Implementatieplan Inburgering Sector Werk, Sociale Dienst Drechtsteden

Transcriptie

1 Implementatieplan Inburgering 2007 Sector Werk, Sociale Dienst Drechtsteden Implementatieplan Inburgering 2007

2 Samenvatting De Wet inburgering is op 28 november in de Eerste Kamer aangenomen en wordt op 1 januari 2007 van kracht. In het nieuwe stelsel van de Wet inburgering heeft de inburgeraar een resultaatsverplichting. Aan de inburgeringsplicht is voldaan wanneer het inburgeringsexamen is gehaald. Het beleid en de uitvoering van de WIN en de nieuwe Wet inburgering is eind 2006 gedelegeerd aan de Gemeenschappelijke regeling Drechtsteden. De uitvoering ligt bij de Sociale Dienst Drechtsteden. In dit Implementatieplan Wet inburgering 2007 geven wij aan op welke wijze wij uitvoering gaan geven aan de ons toebedachte spilfunctie op het gebied van informeren, faciliteren en handhaven. Informeren Wij vinden dat (inburgeringsplichtige) burgers recht hebben op goede informatie en zien het als onze plicht om burgers zo goed mogelijk te informeren. De informatievoorziening dient laagdrempelig te zijn. Dit realiseren wij door informatie te verstrekken via onze lokale serviceloketten (in de frontoffice van de 6 Drechtsteden gemeenten). Faciliteren In de Wet inburgering zijn vier hoofdcategorieën vreemdelingen beschreven die in aanmerking komen voor een inburgeringsaanbod van de gemeente: 1. nieuwkomers asielgerechtigden; 2. geestelijke bedienaren; 3. uitkeringsgerechtigden; 4. oudkomers zonder inkomsten uit werk of uitkering; Wij zijn verplicht de eerste twee groepen een aanbod te doen. De laatste twee groepen kunnen wij een aanbod doen. In deze groepen kunnen wij nadere prioriteiten stellen. De Sociale Dienst Drechtsteden is verplicht in te kopen volgens de Openbare Europese aanbestedingsregels. De inschatting is dat wij jaarlijks ± 750 inburgeringstrajecten kunnen aan bieden. In 2007 bieden we ongeveer 697 trajecten aan. Bij het aanbod van trajecten houden wij rekening met de verschillende taal- en participatieniveaus van de inburgeraars, het huidige instrumentarium en bestaande afspraken met onze partners. Handhaven Wij hechten groot belang aan het behalen van het inburgeringsexamen. Daarom vullen wij de handhaving hoogwaardig in, middels informeren, faciliteren en sanctioneren. We zijn verplicht alle nieuwkomers een kennisgeving te sturen waarin de inburgeringsplicht en inburgeringstermijn is vastgesteld. Asielgerechtigde en geestelijk bedienaren roepen wij op voor een intakegesprek, waarin wij de identiteit van de betrokkene vaststellen en informatie verstrekken over de inburgeringsplicht. De groep oudkomers is zo groot dat ze door de overheid niet in één keer kan worden aangesproken. Inburgeringsplichtige oudkomers uit de prioritaire groepen (met een uitkering Wet werk en bijstand en arbeidsplicht en opvoeders met kinderen jonger dan 12 jaar) die een inburgeringsaanbod krijgen ontvangen een beschikking, dit is tevens de handhavingsbeschikking. Afstemming De Sociale Dienst Drechtsteden is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet inburgering. De afdeling Maatschappelijke ontwikkeling is vanuit de GR Drechtsteden verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet educatie beroepsonderwijs. Om trajecten vanuit beiden wetten zo efficiënt en effectief mogelijk in te zetten wordt afgestemd tussen Maatschappelijke Ontwikkeling Dordrecht en de Sociale Dienst Drechtsteden. Ook afstemming met de regiogemeenten over financiën en verantwoording is noodzakelijk. Overgangsregeling huidige inburgeraars Alle nieuwkomers (asielgerechtigden, geestelijk bedienaren en gezinsvormers/herenigers) die zich voor 1 januari 2007 laten inschrijven als nieuwkomer bij de afdeling bevolking van één van de Drechtsteden gemeenten krijgen nog een aanbod uit de WIN. De gemeenten hebben nog afzonderlijke afspraken privaatrechtelijk (inkoopcontracten) dan wel publiekrechtelijk (subsidie lopen). In het eerste kwartaal 2007 gaan wij na welke relaties kunnen /moeten worden voortgezet of afgebouwd en waar nieuwe relaties worden aangegaan. Implementatieplan Inburgering 2007

