REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST"

Transcriptie

1 REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS OVERZICHT DOELENLIJST Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers

2

3 INHOUDSTAFEL ALGEMENE DOELEN... CONTEXT 1A. SCHOOLSE REDZAAMHEID: PARTICIPEREN situering... concretiseringen en voorbeelden... CONTEXT 1B. SCHOOLSE REDZAAMHEID: LEREN situering... concretiseringen en voorbeelden... CONTEXT 2. INFORMELE CONTACTEN situering... concretiseringen en voorbeelden... CONTEXT 3. MAATSCHAPPELIJKE REDZAAMHEID: LEREN / PARTICIPEREN situering... concretiseringen en voorbeelden...

4

5 Algemene doelen ALGEMENE DOELEN INFORMATIE VERWERVEN, VERWERKEN, UITWISSELEN INFORMATIE OPZOEKEN EN INFORMATIEBRONNEN RAADPLEGEN 1. de leerlingen kunnen gericht informatie opzoeken en informatiebronnen en -kanalen adequaat gebruiken INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP BESCHRIJVEND VER- WERKINGSNIVEAU 2. de leerlingen kunnen relevante informatie uit mondelinge of schriftelijke teksten globaal verwerken 3. de leerlingen kunnen relevante informatie mondeling of schriftelijk begrijpelijk formuleren in een eenvoudige tekst INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP STRUCTUREREND VERWERKINGSNIVEAU 4. de leerlingen kunnen uit mondelinge of schriftelijke teksten doelgericht relevante informatie selecteren (dit wil zeggen: in teksten onderlinge verbanden zien, zo nodig structuur kunnen toekennen aan informatie ) 5. de leerlingen kunnen relevante informatie mondeling of schriftelijk samenhangend en gestructureerd formuleren INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP EVALUEREND VERWERKINGSNIVEAU 6. de leerlingen kunnen relevante informatie uit mondelinge of schriftelijke informatiebronnen kritisch verwerken (dit wil zeggen: informatie kunnen toetsen aan voorkennis, verschillende informatiebronnen kunnen vergelijken) 7. de leerlingen kunnen een persoonlijke analyse van relevante informatie mondeling of schriftelijk formuleren 1

6 Algemene doelen APPELLERENDE BOODSCHAPPEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN: VRAGEN, INSTRUCTIES, UITNODIGINGEN, VOORSTELLEN, AF- SPRAKEN, FEEDBACK VRAGEN OF INSTRUCTIES BEGRIJPEN EN FORMULEREN 8. de leerlingen begrijpen een mondeling of schriftelijk geformuleerde vraag of instructie zodat ze gepast kunnen reageren (dit wil zeggen: de vraag beantwoorden of de instructie uitvoeren) 9. de leerlingen kunnen vragen of instructies mondeling of schriftelijk begrijpelijk formuleren 10. de leerlingen kunnen mondeling om uitleg vragen, problemen signaleren of aangeven dat ze iets niet begrijpen UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN 11. de leerlingen begrijpen mondeling of schriftelijk geformuleerde uitnodigingen of voorstellen zodat ze gepast kunnen reageren (dit wil zeggen: relevante vragen formuleren, al dan niet op het voorstel of de uitnodiging ingaan) 12. de leerlingen kunnen een voorstel of uitnodiging mondeling of schriftelijk begrijpelijk formuleren 13. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk duidelijke afspraken maken FEEDBACK BEGRIJPEN EN FORMULEREN 14. de leerlingen begrijpen mondelinge of schriftelijke feedback (met betrekking tot hun houding of gedrag, met betrekking tot een relevant proces of product) zodat ze gepast kunnen reageren (dit wil zeggen: relevante vragen stellen; houding, gedrag, proces of product evalueren en al dan niet aanpassen) 15. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk hun meningen en gevoelens begrijpelijk formuleren 2

7 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren CONTEXT 1A SCHOOLSE REDZAAMHEID: PARTICIPEREN situering OMSCHRIJVING Nederlands nodig om te participeren aan het klas- en schoolgebeuren inzicht te hebben en te functioneren in schoolse organisaties en structuren te communiceren over het eigen leerproces en het leertraject INTERACTIEPARTNERS medeleerlingen, leerkrachten, ander schoolpersoneel, ondersteuning en begeleiding (CLB-medewerkers, begeleiders, vervolgschoolcoaches, zorgleerkrachten, taakleerkrachten,...) INHOUDEN mondeling of schriftelijk taalaanbod met betrekking tot het klas- en schoolgebeuren, met betrekking tot schoolse organisaties en structuren en met betrekking tot het eigen leerproces en leertraject TEKSTSOORTEN (NIET EXHAUSTIEF): uiteenzettingen in informatieve vergaderingen, informatiebrochures, informatieve gidsen schriftelijke signalisatie op school, schoolreglementen mondelinge mededelingen met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie, brieven met mededelingen met betrekking tot klas- en schoolorganisatie, lessenroosters, notities in de agenda vragenlijsten en formulieren met betrekking tot het leerproces en het leertraject, studiegidsen, internetsites met relevante informatie over onderwijs mondelinge of schriftelijke studieplanning, afspraken en gesprekken in het kader van ondersteuning evaluatieformulieren voor evaluatie van grotere gehelen (rapporten en portfolio s) en mondelinge evaluatiegesprekken 3

8 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren CONTEXT 1A SCHOOLSE REDZAAMHEID: PARTICIPEREN concretiseringen en voorbeelden INFORMATIE OPZOEKEN EN INFORMATIEBRONNEN RAADPLEGEN 1. a. de leerlingen kunnen in informatiebrochures en -gidsen gericht relevante informatie opzoeken met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie en met betrekking tot hun leertraject (dit wil zeggen: structuur herkennen, inhoudstafel of register kunnen raadplegen) (+) de leerlingen kunnen het register van de informatiebrochure van de school raadplegen om informatie over het schoolreglement op te zoeken b. de leerlingen kunnen een classificatiesysteem van informatie met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie en met betrekking tot hun leertraject (infotheek, internet,...) raadplegen (+) de leerlingen kunnen met een zoekmachine op het internet informatie zoeken met betrekking tot een bepaalde studierichting INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP BESCHRIJVEND VER- WERKINGSNIVEAU 2. a. de leerlingen begrijpen een eenvoudige mondelinge of schriftelijke mededeling van een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie (-) de leerlingen kunnen zich op basis van schriftelijke signalisatie in het schoolgebouw oriënteren (+) de leerlingen begrijpen een eenvoudige schriftelijke mededeling met betrekking tot een buitenschoolse activiteit (bijvoorbeeld een klasuitstap) b. de leerlingen begrijpen een eenvoudige mondelinge mededeling van een leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot hun leertraject (+) de leerlingen begrijpen in grote lijnen de mondelinge informatie die in het kader van een intakegesprek door een leerkracht op school wordt gegeven 4

9 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren 3. de leerlingen kunnen een eenvoudige mededeling met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie mondeling of schriftelijk begrijpelijk formuleren tegenover een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider (-) de leerlingen kunnen hun schoolgerei van personalia voorzien (+) de leerlingen kunnen tegenover een secretariaatsmedewerker een eenvoudig antwoord formuleren op een vraag over het ontlenen van materiaal op school INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP STRUCTUREREND NIVEAU 4. a. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit mondelinge of schriftelijke teksten met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie en met betrekking tot hun leertraject (-) de leerlingen kunnen zich op basis van mondelinge informatie door een leerkracht, coach of begeleider een beeld vormen van het profiel van een bepaalde studierichting of een bepaald beroep (+) de leerlingen kunnen in een informatiebrochure van de school terugvinden waar ze terecht kunnen voor administratieve aangelegenheden b. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit schema s met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie (-) de leerlingen kunnen een lessenrooster interpreteren om een stageafspraak te plannen (+) de leerlingen kunnen uit een schematisch overzicht van het secundair onderwijs in Vlaanderen afleiden welke doorstroomrichtingen voor hen relevant zijn 5. de leerlingen kunnen relevante informatie met betrekking tot de klasen schoolorganisatie en met betrekking tot hun leertraject mondeling of schriftelijk samenhangend en gestructureerd formuleren voor een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider (-) de leerlingen kunnen mondeling aan een leerkracht, coach of begeleider een gestructureerd overzicht geven van hun schoolse voorgeschiedenis 5

