Oorlog in blik Plan van aanpak met betrekking tot de inventarisatie van de AV-collectie WOII

Transcriptie

1 Orlg in blik Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van: Ministerie van VWS, afdeling Erfged van de rlg Den Haag, 14 ktber 2008

2 Inhudspgave: Inleiding 3 1. Histrische begrenzingen 5 2. Vindplaatsen 8 3. Traject Inventarisatie: aanpak en planning Digitaliseren Prductie 17 Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 2

3 Inleiding: Het prgramma Erfged van de rlg van het Ministerie van Vlksgezndheid, Welzijn en Sprt (hierna te nemen: VWS) heeft als del materiaal uit en ver de Tweede Wereldrlg te behuden en wil het gebruik ervan stimuleren. Als resultaat hiervan zijn reeds diverse kerncllecties ntstaan, p het gebied van ft s, Oral Histry etcetera. Het NIOD is intensief betrkken bij een grt deel van deze prjecten. In dit kader vnd het NIOD het pprtuun m een Plan van Aanpak te presenteren met betrekking tt de inventarisatie van de digitale kerncllectie p het gebied van audivisueel materiaal. Het erfged van de rlg kent vele verschijningsvrmen: bjecten, kranten, ft s, dagbeken, gesprken getuigenissen, geluidsdragers en films. Dit laatste medium, bewegend beeld, spreekt de kijker sterk aan. Het verleden wrdt er herkenbaar, ja, haast tastbaar dr. Hiernder vlgt een Plan van Aanpak (hierna te nemen: PvA) ten beheve van een inventarisatie van de audivisuele cllectie WOII in Nederland. Del van dit prject is inzicht te geven in de aard en mvang van het beeld- en geluidsmateriaal dat tt deze cllectie behrt en te nderzeken he deze cllectie vr een breed publiek tegankelijk kan wrden gemaakt. Daarnaast meten instellingen gestimuleerd wrden subsidieaanvragen in te dienen ten beheve van de digitalisering van films en geluidspnamen. Wat, wie, he en wanneer? Het resultaat van dit prject wrdt een verzicht in een ng nader te bepalen vrm van alle films en geluidspnamen gemaakt tussen 1933 en 1950 die een direct verband hebben met de Tweede Wereldrlg f de aanlp hier naarte f de nasleep hiervan en die tevens een duidelijke link hebben met het Kninkrijk der Nederlanden ten tijde van de Tweede Wereldrlg, dat wil zeggen Nederland, vrmalig Nederlands-Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen. Dit verzicht geeft details ver de films zals lengte, vindplaats, mschrijving, fysieke staat, rechthebbende(n) etcetera. Het prject is dr zijn mvang, actualiteit en reikwijdte een belangrijke vernieuwing van de reeds bestaande inventarisatie in bekvrm van Jsé Kyman, Gids vr histrisch beeld- en geluidsmateriaal (Amsterdam 1999). In dit PvA wrdt uitgegaan van de vlgende medewerkers: een prjectleider een beeldresearcher Hun taken wrden p bladzijde 13 van dit PvA nader gespecificeerd. Startpunt van het prject is idealiter 1 nvember Op 1 nvember 2009 is het prject afgernd en zijn de resultaten klaar m te wrden mgezet naar de ng nader te bepalen presentatievrm. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 3

4 Vr dit PvA is als uitgangspunt genmen het Beleidskader vr subsidiëring van het Prgramma Erfged van de rlg van het Ministerie van VWS. Dit PvA wil een antwrd geven p de vlgende vragen: Welk materiaal behrt tt deze cllectie (en wat niet)? Waar is dit materiaal te vinden? Uit het prject zullen subsidieaanvragen vlgen ten beheve van digitaliseren en beschrijven van films. He kan VWS dit prces ptimaal sturen en begeleiden? Welke standaarden kunnen het beste gehanteerd wrden met betrekking tt het digitaliseren en beschrijven van het materiaal? He ziet de planning vr een dergelijk prject eruit? Uiteraard zullen de ksten die met dit prject gepaard gaan wrden tegelicht in een verzichtelijke begrting. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 4

