DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW

Transcriptie

1 5 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW Stap 1: Stap 2: Stap 3: Stap 4: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? Leve het alternatief: de feitelijke vereniging?

2

3 7 Deel 1: De identiteitskaart van de VZW 6. VZW s of Verenigingen Zonder Winstoogmerk vinden we in alle soorten en maten. STAP 1: Vele lokale sportverenigingen, jeugdverenigingen, culturele verenigingen, STAP 2: parochiale verenigingen, buurtcomités, nemen de vorm aan van een VZW. Maar ook grote tot zeer grote verenigingen blijken VZW s te zijn. Denk aan VZW s in de sociale sector, overkoepelende sportbonden, ziekenhuizen, zelfs STAP 3: STAP 4: voetbalclubs in de hoogste afdeling, VZW s vinden we dan ook terug op lokaal, provinciaal, Vlaams en nationaal niveau. DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? Wat zijn nu juist de gemeenschappelijke kenmerken van al die VZW s? Hoe ziet het profiel van een VZW eruit? Heeft een VZW rechten en plichten? Vragen genoeg De antwoorden op die vragen zijn samengebundeld in wat men de identiteitskaart van de VZW zou kunnen noemen. Hieronder wordt in de eerste plaats nagegaan welke gegevens er allemaal op die identiteitskaart te vinden zijn. Daarna worden de gevolgen van de identiteit op een rijtje gezet. Vervolgens wordt de kostprijs van een VZW bekeken. Ten slotte wordt de VZW vergeleken met haar alternatief of concurrent : de feitelijke vereniging.

4 8 DE VZW STAP VOOR STAP Stap 1: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW 7. Reeds in het begin van de 20 ste eeuw waren verenigingen zeer belangrijk. De wetgever besliste dan ook om verenigingen de mogelijkheid te bieden om een juridisch statuut aan te nemen. Dat statuut wordt geregeld in de Wet van 27 juni 1921 betreffende de vereniging zonder winstoogmerk 1. Deze wet bevat een definitie van een VZW. Artikel 1 stelt: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW STAP 1: STAP 2: STAP 3: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? STAP 4: Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? De vereniging zonder winstoogmerk is die, welke niet nijverheids- of handelszaken drijft en welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen Deze definitie is echter niet volledig. Om de meer complete definitie van een VZW te ontdekken, moet men acht essentiële ingrediënten samenvoegen. Het resultaat is de ware identiteit van de VZW! 1.1. Vrijwilligers en bestuurders te lande: verenigt u! 8. De VZW is in de eerste plaats een vereniging. Sinds mensenheugenis hebben mensen de drang om zich te verenigen en samen activiteiten uit te oefenen. Ook onze voorouders vonden verenigingen belangrijk en noodzakelijk. Speciaal daarvoor werd in onze grondwet het principe van de vrijheid van vereniging ingevoerd. Artikel 27 van de grondwet luidt als volgt: Personen hebben het recht zich te verenigen Het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden kent een soortgelijke bepaling in artikel 11. Eenieder heeft het recht op vrijheid van vreedzame vergadering en op vrijheid van vereniging 1 Wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen, B.S., 11 december 2002.

5 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 9 9. Het principe vrijheid van vereniging betekent dat men vrij is om organisaties en verenigingen op én in te richten, op een manier zoals de groep verenigde personen het met elkaar afspreekt. Het principe vrijheid van vereniging heeft vier concrete gevolgen: 1. indien men een vereniging wil oprichten heeft men vooraf geen toestemming nodig van de overheid. Ook achteraf kan de overheid een vereniging niet verbieden, tenzij de vereniging duidelijk in strijd is met de geldende wetgeving; 2. vervolgens kan een vereniging ingericht worden zoals de groep verenigde personen het wenst. Zo kan men bepaalde bijkomende regels opnemen in de statuten of in het huishoudelijk reglement; 3. niemand kan verplicht worden om deel uit te maken van een vereniging. Men is vrij om tot een vereniging toe te treden. Er is dus steeds de toestemming van de persoon in kwestie nodig. Bovendien heeft elk lid het recht om op ieder moment de vereniging te verlaten; 4. het principe vrijheid van vereniging betekent ook dat men voorwaarden kan koppelen aan het lidmaatschap van een vereniging. Iedereen heeft immers de vrijheid om zijn of haar vereniging op een eigen manier in te richten. Zo zou men bijvoorbeeld in de statuten of in het huishoudelijk reglement voorwaarden kunnen opleggen aan kandidaat-leden 2. De vrijheid van vereniging betekent dus niet dat iedereen het recht heeft om van om het even welke vereniging lid te worden. En zelfs als een kandidaat-lid aan de gestelde voorwaarden voldoet, heeft de vereniging nog steeds het recht om een kandidaat-lid te weigeren. Ook dat hoort thuis onder het begrip vrijheid van vereniging Lid worden van een VZW = een contract afsluiten 10. Men is dus vrij om een vereniging of organisatie op en in te richten, op een manier zoals de groep van verenigde personen het met elkaar afspreekt. Om een VZW op of in te richten is er dus een afspraak nodig. Deze afspraak wordt door de oprichters of stichters van de VZW op papier gezet. Men kan dan ook stellen dat de stichters of oprichters van een VZW onderling een contract afsluiten. 11. Dat contract bestaat uit twee delen: enerzijds de statuten en anderzijds het huishoudelijk reglement. Iedereen die na de stichting lid wordt van de VZW, treedt toe tot het contract dat door de stichters of oprichters onderling werd afgesloten. 2 Voor voorbeelden zie deel 5 De statuten & werking van de VZW binnenstebuiten gekeerd.