10 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren (+) de leerlingen kunnen een eenvoudige studieplanning opstellen samen met een leerkracht, coach of begeleider INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP EVALUEREND NI- VEAU 6. de leerlingen kunnen verschillende mondelinge of schriftelijke informatiebronnen met betrekking tot hun leertraject met elkaar vergelijken (+) de leerlingen kunnen schriftelijke informatie over verschillende studierichtingen kritisch met elkaar vergelijken 7. a. de leerlingen kunnen een persoonijke analyse van informatie met betrekking tot hun leertraject mondeling formuleren tegenover een leerkracht, coach of begeleider (+) de leerlingen kunnen hun motivatie om een bepaalde studierichting te volgen verwoorden tegenover een CLB-medewerker b. de leerlingen kunnen een persoonlijke analyse van informatie met betrekking tot hun leertraject schriftelijk formuleren tegenover een leerkracht, coach of begeleider (+) de leerlingen kunnen in het kader van een leerlingportfolio een persoonlijke analyse van hun profiel en traject (competenties, interesses,...) schriftelijk formuleren VRAGEN OF INSTRUCTIES BEGRIJPEN EN FORMULEREN 8. de leerlingen begrijpen een mondelinge of schriftelijke vraag of instructie van een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot de klas- of schoolorganisatie of met betrekking tot hun leertraject (-) de leerlingen begrijpen een mondelinge instructie van een secretariaatsmedewerker op school in verband met een afwezigheidsattest (+) de leerlingen begrijpen een eenvoudige schriftelijke vragenlijst van een studiebegeleidingsdienst 10. de leerlingen kunnen aan een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider mondeling om uitleg vragen, problemen signaleren of aangeven dat ze iets niet begrijpen met betrekking tot de klas- of schoolorganisatie of met betrekking tot hun leertraject 6

11 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren (-) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een leerkracht, coach of begeleider te kennen geven dat ze extra ondersteuning wensen op school (+) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een leerkracht, coach of begeleider uitleggen met welke vakinhouden ze een probleem hebben UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN 11. de leerlingen begrijpen een mondelinge of schriftelijke uitnodiging of een mondeling of schriftelijk geformuleerd voorstel van een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot de klas- of schoolorganisatie of met betrekking tot hun leertraject (-) de leerlingen begrijpen een mondeling voorstel van een medeleerling om leerstof samen door te nemen (+) de leerlingen begrijpen een schriftelijke uitnodiging voor een informatievergadering op school 13. de leerlingen kunnen met een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider mondeling afspraken maken met betrekking tot de klas- of schoolorganisatie of met betrekking tot hun leertraject (-) de leerlingen kunnen mondeling met een leerkracht, coach of begeleider praktische afspraken maken met betrekking tot bijlessen (+) de leerlingen kunnen mondeling met een leerkracht, coach of begeleider afspraken maken met betrekking tot hun studiehouding FEEDBACK BEGRIJPEN EN FORMULEREN 14. de leerlingen begrijpen mondeling of schriftelijk geformuleerde feedback van een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot hun houding of gedrag op school of met betrekking tot hun leerproces (-) de leerlingen begrijpen eenvoudige schriftelijke commentaar op een schoolrapport (+) de leerlingen begrijpen mondelinge feedback van een leerkracht, coach of begeleider met betrekking tot hun studiehouding 7

12 Context 1A: Schoolse redzaamheid: participeren 15. de leerlingen kunnen hun meningen en gevoelens met betrekking tot de klas- en schoolorganisatie of met betrekking tot hun leertraject mondeling of schriftelijk formuleren tegenover een medeleerling, leerkracht, coach of begeleider (-) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een leerkracht, coach of begeleider hun voorkeur voor bepaalde vakken te kennen geven (+) de leerlingen kunnen met een vertrouwenspersoon praten over hun welbevinden op school 8

13 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren CONTEXT 1B SCHOOLSE REDZAAMHEID: LEREN situering OMSCHRIJVING Nederlands nodig om lesinhouden en onderwijsactiviteiten te begrijpen en te verwerken (onthaalen regulier onderwijs, theorie en praktijk) te communiceren over lesinhouden en onderwijsactiviteiten (onthaal- en regulier onderwijs, theorie en praktijk) INTERACTIEPARTNERS medeleerlingen, leerkrachten, verantwoordelijken voor ondersteuning en begeleiding (CLB-medewerkers, begeleiders, vervolgschoolcoaches, zorgleerkrachten, taakleerkrachten, ) INHOUDEN mondeling of schriftelijk taalaanbod met betrekking tot het onderwerp van onderwijsactiviteiten (lessen theorie of praktijk, activiteiten in het kader van deze lessen: onderwijsleergesprekken, praktijkopdrachten, individuele opdrachten, groepswerk, toetsen, huistaken, projectwerk ) TEKSTSOORTEN (NIET EXHAUSTIEF) fragmenten uit handboeken, tekstboeken, werkboeken fragmenten uit educatieve tijdschriften informatie uit schoolse referentiewerken (schoolatlas, beeldwoordenboek, ) mondelinge uiteenzettingen door leerlingen en leerkrachten onderwijsleergesprekken bordschema s, handouts, kopieerbladen toetsen, opdrachten schriftelijke notities, themaschriften gesprekken tijdens groepsactiviteiten feedback op vragen van leerlingen tijdens lessen of activiteiten, feedback op houding of gedrag van leerlingen tijdens lessen of activiteiten, feedback op de oplossing van een opdracht of op een afgewerkt product 9

14 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren CONTEXT 1B SCHOOLSE REDZAAMHEID: LEREN concretiseringen en voorbeelden INFORMATIE VERWERVEN, VERWERKEN, UITWISSELEN INFORMATIE OPZOEKEN EN INFORMATIEBRONNEN RAADPLEGEN 1. de leerlingen kunnen in handboeken, educatieve tijdschriften en schoolse referentiewerken gericht relevante informatie opzoeken met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (dit wil zeggen: structuur herkennen, inhoudstafel of register kunnen raadplegen, lemma s kunnen interpreteren) (-) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak een plaats opzoeken in een atlasregister van een schoolatlas (+) de leerlingen kunnen met betrekking tot het onderwerp van een leestekst een lemma van een jeugdencyclopedie interpreteren INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP BESCHRIJVEND VER- WERKINGSNIVEAU 2. a. de leerlingen begrijpen in grote lijnen eenvoudige mondelinge uiteenzettingen en voorgelezen teksten (door een medeleerling of leerkracht) met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (+) de leerlingen begrijpen in grote lijnen eenvoudige mondelinge informatie in een onderwijsleergesprek b. de leerlingen begrijpen een eenvoudige geschreven tekst met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (-) de leerlingen begrijpen een eenvoudig onderschrift bij een afbeelding met betrekking tot het onderwerp van een activiteit (+) de leerlingen begrijpen een eenvoudig bordschema van een leerkracht 10

15 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren 3. a. de leerlingen kunnen mondeling een eenvoudige boodschap met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit formuleren tegenover een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen kunnen mondeling een eenvoudig antwoord geven op een vraag van een leerkracht met betrekking tot een behandelde lesinhoud (+) de leerlingen kunnen tijdens een klasgesprek aan een leerkracht vrij vertellen wat ze weten met betrekking tot het onderwerp van een les b. de leerlingen kunnen een eenvoudige tekst met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit schrijven voor eigen gebruik of voor een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen kunnen een schriftelijke inventaris maken van gereedschappen en materialen voor praktijkvakken of praktijkopdrachten (+) de leerlingen kunnen in een schrijfoefening voor medeleerlingen vrij verslag uitbrengen van een gebeurtenis INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP STRUCTUREREND VERWERKINGSNIVEAU 4. a. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit mondelinge uiteenzettingen en geschreven teksten met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (-) de leerlingen weten op basis van een globale mondelinge uitleg door een leerkracht wat de kenmerken zijn van verschillende materialen voor een praktijkopdracht (+) de leerlingen kunnen uit een informatieve tekst over een zaakvakonderwerp oorzaken en gevolgen van een bepaald verschijnsel afleiden b. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit schema s met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (-) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak uit een eenvoudige schematische voorstelling (afbeeldingen met eenvoudige onderschriften) afleiden hoe de voedselketen in een bepaalde biotoop functioneert 11