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. De Wet inburgering Eigen verantwoordelijkheid centraal Inburgeringsplicht Inburgeringsbehoefte 2 3. Informeren Inhoud informatie Informatievoorziening 3 4. Faciliteren Prioriteiten volgens de Wet inburgering Prioriteiten volgens de Sociale Dienst Drechtsteden Aanbod trajecten Inkoop trajecten Afstemming Klantmanagement facilitering/monitoring Overgangsregeling huidige inburgeraars Bestaande afspraken/contracten opzeggen en overgangsregels opstellen Doorloop huidige inburgeringstrajecten Regeling Inburgering Oudkomers (RIO) Pavem WIN trajecten Kinderopvang Handhaven Kennisgeving nieuwkomers Beschikking oudkomers Sancties Incentives Eigen bijdrage Ontheffingen Uitvoering Uitvoering/organisatie Financiën Overheveling inburgeringsbudgetten Financiering afspraken voor de Wi Uitvoeringskosten 18 Bijlage 1 Overzicht trajectaanbod voor wettelijk bepaalde doelgroepen Bijlage 2 Prognose van de inkoop 2007 van ongeveer 750 trajecten uit de indicatieve budgetten Bijlage 3 Prognose aan het rijk (meer trajecten aangeven t.b.v. mogelijk ruimere budgetten) Bijlage 4 Hoofdactiviteiten en raming interne personele capaciteit/-kosten. Bijlage 5 Afspraken met Vioz in het kader van de WIN Bijlagen 6 Schema s inburgering (6.1 t/m 6.6) Implementatieplan Inburgering 2007

4 1. Inleiding De Wet inburgering is op 28 november in de Eerste Kamer aangenomen en wordt op 1 januari 2007 van kracht. De minister heeft toegezegd dat gemeenten tot april 2007 de tijd krijgen om aan de opdracht te voldoen. De Wet inburgering vervangt de huidige Wet inburgering nieuwkomers. Het grote verschil in de nieuwe wet zit in de resultaatsverplichting tot inburgering (meedoen aan examen). In de oude wet was er sprake van een inspanningsverplichting (meedoen aan de cursus was voldoende). Aan de gemeenten is de opdracht om inburgeringsplichtigen te; Informeren faciliteren (trajectaanbod) handhaven (van de inburgeringsplicht). Beleid en uitvoering van de Wet inburgering Het beleid en de uitvoering van de WIN en de nieuwe Wet inburgering is eind 2006 gedelegeerd aan de Gemeenschappelijke regeling Drechtsteden. In concreto houdt dit in dat de Drechtraad het beleidskader en verordeningen vaststelt. De uitvoering ligt bij de Sociale Dienst Drechtsteden. Naast de reeds bestaande (aanpalende) beleidsdocumenten (kadernotitie inburgering) moet de Drechtraad een Verordening inburgering vaststellen, die onder meer het volgende regelt: a. de procedure voor het doen van een aanbod en de criteria die daarbij worden gehanteerd; b. de vaststelling van een passende inburgeringsvoorziening door de bestuurcommissie; c. de rechten en plichten voor inburgeringsplichtigen voor wie een voorzieningenaanbod is vastgesteld; d. het bedrag van de boetes binnen de wet genoemde maxima. Om de transparantie voor gemeenten, burger en uitvoering te borgen kiezen wij ervoor een afzonderlijke Verordening Wet inburgering vast te stellen i.v.p. de verordening te integreren in andere verordeningen. In dit Implementatieplan Wet inburgering 2007 geven wij aan op welke wijze wij uitvoering gaan geven aan de ons toebedachte spilfunctie op het gebied van informeren, faciliteren en handhaven. Naast een aantal vast te stellen beleidsuitgangspunten geven wij aan, op welke wijze wij welke doelgroepen actief willen ondersteunen en wat deze doelgroepen van ons kunnen en mogen verwachten. Dit implementatieplan is de basis voor; de verordening inburgering Drechtsteden; het bestek dat gemaakt wordt in het kader van de Openbare Europese aanbesteding; de organisatie van de uitvoering. In januari 2007 worden het bestek en de verordening en de werkprocessen nader uitgeschreven. De kaders bij de invulling van dit Implementatieplan inburgering 2007 zijn de kadernotitie Wet inburgering Drechtsteden, de nog vast te stellen Verordening inburgering Drechtsteden, het Meerjarenprogramma Sociale Dienst Drechtsteden Het beleid en de uitvoering zijn tevens sterk verweven met (zonder limitatief te zijn) het beleid en de uitvoering van de Wet werk en bijstand, de Wet educatie beroepsonderwijs en de Wet maatschappelijk ondersteuning. Implementatieplan Inburgering

