Welkom. Integrative Medicine & Health 2014 Miami, USA

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Welkom. Integrative Medicine & Health 2014 Miami, USA"

Transcriptie

1 Welkom Integrative Medicine & Health 2014 Miami, USA

2 Hoofdlijnen Miami Ines von Rosenstiel

3 Catherine Bushnell Pijn en het brein Pionier in het ontrafelen van pijn door toepassing van brain imaging Er bestaan opmerkelijke structurele en neurochemische veranderingen in de hersenen van patiënten die lijden aan chronische pijn Centrale sensitisatie (overgevoelig zenuwstelsel) Geavanceerde scans > activatie twee hersenregionen Deze pijncentra kunnen door Mind-Body technieken gedeactiveerd worden / afgezwakt worden

4 Eric Schoomaker Army s Comprehensive pain management strategy Overmedicatie van narcotica bij duizenden veteranen en toename sterfte door opiaten Urgentie voor alternatieve aanpak van chronische pijn en angst/ptss Yoga, tai chi, mind-body technieken en CAM inbedding in holistische interdisciplinaire en multimodale pijnstrategie Bredere acceptatie van Integrative Medicine

5 Steve Cole The social life of genes Sociale invloeden hebben grote effecten op de genexpressie (ontstekings-en immuunreacties) Sociale isolatie is een grotere risicofactor voor ziekte dan stress Er is verschil in hedonisch (ik) versus eudaimonisch (ik in relatie tot anderen) welbevinden en genprofielen Omgeving en onze DNA-code opereren parallel om ons RNA-gedreven lichaam te vormen Your experience today, will influence the molecular composition of our body for the next two to three months

6 Elissa Epel Mind-Body & Cellular Aging Onderzoek naar biomarkers van de cellulaire veroudering: telomeren Meditatie gaat gepaard met hogere activiteit van het enzym telomerase / bescherming telomeren Meditatie vertraagt het verouderingsproces en leidt tot een verbeterde gezondheid De manier waarop wij denken en omgaan met emoties beïnvloedt ons DNA!

7 Twee showcases geslaagde IM-centra Joseph Sung (Hong Kong) - CUHK Alan Bensoussan (Sydney) - NICM Gecombineerde diagnose en behandelprotocollen Gecombineerde consulten Bi-directioneel verwijzingssysteem Gezamenlijk EPD Synergie met academische centra

8 Thema Onderzoek Miek Jong / Judith Meijer

9 Algemeen Opvallend: toenemend aantal goed uitgevoerde pragmatische RCTs Vooral effecten van mind-body interventies (bijna allemaal gefinancierd door NCCAM). Dus: binnentwee jaarvoldoendebewijsvoorde effectiviteitvan mindfulness, yoga, tai-chi en acupunctuurbijsymptomenzoalspijn, angst, hogebloeddruken depressie. Veel nieuwe publicaties verwacht op dit gebied. Vooral onderzoeksresultaten gepresenteerd over mind-body interventies (mindfulness, meditatie, yoga), acupunctuur en TCM. Er was nauwelijks tot geen aandacht voor de meer traditionele Europese vormen van CAM: homeopathie, antroposofie en natuurgeneeskunde.

10 Methodologie Door toename RCTs steeds groter belang van toegepast onderzoek: bevindingen uit RCTs implementeren in de (klinische) praktijk. Steeds meer studies met een mixed-methodology approach: gecontroleerd gerandomiseerd onderzoek gecombineerd met kwalitatief onderzoek (interviews, focusgroep), om thema s verder te verdiepen en meer inzicht te krijgen. Meer aandachtvoorbelangvan goedecase studies. The Multiphase Optimisation Strategy (MOST) methodologie(linda Collins, Penn State University, USA). Optimalisatieinterventiedoor factorial onderzoeksdesign van specifieke componenten van de interventie.

11 MOST Bijvoorbeeld: life-style interventie gewichtsverlies. Specifieke componenten: Coaching Text messages Buddy training etc. Onderzoek totale effect én alle belangrijke componenten, alleen of in samenhang. Bijvoorbeeld: 500 deelnemers, 50 in controlegroep, 50 totale life-style interventie (dieet, coaching, text message, buddy training), 50 dieet + coaching, 50 dieet + textmessages, 50 dieet + buddy training en alle combinaties daarvan. Voordeel: Meer inzicht in componenten die bijdragen aan positieve effect. Nadeel: Complexe studieopzet, grote aantallen nodig, weet nooit alle componenten die mogelijk effectief zijn

12 Nieuwe onderzoeksthema s Veel aandacht voor wat CAM kan betekenen voor mensen met een gezondheidsachterstand(degene met lager socio-economische status, geen/lage opleiding, immigranten, etc.). Wordtvanuitde overheidgestimuleerd. CAM relatief goedkoop t.a.v. reguliere behandeling. Sliding-scale: Patienten van die doelgroep krijgen een schaal te zien bijv. van dollar en kunnendanzelfaangevenhoeveelzewillenbetalenvoorde behandeling. Behandelingwordtvaakgroepsgewijsgegeven(bijv. community-based group acupuncture) en universiteiten die dit bieden werken bijv samen met opleiding acupunctuur. Studenten kunnen dan behandelen.

