Het FAVV : 10 jaar in dienst van de voedselveiligheid

Transcriptie

1 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire Het FAVV : 10 jaar in dienst van de voedselveiligheid Gil Houins

2 Oorsprong van het FAVV «Dioxinecrisis» 1999 Kritiek op de overheden Wantrouwen van de consument Exportembargo Belangrijke economische weerslag 2

3 «Dioxinecrisis» Blokkeren van honderden veehouderijen Vernietiging van pluimvee, melk (± 250 miljoen euro) Massale destructie van vlees : ton varkens : ± ton gevogelte : ± ton rundvlees, eieren, levensmiddelen : ± ton Financiële repercussies : 437,5 miljoen euro (?) Ontslag van 2 ministers Imago van de Belgische producten Veroordeling VERKEST : 10 december 2010

4 Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen 4

5 FAVV: bevoegd voor de hele voedselketen Vermeerderingsmateriaal Diervoeders Dierlijke productie Landbouw Verwerking levensmiddelen Groothandel Detail- Pesticiden Plantaardige productie handel Meststoffen Directe verkoop Horeca 5

6 Het Agentschap in cijfers (2010) medewerkers (VTE) waarvan 655 inspecteurs en controleurs verdeeld over 11 provinciale controleeenheden 5 ISO geaccrediteerde laboratoria een netwerk van 59 externe laboratoria & 10 nationale referentielaboratoria (12 in 2011) uitgaven 2009 : 165 miljoen waarvan 62 % dotatie = 10,6 / inwoner 6

7 Personeel FAVV (VTE) 7

8 Budget (dotatie en andere inkomsten) 8

9 10 jaar in dienst van de voedselveiligheid 1. Enkele verwezenlijkingen 2. Enquete : hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de consument? 3. Enquete : hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de professionelen? 4. Europees voorzitterschap en barometer van de voedselveiligheid 9

10 Controles : objectief en eenvormig Onverenigbaarheden & cumuls (2004) Charter van de controleur / inspecteur (2004) Check lists met wegingen (2007) + opmerkingen controle mogelijk Ombudsdienst (2005) Administratieve boetes : tabellen opgesteld in functie van de aard van de overtreding door commissarissen (juristen) 10

11 Informatisatie 2000 : 6 informaticasystemen 6 weinig betrouwbare databanken met gegevens operatoren 2010 : BOOD = operatoren link met KBO FOODNET = al de resultaten FOODLIMS : al de analyses Sanitel + Sanitrace (vee + slachthuis) Disaster recovery site 11

12 Ten dienste van de consument Meldpunt voor de consument:

13 Ten dienste van de consument Brochures Publicaties. 13

14 Recalls van producten (consumenten) 14

15 Ten dienste van de professionelen 32 autocontrolegidsen gevalideerd = >90% van de operatoren Soepelheid voor de KMO s ( 5 VTE DIS & <400 m²) ( 2 VTE TRANSFO) Voorlichtingscel (sinds 9/2008: ± 250 sessies) : hotelscholen, scholen, samenwerken met gemeeschappen, horeca, in samenwerking met beroepsorganisaties (slagers, bakkers,.), Aangekondigde controle-acties (gericht op 1 stad, 1 gemeente met informatiesessie) HORECA : alternatief van de boete = opleiding FOODWEB = online toegang tot het eigen dossier 15

16 Ten dienste van de professionelen Stimulansen tot certificering autocontrole : Bonus op de jaarlijkse bijdrage aan het FAVV : Bonus: 50% Malus: 60% in % in 2011! +/ gecertificeerde bedrijven Smiley FAVV 16

17 Belangrijke rol weggelegd op internationaal niveau Hulp aan nieuwe Lidstaten en aan Derde Landen Steun export van Belgische producten ± exportcertificaten uitgeschreven per jaar, een 15-tal buitenlandse delegaties ontvangen, protocol van samenwerking met FIT/AWEX/Brussels Export Controles op ingevoerde producten zendingen ingevoerde gecontroleerd in 2009 : 242 geweigerd 17

18 Kwaliteit van onze diensten gewaarborgd : een Agentschap dat gecontroleerd wordt! Interne audit (sinds 2007) Externe audits : - Certificering ISO 9001 sinds Registratie EMAS (milieubeleid) in Accreditatie ISO van de buitendiensten (lopende) - Accreditatie ISO van onze 5 labo s (2004) - Inspecties door het Voedsel- en Veterinair Bureau (DG SANCO-EC) - Bedrijfsrevisor & Rekenhof 18

