Innoveren doe je Samen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Innoveren doe je Samen"

Transcriptie

1 Innoveren doe je Samen Deep in the shit Ervaringen van een innovatieve ondernemer in een hooggereguleerde sector Ir Roger A.B.C. Rammers CMC 1

2 Agenda 1. Introductie AquaPurga 2. Mestmarkt: mestproblematiek en uitdagingen 3. Aquapurga: Innovatief oplossingsconcept - Mestpartners financiering - Mestketen - Mestbehandelingsinstallatie (MBI) - mechanisch scheiden - biologisch omzetten - nanofiltratie - Reststoffen verwaarding 2

3 AquaPurga Nederlands initiatief in de agrosector op het gebied van: Mestverwerking Energie uit afval Samenwerking met gerenommeerde partijen uit de sector. Onderdeel van Sustainable Innovation Ventures 3

4 AquaPurga Visie: AquaPurga beoogt een substantiële aanzet te geven aan een Duurzame Samenleving waarin mest niet langer als afvalstroom maar als waardevolle grondstof wordt gezien. Door de afvalstroom mest anders te bewerken en te behandelen kan het probleem van het mestoverschot worden omgebogen naar een opbrengstenstroom. AquaPurga zal hierin een initiërende en leidende rol vervullen, maar samenwerken met ervaren partners.

5 Milieu: grond en grondwater (Fosfaat, Stikstof, zware metalen) Financieel: uitrijden mest = (te) duur Mestproblematiek Tekort grondstoffen vs overbemesting (FOSFAAT!!) Wetsvoorstellen sterke stimulans mestverwerking (50% verplichting in Regio Zuid in 2015)

6 De grote uitdagingen Energie Water Voedsel

7 Financiering: Mestpartners Veehouder betaalt per m3 AquaPurga verkoopt installaties aan particulieren Particulier krijgt 140% van inleg via fiscus terug (MIA/VAMIL) Financiering tot 100 installaties Particulier 40% (EV) Bank 60% (lening) Na MIA/VAMIL-optie overstappen op lease Voordeel financiering ingezet als prijsvoordeel voor boeren-> langjarige contracten & volume -> Financierbaarheid reststromen MESTPARTNERS Duurzaam investeren = Direct profi teren 7

8 Concept AquaPurga 1. Totale ketenbenadering 2. Investeren in technologie 3. Partnerships met partijen 4. Geen investering veehouder: MestPartners 5. Full Service organisatie 6. Schaalvoordelen door volume 7. Zekerheid door meerjarige contracten met veehouder 8

9 Mestproductie en -transport Transport van mest: cie Mestproductie per provincie Groningen Friesland Drenthe Overijssel Mestproductie per provincie Flevoland Gelderland Mestproductie per provincie Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Opm: Mest in Miljoenen tonnen

10 De mestmarkt Ministerie: Verplichting tot mestverwerking (in 2015 Zuid 50%, Oost 30%, Noord 10%) Wellicht volledig op termijn >= 28 kton fosfaat het land uit Provincie: beperking mestverwerking van derden Opheffing melkquota leidt tot concurrentie Meer koeien -> Meer druk + 20% extra rundermest Melkvee hoger budget-> Verdringing varkens Opwaartse prijsdruk Installatie van capaciteit creëert extra marktvolume

11 AquaPurga s Keten oplossing Ketenbenadering: Cradle-to-Cradle Mest partners AP2 Kunstmestvervangers Thermische Energie Ruwe mest (homogeen) AP1 Mestverwerking Dikke fractie AP2 Mestmarkt Indikken AP3 Energie Elektrische Energie Loosbaar water Export naar Vergisters Export Mest Mineralen + Actieve Koolstof Sloot/ Riool/ Boerderij 11

12 Mestbehandelingsinstallatie (MBI) Hulpstoffen Zeefband Vaste stof (30-35% ds) Roerwerk Nitrifikatie (De-Nitrifikatie) Drijfmest Bufferopslag Dunne fractie Filters Biologische Fase us PH Filters Watermeting Loosbaar H2O Ultra Filtratie Buffer opslag Omgekeerde Osmose (R/O) Flow: 3,5 m3 per uur ( m3 Installatie) Buffer opslag K N Concentraat

13 Sleutel tot succes: reststromen 1 Vaste fractie (AP2) Integraal onderdeel van AP-ketenconcept Opties Nu: Export drijfmest na hygiënisatie MBI + Export vaste fractie na hygiënisatie MBI + Vergisting vaste fractie (AP3) MBI + Vergisting + Vergassing (AP3)