13 Nieuwe thema s (vervolg) Veel onderzoek waaruit bleek dat mind-body interventies gedragsverandering en motivatie van patiënten kan ondersteunen. Mind-body interventies kunnen ook een positief effect hebben op medicatietrouw of motivatie Bijvoorbeeld, als een patiënt met een hoge bloeddruk beter zijn medicatie inneemt is de lage bloeddruk die als resultaat gevonden wordt waarschijnlijk een indirect effect van mind-body interventies. Dus: belangrijkom deze bij-effecten van mind-body interventiesookin onderzoektebetrekken, naastde meerspecifiekeeffectenvan mind-body interventies.

14 Thema Yoga & Mind-Body Technieken Karlien Bongers

15 Yoga NCCAM Voor onderzoeksdoeleinden: Yoga in het Mind-Body domein NCCAM financiert meerderheid yogastudies binnen NIH Expliciet onderdeel van NCCAM Strategisch Plan Effect Yoga Inconclusive, wel veelbelovende data Hoe werkt Yoga? stress respons, GABA, cortisol, RR, immuunsysteem Groepseffect? Self efficacy etc.! Woud aan yogastijlen Inconclusive, wel veelbelovende data

16 Yoga-onderzoek Voor yoga-onderzoek van belang: What is happening in the intervention? > Om dan te kunnen onderzoek: What is happening in the yoga student? Wat gebeurt er? On the yogamat: inner awareness, effect of asans, breath, calming, spirituality etc. Off the yogamat: turning inward, less impulsive, less anxiety, improved wellbeing etc. Ontwikkeling onderzoeksinstrument EPYQ Fysiek aspect ademhaling Meditatie Turning inward

17 Transforming the Understanding of Mind- Body interventions: Genomics Relaxation Response Induces Temporal Transcriptome Changes in Energy Metabolism, Insulin Secretion and Inflammatory Pathways het gebeurt in je hersenen, je ziet het in je monocyten 80% acute voorspelling door gen expressie IL6,TNF, VCAM1, D-meer, CRP etc. John Denninger, Benson-Henry Institute Mind Body Medicine Bhasin MK, Dusek JA, Chang B-H, Joseph MG, et al. (2013) Relaxation Response Induces Temporal Transcriptome Changes in Energy Metabolism, Insulin Secretion and Inflammatory Pathways. PLoS ONE 8(5): e doi: /journal.pone

18 Transforming the Understanding of Mind- Body interventions: Genomics Elizabeth Blackburn, University of California 12 minutes of daily yoga meditation for eight weeks increased telomerase activity by 43% suggesting an improvement in stressinduced aging

19 Nieuw onderzoeksterrein: Metagenomics = Beyond Genes Het onderbuikgevoel : 1,5 kilo bacteriën = ons DNA: 1% humaan, 99% bacterieel

20 Gut Microbiome Science Brain-Gut Institute & Gastro-neurologist Kirsten Tillisch Kleine studie: 36 vrouwen, jaar Eén groep: specifieke yoghurt met mix van probiotica(2dd, 4 weken) Eén groep: zuivelproduct met uiterlijk en smaak yoghurt, maar zonder probiotica Eén groep: geen enkel product fmri: activiteit in veel hersengebieden: cognitief en emotie

21 Energetische technieken Martine Busch

22 Bioveld interventies sessie geleid door Samini Jain Samueli Institute Grote diversiteit aan methodieken Voor onderzoek voornamelijk: Therapeutic touch Reiki Healing Touch Reconnective Healing

23 Effecten Goede klinische effecten bij diverse doelgroepen: dementie, kanker, palliatieve zorg Vooral pijn-, angst- en onrustreductie Enkele fysiologische en immunologische studies met wisselend resultaat Bioveldinterventies zijn veilig

24 Overeenkomsten Methodieken verschillen, maar alle bioveldinterventies benadrukken: Centeren (innerlijke rust van de zorgverlener) Presentie (aandachtig aanwezig zijn) Ego loslaten (kanaal zijn) Intentie tot healing (intentie/aandacht stuurt de energie) Baldwin & Hammerschlag, 2014

25 Bioveldinterventies bij schoudermobiliteit 5 groepen met beperkte schoudermobiliteit FT, Reiki, sham-reiki, reconnective healing, controlegroep ptn per groep (geblindeerd voor de interventie, 10 min. behandeling op massagetafel) Uitkomstmaten: pijn en mobiliteit bij armen omhoog brengen (effect gelijk aan FT)+ HRV in rust (geen verschil) Fysiotherapeuten bioveldinterventies leren als mogelijk alternatief voor zwaardere manipulaties?

26 Therapeutic touch (TT) en immuunfunctie Borstkanker metastase model in muizen 3 groepen (16 per groep): 2x pw 10 min.tt, 2xpw 10 min. sham-tt, controle=zoutinjecties Geen verschil in omvang tumor of muisgroei TT heeft wel effect op immuunrespons: down-regulatie van cytokines & macrofagen en modulatie van bepaalde subsets van lymfocyten TT reduceert metastasering, maar heeft geen effect op de primaire tumor Bij andere studie op mensen (147 ptn met glioblastoom, afstandsbehandeling) geen effect op overleving Gloria Gronowicz, University of Connecticut Garret Yount, California Pacific Medical Center

27 Werkgroep bioveldinterventies Samueli Institute Belangrijke issues: hoe verhouden bioveldinterventies zich qua effect met andere IM-modaliteiten, hoe bepaal je de kwaliteit van de practitioner, welke onderzoeks-methodologie is het meest geschikt, wat is het werkingsmechanisme? Het energieconcept beperkt zich niet tot alleen bioveldinterventies, maar is bij alle IM-modaliteiten relevant Meer inzicht in het werkingsmechanisme is dus van belang voor het hele veld In september komt daarom o.l.v. het Samueli Institute een werkgroep bij elkaar om een white paper op te stellen