6 10 DE VZW STAP VOOR STAP Elk lid wordt bijgevolg contractpartij. Het gevolg daarvan is dat een lid gebonden is door dat contract. Elk lid heeft de verplichting om de statuten en het huishoudelijk reglement te respecteren: zo moet elk lid de overeengekomen bijdrage betalen, moet elk lid zich inzetten voor het bereiken van het doel van de vereniging, enz Alle neuzen in dezelfde richting! 12. De stichters of oprichters richten dus een VZW op met een bepaald gemeenschappelijk, belangeloos doel voor ogen. Dit doel moet duidelijk in de statuten worden opgenomen en wordt daarom ook statutair doel genoemd. Alle latere activiteiten die uitgaan van de VZW staan in functie van dit statutair doel. Voorbeeld 1 Het doel van de VZW Harmonie St.-Cecilia bestaat erin de blaasmuziek, in het bijzonder de harmoniemuziek, tot uitvoering te brengen en te promoten. Voorbeeld 2 Het doel van de VZW Gidsenbond bestaat erin de belangen te behartigen van haar leden, zijnde erkende toeristische gidsen, in de regio X en daarbuiten, de betrekkingen tussen de gidsen onderling te bevorderen en de betrekkingen tussen de gidsen, de officiële instanties en de toeristen te vergemakkelijken. Hiervoor is er een bepaalde instelling, inzet en wil van alle leden nodig. Zij moeten samen streven om dat gemeenschappelijk belangeloos doel te bereiken. De leden en bestuurders moeten binnen de VZW dan ook steeds het belang van de vereniging op de eerste plaats zetten Time & money 13. Bij toetreding tot de VZW zorgen de leden voor een bepaalde inbreng: zij kunnen tijd, kennis en/of geld investeren in de VZW. Zo zullen sommige gemotiveerde leden een deel van hun vrije tijd besteden aan vergaderingen in verband met de VZW. Anderen zullen proberen om bijvoorbeeld hun kennis in een bepaalde materie over te brengen naar jonge leden in een jeugdopleiding. Sommigen zullen de VZW eventueel kunnen voorzien van een financiële injectie. Deze inbreng moet altijd gebeuren met het gemeenschappelijk belangeloos doel voor ogen en zal er toe bijdragen om dit doel te bereiken Een VZW mag wel/geen winst maken: schrappen wat niet past! 14. Artikel 1 van de Wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen stelt:

7 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 11 De vereniging zonder winstoogmerk is die, welke niet nijverheids- of handelszaken drijft en welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen. 15. Betekent dit dat een VZW nooit winst mag maken? Neen. Een VZW mag wel degelijk activiteiten organiseren die een winst opleveren, zelfs indien die commercieel zijn. Men moet dan wel voldoen aan de volgende drie voorwaarden: 1. deze activiteiten mogen niet de hoofdactiviteit uitmaken, maar moeten bijkomstig zijn. Een VZW mag dus geen activiteiten als hoofdactiviteit uitoefenen waarvan men aanneemt dat ze behoren tot de traditionele economische sfeer. Voorbeeld Zo oordeelde de rechter dat volgende activiteiten niet in een VZW konden worden uitgeoefend als hoofdactiviteit: uitbating van een café (Bergen, 5 mei 1998, R.P.S., 1998, 287) verkoop van pc s (Kh. Brussel, 21 februari 1990, T.R.V., 1990, 129, met noot) aan- en verkoop van onroerende goederen (Kh. Brussel, 13 oktober 1976, R.P.S., 1976, 113) Volgende activiteiten kunnen wel in een VZW als hoofdactiviteit worden uitgeoefend: gezondheidszorg ( ziekenhuis) onderwijs (scholen) 2. de winsten moeten besteed worden aan het verwezenlijken van het gemeenschappelijk belangeloos doel van de vereniging. Ze mogen niet uitgekeerd worden aan de leden. Voorbeeld 1 Brassband Orlando VZW besluit een cd op te nemen met populaire Nederlandstalige melodieën. Ze sturen een demo op naar een platenmaatschappij. De platenmaatschappij gelooft in het project. De CD blijkt een gigantisch succes te zijn. Brassband Orlando verdient een mooie som. Zolang deze winst geïnvesteerd wordt in de muziekvereniging en er ook aan de andere voorwaarden wordt voldaan, is dit perfect mogelijk. De winst mag niet verdeeld worden onder de leden. Voorbeeld 2 Voetbalclub Hoger Op VZW organiseert haar jaarlijkse zomerfeesten. Ze blijken andermaal een groot succes te zijn: meer dan 5000 fuifgangers bezoeken hun inmiddels legendarische Beach Party. Er wordt dan ook een grote winst gemaakt. Zolang deze winst geïnvesteerd wordt in de voetbalclub en er ook aan de andere voorwaarden wordt voldaan, is dit perfect mogelijk. De winst mag niet verdeeld worden onder de leden. 3. het organiseren van deze activiteiten moet noodzakelijk zijn om het gemeenschappelijk belangeloos doel van de vereniging te verwezenlijken. Met andere woorden: de gemaakte winsten zijn nodig opdat de VZW kan overleven.

8 12 DE VZW STAP VOOR STAP Het is dus perfect mogelijk voor een VZW om fuiven, eetfeesten, concerten, enz. te organiseren, zolang dat maar occasioneel gebeurt, bijkomstig is en noodzakelijk om het eigenlijke doel te verwezenlijken. Indien de leden echter persoonlijk winst nastreven, dan moet men zijn activiteiten onderbrengen in een vennootschap of in een eenmanszaak Doe het safe: leve de rechtspersoon! 16. De VZW is een rechtspersoon. Dat wil zeggen dat de VZW een juridisch statuut bezit. Om het met andere woorden te zeggen: de VZW bestaat niet alleen feitelijk gezien, maar ook juridisch gezien. Het gevolg hiervan is dat de VZW kan deelnemen aan het rechtsverkeer alsof de VZW een mens van vlees en bloed zou zijn. Een VZW kan dan ook, net zoals gewone mensen, contracten afsluiten, mensen tewerkstellen, een clublokaal huren of kopen, enz. Voorbeeld Indien de VZW Dartsclub Estrella een clublokaal wil huren, moet er een huurcontract afgesloten worden tussen de verhuurder en de VZW zelf. Dit kan omdat de VZW een rechtspersoon is en bijgevolg juridisch bestaat. Het zou anders zijn indien Dartsclub Estrella een feitelijke vereniging zou zijn. Een feitelijke vereniging is geen rechtspersoon en bestaat vervolgens juridisch gezien niet. In dat geval zullen de leden zelf, in persoonlijke naam, het huurcontract moeten afsluiten. Bovendien heeft een VZW hierdoor een eigen vermogen. De VZW kan materialen, gronden, lokalen, bezitten. Het vermogen van de VZW staat volledig los van het vermogen van de leden van de VZW. Voorbeeld VZW Dartsclub Estrella kan ook een clublokaal kopen. Het gevolg hiervan is dat de VZW het clublokaal in eigendom zal krijgen. VZW Dartsclub Estrella zal het clublokaal bezitten. Dit kan omdat de VZW een rechtspersoon is en bijgevolg juridisch bestaat. Het zou anders zijn indien Dartsclub Estrella een feitelijke vereniging zou zijn. Een feitelijke vereniging is geen rechtspersoon en bestaat vervolgens juridisch gezien niet. In dat geval zal het clublokaal eigendom worden van alle leden van de feitelijke vereniging voor een deeltje. Ten slotte kan de VZW ook zelf aansprakelijk gesteld worden. Ook deze aansprakelijkheid staat volledig los van de aansprakelijkheid van de leden en bestuurders van de VZW. Voorbeeld VZW Dartsclub Estrella organiseert een zomeractiviteit. Door het slechte weer komen er echter niet voldoende toeschouwers opdagen, zodat er verlies wordt gemaakt en de leverancier van de tent niet betaald kan worden. De leverancier