5 1. Histrische begrenzingen Om te kunnen spreken van de audivisuele cllectie WOII (hierna te nemen: AV-cllectie WOII) is het van belang m te kijken naar de definitie van dit begrip. Uiteraard biedt het subsidiekader Erfged van de rlg een ged huvast, maar specifiek vr het medium AV-materiaal zal het begrip Tweede Wereldrlg een duidelijk mlijnd en afgebakend kader meten krijgen. Welke films en geluidsdragers vallen ernder, wat zijn de tijds- en inhudscriteria en welke rek zit hierin? Hiernder vlgen de belangrijkste criteria waar het materiaal aan met vlden, wil het wrden meegenmen in de inventarisatie en m in aanmerking te kmen vr digitalisering in het kader (en p ksten) van dit prject. Met nadruk vegen wij hieraan te dat deze grenzen niet strikt en rigide mgen zijn, zdat uniek materiaal dat mgelijk buiten deze grenzen dreigt te vallen afznderlijk en per geval berdeeld en eventueel tegelaten kan wrden. Overigens bestaat het filmische deel van de AV-cllectie WOII uit prfessinele films en amateurfilms. Deze nderscheiden zich vaak sterk in uiterlijke en inhudelijke kenmerken, frmaten en materiaalstaten. Bij de inventarisatie en de berdeling van subsidie-aanvragen zal steeds vr gen gehuden meten wrden met welke van de twee categrieën men te maken heeft. Definitie AV-cllectie WOII: Alle bewegend materiaal en geluidspnamen gemaakt tussen 1933 en 1950 die een direct verband hebben met de Tweede Wereldrlg f de aanlp hier naarte f de nasleep hiervan en die tevens een duidelijke link hebben met het Kninkrijk der Nederlanden ten tijde van de Tweede Wereldrlg, dat wil zeggen Nederland, vrmalig Nederlands-Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen. Nadere kenmerken en uitznderingen: De AV-cllectie WOII bestaat uit films in diverse frmaten (8, 9.5, 16 en 35 mm.) Speelfilms uit bvenstaande peride maken geen deel uit van de AVcllectie WOII Dcumentaires uit bvenstaande peride maken wel deel uit van de AVcllectie WOII Dcumentaires ver bvenstaande peride gemaakt na 1950 maken geen deel uit van de AV-cllectie WOII Duitse prpagandafilms met Nederlands cmmentaar en bedrijfsfilms uit bvenstaande peride maken wel deel uit van de AV-cllectie WOII Geluidspnamen uit bvenstaande peride maken wel deel uit van de AVcllectie WOII Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 5

6 Films van vr 1933 f na 1950 maken geen deel uit van de AV-cllectie WOII met uitzndering van unieke films; deze vallen vanzelf p en wrden apart berdeeld. Films die buiten het (tenmalige) Kninkrijk der Nederlanden zijn pgenmen maken wel deel uit van de AV-cllectie WOII wanneer zij tt nderwerp hebben inwners van het (tenmalige) Kninkrijk der Nederlanden in cmbinatie met de thematiek van de Tweede Wereldrlg (bij vrbeeld Nederlanders in Duitse dienst f Engelandvaarders) Films die buiten het (tenmalige) Kninkrijk der Nederlanden zijn pgenmen maken wel deel uit van de AV-cllectie WOII wanneer uiting(en) van nazisme zichtbaar is/zijn in cmbinatie met een link met het (tenmalige) Kninkrijk der Nederlanden. Periden: In de definitie van de AV-cllectie WOII wrdt uitgegaan van de peride van 1933 tt en met Vr deze tijdsspanne gelden specifieke uitznderingen en aandachtspunten die hiernder wrden beschreven. Mbt 40-45: Films pgenmen tussen en : alles; waar relevant geldt: , Telichting p deze data: 10 mei 1940: inval van de Duitsers in Nederland: begin WOII 5 mei 1945: capitulatie van Duitsland in Nederland 15 augustus 1945: capitulatie van Japan 2 september 1945: ndertekening van de capitulatie van Japan Mbt 33-40: beginpunt: : Hitler rijkskanselier Vrbeelden van nderwerpen vr films uit deze peride: 1. NSB-uitingen 2. vluchtelingen 3. impact van WOII internatinaal 4. (gevaren vr het) neutraliteitsbeginsel 5. reacties p de pkmst van het nazisme zals de Kristallnacht en inval in Plen 6. rlgsdreiging blijkend uit/bij: defensie/leger/mbilisatie kpvaardij luchtbescherming 7. Japan versus Nederlands-Indië 8. Nederlanders die een belangrijke rl speelden in WOII plitici verzetsmensen/grepen 9. sciale nrust werkverschaffingskampen stempelen 10. plitieke nrust (in plurifrm perspectief dus alle strmingen) 11. blijken van Jdse gemeenschappen/cultuur; k van andere vervlgde grepen 12. wetenschap/studentenwereld Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 6

