Blended Learning in de praktijk: een kwestie van kiezen

Transcriptie

1 Blended Learning in de praktijk: een kwestie van kiezen Handreiking bij het maken van keuzes Show & Share april 2008 Pieter Swager / Jos Fransen

2 Opbouw presentatie Blended Learning definitie[s] en toepassingen Blended Learning en daaraan gerelateerde begrippen Kenmerken van leerproces en aspecten van elearning Drie hoofdvragen bij het ontwerpen van leerpraktijken Voorbeelden Onderzoeksatelier Educatie DigiPabo - afstandsopleiding

3 elearning en Blended Learning [1] elearning gebruik van multimedia technologieën en het internet om de kwaliteit van het leren te verbeteren Te vaak nadruk op de techniek, maar menselijke aspect blijft het belangrijkste!

4 Blended learning Stelling Blended Learning vereist een herontwerp van het onderwijs, wat niet hetzelfde is als pimpen van de bestaande onderwijspraktijk.

5 Aspecten leerproces en kenmerken elearning Vier aspecten Keuzes afhankelijk van leerpraktijk Lokaal Leerinhouden Verspreid Synchroon Communicatie Asynchroon Individueel Leerproces Groepswerk Statisch Leerstrategie Interactief

6 elearning en Blended Learning [2] Blended Learning een combinatie van elearning en andere vormen van leren, waarbij het gaat om keuzes in didactische strategieën, distributie van leerinhouden, vormen van communicatie, en soorten leeromgevingen, in relatie tot type leerproces, of om combinaties hiervan

7 Instructional Design [3 hoofdvragen] Wat is het doel? Hoe komen we daar? Hoe weten we of doel is bereikt? Analyse Strategie Evaluatie Constructive Alignment Afstemming tussen doelen, leerproces en toetsing is noodzakelijk voor een effectieve leerweg Doelen vragen om het ontwerp van een bepaald type leerprocessen Doelen en leerprocessen vragen om een bepaald type van toetsing Keuze voor toetsing bepaalt leerproces en daarmee of doelen kunnen worden behaald. Doelen Leerproces Toetsing

8 Van werkdefinitie naar ontwerpstrategie Blended learning een combinatie van elearning en andere vormen van leren, waarbij het gaat om keuzes in didactische strategieën, distributiewijze van leerinhouden, vormen van communicatie en soorten leeromgevingen, in relatie tot type leerproces, of om combinaties hiervan Karakteristieken van de lerende Teaching Kenmerken van leerprocessen Didactisch model en leeromgeving Blend Percepties van de lerende Learning

9 Voorbeeld: ontwerp afstudeerwerkplaats Overwegingen verhoging kwaliteit van onderzoek en effectiviteit van de begeleiding in relatie tot type student Diversiteit in studentgroepen [voltijd/deeltijd voorkennis ervaring] Individueel leren en samenwerkend leren [effectiviteit efficiency] Inzet van de elektronische omgeving [uitwisseling en peer-feedback] Karakteristieken van de lerende Teaching Kenmerken van leerprocessen Didactisch model en leeromgeving Werkplaats Percepties van de lerende Learning

10 b1 Blended Learning Afstudeerwerkplaats ( )

11 Slide 10 b1 Misschien moeten we nog kort een deel van het activiteitenschema opnemen. Dit maakt expliciet hoe wij de systematische aanpak willen bewerkstelligen. bas.vangoozen, 2/28/2008

12 Werkwijze afstudeerwerkplaats

13 Soorten leerprocessen Positie van de lerende zelfstudie, begeleide leerprocessen of samenwerkend leren Functie van de media distributie leerinhoud, interactie met de leerstof of kennisconstructie [samenwerking] Positie van de lerende Learning from different perspectives elearning by collaborating Learning from feedback elearning by interacting Learning from information elearning by distributing Distribution Interaction Collaboration Functie van nieuwe media