9 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 13 van de tent zal alleen maar de VZW Dartsclub Estrella kunnen aanspreken. Dit kan omdat de VZW een rechtspersoon is en bijgevolg juridisch bestaat. Het zou anders zijn indien Dartsclub Estrella een feitelijke vereniging zou zijn. Een feitelijke vereniging is geen rechtspersoon en bestaat vervolgens juridisch gezien niet. In dat geval zou de leverancier van de tent de leden van de feitelijke vereniging persoonlijk kunnen aanspreken. 17. Hoe werkt dat in de praktijk? Door de rechtspersoonlijkheid wordt er als het ware een muur gebouwd tussen enerzijds de leden en bestuurders van de VZW en anderzijds de buitenwereld. Op die manier zijn de leden en bestuurders van de VZW in principe niet gehouden om persoonlijk in te staan voor verplichtingen die voortvloeien uit contracten die door de VZW werden afgesloten. Evenmin kunnen de leden en bestuurders van de VZW in principe persoonlijk aansprakelijk kunnen gesteld worden voor fouten die ze begaan in de uitoefening van hun functie 3. Voorbeeld Indien VZW Fanfare De Toekomst een muziekinstrument aankoopt, dan wordt dat muziekinstrument eigendom van de VZW (1). De VZW heeft immers een vermogen dat losstaat van het vermogen van haar leden en bestuurders. De factuur moet betaald worden door de VZW (2) en niet door één van de bestuurders of leden die het muziekinstrument in de muziekwinkel heeft gekocht. De muur tussen enerzijds de leden en bestuurders en anderzijds de buitenwereld zorgt er immers voor dat men niet persoonlijk zal moeten instaan voor contracten die de VZW aangaat. Indien VZW Fanfare De Toekomst een fuif organiseert en tevens een betalende vestiaire ter beschikking stelt, dan is de VZW verantwoordelijk voor de goede werking van de vestiaire. Indien nadien blijkt dat er jassen verdwenen zouden zijn, dan kunnen de gedupeerden zich wenden tot de VZW. De VZW als zelfstandige entiteit zal moeten instaan voor de vergoeding van de schade. De VZW is immers aansprakelijk. In principe kunnen de medewerkers niet persoonlijk worden aangesproken, zelfs niet in het geval dat de VZW over onvoldoende financiële middelen zou beschikken om de volledige schade te vergoeden. Het is duidelijk dat door de rechtspersoonlijkheid het risico van de individuele leden en bestuurders naar de VZW zelf wordt verlegd. 3 Dit zijn de algemene regels. In deel 9 Aansprakelijkheid wordt dit principe in detail besproken.

10 14 DE VZW STAP VOOR STAP 1.7. Een VZW heeft leden en bestuurders nodig om te kunnen (over)leven! 18. Een VZW is een rechtspersoon en bestaat dus op zichzelf. Hierdoor kan de VZW deelnemen aan het rechtsverkeer alsof het een mens van vlees en bloed zou zijn. Daarom riep de wetgever twee organen in het leven. Deze organen vormen het kloppende hart van de VZW: De algemene vergadering De raad van bestuur Zij krijgen beide door de wet een aantal specifieke bevoegdheden 4 : de belangrijkste bevoegdheden van de algemene vergadering bestaan erin de mensen van de raad van bestuur aan te stellen en te ontslaan, jaarlijks een goedkeuring te geven over het beleid dat door de raad van bestuur werd gevoerd, statuten te wijzigen, enz.; de raad van bestuur is in de eerste plaats bevoegd om de VZW te besturen. Dat wil zeggen dat de raad van bestuur de belangrijke beslissingen in een VZW zal nemen. Daarbuiten zal de raad van bestuur de VZW vertegenwoordigen. De raad van bestuur kan dan ook handelingen stellen in naam en voor rekening van de VZW. Dat wil zeggen dat de raad van bestuur bijvoorbeeld in naam en voor rekening van de VZW een contract kan aangaan. Het gevolg daarvan is dat de VZW gebonden is door dat contract De geboorte van de VZW 19. Een VZW ziet pas het levenslicht wanneer er een aantal handelingen worden gesteld. Zo moeten de stichters van een VZW statuten opstellen, goedkeuren en neerleggen op de griffie van de rechtbank van koophandel van het gerechtelijk arrondissement waar de VZW haar maatschappelijke zetel heeft. De statuten geven de regels weer waaraan de VZW gedurende haar bestaan zal zijn onderworpen. De wet zelf geeft geen definitie van de statuten, maar vermeldt wel een aantal bepalingen die verplicht moeten worden opgenomen. Daarnaast kan men deze statuten nog vrij aanvullen, zoals men het zelf wenst 5. De oprichting en de inhoud van de statuten worden stap voor stap uiteengezet in deel 3 van dit boek. 4 De bevoegdheden van deze organen worden uitgebreid besproken in deel 5 Statuten & werking van de VZW binnenstebuiten gekeerd. 5 De inhoud van de statuten wordt uitgebreid besproken in deel 5 Statuten & werking van de VZW binnenstebuiten gekeerd.

