Onderwijsveld anno Leergang Onderwijs Cap Gemini 12 februari 2009

Transcriptie

1 Onderwijsveld anno 2009 Leergang Onderwijs Cap Gemini 12 februari 2009

2 Voorstellen (I) - directeur Actis - hoe daar gekomen: - sociologie, onderwijskunde - vakbeweging / AOb - VNG/VOSABB - Ministerie van OCW, directie VO

3 Voorstellen (II) Secretaris Commissie Leraren, onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan, zomer 2007 Secretaris landelijk Platform Praktijkonderwijs, sinds begin 2007 Monitor van de VM2-experimenten, i.o.v. het Expertisecentrum Beroepsonderwijs / OCW en LNV Volgsysteem Passend Onderwijs, i.o.v. het landelijk Regieoverleg Passend Onderwijs Programmaleiding Leergang Bve van het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (jaarlijks) Leergang Master of Management in Education, TIAS Business School, i.s.m. dr. F. de Vijlder

4 En jullie? Voorstellen (III)

5 Opzet Sturing: aangrijpingspunten en strategie Overzicht van het veld: van po tot wo en weer terug Opdracht Enkele thema s in de diepte Nogmaals: sturing

6 Onderwijsveld anno 2009 Gescharkeerd landschap met sedimenten en klimaatsverschillen Verschillen tussen sectoren Fasering deregulering / decentralisatie Wettelijke opdracht: funderend onderwijs? Bijzonder en openbaar Publiek en/of privaat Po, vo, wo Educatie, mbo, hbo Ontwikkeling beleidsprogramma s: van schematechniek ( 90) naar harmonisatie ( 00-05) naar?

7 Onderwijsveld anno 2009

8 Onderwijsveld anno 2009

9 Onderwijsveld anno 2009

10 Onderwijsveld anno 2009

11 Onderwijsveld anno 2009

12 Onderwijsveld anno 2009

13 Onderwijsveld anno 2009 HBO 8% WO 16% basisonderwijs 36% BVE 14% basisonderwijs BVE voortgezet onderwijs 26% voortgezet onderwijs HBO WO

14 Sturingscriteria Kwaliteit Toegankelijkheid Doelmatigheid Keuzevrijheid Sociale samenhang

15 Aangrijpingspunt van sturing 1. Leraren 2. Scholen 3. Scholengemeenschappen 4. Regionale netwerken Parallel, op en af: 5. Lokale overheid (soevereiniteit in eigen kring vs functionele decentralisatie)

16 Strategie, insteek Autonomievergroting Bestuurlijke verhoudingen; werken aan governance Veranderen van functiebreedte Stimuleren van marktwerking, concurrentie, profilering Kennisintensiteit verhogen Introduceren van standaarden

17 Vraag Welke strategie is anno 2009 het populairst in Den Haag? Welke strategie is anno 2009 het populairst bij schoolbestuurders / managers?

18 Overzicht: sectoroverstijgend (I) Dijsselbloem: het hoe en het wat Cornielje: onderwijstijd Meijerink: referentieniveaus taal en rekenen Rinnooy Kan: leerkracht! Informatie en verantwoording Winsemius: de plusschool?

19 Dijsselbloem Tijd voor onderwijs Onderwijsvernieuwing VO Conclusies De overheid heeft kerntaak deugdelijk onderwijs verwaarloosd Politiek treedt in vrijheid van scholen Aanbevelingen - Overheid gaat over het wat, de scholen gaan over het hoe - Leerstandaarden, toetsen, examinering - Toetsingskader - Alleen nog maar evidence based - Synoptisch rationeel model volgen - Genoeg geld voor uittrekken - Leraren en leerlingen/studenten erbij betrekken

20 Cornielje De waarde van een norm Onderwijstijd VO Conclusies De school zorgt voor attractief onderwijs en legt daarover verantwoording af De urennorm van 1000 uur staat in de wet Zomervakantie naar 6 weken, cf. PO

21 Meijerink Over de drempels van taal en rekenen Kwaliteit taal en rekenen kan beter Zorgen voor doorlopende leerlijnen Referentieniveaus Wat moet je aan het eind van een niveau kennen/kunnen? Wat heb je nodig om verder te kunnen in vervolgonderwijs & samenleving?

22 Rinnooy Kan LeerKracht! kwantitatief en kwalitatief tekort het beroep van leraar moet beter: - te lage beloning - beroepsgroep is zwak - opleidingen kunnen beter - professionele school is er niet

23 Rinnooy Kan Oplossingsrichtingen 1.Een betere beloning 2.Een sterker beroep 3.Een professioneler school 4.Korte termijn acties Actieplan en convenant Leerkracht

24 Winsemius (I) Vertrouwen in de school Typologie (KBA): opstappers, niet-kunners en overbelasten Aantal overbelasten: ca (?) Wat is nodig voor overbelasten: structuur en verbondenheid goede leraren brede zorgstructuur contextrijk en praktijkleren betere begeleiding en verbinding met omgeving

25 Winsemius (II) Plusschool! Hoe daar te komen: verlengd vmbo (à la VM2) ruimere bekostiging tegengaan van concentratie doorzettingsmacht voor G4- gemeenten

