Hotel rapport 2014 SAMENVATTING

Transcriptie

1 Hotel rapport 2014 SAMENVATTING 1

2 2

3 WOORD VOORAF Het Hotelrapport Vlaamse Kunststeden 2014 is een initiatief van Antwerp Hotel Association vzw (AHA), Hotels Regio Brugge vzw, Gent Hotels vzw, Horeca Leuven en Mechelen Hotel Association. Het wordt gesteund door Visit Antwerpen, Visit Brugge, Toerisme Gent, Toerisme Leuven, Toerisme Mechelen en Toerisme Vlaanderen. Het rapport werd samengesteld door Christian Holthof, lector aan de opleiding Hotelmanagement van de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen en Sophie van Tilburg, onderzoeker aan de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen. Deze hotelstudie kan door het aanreiken van kwalitatief cijfermateriaal een hulp zijn bij het uitstippelen van een professioneel toeristisch beleid. Wij danken in de eerste plaats alle hotels die hebben deelgenomen aan de hotelenquête en de verschillende hotelassociaties en stedelijke toeristische diensten voor hun steun en opvolging. Ook een bijzonder woord van dank aan mevrouw Sofie Wauters van de dienst kennisbeheer Toerisme Vlaanderen voor de sterke logistieke ondersteuning en voor het aanreiken van nuttige data uit de Hotelbarometer. Tot slot danken wij onze collega Wouter De Smet voor zijn goede hulp bij het nalezen van de teksten. De resultaten van het Hotelrapport Vlaamse Kunststeden 2014 zijn gebaseerd op authentiek onderzoeksmateriaal, dat met de medewerking van de hotelsector uit de Vlaamse Kunststeden verzameld werd. Dit hotelrapport bestaat uit vijf hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk wordt het aanbod doorgelicht van de hotelsector in Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen. Het tweede hoofdstuk verschaft een inzicht in de vraagzijde van de hotelsector in de vijf Vlaamse Kunststeden. Er zijn voor de verschillende steden berekeningen uitgevoerd in functie van de kamerbezettingsgraad, de gemiddelde kamerprijs en de REVPAR. In het rapport wordt de nadruk gelegd op de gerealiseerde kamerovernachtingen en deze overnachtingscijfers zijn afwijkend t.o.v. de gegevens van Toerisme Vlaanderen, waar gebruik wordt gemaakt van gastenovernachtingen. Het derde hoofdstuk gaat over (elektronische) distributie en OTA s. Het belang van verschillende distributiekanalen wordt van naderbij bekeken. Vervolgens wordt ook ingegaan op reputatiemanagement van Booking. com en Expedia.com en op de gebruiksdoeleinden van beide OTA s. Het vierde hoofdstuk biedt een kort overzicht in verband met werkgelegenheidscijfers voor de vijf Vlaamse Kunststeden. In het vijfde hoofdstuk wordt de focus gelegd op sociale media. Er wordt ingegaan op het gebruik van verschillende sociale mediakanalen. Daarnaast besteden we ook aandacht aan de opvolging en gebruiksdoeleinden van sociale media in de hotelsector van de vijf Vlaamse Kunststeden. Het hotelrapport wordt afgesloten met een begrippenlijst. Christian Holthof, Sophie van Tilburg AUTEURS 3

4 INHOUD Woord vooraf 3 Onderzoeksmethodologie... 6 Vijf Vlaamse Kunststeden...7 Antwerpen... 8 Brugge... 8 Gent... 8 Leuven en Mechelen... 9 Hoofdstuk 1 Aanbodanalyse van de hotelsector in de vijf Vlaamse Kunststeden Hotelaanbod in Antwerpen Hotelaanbod in Brugge Hotelaanbod in Gent Hotelaanbod in Leuven Hotelaanbod in Mechelen Hotelaanbod in Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen...28 Hoofdstuk 2 Vraaganalyse van de hotelsector in de vijf Vlaamse Kunststeden Vraaganalyse van de Antwerpse hotelsector Vraaganalyse van de Brugse hotelsector Vraaganalyse van de Gentse hotelsector Vraaganalyse van de Leuvense en Mechelse hotelsector Besluit

5 Hoofdstuk 3 Tendensen in elektronische distributie en OTA s Belang van de verschillende distributiekanalen Reputatiemanagement van Booking.com en Expedia.com Gebruiksdoeleinden Besluit Hoofdstuk 4 Hotelwerkgelegenheid in de vijf Vlaamse Kunststeden 77 Hoofdstuk 5 Sociale media in de hotelsector van de vijf Vlaamse Kunststeden Gebruik van sociale media E-WOM via sociale media Gebruiksdoeleinden Besluit Algemeen Besluit 105 Begrippenlijst Lijst van tabellen Lijst van figuren Bronnen

6 ONDERZOEKSMETHODOLOGIE Aan de hand van desk- en fieldresearch werd de hotelsector in de vijf Vlaamse Kunststeden doorgelicht. De vijf Vlaamse Kunststeden zijn Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen. De onderzoeksbronnen die hiervoor gebruikt werden, zijn de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen en een hotelenquête. In de loop van januari 2015 werd naar alle Antwerpse, Brugse, Gentse, Leuvense en Mechelse hotels die een vergunning konden voorleggen op 31 december 2014, een vragenlijst verstuurd. De onderzoekers kregen 118 bruikbare ingevulde enquêtes terug. Op basis van de formule van de steekproefomvang bij eindige populaties hebben we de precisie berekend op basis van een betrouwbaarheidsinterval van 95%. De formule voor een steekproefomvang bij een eindige populatie: n a 2 z 2 π (1 π) + π (1 π) N De uitkomst van bovengenoemde berekening geeft dus aan hoeveel respondenten men minimaal moet hebben om 95% betrouwbaar te zijn bij een bepaalde nauwkeurigheid. Vaak wordt uitgegaan van een gewenste nauwkeurigheid van 5%. Hierbij is: n = het aantal benodigde respondenten; z = de standaardafwijking bij een bepaald betrouwbaarheidsinterval. Dus 1,96 bij 95% betrouwbaarheid; N = de grootte van de populatie (222 vergunde hotels); π = de kans dat iemand een bepaald antwoord geeft (in de meeste gevallen 50%); a = de foutenmarge: 5%. Wanneer de formule toegepast wordt op ons onderzoek, komt men tot volgende resultaten: n 0,5 (1-0,5) (0,05) 2 + 0,5 (1-0,5) = 0,25 0, , (1,96) = 141 Wilden we een foutenmarge nastreven van 5%, dan hadden wij 23 enquêtes meer moeten ontvangen. Toch kunnen we stellen dat de respons bevredigend was, daar de foutenmarge bij 118 respondenten 6,19% bedraagt. 6

7 VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN Van de 56 Antwerpse vergunde hotels kregen wij 34 bruikbare enquêtes binnen. Van de 95 Brugse vergunde hotels (enkel de hotels in Brugge zonder het regiogebied) ontvingen we 46 bruikbare enquêtes. De resultaten van de overige Vlaamse Kunststeden waren als volgt: Gent (19 bruikbare enquêtes op 36 vergunde hotels), Leuven (10 bruikbare enquêtes op 20 vergunde hotels) en Mechelen (9 bruikbare enquêtes op 14 vergunde hotels). Een χ²-test heeft uitgewezen dat de indeling van onze respondenten naar Kunststad een juist beeld schetst. De verhoudingen van hotelrespondenten naar Kunststad zijn representatief. Brugge Gent Antwerpen Mechelen Leuven 7