28 Literatuur & scholing congressen 2015 & 2016 Winnie Schats

29 Scholing Ohio State University Wexner Center for Integrative Medicine - Alleen in mei (!) 90% korting op module kruiden/supplementen met code CONSORTIUM90: NCCAM Online Continuing Education Series Gratis lezingenserie Onderzoek, mind-body & pijn, acupunctuur, probiotica, interacties kruiden-geneesmiddelen, rugpijn & chiropraxie, integrative medicine University of Minnesota - Gratis e-learning modules voor zorgprofessionals - TCM, kruiden, mind-body, aromatherapie, touch therapieën, muziektherapie Samueli Institute - Publicaties (healing environment) - Video s (meditatie, tai chi, gezond eten etc.) Osher Center for Integrative Medicine - Video s (gezond leven, stress, inspiratie)

30 Literatuur NCCAM / NCRCIH (National Center for Research on Complementary and Integrative Health) - Patiënteninformatie - Therapieën - Ziekten en aandoeningen CAM-Cancer

31 Uw bijdrage Case reports, deel uw ervaringen - (format case reports)

32 Congres 2015 & : Jeju, Korea Thema: the Inspiring Future Healthcare: The innovative role and sustainable development of traditional and integrative medicine : Las Vegas

33 Thema Maatschappij Judith Meijer

34 Individu Netwerk -Gemeenschap Community-based Integrative medicine: onderzoek naar wat effectieve interventies zijn voor jongeren in grote steden (Baltimore, San Francisco); Urgentie: 40% meer obesitas dan op gemiddelde school Ambitie: sustainable healthy communities Samenwerkingsverbanden/partnership onderzoek (academisch ziekenhuis Maryland, San Francisco), middelbare scholen, gezondheidszorg, biologische boerderijen; Focus op jongeren in achterstandsgebieden (food deserts): health disparity : verschillen in gezondheid ten gevolge van verschillen in eigenschappen van individu, omgeving, toegang tot, gebruik van of kwaliteit van zorg, uitkomsten van gezondheid; Programma s gericht op duurzaam bewegen, gezonde voeding en koken, mentale veerkracht en stress management, versterken van omgevingsbewustzijn en verbinding met de natuur (o.a. summer school; mindfulness in het curriculum voor studenten en leerkrachten)

35 Preventie Huisartsgeneeskunde Public Health Onderzoek naar IM competenties voor huisarts en preventieve gezondheid O.a. Robert Saper, huisarts, academisch ziekenhuis Boston & Asim Jani, college voor preventieve geneeskunde Overlap tussen huisartsgeneeskunde, preventieve geneeskunde/public health en IM Introductie van het begrip quartiaire preventie: voorkomen van overbehandeling Affordable care act -> model van integrative, multidisciplinaire gezondheidszorg: spanning tussen de meerwaarde van meerdere disciplines en samenhangend geintegreerd aanbod: wat is het optimale model? Wijkteams? Voorbeeld Cubaanse gezondheidszorg? Health coach neemt hoge vlucht: wordt ingezet ook voor minder bedeelden (voorbeeld zwervers in San Francisco)

36 Aandacht voor de zorgprofessional blijft Empathie daalt gedurende de studie geneeskunde Experimenten in het curriculum om dat tegen te gaan, o.a. cursus mind-body (Haramati, Zweden, Utrecht), compassie training, student sneller actief en meer verantwoordelijk maken Effect van meerwaarde optimale zelfzorg voor functioneren en kwaliteit zorgprofessonal Aandacht voor zelf ervaren door zorgprofessional van IM technieken Aandacht voor stress op werkplek en meerwaarde van o.a. mindfulness als antwoord hierop Aandacht voor meerwaarde multidisciplinaire zorg; o.a. verbinding geneeskunde en positieve psychologie

37 Onderzoek naar kosteneffectiviteit blijft Plenaire presentatie over onderzoek naar kosteneffectiviteit van acupunctuur bij chronische pijn in Engeland Andrea Manca, Universiteit van York, Reden: kosten beinvloeden mede beleidsbeslissingen inzake de gezondheidszorg Aanpak: d.m.v. qaly s Dilemma: onderzoeksuitkomsten naar effectiviteit van IM zijn niet eenduidig; lastig te vertalen in qaly

38 Wat gaat NIKIM doen? Verzamelen case-studies mbv format Plenaire sprekers naar Nederland halen Stimuleren technologische ontwikkeling mbt IM NIKIM studiebeurs voor young professionals Protocolontwikkeling clinical manual Mindfulness/yoga op werkvloer Bevorderen brug regulier-complementair o.a. door gemeenschappelijke scholing Bijdragen aan nieuw verbindend paradigma: gezondheid & ziekte als balans/evenwicht/disbalans Specifieke netwerken voor deelgebieden, bijv huisartsen, SOG, AVG Online-programma s VS en elders ontsluiten

39 Discussie Ines von Rosenstiel

40 Vragen & Sluiting

Integrative Medicine/Aanvullende zorg

Integrative Medicine/Aanvullende zorg Integrative Medicine/Aanvullende zorg Project in het HagaZiekenhuis voor hemato-oncologische patiënten Dr. Martin Schipperus, internist-hematoloog Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een

Nadere informatie

Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009

Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009 Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009 Nieuwe zorgvisies Integrative Medicine Belevingsgerichte zorg Planetree

Nadere informatie

De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie. Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009