5 2. De Wet inburgering In de Wet inburgering zijn een aantal hoofdlijnen opgenomen. De eigen verantwoordelijkheid staat centraal en er wordt gesproken over inburgeringsplichtigen en inburgeringsbehoeftigen. 2.1 Eigen verantwoordelijkheid centraal In het nieuwe stelsel van de Wet inburgering heeft de inburgeraar een resultaatsverplichting. Aan de inburgeringsplicht is voldaan wanneer het inburgeringsexamen is gehaald. In beginsel is iedereen is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar inburgering. De Sociale Dienst Drechtsteden kan een aantal prioritaire groepen een inburgeringsaanbod doen. De vastgestelde uitgangspunten in de Kadernotitie passen in de onze visie op regionaal sociaal beleid. Daarbij draait het om deelname aan het maatschappelijk verkeer, samenhang in de samenleving en (eigen) verantwoordelijkheid ( Regionaal sociaal beleid Drechtsteden 2004). Het inburgeringsbeleid in de regio past in en draagt bij aan dit sociaal beleid. Met het behalen van het examen is de inburgeraar ingeburgerd. Zoals in de kadernotitie Wet inburgering Drechtsteden is vastgesteld gaan wij een stapje verder. Wij zien inburgering als een eerste stap richting integratie (inclusief re-integratie), waarbij participatie van alle (oude en nieuwe) inwoners van de Drechtstedengemeenten centraal staat. In onze visie kunnen burgers volwaardig participeren aan de samenleving indien zij: zelfredzaam zijn in de samenleving; hun kinderen bij hun ontwikkeling kunnen ondersteunen; actief mee kunnen doen (participeren) in de samenleving; kunnen voorzien in eigen inkomen door deel te nemen aan de arbeidsmarkt; in staat zijn hun sociaal-economische positie te verbeteren. Het hebben van werk bevordert de participatie in de samenleving en is ook van groot belang om de sociaal-economische positie te verbeteren. De Drechtsteden zien de inburgering van werkzoekenden als een belangrijke stap in de re-integratie. Doel van de inburgering is in dit geval primair gericht op het voorzien in eigen inkomen. Inburgering en arbeidsbemiddeling liggen in het verlengde van elkaar en kunnen elkaar versterken. Inburgering gaat gemakkelijker als de taal wordt toegepast in de praktijk (bijvoorbeeld een werksituatie) en andersom is re-integratie op de arbeidsmarkt makkelijker als je de taal beheerst. Daarom vinden de Drechtsteden een evenwicht in taal en re-integratieaanbod belangrijk. 2.2 Inburgeringsplicht De nieuwe Wet inburgering is in beginsel bedoeld voor alle vreemdelingen van 16 tot 65 jaar die als nieuw- of oudkomers in Nederland mogen verblijven. Van de inburgeringplicht zijn uitgezonderd vreemdelingen indien zij gedurende acht jaar van de leerplichtige leeftijd in Nederland hebben gewoond of over bepaalde Nederlandse diploma s, certificaten of bewijsstukken van een bepaalde opleiding beschikken. De groep oudkomers die op het moment van de inwerkingtreding van de wet 60 jaar of ouder is, wordt eenmalig uitgezonderd van de inburgeringplicht. Primair zijn de inburgeraars zelf (financieel) verantwoordelijk voor hun inburgering. Nieuwkomers en oudkomers met eigen inkomsten moeten zelf hun inburgering verzorgen en financieren (vrouwen uit de oudkomersgroep zonder inkomsten uit werk of uitkering, wiens partner werkt vallen niet onder de zelf-financierders). Zij kunnen een cursus inkopen bij een cursusaanbieder, als mogelijke voorbereiding op het inburgeringsexamen. Voor de bekostiging van de cursus kan de inburgeraar een lening afsluiten bij de Informatie Beheer Groep (IBG). De lening is vergelijkbaar met studiefinanciering. Bij het behalen van het inburgeringsexamen krijgt de inburgeraar, (als de cursus is gevolgd bij een instituut met een kwaliteitskeurmerk) maximaal 70% van de totale cursuskosten vergoed tot een maximum van Meer details geven wij in hoofdstuk 7 financiering. Wij gaan wel deze groep informeren (hoofdstuk3), faciliteren (hoofdstuk 4))en handhaven (van de inburgeringsplicht hoofdstuk 5). 2.3 Inburgeringsbehoefte Naast inburgeringsplichtigen is door het Rijk ook een groep inburgeringsbehoeftigen vastgesteld. Dit is een groep genaturaliseerde Nederlanders en Antillianen en Arubanen (mensen met een Nederlands paspoort) waarvan objectief kan worden vastgesteld dat zij een taal of participatie achterstand hebben en die niet 8 jaar van de leerplichtige leeftijd in Nederland woonden. Met een lager Nederlands taal Implementatieplan Inburgering