8 ANTWERPEN In de loop van januari 2015 werd aan alle vergunde Antwerpse hotels een vragenlijst verstuurd. We kregen 34 bruikbare enquêtes terug. Deze 34 vergunde hotels controleren 80% van het vergunde kameraanbod in Antwerpen. Het gemiddelde aantal kamers per hotelrespondent bedroeg 104. Voor de Antwerpse hotelmarkt hebben we kunnen vaststellen dat we over een representatieve steekproef beschikken op het vlak van kamervertegenwoordiging. Een χ²-test heeft uitgewezen dat de indeling van onze respondenten naar sterrencategorie, hotellocatie en hoteltype niet onmiddellijk een representatief beeld schetst. We hebben te weinig antwoorden van Antwerpse hotels met 1 en 2 sterren. Tevens hadden we heel wat meer enquêtes moeten ontvangen van particuliere hotels. De gepubliceerde cijfers in functie van sterrencategorie, hotellocatie en hoteltype zijn indicatief. Er is wel een zeer representatieve vertegenwoordiging bij hotelrespondenten van de geïntegreerde en vrije ketenhotels. Een zeer beperkt aantal respondenten heeft een aantal vragen in de enquête niet kunnen oplossen wegens gebrek aan objectieve informatie. Deze vragen zijn verwerkt in het hotelrapport op basis van de bruikbare antwoorden. BRUGGE In de loop van januari 2015 werd aan alle vergunde Brugse hotels een vragenlijst verstuurd. We kregen 46 bruikbare enquêtes terug. Deze 46 hotels controleren 72% van het vergunde kameraanbod in het gebied Brugge zonder het regiogebied. Het gemiddelde aantal kamers per hotelrespondent bedroeg 52. Voor de Brugse hotelmarkt hebben we kunnen vaststellen dat we over een representatieve steekproef beschikken op het vlak van kamervertegenwoordiging. Een χ²-test heeft uitgewezen dat de indeling van onze respondenten naar sterrencategorie, hotellocatie en hoteltype niet onmiddellijk een representatief beeld schetst. We hebben te weinig antwoorden van Brugse hotels met 1 en 2 sterren. Tevens hadden we heel wat meer enquêtes moeten ontvangen van particuliere hotels. De gepubliceerde cijfers in functie van sterrencategorie, hotellocatie en hoteltype zijn indicatief. Er is een zeer representatieve vertegenwoordiging bij hotelrespondenten van de geïntegreerde en vrije ketenhotels. Een zeer beperkt aantal respondenten heeft een aantal vragen in de enquête niet kunnen oplossen wegens gebrek aan objectieve informatie. Deze vragen zijn verwerkt in het hotelrapport op basis van de bruikbare antwoorden. GENT In de loop van januari 2015 werd aan alle vergunde Gentse hotels een vragenlijst verstuurd. We kregen 19 bruikbare enquêtes terug. Deze 19 hotels controleren 80% van het vergunde kameraanbod in Gent. Het gemiddelde aantal kamers per hotelrespondent bedroeg 83. Voor de Gentse hotelmarkt hebben we 8

9 kunnen vaststellen dat we over een representatieve steekproef beschikken op het vlak van kamervertegenwoordiging. Een χ²-test heeft uitgewezen dat de indeling van onze respondenten naar sterrencategorie en hotellocatie niet onmiddellijk een representatief beeld schetst. We hebben te weinig antwoorden van Gentse hotels met 1 en 2 sterren. We kregen geen enquêtes binnen van de havenhotels. De gepubliceerde cijfers in functie van sterrencategorie en hotellocatie zijn indicatief. We hebben eveneens een χ²-test toegepast voor de respons in functie van hoteltype. Er is een goede verhouding tussen ketenhotels (geïntegreerde ketenhotels en vrije ketenhotels) versus particuliere hotels. Er is een zeer representatieve vertegenwoordiging bij hotelrespondenten van de geïntegreerde en vrije ketenhotels. Een zeer beperkt aantal respondenten heeft een aantal vragen in de enquête niet kunnen oplossen wegens gebrek aan objectieve informatie. Deze vragen zijn verwerkt in het hotelrapport op basis van bruikbare antwoorden. LEUVEN EN MECHELEN In de loop van januari 2015 werd aan alle vergunde Leuvense hotels een vragenlijst verstuurd. We kregen 10 bruikbare enquêtes terug. Deze 10 hotels controleren 68% van het vergunde kameraanbod in Leuven. Het gemiddelde aantal kamers per hotelrespondent bedroeg 72. Voor de Leuvense hotelmarkt stellen we vast dat we niet over een representatieve steekproef beschikken. Enkel geïntegreerde ketenhotels namen deel aan het onderzoek. De cijfers voor Leuven zijn louter informatief en zeer beperkt gehouden. Als we de cijfers interpreteren in functie van de afdekkingsgraad van de geïntegreerde ketenhotels, dan hebben wij wel een vrij goed beeld. Tot slot werd ook in Mechelen gedurende januari 2015 een vragenlijst verstuurd aan alle vergunde hotels. We kregen 9 bruikbare enquêtes terug. Deze 9 vergunde hotels controleren 84% van het vergunde kameraanbod in Mechelen. Het gemiddelde aantal kamers per hotelrespondent bedroeg 51. Voor de Mechelse hotelmarkt stellen we vast dat we over een representatieve steekproef beschikken op het vlak van hotel- en kamervertegenwoordiging. We wijzen erop dat er slechts één tweesterrenhotel in Mechelen is en dat geen enkel hotel 1 ster kon voorleggen. Alle geïntegreerde en vrije ketenhotels namen deel aan het onderzoek. Een paar particuliere hotels gaven geen respons. Een zeer beperkt aantal respondenten in Leuven en Mechelen heeft een aantal vragen in de enquête niet kunnen oplossen wegens gebrek aan objectieve informatie. Deze vragen zijn verwerkt in het hotelrapport op basis van bruikbare antwoorden. 9

10 10

11 01 AANBODANALYSE VAN DE HOTELSECTOR IN DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN 11

12 1.1 HOTELAANBOD IN ANTWERPEN Het gebied Antwerpen omvat de Antwerpse binnenstad en de districten Berchem, Berendrecht-Lillo-Zandvliet, Borgerhout, Deurne, Ekeren, Hoboken, Merksem en Wilrijk. In 2014 telde Antwerpen 56 vergunde hotels, waarvan ruim 14% van de hotels te situeren was in de éénsterrencategorie. 12,50% van de hotels had een vergunning voor 2 sterren en 44,64% van de hotels kon 3 sterren voorleggen. De driesterrenhotels en viersterrenhotels samen vertegenwoordigden ruim 73% van het totale vergunde hotelbestand in Antwerpen. Op het vlak van het kameraantal hadden de drie- en viersterrenhotels het grootste marktaandeel. Ruim 84% van het Antwerpse vergunde kamerbestand was terug te vinden in de categorie van de 3 sterren en de 4 sterren KENGETALLEN VOOR DE ANTWERPSE HOTELSECTOR De hotelfunctie-index en de hoteldensiteit relativeren de kwantitatieve hotelgegevens. Het zijn indicatoren die rekening houden met beïnvloedende factoren zoals oppervlakte en bevolkingsdichtheid (De Groote, 1987). De hotelfunctie-index (HFI) wordt berekend op basis van volgende formule: HFI = aantal vergunde kamers aantal inwoners x 100 Deze maatstaf moet met grote omzichtigheid geïnterpreteerd worden. P. De Groote schrijft in zijn doctoraatsverhandeling hierover het volgende: De waarde van de hotelfunctie-index zal hoog zijn voor de gemeenten met een groot aantal hotelkamers, zowel als voor de weinig bevolkte gemeenten waar relatief een groot aantal kamers aanwezig is t.o.v. de bevolking (De Groote, 1987, p. 154). 12