De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie. Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009 De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009 1 Integrative Medicine Wat is Integrative Medicine? Voorbeelden en

Nadere informatie

Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht

Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht V&VN congres Complementaire Zorg 23 maart 2018 Dr. Marja van Vliet Vijf domeinen complementaire zorg Alternative Medical Systems:

Nadere informatie

Het OCK-kids project

Het OCK-kids project Het OCK-kids project Ondersteuning complementaire zorg bij kinderen met kanker Inge Boers arts-onderzoeker, Louis Bolk Instituut Driebergen 1 Inhoud Wat is complementaire zorg? Aanbod complementaire zorg

Nadere informatie

Mindfulness en kanker

Mindfulness en kanker Mindfulness en kanker Else Bisseling 3 oktober 2015 augustus 2014 00 maand 0000 Mindfulness (Kabat-Zinn, 1990; Teasdale, Segal & Williams, 1995) Aandacht geven aan wat we van moment tot moment doen en

Nadere informatie

POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE. Nieuwe visie op zorg. Positieve Gezondheid en Integrative Medicine

POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE. Nieuwe visie op zorg. Positieve Gezondheid en Integrative Medicine POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE Deze post-hbo opleiding is uniek in Nederland en leidt op tot Integrative zorgprofessional. Integrative Medicine 1 geeft onder andere tools om Positieve Gezondheid

Nadere informatie

Programs By Harold Koning Dynamic Wellness Strategies, Florida, USA

Programs By Harold Koning Dynamic Wellness Strategies, Florida, USA Programs By Harold Koning Dynamic Wellness Strategies, Florida, USA Koosstraat 11, Paramaribo, Suriname +597 8513124 www.withincoaching.net info@withincoaching.net Find us on Facebook Welkom! Geachte geïnteresseerde,

Nadere informatie

@MasterclassNZ30. Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert

@MasterclassNZ30. Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert @MasterclassNZ30 Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert 25 mei 2018 Integrative Medicine Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een groot

Nadere informatie

Voeding en personalized prevention

Voeding en personalized prevention Voeding en personalized prevention Dr. Simone G.J. van Breda Afdeling Toxicogenomics, Universiteit Maastricht 17 mei 2018. Inhoud Personalized nutrition Het meten van gezondheid in relatie tot voeding

Nadere informatie

Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach

Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach ONLINE WERKEN AAN VERBETERD ZELFMANAGEMENT VOOR COPD PATIENTEN Chantal Hillebregt Onderzoeker Jan van Es Instituut 1 Toename ziektelast van COPD 3 de plaats ranglijst

Nadere informatie

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012 ACA Congres 2012 LICHAAMSBEWEGING EN SUCCESVOL OUDER WORDEN Meer bewegen - Afdeling Gezondheidswetenschappen, Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen, Vrije Universiteit; - Afdeling Epidemiologie en

Nadere informatie

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MARION SPIJKERMAN VGCT CONGRES, 13 NOVEMBER 2015 OVERZICHT Introductie Methode Resultaten Discussie Mindfulness en ACT interventies als ehealth:

Nadere informatie

URBAN CLINIC. Doel Het doel is om mensen op een prettige manier bewust gezonder te laten leven.

URBAN CLINIC. Doel Het doel is om mensen op een prettige manier bewust gezonder te laten leven. URBAN CLINIC ACTIVITY GAMES, HEALTHY FOOD & WELLNESS De Urban Clinic is een omgeving waarin (preventieve) gezondheid centraal staat, waarbij toegepaste (serious of applied) games op een toegankelijke manier

Nadere informatie

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen SAMENVATTING Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen Eerste Nederlandse inventarisatie Martine Busch Miek Jong Erik Baars Januari 2015 SAMENVATTING Complementaire zorg in

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

Ruggespraak. Ruggespraak. Presentatie Ariette Sanders - Netwerkbijeenkomst Platform Gedeelde Besluitvorming - Maart 2013 RUGPIJN? agenda.

Ruggespraak. Ruggespraak. Presentatie Ariette Sanders - Netwerkbijeenkomst Platform Gedeelde Besluitvorming - Maart 2013 RUGPIJN? agenda. agenda Ruggespraak Kennismaking Achtergrond van het onderzoek Methode Resultaten Discussie Conclusie A.R.J. Sanders1, W.Verheul2, T.Magneé2, H.M.Pieters, P. Verhaak2, N.J. de Wit1,, J.M. Bensing2 RUGPIJN?

Nadere informatie

Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen

Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen Melissa Horlait, PhD CHI-Congres 11 december 2017 Mechelen Palliatieve zorg Palliatieve zorg Vroege palliatieve zorg Overlijden Model

Nadere informatie

Campagne. Kanker doet meer met je dan je denkt. September 2017

Campagne. Kanker doet meer met je dan je denkt. September 2017 Campagne Kanker doet meer met je dan je denkt September 2017 Steeds meer mensen overleven kanker en leven met de gevolgen van kanker of de behandeling Behoefte/zorgen/vragen peiling onder (ex-)patiënten:

Nadere informatie

Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten

Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten Een verpleegkundige in Engeland die is gespecialiseerd in patiënten met multiple sclerose / MS voerde een informele studie uit waarbij

Nadere informatie

Complementaire zorg. Martin Schipperus

Complementaire zorg. Martin Schipperus Complementaire zorg Martin Schipperus Hippocrates van Kos Er zijn in wezen twee dingen, wetenschap en (voor) oordeel. De eerste brengt kennis, de laatste onwetendheid Vereniging tegen de kwakzalverij