14 Sleutel tot succes: reststromen 2: Concentraat (AP2) Nitrificatie door biologische fase Gehygiëniseerd door ultrafiltratie Hoge concentratie kalium en nitraat, vrijwel geen fosfaat Betere concentratie (meer waarde, minder transport) Indampen concentraat mogelijk Betere N reststof als kunstmestvervanger (EU-restrictie) Hogere effectiviteit Injectie niet nodig weinig gasvorming Samenvoegen vaste fractie + concentraat mogelijk (plus indampen) in compost (hoge N K P of PoKoN)

15 (Mono)vergisting AP3

16 Mestvergassing energie AP3 Elektrische Energie Synthesegas CO + H2 Dikke fractie Mest >60% ds Thermische Energie = Warmte Actieve Koolstof As + mineralen

17 Sleutel tot succes: reststromen 3 Groene Energie + Mineralen(AP3) Integraal onderdeel van AP-ketenconcept Opties MBI + Vergisting vaste fractie (AP3) levert Groen BIO-gas (CH4) Digestaat voor export en/of compost (hoge fosfaat!) MBI + Vergisting + Vergassing (AP3) Synthesegas (H2 + CO) voor groen elektrische energie Thermische energie voor mestdroging in AP-2

18 Problemen AquaPurga Groei Intensieve Veeteelt vs beperkingen EU en Ministerie via de mest Vergunningen (Gemeente Provincie - Waterschappen) 40 eerdere (mislukte) mestverwerkingsinitiatieven scepsis bij veehouders De Varkenscyclus Geen financiering door Banken

Mestverwerking in De Peel

Mestverwerking in De Peel Mestverwerking in De Peel Mestverwerking Jan van Hoof, Jeanne Stoks, Wim Verbruggen Maart 2012 Agenda Doel van de avond Wat is mest? Wat is het mestprobleem? Waar komt mest vandaan? Hoeveel mest is er?

Nadere informatie

Mestmarkt en mestverwerking

Mestmarkt en mestverwerking Mestmarkt en mestverwerking Jaap Uenk DOFCO BV, Twello VAB, 22 september 2015 Inhoud Introductie Stand van zaken mestverwerking (Technieken, producten, markten en capaciteit) (8) Waarom is verwerking nog

Nadere informatie

Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017

Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017 Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017 Jaap Uenk DOFCO BV, Twello VAB, 5 oktober 2017 Inhoud Introductie Opties op bedrijfsniveau Mestmarkt in Nederland Export van onbehandelde mest Stand van zaken

Nadere informatie

Mest, mestverwerking en wetgeving

Mest, mestverwerking en wetgeving Mest, mestverwerking en wetgeving Harm Smit Beleidsmedewerker Economische Zaken, DG AGRO Inhoud Feiten en cijfers. Huidig instrumentarium. Visie op mestverwerking en hoogwaardige meststoffen Toekomstig

Nadere informatie

VL AKO B.V. OVERLOON

VL AKO B.V. OVERLOON DUURZAME Duurzame Mestverwerking in invlakoverloon Fam. Alders uit Overloon neemt initiatief tot meest innovatieve en duurzame manier van mestverwerking in Nederland. Capaciteit: 135.000 m3 per jaar. Mestverwerking

Nadere informatie

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu? Kennisdag emissies, vergroening en verduurzaming in de landbouw Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu? Mark Heijmans 2 december 2014 Het speelveld: schaken op meerdere borden Opzet

Nadere informatie

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Innovatieve mestverwerking op de boerderij Innovatieve mestverwerking op de boerderij Groen gas productie en nutriëntenterugwinning René Cornelissen (CCS) 7 juni 2017 Inhoudsopgave CCS Mest Kleinschalige mono-mestvergisting Bio-Up, Groen Gas op

Nadere informatie

Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking

Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking Uitwerking business case in opdracht van: IGEV - Regio Noord-Veluwe Door: Kroes Kringloopoptimalisatie en DOFCO BV in samenwerking met Hellebrekers

Nadere informatie

Perspectieven mest verwerken

Perspectieven mest verwerken Perspectieven mest verwerken Jan Pijnenburg DLV Intensief Advies BV 06 26 54 87 88 j.pijnenburg@dlv.nl Wetsvoorstel Mogelijke uitwerkingen Het gaat om het overschot op bedrijfsnivo Rekeneenheid is fosfaat.

Nadere informatie

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland De business case: Mest verwaarden Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland Hengelo 28 maart 2014 mln. kg fosfaat Export van fosfaat moet met 50% stijgen 200 175 150 125 100 75 50

Nadere informatie

Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied

Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied Jaap Uenk DOFCO Beheer BV, Ruurlo, 27 februari 2014, Barneveld j.uenk@dofco.nl INHOUD Introductie Mest- en mineralensituatie

Nadere informatie

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC LEI Wageningen UR: Co Daatselaar Aanleiding en doelstellingen onderzoek Veel mest elders af te zetten tegen hoge kosten, druk verlichten

Nadere informatie

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018 Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018 Fosfaat: overschot, export en verwerking 2017 Stikstof: overschot, export en verwerking 2017 Mestbewerkingsinstallaties Ontwikkelingen