13 We zullen de HFI berekenen voor Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen. Voor Antwerpen verkrijgt men voor 2014 een HFI van 0,87, met andere woorden Antwerpen beschikte over 0,87 vergunde kamers per 100 inwoners. In vergelijking met 2008 is er een daling opgetreden door stijgende bevolkingscijfers. Onderstaande lijst schetst de evolutie in de tijd van de HFI in Antwerpen (Antwerpen-Stad plus de fusiegemeenten) (De Groote, 1987, p. 157 en eigen berekeningen). HFI-INDEXEN: , , , , , , ,87 Tussen 1960 en 2014 is de HFI in Antwerpen meer dan verdriedubbeld. In 2014 kwam men op een gemiddeld aantal vergunde kamers van 79 per hotel in Antwerpen. De mediaanwaarde bedroeg 58, met andere woorden 50% van de vergunde hotels had een vergund kamerbestand van 58 en meer. De 56 vergunde hotels zijn naar grootteklasse in functie van kameromvang opgenomen in tabel 1.1. TABEL 1.1: GROOTTEKLASSE VAN DE VERGUNDE ANTWERPSE HOTELSECTOR, 31 DECEMBER 2014 GROOTTEKLASSE IN FUNCTIE VAN KAMEROMVANG AANTAL HOTELS % AANDEEL AANTAL KAMERS % AANDEEL ,36% 270 6,08% ,86% 354 7,97% ,71% 386 8,70% ,14% 346 7,79% ,14% ,21% ,71% ,98% ,57% 323 7,28% ,79% 176 3,96% ,14% ,56% ,79% 247 5,56% ,79% 262 5,90% TOTAAL ,00% ,00% Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) 13

14 De kleine hotels (onder de 50 kamers), die ruim 48% van het vergunde hotelbestand uitmaakten, hadden samen maar 14% van het aantal vergunde kamers in Antwerpen. Anderzijds telden de grootste vergunde hotels (100 kamers en meer), die bijna 34% van het aantal vergunde hotels uitmaakten, 69,45% van het aantal vergunde kamers in Antwerpen GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN HET HOTELAANBOD IN ANTWERPEN Op het vlak van hotellocatie hebben we 4 hotelpolen voor Antwerpen afgebakend: 1. Antwerpen-Centrum; 2. Randgebied rond Antwerpen; 3. De stationsbuurt; 4. Het havengebied. FIGUUR 1.1: GEOGRAFISCH GEBIED VAN DE ANTWERPSE HOTELSECTOR Het gehele grondgebied Antwerpen beschikte over 56 vergunde hotels. De stationsbuurt is de belangrijkste locatie geworden voor de hotels in Antwerpen, aangezien ruim 39% van de vergunde Antwerpse hotels in de stationsbuurt terug te vinden was. De centrumlocatie blijft de tweede belangrijkste locatie met 37,50% van het vergunde hotelbestand. Bijna 11% van het vergunde hotelbestand situeerde zich in de haven en 12,50% bevond zich in het randgebied. Opvallend is dat de hotels gelegen in het randgebied over een ruim aantal kamers beschikten in vergelijking met het gemiddelde voor het grondgebied Antwerpen. De randhotels hadden gemiddeld 131 vergunde kamers, dit is bijna 66% hoger dan het algemene gemiddelde aantal kamers per vergund hotel van 79 voor het grondgebied Antwerpen. De centrumhotels in Antwerpen hadden de kleinste kamercapaciteit: gemiddeld 44 vergunde kamers, ruim 44% onder het algemene gemiddelde vergunde kamerbestand van Antwerpen. Bron: Toerisme Vlaanderen 14

15 TABEL 1.2: AANTAL VERGUNDE HOTELS, AANTAL VERGUNDE KAMERS EN HET GEMIDDELDE AANTAL VERGUNDE KAMERS PER HOTEL IN FUNCTIE VAN DE ANTWERPSE HOTELLOCATIE, 31 DECEMBER 2014 HOTELLOCATIE AANTAL HOTELS % HOTELS AANTAL KAMERS % KAMERS AANTAL VERGUNDE KAMERS PER HOTEL Centrum 21 37,50% ,04% 44 Haven 6 10,71% ,74% 87 Rand 7 12,50% ,61% 131 Station 22 39,29% ,61% 94 TOTAAL ,00% ,00% 79 Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) 15

16 1.2 HOTELAANBOD IN BRUGGE Sinds het hotelrapport 2010 wordt er een onderscheid gemaakt in vier gebieden: Brugge-Centrum, Brugge- Station (het gebied Station - t Zand), het rand- en het regiogebied. Het gebied Brugge-Centrum behelst de Brugse binnenstad zonder de zone tussen het station en t Zand en zonder de randgemeenten Assebroek, Sint-Andries, Sint-Jozef, Sint-Kruis, Sint-Michiels en Sint-Pieters. Laatst vermelde deelgemeenten vormen het randgebied. Hotels gelegen in de deelgemeenten 1 Dudzele, Koolkerke, Lissewege en Zwankendamme vormen het regiogebied. In 2014 telde Brugge (zonder het gebied Zeebrugge) 96 vergunde hotels, waarvan ruim 7% van de hotels te situeren was in de éénsterrencategorie. Bijna 22% van de hotels kon een vergunning voorleggen van 2 sterren. De driesterrenhotels vormden de belangrijkste sterrencategorie: 41,67% van het Brugse vergunde hotelbestand had 3 sterren. Ruim 28% van de Brugse vergunde hotels had 4 sterren, één vergund hotel (Hotel Dukes Palace) had 5 sterren. Op het gebied van het kameraantal hadden de drie- en viersterrenhotels het grootste marktaandeel. Ruim 78% van het vergunde Brugse kamerbestand was terug te vinden in de categorieën van de 3 sterren en de 4 sterren. 1 Vanaf 2014 werden de vergunde hotels gelegen in de deelgemeente Zeebrugge niet meer opgenomen in de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen. Deze vergunde hotels maken deel uit van het Kustgebied. 16