19 Nieuw beleid: enkele voorbeelden Bestrijding salmonella bij pluimvee sinds 2005 (fokpluimvee), sinds 2007 (leghennen), sinds 2009 (vleeskippen) Resultaten bij de mens : 19

20 Nieuw beleid enkele voorbeelden bestrijding blauwtong bij runderen, schapen, geiten Laatste 6 maanden 2006 : 700 gevallen 2007 : gevallen Verplichte vaccinatie in 2008 : 50 gevallen Verplichte vaccinatie in 2009 en 2010 : 0 gevallen 2,35 miljoen runderen en schapen gevaccineerd in 2009 Vrijwillige vaccinatie vanaf

21 Preventie en beheer van crisissen Preventie = waakzaamheid! aandacht besteden aan verschillende signalen (RASFF, publicaties, analyseresultaten...) Oefeningen tracering, mond- en klauwzeer Grote reactiviteit vermijden dat een incident uitgroeit tot een crisissituatie

22 Efficiënt crisisbeheer enkele voorbeelden Vogelgriep (2003) Soedanrood (kleurstof) in Worcestersaus (2005) Dioxine in vet bestemd voor veevoeder (2006) Uitstoot van radioactiviteit door IRE (2008) 22

23 10 jaar in dienst van de voedselveiligheid 1. Enkele verwezenlijkingen 2. Enquete : hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de consument? 3. Enquete : hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de professionelen? 4. Europees voorzitterschap en barometer van de voedselveiligheid 23

24 Hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de consument (2010) 24

25 Enquete via een panel van ivox : representatief voor: Geslacht Opleidingsniveau Leeftijd Gewest 25

26 Bekendheid: welke organismen houden zich volgens u bezig met veilige voeding? FAVV 82,9% FOD Volksgezondheid 68,0% consumentenverenigingen 56,8% beroepsorganisaties 36,1% Europese Commissie (DG SANCO) gemeentelijke diensten (politie, hygiënediensten, ) 17,5% 24,7% ik weet het niet 6,3% 26

27 In welke mate kent u het Voedselagentschap? Alleen van naam 70% Helemaal niet 11% Zeer goed 2% Goed 17% 27

28 Hoe waardeert u globaal het werk van het Voedselagentschap? 27,5% 19,7% 13,1% 5,1% 9,4% 7,6% 0,2% 0,2% 0,5% 1,3% Gemiddelde : 7,6/10 28

29 Perceptie basisactiviteiten 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Momenteel worden de voedingsmiddelen voldoende gecontroleerd 8,3% 60,6% 13,6% 15,2% Het Voedselagentschap beheert de incidenten goed (bij voorbeeld bij verontreiniging van voedingsmiddelen) 6,4% 62,0% 22,8% 6,7% Momenteel zijn de controles voldoende streng 6,8% 52,8% 28,2% 7,5% Het Voedselagentschap geeft genoeg informatie 4,2% 43,3% 33,5% 12,9% Volledig akkoord Akkoord Niet akkoord Helemaal niet akkoord Geen mening 29

30 Etiketten van voorverpakte voedingsmiddelen: wat lezen de consumenten? Houdbaarheidsdata (verbruiken voor ) 76,0% 19,3% Raadgevingen in verband met de bewaring (temperatuur, ) 35,7% 39,7% 20,8% Raadgevingen voor de bereiding (ontdooien voor de bereiding, ) 31,8% 43,3% 21,4% De ingrediënten (grondstoffen) 17,0% 40,8% 35,5% Voedingswaarde (calorieën, vetten, zout, ) 17,0% 34,2% 38,0% Het land van herkomst 12,5% 27,2% 41,3% 19,0% Additieven (E nr) 9,5% 25,5% 41,0% 24,0% Gezondheidsbeweringen (vb. verhoogt de natuurlijke weerstand van het organisme) 7,0% 24,1% 47,9% 21,0% De aanwezigheid van allergenen (gluten, schaaldieren, ) 8,8% 17,7% 39,0% 34,5% Altijd Meestal Soms Nooit 30