11 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW Samenvatting en besluit 20. Men zou een VZW als volgt kunnen definiëren: Een VZW is een vereniging die men vrij op- én inricht, op een manier zoals de groep verenigde personen het met elkaar afspreekt. De VZW heeft een gemeenschappelijk doel. Om dit doel te bereiken kunnen de leden een inbreng doen en zullen alle inkomsten in dat doel worden geïnvesteerd. De VZW is een rechtspersoon die actief kan deelnemen aan het rechtsverkeer door middel van haar organen. De VZW ontstaat vanaf de neerlegging van haar statuten op de griffie van de rechtbank van koophandel. Stap 2: Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? 21. Moet de VZW zich houden aan bepaalde regels? Jawel! Meer nog: een VZW is onderworpen aan een bos van regels. In de VZW-wet van 27 juni 1921 vinden we de basisregels terug voor de VZW. Deze wet werd grondig aangepast door de wet van 2 mei Naast deze basiswet en bijhorende Koninklijke Besluiten, is een VZW nog onderworpen aan talloze andere wetten. Daarbuiten zal een VZW zich ook moeten houden aan de verplichtingen die DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW STAP 1: STAP 2: STAP 3: STAP 4: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? opgelegd zijn in de statuten en het huishoudelijk reglement. Het wettelijke kader, de statuten en het huishoudelijk reglement worden in de volgende bladzijden onder de loep genomen Het wettelijke kader 22. Iedere Belg wordt geacht de wet te kennen. Iedereen die zich als lid, bestuurder of werknemer inzet voor een VZW moet er zich van bewust zijn dat er ook een bos van wetgeving van toepassing is op zijn of haar VZW. Het is belangrijk deze wettelijke bepalingen te kennen, toe te passen en nauwkeurig op te volgen.

12 16 DE VZW STAP VOOR STAP Indien men dat niet doet, riskeert men verschillende sancties. Eén van de sancties bestaat erin dat men persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld. Dat wil zeggen dat, bijvoorbeeld, een bestuurder met zijn eigen financiële middelen zal moeten instaan voor verplichtingen die zijn of haar VZW niet kan nakomen 6. Hieronder zal een kort overzicht gegeven worden van de belangrijkste bomen in het bos der wetgeving. De meeste aspecten hiervan komen later in dit boek uitgebreid en praktijkgericht aan bod Dé basis: de VZW-wetgeving 23. De basisbeginselen van de VZW worden uiteengezet in de Wet van 27 juni 1921, betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen. Deze wet werd recent uitvoerig gewijzigd door de wet van 2 mei Deze wet is ook terug te vinden in deel 12 Bijlagen. Deze wet vormt de basis van de hele wetgeving rond VZW s, maar moet worden aangevuld en samen worden gelezen met een hele reeks andere wetten en Koninklijke Besluiten. Een Koninklijk Besluit wordt uitgevaardigd door de koning als hoofd van de uitvoerende macht. Een Koninklijk Besluit of K.B. bevat maatregelen die bepaalde wetten verder zullen uitwerken of preciseren. Volgende wetten en Koninklijke Besluiten vervolledigen de VZW-wetgeving: Wet van 16 januari 2003 betreffende de Kruispuntbank 8 ; Programmawet van 22 december ; Programmawet van 9 juli ; Koninklijk Besluit van 2 april 2003 houdende de vaststelling van bepaalde termijnen 11 ; 6 De risico s voor leden en bestuurders in een VZW om persoonlijk aansprakelijk gesteld te worden, vindt men terug in deel 9 Aansprakelijkheid. 7 Wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen, B.S., 11 december Wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen, B.S., 5 februari Programmawet van 22 december 2003, B.S., 31 december 2003, art. 394 en Programmawet van 9 juli 2004, B.S., 15 juli K.B. van 2 april 2003 tot vaststelling van de termijnen voor de inwerkingtreding van de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstgevend doel en aan de instellingen van openbaar nut rechtspersoonlijkheid wordt verleend, zoals gewijzigd bij de wet van 2 mei 2002 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen en bij de wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen, B.S., 6 juni 2003.

13 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 17 Koninklijk Besluit van 15 mei 2003 houdende de vaststelling van bepaalde termijnen inzake de Kruispuntbank 12 ; Koninklijk Besluit van 26 juni 2003 houdende de openbaarmaking van akten en stukken 13 ; Koninklijk Besluit van 26 juni 2003 houdende de vereenvoudigde boekhouding voor kleine VZW s 14 ; Koninklijk Besluit van 19 december 2003 houdende de boekhoudkundige verplichtingen voor grote en zeer grote VZW s 15 ; Koninklijk Besluit van 12 juli 2004 tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 26 juni 2003 op de openbaarmaking van akten en stukken van verenigingen zonder winstoogmerk en private stichtingen 16 ; Koninklijk Besluit van 8 oktober 2004 tot uitvoering van artikel 19bis, derde lid van de wet van 27 juni Door de opeenstapeling van wetten en Koninklijke Besluiten dreigt de hele VZW-wetgeving ondoorzichtig en nodeloos ingewikkeld te worden. In het vervolg van dit boek wordt getracht alle bepalingen stap voor stap en thema per thema te behandelen Het Burgerlijk Wetboek 24. Naast de specifiek voor de VZW ontworpen wetgeving, moet men in een VZW ook rekening houden met enkele bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek. Het Burgerlijk Wetboek (B.W.) regelt de elementaire verhoudingen tussen burgers onderling. Bij de oprichting van een VZW sluiten de stichters of oprichters van een VZW onderling een contract af. 12 K.B. van 15 mei 2003 tot bepaling van de inwerkingtreding van sommige bepalingen van de wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen. 13 K.B. van 26 juni 2003 op de openbaarmaking van akten en stukken van verenigingen zonder winstoogmerk en van private stichtingen, B.S., 27 juni K.B. van 26 juni 2003 betreffende de vereenvoudigde boekhouding van bepaalde verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen, B.S., 11 juli K.B. van 19 december 2003 betreffende de boekhoudkundige verplichtingen en de openbaarmaking van de jaarrekening van bepaalde verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen, B.S., 30 december K.B. van 12 juli 2004 tot wijziging van het K.B. van 26 juni 2003 op de openbaarmaking van akten en stukken van verenigingen zonder winstoogmerk en private stichtingen, B.S., 22 juli Koninklijk Besluit van 8 oktober 2004 tot uitvoering van artikel 19bis, derde lid van de wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen, B.S., 26 oktober 2004.