17 1.2.1 KENGETALLEN VOOR DE BRUGSE HOTELSECTOR Voor Brugge werd in 2014 een HFI van 2,82 opgetekend, met andere woorden Brugge beschikte over 2,82 kamers per 100 inwoners. Onderstaande lijst schetst de evolutie in de tijd van de HFI voor Brugge (De Groote, 1987, p. 158 en eigen berekeningen). HFI-INDEXEN: , , , , , , ,82 Tussen 1960 en 2014 is de HFI in Brugge meer dan verviervoudigd. De opening van Etap Hotel Brugge Centrum-Station (nu ibis budget Brugge Centrum Station) en Grand Hotel Casselbergh heeft een stijging teweeggebracht tussen 2008 en De daling tussen 2010 en 2014 is te wijten aan de herschikking van het hotellandschap door het nieuwe hoteldecreet. Brugge beschikt in vergelijking met Antwerpen over hotels met een kleine kamercapaciteit. In 2014 kwam men op een gemiddeld aantal vergunde kamers van 35 per vergund hotel in Brugge. De mediaanwaarde bedroeg 20. De 96 vergunde hotels zijn naar grootteklasse in functie van kameromvang als volgt opgesplitst (tabel 1.3). TABEL 1.3: GROOTTEKLASSE VAN DE VERGUNDE BRUGSE HOTELSECTOR, 31 DECEMBER 2014 GROOTTEKLASSE IN FUNC- TIE VAN KAMEROMVANG AANTAL HOTELS % AANDEEL AANTAL KAMERS % AANDEEL ,54% ,71% ,71% ,89% ,17% 222 6,70% ,17% ,04% ,21% ,60% ,13% ,16% ,00% 0 0,00% ,08% ,89% TOTAAL ,00% ,00% Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) De kleine hotels (tot 25 kamers), die 63,54% van het vergunde hotelbestand uitmaakten, hadden samen nog geen 25% van het aantal vergunde kamers in Brugge. Anderzijds hadden de grootste vergunde hotels (meer dan 100 kamers), die ruim 10% van het aantal vergunde hotels uitmaakten, 39,65% van het aantal vergunde kamers in Brugge. 17

18 1.2.2 GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN HET HOTELAANBOD IN BRUGGE Op vlak van hotellocatie hebben we 4 hotelpolen afgebakend: 1. Brugge-Centrum; 2. Brugge-Station; 3. Randgebied rond Brugge (Assebroek, Sint-Andries, Sint-Jozef, Sint-Kruis, Sint-Michiels en Sint-Pieters); 4. Regiogebied (Dudzele, Koolkerke, Lissewege en Zwankendamme). FIGUUR 1.2: GEOGRAFISCH GEBIED VAN DE BRUGSE HOTELSECTOR Bron: Toerisme Vlaanderen 18

19 Het gehele grondgebied Brugge (zonder Zeebrugge) beschikte over 96 vergunde hotels. 75% van het vergunde hotelbestand lag in Brugge-Centrum, 14,58% was gelokaliseerd in het gebied Brugge-Station, ruim 9% situeerde zich in de rand rond Brugge en slechts één hotel bevond zich in het regiogebied (zonder Zeebrugge). Opvallend is dat de hotels gelegen in de stationsbuurt over een ruim aantal kamers beschikten in vergelijking met het gemiddelde voor het grondgebied Brugge. In Brugge-Centrum lag het gemiddelde aantal kamers per hotel iets onder het gemiddelde vergunde kamerbestand van 35, terwijl de hotels in het randgebied boven het gemiddelde vergunde kamerbestand scoorden. Tabel 1.4 geeft een overzicht weer van het aantal vergunde hotels, het aantal vergunde kamers en het gemiddeld aantal vergunde kamers per hotel, opgedeeld in functie van de vier hotelpolen in Brugge. TABEL 1.4: AANTAL VERGUNDE HOTELS, AANTAL VERGUNDE KAMERS EN HET GEMIDDELDE AANTAL VERGUNDE KAMERS PER HOTEL IN FUNCTIE VAN DE BRUGSE HOTELLOCATIE, 31 DECEMBER 2014 HOTELLOCATIE AANTAL HOTELS % HOTELS AANTAL KAMERS % KAMERS AANTAL KAMERS PER HOTEL Centrum 72 75,00% ,19% 32 Rand 9 9,38% ,50% 39 Regio 1 1,04% 8 0,24% 8 Station 14 14,58% ,07% 48 TOTAAL ,00% ,00% 35 Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) 19

20 1.3 HOTELAANBOD IN GENT Het gebied Gent omvat Gent-Centrum, Drongen, Gentbrugge, Ledeberg, Mariakerke, Muide-Meulenstede, Nieuw Gent, Oostakker, Sint-Amandsberg, Sint-Denijs-Westrem, Wondelgem en Zwijnaarde. In 2014 telde het gebied Gent 36 vergunde hotels. 16,67% van de vergunde hotels had 1 ster en ruim 22% van het vergunde hotelbestand in Gent beschikte over 2 sterren. De vergunde driesterrenhotels vormden de belangrijkste sterrencategorie: bijna 39% van het Gentse vergunde hotelbestand had 3 sterren. Ruim 22% van de vergunde Gentse hotels had 4 sterren. Op het gebied van het vergunde kameraantal hadden de drie- en viersterrenhotels het grootste marktaandeel. Meer dan ¾ van het Gentse vergunde kamerbestand was terug te vinden in de categorieën van de 3 sterren en de 4 sterren KENGETALLEN VOOR DE GENTSE HOTELSECTOR Voor 2014 had men in Gent een HFI van 0,79, met andere woorden Gent beschikte over 0,79 kamers per 100 inwoners. Onderstaande lijst schetst de evolutie in de tijd van de HFI in Gent (Gent-Centrum en de fusiegemeenten) (De Groote, 1987, p. 157 en eigen berekeningen). HFI-INDEXEN: , , , , , , ,79 20

21 Tussen 1960 en 2014 is de HFI in Gent meer dan verviervoudigd. In 2014 kwam men op een gemiddeld aantal vergunde kamers van 55 per hotel in Gent, de mediaan bedroeg 35 kamers in De 36 vergunde hotels zijn naar grootteklasse in functie van kameromvang als volgt ingedeeld (tabel 1.5). TABEL 1.5: GROOTTEKLASSE VAN DE VERGUNDE GENTSE HOTELSECTOR, 31 DECEMBER 2014 GROOTTEKLASSE IN FUNCTIE VAN KAMEROMVANG AANTAL HOTELS % AANDEEL AANTAL KAMERS % AANDEEL ,67% ,29% ,00% ,22% ,33% 174 8,81% ,78% 77 3,90% ,33% ,07% ,78% 134 6,78% ,11% ,95% TOTAAL ,00% ,00% Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) De kleine vergunde hotels (tot 25 kamers), die 41,67% van het vergunde hotelbestand uitmaakten, hadden samen maar 11% van het aantal vergunde kamers in Gent. Anderzijds telden de grootste vergunde hotels (100 kamers en meer), die ruim 22% van het aantal vergunde hotels uitmaakten, samen 57,80% van het aantal vergunde kamers in Gent. 21

22 1.3.2 GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN HET HOTELAANBOD IN GENT Op het vlak van hotellocatie hebben we 4 hotelpolen afgebakend voor Gent: 1. Gent-Centrum; 2. Stationsbuurt (Gent Sint-Pieters en Gent Dampoort); 3. Randgebied rond Gent; 4. Havengebied. FIGUUR 1.3: GEOGRAFISCH GEBIED VAN DE GENTSE HOTELSECTOR Het gehele grondgebied Gent beschikte over 36 vergunde hotels. Meer dan de helft van het vergunde hotelbestand lag in Gent-Centrum. De stationslocatie was goed voor een kwart van het totale vergunde hotelbestand in Gent. 16,67% van het vergunde hotelbestand lag in de rand rond Gent, en slechts één hotel lag in het havengebied. De centrumhotels hadden ruim 64% van het vergunde kamerbestand in handen, de randhotels namen de tweede plaats in met bijna 20%. Tabel 1.6 geeft een overzicht weer van het aantal vergunde hotels, het aantal vergunde kamers en het gemiddelde aantal vergunde kamers per hotel, opgedeeld in functie van de vier hotelpolen in Gent. Bron: Toerisme Vlaanderen TABEL 1.6: AANTAL VERGUNDE HOTELS, AANTAL VERGUNDE KAMERS EN HET GEMIDDELDE AANTAL VERGUNDE KAMERS PER HOTEL IN FUNCTIE VAN DE GENTSE HOTELLOCATIE, 31 DECEMBER 2014 HOTELLOCATIE AANTAL HOTELS % HOTELS AANTAL KAMERS % KAMERS AANTAL KAMERS PER HOTEL Centrum 20 55,56% ,47% 64 Haven 1 2,78% 63 3,19% 63 Rand 6 16,67% ,64% 65 Station 9 25,00% ,70% 28 TOTAAL ,00% ,00% 55 Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) 22

