Het belang van energiebesparing en een bindende EU besparings-doelstelling van 40% tegen 2030
|
|
- Lennert Frans de Veer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het belang van energiebesparing en een bindende EU besparings-doelstelling van 40% tegen 2030 Inhoud Economische voordelen 1. Voor gezinnen 2. Voor bedrijven a. Niet-energetische voordelen b. Export Socio-economische voordelen 3. Werkgelegenheid 4. Economische groei 5. Onafhankelijkheid 6. Volksgezondheid 7. Klimaatopwarming Daarom een energiebesparingsdoelstelling van 40%
2 1. Economisch voordeel voor gezinnen Het meest evidente gevolg van energiebesparing is een lagere energiefactuur voor bedrijven en gezinnen. Dat zorgt voor meer omzet en koopkracht. Zeker voor de gezinnen in België die in energiearmoede leven (5,6% van alle Belgen 1 ), komt een verlaging van de energiefactuur zeer gelegen. Om hen uit de energiearmoede te helpen, is het verbeteren van de woning en de aankoop van energiezuinige huishoudtoestellen, de meest toepasselijke aanpak. Er is daarvoor nog een brede marge, aangezien het Belgische gebouwenbestand erg energie-inefficiënt is. Het residentieel energiegebruik ligt 72% hoger dan het Europees gemiddelde. Gemiddeld residentieel energiegebruik in een aantal Europese landen in kwh/m 2, % België Frankrijk Nederland Duitsland UK EU-25 BRON: McKinsey (2009). Pathways to World-Class Energy Efficiency in Belgium. 1. FOD Economie (13 maart 2014). Trefpunt Economie: Energieprijs en Energiearmoede. Online geraadpleegd: [
3 1. Economisch voordeel voor gezinnen Het Fraunhofer Instituut en McKinsey berekenen het energiebesparingspotentieel voor België, respectievelijk 78% en 72%. Energiebesparingspotentieel van huishoudens in een aantal Europese landen In % tegen België Frankrijk Nederland Duitsland UK EU-27 BRON: Fraunhofer ISI. Database on Energy Saving Potentials. Retreived via the internet: 1 McKinsey (2009). Pathways to World-Class Energy Efficiency in Belgium 2 Fraunhofer ISI. Database on Energy Saving Potentials. Retreived via the internet:
4 Potentieel 1. Economisch voordeel voor gezinnen Het energiebesparingspotentieel aanboren betekent een financiële besparing voor huishoudens over heel Europa van 75 miljard euro tegen Energiebesparingspotentieel en financieel voordeel voor huishoudens door benutting van volledig kostenoptimaal potentieel, EU-27 Potentieel in Mtoe en Financieel in miljard Potentieel Financieel Potentieel Financieel Potentieel Financieel Potentieel Financieel Kosten-optimaal Globaal BRON: Fraunhofer ISI (2012). Concrete Paths of the European Union to the 2 C Scenario
5 Potentieel 2. Economisch voordeel voor bedrijven Ook voor bedrijven betekent het kosten-optimale energiebesparingspotentieel aanboren een stimulans voor de competitiviteit en productiviteit. In eerste instantie leidt het tot extra budget, dat kan ingezet worden voor nieuwe investeringen of verdere verbeteringen in efficiëntie. Het economisch besparingspotentieel wordt door het Fraunhofer instituut berekend op 44 miljard euro tegen Energiebesparingspotentieel en financieel voordeel voor industrie door benutting van volledig kostenoptimaal potentieel, EU-27 Potentieel in Mtoe en Financieel in miljard Potentieel Financieel Potentieel Financieel Potentieel Financieel Potentieel Financieel Kosten-optimaal Globaal BRON: Fraunhofer ISI (2012). Concrete Paths of the European Union to the 2 C Scenario
6 2. Economisch voordeel voor bedrijven Bij de vastgoed sector zijn de voordelen van energie-efficiëntie zeer duidelijk. Energiebesparing zorgt immers voor een opwaardering van het vastgoed, waardoor de inkomsten stijgen door 1 : Hogere huurtarieven: 2-17% Hogere waarde voor herverkoop: 5,8-35% Hogere bezettingsgraad: 2-18% Lagere operationele kosten: 30% Hogere net-inkomsten (door hogere huur, hogere bezettingsgraad, lagere operationele kosten): 5,9% Lagere kapitalisatievoet: basis punten Winsten in productiviteit: Verlichting: 0,7-23% Stillere werkomgeving: 1,8-19,8% Verbeterde ventilatie: 0,6-7,4% Werkstation controle: 0,2-3% 1 Deze cijfers zijn afkomstig uit een literatuurstudie van het Institute for Building Efficiency. Geraadpleegd via