Nadere informatie

De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening

De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening Margriet van Iersel MSc m.van.iersel@hva.nl Kenniscentrum ACHIEVE, Faculteit Gezondheid,

Nadere informatie

Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project

Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project Implementatie Zorgstandaard Obesitas voor kinderen (4-12 jaar) KIZO-project Annemarie Schalkwijk Sandra Bot, co-promotor Petra Elders, co-promotor Giel Nijpels, promotor Lifestyle, Overweight and Diabetes

Nadere informatie

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement 3 FASEN MODEL Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement INTRODUCTIE Het aanmoedigen van chronisch zieke patiënten door zorgverleners in het nemen van dagelijkse beslissingen,

Nadere informatie

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Karin Proper Afdeling Sociale Geneeskunde, EMGO+ Instituut, VUmc, Amsterdam Body@Work, Onderzoekscentrum Bewegen, Arbeid en Gezondheid

Nadere informatie

Figuur overgenomen uit Value Based Healthcare prijsinschrijvingsdocumentatie van The Decision institute die hier ook opleidingen voor aanbieden.

Figuur overgenomen uit Value Based Healthcare prijsinschrijvingsdocumentatie van The Decision institute die hier ook opleidingen voor aanbieden. De waardebepaling van nieuwe producten en services in de zorg Het beantwoorden van de vraag of nieuwe producten en services in de zorg daadwerkelijk meerwaarde brengen is niet gemakkelijk. Er is een levendige

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

ICHOM en het belang voor de patiënt

ICHOM en het belang voor de patiënt DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term

Nadere informatie

Mood and Resilience in Offspring

Mood and Resilience in Offspring Mood and Resilience in Offspring De Depressie deal 19 februari 2017 Depressie deal ondertekend Doel: 30 procent minder mensen met een depressie in 2030 Investering in vroegherkenning en preventie Huidige

Nadere informatie

ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan

ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan Onderzoeksgroep Samen leven met kanker Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie 100.000 nieuwe gevallen per jaar Leeftijd 70% ouder dan 60 jaar 20% tussen

Nadere informatie

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen Symposium 30 maart 2012 Pijn, jeuk, vermoeidheid. verschillende klachten, één behandeling? Recente ontwikkelingen in de diagnostiek en behandeling van chronische lichamelijke klachten De rol van stress

Nadere informatie

Integratieve oncologie

Integratieve oncologie Integratieve oncologie Ines von Rosenstiel 8 maart 2018 Het kaf van het koren scheiden 2 Definitie 4 pijlers Patiënt-arts relatie is gebaseerd op partnership (arts als coach) Preventie en welzijn Aandacht

Nadere informatie

Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland

Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie

Nadere informatie

Active2Gether. Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active

Active2Gether. Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active Active2Gether Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active 08-12-2015 VvBN Utrecht 2015 Introductie Julienka Mollee Department

Nadere informatie

Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine

Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine Miek Jong Lucy van de Vijver 2015 Louis Bolk Instituut Samenvatting van publicatie: Proeftuin Integrative Medicine Dr. Miek Jong, Dr. Ir. Lucy van de Vijver

Nadere informatie

Farmacogenetica en bijwerkingen Personalised medicine: een huisartsen visie op farmacogenetica

Farmacogenetica en bijwerkingen Personalised medicine: een huisartsen visie op farmacogenetica Farmacogenetica en bijwerkingen Personalised medicine: een huisartsen visie op farmacogenetica Symposium 25 jaar Lareb Dr. Isa Houwink, Huisarts en Postdoc onderzoeker Afdeling Klinische genetica, Sectie

Nadere informatie

RE CAP studie. Een onderzoek naar het bevorderen van werkhervatting bij cliënten van UWV (vangnetpopulatie) met een diagnose kanker

RE CAP studie. Een onderzoek naar het bevorderen van werkhervatting bij cliënten van UWV (vangnetpopulatie) met een diagnose kanker RE CAP studie Een onderzoek naar het bevorderen van werkhervatting bij cliënten van UWV (vangnetpopulatie) met een diagnose kanker Martine van Egmond MSc, Saskia Duijts, PhD, Sylvia Vermeulen, PhD MD,

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 200 NEDERLANDSE SAMENVATTING Duizeligheid is een veel voorkomend probleem bij ouderen. Tot 30% van de thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder ervaart enige vorm van duizeligheid.

Nadere informatie

Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot

Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Programma Workshop Eerste deel: Presentatie Visie op Gezond Ondernemen Een paar voorbeelden van

Nadere informatie

Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ

Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ Januari 2016 1 CONTACTINFORMATIE Louis Bolk Instituut: Miek Jong: 0343 523860 m.jong@louisbolk.nl Louis Bolk Instituut Hoofdstraat 24 3972 LA Driebergen

Nadere informatie

Probleem 1 11-12-13. Ontwikkelingen bij Alzheimer. Dementie! Meer dan een hersenziekte! Dementie op Google afbeeldingen

Probleem 1 11-12-13. Ontwikkelingen bij Alzheimer. Dementie! Meer dan een hersenziekte! Dementie op Google afbeeldingen Dementie op Google afbeeldingen Dementie Meer dan een hersenziekte Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie: een hersenziekte Ziekte van Alzheimer Meest

Nadere informatie

WELKOM BIJ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN.