16 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren (+) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak een tijdslijn interpreteren om een historische gebeurtenis te situeren 5. a. de leerlingen kunnen relevante informatie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit mondeling of schriftelijk samenhangend en gestructureerd formuleren of herformuleren voor zichzelf, voor een medeleerling of voor een leerkracht (-) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een medeleerling een gestructureerd antwoord formuleren op een open vraag met betrekking tot een activiteit (+) de leerlingen kunnen in het kader van een praktijkvak de voor- en nadelen van een werkwijze formuleren voor een leerkracht b. de leerlingen kunnen informatie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit in een functioneel schema structureren voor zichzelf, voor een medeleerling of voor een leerkracht (-) de leerlingen kunnen in het kader van een creatieve schrijfoefening een eenvoudig draaiboek maken voor een luisterspel (+) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak notities nemen bij een mondelinge uiteenzetting door een leerkracht INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP EVALUEREND VER- WERKINGSNIVEAU 6. a. de leerlingen kunnen verschillende elementen uit mondelinge of schriftelijke informatie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit toetsen aan hun voorkennis en tegen elkaar afwegen (-) de leerlingen kunnen de betekenis van een sleutelbegrip in een geschreven tekst met betrekking tot het lesonderwerp afleiden uit de context (+) de leerlingen kunnen in het kader van een praktijkopdracht op basis van mondelinge informatie door een leerkracht voor de meest geschikte techniek kiezen 12

17 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren b. de leerlingen kunnen verschillende schriftelijke informatiebronnen met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (fragmenten uit handboeken, educatieve tijdschriften, referentiewerken, ) met elkaar vergelijken (+) de leerlingen kunnen in het kader van een verwerkingsopdracht verschillende citaten met betrekking tot het onderwerp van een les kritisch met elkaar vergelijken 7. a. de leerlingen kunnen een persoonlijke analyse van informatie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit mondeling formuleren voor zichzelf, voor een medeleerling of voor een leerkracht (-) de leerlingen kunnen de betekenis van een belangrijk begrip uit een vakgebied mondeling in hun eigen woorden omschrijven voor een medeleerling (+) de leerlingen kunnen zich tegenover een medeleerling mondeling verantwoorden (keuze, inspiratie, ) voor een werkstuk dat gemaakt werd in het kader van een creatieve opdracht b. de leerlingen kunnen een persoonlijke analyse van informatie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit schriftelijk formuleren voor zichzelf, voor een medeleerling of voor een leerkracht (-) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak een definitie voor een leerkracht in eigen woorden schriftelijk formuleren (+) de leerlingen kunnen schriftelijk voor medeleerlingen hun visie formuleren in een door henzelf samengesteld dossier over een thema met betrekking tot het lesonderwerp 13

18 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren APPELLERENDE BOODSCHAPPEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN: VRAGEN, INSTRUCTIES, UITNODIGINGEN, VOORSTELLEN, AF- SPRAKEN, FEEDBACK VRAGEN OF INSTRUCTIES BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 8. de leerlingen begrijpen een mondelinge of schriftelijke vraag of instructie van een medeleerling of een leerkracht met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een toets eenvoudige items van een schriftelijke meerkeuzevraag over de inhoud van een informatieve tekst (+) de leerlingen begrijpen in het kader van een praktijkopdracht een schriftelijke instructie voor een handeling (bijvoorbeeld een recept) 9. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk een vraag of instructie met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit formuleren voor een medeleerling of een leerkracht (-) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een medeleerling een eenvoudige instructie formuleren voor een bewegingsactiviteit (bijvoorbeeld volleybal) (+) de leerlingen kunnen in het kader van een praktijkopdracht mondeling instructies voor rekenkundige bewerkingen formuleren voor een medeleerling 10. de leerlingen kunnen mondeling aan een medeleerling of leerkracht om uitleg vragen, problemen signaleren of te kennen geven dat ze iets niet begrijpen met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit (-) de leerlingen kunnen in het kader van een les tegenover een leerkracht verwoorden dat ze een opdracht niet kunnen uitvoeren (+) de leerlingen kunnen in het kader van een praktijkvak aan een medeleerling uitleggen waar ze een probleem mee hebben 14

19 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN BEGRIJPEN EN ZELF FORMULE- REN 11. de leerlingen begrijpen in het kader van een onderwijsactiviteit een mondelinge of schriftelijke uitnodiging of een mondeling of schriftelijk geformuleerd voorstel van een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen begrijpen een door een medeleerling mondeling geformuleerd voorstel voor de uitwerking van een praktijkopdracht MONDELING GEFORMULEERDE UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN VAN EEN MEDELEERLING OF LEERKRACHT 12. de leerlingen kunnen in het kader van een onderwijsactiviteit mondeling of schriftelijk een voorstel formuleren voor een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen kunnen in het kader van een groepsactiviteit mondeling aan een medeleerling een suggestie formuleren in verband met de oplossing van een vraag (+) de leerlingen kunnen tegenover medeleerlingen schriftelijk een voorstel formuleren (bijvoorbeeld actiepunten voor een milieu-actie op school) 13. de leerlingen kunnen in het kader van een onderwijsactiviteit mondeling afspraken maken met een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen kunnen in het kader van een groepsactiviteit mondeling afspraken maken met medeleerlingen (+) de leerlingen kunnen met medeleerlingen schriftelijk een beurtrol opmaken voor het onderhoud van een klaslokaal of werkplaats FEEDBACK BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 14. de leerlingen begrijpen in het kader van een onderwijsactiviteit mondelinge of schriftelijke feedback (met betrekking tot een proces of product) van een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een les eenvoudige mondelinge feedback die een leerkracht heeft op hun antwoorden 15

20 Context 1B: Schoolse redzaamheid: leren (+) de leerlingen kunnen een schrijfproduct herwerken op basis van schriftelijke feedback van de leerkracht 15. de leerlingen kunnen hun meningen en gevoelens met betrekking tot het onderwerp van een onderwijsactiviteit mondeling of schriftelijk formuleren tegenover een medeleerling of leerkracht (-) de leerlingen kunnen in het kader van een klasgesprek mondeling aan een leerkracht te kennen geven dat ze het met een stelling eens of oneens zijn (+) de leerlingen kunnen tegenover medeleerlingen hun persoonlijke mening met betrekking tot een lesonderwerp schriftelijk formuleren 16

21 Context 2: Informele contacten CONTEXT 2 INFORMELE CONTACTEN situering OMSCHRIJVING Nederlands nodig om informele contacten te leggen en te onderhouden in en buiten de school INTERACTIEPARTNERS: medeleerlingen (van eenzelfde of een andere klas), andere jongeren, leerkrachten, andere bekende volwassenen INHOUDEN: mondeling of schriftelijk informeel taalaanbod TEKSTSOORTEN (NIET EXHAUSTIEF): informele (telefoon)gesprekken over alledaagse onderwerpen (weer, relaties, recente voorvallen of belevenissen, vrije tijd,...) informele uitleg, vragen, uitnodigingen of afspraken mondelinge of schriftelijke kennismaking sociale formules in informele situaties (wensen, uitdrukkingen van spijt, medeleven, ) informele verhalen of verslagen informele vragen, instructies, uitleg informele correspondentie: kaartjes, briefjes, berichtjes per of sms, chatten lijstjes, kattebelletjes 17

22 Context 2: Informele contacten CONTEXT 2 INFORMELE CONTACTEN concretiseringen en voorbeelden INFORMATIE VERWERVEN, VERWERKEN, UITWISSELEN INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP BESCHRIJVEND VER- WERKINGSNIVEAU 2 a. de leerlingen begrijpen een eenvoudige mondelinge informele boodschap van een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen begrijpen bij een kennismaking een eenvoudige mondelinge introductie van een leeftijdgenoot (+) de leerlingen kunnen een informeel telefoongesprek met een medeleerling volgen b. de leerlingen begrijpen een eenvoudige schriftelijke informele boodschap van een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen begrijpen een eenvoudig kattebelletje van een leeftijdgenoot (+) de leerlingen begrijpen een kort bericht van een medeleerling 3. a. de leerlingen kunnen een eenvoudige informele boodschap mondeling formuleren tegenover een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen kunnen mondeling een eenvoudige wens formuleren tegenover een leeftijdgenoot (+) de leerlingen kunnen over alledaagse gebeurtenissen vertellen aan een bekende volwassene b. de leerlingen kunnen een eenvoudige informele boodschap schriftelijk formuleren voor een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen kunnen een eenvoudig kaartje schrijven naar een medeleerling 18