Nadere informatie

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Markt voor Mest Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015 Toenemende vraag hergebruik grondstoffen Biobrandstof: 10% alternatieve brandstoffen in wegverkeer in 2020 Groen gas: 14% bijdrage in 2020 Reductie

Nadere informatie

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015 GroenLinks Bronckhorst Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015 Waarom co-vergisten Omdat de meststoffenwet veehouders verplicht de overtollige (mineralen in de) mest te ver(be)werken

Nadere informatie

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij 19 november 2014 ABO Ooststellingwerf Nijeberkoop LTO Noord Programma Duurzame Energie Auke Jan Veenstra (aveenstra@ltonoord.nl) Inhoud Activiteiten

Nadere informatie

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015 Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen A. Visser Maart 2015 André Visser Sinds 1999 bij Royal HaskoningDHV Actief op het vlak duurzaamheid en circulaire economie - energiefabriek - grondstoffenfabriek

Nadere informatie

Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers

Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers Presentatie Ing. Jaap Uenk MAB LTO Noord afdeling De Liemers, 3 november 2010 Inhoud presentatie Ontwikkeling mestsituatie in Nederland Ontwikkeling

Nadere informatie

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?

Nadere informatie

Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting. 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland

Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting. 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland Biogas uit grootschalige mestvergisting Wat Van Biomassa naar Biogas Waarom Rol van biogas

Nadere informatie

Totale verwerking van mest en/of digestaat

Totale verwerking van mest en/of digestaat Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde

Nadere informatie

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Workshop mestvergisting Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Bijnagte@cocos.nl BioEnergy Farm 2 Project beschrijving Europees project Markt ontwikkeling mono-mestvergisting Verspreiden onafhankelijke

Nadere informatie

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012 Byosis Group oplossingen voor vergisters; maisraffinage Door: René Oudman Datum: September 2012 Bedrijf Byosis is opgericht in 2007. Technologie ontwikkeld samen met Wageningen Universiteit. Oprichters:

Nadere informatie

Mest als basis voor energie en grondstoffen

Mest als basis voor energie en grondstoffen Mest als basis voor energie en grondstoffen Nico Verdoes Wageningen UR Livestock Research Bio-energiedag Oost-Nederland, 1 november 2012 Livestock Research ca. 200 fte Genomics Animal Nutrition Animal

Nadere informatie

Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli juni Persconferentie 14 januari 2010

Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli juni Persconferentie 14 januari 2010 Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli 2008-30 juni 2009 Persconferentie 14 januari 2010 Operationele verwerkingscapaciteit (hoeveelheid verwerkte N en

Nadere informatie

OPTIES VOOR MESTVERWERKING

OPTIES VOOR MESTVERWERKING OPTIES VOOR MESTVERWERKING Wim Rulkens, Sectie Milieutechnologie, WUR, wim.rulkens@wur.nl Focus: Verwerken van mest met als doel: Productie van waardevolle componenten voor hergebruik Productie van energie

Nadere informatie

Quickscan energie uit champost

Quickscan energie uit champost Quickscan energie uit champost Paddenstoelenpact 27 juni 2018 Stijn Schlatmann en Erik Kosse Achtergrond Wekelijks 16.000 ton champost Strengere regelgeving in Duitsland Kosten voor afvoer ca 15 per ton

Nadere informatie

Stemrapport Kern met Pit finale 2016 19/3/2016. Uitslag. 1 e prijs Groningen Zorgproject Wedde dat 't lukt. 2 e prijs Noord-Holland Kickmee!

Stemrapport Kern met Pit finale 2016 19/3/2016. Uitslag. 1 e prijs Groningen Zorgproject Wedde dat 't lukt. 2 e prijs Noord-Holland Kickmee! Stemrapport Kern met Pit finale 2016 19/3/2016 Uitslag 1 e prijs Groningen Zorgproject Wedde dat 't lukt 2 e prijs Noord-Holland Kickmee! 3 e prijs Flevoland Samen leven samen spelen Positie Kern Projecttitel

Nadere informatie

Kalvermest scheiden op bedrijfsniveau. Edze Westra Msc Stroe/Wekerom

Kalvermest scheiden op bedrijfsniveau. Edze Westra Msc Stroe/Wekerom Kalvermest scheiden op bedrijfsniveau Edze Westra Msc. 8-2-2018 Stroe/Wekerom Aanleiding Mestwet Verwachtingen Wettelijke maatregelen Mestscheiding Wat is mestscheiden? Producten Voorbeeld resultaten Mestafzet

Nadere informatie

5-3-2012. Mestverwerking in Nederland. Wat doet de afdeling Milieu: Kunstmestvervanging door stikstof uit mest. Waarom mestverwerken?