7 2.a. Niet-energetische voordelen voor bedrijven De voordelen van efficiënter energiegebruik gaan veel verder dan enkel een besparing op de energiefactuur. Energiebesparing resulteert in lagere onderhoudskosten (een lamp die minder vaak brand, heeft een langere levensduur en moet minder vaak vervangen worden) en veiligere werkomstandigheden (efficiëntere stoominstallaties zijn veel veiliger) tot een groener imago met als gevolg een stijgende verkoop. Tot slot vermindert de downtime van het productieproces, werkt het productiepark efficiënter en gaat daarom langer mee 1. Deze voordelen van niet-energetische aard zijn de niet-energetische voordelen (NEV). Ze sterken de competitiviteit en productiviteit van bedrijven. Niet-energetische voordelen van energiebesparing % van facility managers die deze voordelen hebben waargenomen Lagere onderhoudskosten (materiaal) Lagere onderhoudskosten (arbeid) Vermeden investeringskosten Vermeden inkoopkosten Vermeden aankoop emissierechten Image building BRON: Woodroof Eric (2013). Energy Coservation Also Yields: Capital, Operations, Recognition and Environmental Benefits 1. Dit zijn een aantal aspecten die naar voor kwamen tijdens een reeks presentaties van vooraanstaande sprekers tijdens de IEA Roundtable on the Industrial Productivity and Competitiveness Benefits of Energy Efficiency. De presentaties zijn beschikbaar via
8 2.a. Niet-energetische voordelen voor bedrijven Als alle NEV s worden meegerekend, maken ze 24-50% uit van de totale financiële meerwaarde van een investering in energie-efficiëntie. Percentage niet-energetische voordelen (NEV) van energiebesparing % NEV van totale financiële winst uit investering Gemiddeld Cases van Lily P., Pearson D. 24% 40-50% NEB $ kw $ kwh $ Lafarge Molen ARCO pompsystemen Voix Glas Lafarge Cement Rainier Opslag Lily P., Pearson D. Skumatz A., Pearson D. BRON: Lilly, P. and D. Pearson (1999), Determining the Full Value of Industrial Efficiency Programs, excerpt from the proceedings of the 1999 American Council for an Energy Efficient Economy (ACEEE) Summer Study on Energy Efficiency in Industry, ACEEE, Washington DC, Pearson, D. and Skumatz, A. (2002) Non-Energy Benefits Including Productivity, Liability, Tenant Satisfaction, and Others: What Participant Surveys Tell Us about Designing and Marketing Commercial Programs. Retreived via
9 2.b. Niet-energetische voordelen export Ambitieus energiebesparingsbeleid zorgt voor een stijgende vraag naar diensten en producten die geëxporteerd kunnen worden naar bv. de BRIC landen, die ook de uitdaging aangaan hun energiegebruik te verminderen. Energy Saving Companies (ESCO s) in de EU en de BRIC-landen In aantal max min EU China Indië Brazilië Rusland BRON: Mark Ringel (2013). Boosting Europe s Competitiveness. University of Applied Economics and Environmental Sciences Nuertingen-Geislingen (NGU). Brussels
10 3. Socio-economische voordelen - werkgelegenheid Energiebesparing stimuleert de werkgelegenheid: bijna jobs tegen Werkgelegenheid tegen 2020 als gevolg van energiebesparing In 1000, 4 scenario s van Europees beleid Jobs 2015 Jobs Retain the current approach Extend the indicative end use target of ESD to 2020 Comprehensive indicative target for each Member State for 2020 Binding target for each Member State for 2020 BRON: European Commission, Impact Assessment EU Energy Efficiency Directive, SEC (2011)779
11 4. Socio-economische voordelen economische groei Energiebesparing vermindert het begrotingstekort door meer directe inkomsten en indirecte belastingen te genereren, de uitgaven voor werkloosheid te drukken, minder brandstofsubsidies uit te keren en de kosten voor de volksgezondheid te verminderen. Energiebesparing stimuleert bovendien de economische groei voor Europa met 34 miljard euro bovenop het 'business-as-usual' scenario tegen Impact op de groei van EU-BNP als gevolg van energiebesparing In miljard, bovenop BAU scenario, 4 scenario s van Europees beleid BNP 2015 BNP Retain the current approach Extend the indicative end use target of ESD to 2020 Comprehensive indicative target for each Member State for 2020 Binding target for each Member State for 2020 BRON: European Commission, Impact Assessment EU Energy Efficiency Directive, SEC (2011)779