23 1.4 HOTELAANBOD IN LEUVEN Het gebied Leuven bestaat uit volgende gebieden: Leuven-Centrum, Leuven (Korbeek-Lo), Kessel-Lo, Heverlee, Heverlee (Haasrode), Wijgmaal en Wilsele. Leuven telde in vergunde hotels. In vergelijking met Antwerpen, Brugge en Gent waren er procentueel meer vergunde hotels in Leuven met 1 ster, namelijk 30% van het vergunde hotelbestand. Slechts één vergund hotel behoorde tot de tweesterrencategorie. De helft van het vergunde hotelbestand was terug te vinden in de driesterrencategorie. Slechts 15% van de vergunde hotels had 4 sterren. De drie- en viersterrenhotels controleerden 78% van het vergunde kamerbestand en 22% van het vergunde kamerbestand was in handen van de budgethotels (1 en 2 sterren) KENGETALLEN VOOR DE LEUVENSE HOTELSECTOR In 2014 bedroeg de HFI voor Leuven 1,08, wat een vrij hoge score is in vergelijking met de steden Antwerpen, Gent en Mechelen. Het gemiddelde aantal vergunde kamers voor Leuven in 2014 lag op 53 per vergund hotel en de mediaanwaarde bedroeg 36. De 20 vergunde hotels zijn naar grootteklasse in functie van kameromvang als volgt ingedeeld (tabel 1.7). 23

24 TABEL 1.7: GROOTTEKLASSE VAN DE VERGUNDE LEUVENSE HOTELSECTOR, 31 DECEMBER 2014 GROOTTEKLASSE IN FUNCTIE VAN KAMEROMVANG AANTAL HOTELS % AANDEEL AANTAL KAMERS % AANDEEL ,00% 98 9,25% ,00% ,69% ,00% ,90% ,00% 75 7,08% ,00% ,26% ,00% ,81% TOTAAL ,00% ,00% Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) De vergunde hotels tot 25 kamers, die 40% van het vergunde hotelbestand uitmaakten, hadden samen ruim 9% van het aantal vergunde kamers in Leuven. De grootste vergunde hotels van 100 kamers en meer hadden een marktaandeel van één vierde van het vergunde hotelbestand met 58% van het aantal vergunde kamers. 24

25 1.4.2 GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN HET HOTELAANBOD IN LEUVEN Voor Leuven zijn er drie hotellocaties: 1. Centrum; 2. Station; 3. Randgebied rond Leuven met volgende deelgemeenten: Leuven (Korbeek-Lo), Kessel-Lo, Heverlee, Heverlee (Haasrode), Wijgmaal en Wilsele. FIGUUR 1.4: GEOGRAFISCH GEBIED VAN DE LEUVENSE HOTELSECTOR Het gehele grondgebied Leuven beschikte over 20 vergunde hotels. Meer dan de helft van het vergunde hotelbestand lag in Leuven-Centrum. De stationslocatie was de tweede belangrijkste locatie met 30% van het vergunde hotelbestand. De randhotels hadden een aandeel van 15% van het vergunde hotelbestand. Tabel 1.8 geeft een overzicht van het aantal vergunde hotels, het aantal vergunde kamers en het gemiddelde aantal vergunde kamers per hotel, opgedeeld in functie van de drie hotelpolen in Leuven. Bron: Toerisme Vlaanderen TABEL 1.8: AANTAL VERGUNDE HOTELS, AANTAL VERGUNDE KAMERS EN HET GEMIDDELDE AANTAL VERGUNDE KAMERS PER HOTEL IN FUNCTIE VAN DE LEUVENSE HOTELLOCATIE, 31 DECEMBER 2014 HOTELLOCATIE AANTAL HOTELS % HOTELS AANTAL KAMERS % KAMERS AANTAL KAMERS PER HOTEL Centrum 11 55,00% ,73% 57 Rand 3 15,00% 86 8,12% 29 Station 6 30,00% ,14% 59 TOTAAL ,00% ,00% 53 Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) 25

26 1.5 HOTELAANBOD IN MECHELEN Het grondgebied Mechelen omvat volgende gedeeltes: Mechelen-Stad, Heffen, Hombeek, Leest, Muizen en Walem. In 2014 waren er 14 vergunde hotels, geen enkel vergund hotel behoorde tot de éénsterrencategorie. Er was welgeteld één tweesterrenhotel in Mechelen en bijna 93% van het vergunde hotelbestand kon 3 of 4 sterren voorleggen, met een kameraandeel van bijna 99% van het totale vergunde kamerbestand in Mechelen KENGETALLEN VOOR DE MECHELSE HOTELSECTOR In 2014 kwam men op een HFI voor Mechelen van 0,66. Een Mechels vergund hotel telde gemiddeld 39 vergunde kamers en de mediaanwaarde bedroeg 28 vergunde kamers. De 14 vergunde hotels zijn naar grootteklasse in functie van kameromvang als volgt ingedeeld (tabel 1.9). TABEL 1.9: GROOTTEKLASSE VAN DE VERGUNDE MECHELSE HOTELSECTOR, 31 DECEMBER 2014 GROOTTEKLASSE IN FUNCTIE VAN KAMEROMVANG AANTAL HOTELS % AANDEEL AANTAL KAMERS % AANDEEL ,00% ,44% ,43% ,07% ,29% ,81% ,14% 79 14,42% ,14% ,26% TOTAAL ,00% ,00% Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) De vergunde hotels tot 25 kamers, die de helft van het vergunde hotelbestand uitmaakten, hadden samen ruim 20% van het aantal vergunde kamers in Mechelen. De grootste vergunde hotels van 100 kamers en meer hadden een marktaandeel van 7,14% van het vergunde hotelbestand met ruim 22% van het aantal vergunde kamers. 26

27 1.5.2 GEOGRAFISCHE SPREIDING VAN HET HOTELAANBOD IN MECHELEN Mechelen omvat twee hotellocaties: 1. Centrum (binnen de Mechelse ring); 2. Randgebied rond Mechelen (alle hotels buiten de Mechelse ring en in de Mechelse deelgemeenten Heffen, Hombeek, Leest, Muizen en Walem). FIGUUR 1.5: GEOGRAFISCH GEBIED VAN DE MECHELSE HOTELSECTOR Het gehele grondgebied Mechelen had 14 vergunde hotels in portefeuille, waarvan 10 vergunde hotels (71,43% van het vergunde Mechelse hotelbestand) gelegen waren in het centrum met 461 vergunde kamers (ruim 84% van het vergunde kamerbestand). Vier hotels lagen in de rand rond Mechelen en hadden maar een vergund kamerbestand van 87 (15,88% van het vergunde Mechelse kamerbestand). De gemiddelde kamergrootte in Mechelen-Centrum lag in 2014 op 46 vergunde kamers, in de rand was dit 22 vergunde kamers. Bron: Toerisme Vlaanderen 27