5-3-2012. Mestverwerking in Nederland. Wat doet de afdeling Milieu: Kunstmestvervanging door stikstof uit mest. Waarom mestverwerken? Mestverwerking in Nederland Wat doet de afdeling Milieu: Wageningen, 6 maart 2012 Fridtjof de Buisonjé, Afdeling Milieu gasvormige emissies, fijnstof, emissiearme huisvestingssystemen; bodemkwaliteit,

Nadere informatie

Disruptive innovations. Marktgericht mest management 6/10/17. Centraal of op bedrijfsniveau?

Disruptive innovations. Marktgericht mest management 6/10/17. Centraal of op bedrijfsniveau? Marktgericht mest management Centraal of op bedrijfsniveau? Hans van den Boom Relatiemanager innovatie Food & Agrien Duurzame Energie Rabobank Nederland Food & Agri Disruptive innovations Innovaties die

Nadere informatie

Mest- o- theek. Energy Pitch provincie Overijssel 23 januari 2014

Mest- o- theek. Energy Pitch provincie Overijssel 23 januari 2014 Mest- o- theek Energy Pitch provincie Overijssel 23 januari 2014 Aangenaam: boer Knor De boerderij van boer Knor De mest situa5e bij boer Knor mest overschot mest te verwerken deel van overschot Boer

Nadere informatie

Veehouders positief over oplossen mestoverschot

Veehouders positief over oplossen mestoverschot ///PERSBERICHT/// Veehouders positief over oplossen mestoverschot Alfa Accountants en Adviseurs houdt onderzoek over het nieuwe mestbeleid onder 750 boeren WAGENINGEN, 8 mei 2012 Veehouders vertrouwen

Nadere informatie

Mono vergisting in Wijnjewoude?!

Mono vergisting in Wijnjewoude?! Mono vergisting in Wijnjewoude?! Jan Willem Bijnagte bijnagte@cocos.nl www.cocos.nl 06 82404591 Inhoud CCS Mono mestvergisting Gasverwaarding Noord Deurningen Bio-Up Kansen Wijnjewoude Mono mestvergisting

Nadere informatie

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Hergebruik mestwater uit de veehouderij Hergebruik mestwater uit de veehouderij Oscar Schoumans Alterra, Wageningen UR Bijeenkomst Watermanagement in de Agroketen d.d. 25 september 2013, Venlo Inhoud 1. Achtergronden 2. Sluiten van de kringlopen

Nadere informatie

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 Data voor alle 12 provincies Stichting Duurzame Samenleving www.gdindex.nl info@gdindex.nl 0317-750645 1 De GDI omvat de 3 dimensies van duurzaamheid: Mens & Maatschappij,

Nadere informatie

Mestverwerkingscapaciteit 2015

Mestverwerkingscapaciteit 2015 Landelijke inventarisatie Mestverwerkingscapaciteit 2015 Open innovatiedagen VIC Sterksel 19 juni 2015 Jos van Gastel Presentatie Waarom, wie, hoe Resultaten enquête Ontbrekende informatie Voorlopig beeld

Nadere informatie

Bijlage bij hoofdstuk 11 Wonen

Bijlage bij hoofdstuk 11 Wonen Bijlage bij hoofdstuk 11 Wonen Figuur B11.1 Woningvoorraad naar eigendom, en naar provincie, 1 januari 2008 % 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Groningen Friesland Drenthe Overijssel Flevoland Gelderland Utrecht

Nadere informatie

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen

Nadere informatie

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010

Uw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010 Aan het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Asten Afdeling Ruimtelijk Ordening T.a.v. de heer S. Olschewsky Postbus 290 5720 AG Asten Uw kenmerk Ons kenmerk Datum 100486-002-verzoek

Nadere informatie

Q1 Loopt uw indicatie voor een Wmovoorziening. huishoudelijke hulp) binnenkort af? (dit staat in het indicatiebesluit dat u ontvangen heeft)

Q1 Loopt uw indicatie voor een Wmovoorziening. huishoudelijke hulp) binnenkort af? (dit staat in het indicatiebesluit dat u ontvangen heeft) Q1 Loopt uw indicatie voor een Wmovoorziening via de gemeente (bijv. huishoudelijke hulp) binnenkort af? (dit staat in het indicatiebesluit dat u ontvangen heeft) Beantwoord: 2.458 Overgeslagen: 9 Ik maak

Nadere informatie

Figuur 1: Ontwikkeling aantal leerlingen Figuur 2: Ontwikkeling aantal leerlingen 2009-2013 1 (index: 2009 = 100) 2014-2019 (index: 2014 = 100)

Figuur 1: Ontwikkeling aantal leerlingen Figuur 2: Ontwikkeling aantal leerlingen 2009-2013 1 (index: 2009 = 100) 2014-2019 (index: 2014 = 100) Het aantal leerlingen in het basisonderwijs is tussen 2010 en 2014 gedaald. In de provincie Limburg nam het aantal leerlingen in deze periode het sterkst af. In het voortgezet onderwijs is het aantal leerlingen