14 18 DE VZW STAP VOOR STAP Dat contract bestaat uit twee delen: enerzijds de statuten en anderzijds het huishoudelijk reglement. Iedereen die na de stichting lid wordt van de VZW, treedt toe tot het contract dat door de stichters of oprichters onderling werd afgesloten. 25. Bij de afsluiting van dat contract en bij de latere toetreding van nieuwe leden moet er dan ook, net als bij elk ander contract, voldaan zijn aan de voorwaarden die het B.W. stelt. De belangrijkste voorwaarden zijn als volgt samen te vatten: Er moet een wil zijn Indien men een VZW wil oprichten of indien men later als lid wil toetreden tot een VZW moet hiervoor een wil bestaan. Die wil moet bewust en vrij zijn. Het gevolg hiervan is dat bijvoorbeeld geesteszieken, zwaar mentaal gehandicapten of dronken personen geen contract kunnen afsluiten. Bovendien kan er ook geen contract tot stand komen wanneer fysiek of psychisch geweld wordt gebruikt, wanneer er bedrog wordt gepleegd of wanneer er dwaling in het spel is. Men moet bekwaam zijn Indien men een VZW wil oprichten of indien men later als lid wil toetreden tot een VZW moet men de nodige bekwaamheid bezitten. Het gaat hier niet om de gewone betekenis van het woord bekwaam, maar om de juridische bekwaamheid om contracten af te sluiten. Een minderjarige kan slechts werkend of toegetreden lid worden van een VZW indien hij of zij gemachtigd is en bijgestaan wordt. In normale omstandigheden volstaat een machtiging van de ouders of de voogd. Een gefailleerde of een veroordeelde kan lid worden van een VZW Boekhoudkundige verplichtingen 26. Vroeger was de te voeren boekhouding van een VZW vrij. Ten gevolge van bepaalde misbruiken besliste de wetgever het houden van een bepaalde boekhouding verplicht op te leggen aan de VZW s. Men moet er rekening mee houden dat deze nieuwe regeling een administratieve verzwaring betekent voor alle VZW s en de bestuurders van die VZW s in het bijzonder. De te voeren boekhouding is afhankelijk van de grootte van de VZW In deel 7 Boekhoudkundige verplichtingen worden de boekhoudkundige verplichtingen stap voor stap en praktisch onderzocht.

15 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW Fiscaal recht 27. De VZW bezit een juridisch statuut, zodat de VZW kan deelnemen aan het rechtsverkeer alsof de VZW een mens van vlees en bloed zou zijn. Het gevolg daarvan is dat de VZW ook onderworpen zal zijn aan een aantal fiscale verplichtingen. Zo kan een VZW met volgende fiscale regelgeving in aanraking komen 19 : Patrimoniumtaks Rechtspersonenbelasting of vennootschapsbelasting BTW Registratierechten Sociaal recht 28. Een VZW en haar leden kunnen ook onderworpen worden aan bepaalde sociale wetgeving. Zo kan de VZW eventueel personeel tewerkstellen. De arbeidsrechtelijke regeling en de regeling in verband met de sociale zekerheid zullen dan van toepassing zijn. Aangezien het hier veeleer een algemene regeling betreft, zal deze materie in dit boek niet verder behandeld worden De aansprakelijkheid 29. Een VZW is een rechtspersoon en bestaat dus op zichzelf. Hierdoor kan de VZW deelnemen aan het rechtsverkeer alsof het een mens van vlees en bloed zou zijn. Toch zal de VZW een beroep moeten doen op échte mensen om bepaalde handelingen te stellen, om beslissingen te nemen, enz. Dit heeft gevolgen op het vlak van de aansprakelijkheid. In principe zal geen enkel lid of bestuurder van een VZW persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden. Toch bestaan op dit principe belangrijke uitzonderingen. Het is zeer belangrijk dat men zich bewust is van eventuele gevaren voor persoonlijke aansprakelijkheid SABAM en billijke vergoeding: ook dat nog? 30. Een VZW is eveneens onderworpen aan de verplichtingen inzake SABAM en de billijke vergoeding. 19 In deel 8 Fiscale verplichtingen worden de fiscale verplichtingen stap voor stap en praktisch onderzocht. 20 In deel 9 Aansprakelijkheid worden deze gevaren stap voor stap en praktisch besproken. Eveneens worden mogelijkheden aangereikt om deze gevaren tot een minimum te beperken. Een verwittigd(e) man of vrouw is er immers twee waard!

16 20 DE VZW STAP VOOR STAP De vergoedingen die men betaalt aan SABAM 21 worden verdeeld onder de componisten en de tekstschrijvers. De vergoedingen die men betaalt als billijke vergoeding 22 komen toe aan de uitvoerende kunstenaars, zoals muzikanten en zangers De statuten De organisatie en werking van een VZW wordt niet alleen bepaald door de wet maar ook door de statuten Wat zijn statuten? 31. Men zou de statuten kunnen omschrijven als het geheel van regels dat men bij de stichting van de VZW neerschrijft en waaraan de VZW en haar leden gedurende het bestaan van de VZW onderworpen zijn. Ze vormen als het ware de basis van de VZW. Men noemt de statuten ook wel eens de grondwet van de VZW. 32. Bovendien maken de statuten, naast het huishoudelijk reglement, deel uit van het contract dat elk lid afsluit met de VZW wanneer hij of zij toetreedt tot de VZW. Dit contract, en dus ook de statuten, zal steeds door elk lid moeten worden nageleefd. Men kan er dus nooit zomaar van afwijken, zelfs niet wanneer alle leden van de VZW het met een bepaalde afwijking eens zouden zijn. Indien men toch een afwijking wenst, zal men eerst een statutenwijziging moeten doorvoeren Wie is er bevoegd om de statuten op te stellen? 33. De statuten worden door de oprichters of stichters opgesteld bij de oprichting van een VZW Kunnen de statuten worden gewijzigd? 34. Na de oprichting kunnen de statuten nog steeds worden aangepast. Er zal dan een statutenwijziging moeten plaatsvinden. Een statutenwijziging behoort tot de exclusieve bevoegdheden van de algemene vergadering. Men kan deze bevoegdheid onmogelijk overhevelen naar de raad van bestuur. Men moet dus een algemene vergadering samenroepen. Tenzij de statuten strengere voorwaarden opleggen, moet 2/3 van de leden van de VZW aanwezig zijn op de algemene vergadering. Vervolgens is een meerderheid van 2/3 van