14 Voorbeeld: elearning by distributing EDUsite:

15 DigiPabo versus voltijd/deeltijd opleiding Voltijd variant (+ deeltijd) Digi-variant co co elo zs st co : contact onderw. elo: elektr. leeromgev. zs : zelfstudie st : stage elo zs st

16 De leeromgeving van de DigiPabo Offline content Elo (blackboard) Intranet Portfolio Cd-rom s DigiPabo ALGEMEEN Algemene informatie, formulieren, veelgestelde vragen, software en handleidingen. Informatie INHOLLAND Informatie unit Educatie Digitaal Portfolio Zelfstudiepakketten DigiPabo 2-jr. of 4-jr. Aanvullende documenten en bronnen. DigiPabo Zelfstudie Koppeling naar cd-rom, aanvullende materialen en verv. tentamenopdracht Onderwijsplein (CMS) studiewijzer, periodeboek, stageboek, studieteksten, lesvoorbereiding, e.d. DigiPabo Tutorpage Communicatie d.m.v. , discussion board en chat Cijferlijst

17 Voorbeeld: elearning by interacting/collaborating

18 Learning versus Teaching Stelling Blended Learning is vaak Blended Teaching Learning = activiteiten van de lerende binnen het leerproces Teaching = activiteiten van docent/trainer binnen het leerproces Teaching Kenmerken leerpraktijk Learning Docent/trainer Visie op onderwijs Eerdere ervaringen Gekozen aanpak Student/cursist Eerdere ervaringen Eigen verwachting Gekozen strategie Gevolg Elke leerpraktijk is in bepaalde mate uniek

19 Karakteristieken van de lerende Vermogen tot zelfsturing zelfmanagement [ skill ] Regulering van het leerproces: metacognitieve vaardigheden Perceptie van de leersituatie: leerstrategie en visie op leren Behoefte aan zelfsturing aspecten motivatie [ will ] Inhoudelijke betrokkenheid: intrinsieke motivatie Inschatting eigen vermogens: eigen effectiviteit Tijd- en plaatsonafhankelijk leren [zelfgestuurd leren] Tijd- en plaatsgebonden leren [begeleid leren] + - skill + will

20 Distributie van leerinhouden Lokaal of verspreid in relatie tot locus of control Ontwerp en verspreiding leerinhouden: instituut/individu Sturing van het leerproces: zelfsturing/instituutssturing Student/Cursist Inhoud Lerende Proces Lerende Inhoud Instituut Proces Lerende Verspreid Centraal Inhoud Lerende Proces Instituut Inhoud Instituut Proces Instituut Instituut/Organisatie

21 Keuze van de media Aard van leerinhoud levensduur en implementatie Standaard kennis op termijn beschikbaar: boek of CD-ROM Veranderlijke kennis, direct beschikbaar: site of Community Complexiteit van de leerinhoud ondersteuning Specifieke complexe informatie: face-to-face overdragen Algemene gestructureerde informatie: plaatsen in omgeving Doel Categorie Media Kennismaking, inzicht Presentatie College, tekst, TV, video Onderzoeken, verkennen Interactie Mediatheek, CD, DVD, web Discussiëren, debatteren Communicatie Seminar, discussieforum Experimenteren, maken Productie Atelier, simulatie, product

22 Communicatie [1] Twee hoofdvormen synchroon en asynchroon Synchroon: f2f gesprek, videoconferencing, telefoon, chat, Asynchroon: sms, , discussionboard, reguliere post

23 Macromedia Breeze

24 Communicatie [2] Samenwerkend leren groep versus het individu Informatie voor de groep moet zichtbaar zijn voor de groep Mediumkeuze bepaalt eveneens de metacommunicatie Medium Metacommunicatie Website Discussionboard Chat [1 persoon] Dit is voor iedereen interessant Ik heb jullie iets mede te delen Een dialoog is niet aan de orde hier Dit is voor iedereen toegankelijk Wie kan of wil mag reageren Laten we samenwerken Dit moeten we samen bespreken Jouw medewerking wordt hier gevraagd Je mag meebeslissen en meebepalen Dit is alleen voor jou bedoeld Ik houd mij persoonlijk met jou bezig Dit is een gesprek onder vier ogen