7 Mbt 45-49: eindpunt: : (viering van) suvereiniteitsverdracht Indnesie Telichting p deze datum: einddatum is vr dit deel meilijker hard te krijgen, geldt met name vr nderdelen met * films ver Mlukken en Nieuw-Guinea wrden per film berdeeld Vrbeelden van nderwerpen vr films uit deze peride: 1. bevrijding(sfeesten) 2. Japanse bezetting NL-Indie 3. Bersiap 4. Plitinele acties 5. KNIL * 6. berechting rlgsmisdadigers * 7. terugkeer uit kampen 8. pvang rlgsslachtffers (en gebrek aan) 9. schaarste/distributie * 10. wederpbuw/architectuur * 11. herdenken * Klankbrd: Wanneer twijfel bestaat f een film wel f niet deel uitmaakt van de AV-cllectie WOII is er een klankbrdgrep die dr de prjectmedewerkers kan wrden geraadpleegd. Deze grep bestaat uit de vlgende persnen: Walter Swagemakers, Filmmuseum Hans Greneweg, Verzetsmuseum Friesland Geert-Jan Mellink, Prgramma Erfged van de Orlg Harry Rmijn, NORAA en Grnings AudiVisueel Archief Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 7

8 2. Vindplaatsen De lcaties waar films en geluidspnamen uit de AV-cllectie WOII zich bevinden zijn velerlei. Vr dit prject kan de structuur die in deze vindplaatsen kan wrden aangegeven een leidraad bieden. Hiernder vlgt een verzicht van deze vindplaatsen en enkele pmerkingen per vindplaats die aangeven in heverre deze cllecties gedigitaliseerd zijn. Met nadruk wrdt hier gesteld dat deze psmming niet cmpleet is. Er zijn vijf srten partners die de AV-cllectie WOII beheren: 1. De landelijke filmarchieven: het Nederlands Instituut vr Beeld en Geluid (NIBG) het Filmmuseum Beide archieven zijn mmenteel bezig met een meerjarig, landelijk prject, Beelden vr de tekmst, dat wrdt gefinancierd dr het Ministerie van OCW. Del van dit prject is het digitaliseren en ntsluiten van een grt deel van de AV-cllecties van deze instellingen. De cllectie-woii is een belangrijk nderdeel uit Beelden vr de tekmst. Vanwege de bijzndere status van deze cllectie heeft het Ministerie van OCW een aanzienlijk bedrag van Beelden vr de tekmst vr deze archieven gereserveerd m deze cllectie met vrrang te behandelen. Vr de inventarisatie van de AV-cllectie WOII betekent dit waarschijnlijk dat er geen extra geld beheft te gaan naar deze instellingen ten beheve van digitalisering. Daarnaast zijn er ng twee landelijke archieven met een AV-cllectie: het Nederlands Instituut vr Militaire Geschiedenis (NIMG) het Internatinaal Instituut vr Sciale Geschiedenis (IISG) Deze archieven vallen niet nder Beelden vr de tekmst. 2. De reginale audivisuele archieven, verenigd in het platfrm Natinaal Overleg Reginaal Audivisuele Archieven (hierna te nemen: NORAA): Audi-Visueel Archief Gelderland Brabant Cllectie, Biblitheek UvT Drents Archief Erfgedhuis Zuid-Hlland Fries Film Archief Gelders Archief Gemeentearchief Amsterdam Gemeentearchief Rtterdam Grnings AudiVisueel Archief Histrisch Centrum Overijssel Limburgs Museum/ Limburgs Film en Vide Archief Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 8

9 Nieuw Land Erfgedcentrum Nrd-Hllands Archief Utrechts Archief Zeeuws Archief Zeeuwse Biblitheek/ Zeeuws Dcumentatiecentrum De leden van NORAA hebben een aantal jaren geleden een grte subsidieinjectie ntvangen van de Mndriaan Stichting. Met deze gelden is een grt deel van de A-cllectie van deze instellingen gedigitaliseerd. Hiernder vielen veel films uit de AV-cllectie WOII. Geld vr beschrijvingen maakte expliciet géén nderdeel uit van deze subsidie, zdat p dit gebied ng een flinke inhaalslag gemaakt dient te wrden. Bvendien zijn niet alle WOII-films met het Mndriaangeld gedigitaliseerd en k zijn er aanwinsten van na het Mndriaanprject, die ng niet gedigitaliseerd zijn. De leden van NORAA nderhuden ieder p hun beurt cntact met de lkale archieven, die k ieder hun eigen AV-cllecties beheren, zdat tpdwn vrijwel alle AV-verzamelende archieven bereikt wrden. 3. Overige erfged beherende instellingen: histrische verenigingen smalfilmverenigingen musea reginale mrepen gemeentearchieven Binnen het Prgramma Erfged van de Orlg bestaat een ged verzicht welke instellingen hiernder vallen. De verscheidenheid in de mvang van films uit de AV-cllectie WOII is grt en varieert van enkele tt tientallen. De mate van digitalisering varieert evenzeer. 4. De leden uit het cllectie-verleg WOII Onder de in 3 genemde instellingen uit de tpdwn-structuur dient één pvallende en belangrijke categrie apart genemd en benaderd te wrden vanwege de mvang van hun cllecties p dit gebied: de leden uit het cllectie-verleg WOII. Dit is een fficieus platfrm van zestien musea en dcumentatiecentra vr wie WOII het speerpunt uit het cllectiebeleid is. Dit betekent dat films uit de AV-cllectie WOII ver het algemeen ged ntslten zijn en deels al gedigitaliseerd zijn. Airbrne Museum Hartenstein Anne Frank Stichting Herinneringscentrum Kamp Westerbrk Jds Histrisch Museum Markt 12 Aalten Musen Museum Brnbeek Natinaal Bevrijdingsmuseum Natinaal Mnument Kamp Amersfrt Natinaal Mnument Kamp Vught Natinaal Orlgs- en Verzetsmuseum Overln Nederlands Instituut vr Orlgsdcumentatie Orlgs- en Verzetscentrum Grningen Verzetsmuseum Amsterdam Verzetsmuseum Friesland Verzetsmuseum Zuid-Hlland Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 9

10 De meeste instellingen die vallen nder categrie 1 t/m 4 zijn reeds p de hgte van het feit dat dit inventarisatieprject p handen is en zullen waar ndig al vrwerk hebben gedaan met betrekking tt subsidie-aanvragen ten beheve van digitalisering en/f beschrijving. 5. Particulieren: Dit is de meest diffuse grep. Veelal wrdt deze grep bereikt dr cntacten tussen de hierbven genemde instellingen en afznderlijke verzamelaars. Ok is een grt deel van hen aangeslten bij fra vr verzamelaars zals de Dcumentatiegrep Onderdeel van het prject is het actief pspren van die mensen die ng niét bekend zijn bij bvengenemde instellingen, vr zver deze hun films willen delen met een grt publiek. Dit kunnen verzamelaars zijn, maar k familieleden/nabestaanden van filmers. Het speurwerk naar deze mensen met in evenredige verhuding staan met het te verwachten resultaat en mag de vrtgang van de inventarisatie niet belemmeren. Wanneer films van deze grep gedigitaliseerd wrden, met er k wrden gezcht naar een ter zake kundige beschrijver, daar niet niet van de particulier zelf mag wrden verwacht. Waar ndig en gewenst kan deze de beschrijver echter wel bijstaan. De subsidieaanvraag vr digitalisering en beschrijven met in dergelijke gevallen wrden ndergebracht bij een rechtspersn uit één van de vrige vier categrieën 1. Gelet p de reginaliteit en prfessinaliteit dient de vrkeur uit te gaan naar categrie twee, en wel dát reginale audivisuele archief waar de films qua inhud het meest betrekking p hebben. De prjectmedewerkers zullen hierbij bevrderen dat de riginele film aan dat archief wrdt vergedragen, waarbij de schenker een eigen digitale kpie ntvangt. 1 De vrwaarden die VWS stelt aan een rechtspersn zijn terug te vinden in het subsidiekader. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 10

11 3. Traject Het prject is p te splitsen in drie nderdelen. 1. Inventarisatie: de uitkmst hiervan geeft antwrd p de vlgende vragen: uit welke films bestaat de AV-cllectie WOII, waar bevinden deze zich, he lang duren ze, waar liggen de rechten, waar gaan ze ver, in heverre zijn ze beschreven etcetera. Deze inventarisatie vrmt de kern van het prject en zal wrden uitgeverd dr de twee prjectmedewerkers. Met betrekking tt de vrtgang van hun werk nderhuden zij regelmatig cntact met VWS. Planning: 1 nvember 2008 tt en met 1 nvember Digitaliseren en beschrijven: 2 a. vr de films die behren tt de AV-cllectie WOII, die ng niet zijn vergezet p digitaal frmaat, kan bij VWS subsidie wrden aangevraagd m dit te laten gebeuren. Deze subsidie wrdt aangevraagd dr de instellingen die de desbetreffende film(s) beheert. Particulieren kunnen zelf geen subsidie aanvragen daar zij geen rechtspersn zijn. Het dichtst bijzijnde reginale audivisueel archief kan dit vr hen den. b. een belangrijk nderdeel van het digitaliseren is het beschrijven van de films. De beschrijving maakt een ndzakelijk nderdeel uit van de ntsluiting van een film, want alleen met een adequate beschrijving kan er p zinnige wijze wrden gezcht in een database f zekmachine. Vr films die al wel gedigitaliseerd zijn maar ng niet zijn beschreven, kan apart subsidie wrden aangevraagd vr deze beschrijvingen. c. vr instellingen met grte filmcllecties kan het vele uren werk betekenen m uit te maken welke films vr inventarisatie en digitalisering in dit prject in aanmerking kmen. De cllectie met langs de in paragraaf 1 geschetste criteria wrden gehuden. Ok vr dit nderdeel kan subsidie wrden aangevraagd. NB: nderdelen a, b en c wrden uitgeverd dr de instellingen die subsidie aanvragen. Prjectmedewerkers van het inventarisatieprject helpen bij het pstellen van deze aanvragen. Ok is het hun taak m de mgelijkheid tt het den van deze aanvragen landelijk bekendheid te geven. Dublures meten wrden getraceerd. Bij kleine instellingen, die vaak maar een paar films 2 De te hanteren standaarden ten beheve van digitaliseren en beschrijven kmen in paragraaf 3.2 aan bd. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 11

12 hebben die digitalisering beheven, zal wrden gekeken f de aanvraag kan wrden ndergebracht bij een grtere partner. Planning: de laatste mgelijkheid vr het aanvragen van subsidie is de rnde van 1 april Vr ng te digitaliseren AV-materiaal dat na 1 april wrdt aangetrffen zal wrden gezcht naar een subsidiemgelijkheid via het NIOD. De prjectmedewerkers starten de inventarisatie bij de kleinere instellingen mdat juist hier het minste initiatief verwacht wrdt met betrekking tt subsidieaanvragen vr digitalisering. Dit kmt mdat AV-materiaal bij deze instellingen meestal niet tt de kerncllectie behrt. Het uitzeken, digitaliseren en beschrijven kan per instelling enkele maanden in beslag nemen maar is afhankelijk van de mvang van het materiaal per aanvraag. 3. Prductie: De resultaten van de inventarisatie wrden vr een breed publiek tegankelijk gemaakt. In welke vrm deze resultaten uiteindelijk zullen wrden gepresenteerd is ng nzeker. De keuze vr een uiteindelijke vrm valt buiten dit PvA. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 12

13 3.1. Inventarisatie: aanpak en planning De AV-cllectie WOII bevindt zich in verschillende stadia van tegankelijkheid: nline: materiaal dat al is gedigitaliseerd en dr de instelling nline is gezet, meestal p de eigen site f via een NORAA-lid bij de instellingen, gecatalgiseerd, gedigitaliseerd, ng niet nline bij de instellingen, gecatalgiseerd maar ng niet gedigitaliseerd bij de instellingen, ng niet gecatalgiseerd maar wel bekeken bij de instellingen, ng niet gecatalgiseerd en k ng niet bekeken bij de particulier Materiaal uit de laatste vier categrieën is bijna per definitie ng niet gedigitaliseerd f is niet dr prfessinals gedigitaliseerd en derhalve zijn de scans kwalitatief sms niet ged geneg. De inventarisatie kan daarm vr deze categrieën alleen p basis van de al dan niet geautmatiseerde databases geschieden. Vr die films die k ng niet in een database staan, met de inventarisatie gebeuren dr middel van het bekijken van de banden, wat een tijdrvend karwei is. Deze vier categrieën zullen dr de beeldresearcher in kaart wrden gebracht, waarte hij de instellingen en particulieren in kwestie zal bezeken m ter plekke de stand van zaken weer te geven. De prjectleider zal de bulk van het materiaal - uit de eerste twee categrieën - in kaart brengen. Dit kan deels vanuit kantr, deels zal k zij de instellingen zelf bezeken. Een aparte kanttekening beheven p deze plaats ng de twee landelijke instellingen: NIBG en Filmmuseum: vanwege de grte mvang van hun AVcllectie WOII zal het inventariseren en met name het uitzekwerk dat hieraan vraf gaat een grte klus zijn. Tussen het Ministerie van VWS en deze instellingen zijn gede afspraken gemaakt ver de persnele inzet die zij zullen bieden, gefinancieerd met de middelen uit Beelden vr de tekmst m ng in 2008 een verzicht te geven van hun AV-cllectie WOII. Deze gegevens wrden vervlgens dr de prjectmedewerkers verwerkt. Daarnaast wrdt één van hen ingezet m NIBG en het Filmmuseum te helpen bij het inventariseren van het ng niet geregistreerde deel van de cllecties. Verder wrdt bij het Filmmuseum de cllectie amateurfilms extern, dat wil zeggen dr de prjectmedewerkers, geïnventariseerd en gaat er speciale aandacht uit naar het traceren van de zgn. Indische cllectie van het NIOD. Gelet p de heveelheid aan vindplaatsen (ruim hnderd) en hun verspreiding ver Nederland (lange reistijden) is de verwachting dat beide prjectmedewerkers gemiddeld 24 uur per week ndig hebben m de inventarisatie binnen een jaar uit te veren. Een nzekere factr vrmt daarbij de mvang van het materiaal dat ng nimmer dr prfessinals werd bekeken. Deze valt meilijk in te schatten en hangt mede af van het aantal films dat zal pduiken bij particulieren. Het inventariseren hiervan neemt in verhuding veel tijd in beslag. Uitkmsten: Per film wrdt een drievudige inventarisatie gemaakt: a. inhudelijke inventarisatie: gegevens ver lengte, vindplaats, mschrijving b. inventarisatie met betrekking tt de technische staat van het materiaal m te nderzeken f het materiaal znder meer gescand (gedigitaliseerd) kan wrden c. inventarisatie met betrekking tt de rechten Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 13

14 De uitkmsten van deze cmplete inventarisatie wrden per nderzeksmment en per instelling/particulier dr de prjectmedewerkers in een wrktl geplaatst. Deze tl zal speciaal meten wrden ntwikkeld en heeft de vrm van een nline database waar de verschillende gegevens per film en per instelling in kunnen geplaatst. Uitgangspunt bij deze tl zal zijn dat deze in zijn eindvrm p z eenvudig mgelijke wijze kan wrden gecnverteerd naar het eindprdukt. De ntwikkeling van de tl dient p krte termijn te wrden gerealiseerd, zdat de vrtgang van de inventarisatie kan wrden gegarandeerd. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 14

15 3.2. Digitaliseren en ntsluiten Het digitaliseren van films en geluidspnamen is een nderdeel dat vrtvleit uit de inventarisatie en dat niet vr de verantwrdelijkheid van de prjectmedewerkers kmt. Vr films en geluidspnamen die gedigitaliseerd dienen te wrden, vragen de instellingen immers zelf subsidie aan via het frmat van Erfged van de rlg. De prjectmedewerkers zullen bij het aanvragen van de subsidie ndersteunen waar ndig, maar het tezien p vrtgang van het digitaliseringstraject is een taak van de subsidie-vragende instelling. Daarm valt dit nderdeel buiten het PvA. Tch zijn enige pmerkingen ver het digitaliseren p deze plek raadzaam, m de resultaten van het digitaliseringstraject z unifrm mgelijk te krijgen, wat de presentatie van de inventarisatieresultaten ten gede ngetwijfeld ten gede zal kmen. Archiefwet 1995: Een aantal NORAA-leden valt nder de Archiefwet van Dit betekent dat zij hun cllecties in gede, gerdende en tegankelijke staat meten brengen en bewaren. Activiteiten m dit del te bewerkstelligen wrden niet dr het Prgramma Erfged van de Orlg gesubsidieerd. Echter, het digitaliseren van films vr dit prject gaat verder dan dit del, daar de gedigitaliseerde films via internet kunnen wrden ntslten en dus een grter bereik hebben dan het nder de Archiefwet gestelde. Daarm vallen subsidieaanvragen gericht p digitalisering binnen van de subsidielijn tegankelijkheid wel binnen het gestelde subsidiekader, k wanneer deze afkmstig zijn van archieven die nder de Archiefwet vallen. Passief en actief: Het betreft hier steeds aanvragen vr passieve cnservering, waarbij de film wrdt schngemaakt en gescand naar een digitaal bestand. Ten beheve van een z ptimaal mgelijk kwaliteit met dit wrden gedaan dr prfessinele digitaliseringsbedrijven. Ten beheve van het scanklaar maken van films kunnen de instellingen een berep den p een technisch deskundige, die qua uurprijs aanzienlijk vrdeliger is dan wanneer dit scanklaar maken dr de digitaliseringsbedrijven geschiedt. Actieve cnservering, waarbij de film wrdt vergezet p een nieuwe drager, zal alleen vr subsidiëring in aanmerking kmen wanneer het een histrisch bijznder filmdcument ver WOII van mnumentale waarde betreft. Dit aantal is gering en inzichtelijk en betreft met name films van particulieren. Frmaat: De dr het Prject Erfged van de rlg gekzen standaard vr digitalisering is digi-beta. Drdat de digitale techniek ng vlp in beweging is (scanning naar hard-disk, nieuwe HDTV standaards, etc.) is het een ged uitgangspunt m uit te gaan van digi-beta s als master, waarbij het wellicht vr reginale archieven een vrdeel zu kunnen zijn als zij de mgelijkheid krijgen een dv-cam en/f dvd-kpie van de Digimaster te krijgen (dit in verband met het simpele feit dat de archieven ver het algemeen niet beschikken ver een digi-beta afspeelmgelijkheid). Het Filmmuseum werkt met een hgere standaard, namelijk 2K. Dit is een variant die aanzienlijk duurder is en derhalve niet als standaardnrm kan wrden genmen. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 15

16 Beschrijven: De geldende verhuding vr beschrijven is 1:8. Dat wil zeggen dat het beschrijven van één uur film ngeveer acht uur duurt. Dit is een relatief hge nrm, die ng niet dr alle instellingen wrdt gehanteerd. Krte films duren in verhuding langer, mdat de basisgegevens die bij elke film ingeverd meten wrden in aantal altijd gelijk zijn, zwel vr krte als vr lange films. Beschrijvingen p scèneniveau zijn accurater dan een beschrijving middels trefwrden f een thesaurus. Aangezien er geen natinale standaard vr het beschrijven van films bestaat, wrdt hier geadviseerd te werken met de uitgebreide handleiding waar het Grnings AudiVisueel Archief (GAVA) mee werkt. Deze handleiding is te vinden p de site van VWS. De landelijke instellingen (NIBG en Filmmuseum) hanteren vr het beschrijven hun eigen (hgere) nrmen. Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 16

17 3.3 Prductie Fase één en twee van het prject dienen te zijn afgernd p 31 ktber Fase drie van dit prject betreft de presentatie van de resultaten, die vr een breed publiek tegankelijk meten wrden gemaakt. Uitgangspunt hiervr is de wrktl, de database met alle inventarisatieresultaten. Deze resultaten kunnen p meerdere wijzen wrden gepresenteerd: a. als database p internet b. in bekvrm, als catalgus c. als webprtal d. p DVD Al deze vrmen zijn k te cmbineren. Het zal mede van de financiële middelen afhangen vr welke vrm(en) wrdt gekzen. Daarnaast met bij iedere webapplicatie wrden bedacht het vrtbestaan (bij vrbeeld met betrekking tt redactie en beheer) gegarandeerd met kunnen wrden, k ná het Prgramma Erfged van de Orlg. Nadere studie en verleg met de betrkken instellingen zal in de lp van 2009 uitsluitsel meten geven ver de te kiezen vrm(en). Orlg in blik. Plan van aanpak met betrekking tt de inventarisatie van de AV-cllectie WOII In pdracht van het Ministerie van VWS, Erfged van de rlg 17