26 Informatie en verantwoording (I) Voortschrijding informatieinfrastructuur: leerlingadministraties gekoppeld aan onderwijsnummer/cfi (BRON) Effecten, eerste orde: Genereert enorm veel kengetallen Basis voor benchmarking, onderzoek naar leerlijnen Basis voor horizontale verantwoording, bijv. Vensters

27 Informatie en verantwoording (II) Positieve doorwerking - Meer besef belang van opbrengsten - Meer transparantie: wie doet wat? Neveneffecten: - Toenemende gevoeligheid bij scholen over hun positie in de onderwijsketen - Druk op functiebreedte

28 Overzicht: primair onderwijs lumpsum en beleidsontwikkeling bestuur en management bestuurlijke schaalvergroting governance: cvb s / rvt s kwaliteit: met name ook sbao/(v)so ( adaptief kwalificeren ) passend onderwijs jeugd en gezin

29 Overzicht: voortgezet onderwijs kwaliteit regionaal plan onderwijsvoorzieningen (RPO) passend onderwijs vmbo - doorstroom mbo (VM2) / reductie VSV - globalisering / flexiblisering examens havo/vwo - vakvernieuwing, NLT - strikter zak-/slaagregeling (2012)

30 Overzicht: bve Educatie verdwijnt MBO 2010 competentiegerichte kwalificatiedossiers herontwerp van opleidingen Reductie voortijdig schoolverlaten Associate degree Leren en werken

31 Overzicht: hoger onderwijs Kwaliteit hoger onderwijs m.n. lerarenopleidingen Innovatie en excellentie diverse innovatieprojecten, o.a. Sirius entreetoetsen, intakegesprekken selectie aan de poort?

32 Opdracht Welk aangrijpingspunt van sturing prevaleert? Beargumenteer Welk type strategie prevaleert? Beargumenteer

33 Casus: passend onderwijs Drie soorten indicatiestelling, drie soorten infrastructuur Daarnaast: overige zorg Doel: voor elke leerling passend onderwijs en passende (leerlingen)zorg Ontwikkeling van onderop Zorgplicht 2012

34 Casus: passend onderwijs Vorming regionaal netwerk Samenwerking Werken aan één inhoudelijke agenda Betrokkenheid ouders Betrokkenheid leraren

35 Casus: passend onderwijs Voortgang van onderop:? Waar naar toewerken als kader niet helder is? Bilateraal en/of tripartiet? Onderwijs en zorg? Verschillen in perspectief Inhoudelijk Plaatsgericht Individuele leerlingenzorg

36 Casus: passend onderwijs Dilemma: voortgang Vertrouwen in het netwerk? Intervenieren: op welke grond? Welke strategie? Middel en doel?

37 Casus: educatie verdwijnt WEB 1996: beroepsonderwijs en educatie Educatie: VAVO, basiseducatie, NT2 Gedwongen winkelnering Toenemende roep om marktwerking Nieuwe wet inburgering, Onderspit bij aanbesteding; gebrek aan inburgeraars In de tussentijd: Participatiebudget

38 Casus: educatie verdwijnt Dilemma: functiebreedte ROC? Maatschappelijke opdracht Organisatorische rationaliteit Wettelijke opdracht

39 Casus: VM2 Eén concept, één dak, één team Eerste tranche experimenten (36) gestart per , tweede tranche start per Monitor ivm belang evidence based beleid

40 Opzet in twee cohorten cohort 1 vmbo 3 cohort 2 vmbo 3 cohort 1 vmbo 4 cohort 2 vmbo 4 cohort 1 mbo 1 cohort 2 mbo 1 cohort 1 mbo 2 cohort 2 mbo2

41 Eerste tranche, zomer 2008 Doel: reductie van vsv Reden: past bij lopend beleid Doelgroep: alle bbl-ers in sector/afd Cursusduur: 4 jaar, 3 jaar waar mogelijk Vmbo-docenten Vmbo- of vmbo-mbo-locaties Standaard vmbo-examen

42 Eerste tranche, leerlingen Percentage (n=677) Geslacht Jongen 57,5% Meisje 42,5% Leeftijd 14 jaar (-) 39,2% 15 jaar 53,0% 16 jaar (+) 7,8% Etniciteit Autochtoon 46,1% Allochtoon 54% Indicatie voor leerwegondersteuning Geen lwoo-indicatie 28,7% Wel lwoo-indicatie 70,0%

43 Voortgang, eind 2008 consistent beeld van het programma leerjaar 3 ontwikkeld en draait contacten werkvloer operationeel werkgroepen operationeel planmatige aanpak 36% vordert, 24% een beetje, 39% vordert nog niet of nauwelijks

44 Casus: VM2 Dilemma: kwantiteit en kwaliteit Het gaat om kleine, krimpende groepen Scholen hebben moeite met ontwikkeling - Overheid wat, scholen hoe - Hoe lang moet je monitoren?

45 Terug naar sturing Feit 1: Dijsselbloem Feit 2: Sturingscriteria, aangrijpingspunten en strategieen Feit 3: Dilemma s Kunnen sturingsdilemma s worden ondervangen, hoe? Passend onderwijs: voortgang? Educatie: functiebreedte ROC? VM2: kwantiteit en kwaliteit?

46 Opdracht Kies er één. Formuleer een uitweg: voor Den Haag voor schoolbestuurder / manager