WELKOM BIJ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN. WELKOM BIJ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN www.utwente.nl/go/gzw Programma 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Introductie Opleidingsmanager Bachelor student Master student Alumnus Case en oudergesprekken Informatiemarkt GZW

Nadere informatie

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis

Nadere informatie

Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen

Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen maar het zit toch niet tussen mijn oren John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Therapie (Oegstgeest) Instituut voor

Nadere informatie

NRG: Building Energy for Performance. Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu

NRG: Building Energy for Performance. Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu NRG: Building Energy for Performance Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu Doelstellingen voor deelnemers aan het NRG programma* 1 Energiepeil van alle deelnemers

Nadere informatie

Open dag 14 november Bachelor Gezondheid en Maatschappij

Open dag 14 november Bachelor Gezondheid en Maatschappij Open dag 14 november 2015 Bachelor Gezondheid en Maatschappij 2 Departementen Wageningen University Wageningen University bestaat uit één faculteit die is opgedeeld in vijf departementen: Agrotechnologie

Nadere informatie

Dagelijkse zorg rond ALS

Dagelijkse zorg rond ALS Dagelijkse zorg rond ALS Esther Kruitwagen-van Reenen, revalidatiearts ALS- Centrum Nederland Publiekslezing 13-12-2016 https://www.youtube.com/watch?v=2s-1qr4irgc 19/01/2017 2 Complexe aandoening Onzekerheid

Nadere informatie

Mindfulness voor onverklaarde lichamelijke klachten. Anne Speckens Hoogleraar Psychiatrie

Mindfulness voor onverklaarde lichamelijke klachten. Anne Speckens Hoogleraar Psychiatrie Mindfulness voor onverklaarde lichamelijke klachten Anne Speckens Hoogleraar Psychiatrie From: Meditation Programs for Psychological Stress and Well-being: A Systematic Review and Meta-analysis JAMA Intern

Nadere informatie

Fit 4 Sustainable Employability Sensortechnologie en duurzame inzetbaarheid

Fit 4 Sustainable Employability Sensortechnologie en duurzame inzetbaarheid Louis Polstra, Hilbrand Oldenhuis (Lectoraat arbeidsparticipatie) Hugo Velthuijsen (Lectoraat New Business and ICT) Johan de Jong (Lectoraat Healthy Lifestyle, Sports and Physical Activity) Martijn de

Nadere informatie

Samenvatting voor niet-ingewijden

Samenvatting voor niet-ingewijden voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan

Nadere informatie

(Re)Train the Brain Revalidatie voor mensen met chronische pijn

(Re)Train the Brain Revalidatie voor mensen met chronische pijn (Re)Train the Brain Revalidatie voor mensen met chronische pijn Jo Nijs, Margot De Kooning, Kelly Ickmans, Liesbeth Daenen, Deborah Van Cauwenbergh, Jessica Van Oosterwijck, Nathalie Roussel, Lennard Voogt,

Nadere informatie

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen?

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? TRANZO ZORGSALON 14 oktober 2010 Marjolein Lugtenberg TRANZO, UvT/ PZO, RIVM Richtlijnen o Ter verbetering van kwaliteit van zorg o Bron van evidence-based

Nadere informatie

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening. amenvatting Elk jaar krijgen in Nederland zo n 45.000 mensen een beroerte, ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Ongeveer 60% van hen keert na opname in het ziekenhuis of revalidatiecentrum

Nadere informatie

INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG

INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG post-hbo-opleiding INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG STIBIG opleiding tot Integrative Medicine zorgverlener, met inbegrip van preventie- en leefstijlcoach geaccrediteerd door V&VN, ADAP en NVvPO (accreditatie

Nadere informatie

D v/h Noorden; 17 sept 2005

D v/h Noorden; 17 sept 2005 D v/h Noorden; 17 sept 2005 10 jaar Integrale Psychiatrie Wat heeft het ons gebracht? Dr Rogier Hoenders, psychiater, CIP, Lentis 1 2 Het beste van twee werelden 29 maart 2006 3 4 Integrative Medicine

Nadere informatie

IM conference Portland: Mei 2012

IM conference Portland: Mei 2012 IM conference Portland: Mei 2012 Deel 2 Miek Jong, Ines von Rosenstiel, Karlien Bongers, Winnie Schats, Judith Meijer 1 Integrative medicine en hart en vaatziekte sterfte bij vrouwen die lijden aan hart

Nadere informatie

Deel 1: Positieve psychologie

Deel 1: Positieve psychologie Deel 1: Positieve psychologie Welkom bij: Positieve gezondheid. Jan Auke Walburg 2 Carla Leurs 3 4 Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Welbevinden en gezondheid Verschillende

Nadere informatie

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017 Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven

Nadere informatie

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen

De rol van stress en verwachtingen bij chronische lichamelijke klachten: Op weg naar innovatieve therapievormen Symposium 30 maart 2012 Pijn, jeuk, vermoeidheid. verschillende klachten, één behandeling? Recente ontwikkelingen in de diagnostiek en behandeling van chronische lichamelijke klachten De rol van stress

Nadere informatie

De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie

De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie Samenvatting 163 De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie Lage rugpijn is een veelvuldig voorkomend probleem in geïndustrialiseerde landen. De kans dat iemand gedurende zijn leven een

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Disclosure slide Companies No relations Research funding CZ Fonds Provincie Limburg Adelante epartment

Nadere informatie

Sterven bij dementie. studie arena 2011: sterven bij dementie 1. Progressie Alzheimer MMSE 30. vroeg mild matig ernstig. Prevalentie dementie