23 Context 2: Informele contacten (+) de leerlingen kunnen een kort briefje schrijven naar een leeftijdgenoot APPELLERENDE BOODSCHAPPEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN: VRAGEN, INSTRUCTIES, UITNODIGINGEN, VOORSTELLEN, AF- SPRAKEN, FEEDBACK VRAGEN OF INSTRUCTIES BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 8. de leerlingen begrijpen een mondeling of schriftelijk geformuleerde informele vraag of instructie van een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een buitenschoolse activiteit een eenvoudige mondelinge routebeschrijving door een bekende volwassene (+) de leerlingen begrijpen een mondelinge uitleg door een leeftijdgenoot over het gebruik van een alledaags voorwerp 9. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk een informele vraag of instructie formuleren voor een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen kunnen aan een leeftijdgenoot vragen om zich voor te stellen (+) de leerlingen kunnen mondeling spelregels uitleggen aan medeleerlingen 10. de leerlingen kunnen mondeling in een informele situatie aan een leeftijdgenoot of bekende volwassene om uitleg vragen, problemen signaleren of aangeven dat ze iets niet begrijpen (-) de leerlingen kunnen aan een bekende volwassene vragen om duidelijker of trager te spreken UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN BEGRIJPEN EN ZELF FORMULE- REN 11. de leerlingen begrijpen een mondeling of schriftelijk geformuleerde informele uitnodiging van een leeftijdgenoot of bekende volwassene 19

24 Context 2: Informele contacten (-) de leerlingen begrijpen een mondelinge uitnodiging van een medeleerling om deel te nemen aan een sportactiviteit (+) de leerlingen begrijpen een schriftelijke uitnodiging voor een fuif vanwege een leeftijdgenoot 12. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk een informele uitnodiging formuleren tegenover een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen kunnen een leeftijdgenoot iets te drinken of te eten aanbieden (+) de leerlingen kunnen voor leeftijdgenoten een affiche maken om een buurtactiviteit aan te kondigen 13. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk informele afspraken maken met een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen kunnen mondeling met een leerling afspreken om samen iemand te bezoeken (+) de leerlingen kunnen mondeling met leeftijdgenoten afspraken maken over het verloop van een spel- of sportactiviteit FEEDBACK BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 14. de leerlingen begrijpen mondeling geformuleerde informele feedback van een leeftijdgenoot of bekende volwassene (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een sportactiviteit mondelinge feedback (bijvoorbeeld op hun houding) van een bekende volwassene (+) de leerlingen begrijpen mondelinge feedback op hun gedrag tijdens een uitstap met leeftijdgenoten 15. de leerlingen kunnen hun meningen en gevoelens mondeling of schriftelijk formuleren tegenover een leeftijdgenoot of bekende volwassene in een informele situatie 20

25 Context 2: Informele contacten (-) de leerlingen kunnen mondeling tegenover een leeftijdgenoot hun voor- of afkeur uitdrukken (bijvoorbeeld in verband met een film) (+) de leerlingen kunnen hun persoonlijke grens aangeven tegenover een medeleerling (bijvoorbeeld als iemand tegen hun zin in hun aanwezigheid rookt) 21

26 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren OMSCHRIJVING Nederlands nodig om CONTEXT 3 MAATSCHAPPELIJKE REDZAAMHEID: LEREN / PARTICIPEREN situering te participeren aan het maatschappelijk gebeuren inzicht te hebben en te functioneren in maatschappelijke organisaties en structuren te communiceren met dienstverleners van relevante maatschappelijke diensten en organisaties (maatschappelijke oriëntatie en redzaamheid) en Nederlands nodig om authentieke teksten met betrekking tot de verdere professionele loopbaan te begrijpen en te verwerken te communiceren op de werkvloer (professionele oriëntatie en redzaamheid) INTERACTIEPARTNERS medeleerlingen en leerkrachten, dienstverleners van relevante openbare en private diensten (openbaar vervoer, gemeentelijke diensten, vrijetijdsbesteding, hulpverlening, jongerenorganisaties, winkels,...), instructeurs en opdrachtgevers, mede-stagiairs, klanten,... INHOUDEN: mondeling taalaanbod in formele situaties en schriftelijke authentieke teksten met betrekking tot maatschappelijke oriëntatie voor nieuwkomers (buurt en gemeente, winkels, openbaar vervoer, gezondheidszorg,...) maatschappelijke redzaamheid voor jongeren in het algemeen (politiek, sport en cultuur, financiële verrichtingen, media, jongerenorganisaties, hulpverlening...) professionele oriëntatie en redzaamheid (communicatie bij sollicitatieprocedure, communicatie op de werkvloer, vakliteratuur, zakelijke communicatie,...) 22

27 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren TEKSTSOORTEN (NIET EXHAUSTIEF): artikels en advertenties uit kranten en (vak)tijdschriften, vakliteratuur informatieve brochures, informatieve gidsen internetsites met gespecialiseerde informatie of informatie bedoeld voor deze leeftijdsgroep handleidingen, gebruiksaanwijzingen, mondelinge of schriftelijke instructies opschriften en signalisatie in het straatbeeld en in openbare ruimtes en gebouwen, affiches productinformatie zakelijke documenten, klantenadministratie betaaldocumenten sociale formules in formele situaties (wensen, beleefdheidsformules, dankbetuigingen,...) gesprekken met dienstverleners, instructeurs, opdrachtgevers verslagen en rapporten met betrekking tot professionele situaties stagegesprekken en documenten met betrekking tot stages eenvoudige formulieren en vragenlijsten van relevante diensten schriftelijke communicatie met relevante diensten telefonische gesprekken met relevante diensten repertoria met inlichtingen schema s en tabellen van openbare diensten radio- en televisie-uitzendingen geschreven of gesproken reclameboodschappen documenten sollicitatieprocedure 23

28 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren CONTEXT 3 MAATSCHAPPELIJKE REDZAAMHEID: LEREN / PARTICIPEREN concretiseringen en voorbeelden INFORMATIE VERWERVEN, VERWERKEN, UITWISSELEN INFORMATIE OPZOEKEN EN INFORMATIEBRONNEN RAADPLEGEN 1. a. de leerlingen kunnen in tijdschriften, kranten, boeken, informatieve gidsen en informatiebrochures gericht relevante informatie opzoeken (dit wil zeggen: structuur herkennen, inhoudstafel of register kunnen raadplegen) (-) de leerlingen kunnen de telefoongids raadplegen om het telefoonnummer van een jongerenorganisatie op te zoeken (+)de leerlingen kunnen een programmagids van een tijdschrift raadplegen om het uitzenduur van een programma op te zoeken b. de leerlingen kunnen een classificatiesysteem van informatie (informatiedienst, bibliotheek, mediatheek, kranten- of boekenwinkel, internet,...) raadplegen om relevante informatie op te zoeken (-) de leerlingen kunnen in de gemeentelijke bibliotheek op basis van opschriften informatie opzoeken (+) de leerlingen kunnen een internetsite raadplegen om informatie op te zoeken INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP BESCHRIJVEND VER- WERKINGSNIVEAU 2. a. de leerlingen begrijpen eenvoudige opschriften en eenvoudige zakelijke documenten (-) de leerlingen kunnen zich tijdens een buitenschoolse activiteit in de schoolbuurt oriënteren op basis van wegsignalisatie 24

29 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren (+) de leerlingen begrijpen eenvoudige schriftelijke productinformatie om bij een aankoop het gewenste product te kunnen selecteren b. de leerlingen begrijpen in grote lijnen eenvoudige mondelinge informatie uit radio- of televisieuitzendingen met betrekking tot een onderwerp van een onderwijsactiviteit (+) de leerlingen begrijpen in grote lijnen de mondelinge informatie in een televisie-uitzending (bijvoorbeeld met betrekking tot een bepaald vakgebied) 3. de leerlingen kunnen een eenvoudige formele tekst (bedoeld voor een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever,...) mondeling of schriftelijk begrijpelijk formuleren (-) de leerlingen kunnen in het kader van een buitenschoolse activiteit een vraag van een dienstverlener eenvoudig beantwoorden (bijvoorbeeld in verband met het doel van een reis) (+) de leerlingen kunnen een eenvoudig formulier van een relevante dienst invullen (bijvoorbeeld een inschrijvingsformulier voor een sportclub) INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP STRUCTUREREND VERWERKINGSNIVEAU 4. a. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit mondelinge of schriftelijke formele teksten (gesproken of geschreven media; communicatie met dienstverlener, instructeur of opdrachtgever,...) (-) de leerlingen kunnen op basis van een globale mondelinge uitleg door een instructeur bepalen aan welke eisen een stagewerkstuk moet voldoen (+) de leerlingen kunnen op basis van een tijdschriftartikel uit een vaktijdschrift bepalen wat de voor- en nadelen zijn van een bepaald product of proces (bijvoorbeeld informatie over nieuwe bouwmaterialen) b. de leerlingen kunnen relevante informatie selecteren uit schema s en tabellen van relevante diensten 25