25 Communicatie [3] Mediumkeuze emotionaliteit versus gelaagdheid Emotionaliteit: gevoeligheid informatie en betrokkenheid Gelaagdheid: aantal aanknopingspunten voor interpretatie Hoog Emotionaliteit situatie Laag Chat Nieuwsgroep Telefoon Website f2f gesprek Laag Gelaagdheid van het medium Hoog

26 Type begeleider bij vormen van elearning Titel begeleider Taken en profiel Type elearning De etrainer Ontwikkelen van het leeraanbod elearning by distributing Begeleiden van individueel leren elearning by interacting Begeleiden samenwerkend leren elearning by collaborating De etutor Begeleiden van individueel leren Begeleiden samenwerkend leren elearning by interacting elearning by collaborating De emoderator Begeleiden samenwerkend leren elearning by collaborating

27 Competenties van de etrainer / etutor Brede vakinhoudelijke competentie Individuele leerprocessen Inhoudsspecifieke individuele leerprocessen kunnen aansturen en begeleiden en gericht kunnen verwijzen Samenwerkend leren Inhoudsspecifieke leerprocessen bij samenwerkend leren kunnen aansturen en begeleiden en gericht kunnen verwijzen Methodisch-didactische competentie Individuele leerprocessen kunnen aansturen en begeleiden met een effectieve inzet van beschikbare media en werkvormen Samenwerkend leren kunnen aansturen en begeleiden met een effectieve inzet van beschikbare media en werkvormen Sociaal-communicatieve competentie Effectief mondeling en schriftelijk kunnen communiceren met de inzet van geschikte media ten behoeve van de individuele begeleiding Effectief mondeling en schriftelijk kunnen communiceren met de inzet van geschikte media ten behoeve van samenwerkend leren Organisatorische & ICT Competentie Een relevante, rijke en effectieve leeromgeving kunnen inrichten in het kader van de optimalisering van individuele leerprocessen Een relevante, rijke en effectieve leeromgeving kunnen inrichten in het kader van de optimalisering van samenwerkend leren Competent in reflectie en zelfsturing

28 Discussie [overige stellingen] 1. De docent bepaalt de blend [de docent is uiteindelijke degene die de keuzes maakt met betrekking tot de inzet van blended learning] 2. Iedere onderwijsactiviteit moet in de digitale leeromgeving starten [en wordt vervolgens van daaruit aangevuld] 3. Zonder doelgerichte professionalisering van de docent moet een opleiding niet aan blended learning beginnen 4. Het contructive alignment principe [afstemmen doelen, toetsing en leerproces] moet altijd het uitgangspunt zijn voor ontwerp en uitvoering van leerpraktijken 5. moet verboden worden in het onderwijsleerproces en een hogeschool dient een beleid te ontwikkelen en haar personeel daarop te scholen [alle communicatie moet te volgen zijn binnen de elektronische leeromgeving en ook collegiaal e- mail gebruik moet aan banden worden gelegd]

29 Verwijzingen: Lectoraat / School of Education 1. Onderzoek naar etutoring en Blended Learning: Lectoraat elearning: 2. De etutor in de praktijk: de DigiPabo: 3. Website project New Blends: 4. Document Blended Learning; een kwestie van kiezen : A7E8818B824C/0/WerkdocumentBlendedLearningKwestieVanKiezen.pdf 5. Artikel Een nieuwe werkdefinitie van Blended Learning: F384205E3F9D/0/onderwijsinnovatie0606.pdf 6. Artikel Een ontwerpstrategie voor Blended Learning : FE85656D11BC/0/onderwijsinnovatie0906.pdf

30 Contact Guus Wijngaards [lector]: Pieter Swager [projectleider]: Jos Fransen [research fellow]: