Digitale schoolborden: het beeldwoordenboek

Transcriptie

1 Digitale schoolborden: het beeldwoordenboek A ANSI-LUMEN Ansi-lumen is een kernbegrip bij beamers. Dit is de eenheid waarin de lichtopbrengst van een beamer wordt uitgedrukt Ansi-lumen lijkt een minimum voor een degelijke projectie. B BORDBOEK BLUETOOTH Een bordboek is een digitale versie van een schoolboek datje via een projector (beamer) op een (interactief) bord projecteert. Vaak dankbaar ontvangen door de leraar omdat op het bord de perfecte kopie verschijnt van het handboek of werkboek. De leerlingen kunnen perfect volgen en zien wat er ingevuld wordt. Sommige bordboeken bieden multimediale extra s of bieden ruimte voor het toevoegen van eigen leerobjecten door de leraar, toch nodigen ze nauwelijks uit tot vernieuwend of gedurfder onderwijs. Bij elk van de uitgevers kom je ook andere namen tegen - Van In en Wolters-Plantyn spreken over bordboeken - Pelckmans houdt het bij interactieve bordboeken - bij uitgeverij De Boeck heten de digitale versies van de boeken i-board - Die Keure biedt een open, door de leraar ook zelf invulbaar concept, met zijn boek-e s. Let wel op het voetangeltje in de contracten; vaak moeten bordboek-engagementen jaarlijks hernieuwd worden. De standaard voor draadloze communicatie. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 1

2 C D CLIPART DRUKSENSITIEF DUALBOARD Met de bordsoftware wordt meestal een indrukwekkende verzameling foto s, cartoons, tekeningen, gratis meegeleverd. De kwaliteit valt vaak tegen. Een druksensitief bord bestaat uit twee elektrisch geleidende folies met een laag lucht ertussen. Als je op het bord drukt met een vinger of een pen verdwijnt de lucht op dat punt en dat wordt door het bord geregistreerd als een commando (muisklik). Daarnaast zijn er borden/bordtoepassingen die elektromagnetisch werken of functioneren op basis van infrarood. De grote vernieuwing waarop men zat te wachten: meer dan één persoon kan tegelijkertijd het digitale schoolbord bedienen. Je ziet het voor je: twee leerlingen tegelijkertijd, jij aan de ene kant van het bord, een leerling aan de andere kant. De toepassing staat nog in de kinderschoenen en er staat (voorlopig) wel een aardig prijskaartje tegenover. E ENERGIEVERBRUIK De computer, de beamer en het bord: de energierekening tikt aardig aan, ook al bieden veel leveranciers energievriendelijke oplossingen. F FLASHPLAYER FAQ Noodzakelijke software die op je computer geïnstalleerd moet worden om animaties en filmpjes te bekijken. Dit is niet de enige software die je extra moet installeren; vaak dringen zich multimediaplayers of Google Earth software ook op. Frequently Asked Questions. Alle vragen die je zelf hebt rond een toestel maar nooit durfde stellen in het publiek. Interessant onderdeel van de Helpfunctie bij een toestel of bij software. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 2

3 G H GRATIS HOTSPOT Belangrijk testcriterium bij de keuze van de bordsoftware. Onderzoek ook de vele gratis leerobjecten die op het internet te vinden zijn. Let wel: het is vaak geduldig zoeken naar de naald in de hooiberg. Niet te verwarren met de hotspot bij draadloos internet. Verwijst bij digitale borden naar de hinderlijke reflectie van de beamer, de vervelende felverlichte vlek op het bord veroorzaakt door sommige beamers. Blijft hoe dan ook een kwelling, zeker voor West-Vlamingen. I INTUÏTIEF IWB Hoe gebruiksvriendelijk is het bord? Vraagt het precies die handeling die je in je hoofd had of spontaan zou stellen? Dan zit je goed! Gelijkaardige uitdrukkingen: het gaat als vanzelf! Het is kinderspel! Vaak gebruikte Engelse afkorting voor Interactive WhiteBoard. Interessant bij het doorzoeken van het internet of bij internationale contacten. J K JOKERTEKEN KALIBREREN Een symbool in een zoekopdracht binnen Windows programma s (Verkenner, Word,..) waarmee je aangeeft dat je niet precies weet wat daar moet staan. Ook al bereid je je nog zo goed mogelijk voor, toch zal er vaak een jokerteken of onbekende optreden in je aankoopproces van digitale borden. Uitlijnen of ijken van een bord zodat je een degelijke projectie bekomt. Dit doe je door op een aantal punten op het scherm te drukken. Dan pas herkent de computer de plaats waar iets gebeurt op het bord. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 3

4 KEYSTONE CORRECTIE Sommige projectoren wringen het beeld in een trapeziumvorm. Met de keystone correctie krijgt men weer een regelmatige rechthoek. LEERLINGPROOF Zijn de toestellen bestand tegen echt gebruik door leerlingen. Is het bord bv. krasvrij en slijtvast. Kan het materiaal tegen een stootje en gaat het niet ten onder bij het eerste kattenkwaad? L LEVERINGSTIJD Vaak een knelpunt; goede afspraken maken goede vrienden LICENTIE Niet te vergeten: onderzoek de gebruiksvoorwaarden van de software. Op hoeveel toestellen mag je de software gebruiken? Mag je de software meegeven met de leraars voor thuisgebruik? Mag je op een bord gemaakte leerobjecten met andere software laten draaien? Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 4

5 LOOK ALIKE Goedkopere toepassingen die (willen) werken als echte borden zoals Wii of ebeam. M MEERWAARDE MEMBRAAN Dé centrale vraag bij de aankoop van een digitaal bord. Wordt duidelijk geïllustreerd in de lesscenario s uit deze publicatie. Vlies dat boven drukgevoelige borden ligt. N O NOTEBOOK OBJECT Toepassingssoftware voor Smartborden. Niet te verwarren met de verwijzingen naar portable computers: notebook, netbook. Een leermiddel bestaat meestal uit meerdere stukjes. Zowel het leermiddel op zijn geheel als de samenstellende delen zijn objecten, zoals de puzzel en zijn stukjes. De ervaren gebruiker zal vaak objecten in zijn bordbestanden vergrendelen zodat ze buiten bereik blijven van onhandige manipulaties. Veel bordgebruikers stellen met de bouwsteenobjecten die door de firma meegeleverd worden met de bordsoftware of beschikbaar gesteld worden op de site steeds weer nieuwe lessen samen, aangepast aan de leernoden van hun specifieke leergroep. Denk aan onze Lego-periode! Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 5

6 P PEN Veelzijdig stukje materiaal bij een digitaal bord; let wel: de ene pen is de andere niet! Q QUICKTIME Eén van de vele software programma s om optimaal te genieten van de multimedia op je computer. RESOLUTIE Het aantal gebruikte pixels of beeldpunten. In principe geldt: hoe hoger de resolutie die het scherm aankan, hoe hoger de kwaliteit van het beeldscherm en van de getoonde beelden. Een resolutie van pixels voor beeldscherm en beamer is wenselijk. R RGB Rood-Groen-Blauw, signaal waarbij de kleur is opgebouwd uit een rood, een groen en een blauw component, gebruikt bij beeldschermen. Nu geleidelijk vervangen door CMYK (de mix van cyan, magenta, yellow, black). RUIS Verstoring op een signaal, beeld of geluid. S SCART(KABEL) Syndicat des Constructeurs d'appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs. Een aansluiting waarmee analoge geluid- en videosignalen kunnen worden verzonden. Overbodig dus bij digitale borden! Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 6

7 SMART Het Engelse woord voor slim, verstandig, intelligent. Tegelijkertijd opgepikt als merknaam door een grote medespeler op de markt van de digitale borden. Is erin geslaagd de merknaam tot soortnaam up te graden (zoals bic ). Let op! Smart staat ook voor een merk van auto s en voor Self Monitoring Analysis and Reporting Technology, een functie om harde schijf prestaties te monitoren. Een erg geliefd begrip dus. STEMKASTJE Stemsystemen gaan van eenvoudige multiple choice stembakjes tot meer gesofisticeerd materiaal waarmee men antwoorden in tekst- of getalvorm kan doorsturen naar het bord. Bordsoftware kan de antwoorden uit de klas verwerken, analyseren en presenteren. SHORT THROW Let op de schrijfwijze! De beamer hangt hoog in de lucht, vlak boven het bord gemonteerd. Geeft betere beeldresultaten en vermijdt hinderlijke lichtvlekken en schaduwen. Spreker staat nooit in het projectielicht. SURROUNDSOUND Geluid dat je omringt. Als je speakers in surround-opstelling staan en je over een toestel beschikt dat surroundsound afgeeft hebt, krijg je een extra dimensie bij het genieten van geluid. Het geeft een extra ruimtelijke ervaring aan het geluid. Iets te hoog gegrepen voor digitale schoolborden, ook al willen sommige verkopers je dit graag laten geloven. T TABLET Draagbaar toestel waarmee men vanuit elke hoek van het lokaal het digitaal schoolbord kan bedienen. Soms wordt ook het Engelse begrip slate gebruikt. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 7

8 TOETSENBORD Komen op twee manieren van pas bij het digitaal bord - als het echt kan, probeer je niet in te typen - als het echt moet kun je het toetsenbord van je pc gebruiken of het speciale toetsenbordje dat als gereedschap bovenop het scherm van je bord geplaatst kan worden (het is een onderdeel van de bordsoftware). TRACKING SPEED De snelheid waarmee het bord jouw bewegingen op het bord kan volgen. Test vooraf eens uit of het bord je schrijfsnelheid aankan. U V UPGRADE USB VIEWER VISUALIZER Het vernieuwen van je (bord)software. Soms zal ook een downgrade nodige zijn: sommige leerobjecten en lessen werken enkel op de oudere versie van de software. Universele Seriële Bus, Momenteel is de USB poort de meest gebruikte manier van aansluiten. Poort op de computer die als ingang voor veel andere apparaten dient. Via een USB-poort kunnen bv. veel borden en computers met elkaar communiceren. Bluetooth (draadloos) is natuurlijk ook een optie. Handige oplossing voor licentieproblemen; bestaat ook voor PowerPoint of Excel. In een Notebookviewer (of in Notebook Express) of een Activviewer kun je bestanden bekijken maar niet veranderen. Kijken mag, aankomen niet. Document camera waarmee afgedrukte teksten of 3D objecten kunnen geprojecteerd worden op een digitaal schoolbord. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 8

9 W WINDOWS Slechts één van de besturingssystemen waarop digitale borden kunnen werken. Opgelet: we zitten al aan versie Windows 7, inmiddels de opvolger van Vista. X XGA De resolutie van een beeldscherm vertelt hoeveel beeldpunten een scherm samenstellen. XGA staat voor 1024*768 pixels. Zorg ervoor dat de monitor van je pc en je projector dezelfde beeldpuntentaal spreken. Y YOUTUBE YMBK Razend populair tijdverdrijf voor jongeren; sommige YouTube filmpjes hebben een educatief gehalte en kunnen in de les gebruikt worden. De gebruikelijke naald in de hooiberg. Op YouTube zijn ook filmpjes te vinden van leraars die digitale schoolborden gebruiken. Ben je daar naar op zoek dan zijn de sites van de fabrikanten, TeacherTube of leraar24.nl nog iets interessanter. Chattaal, ook toepasselijk op verkoopsituaties: You must be kidding, je neemt me in het ootje! Z ZWARTWAARDE Eén van de criteria om de kwaliteit van de beamerprojectie te beoordelen: als je de beamer bijvoorbeeld gaat gebruiken in een donkere ruimte en je hecht er waarde aan dat zwart ook werkelijk als zwart wordt weergegeven, zou je moeten kiezen voor een beamer met een contrastwaarde of zwartwaarde van minimaal 750, hoger is altijd beter. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 9

10 ZETTABYTE 1000 Exabyte. Een triljard bytes. Enorm veel dus. Een van zijn voorgangers in de grootheden rij, de terabyte is bytes. De opslagcapaciteit van media gaat er dus razendsnel op vooruit. Digitale schoolborden Het beeldwoordenboek - 10