30 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren (-) de leerlingen kunnen in het kader van een uitstap een tabel van het openbaar vervoer interpreteren om een reisroute uit te stippelen (+) de leerlingen kunnen op basis van een informatiebrochure een bezoek aan een tentoonstelling plannen 5. de leerlingen kunnen relevante informatie mondeling of schriftelijk samenhangend en gestructureerd formuleren in een korte formele tekst (bedoeld voor een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever, ) (-) de leerlingen kunnen in het kader van een stagegesprek (bijvoorbeeld een gesprek met een kappersmodel) het doel van een handeling verwoorden (+) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak een korte formele brief schrijven naar een relevante dienst (bijvoorbeeld een aanvraag voor informatie voor een milieudienst) INFORMATIE BEGRIJPEN EN UITWISSELEN OP EVALUEREND VER- WERKINGSNIVEAU 6. de leerlingen kunnen schriftelijke informatie uit verschillende zakelijke teksten (artikels uit kranten of tijdschriften, brochures, ) met elkaar vergelijken (-) de leerlingen kunnen op basis van mondelinge informatie door een verkoper een keuze maken voor een product (+) de leerlingen kunnen in het kader van een zaakvak informatie uit verschillende krantenartikels kritisch met elkaar vergelijken 7. de leerlingen kunnen mondeling een persoonlijke analyse formuleren in een korte formele tekst (bedoeld voor een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever, ) (-) de leerlingen kunnen een belangrijke term uit een vakgebied voor een opdrachtgever in eigen woorden omschrijven (bijvoorbeeld een bepaalde schoonheidsbehandeling voor een klant) (+) de leerlingen kunnen in het kader van een stage een korte analyse van een werksituatie mondeling rapporteren aan een opdrachtgever (bijvoorbeeld een analyse over de staat van vervuiling in een gebouw) 26

31 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren APPELLERENDE BOODSCHAPPEN BEGRIJPEN EN FORMULEREN: VRAGEN, INSTRUCTIES, UITNODIGINGEN, VOORSTELLEN, AF- SPRAKEN, FEEDBACK VRAGEN OF INSTRUCTIES BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 8. a. de leerlingen begrijpen een mondelinge of schriftelijke vraag of instructie van een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een uitstap een eenvoudige vraag met betrekking tot de aankoop van een ticket (+) de leerlingen begrijpen een vragenlijst in het kader van een medisch onderzoek b. de leerlingen begrijpen veiligheidsinstructies, handleidingen of gebruiksaanwijzingen (-) de leerlingen begrijpen in het kader van een stage eenvoudige mondelinge veiligheidsinstructies (+) de leerlingen begrijpen een eenvoudige handleiding van een gereedschap of machine 9. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk een vraag formuleren tegenover een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (-) de leerlingen kunnen in het kader van een buitenschoolse activiteit mondeling een eenvoudige vraag stellen aan een dienstverlener (bijvoorbeeld informatie vragen over een uurregeling) (+) de leerlingen kunnen een vraag over werkvoorwaarden formuleren in een bericht voor een instructeur of opdrachtgever 10. de leerlingen kunnen een probleem verwoorden tegenover een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (-) de leerlingen kunnen een telefonische noodoproep doen (+) de leerlingen kunnen een fysieke klacht verwoorden tegenover een medisch bevoegde 27

32 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren UITNODIGINGEN OF VOORSTELLEN BEGRIJPEN EN ZELF FORMULE- REN 11. de leerlingen begrijpen een eenvoudige schriftelijke uitnodiging of oproep van een organisatie of een relevante dienst (-) de leerlingen kunnen in het kader van een buitenschoolse activiteit een affiche interpreteren waarin een evenement wordt aangekondigd (+) de leerlingen begrijpen een schriftelijke oproep van een relevante dienst (bijvoorbeeld een aanmaning van de bibliotheek) 12. de leerlingen kunnen mondeling of schriftelijk een voorstel formuleren voor een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (+) de leerlingen kunnen een voorstel voor de uitvoering van een opdracht (bijvoorbeeld een elektrische installatie) mondeling formuleren voor een instructeur of opdrachtgever 13. de leerlingen kunnen mondeling afspraken maken met een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (-) de leerlingen kunnen in het kader van een stage met een instructeur mondeling afspraken maken met betrekking tot het tijdspad voor een opdracht (+) de leerlingen kunnen een telefonische afspraak maken voor een medische consultatie FEEDBACK BEGRIJPEN EN ZELF FORMULEREN 14. de leerlingen begrijpen mondeling geformuleerde feedback van een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever (-) de leerlingen begrijpen eenvoudige mondelinge feedback van een agent op hun gedrag in het verkeer (+) de leerlingen begrijpen mondelinge feedback van een instructeur op het resultaat van een praktijkopdracht 15. de leerlingen kunnen mondeling hun mening formuleren tegenover een dienstverlener, instructeur of opdrachtgever 28

33 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren (-) de leerlingen kunnen hun voor- of afkeur voor een product mondeling formuleren tegenover een handelaar (+) de leerlingen kunnen mondeling aan een instructeur hun mening te kennen geven over een werkmethode 29

34 Context 3: Maatschappelijke redzaamheid: leren / participeren 30

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004

Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Groot gelijk?! Gelijke onderwijskansen in Vlaanderen 23 november 2004 Integratie van AN in secundair onderwijs Tom Verheyen Filip Paelman Overzicht Omzendbrief Tasan Vervolgonderzoek Referentiekader Een

Nadere informatie

REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS ACHTERGRONDTEKST

REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS ACHTERGRONDTEKST REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS ACHTERGRONDTEKST Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers INHOUD 1. ALGEMENE VERANTWOORDING

Nadere informatie

Wat kan ik na het 1 ste jaar? SPREKEN SCHRIJVEN LUISTEREN

Wat kan ik na het 1 ste jaar? SPREKEN SCHRIJVEN LUISTEREN Wat kan ik na het 1 ste jaar? Ik kan mezelf kort voorstellen: naam, woonplaats, beroep, Ik kan iemand op een eenvoudige maar correcte manier begroeten en afscheid nemen. Ik kan in een eenvoudig gesprek

Nadere informatie

Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid

Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid Kerndoelen: 1. Leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie mondeling (of schriftelijk) gestructureerd weer te

Nadere informatie

Luister- en kijkvaardigheid in de lessen Nederlands

Luister- en kijkvaardigheid in de lessen Nederlands Les Taalblad, Pendelaars Tekstsoort, publiek, niveau Informatieve en persuasieve tekst Onbekend publiek Structurerend niveau voor leesvaardigheid, beoordelend niveau voor luistervaardigheid Verwijzing

Nadere informatie

Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers

Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers REFERENTIEKADER ONTWIKKELINGSDOELEN TAALVAARDIGHEID ANDERSTALIGE NIEUWKOMERS SECUNDAIR ONDERWIJS HANDLEIDING COMPUTERPROGRAMMA Centrum voor Taal en Migratie Werkgroep Anderstalige Nieuwkomers Deze website

Nadere informatie

Module BE NT2 01 Data Operationalisering contacturen Operationalisering projectwerk. Module BE NT2 02 LUISTEREN 1

Module BE NT2 01 Data Operationalisering contacturen Operationalisering projectwerk. Module BE NT2 02 LUISTEREN 1 LUISTEREN 1 Module BE NT2 01 Data Operationalisering contacturen Operationalisering projectwerk Alle relevante gegevens begrijpen in een enkelvoudige instructie (prescriptieve teksten) van een onbekende

Nadere informatie

Voor alle leraren Nederlands. 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden: tekstsoorten, procedures/strategieën en attitudes.

Voor alle leraren Nederlands. 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden: tekstsoorten, procedures/strategieën en attitudes. Voor alle leraren Nederlands 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden:, procedures/strategieën en attitudes. 1 Luisteren 1e graad 2e graad 3e graad uiteenzetting leerstofonderdeel

Nadere informatie

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)

Nadere informatie

Luisteren 1 gt/h 2 gt 3/4 vmbo

Luisteren 1 gt/h 2 gt 3/4 vmbo Carte Orange 1 gth, 2 gt, 3/4 vmbo ERK-overzicht 1 Luisteren 1 gt/h 2 gt 3/4 vmbo 1 Gesprekken tussen moedertaalsprekers verstaan A2 Kan het onderwerp bepalen van een langzaam en duidelijk gesproken gesprek

Nadere informatie

Luisteren 1 hv 2 hv 3hv

Luisteren 1 hv 2 hv 3hv Carte Orange 1 hv, 2 hv, 3 hv ERK-overzicht 1 Luisteren 1 hv 2 hv 3hv 1 Gesprekken tussen moedertaalsprekers verstaan A2 Kan het onderwerp bepalen van een langzaam en duidelijk gesproken gesprek 2-3-4-5-6-7-8*

Nadere informatie

Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad)

Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad) Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad) Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren 1 De leerlingen kunnen op structurerend niveau luisteren naar uiteenzettingen en probleemstellingen

Nadere informatie

Eindtermen Nederlands lager onderwijs

Eindtermen Nederlands lager onderwijs Eindtermen Nederlands lager onderwijs Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beschrijven) de informatie achterhalen in: 1.1 een voor hen bestemde mededeling

Nadere informatie

T-TOOL WERKVLOER/ STAGE. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:...