Sterven bij dementie. studie arena 2011: sterven bij dementie 1. Progressie Alzheimer MMSE 30. vroeg mild matig ernstig. Prevalentie dementie Prevalentie dementie Sterven bij dementie mannen vrouwen Prof.dr. WP (Wilco) Achterberg Hoogleraar Institutionele Zorg en Ouderengeneeskunde Afdeling Public health en Eerstelijnsgeneeskunde % populatie

Nadere informatie

Optimisme kun je leren. Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie Faculty of Psychology and Neuroscience

Optimisme kun je leren. Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie Faculty of Psychology and Neuroscience Optimisme kun je leren Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie De overtuiging dat men in het algemeen goede uitkomsten zal ervaren in het leven Scheier & Carver, 1985

Nadere informatie

Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Dr. Miek Jong

Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Dr. Miek Jong Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Planetree Conferentie,, 15 maart 2012 Dr. Miek Jong Louis Bolk Instituut, Driebergen Nationaal Informatie en Kenniscentrum Integrative Medicine (NIKIM)

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander

Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander Voorafgaande zorgplanning: van studies naar klinische praktijk. Naomi Dhollander Inhoud Wat is advance care planning (ACP) in kader van goede palliatieve zorg? Enkele cijfers voor Vlaanderen/België? ACP

Nadere informatie

Personalized nutrition

Personalized nutrition Personalized nutrition voor buik en brein 25 ste Folia rthica symposium 21 september 2017 Prof. Dr. Ir. Huub Savelkoul Drs. Anna Kruyswijk- v.d. Heijden Stelling (zie app) Zodra personalized nutrition

Nadere informatie

Patiënten ervaren minder pijn met pijneducatieprogramma

Patiënten ervaren minder pijn met pijneducatieprogramma 26 Verklaring voor chronische pijnaandoeningen Patiënten ervaren minder pijn met pijneducatieprogramma Tekst: Sanne van der Poel Voor mensen met chronische pijnklachten is het vaak lastig en frustrerend

Nadere informatie

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille

Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Drs. Nathan Hutting Dr. Sarah Detaille Inhoud presentatie Aspecifieke KANS Project GRIP op KANS Ontwikkeling GRIP op KANS Inhoud programma Voorlopige resultaten A-specifieke KANS Aan werk of activiteiten

Nadere informatie

Met Zorg naar Gezondheid!

Met Zorg naar Gezondheid! Met Zorg naar Gezondheid! dr. Hans Hobbelen Lector Healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Kenniscentrum CaRES: Care, Rehabilitatie, Educatie, Sport (CaRES) Lectoraat Transparante Zorgverlening Lectoraat

Nadere informatie

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg In vergrijzende samenlevingen is de zorg voor het toenemende aantal kwetsbare ouderen een grote uitdaging

Nadere informatie

Mood and Resilience in Offspring

Mood and Resilience in Offspring Mood and Resilience in Offspring De Depressie deal 19 februari 2017 Depressie deal ondertekend Doel: 30 procent minder mensen met een depressie in 2030 Investering in vroegherkenning en preventie Huidige

Nadere informatie

Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep. Stress en gezondheid

Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep. Stress en gezondheid Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep Stress en gezondheid Acute stress Het stressmechanisme is een overlevingsmechanisme Stressor Het stressmechanisme: Een fysiologisch systeem dat functioneert

Nadere informatie

Multidisciplinaire poliplanning Ir. Gréanne Leeftink Elieke van Sark BSc. 08/02/2016 1

Multidisciplinaire poliplanning Ir. Gréanne Leeftink Elieke van Sark BSc. 08/02/2016 1 Multidisciplinaire poliplanning Ir. Gréanne Leeftink Elieke van Sark BSc 08/02/2016 a.g.leeftink@utwente.nl 1 Inhoud Wie zijn wij? Wat is multidisciplinaire poliplanning? Organisatie van multidisciplinaire

Nadere informatie

Therapeutic Touch. De kracht van subtiele aanraking. Therapeutic touch. Complementaire zorg. TT is onderdeel van complementaire zorg:

Therapeutic Touch. De kracht van subtiele aanraking. Therapeutic touch. Complementaire zorg. TT is onderdeel van complementaire zorg: IN OMN O MNIA VA N PRAA G INSTITUUT IN OMN Therapeutic Touch De kracht van subtiele aanraking Therapeutic touch Energetische interventie, met als doel ontspanning en herstel van evenwicht Aandachtstraining

Nadere informatie

Geeft u leefstijladvies aan patiënten? Gezond leven is hot topic. Waarom leefstijl onderzoeken? De zin en onzin van leefstijlinterventies

Geeft u leefstijladvies aan patiënten? Gezond leven is hot topic. Waarom leefstijl onderzoeken? De zin en onzin van leefstijlinterventies De zin en onzin van leefstijlinterventies De zin en onzin van leefstijlinterventies Dr. Astrid Hooghiemstra Amsterdam UMC Dr. Astrid Hooghiemstra Amsterdam UMC Gezond leven is hot topic Geeft u leefstijladvies

Nadere informatie

FECESDONATIE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN EN UITKOMSTEN 13 OKTOBER

FECESDONATIE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN EN UITKOMSTEN 13 OKTOBER FECESDONATIE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN EN UITKOMSTEN 13 OKTOBER 2016 Yvette van Beurden arts onderzoeker VUmc y.vanbeurden@vumc.nl Procedure www.ndfb.nl Geschiedenis van Nood et al 2013 Clostridium difficile

Nadere informatie

Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement

Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement Implementatie ondersteunde zelfzorg opschalen Chronische zieke mensen helpen aan hun eigen gezondheid te werken, ondersteund door de zorgverlener, ehealth,