12 5. Socio-economische voordelen - onafhankelijkheid Energiebesparing vermindert onze afhankelijkheid van energie-import. België is in vergelijking met haar buurlanden koploper in de aankoop van energieproducten met een totaal van 20 miljard uitgaven per jaar. 7. Netto handelsbalans energieproducten % van BNP 0,5 België Duitsland Frankrijk Nederland UK Denemarken -1,2-3,9-3,3-2,6-5,3 = 20 miljard euro BRON: Eurostat (2013). Net trade balance of energy products in % of GDP. Geraadpleegd via:
13 6. Socio-economische voordelen - volksgezondheid Energiebesparing verlaagt bovendien de druk op de kosten van de volksgezondheid. Energiezuinige gebouwen met voldoende aandacht voor verluchting zorgen voor een beter comfort en gezondere lucht. Maar ook op vlak van transport zorgt energiebesparing voor een terugval in verkeersslachtoffers. Volgens het Milieurapport Vlaanderen worden 8% van alle ziektes in Vlaanderen veroorzaakt door milieuvervuiling. Grootste boosdoener daarbij is fijn stof, dat verantwoordelijk is voor 73% van het totaal aantal milieu-gerelateerde ziektes. 8. Aandeel milieupolluenten in Vlaamse ziektelast In % 8% van de totale ziektelast in Vlaanderen wordt veroorzaakt door milieupolluenten Andere 72% fijn stof 73% geluid 7% passief roken 6% radon 4% UV 3% dioxines 2% lood 2% hitte 1% schimmels en vocht 1% CO 1% ozon 1% benzeen 1% EMF <1% nikkel <1% arseen <1% cadmium <1% formaldehyde <1% BRON: Milieurapoort Vlaanderen MIRA Indicatorrapport 2012
14 6. Socio-economische voordelen volksgezondheid De gevaarlijkste vorm van fijn stof is elementair koolstof, waarvan transport 52% voor haar rekening neemt. Efficiëntie-verbeteringen in transport dragen dus positief bij aan de volksgezondheid. Bronnen van elementair koolstof in Vlaanderen In % huishoudens industrie energie landbouw transport handel & diensten BRON: Milieurapoort Vlaanderen MIRA Indicatorrapport 2012
15 7. Socio-economische voordelen klimaatopwarming Energiebesparing zorgt voor een reductie van broeikasgassen op de meest kosten-optimale wijze. Door volop het kosten-optimale energiebesparingspotentieel te benutten, wordt op EU niveau de uitstoot van broeikasgassen teruggedrongen met 49-61%. Daarnaast wordt de doelstelling van hernieuwbare energie (uitgedrukt in percentage) efficiënter gerealiseerd omdat het totale energiegebruik daalt. Co 2 reductie als gevolg van volledige benutting van kosten-optimaal besparingspotentieel tegen 2030 Twee scenario s met verschillend economisch vooruitzicht BRON: Fraunhofer ISI (2013) Analysis of a European Reference Target System for % -41% Sterke groei + 35% HE Zwakke groei + 48% HE -CO %
16 Daarom een 40% energiebesparingsdoelstelling Het Fraunhofer Instituut concludeert dat Europa tegen 2030 haar primair energiegebruik sterk kan terugbrengen door het energiebesparingspotentieel van 41% volop te benutten. Dit percentage is de som van het bottom-up berekende potentieel in verschillende sectoren: industrie, transport, residentieel en tertiair. Het Fraunhofer Instituut gebruikt een model dat uitgaat van een kosten-optimale aanpak. Dit betekent dat het uitvoeren van energie-efficiënte maatregelen leidt tot economische winsten voor de individuele investeerder. Daarbij wordt uitgegaan van een normale discontovoet normale investeringscyclussen huidig commercieel beschikbare technologieën weggewerkte niet-financiële drempels voor energiebesparing BRON: Fraunhofer ISI (2013) Analysis of a European Reference Target System for 2030 De onderzoekers geven aan dat het gebruikte model een zeer conservatieve berekeningswijze is. De socio-economische voordelen van energie-efficiëntie zoals competitiviteits-voordelen en tewerkstelling worden zelfs niet meegerekend.
