandicapten en hun familie Deze tak van maatschappelijk werk is gericht op de begeleiding van verstandelijk, lichamelijk en meervoudig gehandicapten en hun familie. De maatschappelijk werker is werkzaam bij sociaal pedagogische diensten voor verstandelijk gehandicapten, in inrichtingen en gezinsvervangende huizen, in de revalidatie en bij woonvormen voor lichamelijk gehandicapten. Bedrijfsmaatschappelijk werk In grotere organisaties kunnen zich sociale problemen voordoen die voortkomen of samenhangen met de verdeling en organisatie van het werk, de omstandigheden waaronder gewerkt moet worden, samenwerking, communicatie en werkklimaat. De maatschappelijk werker in een bedrijf werkt nauw samen met allerlei functionarissen die betrokken zijn bij het sociale beleid van een onderneming. De laatste jaren wordt in deze sector ook steeds meer aandacht besteed aan vroegtijdig opsporen van welzijnsrisico s en advisering van het management met betrekking tot sociale aspecten van arbeid en organisatie. De maatschappelijk werker beweegt zich tevens op aanpalende terreinen van andere beroepen. De voornaamste gebieden waarop maatschappelijk werk en dienstverlening grenst aan andere beroepen, zijn (gezondheids)zorg en welzijn, dienstverlening en arbeid. Maatschappelijk werk is steeds minder een nationale aangelegenheid. De geografische landsgrenzen vallen steeds minder samen met de beroepsgrenzen. Het werkterrein wordt beïnvloed door internationale en met name Europese ontwikkelingen waarmee de maatschappelijk werker actief rekening dient te houden. 14/194

15 2.2 Opleidingsprofiel Algemeen De opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening leidt studenten op die na vier jaar onderwijs klaar zijn om de beroepspraktijk te versterken als ondernemende, kritische professionals die werken binnen het spanningsveld van het individu en de samenleving. Hierbij zijn zij in staat zijn om ethisch en methodisch handelen adequaat vorm te geven en te verantwoorden. Vanzelfsprekend vormt de Beroepscode voor de maatschappelijk werker (NVMW, 2010) en het Beroepsprofiel van de maatschappelijk werker (NVMW, 2006) daarbij immer hun uitgangspunt.. Het bachelorniveau van een beginnend maatschappelijk werker wordt gekarakteriseerd door: een sterke oriëntatie op de beroepspraktijk; het vermogen om relevante wetenschappelijke kennis en inzichten te begrijpen, te verwerken en toe te passen in het professioneel handelen; het vermogen om methodisch reflectief te handelen, gebaseerd op kennis van, inzicht in en ervaring met beproefde methoden. zo nodig in staat om op basis van praktijkervaring en praktijkonderzoek zelf een eigen methodische benadering te kiezen en te verantwoorden; het vermogen om samen te werken met professionals van eigen en andere disciplines; het vermogen om overwegingen, bevindingen, resultaten mondeling en schriftelijk over het voetlicht te brengen aan leken (cliënten), de organisatie en professionals; analytische en probleemoplossende vermogens op basis van een breed spectrum aan informatie; zelfwerkzaamheid, zelfstandigheid en het dragen en nemen van verantwoordelijkheid; het vermogen verworven competenties toe te passen in nieuwe situaties; het vermogen om zelf richting te geven aan persoonlijke groei en ontwikkeling Doelstelling opleiding De opleiding stelt zich tot doel studenten te kwalificeren tot beginnend beroepsbeoefenaar in Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, waarbij hij/zij goed is toegerust voor een brede variëteit van functies op hbo-niveau. De afgestudeerde is in staat zelfstandig te functioneren op uitvoerend en voorwaardenscheppend niveau en levert een bijdrage aan de ontwikkeling van het beroep. Hij/zij werkt samen met professionals uit de eigen en andere discipline(s), zowel binnen de instelling als daarbuiten. Het onderwijsprogramma is primair gericht op het realiseren van deze doelstelling. Vanaf het eerste jaar vormen de kerncompetenties van het beroep het uitgangspunt voor de inrichting van het onderwijs. Hierbij is het onderwijsprogramma geënt op de beroepspraktijk en komen de leeropdrachten overeen met beroepstaken. Op deze wijze verwerven de studenten de beroepscompetenties, telkens op het beheersingsniveau van de betreffende opleidingsfase. Een belangrijke voorwaarde is dat de opleiding voldoende aansluit bij actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk. Zij doet dit door op verschillende wijzen samen te werken met praktijkinstellingen, beroepsorganisaties en andere kennisorganisaties. Naast de zorg voor actueel en realistisch onderwijs wil de opleiding op deze wijze een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kennis omtrent actuele beroepsvraagstukken. 15/194