28 1.6 HOTELAANBOD IN ANTWERPEN, BRUGGE, GENT, LEUVEN EN MECHELEN De vijf Vlaamse Kunststeden telden in totaal 222 vergunde hotels met een totaal vergund kamerbestand van In Brugge waren de meeste hotels terug te vinden, namelijk 43,24% van de 222 vergunde hotels situeerde zich in Brugge (zonder Zeebrugge). Ruim één vierde van de 222 vergunde hotels was in Antwerpen gelokaliseerd en ruim 16% in Gent. Leuven en Mechelen waren de kleinste hotelsteden met respectievelijk 9% en 6,31% van de vergunde hotels. Op het gebied van kameraanbod was Antwerpen de belangrijkste hotelmarkt. Op een totaal vergund kamerbestand van voor de vijf Vlaamse Kunststeden, controleerde Antwerpen ruim 39% van het vergunde kamerbestand. Brugge kwam op de tweede plaats met een marktaandeel van 29,23%, Gent nam de derde plaats in met 17,43%. Op vier stond Leuven met 9,34% van het vergunde kamerbestand in de vijf Vlaamse Kunststeden en Mechelen sloot de rij af met bijna 5%. In tabel 1.10 hebben we de cijfers van het vergunde hotel- en kameraanbod weergegeven per sterrencategorie voor de vijf Vlaamse Kunststeden apart en samen. 28

29 TABEL 1.10: VERGUND HOTEL- EN KAMERAANBOD IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE VOOR DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN, 31 DECEMBER 2014 ANTWERPEN BRUGGE GENT LEUVEN STERREN- CATEGORIE AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS 1 ster sterren sterren sterren sterren TOTAAL MECHELEN ANTWERPEN/BRUGGE/GENT/LEUVEN/MECHELEN STERRENCATEGORIE AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS AANTAL HOTELS AANTAL KAMERS GEMIDDELD AANTAL KAMERS 1 ster sterren sterren sterren sterren TOTAAL Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014). 29

30 Wanneer we het gemiddelde aantal vergunde kamers uitrekenen per hotel voor de vijf Vlaamse Kunststeden, dan komen we op een resultaat van 51 vergunde kamers. In Brugge werd men geconfronteerd met kleinschalige hotels. Het gemiddelde vergunde kameraantal voor een hotel in Brugge bedroeg 35, dit is 31% onder het algemene gemiddelde van 51 voor de vijf Vlaamse Kunststeden samen. Antwerpen daarentegen werd gekenmerkt door grootschalige hotels. Het gemiddelde aantal vergunde kamers per hotel in Antwerpen was 79. Dit is 55% hoger dan het algemene gemiddelde vergunde kamerbestand voor de vijf Vlaamse Kunststeden samen. In de Kunststeden Gent en Leuven lag het gemiddeld aantal kamers net iets boven het algemene gemiddelde en in Mechelen ten slotte lag het gemiddelde aantal vergunde kamers 23,5% lager dan het algemene gemiddelde van 51. Er waren in totaal 60 geïntegreerde ketenhotels actief in de vijf Vlaamse Kunststeden. 27% van alle 222 vergunde hotels in de vijf Vlaamse Kunststeden waren in handen van geïntegreerde hotelketens. Die controleerden 58,85% van het vergunde kamerbestand in de vijf Vlaamse Kunststeden. Antwerpen was de stad met de meeste geïntegreerde ketenhotels, namelijk één derde van de 60 geïntegreerde ketenhotels in de Vlaamse Kunststeden. Op het gebied van het vergunde kameraantal namen de Antwerpse hotels de eerste plaats in met ruim 43% van het globale vergunde kamerbestand van alle geïntegreerde ketenhotels in de vijf Vlaamse Kunststeden. FIGUUR 1.6: KAMERAANDEEL VAN DE PARTICULIERE HOTELS, VRIJE EN GEÏNTEGREERDE KETENHOTELS VOOR DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN SAMEN, 31 DECEMBER 2014 Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2014) Ten slotte is het interessant om te gaan kijken naar de evoluties van het aantal vergunde hotels en het aantal vergunde kamers in de vijf Vlaamse Kunststeden. We vergelijken de cijfers hieromtrent van 2014 met die van In figuur 1.7 wordt een overzicht gegeven van het aantal vergunde hotels in beide jaren. Het aantal hotels in Leuven is stabiel gebleven. Net zoals in 2013 waren er in vergunde hotels in Leuven. In de overige vier Kunststeden zien we telkens een kleine toename met één of twee hotels. In Brugge 2 heeft er een lichte stijging van 1% plaatsgevonden in het aantal vergunde hotels. Het aantal vergunde hotels in Antwerpen is in 2014 gestegen met 3,70% ten opzichte van Voor Gent bedroeg de toename 2,86% en in Mechelen is het aantal vergunde hotels gestegen met 7,69%. In 2014 bedroeg het totale vergunde hotelaanbod in de vijf Vlaamse Kunststeden 222 hotels. Dit is een stijging van 2,3% ten opzichte van het totale aantal vergunde hotels in De vergunde hotels in Zeebrugge in 2013 zijn niet opgenomen in de berekeningen, zodat de aanbodcijfers van 2013 uniform zijn met

31 FIGUUR 1.7: EVOLUTIE VAN HET AANTAL VERGUNDE HOTELS IN DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2013 & 2014) Naast de evolutie van het aantal vergunde hotels zijn we ook gaan kijken naar het aantal vergunde kamers in de Kunststeden in 2014 in vergelijking met de cijfers uit In Leuven is er wat het aantal vergunde kamers betreft ook geen verandering opgetreden. In Brugge 3 is het aantal vergunde kamers eveneens stabiel gebleven ten opzichte van Het aantal vergunde kamers in Gent is lichtjes gestegen met 0,82%. Ook voor Antwerpen en Mechelen is er een toename vast te stellen van respectievelijk 3,88% en 5,38%. De vijf Vlaamse Kunststeden samen telden in vergunde kamers. In vergelijking met het jaar ervoor is dit een stijging van 1,87%. In figuur 1.8 wordt een overzicht gegeven van het aantal vergunde kamers in 2013 en in 2014 per Kunststad. FIGUUR 1.8: EVOLUTIE VAN HET AANTAL VERGUNDE KAMERS IN DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN Bron: Eigen berekeningen op basis van de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen (2013 & 2014) 3 De vergunde kamers in Zeebrugge in 2013 zijn niet opgenomen in de berekeningen, zodat de aanbodcijfers van 2013 uniform zijn met

32 32

33 02 VRAAGANALYSE VAN DE HOTELSECTOR IN DE VIJF VLAAMSE KUNSTSTEDEN 33

34 2.1 VRAAGANALYSE VAN DE ANTWERPSE HOTELSECTOR KAMERBEZETTINGSGRAAD IN DE ANTWERPSE HOTELSECTOR Voor 2014 hebben we op basis van onze hotelenquête de kamerbezettingsgraad uitgerekend voor 34 Antwerpse vergunde hotels. Als we de gemiddelde kamerbezettingsgraad voor deze 34 vergunde hotels uitrekenen, komen we op een bruto kamerbezettingsgraad (aantal verhuurde kamers op jaarbasis)/(aantal beschikbare kamers x aantal dagen in een jaar) van 71,82% en een dubbele bruto kamerbezettingsgraad van 53,90% voor De opsplitsing van de bruto kamerbezettingscijfers in functie van sterrencategorie werd opgenomen in tabel 2.1. TABEL 2.1: BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN OPGEDEELD IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE IN ANTWERPEN IN 2014 (n = 34) STERRENCATEGORIE BRUTO KAMER- BEZETTINGSGRAAD 1 ster 67,34% 2 sterren 76,27% 3 sterren 71,68% 4 sterren 71,82% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen 34