Nadere informatie

Luchtbalans - NGB BEC

Luchtbalans - NGB BEC BIJLAGE 8 Balansen Luchtbalans - NGB BEC - 17-12-2013 Gebouw 9 en 10 61.477 m 3 /h (dag) 44.047 m 3 /h (nacht) (vulhal) (compostering) Slachterij, AWZI en slachtafvalvergister 30.000 m 3 /h (dag) 15.000

Nadere informatie

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5

Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5 Meander Samenvatting groep 5 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Bijna alles wat je eet, komt van de landbouw. De akkerbouwer verbouwt bijvoorbeeld aardappelen, tarwe of mais. Hij strooit eerst mest

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017 Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017 1 Voorbeeld vergisting Elektriciteit naar net Gasmotor CHP Afgaskoelers biogas restwarmte Meng bassin vergister Pasteurisatie ByoPast

Nadere informatie

Mestscheiding Annelies Gorissen

Mestscheiding Annelies Gorissen Mestscheiding Annelies Gorissen 16/05/2017, Kinrooi Dunne fractie Rijk aan N & K Drijfmest Rijk aan N, P en K Mestscheider Dikke fractie Rijk aan P Waarom scheiden? Beperken mestafvoer: concentreren van

Nadere informatie

Monomestvergisting een mooie kans: wie (be)grijpt m! De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking

Monomestvergisting een mooie kans: wie (be)grijpt m! De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking December 2013 Position paper Monomestvergisting een mooie kans: wie (begrijpt m! De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking Samenvatting In deze position paper tracht Groen Gas

Nadere informatie

Basisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018

Basisscholen in krimpgebieden in schooljaar 2017/2018 Basisscholen in krimpgebieden in 2017/2018 In welke provincies sluiten de meeste basisscholen? Aan het begin van 2017/2018 zijn in Groningen, Zeeland, Limburg en Flevoland rond 2% van de basisscholen gesloten

Nadere informatie

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe Elzenveld, Antwerpen, 20 maart 2012 Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking Organisatie Onafhankelijk samenwerkingsverband

Nadere informatie

SEPARATOR S 655 / S 855

SEPARATOR S 655 / S 855 SEPARATOR S 655 / S 855 SEPARATOR S 655 / S 855 Beschikbare middelen nuttig toepassen. Met de meest moderne technologie. Traditionele mestverwerking een probleem Wettelijke voorschriften, hoge afzetkosten

Nadere informatie

Mestverwerkingtechnieken

Mestverwerkingtechnieken Mestverwerkingtechnieken Nu en over 3 jaar Oscar Schoumans (Alterra Wageningen UR) Symposium Kansen voor het verwaarden van dierlijke mest Goud voor Groenlo, Hengelo, 28 maart 2014 Inhoud 1. Achtergronden

Nadere informatie

05/10/2017. Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017

05/10/2017. Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017 Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017 de inhoud de inleiding het cluster het principe van vergisting de toepassing en de mogelijkheden voor biogas de huidige installaties in Twente de nieuwe plannen

Nadere informatie

Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen

Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen MTS vd Lageweg Hendrikus van de Lageweg 1 Inhoud MTS vd Lageweg Mestplaatsing veehouderij sectoren / sector belang Doelen Wat

Nadere informatie

Voor het eerste deel van de studie (Rapport I) werd met behulp van een enquête informatie en data verkregen van mestexperts uit de Europese Unie.

Voor het eerste deel van de studie (Rapport I) werd met behulp van een enquête informatie en data verkregen van mestexperts uit de Europese Unie. Rapport I: Inventarisatie van de mestverwerkingactiviteiten in Europa Voor het eerste deel van de studie (Rapport I) werd met behulp van een enquête informatie en data verkregen van mestexperts uit de

Nadere informatie

Verwerken van (groene) biomassa en mest:

Verwerken van (groene) biomassa en mest: Verwerken van (groene) biomassa en mest: kan dat samen? Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie CUMELA Nederland Sector: 3.000 ondernemers 30.000 medewerkers Jaaromzet 4 miljard Cumelabedrijven:

Nadere informatie

Analyse Megastallen en Megabedrijven 2005, 2010 en 2013

Analyse Megastallen en Megabedrijven 2005, 2010 en 2013 Analyse Megastallen en 2005, 2010 en 2013 Edo Gies, m.m.v. Han Naeff en Jaap van Os Alterra Wageningen UR 12 februari 2015 Inleiding Milieudefensie wil inzicht in de ontwikkelingen van het aantal megastallen

Nadere informatie

Mestbeleid in Nederland

Mestbeleid in Nederland Mestbeleid in Nederland Harm Smit Senior beleidsmedewerker Ministerie van Economische Zaken, DG AGRO Inhoud 1. Mest van Nederland a. Productie b. Gebruik 2. Beleidsontwikkelingen a. Vijfde Actieprogramma