De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen -
De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn l - Uitdagingen & oplossingen - DG Energie 22 juni 2011 ENERGIEVOORZIENING NOG AFHANKELIJKER VAN IMPORT Te verwachten scenario gebaseerd op cijfers in 2009 in % OLIE
Nadere informatieCIR-Isolatie Raad vzw
15 de ISOLATIEDAG energetisch renoveren bestaande gebouwen Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Duurzame Bouwsystemen 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse
Nadere informatieAggiornamento. Bedreigingen en uitdagingen voor de. industrie VWEC. Een perspectief voor Vlaanderen. Een perspectief voor Vlaanderen
Een perspectief voor Vlaanderen Bedreigingen en uitdagingen voor de Aggiornamento industrie Een perspectief voor Vlaanderen VWEC auteur functie datum Marc Van den Bosch Sr. Adviseur energie en milieu VOKA
Nadere informatieENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA
ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011 Inhoud 1 I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom
Nadere informatieHet nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION
Het nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION Overzicht 1. Klimaat en energie: waar zijn we? 2. Waarom een nieuw raamwerk voor 2030? 3. Belangrijkste elementen 2030
Nadere informatieDe Belgische farmaceutische industrie in een internationale context
As % of total European pharmaceutical industry De Belgische farmaceutische industrie in een internationale context Terwijl België slechts 2,6 % vertegenwoordigt van het Europees BBP, heeft de farmaceutische
Nadere informatiePrioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso,
Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 22 mei 2013 Nieuwe omstandigheden op de wereldwijde energiemarkt
Nadere informatieDuurzaam bouwen Sessie 1. Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan. Freddy Vandaele Agoria. Evert Maes KBC Bank. Bjorn Ceulemans Eria
Welkom! Duurzaam bouwen Sessie 1 Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan Freddy Vandaele Agoria Evert Maes KBC Bank Bjorn Ceulemans Eria Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan 16
Nadere informatieEuropa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven
Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper
Nadere informatieMoedige overheden. Stille kampioenen = ondernemingen. Gewone helden = burgers
Moedige overheden Stille kampioenen = ondernemingen Gewone helden = burgers Vaststellingen Onze welvaart kalft af Welvaartscreatie Arbeidsparticipatie Werktijd Productiviteit BBP Capita 15-65 Bevolking
Nadere informatieWONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN
WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN Onestopshop-oplossingen voor particuliere woningeigenaars This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation
Nadere informatieYour added value provider
Energiebesparing Presentatie Energiebesparing waarom? Meer netto winst Efficient proces Energie besparen Minder CO2 beter milieu Minder onderhoud Energiebesparing: Energieverbruik Wereldwijd Rendement,
Nadere informatieHet nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol?
Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol? Dr. Jos Delbeke, DG Klimaat Actie, Europese Commissie, Universiteit Hasselt, 25/2/2014 Overzicht 1. Klimaat en energie: waar
Nadere informatieBroeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid
Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid Rondetafel Klimaat, 20/06/2016 Departement Landbouw en Visserij Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij?
Nadere informatie2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie,
2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie, maar 2 een opeenstapeling van uitdagingen bedreigt de competitiviteit van de sector 3 Hoe kunnen we de competitiviteit van de voedingsindustrie
Nadere informatieMilieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018
Milieu-actualiteit NON-ETS 3 mei 2018 Europees beleid NON-ETS sectoren (effort sharing regulation) Welke doelstellingen 2021-2030? Europese doelstellingen 2030 (tov 2005) - 40 % BKG emissies - 30 % voor
Nadere informatieDE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015
DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 Agenda Welkom door de Schepen Lode Dekimpe Inleiding SEAP door Kim Rienckens (provincie Oost-Vlaanderen) Nulmeting en uitdagingen
Nadere informatieUrgenda ESCo-project. Peter Odermatt
Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage
Nadere informatieDiscussienota Residentiële Sector. BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030
Discussienota Residentiële Sector BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030 Nele Renders 1 Inhoud Inleiding Aannames Beleidsdoelstellingen
Nadere informatieemissie broeikasgassen
Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren
Nadere informatieEen blik op energie-efficiëntie in de Europese industrie
FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE Een blik op energie-efficiëntie in de Europese industrie Prof. dr. ir. M. De Paepe michel.depaepe@ugent.be +32 9 264 32 94 Energy Efficiency in the Future Factory
Nadere informatieDiscussienota Tertiaire Sector. BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030
Discussienota Tertiaire Sector BAU+ studie: Energie- en broeikasgasscenario s voor het Vlaamse gewest verkenning beleidsscenario s tot 2030 Katleen Briffaerts 1 Inhoud Inleiding Aannames Beleidsdoelstellingen
Nadere informatieGent klimaatneutraal: via de grote poort of langs een hindernissenparcours
TRANSITION = Gent klimaatneutraal: via de grote poort of langs een hindernissenparcours 12 december 2015 Kabinet Schepen Tine Heyse Gent TRANSITION Klimaatbeleid = stad Gent (1) 2007: Bestuursakkoord Streven
Nadere informatieSara Benoy, medisch milieukundige.