35 Het is interessant de jaarspreiding in functie van maanden te kennen voor de bruto kamerbezettingsgraden in Antwerpen. FIGUUR 2.1: JAARSPREIDING VAN DE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN VOOR DE ANTWERPSE HOTELSECTOR IN 2014 (n = 34) Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Uit figuur 2.1 blijkt een duidelijk patroon in de bruto kamerbezettingspercentages in Antwerpen. Men wordt er geconfronteerd met een hoogseizoen, een tussenseizoen en een laagseizoen. De maanden januari, februari, maart en december kan men bestempelen als laagseizoen met een bruto kamerbezettingsgraad onder de 70%. Mei, september en oktober zijn de maanden met de hoogste bruto kamerbezettingsgraden en kunnen we als piekperiodes beschouwen. In deze drie maanden halen de Antwerpse hotels bruto kamerbezettingsgraden boven de 78%. 35

36 Bij de opsplitsing volgens sterrencategorie valt het op dat de tweesterrenhotels gedurende verschillende maanden een hogere bruto kamerbezettingsgraad hebben dan de andere sterrencategorieën. TABEL 2.2: JAARSPREIDING VAN DE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE IN ANTWERPEN IN 2014 (n = 34) MAAND 1 STER 2 STERREN 3 STERREN 4 STERREN Januari 48,39% 58,93% 58,71% 60,49% Februari 59,79% 66,75% 67,34% 67,56% Maart 63,20% 69,15% 66,49% 66,95% April 67,13% 73,47% 70,85% 69,26% Mei 74,53% 84,41% 79,04% 77,90% Juni 68,87% 80,01% 74,78% 73,64% Juli 68,97% 82,18% 72,17% 69,15% Augustus 68,89% 81,50% 73,43% 69,69% September 76,20% 86,12% 78,88% 78,40% Oktober 67,56% 75,79% 70,88% 73,87% November 79,23% 85,06% 81,56% 82,82% December 65,23% 71,55% 66,35% 72,23% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen GEMIDDELDE KAMERPRIJS EN REVPAR VOOR DE ANTWERPSE HOTELSECTOR Het is nuttig om samen met de kamerbezettingsgraad een beeld te krijgen van de gemiddelde kamerprijs (exclusief ontbijt, BTW en eventuele overnachtingstaks). De gemiddelde kamerprijs voor de referentiehotels bedroeg 79,39 in Naar analogie met de kamerbezettingsgraden, hebben we voor de gemiddelde kamerprijzen eveneens een opsplitsing gemaakt naar sterrencategorie. TABEL 2.3: GEMIDDELDE KAMERPRIJZEN IN 2014 OPGEDEELD NAAR STERRENCATEGORIE IN ANTWERPEN (n = 34) STERRENCATEGORIE GEMIDDELDE KAMERPRIJS IN 1 ster 66,13 2 sterren 51,52 3 sterren 68,96 4 sterren 92,11 Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Uit tabel 2.3 merken we op dat de viersterrenhotels de duurste hotels zijn in Antwerpen. Hun gemiddelde kamerprijs ligt 16% boven de gemiddelde kamerprijs van 79,39 voor Antwerpen. 36

37 We hebben op basis van onze hotelenquête voor 34 hotels een beeld kunnen krijgen van de gemiddelde kamerprijs op maandbasis. Figuur 2.2 schetst een beeld over de jaarspreiding van de gemiddelde kamerprijzen in de Antwerpse hotelsector in FIGUUR 2.2: JAARSPREIDING VAN DE GEMIDDELDE KAMERPRIJZEN IN DE ANTWERPSE HOTELSECTOR IN 2014 (n = 34) GEMIDDELDE KAMERPRIJS IN EURO Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Op basis van figuur 2.2 kunnen we concluderen dat er seizoenspatronen waar te nemen zijn bij de gemiddelde kamerprijzen. In de maanden januari, april en augustus zijn de gemiddelde kamerprijzen het laagst, namelijk onder 76. De maand mei levert de hoogste gemiddelde kamerprijs op, namelijk 87,73. Dit is 10,51% hoger dan de algemene jaarlijkse gemiddelde kamerprijs van 79,39. Vele managers laten zich vandaag leiden door het kengetal REVPAR. De REVPAR is een goede maatstaf om na te gaan hoe efficiënt de kamercapaciteit wordt benut. Het is niets anders dan een samentrekking van de gemiddelde kamerprijs met de gemiddelde kamerbezettingsgraad. Hoe hoger de REVPAR, hoe lucratiever het hotel zijn kamers heeft verhuurd. Voor de Antwerpse hotelsector hadden we voor 2014 een REVPAR van 57. Tabel 2.4 geeft een overzicht van de REVPAR-gegevens per sterrencategorie. TABEL 2.4: REVPAR-BEREKENINGEN PER STERRENCATEGORIE IN ANTWERPEN IN 2014 (n = 34) STERRENCATEGORIE REVPAR IN 1 ster 44,53 2 sterren 39,29 3 sterren 49,43 4 sterren 66,15 Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen De REVPAR-resultaten per sterrencategorie leveren volgende conclusie op. De viersterrenhotels kunnen een REVPAR voorleggen die 16% hoger ligt dan de gemiddelde REVPAR van 57,02. 37

38 2.2 VRAAGANALYSE VAN DE BRUGSE HOTELSECTOR KAMERBEZETTINGSGRAAD IN DE BRUGSE HOTELSECTOR Naar analogie met Antwerpen, peilden we voor 2014 eveneens met een hotelenquête naar de kamerbezettingsgraad. Voor 2014 hebben we op basis van onze hotelenquête de kamerbezettingsgraad uitgerekend voor 46 vergunde Brugse hotels, die 72% van het vergunde kameraanbod in Brugge (zonder het regiogebied) afdekken. Als we de gemiddelde kamerbezettingsgraad voor deze 46 vergunde hotels uitrekenen, komen we op een bruto kamerbezettingsgraad (aantal verhuurde kamers op jaarbasis)/(aantal beschikbare kamers x aantal dagen in een jaar) van 75,27% en een dubbele bruto kamerbezettingsgraad van 89,22% voor De netto kamerbezettingsgraad (aantal verhuurde kamers)/(aantal beschikbare kamers x openingsdagen) is 76,02%. De opsplitsing van de bruto kamerbezettingscijfers in functie van sterrencategorie werd opgenomen in tabel 2.5. TABEL 2.5: BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN OPGEDEELD IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE IN BRUGGE IN 2014 (n = 46) STERRENCATEGORIE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRAAD 1-2 sterren 77,83% 3 sterren 75,21% 4 sterren 74,38% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Interessant is de jaarspreiding per maand te kennen van de bruto kamerbezettingsgraden in Brugge. 38