16 2.2.3 Het hbo-niveau van de opleiding De HU heeft als taak om u als student op te leiden voor een functie op hbo-niveau. Daarom moet u als afgestudeerde voldoen aan een groot aantal (beroeps)competenties die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. Het hbo-niveau is samengesteld uit enerzijds het algemene bachelor niveau (van hbo en wo gezamenlijk) en anderzijds een toespitsing van dit Bachelor niveau op beroepsgerichte opleidingen. Het bachelor-niveau wordt beschreven door de zogeheten Dublin descriptoren. Deze zijn in de onderstaande tabel weergegeven. Dublin descriptoren Bachelor Kennis en inzicht: heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen; functioneert doorgaans op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied is vereist. Toepassen kennis en inzicht: Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Oordeelsvorming: is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaal maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Communicatie: is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten of niet-specialisten. Leervaardigheden: bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. De generieke kernkwalificaties kunnen worden opgevat als een toespitsing van het Bachelor niveau op beroepsgerichte opleidingen. Generieke kernkwalificaties HBO Brede professionalisering: voert zelfstandig taken uit als beginnend beroepsbeoefenaar in een organisatie en is toegerust voor de verdere professionalisering van de eigen beroepsuitoefening. Multidisciplinaire integratie: integreert vanuit het perspectief van beroepsmatig handelen kennis, inhoud en vaardigheden op verschillende vakgebieden. Probleemgericht werken: definieert en analyseert complexe probleemsituaties zelfstandig. Wetenschappelijk onderzoek: past uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek toe bij vraagstukken waarmee hij in zijn beroepsuitoefening wordt geconfronteerd. Creativiteit en complexiteit in handelen: weet om te gaan met vraagstukken waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en waarop standaardprocedures niet van toepassing zijn. Methodisch en reflectief denken en handelen: stelt realistische doelen, pakt werkzaamheden planmatig aan en reflecteert op het beroepsmatig handelen. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid: toont zich betrokken bij maatschappelijke, in het bijzonder ethische vragen die samenhangen met de beroepspraktijk. Sociaalcommunicatieve bekwaamheid: communiceert en werkt samen met anderen in een multiculturele, internationale of multidisciplinaire werkomgeving. Basiskwalificering voor managementfuncties: kan eenvoudige leidinggevende en managementtaken uitvoeren. Transfer en brede inzetbaarheid: past kennis, inzichten en vaardigheden toe in uiteenlopende beroepssituaties. 16/194

17 Gerelateerd aan de competenties (zie verderop) komt het niveau van de opleiding vooral tot uitdrukking in de beheersingsniveaus van de competenties. Deze beheersingsniveaus worden uitgedrukt in de mate van zelfstandigheid en complexiteit. Daarbij worden de volgende indelingen gehanteerd: BEHEERSINGSNIVEAUS COMPETENTIES Complexiteit Niveau Omschrijving 0 De student is niet in staat enkelvoudige taken met een voorspelbaar verloop en resultaat uit te voeren. 1 De student voert enkelvoudige taken met een voorspelbaar verloop en resultaat uit. 2 De student voert meervoudige taken uit in een omgeving waarop meerdere en veranderlijke factoren van invloed zijn. 3 De student voert meervoudige taken uit in een deels onvoorspelbare omgeving waarin belangen- en of waardetegenstellingen een rol spelen. 4 De student voert meervoudige taken uit in een onvoorspelbare omgeving waarin sprake is van kritieke situaties. Zelfstandigheid Niveau Omschrijving 0 De student is niet in staat om zelfstandig op grond van een aangereikte opdracht, een aangereikte planning en aangereikte criteria tot een bevredigend resultaat te komen. 1 De student bereikt zelfstandig een resultaat in het kader van een aangereikte opdracht, een aangereikte planning en aangereikte criteria. 2 De student bereikt en verantwoordt zelfstandig een resultaat volgens een zelf opgestelde planning in het kader van een aangereikte opdracht en aangereikte criteria. 3 De student formuleert zelfstandig een opdracht, stelt zelfstandig een planning op, bereikt zelfstandig een resultaat en verantwoordt dit alles op grond van aangereikte criteria. 