Sara Benoy, medisch milieukundige. Gezondheidseffecten verkeer. Directe invloeden van verkeer: Luchtverontreiniging Geluidsoverlast Verkeersonveiligheid Gebrek aan beweging Indirecte gezondheidsgevolgen
Nadere informatieNIEUWE VISIE OP ZONREGELING
NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson
Nadere informatieBelgië: een belangrijke speler in minerale meststoffen. Belfertil
België: een belangrijke speler in minerale meststoffen Belfertil Belfertil Belgian Luxemburg Mineral Fertilizer Association Belfertil vertegenwoordigt de minerale meststoffensector. N, P, K Basis minerale
Nadere informatie7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap
7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart 2015 Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a.
Nadere informatieCaro De Brouwer 27/11/2013
Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers
Nadere informatieCleantech Markt Nederland 2008
Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft
Nadere informatieCIR-Isolatie Raad vzw
17 de ISOLATIEDAG hoe isolatie- en energieprestatie opkrikken? Georges Timmermans gti@skynet.be Antwerpen - CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse Isolatiedag
Nadere informatieLet it be led. Smart Relighting Project. IMPACT vzw Transform3
Let it be led. Smart Relighting Project IMPACT vzw Transform3 1 Eén project, vijf maal return on investment. Het innovatieve verlichtingsproject LET it be LED bespaart energie, vermindert de energiefactuur,
Nadere informatieVerslag bijeenkomst Vereniging voor Zonnekrachtcentrales 30 nov. 2012 Energietransitie te belangrijk! Kohnstammhuis
Verslag bijeenkomst Vereniging voor Zonnekrachtcentrales 30 nov. 2012 Energietransitie te belangrijk! Kohnstammhuis Global Energy Assessment Naar Een Duurzame Toekomst samenvatting van de lezing van Wim
Nadere informatieINSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia
INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE Studie in opdracht van Fevia Inhoudstafel Algemene context transport voeding Enquête voedingsindustrie Directe
Nadere informatieSlimme straatverlichting voor de stad van morgen
Slimme straatverlichting voor de stad van morgen Organisatie van technologisch geïnspireerde bedrijven in België Aeronautics, Space, Security & Defence industries 1800 lidbedrijven in 6 industrieën Building,
Nadere informatieToelichting energie- en klimaatactieplan Ranst
Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Infomoment Ranst 23 september 2015 20u 1 Ranst timing 1. Voorstelling project aan schepencollege + goedkeuring: 12/2 2. werkgroep energie & klimaat: 19/3
Nadere informatieCirculair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016
Circulair ontwerpen Opportuniteiten & uitdagingen Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Agoria is de grootste sectorfederatie 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,
Nadere informatieWonen & energie. Beleidsinstrumenten op federaal en gewestelijk niveau. Provinciehuis Vlaams-Brabant Bart Martens 26 juni 2006
Beleidsinstrumenten op federaal en gewestelijk niveau Provinciehuis Vlaams-Brabant Bart Martens 26 juni 2006 ANIMO Winteruniversiteit LEEFMILIEU & ENERGIE 18 februari 2006 Energiezuiniger wonen: heel wat
Nadere informatiePERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien
PERSCONFERENTIE Technologische industrie blijft groeien Groei activiteit en werkgelegenheid versterkt nog in 2016......maar verslechterende wereldconjunctuur...en we mogen aandacht voor herstel concurrentievermogen
Nadere informatieVermindering total cost of ownership in bestaande verlichtingsinstallaties
Vermindering total cost of ownership in bestaande verlichtingsinstallaties Background Verlichting is verantwoordelijk voor 25% van het dagelijks energieverbruik 18 miljard lichtbronnen worden jaarlijks
Nadere informatieOnderzoek naar de klimaatimpact van het gebruik van Ecocheques in België EXECUTIVE SUMMARY. 29 April 2019 versie 1.1
Onderzoek naar de klimaatimpact van het gebruik van Ecocheques in België EXECUTIVE SUMMARY 29 April 2019 versie 1.1 Samenvatting In opdracht van de Voucher Issuers Association Belgium werd in deze studie
Nadere informatieLet it be led. Smart Relighting Project. IMPACT vzw Zuiderlicht cvba
Let it be led. Smart Relighting Project IMPACT vzw Zuiderlicht cvba 1 Eén project, vier maal return on investment. Het innovatieve verlichtingsproject LET it be LED bespaart energie, creëert tewerkstelling,
Nadere informatieGlobalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt
VIVES BRIEFING 207/04 Globalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt Koen Breemersch KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, VIVES Met dank aan Cathy Lecocq
Nadere informatieSamen energie winnen? Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union
? 2017-10-25 Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union Wie gelooft dat werknemers die de nodige tools in handen krijgen tot 25% energie kunnen besparen via gedragsverandering?