39 FIGUUR 2.3: JAARSPREIDING VAN DE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN VOOR DE BRUGSE HOTELSECTOR IN 2014 (n = 46) Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Uit figuur 2.3 blijkt een duidelijk patroon in de bruto kamerbezettingspercentages in Brugge. De maanden januari en februari scoren het laagst, voornamelijk doordat heel wat particuliere hotels in deze periode met jaarlijkse vakantie gaan. Vanaf april tot en met oktober, met uitzondering van juni, worden hoge bruto kamerbezettingsgraden gegenereerd. De beste bruto kamerbezettingsgraad werd in augustus 2014 geregistreerd, namelijk 91,71%, gevolgd door mei en september met respectievelijk 86,68% en 85,19%. De periodes januari-februari-maart en november vormen een dalperiode met bruto kamerbezettingsgraden van 43,94% in januari, 57,35% in februari, 65,14% in maart en 68,44% in november. Bij de opsplitsing volgens sterrencategorie valt het op dat de één- en tweesterrenhotels over het algemeen op maandbasis een hogere bruto kamerbezettingsgraad halen dan de andere sterrencategorieën. TABEL 2.6: JAARSPREIDING VAN DE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE IN BRUGGE IN 2014 (n = 46) MAAND 1-2 STERREN 3 STERREN 4 STERREN Januari 50,02% 41,47% 43,20% Februari 60,39% 55,66% 57,23% Maart 67,45% 64,85% 64,51% April 82,77% 84,10% 81,71% Mei 86,18% 87,46% 86,43% Juni 76,76% 80,12% 76,74% Juli 89,78% 84,36% 80,65% Augustus 96,49% 93,83% 88,89% September 89,35% 85,79% 83,43% Oktober 82,02% 81,83% 80,21% November 68,95% 66,09% 69,56% December 79,61% 76,78% 78,85% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen 39

40 2.2.2 GEMIDDELDE KAMERPRIJS EN REVPAR VOOR DE BRUGSE HOTELSECTOR Net zoals voor Antwerpen hebben we de gemiddelde kamerprijs (exclusief ontbijt, BTW en eventuele overnachtingstaks) berekend voor Brugge aan de hand van de hotelenquête. De gemiddelde kamerprijs voor de 46 referentiehotels (tussen de 1 ster en de 4 sterren) bedroeg 86,49 in Naar analogie met de bruto kamerbezettingsgraden, hebben we voor de gemiddelde kamerprijzen eveneens een opsplitsing gemaakt naar sterrencategorie. TABEL 2.7: GEMIDDELDE KAMERPRIJZEN IN 2014 OPGEDEELD NAAR STERRENCATEGORIE IN BRUGGE (n = 46) STERRENCATEGORIE GEMIDDELDE KAMERPRIJS IN 1-2 sterren 64,39 3 sterren 79,45 4 sterren 98,36 Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Uit tabel 2.7 merken we op dat de viersterrenhotels de hoogste gemiddelde kamerprijs noteren. Hun gemiddelde kamerprijs ligt bijna 14% boven de gemiddelde kamerprijs van 86,49 voor Brugge. We hebben aan de hand van onze hotelenquête, voor 46 hotels, die 72% van het vergunde kamerbestand van de categorie éénsterrenhotels tot en met viersterrenhotels vertegenwoordigden in Brugge zonder het regiogebied, een beeld kunnen krijgen van de gemiddelde kamerprijs op maandbasis. Figuur 2.4 schetst een beeld van de jaarspreiding van de gemiddelde kamerprijzen in de Brugse hotelsector. FIGUUR 2.4: JAARSPREIDING VAN DE GEMIDDELDE KAMERPRIJZEN IN DE BRUGSE HOTELSECTOR IN 2014 (n = 46) GEMIDDELDE KAMERPRIJS IN EURO Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen 40

41 Op basis van figuur 2.4 kunnen we dezelfde seizoenspatronen vaststellen voor de gemiddelde kamerprijzen en de bruto kamerbezettingsgraden. De periode januari-februari wordt gekenmerkt door lage bruto kamerbezettingsgraden en de gemiddelde kamerprijzen liggen onder het jaarlijkse gemiddelde van 86,49. Opmerkelijk is dat de drukke maand juli een gemiddelde kamerprijs oplevert die onder het jaarlijkse gemiddelde afvlagt. De gemiddelde kamerprijzen in de maanden april, mei, juni, augustus, september, oktober en december scoren boven het jaarlijkse gemiddelde en leveren de beste scores op. De REVPAR voor onze Brugse hotelrespondenten bedroeg 65,10. Tabel 2.8 geeft een overzicht van de REVPARgegevens per sterrencategorie. TABEL 2.8: REVPAR-BEREKENINGEN PER STERRENCATEGORIE IN BRUGGE IN 2014 (n = 46) STERRENCATEGORIE REVPAR IN 1-2 sterren 50,11 3 sterren 59,75 4 sterren 73,16 Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen De REVPAR-resultaten per sterrencategorie leveren dezelfde conclusies op als deze van de gemiddelde kamerprijzen per sterrencategorie. 41

42 2.3 VRAAGANALYSE VAN DE GENTSE HOTELSECTOR KAMERBEZETTINGSGRAAD IN DE GENTSE HOTELSECTOR In Gent werd er eveneens gewerkt met een hotelenquête. Voor 2014 hebben we op basis van de Gentse hotelenquête de kamerbezettingsgraad uitgerekend voor 19 vergunde Gentse hotels, die 80% van het vergunde kameraanbod in Gent afdekken. Als we de gemiddelde kamerbezettingsgraad voor deze 19 vergunde hotels uitrekenen, komen we op een bruto kamerbezettingsgraad (aantal verhuurde kamers op jaarbasis)/(aantal beschikbare kamers x aantal dagen in een jaar) van 78,35% en een dubbele bruto kamerbezettingsgraad van 56,53% voor De opsplitsing van de bruto kamerbezettingscijfers naar sterrencategorie werd opgenomen in tabel 2.9. TABEL 2.9: BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN OPGEDEELD IN FUNCTIE VAN STERRENCATEGORIE IN GENT IN 2014 (n = 19) STERRENCATEGORIE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRAAD 1-2 sterren 74,62% 3 sterren 78,07% 4 sterren 79,38% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen Het is nuttig de jaarspreiding per maand te kennen voor de bruto kamerbezettingsgraden in Gent. FIGUUR 2.5: JAARSPREIDING BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN VOOR DE GENTSE HOTELSECTOR IN 2014 (n = 19) Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen 42

43 Figuur 2.5 geeft aan dat mei en september de topmaanden zijn in Gent. De kalmere maanden zijn: januari, februari, maart en december met telkens bruto kamerbezettingsgraden van onder de 75%. Bij de opsplitsing volgens sterrencategorie valt op dat de hotels in de één- en tweesterrencategorie een lagere bruto kamerbezettingsgraad hebben gedurende het merendeel van het jaar dan de andere sterrencategorieën. De viersterrenhotels kunnen de sterkste cijfers voorleggen gedurende het overgrote deel van het jaar. TABEL 2.10: JAARSPREIDING VAN DE BRUTO KAMERBEZETTINGSGRADEN IN FUNCTIE VAN STERRENCATE- GORIE IN GENT IN 2014 (n = 19) MAAND 1-2 STERREN 3 STERREN 4 STERREN Januari 49,88% 53,62% 57,86% Februari 62,15% 71,20% 68,53% Maart 63,61% 72,94% 74,08% April 75,46% 82,82% 83,51% Mei 84,31% 88,64% 88,19% Juni 80,87% 82,44% 81,96% Juli 84,54% 83,74% 79,89% Augustus 83,58% 85,99% 87,79% September 87,84% 85,98% 88,17% Oktober 79,22% 81,73% 86,72% November 71,83% 74,79% 79,27% December 70,04% 72,72% 76,11% Bron: Hotelenquête Eigen berekeningen 43