4 De student formuleert zelfstandig criteria en een opdracht, stelt zelfstandig een planning op, bereikt zelfstandig een resultaat en verantwoordt dit alles Didactische uitgangspunten Alle opleidingen van Hogeschool Utrecht zijn opgebouwd volgens een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is de combinatie van kennis, vaardigheden en attitudes die nodig is om een taak in een bepaalde (beroeps)context uit te oefenen. Voor ons onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs richt zich op het verwerven van beroepscompetenties: het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, in een internationale context; Leren is een doelgerichte activiteit van u als student. Het onderwijs stimuleert daarom actief en zelfstandig leren; De docent ondersteunt en coacht uw leerproces en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied; Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Moderne media worden ingezet; Het onderwijs baseert zich op het concurrency-principe. Leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk beïnvloeden elkaar positief; 17/194

18 Leren is een sociaal en interactief proces en doet u nooit alleen. Daarom werkt u in uw opleiding veel samen: met andere studenten, met docenten en met professionals uit de praktijk. Om vast te stellen op welk niveau u de competenties beheerst, zijn er periodiek toetsen waaraan u deelneemt. De toetsen worden beoordeeld en geven u inzicht in de vorderingen van uw leerproces. Het voorgaande betekent dat de opleiding verschillende onderwijsvormen kent: - Studieloopbaanbegeleiding: ondersteuning en coaching van het binnen en buitenschoolse leren. - Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten. - Practicumonderwijs/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen (max. 20 studenten) die erop gericht zijn dat de student zich methodische kennis eigen maakt en specifieke beroepsvaardigheden oefent. - Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode vanuit de opleiding en de instelling. - Supervisie: in kleine groepen met docent gericht op reflectie op eigen beroepsontwikkeling. 2.3 Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Voltijdopleiding Een voltijdopleiding veronderstelt dat u 40 uur per week beschikbaar bent voor het volgen van onderwijs aan de hogeschool. Voltijdopleidingen zijn bedoeld voor studenten die rechtstreeks van de havo, het vwo of mbo (niveau 4) komen. Deeltijdopleiding Heeft u een baan en wilt u daarnaast studeren? Dan is er ook de mogelijkheid om te kiezen voor een deeltijdopleiding. Deeltijd wil zeggen dat u een beperkt aantal dagen per week en/of in de avonduren de opleiding volgt. In een deeltijdopleiding is veel aandacht voor hetgeen je parallel aan uw studie in de beroepspraktijk leert. Om toegelaten te worden tot de deeltijdopleiding dient u als student aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij de voltijdopleiding, Het diploma van de deeltijdopleiding is dan ook gelijkwaardig aan dat van de voltijdopleiding. Voor eisen die gesteld worden aan uw baan, verwijzen we u naar de praktijkgids. Duale opleiding Een duale opleiding is een combinatie van onderwijs volgen en werken, waarbij werk en studie op elkaar zijn afgestemd. Dit betekent dat een deel van de leerdoelen wordt gerealiseerd op het werk en een deel op school. De afstemming tussen werk en studie gebeurt op basis van bindende afspraken tussen de opleiding en jouw werkgever, die in een zogeheten onderwijsarbeidsovereenkomst worden vastgelegd. Hierin staat aangegeven: de duur van de overeenkomst; de inhoud en omvang van het deel van het curriculum dat niet op de hogeschool wordt verzorgd; de beoordeling, de inhoud en omvang van de begeleiding vanuit het bedrijf; hoe en wanneer de overeenkomst voortijdig kan worden ontbonden Verkorte en versnelde opleidingsroutes Een verkorte route is mogelijk doordat u vrijstellingen voor delen van het curriculum kunt krijgen. Voor meer informatie over vrijstellingen: zie paragraaf 4.2. Versneld wil zeggen dat u in een aangepast hoger tempo het onderwijs volgt (en aan het einde 240 EC in minder dan 4 jaar hebt behaald). 18/194

19 2.3.3 Getuigschriften Als bewijs dat u (een deel van) de opleiding heeft afgerond (propedeuse, Ad of bachelor), wordt door de examencommissie een diploma uitgereikt. De wettelijke term hiervoor is getuigschrift, maar omdat wij in het gangbare taalgebruik binnen de HU over diploma s spreken, zullen we in deze studiegids de term diploma gebruiken. We kennen binnen deze bacheloropleiding de volgende diploma s: het propedeutisch diploma na het behalen van het propedeutisch examen; het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. De voorzitter en een lid van uw examencommissie ondertekenen het diploma. Aan het bachelordiploma en de Ad wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Het IDS geeft inzicht in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het diploma. U ontvangt per