Diversiteitsladder 2007

Transcriptie

1 Diversiteitsladder 27 - nulmeting - resultaten van een onderzoek naar de genderdiversiteit in de top van Nederlandse ondernemingen Mw. W.C.M. van Riet Afdeling Sociologie Universiteit van Amsterdam In opdracht van: Februari Woman Capital 28 Diversiteitsladder 27 1 Meer informatie verkrijgbaar via Bercan Günel, partner Woman Capital Tel. (294)

2 Over het onderzoek Waarom Inzicht nodig in de huidige situatie (per sector op alle echelons) om bij te dragen aan betere diversiteit Waar Bedrijfsleven in Nederland Ruim 2 grootste werkgevers + AEX-genoteerde bedrijven en enkele toonaangevende bedrijven; geen overheid Toegevoegd: ziekenhuizen en hoger onderwijs Namen van bedrijven zijn confidentieel Wanneer Peildatum november 27 Status Nulmeting in 27 Eenmetingen in volgende jaren Methoden Enquêtes ingevuld door deelnemende bedrijven (8) Openbare informatie Met name op RvC- en RvB niveau Jaarverslagen Eigen netwerken Onderzoekers Wennie van Riet (UvA) Woman Capital Diversiteitsladder 27 2

3 37,4% van de medewerkers(*) is vrouw Bouwnijverheid (N=3) Nutsbedrijven (N= 8) Vervoer (N =5) Industrie (N=5) Consumer goods (N=7) Overige (N=13) Zakelijke dienstverlening (N=12) Investeringsmaatschappij (N=3) Financiële dienstverlening (N=17) Retail (N=3) M edia (N=8) Percentage vrouwen van totaal aantal werknemers per sector 21,58 21,94 21,94 23,33 3,29 32,42 35,55 42,25 43,54 48,1 48,43 Hoger onderwijs (N=6) 43,64 Ziekenhuizen (N=5) 65,61 Totaal (N=95) 37,38 (*) Alle getallen over de medewerkers zijn uitgedrukt in fte s Diversiteitsladder 27 3

4 Percentagecategorie 26% - 5% vrouwen komt het vaakste voor Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers Aantal bedrijven (N=95) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentagecategorieën vrouwelijke werknemers Diversiteitsladder 27 4

5 Ondernemingsraden bestaan gemiddeld voor 24,3% uit vrouwen Per sector loopt het percentage vrouwen in de OR parallel aan het percentage vrouwen werkzaam in die sector Percentage vrouwen in de ondernemingsraden Bouwnijverheid (N=7) 8,85 Nutsbedrijven (N=7) Vervoer (N=6) Consumer goods (N=8) Industrie (N=4) 12,63 13,75 13,87 16,11 Retail (N=4) 21,53 Overige (N=12) Financiële dienstverlening (N=17) 27,5 29,2 Zakelijke dienstverlening (N=11) M edia (N=8) 33,27 34,84 Hoger onderwijs (N=6) 29,54 Ziekenhuizen (N=2) 47,71 Totaal (N=92) 24,29 Diversiteitsladder 27 5

6 1-25% vrouwen in de OR komt het vaakste voor 11% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de OR Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werkne mers in de ondernemingsraden Aantal bedrijven (N=92) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentage categorieën vrouwelijke werknemers in ondernemingsraden Diversiteitsladder 27 6

7 Het tweede echelon onder de RvB bestaat gemiddeld voor 21,8% uit vrouwen Vrouw-manverdeling in dit echelon is in alle bedrijfssectoren (m.u.v. Media) nagenoeg gelijk Percentage vrouwen in het tweede echelon onder RvB Nutsbedrijven (N=4) Vervoer (N=3) 14,54 15,11 Consumer goo ds (N=7) Industrie (N=4) Overige (N=8) Bouwnijverheid (N=2) Financiële dienstverlening (N=13) Retail (N=3) 18,25 19,2 2,14 2,44 2,82 22,17 Zakelijke dienstverlening (N=11) 26,39 Media (N=6) 31,3 Ho ger onderwijs (N=1) Ziekenhuizen (N=3) 22,73 23,64 Totaal (N=65) 21,82 Diversiteitsladder 27 7