17 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 21 de aanwezige of vertegenwoordigde leden vereist om de statuten te wijzigen. Indien er geen 2/3 van het aantal leden aanwezig is, moet een volgende algemene vergadering worden bijeengeroepen. Deze tweede algemene vergadering moet meer dan 15 dagen na de eerste worden gehouden. Op de tweede algemene vergadering is het niet meer noodzakelijk dat 2/3 van de leden aanwezig is De statuten moeten openbaar gemaakt worden. 35. De statuten van een VZW zijn belangrijk. Daarom moeten ze bekendgemaakt worden. Op die manier kan iedereen er kennis van nemen. De bekendmaking van de statuten gebeurt door deze statuten neer te leggen op de griffie van de rechtbank van koophandel. Hiervoor gebruikt men speciale documenten. De griffie zorgt er vervolgens voor dat de statuten gepubliceerd worden in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad De inhoud van de statuten. 36. De wet geeft geen definitie van het begrip statuten, maar legt wel een aantal minimumvereisten op inzake de inhoud: bepaalde vermeldingen moeten verplicht opgenomen worden. Deze wettelijk verplicht op te nemen gegevens vindt men terug in artikel 2 van de VZW-wet: de naam van de VZW, het adres van haar maatschappelijke zetel en het gerechtelijk arrondissement waaronder zij ressorteert; de precieze omschrijving van het maatschappelijke doel van de VZW; het minimum aantal leden dat niet minder mag zijn dan drie; de namen, voornamen, de woonplaats van iedere stichter, of, ingeval het een rechtspersoon betreft, de naam, de rechtsvorm en het adres van de zetel; de voorwaarden en de formaliteiten betreffende toetreding en uittreding van de leden; de bevoegdheden van de algemene vergadering en de wijze van bijeenroeping ervan, alsook de wijze waarop haar beslissingen aan de leden en aan derden ter kennis worden gebracht; de wijze van benoeming, ambtsbeëindiging en afzetting van de bestuurders, de omvang van hun bevoegdheden en de wijze waarop zij die uitoefenen, ofwel alleen, ofwel gezamenlijk, ofwel als college, en de duur van hun mandaat. In voorkomend geval, de wijze van benoeming, ambtsbeëindiging en afzetting van de personen gemachtigd de vereniging te vertegenwoordigen, de omvang van hun bevoegdheden en de wijze waarop zij die uitoefenen, hetzij alleen, hetzij 23 De te volgen stappen bij een statutenwijziging zijn terug te vinden in deel 6 Administratieve verplichtingen bij F. De statutenwijziging. 24 De te volgen stappen vindt men terug in deel 6 Administratieve verplichtingen.

18 22 DE VZW STAP VOOR STAP gezamenlijk, hetzij als college. In voorkomend geval, de wijze van benoeming, ambtsbeëindiging en afzetting van de personen aan wie het dagelijks bestuur van de vereniging is opgedragen de omvang van hun bevoegdheden en de wijze waarop zij die uitoefenen, hetzij alleen, hetzij gezamenlijk, hetzij als college. In voorkomend geval, de wijze van benoeming van de commissarissen; het maximumbedrag van de bijdragen of van de stortingen ten laste van de leden; de bestemming van het vermogen van de vereniging ingeval zij wordt ontbonden, welk vermogen tot een belangenloze doelstelling moet worden aangewend; de duur van de vereniging ingeval zij niet voor onbepaalde tijd is aangegaan. Buiten de minimumvereisten staat het elke VZW vrij om de statuten zelf aan te vullen. In de meeste gevallen is het aan te raden de statuten verder uit te werken en er op die manier voor te zorgen dat ze op het lijf van de VZW worden geschreven Het huishoudelijk reglement 37. Naast de statuten kan de interne werking van de VZW ook worden geregeld in een huishoudelijk reglement Wat is een huishoudelijk reglement? 38. Een huishoudelijk reglement legt bepaalde bijkomende regels op aan de leden van de VZW. Een huishoudelijk reglement is niet verplicht. Omdat het huishoudelijk reglement ook deel uitmaakt van het contract dat elk lid als het ware afsluit met de VZW, zal elk lid het huishoudelijk reglement moeten eerbiedigen Wie is er bevoegd om het huishoudelijk reglement op te stellen? 39. Indien men de algemene vergadering de bevoegdheid wil geven om zaken in een huishoudelijk reglement te regelen, dan moet men dat uitdrukkelijk in de statuten voorzien. De bevoegdheid om een huishoudelijk reglement op te stellen is immers geen exclusieve bevoegdheid van de algemene vergadering. Indien men dat niet doet, zal de raad van bestuur hiervoor bevoegd zijn. Sinds de nieuwe VZW-wetgeving is de raad van bestuur immers bevoegd voor al datgene dat niet tot de bevoegdheid van de algemene vergadering behoort of niet expliciet in de statuten aan de algemene vergadering werd toevertrouwd. 25 Deel 5 Statuten & werking van de VZW binnenstebuiten gekeerd, helpt u hierbij. Stap voor stap worden alle mogelijkheden uitgelegd.