Nadere informatie

Samenhang Zelfzorg Ondersteund, Persoonsgerichte Zorg en Positieve Gezondheid NvL, 2019

Samenhang Zelfzorg Ondersteund, Persoonsgerichte Zorg en Positieve Gezondheid NvL, 2019 Samenhang Zelfzorg Ondersteund, Persoonsgerichte Zorg en Positieve Gezondheid NvL, 2019 Waarom dit document? Positieve Gezondheid, persoonsgerichte zorg en ondersteunde zelfzorg zijn initiatieven die vanuit

Nadere informatie

Hart voor de Zorg Programma. Hartcoherentie training voor zorgverleners

Hart voor de Zorg Programma. Hartcoherentie training voor zorgverleners Hart voor de Zorg Programma Hartcoherentie training voor zorgverleners HeartMath Hart voor de Zorg Programma De hedendaagse hectische, steeds veranderende en veeleisende zorgomgeving vraagt veel energie

Nadere informatie

High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen

High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen 1 er Novemb 3 e i Edit 2014 High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen MIND 49 49 Chi Kung; Het opbouwen van vitale energie en mentale

Nadere informatie

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit Ouderen en preventie Annemien Haveman-Nies GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit Groei 65-plussers met 2 miljoen Blijvende stijging in levensverwachting Vrouwen: Mannen: 75,3 (1960) 83,2

Nadere informatie

Debby Gerritsen. Kaf van Koren weten wat werkt

Debby Gerritsen. Kaf van Koren weten wat werkt Debby Gerritsen Kaf van Koren weten wat werkt Doelen UKON 1) Kennis ontwikkelen (=onderzoek) 2) Deze kennis delen en vertalen in praktische producten voor deskundigheidsbevordering (=onderwijs en opleiding)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals

Nadere informatie

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Studeren in Nijmegen Biomedische wetenschappen

Studeren in Nijmegen Biomedische wetenschappen Studeren in Nijmegen Biomedische wetenschappen Is biomedische wetenschappen studeren in Nijmegen misschien iets voor jou? Ik wil relevant zijn: bijdragen aan de gezondheid van mensen Gezondheidszorg heeft

Nadere informatie

Mindfulness. Kernkwaliteiten De Jong en Vermeulen. Training Begeleiding Workshops

Mindfulness. Kernkwaliteiten De Jong en Vermeulen. Training Begeleiding Workshops Mindful Masters in opleiding coaching werkplek begeleiding organisatieverandering Kernkwaliteiten De Jong en Vermeulen Mindfulness Training Begeleiding Workshops Wat is Mindfulness? Mindfulness verwijst

Nadere informatie

Doorsudderen of klaarstomen?

Doorsudderen of klaarstomen? Workshop Doorsudderen of klaarstomen? Zelfmanagementondersteuning in de opleiding tot zorgverlener (ontwerpsessie) 2-5-2012 Doorsudderen of klaarstomen? 1 Doel workshop Ingrediënten verzamelen om de opleiding

Nadere informatie

Mindfulness bij somatoforme stoornissen. Hiske van Ravesteijn psychiater i.o.

Mindfulness bij somatoforme stoornissen. Hiske van Ravesteijn psychiater i.o. Mindfulness bij somatoforme stoornissen Hiske van Ravesteijn psychiater i.o. Mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT) bij somatoforme stoornissen Onverklaarde lichamelijke klachten 20% Persisterende

Nadere informatie

Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg

Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie Veel meer dan een geheugenprobleem Toenemende afhankelijkheid

Nadere informatie

VGZ Bedrijfszorg werkt altijd!

VGZ Bedrijfszorg werkt altijd! VGZ Bedrijfszorg werkt altijd! De beste aanpak van preventie en verzuimbeheersing VGZ Bedrijfszorg Verzuim en vitaliteit van medewerkers blijft voor werk gevers een belangrijk aandachtspunt. Klachten en

Nadere informatie

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

BeMind studie: Mindfulness bij kanker BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut

Nadere informatie

Margriet van Iersel MSc

Margriet van Iersel MSc Margriet van Iersel MSc Kenniscentrum ACHIEVE en Opleiding verpleegkunde Faculteit Gezondheid Hogeschool van Amsterdam Prof.dr. Paul Kirschner 1, Prof. Dr. Wilma Scholte op Reimer 2, Prof. Dr. Rien de

Nadere informatie

Zelfzorg & zelfdiagnose. Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement

Zelfzorg & zelfdiagnose. Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement 1 Zelfzorg & zelfdiagnose Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement 2 3 Zorgt Zelfdiagnose en Zelfzorg voor eigen regie van de patiënt? Zelfzorg & zelfdiagnose kan tot (meer) eigen regie leiden

Nadere informatie

Corine Nierop- van Baalen 3 april 2017 Utrecht

Corine Nierop- van Baalen 3 april 2017 Utrecht Corine Nierop- van Baalen canierop@alrijne.nl 3 april 2017 Utrecht Inhoud Casus Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners hierbij ondervinden Casus Wat kunnen we doen?

Nadere informatie

EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis.

EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis. EDOMAH EDOMAH staat voor: Ergotherapie bij Dementerende Ouderen en hun Mantelzorgers Aan Huis Inhoud presentatie Doelgroep Doel EDOMAH Uitleg EDOMAH Voorbeelden Vergoeding Signalering Vragen Evidence Doelgroep

Nadere informatie

Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica

Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica 2 Geef me de kalmte om te accepteren wat ik niet kan veranderen, De moed om te

Nadere informatie