8 5% van de bedrijven heeft geen vrouwen in het tweede echelon onder de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in 2e echelon onder RvB 45 4 Aantal bedrijven (N=65) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentagecategorieën vrouw elijke w erknem ers in 2e echelon onder RvB Diversiteitsladder 27 8

9 Het eerste echelon onder de RvB bestaat gemiddeld voor 11,6% uit vrouwen Ten opzichte van het tweede echelon is de vrouwenparticipatie gehalveerd Vrouw-manverdeling op eerste echelon kent sterke sectorale verschillen Investeringsmaatschappij (N=4) Bo uwnijverheid (N=1) Consumer goods (N=1 Industrie (N=9) Retail (N=5) Vervoer (N=9) Nutsbedrijven (N=8) Zakelijke dienstverlening (N=18) Financiële dienstverlening (N=21) Overige (N=19) Percentage vrouwen in het eerste echelon onder RvB 5,5 7,2 8,48 9,49 1,66 12,25 12,36 12,74 15,38 M edia (N=8) 21,9 Hoger onderwijs (N=4) 19,58 Ziekenhuizen (N=4) 1,3 Totaal (N=128) 11,56 Diversiteitsladder 27 9

10 32% van de bedrijven heeft geen vrouwen in het eerste echelon onder de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in het eerste echelon onder RvB 8 7 Aantal bedrijven (N=128) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentagecategorieën vrouw elijke w erknem ers in 1e echelon onder RvB Diversiteitsladder 27 1

11 Vrouwen groeien naar staffuncties Op 2e echelon is het percentage vrouwen in staf- en lijnfuncties praktisch gelijk: - 21 vs 19% 25 2 Op 1e echelon is het percentage vrouwen in staf- en lijnfuncties sterk verschillend, nl - 16 vs 8% Tw eede echelon Staffuncties Lijnfuncties Eerste echelon Diversiteitsladder 27 11

12 Op RvB-niveau bedraagt het percentage vrouwen 4,8% Per sector lopen de percentages sterk uiteen Percentage vrouw en in de raden van bestuur Industrie (N=18) Nutsbedrijven (N=11) Consumer goods (N=15) Bouwnijverheid (N=15) Zakelijke dienstverlening (N=25) 1,33 1,67 2,29 Financiële dienstverlening (N=27) 3,62 Vervoer (N=13) 5,13 Investeringsmaatschappij (N=7) M edia (N=1) 7,14 7,33 Retail (N=6) 8,33 Overige (N=22) 13,24 Hoger onderwijs (N=7) Ziekenhuizen (N=5) 11,67 12,38 Totaal (N=181) 4,84 Diversiteitsladder 27 12

13 83% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de RvB Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke werknemers in raden van bestuur Aantal bedrijven (N=181) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentagecategorieën vrouw elijke w erknem ers in raden van bestuur Diversiteitsladder 27 13

14 Op RvC-niveau bedraagt het percentage vrouwen 8,8% Ook hier zijn grote sectorale verschillen Percentage vrouw en in de raden van commissarissen Bouw ijverheid (N=15) Investeringsmaatschappij (N=7) Industrie (N=18) 2,44 2,6 3,9 Overige (N=18) 5,3 Consumer goods (N=15) Zakelijke dienstverlening (N=17) Nutsbedrijven (N=11) Retail (N=6) Financiële dienstverlening (N=23) Vervoer (N=11) 6,65 7,18 8,88 9,52 1,99 11,25 Media (N=7) 17,73 Hoger onderw ijs (N=7) 29,29 Ziekenhuizen (N=5) 2,44 Totaal (N=16) 8,78 Diversiteitsladder 27 14

15 59% van de bedrijven heeft geen vrouwen in de RvC Aantal bedrijven per percentagecategorie vrouwelijke leden RvC Aantal bedrijven (N=16) % 1-25% 26-5% 51-75% 76-99% 1% Percentagecategorieën vrouw elijke leden in raden van comm issarissen Diversiteitsladder 27 15

16 Diversiteitsladder - what goes up, what goes down? Vrouw en Mannen 2 1 Totaal aantal werknemers (N=95) Ondernemingsraad (N=92) Tweede echelon (N=65) Eerst e echelon (N=129) Raad van Best uur (N=181) Raad van Commissarissen (N=16 Mannen Vrouw en Diversiteitsladder 27 16