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieEnergy Balance Assessment Tool
Energy Balance Assessment Tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Verbruik van verschillende soorten energie in de waterkringloop: een Excel tool Energy Balance Assessment Tool (EBAT) Waarom is EBAT
Nadere informatieKosten en baten van het EUluchtbeleid
Kosten en baten van het EUluchtbeleid Conferentie luchtkwaliteit 2014, Minaraad Bob Nieuwejaers Herziening NEC-richtlijn Richtlijn uit 2001 December 2013: commissievoorstel herziening NEC-richtlijn Verminderen
Nadere informatieCuraçao Carbon Footprint 2015
Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding
Nadere informatieNulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving
Persconferentie 12/02/2014 Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving Internationale conjunctuur en economische toestand 2 Verbetering ondernemersvertrouwen in 2013, maar terugval in 2014 30,00 NBB-barometer
Nadere informatieOndersteuning burgemeestersconvenant
20/01/2014 Ondersteuning burgemeestersconvenant Deel 2: Sustainable energy action plan (SEAP) Studiedag LNE Brussel Inhoud» Doel maatregelentool» Architectuur maatregelentool» Aan de slag 20/01/2014 2
Nadere informatieDe honden en katten van de Belgen
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 31 juli 2007 De honden en katten van de Belgen Highlights Ons land telde in 2004 1.064.000 honden en 1.954.000 katten; In vergelijking
Nadere informatieDe uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer
De uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer Dr. Maarten Dubois Manager Steunpunt Duurzaam Materialenbeheer (SuMMa) KU Leuven 29 maart 2015 SteunpuntDuurzaam Materialenbeheer(SuMMa)
Nadere informatieBISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN
BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN Partners: Izegem, 20 September Introductie BISEPS project Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen 1.
Nadere informatieZonnestroom en windstroom Samen meer
Zonnestroom en windstroom Samen meer Van niche naar impact Wim Sinke -- Peter Eecen Perslunch ECN Amsterdam, CASA 400 2 juni 2015 www.ecn.nl Structuur Context klimaat + economie Uitzicht op 2050 Wind Technologie,
Nadere informatieGeen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019
Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie 25 april 2019 Behoeften invullen met minder hulpbronnen Langere levensduur voor producten Gedeeld gebruik Minder verlies Dienst centraal en niet het
Nadere informatieWONINGRENOVATIE ZONDER GRENZEN
WONINGRENOVATIE ZONDER GRENZEN Overzicht van one-stop shop oplossingen voor huiseigenaren Dit project wordt financieel gesteund door de Europese Unie Horizon 2020 onderzoek- en innovatieprogramma onder
Nadere informatieLIFE Focus: Milieu en Klimaat
LIFE Focus: Milieu en Klimaat John Heynen 10 juni 2016 L Instrument Financier pour l Environnement Focus sessie Milieu en Klimaat Hoofdlijnen goede LIFE aanvraag Beleidsprioriteiten Presentatie PNO Vragen
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Koen Toté - VMM Overzicht presentatie Luchtkwaliteit 2017 getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van fijn stof en stikstofdioxide
Nadere informatieMeerjarig Financieel Kader (MFK) Connecting Europe Facility Energie. VLEVA 4 oktober Jan Hensmans Adviseur-Diensthoofd FOD Economie AD Energie
Meerjarig Financieel Kader (MFK) Connecting Europe Facility Energie VLEVA 4 oktober 2018 Jan Hensmans Adviseur-Diensthoofd FOD Economie AD Energie Achtergrond en historiek Christophersen Group Trans Europese
Nadere informatieDe energietransitie: kansen grijpen kansen creëren
De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn
Nadere informatieO R D E O P Z AKE N. Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N
O R D E O P Z AKE N Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N E DE VERONTRUSTENDE WAARHEID De mondiale uitdaging Het is verontrustend maar
Nadere informatieWillemien Terpstra Vice President, Fuels and Styrene. Chemie is overal
Willemien Terpstra Vice President, Fuels and Styrene Chemie is overal Chemie in Nederland enabler voor de energie transitie Elke ton CO2 uitstoot bespaart elders ~ 2 ton CO2 Landen 2016 DE 28,7% FR 13,9%
Nadere informatienergiebesparing in de ICT
nergiebesparing in de ICT Een koud kunstje? 10 April Green IT Energy Solutions Niels Sijpheer 3671 Meter (Q=m.g.h) 100 kg massa en 1 kwh arbeid: Hoe hoog kom ik? A Minder dan100 meter B Tussen 100 en 1000
Nadere informatieTVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017
TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?