Nadere informatie

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Workshop Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Programma Welkom en opening Introductie mestverwerking MVI s Achtergronddocument:

Nadere informatie

Invulling verplichte mestverwerking

Invulling verplichte mestverwerking Invulling verplichte mestverwerking Ondernemersdag intensief Ben Rooyackers (Mestac), Jos van Gastel (ZLTO) Wat gaan we doen? Korte inleiding Behoefte aanvullende export fosfaat Inventarisatie Mestverwerkingscapaciteit

Nadere informatie

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU 25-11-2010 Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen

Nadere informatie

(* *) (* WAARDEN GEVEN AAN VARIABELEN DIE NODIG ZIJN BIJ BEREKENEN DYNAMIEK LTV (GEBEURT IN MODEL) *) (* *)

(* *) (* WAARDEN GEVEN AAN VARIABELEN DIE NODIG ZIJN BIJ BEREKENEN DYNAMIEK LTV (GEBEURT IN MODEL) *) (* *) (* *) (* WAARDEN GEVEN AAN VARIABELEN DIE NODIG ZIJN BIJ BEREKENEN DYNAMIEK LTV (GEBEURT IN MODEL) *) (* *) (* BEDRIJVENTERREINEN *) (* OPGEVEN OF MUTATIE VOOR LTV VOOR EEN BEPAALD JAAR BEKEND IS *) SAMPLE

Nadere informatie

Optimale waarde uit uw vergister

Optimale waarde uit uw vergister Ir. Jan van den Broek Partner Byosis Group 1 Optimale waarde uit uw vergister Byosis realiseert oplossingen die rendement van het vergistingsproces aanzienlijk vergroten 1 Potentieel vergisting Nederland

Nadere informatie

Duurzame drijfmestverwaarding

Duurzame drijfmestverwaarding Duurzame drijfmestverwaarding Workshop Innovatie in mestverwerking en Verwaarding 20 maart 2012 Stijn Schlatmann www.energymatters.nl Even voorstellen: Directeur van Energy Matters (meewerkend voorman)

Nadere informatie

14-1-2014. Welkom. Voorlichting Verplichte mestverwerking. Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie

14-1-2014. Welkom. Voorlichting Verplichte mestverwerking. Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie Welkom Voorlichting Verplichte mestverwerking Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie 1 Inhoud Bibob toetsing op registratie intermediair Verwerkingsplicht: basis uitzonderingen overeenkomsten praktijksituaties

Nadere informatie

Onderzoek aanbod vrouwen- en meidenvoetbal vanuit de landelijke competities

Onderzoek aanbod vrouwen- en meidenvoetbal vanuit de landelijke competities Onderzoek aanbod vrouwen- en meidenvoetbal vanuit de landelijke competities Brondatum: september 15 Publiciatiedatum: februari 1 Uitgevoerd door Salman Khawaja (HMNISC) voor Stichting Ontiwkkeling Vrouwen

Nadere informatie

ZORG & TECHNOLOGIE PERSPECTIEF VAN EEN ZORGVERZEKERAAR

ZORG & TECHNOLOGIE PERSPECTIEF VAN EEN ZORGVERZEKERAAR ZORG & TECHNOLOGIE PERSPECTIEF VAN EEN ZORGVERZEKERAAR Ben van Miltenburg MBA Raad van Bestuur De Friesland Zorgverzekeraar Symposium Laat Technologie de Zorg Helpen KIVI NIRIA 17-6-2011 DE FRIESLAND ZORGVERZEKERAAR

Nadere informatie

Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren

Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren Syntens, Maart 2013 Paul d Hond pdh@syntens.nl Voorbeeld: Ambitie Innovatiecontract: Topsector High Tech Systemen en Materialen De topsector

Nadere informatie

Resultaten Data Health Check

Resultaten Data Health Check Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op via 070-3844600 of stuur een e-mail naar info@creditsafe.nl De Creditsafe klantenservice helpt u graag verder. 12% 23.6% 76.4% 88% Overeenkomende bedrijven

Nadere informatie

3 november 2011 Ben Rooyackers

3 november 2011 Ben Rooyackers 3 november 2011 Ben Rooyackers Mestac, mestproducenten coöp. Afzet drijfmest (300.000 ton/jaar) Vooraf gemaakte afspraken Faciliteert mestverwerking; Begeleiding, stimulering gebruik nieuwe generatie meststoffen

Nadere informatie

Resultaten enquête gemeenten en openbare oplaadpunten

Resultaten enquête gemeenten en openbare oplaadpunten Resultaten enquête gemeenten en openbare oplaadpunten Uitgevoerd door: 1 Colofon Uitgave Programma Elektrisch rijden Natuur&Milieu Postbus 1578 3500 BN Utrecht Hamburgerstraat 28a 3512 NS Utrecht Uitgevoerd