19 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW Kan het huishoudelijk reglement gewijzigd worden? 40. Een huishoudelijk reglement kan bij een eenvoudige meerderheid van stemmen worden gewijzigd. In tegenstelling tot de statuten is er dus geen 2/3 meerderheid vereist. Toch kan men voor een strengere meerderheid kiezen. Dit dient dan wel in de statuten worden opgenomen. Er is bovendien geen aanwezigheidsquorum vereist Moet het huishoudelijk reglement openbaar gemaakt worden? 41. Het huishoudelijk reglement moet niet openbaar gemaakt worden t.a.v. de buitenwereld. In tegenstelling tot de statuten moet het huishoudelijk reglement niet worden neergelegd ter griffie, noch worden gepubliceerd in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad De inhoud van het huishoudelijk reglement. 42. De wet geeft geen definitie van het begrip huishoudelijk reglement. De wet legt evenmin inhoudelijke bepalingen op. Men is met andere woorden vrij om diverse zaken te regelen in een huishoudelijk reglement. 43. In de praktijk worden de meest uiteenlopende zaken in een huishoudelijk reglement geregeld, zoals: de werking van de algemene vergadering nader omschrijven (wijze van stemmen, ); de procedurevoorschriften, zoals toelating van leden tot de algemene vergadering, voorschriften rond het gebruik van het clublokaal; gedragsregels; kledingvoorschriften; prijsreglementen; enz.

20 24 DE VZW STAP VOOR STAP 2.4. Samenvatting en besluit 44. Indien men een VZW opricht zal men rekening moeten houden met een bos van regels en verplichtingen. Deze verplichtingen situeren zich op drie vlakken: 1. Wettelijke verplichten De belangrijkste wettelijke verplichtingen vindt men terug in de VZW-wetgeving. Maar ook daarbuiten bestaat er wetgeving die van toepassing is op een VZW. 2. De statuten De statuten vormen de grondwet van de VZW. Men stelt de statuten op bij de oprichting en kan ze nadien aanpassen door een statutenwijziging door te voeren waarvoor de algemene vergadering exclusief bevoegd is. 3. Het huishoudelijk reglement Een huishoudelijk reglement is niet verplicht maar kan bijkomende regels opleggen aan de leden van een VZW. Zorg dat u steeds door de bomen dat bos blijft zien! Stap 3: De identiteitskaart: wie zal dat betalen? 45. Een VZW oprichten kost geld. Bovendien zullen er ook tijdens het leven van de VZW kosten moeten worden gemaakt. De kosten situeren zich enerzijds op het vlak van bekendmakingen. Anderzijds zullen vooral ook de fiscale verplichtingen kosten met zich meebrengen. DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW STAP 1: STAP 2: STAP 3: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? 3.1. Kosten in verband met bekendmakingen STAP 4: Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? 46. Aan het statuut van VZW hangt een prijskaartje. De oprichting van de VZW kost momenteel 130,29 euro (107,68 euro + 22,61 euro BTW) 26. Deze som dient betaald te worden wanneer men de statuten van de VZW neer- 26 Deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd. Het juiste toepasbare tarief kunt u terugvinden op de website (Rechtspersonen: VZW s, ondernemingen, verenigingen, > Tarief: tabel VZW).

21 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 25 legt op de griffie van de rechtbank van koophandel. De griffie zorgt ervoor dat de statuten vervolgens ook verschijnen in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad, zodat iedereen ervan kennis kan nemen. Vanaf het moment dat de statuten ter griffie zijn neergelegd, bestaat de VZW 47. Zoals hierboven reeds uitgelegd, kan een VZW maar functioneren door haar organen. Het orgaan met de eigenlijke beslissingsmacht is de raad van bestuur. Deze raad van bestuur wordt verkozen door dat andere orgaan, de algemene vergadering. Telkens wanneer er nieuwe bestuurders worden verkozen of wanneer oude bestuurders ontslag nemen of aftreden, zal dat ook aan de buitenwereld bekend gemaakt moeten worden. Hiervoor dient men deze veranderingen, door middel van een speciaal document, neer te leggen op de griffie van de rechtbank van koophandel. De griffie zorgt ervoor dat de nodige gegevens ook in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad zullen verschijnen. De prijs die hier (elke keer) voor betaald moet worden bedraagt 98,34 euro (81,27 euro + 17,07 euro BTW) 27. Merk op: Indien de VZW elk jaar nieuwe bestuurders verkiest, zal dat ook elk jaar aan de buitenwereld moeten worden gemeld door middel van de speciale documenten. Men dient dan telkens 98,34 euro te betalen. 48. Hetzelfde geldt ook voor de aanstelling van dagelijks bestuurders en leden van het orgaan van vertegenwoordiging. 49. Ook statutenwijzigingen, naamswijzingen en wijzigingen van het adres van de maatschappelijke zetel van de VZW zullen bekend gemaakt moeten worden aan de buitenwereld door middel van dezelfde documenten. Deze legt men eveneens neer op de griffie van de rechtbank van koophandel. Ook hier dient een som van 98,34 euro (81,27 euro + 17,07 euro BTW) te moeten worden voor neerlegging en publicatie van deze wijzigingen. 50. Wij merken op dat, ingevolge de nieuwe VZW-wetgeving, elke huidige VZW verplicht een statutenwijziging zal moeten doorvoeren vóór 1 januari 2005 (zie verder). Hiervoor dient eveneens het bedrag van 98,34 euro betaald te worden. 27 Zie voetnoot nr. 24.

22 26 DE VZW STAP VOOR STAP 28 FAQ s Vaak gestelde vragen Moet er ook betaald worden voor de bekendmaking van nieuwe leden van de algemene vergadering? Aan het lidmaatschap en/of ontslag van leden van de algemene vergadering zijn geen kosten verbonden. Zij moeten alleen ingeschreven worden op de ledenlijst, welke elk jaar neergelegd wordt op de griffie van de rechtbank van koophandel Daar komt de fiscus! 51. Elke VZW moet zich ervan bewust zijn dat de fiscale verplichtingen de nodige euro s zullen kosten. Zo moet een VZW eventueel een patrimoniumtaks betalen, kan ze onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting of aan de vennootschapsbelasting, kan ze verplicht worden om registratierechten te moeten betalen, eventueel onderworpen zijn aan de BTW-regelgeving, enz. 29 Stap 4: Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? 52. De VZW is een rechtspersoon. Dat wil zeggen dat de VZW een juridisch statuut bezit: de VZW bestaat met andere woorden ook juridisch gezien. Het gevolg hiervan is dat de VZW kan deelnemen aan het rechtsverkeer alsof de VZW een mens van vlees en bloed zou zijn. 53. Men is echter niet verplicht om de activiteiten van een vereniging in een VZW-structuur uit te oefenen. Men kan ook kiezen voor een zogenaamde feitelijke vereniging. DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW STAP 1: STAP 2: STAP 3: STAP 4: Op zoek naar de ware identiteit van de VZW Gevolgen van de identiteit: een bos vol regels voor de VZW, maar waar zijn de bomen? De identiteitskaart: wie zal dat betalen? Leve het alternatief: de feitelijke vereniging? Een feitelijke vereniging heeft geen rechtspersoonlijkheid. Dit betekent eigenlijk dat deze vereniging feitelijk wel bestaat, maar voor het recht als het ware niet bestaat. 28 De procedure hiervoor wordt beschreven in deel 6 Administratieve verplichtingen. 29 Deze fiscale verplichtingen worden besproken in deel 8 Fiscale verplichtingen.