Nadere informatieCIR-Isolatie Raad vzw
16 de ISOLATIEDAG Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Panels & Insulation 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse Isolatiedag 1. 07.12.2000 Thermische Renovatie
Nadere informatieOne for LIGHT. One for ENERGY. One for THE PLANET THERMOBEL TRI PASSIVE GLASS FOR ACTIVE LIVING GLASS UNLIMITED
One for LIGHT One for ENERGY One for THE PLANET THERMOBEL TRI PASSIVE GLASS FOR ACTIVE LIVING GLASS UNLIMITED Hoe ziet het huis van de toekomst 1. HOGE LICHTTRANSMISSIE 2. OPTIMAAL GEBRUIK VAN DE ZONNE-ENERGIE
Nadere informatieUitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013
Uitdagingen voor het distributienet Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013 Situering Eandis in energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia
Nadere informatieBijlage Indicatieve streefcijfers voor de lidstaten
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 311 E van 31/10/2000 Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bevordering van elektriciteit uit hernieuwbare
Nadere informatieKunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T GSM Persbericht
Cel Externe Communicatie Kunstlaan 47-49, 1000 BRUSSEL Eric AERDEN Vooruitgangsstraat 56, 1210 BRUSSEL T. 02-2773408 GSM 0473-916424 Persbericht Datum: 26 november 2007 Betreft: Bijna 200 indicatoren geven
Nadere informatieSchone technologie voor een levende aarde Bouwen aan de Nederlandse schone technologie sector
Wereld Natuur Fonds Driebergseweg 10 Postbus 7 3700 AA Zeist Tel: +31 30 693 7333 Direct: Fax: +31 30 691 2064 Info@wnf.nl www.wnf.nl Schone technologie voor een levende aarde Bouwen aan de Nederlandse
Nadere informatieADVIES AR ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, Brussel Tel. : 02/ Mail :
ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.70 Mail : ar-cc@creg.be ADVIES AR161221-068 over de studies inzake hernieuwbare energie (1) Assessment of the impact
Nadere informatieBelastingen moeten zo laag mogelijk en zo gelijk mogelijk zijn.
Onevenwicht Belastingen moeten zo laag mogelijk en zo gelijk mogelijk zijn. Elke ongelijkheid in belastingen leidt tot economische onevenwichten. Inkomen moet gerelateerd zijn aan arbeid of risico. Elke
Nadere informatieENERGIEOPLOSSINGEN. De bekendste organisaties van de wereld rekenen op ons om hun energiebeloften te realiseren
ENERGIEOPLOSSINGEN De bekendste organisaties van de wereld rekenen op ons om hun energiebeloften te realiseren Vandaag de dag kunnen we onze verplichtingen inzake energie-efficiëntie niet meer naast ons
Nadere informatieLuchtkwaliteit: een Europees perspectief
Luchtkwaliteit: een Europees perspectief Conferentie Luchtkwaliteit Brussel, 5 december 2014 Dr Hans Bruyninckx Executive Director European Environment Agency EEA rapporten 2014 Luchtverontreiniging een
Nadere informatieDe initiële investering en installatie van onze infrarood panelen zijn laag in vergelijking met conventionele verwarmingssystemen.
Here comes the Over Onze Producten Onze infrarood panelen behoren kwalitatief tot de absolute wereldtop en geven duurzame energie een extra dimensie. De filosofie achter deze energiebesparende producten
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste
Nadere informatieTechnisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015
Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot
Nadere informatieTrends in duurzaam bouwen
Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS
Nadere informatieHALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME?
HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME? KARIJN B ONNE K A R I J N. B O N N E @ B A S E. B E AG E N DA : 1. H A L A L E N KO O S J E R U I T G E L E G D 2. M A R K T P OT E N T I E E L 3. C E RT I F I C
Nadere informatieHernieuwbare energie in Brussel
Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017
Nadere informatiePotentieel. van beglazing CO 2. en vermindering van
Potentieel van beglazing Energiebesparing en vermindering van Potentiële energiebesparing door beglazing 75.5 MTOE potentiële besparing door beglazing in 2030-29% Lager energieverbruik in 2030 42% Bijdrage
Nadere informatieHENRAD PREMIUM ECO RADIATOR VERLAAGT UW ENERGIEFACTUUR TOT 10,5 %
ECO brochure 2017 België - Nederland HENRAD PREMIUM ECO RADIATOR VERLAAGT UW ENERGIEFACTUUR TOT 10,5 % WAAROM GROENE WARMTE? WE KUNNEN ER NIET MEER NAAST KIJKEN: HET KLIMAAT KREUNT ONDER ONS ENERGIEVERBRUIK.
Nadere informatieEnergieprijs en energiearmoede
1 Energieprijs en energiearmoede Een artikel van het Trefpunt Economie - een publicatie van de FOD Economie Voorgesteld in november 2013 op het 20 e congres van de Franstalige economen Auteurs: Bonnard,
Nadere informatiePraktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH
Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie Alex Ouwehand Directeur NMZH CO2 emission CO2 reduction Ambities klimaat en energie EU en Rijk 2020 : 20 % CO 2 -reductie (tov 1990),
Nadere informatieMaarten Timmerman. Offshore Windenergie. Staalbouwdag / 2 oktober 2014
Maarten Timmerman Offshore Windenergie Staalbouwdag / 2 oktober 2014 Wat doet TKI Wind op Zee? SEmuleert en faciliteert de ontwikkeling en implementaee van offshore windtechnologie voor de industrie (MKB)
Nadere informatieInfo- en intervisiemoment
Info- en intervisiemoment Agenda onthaal stook je gezondheid niet op handhaving bij stoken pauze intervisie lunch Stook je gezondheid niet op Inhoud Inleiding Een onschuldig vuurtje? Lokale aanpak: sensibilisering
Nadere informatieBuildDesk kennisdocument
BuildDesk kennisdocument Groot economisch en maatschappelijk voordeel van energieneutraal renoveren Woningverbetering naar energieneutraal in de sociale huursector is economisch en maatschappelijk zeer
Nadere informatieVerduurzaming gemeentelijk vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het
Nadere informatieEuroschuldencrisis en beleggingsalternatieven. Koen De Leus Senior Economist KBC Group
Euroschuldencrisis en beleggingsalternatieven Koen De Leus Senior Economist KBC Group Agenda Constructiefouten EMU en oplossingen Beleggingsalternatieven Obligaties Aandelen Vastgoed 2 19 oktober 2012
Nadere informatieToekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO
Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO Joris Haems Algemeen Directeur Upgrade Energy Inhoud 1 2 3 4 5 6 Introductie: Energie als schaars goed Uw gebouw als energieproducent Opportuniteit
Nadere informatieSOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014
SOC Maakindustrie & Made Different Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 Agoria: federatie van de technologische industrie 1.700 ondernemingen 10 domeinen Information and Communication
Nadere informatieAGORIA CIV Huidige en toekomstige technologische ontwikkelingen bij residentiële houtkachels
HVAC Building Technology AGORIA CIV Huidige en toekomstige technologische ontwikkelingen bij residentiële houtkachels Gent 29/04/2014 De geschiedenis Vanaf 400,000 jaar v.chr., tot De geschiedenis de 19
Nadere informatieGROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012
GROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012 Thema s Productie Werkgelegenheid Investeringen Uitdagingen en risicofactoren Conclusies 2 Industriële omzet van de technologische industrie (2008 = 100) Eerder
Nadere informatiePersconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck
Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck De potentiële verbetering van de energie- en milieuprestaties van gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2000-I
4 Antwoordmodel Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 voorbeelden van juiste antwoorden: Een antwoord
Nadere informatieGreen IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid
Green IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid IT is deel van het CO2 probleem... maar vooral ook van de oplossing dr. ir. A. Osseyran Directeur SARA en Vancis Waarom Green IT? 50% meer energie
Nadere informatieDe Energie Unie en haar governance. Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016
De Energie Unie en haar governance Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016 De Energie Unie Een Europees kader voor het nationaal klimaat-en energiebeleid, ontstaan
Nadere informatieMETING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers
METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING Stijn Bruers OVERZICHT MILIEUZORGSYSTEEM NULMETING REDUCTIEDOELSTELLING ANALYSES EN SIMULATIES ACTIEPLAN CASE STUDIES 1 1. MILIEUZORGSYSTEEM
Nadere informatieWetenschap & Technologie Hertekening van het onderwijslandschap
Wetenschap & Technologie Hertekening van het onderwijslandschap Nood aan W&T profielen op het werkveld Wetenschap en technologie _Leuven 111114 1 Leuven, 14 november 2011 Eric Vermeylen Directeur kenniscentrum
Nadere informatieEuropese jobmarkt herleeft
Europese jobmarkt herleeft Resultaten Search Trends survey Februari 2010 1 Samenvatting Twee derde van de bedrijven wil tijdens de komende 12 maanden mensen aanwerven; een vijfde van de Europese bedrijven
Nadere informatie