Nadere informatie

Samen geven we richting aan de koers van de NKC

Samen geven we richting aan de koers van de NKC Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties

Nadere informatie

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Kleinschalige mestvergisting met Microferm Staatssecretaris Joop Atsma en gedeputeerde Theo Rietkerk

Nadere informatie

VCM ENQUETE OPERATIONELE STAND VAN ZAKEN MESTVERWERKING IN VLAANDEREN

VCM ENQUETE OPERATIONELE STAND VAN ZAKEN MESTVERWERKING IN VLAANDEREN VCM ENQUETE OPERATIONELE STAND VAN ZAKEN MESTVERWERKING IN VLAANDEREN 2011 Juli 2012 i ii Inhoudsopgave SAMENVATTING... 1 INLEIDING... 2 1. RESPONS... 3 2. OPERATIONELE STAND VAN ZAKEN (PERIODE VAN 1 JANUARI

Nadere informatie

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Bijnagte@cocos.nl

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Bijnagte@cocos.nl Workshop mestvergisting Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Bijnagte@cocos.nl BioEnergy Farm 2 Project beschrijving Europees project Marktontwikkeling mono-mestvergisting Verspreiden onafhankelijke

Nadere informatie

Feiten NVM Open Huizen Dag 5 oktober 2013

Feiten NVM Open Huizen Dag 5 oktober 2013 Feiten NVM Open Huizen Dag 5 oktober 2013 Aan de NVM Open Huizen Dag van 5 oktober 2013 deden 47.374 woningen mee, waarvan 1.192 nieuwbouwwoningen (2,9%). De meeste huizen waren te bezoeken in de provincies

Nadere informatie

Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie. Willem Schipper

Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie. Willem Schipper Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie Willem Schipper Fosfor, fosfaat Onvervangbaar element voor leven Wordt aangetroffen in planten en dieren In omloop gebracht door

Nadere informatie

Harry Roetert, Stimuland / Provincie. Themadag bio-energie 27 februari 2013

Harry Roetert, Stimuland / Provincie. Themadag bio-energie 27 februari 2013 Harry Roetert, Stimuland / Provincie Themadag bio-energie 27 februari 2013 Bio-energieconsulenten: - Sinds 2006, in opdracht van de Provincie Overijssel - Voorlichting, loket voor boeren, bedrijven en

Nadere informatie

Groen Gas. Resultaat van vijf jaar innoveren. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Groen Gas. Resultaat van vijf jaar innoveren. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Groen Gas Resultaat van vijf jaar innoveren Ton Voncken Jos Reijnders Johan Wempe Groen Gas Nederland/InnovatieLink Rijksdienst voor Ondernemend Nederland TKI Gas Agenda Opening door Ton Voncken Resultaten

Nadere informatie

Synergie RWZI en mestverwerking

Synergie RWZI en mestverwerking Synergie RWZI en mestverwerking Opdrachtgevers Uitvoering LeAF Synchroniciteit Varkensmest Rioolwater Aanscherping mestbeleid Beleid op duurzaamheid druk op mestafvoer Rioolwater als bron Meer mestverwerking

Nadere informatie

Aanhangwagens en caravans trekken. Rijbewijs B of BE? Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen

Aanhangwagens en caravans trekken. Rijbewijs B of BE? Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen Aanhangwagens en caravans trekken Rijbewijs B of BE? Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen Bestuurders van een combinatie van een personenauto of bestelauto met aanhangwagen beschikken niet altijd over

Nadere informatie

Provincie Friesland Postbus 20120 8900 HM Leeuwarden

Provincie Friesland Postbus 20120 8900 HM Leeuwarden Overzicht van contactpersonen bij: Provincie en Plusregio COA, team plaatsing Decentraal COA, contactpersonen bestuurlijke contacten COA, medewerkers helpdesk, ambtelijke contacten en servicelijn Ministerie

Nadere informatie

Voorsprong met mineralen

Voorsprong met mineralen Voorsprong met mineralen Samen staan de sectoren sterker Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt door LTO Gelderland, Overijssel en de Rabobank. Circulaire Economie Nieuwe toverwoord of kansrijke uitdaging

Nadere informatie

DS% de juiste indicator? ENERGIE UIT MEST OPBOUW PRESENTATIE MEST # MEST. Mest mest. Wet- en regelgeving. Vloerkeuze en kelderplan

DS% de juiste indicator? ENERGIE UIT MEST OPBOUW PRESENTATIE MEST # MEST. Mest mest. Wet- en regelgeving. Vloerkeuze en kelderplan WORKSHOP VERGISTEN 2016 ENERGIE UIT Biogasbubbel doorgeprikt Hopen op beter tijden met vergister Mestvergisting niet rendabel In Duitsland is de schwung er ook een beetje uit Vergister hoort niet op boerenerf