T-TOOL WERKVLOER/ STAGE. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:... T-TOOL WERKVLOER/ STAGE Naam jongere:... Naam beoordelaar:... Mondelinge interactie LUISTEREN Instructie begrijpen van begeleider, collega, baas Collega legt stap voor stap uit hoe een broodje van het

Nadere informatie

Wat kan ik na het 1 ste jaar?

Wat kan ik na het 1 ste jaar? Wat kan ik na het 1 ste jaar? SPREKEN LUISTEREN Ik kan mezelf kort voorstellen: naam, woonplaats, beroep, Ik kan begrijpen wat iemand wil zeggen als het over vertrouwde zaken gaat en op Ik kan iemand op

Nadere informatie

Ontwikkelingsdoelen Nederlands voor nieuwkomers in de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers van het secundair onderwijs

Ontwikkelingsdoelen Nederlands voor nieuwkomers in de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers van het secundair onderwijs 1 Ontwikkelingsdoelen Nederlands voor nieuwkomers in de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers van het secundair onderwijs Deel A: Taaldoelen 1 De leerlingen kunnen gericht informatie opzoeken en informatiebronnen

Nadere informatie

MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde

MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde graad ASO, Duits als tweede moderne vreemde taal kan worden

Nadere informatie

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader).

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader). De volgende vakken komen aan bod Aardrijkskunde Maatschappelijke vorming (MAVO) Nederlands Godsdienst Niet-conventionele zedenleer LEERDOELSTELLINGEN LESFICHE C Door aan de slag te gaan met lesfiche C

Nadere informatie

T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:...

T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING. Mondelinge interactie STERKE SCHAKELS. Naam jongere:... Naam beoordelaar:... T-TOOL BEROEPSGERICHTE VORMING Naam jongere:... Naam beoordelaar:... Mondelinge interactie LUISTEREN Instructie begrijpen van leerkracht, medeleerling, begeleider Lk zegt: Maak de materialen proper en

Nadere informatie

Algemeen Kan gesprekken voeren over alledaagse en niet alledaagse onderwerpen uit dagelijks leven en werk.

Algemeen Kan gesprekken voeren over alledaagse en niet alledaagse onderwerpen uit dagelijks leven en werk. Taalprofiel zorgkundige in woonzorgcentrum Spreken Kan gesprekken voeren over alledaagse en niet alledaagse onderwerpen uit dagelijks leven en werk. Kan uiting geven aan persoonlijke meningen, kan informatie

Nadere informatie

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum Derde graad LO A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 Lichamelijke opvoeding Motorische competenties 1.1 De motorische basisbewegingen

Nadere informatie

taal portfolio Checklist B1

taal portfolio Checklist B1 taal portfolio Checklist B1 Inhoud bladzijde 3 bladzijde 4 Vul eerst je naam in Checklist Zo gebruik je deze checklist Je kunt deze checklist op de computer invullen en daarna printen. Je kunt ook de checklist

Nadere informatie

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft

Nadere informatie

Engels, vmbo gltl, Liesbeth Pennewaard kernen subkernen Context (inhoud) taalvaardigheidsniveau CE of SE Eindterm niveau GL/TL Exameneenh eid Lezen

Engels, vmbo gltl, Liesbeth Pennewaard kernen subkernen Context (inhoud) taalvaardigheidsniveau CE of SE Eindterm niveau GL/TL Exameneenh eid Lezen Engels, vmbo gltl, Liesbeth Pennewaard kernen subkernen Context (inhoud) taalvaardigheidsniveau CE of SE Eindterm niveau GL/TL Exameneenh eid Lezen Correspondentie lezen Opleiding: uitwisseling, vorming,

Nadere informatie

Eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor explorer in de B-stroom. Gemeenschappelijke vakoverschrijdende eindtermen

Eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor explorer in de B-stroom. Gemeenschappelijke vakoverschrijdende eindtermen Eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor explorer in de B-stroom Gemeenschappelijke vakoverschrijdende eindtermen Gemeenschappelijke stam : (communicatief vermogen) brengen belangrijke elementen van communicatief

Nadere informatie

beoordelingscriterium Cst kan de essentie van verschillende gesprekjes over verkeers- en informatieborden begrijpen

beoordelingscriterium Cst kan de essentie van verschillende gesprekjes over verkeers- en informatieborden begrijpen Evaluatie module 06 schooljaar: 200-200 startdatum module: / /200 lesgever:. cursist:. verklaring van de beoordelingstekens: ++ = goed + = voldoende -- = onvoldoende ontwikkelingsdoel Concretisering op

Nadere informatie

Maak je eigen folder! Leerkrachtenbundel

Maak je eigen folder! Leerkrachtenbundel Maak je eigen folder! Leerkrachtenbundel Doelgroep: Wij denken dat dit een geschikte opdracht is voor de 2 de en 3 de graad aso, voor tso (vooral voor grafische richtingen, vormgeving) en voor kso. De

Nadere informatie

Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2

Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2 Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2 Mondelinge taalvaardigheid: aanbod doelen voor groep 1 en 2 verwerkt in de kleuterthema s Woordenschat en woordgebruik Th 1 2 3 4 5 6 totaal uitbreiden van

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn vaardigheden Frans ERK (PO - havo/vwo) 2009 Streefniveaus en eindniveaus ERK per vaardigheid

Doorlopende leerlijn vaardigheden Frans ERK (PO - havo/vwo) 2009 Streefniveaus en eindniveaus ERK per vaardigheid Doorlopende leerlijn vaardigheden Frans ERK (PO - havo/vwo) 2009 Streefniveaus en eindniveaus ERK per vaardigheid Kernvaardigheden PO Onderbouw havo en vwo Tweede fase havo Tweede fase vwo 1. Leesvaardigheid

Nadere informatie

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

LEERPLAN "NEDERLANDS VOOR OUDERS" THRESHOLD (RG 1.2)

LEERPLAN NEDERLANDS VOOR OUDERS THRESHOLD (RG 1.2) LEERPLAN "NEDERLANDS VOOR OUDERS" THRESHOLD (RG 1.2) Periode Thema Vaardigheden woordenschat / grammatica context Week 1 Aangenaam! SPR 5: De cursist kan informatie vragen en geven over personalia. woordenschat

Nadere informatie

Niveaubepaling Nederlandse taal

Niveaubepaling Nederlandse taal Niveaubepaling Nederlandse taal Voor een globale niveaubepaling kunt u de niveaubeschrijvingen A1 t/m C1 doornemen en vaststellen welk niveau het beste bij u past. Niveaubeschrijving A0 Ik heb op alle

Nadere informatie

Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo

Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Tussendoelen Engels onderbouw vo havo/vwo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren 1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan

Nadere informatie

DOELSTELLINGEN EN VOET VAN COUDENBERG TOT KUNSTBERG

DOELSTELLINGEN EN VOET VAN COUDENBERG TOT KUNSTBERG DOELSTELLINGEN EN VOET VAN COUDENBERG TOT KUNSTBERG 2 DE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS - ASO - De volgende doelstellingen en VOET komen aan bod. Aangezien de leerlingen in groepjes worden onderverdeeld, onderzoek

Nadere informatie

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV

FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID / TEKSTGELETTERDHEID IN PAV REGIO LIMBURG Tulpinstraat 75 3500 HASSELT +32 11 26 44 00 http://limburg.katholiekonderwijs.vlaanderen LEERMATERIAAL SO PAV 2017/07 Opmaakdatum: 06.11.2017 Vak: Begeleider: E-mail: PAV Jean-Marie Ramakers

Nadere informatie

Naam leerlingen. Groep BBL1 Engels. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen.