opleiding slechts één propedeutisch en één bachelordiploma. Zie par voor de procedure voor afgifte van het diploma. Het diploma wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op uw verzoek kan er, in plaats van het Nederlandstalig diploma, een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Hebt u meer dan een tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar krijgt u geen diploma omdat u niet het hele examenprogramma heeft behaald, dan kunt u de examencommissie vragen een verklaring af te geven. Daarop worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt, net als het diploma, ondertekend door de voorzitter en een lid van uw examencommissie Graden en titulatuur Als u een zogenaamde degree -opleiding (Associate degree of bacheloropleiding) bij de HU afrondt, krijgt u een graad. De graad wordt namens het College van Bestuur verleend door de examencommissie. Bij een bacheloropleiding wordt de graad Bachelor en bij een Associate degreeprogramma wordt de graad Associate degree verleend, als u met goed gevolg het afsluitend examen heeft afgelegd. Aan de graad wordt een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze, afgekort tot B (met toevoeging) achter uw eigen naam te vermelden. De graad Bachelor geeft u ook het recht om een titel te voeren. In dat geval mag u in plaats van de graadvermelding (dus niet in combinatie) de volgende titel gebruiken: Afgestudeerden van de opleiding MWD hebben als titel Bachelor of Social Work. De titel baccalaureus, afgekort tot bc Opleidingsstructuur Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases, die in dit hoofdstuk verder uitgewerkt worden: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase sluit u af met het behalen van een propedeutisch diploma. Na de propedeuse volgt de hoofdfase van drie jaar. Deze fase sluit u af met het behalen van een bachelordiploma. Bij een Ad-opleiding volgt na de propedeuse een hoofdfase van één jaar, welke wordt afgesloten met een Associate degree. Zie verder par. 2.4 en Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de bijhorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie-(klok)uren (inclusief contacttijd). 19/194

20 De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een studielast van 60 EC, oftewel 1680 uur, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC. Tabel verdeling studielast over opleiding: Propedeuse (60 EC) Major (150 EC) Hoofdfase (180 EC) Profileringsruimte (30 EC) In de cursusbeschrijving (zie hoofdstuk 10) is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele EC. EC worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen. Als er deeltentamens worden afgenomen, krijgt u pas studiepunten als alle deeltentamens van een cursus zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende resultaat hebben geleid. Zie ook par 4.4. Tabel opleidingsstructuur Propedeuse Hoofdfase Semester 1 P1 Semester 2 P2 Semester 3 H1 Semester 4 H2 Semester 5 H3 Semester 6 H4 Semester 7 H5 Semester 8 H6 Oriëntatiefase Stage Profileringsruimte Afstuderen Afstudeerrichting Afstudeertraject 2.4 Propedeuse De splitsing van de opleiding in een propedeutische fase en een hoofdfase is niet voor niets. De overheid markeert het eerste jaar (de propedeuse) omdat het drie belangrijke functies heeft. Oriëntatie Voor uw studievoortgang is het van groot belang dat u een opleiding volgt die bij u past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor u wordt opgeleid en de wijze waarop uw opleiding is georganiseerd u moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op ingericht. Selectie Aan het einde van uw eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit u wel op de juiste opleiding? Kunt u het niveau aan? Is uw studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van uw diploma in de termijn die daarvoor staat. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Daarbij wordt gekeken naar het aantal behaalde studiepunten. Het is heel belangrijk dat u de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom paragraaf Studieadvies, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Er geldt namelijk: wie niet aan de norm voldoet en een bindend negatief studieadvies krijgt, mag de opleiding niet vervolgen. Verwijzing Als u onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, is het van belang dat u tijdig aankaart dat u twijfelt aan uw studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en is uw beeld nog niet compleet. Er zijn voorzieningen die u ondersteunen bij studietwijfel. U kunt bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze en een studiekeuzetest doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met uw studieloopbaanbegeleider. 20/194