31 Hoe is naar uw mening de voedselveiligheid in ons land geëvolueerd ten opzichte van 10 jaar geleden? Zeer goed 12,3% Goed 70,9% Slecht 6,4% Zeer slecht 1,0% Geen Mening 9,3% 31

32 Hoe wordt het Voedselagentschap gezien door de professionelen (2009) anonieme reacties op aangeschrevenen 32

33 Globale perceptie FAVV 33

34 Tevredenheid over de diensten geleverd door het FAVV Gemiddelde: 6,8/10 34

35 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie en barometer van de voedselveiligheid

36 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie en barometer van de voedselveiligheid Vergadering : Hoofden voedselagentschappen van de 27 EU-landen (13-14/10/2010) Symposium autocontrole (17/11/2010) Symposium nanotechnologie (24/11/2010) Grote Europese premiëre : de barometer van de voedselveiligheid (17/11/2010) 36

37 Symposium autocontrole Impact van een autocontrolesysteem op de inspectieresultaten (FAVV) : 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 98% Publiek partnership privé in Nederland Frankrijk : er wordt rekening gehouden met de ISO-certificatie bedrijven (frequentie en resultaten van de audits) voor de inspecties met 3% zonder 18% 83% 37

38 Barometer van de voedselveiligheid Ontwikkeling van een objectief meetinstrument om de voedselveiligheid te kunnen meten en de evolutie ervan op te opvolgen BAROMETER Plantengezondheid Voedselveiligheid Dierengezondheid 38

39 30 indicatoren van voedselveiligheid 1. Meldingsplicht voedselveiligheid 2. Autocontrolesystemen in de sector van toeleveranciers aan de primaire productie 3. Autocontrolesystemen in de primaire productiesector 4. Autocontrolesystemen in de transformatiesector 5. Autocontrolesystemen in de sector van de gemeenschapskeukens 6. Controle van autocontrole in de voedselketen 7. Inspecties infrastructuur, inrichting en hygiëne in de sectoren distributie, horeca en gemeenschapskeukens 8. Inspecties traceerbaarheid in de voedselketen 9. Residuen van bestrijdingsmiddelen in groenten en fruit van Belgische oorsprong 10.Acrylamide 11.Lood en cadmium in groenten en fruit 12.Aflatoxine en deoxynivalenol 13.Stoffen met anabole werking, niet toegestane stoffen en diergeneesmiddelen bij runderen en varkens 14.Sulfiet in gehakt 15.Dioxines en dioxine achtige PCB s in zuivelproducten en eieren 16.Kwik in weekdieren, schaaldieren en vis 17.Residuen van bestrijdingsmiddelen in groenten en fruit afkomstig van andere EU landen en derde landen 18.Verboden kleurstoffen 19.Chemische en microbiologische gevaren in ingevoerde dierlijke producten voor humane consumptie 20.Dioxines en dioxine achtige PCB s in diervoeders 21.Contactmaterialen 22.Salmonella sp. bij vleesvarkens 23.Salmonella sp. bij leghennen 24.Salmonella sp. in gevogelte en varkens 25.E. coli in karkassen en versneden vlees 26.E. coli in levensmiddelen 27.Listeria monocytogenes in levensmiddelen 28.Collectieve voedseltoxi infecties 29.Salmonellose bij de mens 30.Listeriose bij de mens 39

40 Barometer voedselveiligheid Korf van 30 indicatoren : enkele voorbeelden Advies van het Wetenschappelijk Comité (September 2010) VVI15: Dioxine en dioxine-achtige PCB s in zuivel en eieren 40 VVI7: Inspecties hygiëne VVI14: Sulfiet in gehakt VVI23: Salmonella bij leghennen

41 Meting voedselveiligheid /30 indicatoren /30 indicatoren 2009 Duidelijke vooruitgang op het vlak van het meten, opvolgen en beheer van de voedselveiligheid vb. gunstige evolutie: - aantal salmonellosen - gunstige evolutie van blootstelling mens aan dioxines 41

42 Barometer voedselveiligheid 42

43 Besluit 1 ste instrument dat toelaat de voedselveiligheid objectief te meten Meting : Groot aantal indicatoren met een hoog niveau van voedselveiligheid (>95% conform) Inspectieresultaten: ruimte voor verbetering Gevalideerde autocontrolesystemen: positieve invloed op barometer Globaal: trend naar verbetering van de voedselveiligheid 43

44 Dank u voor uw medewerking! 44