Naam leerlingen. Groep BBL1 Engels. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL1 Engels Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 3 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Medewerker Reisbureau/Touroperator modulenaam Zakelijke Communicatie in eerste vreemde taal 1 code module A2 goedkeuring door aantal lestijden 80 studiepunten datum goedkeuring

Nadere informatie

EINDTERMENTABEL OVERZICHT. Flos en Bros werkboekjes. x x. x x x x x. x x x. Werkboekje blz e Leerjaar 6 e Leerjaar

EINDTERMENTABEL OVERZICHT. Flos en Bros werkboekjes. x x. x x x x x. x x x. Werkboekje blz e Leerjaar 6 e Leerjaar 5 e Leerjaar 6 e Leerjaar EINDTERMENTABEL OVERZICHT Flos en Bros werkboekjes Tandenmuzeum De mondgazt Dagboek v/e tandenborstel Gezonde start in de mond - Suiker Verzin een supersmoes Tanden de wereld

Nadere informatie

Leerlijn leren leren. 4 Leerlijn leren leren. 1 Strategieën om kennis op te bouwen en problemen op te lossen

Leerlijn leren leren. 4 Leerlijn leren leren. 1 Strategieën om kennis op te bouwen en problemen op te lossen 4 Leerlijn leren leren Leerlijn leren leren 1 2 3 4 5 6 1 Strategieën om kennis op te bouwen en problemen op te lossen 1 De lln kunnen losse gegevens leren ze: a betekenis te geven ze te situeren in een

Nadere informatie

1.De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren.

1.De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren. 1.De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren. De leerlingen kunnen betekenis geven aan losse gegevens door ze te situeren in een context; door

Nadere informatie

ERK - Europees Referentiekader. luisteren. pers. prof. educ.

ERK - Europees Referentiekader. luisteren. pers. prof. educ. luisteren A1 Luisteren naar aankondigingen en instructies Kan in vertrouwde situaties korte, duidelijke instructies begrijpen. Kan in korte, duidelijk gesproken teksten, namen, getallen en bekende woorden

Nadere informatie

Aansluiting Student Company op de generieke onderdelen

Aansluiting Student Company op de generieke onderdelen Aansluiting Student Company op de generieke onderdelen Elke kwalificatie kent naast (beroepsgerichte) specifieke kwalificatieonderdelen ook generieke kwalificatieonderdelen, namelijk Nederlandse taal,

Nadere informatie

Leerlijn Nederlands Manager Ondernemer Horeca. Leerjaar 1

Leerlijn Nederlands Manager Ondernemer Horeca. Leerjaar 1 Leerlijn Nederlands Manager Ondernemer Horeca Leerjaar 1 JAAR 1 Kerntaken en werkprocessen : 1.6-2.3-4.2-4.3-4.6-4.7-4.10-5.2-5.3-5.5 ( uit opleidingsplan) TAALVAAR DIGHEID SUBVAARDIGHEI D TAALSITUATIE

Nadere informatie

Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid

Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid PMT Het Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om zelfstandig maatschappelijk te functioneren het Nederlands en is de eerste

Nadere informatie

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27) ~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de

Nadere informatie

2.3 Literatuur. 1.4.2 Schriftelijke vaardigheden 1.4.2.1 Lezen LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL LEERPLAN ALGEMEEN:

2.3 Literatuur. 1.4.2 Schriftelijke vaardigheden 1.4.2.1 Lezen LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL LEERPLAN ALGEMEEN: LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL ALGEMEEN: p.8 2.3 Literatuur In onze leerplannen is literatuur telkens als een aparte component beschouwd, meer dan een vorm van leesvaardigheid. Na de aanloop

Nadere informatie

1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. Leerlijn ICT DERDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken

Nadere informatie

ISK Leerlijn. Alfabetisering. Functioneel Lezen Alfa A

ISK Leerlijn. Alfabetisering. Functioneel Lezen Alfa A Streefdoelen Functioneel Lezen NT2 ISK Functioneel Lezen Alfa A Herkent verschillende soorten correspondentie en de eigen contactgegevens. Kan informatie over tijd, datum en / of prijs aanwijzen in een

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Visie en accenten leerplan Frans BaO 1 De eerste stappen zetten - Basiswoordenschat

Nadere informatie

Basisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen

Basisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende

Nadere informatie

Nederlands ( 3F havo vwo )

Nederlands ( 3F havo vwo ) Nederlands Nederlands ( 3F havo vwo ) havo/vwo bovenbouw = CE = Verdiepende keuzestof = SE Mondelinge taalvaardigheid Subdomeinen Gespreksvaardigheid Taken: - deelnemen aan discussie en overleg - informatie

Nadere informatie

Toelichting student op zijn ontwikkeling aan de hand van voorbeelden uit de stage:

Toelichting student op zijn ontwikkeling aan de hand van voorbeelden uit de stage: Bijlage III: Competentie formulier stage onderbouw 1 (Vak)didactisch vermogen en operationaliserend vermogen Kun je vakinhoudelijke doelstellingen formuleren uitvoeren in de les 1= onvoldoende, nog niet

Nadere informatie

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1 Kijkwijzer techniek Deze kijkwijzer is een instrument om na te gaan in welke mate leerlingen een aantal competenties bezitten. Door middel van deze kijkwijzer willen we verschillende doelen bereiken: Handvatten

Nadere informatie

KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN

KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN KIJKWIJZER MOEILIJKHEIDSGRAAD voor INFORMATIEVERWERKENDE TAKEN 1. Wereld onderwerp : toegankelijkheid 1.1. hoe abstract is het onderwerp van de tekst* en activiteit voor de nieuwkomer? en activiteit is

Nadere informatie

Deze les voor Saved by the bell (lager onderwijs) voldoet aan meerdere eindtermen. Een aantal eindtermen zijn gebundeld in onderstaande lijst.

Deze les voor Saved by the bell (lager onderwijs) voldoet aan meerdere eindtermen. Een aantal eindtermen zijn gebundeld in onderstaande lijst. Eindtermen Deze les voor Saved by the bell (lager onderwijs) voldoet aan meerdere eindtermen. Een aantal eindtermen zijn gebundeld in onderstaande lijst. Op de volgende bladzijden hebben we ook enkele

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Profiel Professionele Taalvaardigheid

Profiel Professionele Taalvaardigheid Profiel Professionele Taalvaardigheid PPT Het Profiel Professionele Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om professioneel in het Nederlands te functioneren en is in de eerste plaats gericht

Nadere informatie

Schets van het onderwijsprogramma Route 1, 16+ (begeleid) werk, inburgering

Schets van het onderwijsprogramma Route 1, 16+ (begeleid) werk, inburgering Schets van het onderwijsprogramma, inburgering De leerlingen in route 1 uitstroomprofiel (begeleid) werk, inburgering stromen door naar (begeleid) werk. Dat betekent dat er in het onderwijsprogramma aan

Nadere informatie

- Les met de opdracht + evaluatiecriteria Alledaagse mysteries

- Les met de opdracht + evaluatiecriteria Alledaagse mysteries VRIJ LEZEN (TAALDAG, KULEUVEN, 27/2/2013) PETER VAN DAMME (VRIJ) LEZEN VAN ZAKELIJKE TEKSTEN - AANKONDINGING Het uitgangspunt van deze sessie is de vraag hoe je een krachtige leesomgeving creëert waarin

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat GENT identificatie opleiding Medewerker Reisbureau/Touroperator modulenaam Zakelijke Communicatie in een eerste vreemde taal 1 - Frans code module A2 goedkeuring door aantal lestijden 80 studiepunten datum

Nadere informatie

Schets van het onderwijsprogramma. Route 2, 16+ mbo entree. april 2016

Schets van het onderwijsprogramma. Route 2, 16+ mbo entree. april 2016 Schets van het onderwijsprogramma De leerlingen in route 2 uitstroomprofiel entreeopleiding worden voorbereid op instroom in de entreeopleiding in het mbo. De entreeopleiding is drempelloos en duurt een

Nadere informatie

Nederlands leren... hoe ver sta je? Naam:

Nederlands leren... hoe ver sta je? Naam: Nederlands leren... hoe ver sta je? Naam: Je leert elke dag Nederlands bij. Wat kan je al? Hieronder maak je een stand van zaken, met je docent. Deze taak is een speciale taak. Ze is niet in één-twee-drie

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED TALEN RICHTGRAAD 1&2

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED TALEN RICHTGRAAD 1&2 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED TALEN RICHTGRAAD 1&2 Modulaire opleiding Europese talen groep 1* R 1 AO TA 001 *Europese talen groep 1: Deens, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Portugees, Roemeens,

Nadere informatie

LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK

LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK Inhoud 5 Introductie Eindtermen/ ontwikkelingsdoelen Hoe verloopt het bezoek? 9 10 Het programma Praktische

Nadere informatie

LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK

LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK LEGO MINDSTORMS EEN INLEIDING TOT PROGRAMMEREN COSMODROME POORT NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN GENK 2 Inhoud 4 5 8 Introductie Eindtermen/ ontwikkelingsdoelen Hoe verloopt het bezoek 8 9 10 Het programma Praktische