17 Opmerkelijk! Het percentage vrouwen in RvB en RvC en andere managementniveaus ligt bij de bedrijven die aan dit onderzoek deelnamen hoger dan bij de niet-deelnemers. De realiteit zal derhalve nog minder rooskleurig zijn dan dit onderzoek aangeeft Een vergelijking van bedrijven die wel of niet hebben deelgenomen aan dit onderzoek Wel deelgenomen Niet deelgenomen % vrouwen in de RvB % vrouwen in de RvC Diversiteitsladder 27 17

18 Conclusie I: Ladder naar beneden Hoe hoger het managementniveau, des te lager het percentage vrouwen Het procentuele aandeel vrouwen in de top is ten opzichte van de totale vrouwmanverhouding gedecimeerd Het zogenaamde glazen plafond bevindt zich niet alleen onder de RvB; het minder toegankelijk houden van managementfuncties voor vrouwen is een selectiemechanisme dat nog steeds overal in bedrijven bestaat. Kennelijk is dit zeer hardnekkig en bijzonder moeilijk te doorbreken Diversiteitsladder 27 18

19 Conclusie II: Huidige selectiemechanismen remmen diversiteit Ook tussen voordeur en 2e echelon bevindt zich een selectiemechanisme dat de doorgroei van vrouwen afremt Tussen 2e en 1e echelon, tussen 1e echelon en RvB, alsmede tussen staf en lijn is dit selectiemechanisme eveneens werkzaam Lijn/staf verhouding in tweede echelon is gelijk. Promotie van vrouwen naar eerste echelon betreft m.n. staffuncties Promotie vanuit de staffuncties naar RvB gebeurt zelden, met uitzondering van de financiële functies (CFO) Staf funct ies Lijnf uncties Tweede echelon Eerst e echelon Diversiteitsladder 27 19

20 Conclusie III: Vrouwen willen bijdragen vanuit de machtstructuur Het percentage vrouwen in de OR (24,3%) wijst op de behoefte/ambitie (en kennelijk ook erkende vaardigheden) van vrouwen om ook vanuit de formele machtstructuur bij te dragen aan de onderneming Vrouw en Mannen 2 1 Tot aal aant al werknemer s (N=95) Ondernemingsraad (N=92) Tweede echelon ( N=65) Eer st e echelon ( N=129) Raad van Best uur (N=181) Raad van Mannen Vrouw en Commissarissen (N=16 Diversiteitsladder 27 2

21 Eindconclusie De doelstelling(*) dat ondernemingen op korte c.q. middellange termijn (21) bij ongewijzigd beleid 25% vrouwen in topfuncties hebben (RvB en 1e echelon) en overall 33% bestuurders en managers is onrealistisch. (*) Minister Plasterk Toespraak 15 maart 27 voor Congres Captains of HRM Diversiteitsladder 27 21

22 Wat nu? Emancipatie en diversiteit beginnen bovenaan zowel voor vrouwen als mannen Meer aandacht vanuit top nodig voor benoeming van meer vrouwen aan de top Is belangrijk signaal zowel intern als aan externe stakeholders Cultuur in de boardrooms en rest onderneming verandert vanzelf Zo ontstaan tevens rolmodellen voor de kweekvijfers van de volgende generatie Een kritische massa (minimaal 25%) is nodig; met één vrouw ben je er niet Verplichting selectiecommissies RvC/RvB tot gemengde samenstelling Meer realistische doelstellingen diversiteit en verplichte verantwoording Zowel korte- als lange-termijndoelstellingen zijn nodig Bevoegd bestuurder moet veranwoording afleggen De vrouwen zijn er wél Woman Capital heeft meer dan 5. vrouwen in haar netwerk. Zij allen zijn zeer ervaren en talentvolle managers en leiders Aandacht voor diversiteitsnetwerken, niet de vrouwennetwerken Diversiteit bereik je samen vrouwen en mannen met elkaar Mannen zullen eerst ruimte moeten maken en mogen dan volop meedoen Diversiteitsladder 27 22