23 DEEL 1: DE IDENTITEITSKAART VAN DE VZW 27 Een feitelijke vereniging kan dan ook geen contracten afsluiten, mensen tewerk stellen, een clublokaal huren of kopen, enz. Hoogstens zouden de leden van de feitelijke vereniging dit in eigen naam kunnen doen. Bovendien heeft een feitelijke vereniging geen eigen vermogen. De bezittingen van de feitelijke vereniging zullen eigendom zijn van de leden persoonlijk. Ten slotte bezit de feitelijke vereniging geen eigen verantwoordelijkheid. Indien er iets mis zou lopen, komt men automatisch bij de leden en bestuurders zelf van de feitelijke vereniging terecht. In de tweede plaats moet men geen speciale dingen doen om een feitelijke vereniging op te richten. Zo moeten er geen statuten worden neergelegd op de griffie van de rechtbank van koophandel. Ten slotte zijn er in principe geen kosten verbonden aan het oprichten en instandhouden van een feitelijke vereniging. PRAKTIJKVOORBEELD: DE IDENTITEITSKAART VAN VZW FANFARE DE TOEKOMST Fanfare De Toekomst is een vereniging van een tachtigtal leden: 70 enthousiaste muzikanten en 10 hardwerkende bestuursleden. Een vereniging zoals er duizenden zijn in Vlaanderen Reeds bij de oprichting namen de stichters de beslissing om de activiteiten uit te oefenen in een VZW-structuur. Voor de oprichting van de VZW is er geen enkele toestemming nodig geweest van de overheid. Het voordeel van een VZW-structuur is dat de VZW rechtspersoonlijkheid bezit. Daardoor kan de VZW Fanfare De Toekomst als VZW verschillende muziekinstrumenten aankopen en had ze de gelegenheid om een prachtig repetitielokaal in eigendom te verwerven. Bovendien kunnen de bestuurders en leden van de VZW in principe niet persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden indien er bijvoorbeeld grote verliezen worden gemaakt bij één of andere activiteit. Indien men niet voor de VZW-structuur had geopteerd, zou Fanfare De Toekomst een feitelijke vereniging zijn en zouden de muziekinstrumenten en de repetitieruimte deels eigendom zijn van alle leden. Bovendien zouden de leden dan met hun persoonlijk kapitaal moeten instaan voor verliezen die er worden gemaakt na een minder geslaagde activiteit. VZW Fanfare De Toekomst heeft een bepaald gemeenschappelijk en belangeloos doel voor ogen. Zij wil immers aan iedereen die hierin geïnteresseerd is, een forum bieden waar muziek kan worden gemaakt. Daarvoor zullen er repetities worden inge-

24 28 DE VZW STAP VOOR STAP richt, concerten worden georganiseerd en jeugdmuzieklessen worden verzorgd. Iedereen die lid wil worden van VZW Fanfare De Toekomst kan daarvoor een aanvraag indienen bij de VZW. Dit wil echter niet zeggen dat iedereen zomaar lid kan worden. De VZW zal elke aanvraag immers apart bekijken en dan een beslissing nemen. De VZW kan dus zonder enig probleem kandidaat-leden weigeren. Eenmaal men lid is van VZW Fanfare De Toekomst, moet men de statuten en het huishoudelijk reglement naleven. Bovendien moet men het belang van de vereniging op de eerste plaats zetten. Men zou immers kunnen zeggen dat elk lid een contract afsluit met VZW Fanfare De Toekomst. Om geld in het laatje te krijgen, organiseert VZW Fanfare De Toekomst jaarlijks een grandioos mosselfeest en gaat ze in de kerstperiode langs de deuren om kerstrozen en ijstaarten te verkopen. Hiermee wordt elk jaar een mooie winst gemaakt. Enkele van de oudere bestuursleden stelden zich de vraag of dat wel mocht, aangezien VZW Fanfare De Toekomst een Vereniging zonder Winstoogmerk is. Zolang de winst echter wordt geïnvesteerd in de VZW om het belangeloze en gemeenschappelijke doel te bereiken, is er geen enkel probleem. Bovendien is de opbrengst van zulke activiteiten broodnodig om de vereiste muziekinstrumenten aan te kopen. Het zou anders zijn, mocht elk lid op het einde van het jaar een bepaalde som uitgekeerd krijgen. De bestuurders en leden van VZW Fanfare De Toekomst zijn er zich van bewust dat de aangenomen VZW-structuur ook vele gevolgen kent. Ze zullen een bos van regels moeten naleven. Dat begint bij de vele administratieve verplichtingen die worden opgelegd door de VZW-wet. Daarbij komen nog talloze regels inzake fiscaal recht, sociaal recht, enz. Bovendien moet VZW Fanfare De Toekomst zich ook houden aan de zelf opgestelde statuten en aan het huishoudelijk reglement. Ten slotte hangt er natuurlijk ook een prijskaartje aan die VZW-structuur. De kosten situeren zich enerzijds op het fiscaal vlak en anderzijds bij de diverse kosten in verband met bekendmakingen. Zo moet VZW Fanfare De Toekomst elke keer er nieuwe bestuurders worden benoemd of wanneer bestuurders ontslag nemen een som van 98,34 euro betalen.