Nadere informatie

LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE

LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE Vlaamse Onderwijsraad Raad Levenslang en Levensbreed Leren Kunstlaan 6 bus 6 26 februari 2008 1210 Brussel RLLL/ET/ADV/005bijl3 Bijlage bij het Vlor-advies LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE Opleiding

Nadere informatie

Europees Referentiekader

Europees Referentiekader Europees Referentiekader Luisteren Ik kan vertrouwde woorden en basiszinnen begrijpen die mezelf, mijn familie en directe concrete omgeving betreffen, wanneer de mensen langzaam en duidelijk spreken. Ik

Nadere informatie

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen Titel / thema tekst / toets Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen LUISTERVAARDIGHEID De leerlingen kunnen Lu 1 op beschrijvend niveau van narratieve,

Nadere informatie

Common European Framework of Reference (CEFR)

Common European Framework of Reference (CEFR) Common European Framework of Reference (CEFR) Niveaus van taalvaardigheid volgens de Raad van Europa De doelstellingen van de algemene taaltrainingen omschrijven we volgens het Europese gemeenschappelijke

Nadere informatie

Niveaus van het Europees Referentiekader (ERK)

Niveaus van het Europees Referentiekader (ERK) A Beginnend taalgebruiker B Onafhankelijk taalgebruiker C Vaardig taalgebruiker A1 A2 B1 B2 C1 C2 LUISTEREN Ik kan vertrouwde woorden en basiszinnen begrijpen die mezelf, mijn familie en directe concrete

Nadere informatie

2F TAKEN SPECIFICATIE EN KENMERKEN week 1 week 2 week 3 week 4 week 5 week 6 week 7 week 8 week 9 week 10 Neemt deel aan discussie en overleg

2F TAKEN SPECIFICATIE EN KENMERKEN week 1 week 2 week 3 week 4 week 5 week 6 week 7 week 8 week 9 week 10 Neemt deel aan discussie en overleg 2F TAKEN SPECIFICATIE EN KENMERKEN week 1 week 2 week 3 week 4 week 5 week 6 week 7 week 8 week 9 week 10 Neemt deel aan discussie en overleg Gesprekken Kan eenvoudige gesprekken voeren over alledaagse

Nadere informatie

Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1

Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Maatschappelijk Formeel (FORM)- B1 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die zelfstandig willen functioneren in meer formele contexten in de Nederlandse of Vlaamse samenleving. Hoe wordt er

Nadere informatie

Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden -

Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover

Nadere informatie

Tendensen op het vlak van leesen luistervaardigheid aan het einde van het basisonderwijs: evidentie uit de peilingen in 2007 en 2013

Tendensen op het vlak van leesen luistervaardigheid aan het einde van het basisonderwijs: evidentie uit de peilingen in 2007 en 2013 Tendensen op het vlak van leesen luistervaardigheid aan het einde van het basisonderwijs: evidentie uit de peilingen in 2007 en 2013 Jo Denis Daniël Van Nijlen Rianne Janssen Overzicht De peiling lezen

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15 Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

LEERPLAN "NEDERLANDS VOOR OUDERS" WAYSTAGE (RG 1.1)

LEERPLAN NEDERLANDS VOOR OUDERS WAYSTAGE (RG 1.1) LEERPLAN "NEDERLANDS VOOR OUDERS" WAYSTAGE (RG 1.1) Periode Thema Vaardigheden woordenschat / grammatica context Week 1 Aangenaam! SPR 6: De cursist kan informatie vragen en geven over personalia. woordenschat

Nadere informatie

Eindtermen tweede graad ASO

Eindtermen tweede graad ASO Mind over Media - Koppeling eindtermen Eindtermen tweede graad ASO Geschiedenis 1.1 Criteria in verband met het historisch referentiekader 12. Essentieel is dat voor elke ontwikkelingsfase fundamentele

Nadere informatie

BASISEDUCATIE LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE

BASISEDUCATIE LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE BASISEDUCATIE LEERGEBIED MAATSCHAPPIJ-ORIËNTATIE Opleiding MO - Voortraject Ervaringsdeskundige in de armoede en sociale uitsluiting AO BE 016 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van

Nadere informatie

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

KORTRIJK HARELBEKE GULLEGEM. Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers OKAN. 21 oktober 2010 Nathalie Vandenameele

KORTRIJK HARELBEKE GULLEGEM. Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers OKAN. 21 oktober 2010 Nathalie Vandenameele Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers OKAN 1 overzicht KORTRIJK Historiek Organisatie Visie Doelstelling Toelatingsvoorwaarden Doelgroep Groepen Ontwikkelingsdoelen Inhoud van de lessen Praktische

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding MEDEWERKER REISBUREAU/TOUROPERATOR modulenaam Specifieke toeristische communicatie in een eerste vreemde taal code module B1 goedkeuring door aantal lestijden 60 studiepunten datum

Nadere informatie

Moderne vreemde talen vmbo Leerlijnen landelijke kaders

Moderne vreemde talen vmbo Leerlijnen landelijke kaders Moderne vreemde talen vmbo Leerlijnen landelijke kaders SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2009 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Een nieuwkomer onder de toetsen

Een nieuwkomer onder de toetsen Een nieuwkomer onder de toetsen Ricardo is een anderstalige nieuwkomer die in september op school is aangekomen. Hij kwam recht uit Colombia, sprak enkel Spaans, maar bleek al snel een vrij pientere leerling

Nadere informatie

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo

CONCEPT. Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Tussendoelen Engels onderbouw vo vmbo Preambule Voor alle domeinen van Engels geldt dat het gaat om toepassingen van kennis en vaardigheden op thema s die alledaags en vertrouwd zijn. Hieronder worden

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3

Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3 Samenvatting Nederlands Lezen Hoofdstuk 1, 2 en 3 Samenvatting door E. 951 woorden 24 november 2012 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands NEDERLANDS LEZEN H1 1: Leesstrategieën

Nadere informatie

Niveaus Europees Referentie Kader

Niveaus Europees Referentie Kader Niveaus Europees Referentie Kader Binnen de niveaus van het ERK wordt onderscheid gemaakt tussen begrijpen, spreken en schrijven. Onder begrijpen vallen de vaardigheden luisteren en lezen. Onder spreken

Nadere informatie

(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding

(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding (Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg

Nadere informatie

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22

CVO PANTA RHEI - Schoonmeersstraat 26 9000 GENT 09 335 22 22 identificatie opleiding Medewerker Reisbureau/Touroperator modulenaam Zakelijke communicatie in een eerste vreemde taal 2 code module A4 goedkeuring door aantal lestijden 80 studiepunten datum goedkeuring

Nadere informatie

TOETSTAAK 4: IK BEN IETS KWIJT

TOETSTAAK 4: IK BEN IETS KWIJT TOETSTAAK 4: IK BEN IETS KWIJT Vaardigheid: spreken. Doelstelling: eindterm 2 beheersen: de cursist kan een uitnodiging, een voorstel en een oproep verwoorden en erop reageren. Verwerkingsniveau: beschrijvend.

Nadere informatie

6 november 2012. Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping

6 november 2012. Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping 6 november 2012 Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping Leerlijnen Waarom willen we aan de leerlijnen werken? Wat gaan we met die leerlijnen doen? Leerlijnen : doel Voor de leerlingen efficiënter lesgeven

Nadere informatie

STREEFDOELEN NT2 Route 1, 12-16 jaar praktijkonderwijs, vso

STREEFDOELEN NT2 Route 1, 12-16 jaar praktijkonderwijs, vso STREEFDOELEN NT2 Route 1, 12-16 jaar praktijkonderwijs, vso Luisteren pag. 2-3 Lezen pag. 4-7 Gesprekken pag. 8-10 Spreken pag. 11-12 Schrijven pag. 13-14 1 Luisteren A1 Kan vertrouwde woorden en basiszinnen

Nadere informatie

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2007 LEERGEBIED TALEN. Modulaire opleiding Frans Opstap talen AO BE 011

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2007 LEERGEBIED TALEN. Modulaire opleiding Frans Opstap talen AO BE 011 LEERGEBIED TALEN Modulaire opleiding Frans Opstap talen AO BE 011 Versie 2.0 BVR Pagina 1 van 9 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2007 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding

Nadere informatie

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: > Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,

Nadere informatie

Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten

Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen

Nadere informatie

Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011

Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011 Servicedocument Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011 Calibris Kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport Postbus 131 3980 CC Bunnik T 030

Nadere informatie

Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2

Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2 Maatschappelijk Informeel (INFO) - A2 Voor wie? Voor jongeren (16+) of volwassenen (18+) die willen functioneren in informele alledaagse situaties. Hoe wordt er getoetst? Toetst alle vaardigheden apart:

Nadere informatie