Nadere informatie

De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking

De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking Conclusie Monomestvergisting kan een bijdrage leveren aan grootschalige mestverwerking onder de volgende voorwaarden: Een behoorlijke

Nadere informatie

Visie en activiteiten KUMAC B.V. Even voorstellen: John Van Paassen

Visie en activiteiten KUMAC B.V. Even voorstellen: John Van Paassen 3/24/ CONFERENTIE Een nieuwe markt voor mest. Woensdag 16 maart Prov. Admin. Centrum, Gent Van drijfmest naar kunstmest door John van Paassen, Kumac 1 Kumac B.V. Lupinenweg 8a 5753 SC Deurne T: 0493-312721

Nadere informatie

Het gebruik van biogas als transportbrandstof

Het gebruik van biogas als transportbrandstof Dr. Ir. René Cornelissen - Ing. A.F.B ter Braack partners Tractor op Het gebruik van als transportbrandstof 1 LTO Noord partners Tractor op 22.236 leden - Ruim 12.500 veehouders - 500 miljoen kuub uit

Nadere informatie

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit

Nadere informatie

Monitor Nieuwe Woningen tot en met het derde kwartaal 2011

Monitor Nieuwe Woningen tot en met het derde kwartaal 2011 Monitor Nieuwe Woningen tot en met het derde kwartaal 2011 INHOUD INHOUD... 3 AANBOD VAN NIEUWE KOOPWONINGEN OP BASIS VAN DOOR DE AANGESLOTEN ORGANISATIES GEACCEPTEERDE PLANNEN... 7 TABEL 1 NIEUW AANGEBODEN

Nadere informatie

Mestbeleid. Stelsel van verplichte mestverwerking. 13 januari 2014. Joke Noordsij. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Mestbeleid. Stelsel van verplichte mestverwerking. 13 januari 2014. Joke Noordsij. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Mestbeleid Stelsel van verplichte mestverwerking 13 januari 2014 Joke Noordsij Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 1 Inhoud Wat hebben we nu aan mestbeleid Wat gaat er veranderen Stelsel verplichte

Nadere informatie

Het Groene Hart Werkt

Het Groene Hart Werkt Het Groene Hart Werkt Verwaarding van grasmaaisels Aldert van der Kooij Alphen a/d Rijn, 29 maart 2018 Wat zijn maaisels? Maaisels van wegbermen, dijken, parken, watergangen en natuurterreinen Bestaat

Nadere informatie

S ch ng Groen Gas Nederland. De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking

S ch ng Groen Gas Nederland. De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking S ch ng Groen Gas Nederland De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking S ch ng Groen Gas Nederland De bijdrage van monomestvergisting aan grootschalige mestverwerking Algemene

Nadere informatie

Jaarlijks symposium Vlaco vzw, 16 juni 2011 Hof Ter Velden (Baasrode)

Jaarlijks symposium Vlaco vzw, 16 juni 2011 Hof Ter Velden (Baasrode) Eindproducten anaerobe vergisting Inleiding: Vlaco kwaliteitscontrole Wetgeving en normering Wat brengt de toekomst? De staat van digestaat Eindproducten uit de anaerobe vergisting Wim Vanden Auweele Vlaco

Nadere informatie

MestBEwerking en VERwerking in Vlaanderen Emilie Snauwaert, VCM

MestBEwerking en VERwerking in Vlaanderen Emilie Snauwaert, VCM MestBEwerking en VERwerking in Vlaanderen Emilie Snauwaert, VCM 16/05/2017, Kinrooi Inhoud Wat doet het VCM? Wetgeving mestverwerking Mestverwerkingstechnieken en eindproducten Evolutie mestbe- en verwerking

Nadere informatie

Regionale Arbeidsmarktanalyse uit Feiten en Cijfers

Regionale Arbeidsmarktanalyse uit Feiten en Cijfers Regionale Arbeidsmarktanalyse uit Feiten en Cijfers Een beschrijving van het horeca onderwijs en de horeca arbeidsmarkt per provincie Regionale Arbeidsmarktanalyse uit Feiten en Cijfers Een beschrijving

Nadere informatie

Zwarte Piet of niet? Enquête Onderwijsblad november 2015 Tabellen

Zwarte Piet of niet? Enquête Onderwijsblad november 2015 Tabellen Zwarte Piet of niet? Enquête Onderwijsblad november 2015 Tabellen 1 Verantwoording Begin november hield het Onderwijsblad een korte enquête over Zwarte Piet onder de leden in het basisonderwijs waarvan

Nadere informatie

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015 Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015 Geldshop, onafhankelijk adviseur en bemiddelaar in consumptief krediet, heeft een grootschalig onderzoek gedaan naar leningaanvragen voor het leendoel

Nadere informatie