6 niveau dan A2 mondeling (kan zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen. Kan met woordjes en korte zinnen duidelijk maken wat hij bedoelt) en A1 schriftelijk(kan de boodschap overbrengen, met woordjes, simpel. Fouten maken mag).. Deze groep valt niet onder de Wet inburgering omdat die Nederlanders uitsluit van de inburgeringsplicht. Om een aantal mensen in deze groep toch een inburgeringsaanbod te kunnen doen is de tijdelijke regeling 2007 in het leven geroepen. Ook EU onderdanen met een inburgeringsachterstand en werkende inburgeringsbehoeftigen kunnen via deze regeling een aanbod krijgen. De regeling sluit qua doel en systematiek zoveel mogelijk aan bij de toekomstige Wet inburgering en bouwt ten dele voort op de reeds bestaande Regeling inburgering allochtone vrouwen G31 en niet- G Informeren Wij vinden dat (inburgeringsplichtige) burgers recht hebben op goede informatie en zien het als onze plicht om burgers zo goed mogelijk te informeren. Dit alles binnen de financiële mogelijkheden. Belangrijk daarbij vinden wij dat de informatievoorziening en de handhaving van elkaar worden gescheiden: in het kader van de informatievoorziening zal geen inburgeringsplicht worden vastgesteld (d.w.z. er wordt geen handhavingsbeschikking of kennisgeving opgelegd aan iemand die komt informeren over zijn inburgeringsplicht). 3.1 Inhoud informatie De inhoud van de informatie is zo breed mogelijk. De informatie richten wij zo (ook via de serviceloketten) dat inburgeringsplichtigen goed geïnformeerd zijn over de volgende producten/diensten: de regelgeving en de inburgeringsplicht; het beleid en de rol van de Drechtsteden; betrokken (potentiële) partijen; financiële faciliteiten; inburgeringsaanbod in de Drechtsteden; ons handhavingsbeleid van vaststelling van de inburgeringsplicht en sanctioneren; Vrijstellings- en ontheffingsmogelijkheden. 3.2 Informatievoorziening De informatievoorziening dient laagdrempelig te zijn. Dit realiseren wij door informatie te verstrekken via onze lokale serviceloketten (in de frontoffice van de 6 Drechtsteden gemeenten) en andere vindplaatsen zoals CWI, scholen, kinderopvangcentra, de website van de Drechtsteden (de beslisboom) en links naar relevante internet sites. We faciliteren de serviceloketten (naast het gebruikelijke informatiemateriaal dat het Rijk beschikbaar stelt) met een digitale beslisboom, waarmee men snel kan nagaan of iemand inburgeringsplichtig is. Ook geven wij informatie over de aanbieders met keurmerk in de Drechtsteden. De benodigde informatie wordt aangeleverd bij de afdeling zorg (verantwoordelijk voor de serviceloketten). Met deze afdeling worden nadere afspraken gemaakt over het bijbestellen van foldermateriaal en informeren (eventueel intern scholen) van medewerkers. Voor het opzoeken en werven van doelgroepen oudkomers op lokaal niveau zullen we gebruik maken van het bestand potentieel inburgeringsplichtgen, dat door de Informatie beheer groep wordt aangeleverd, en (met name voor de inburgeringsbehoeftigen) de bekende vind- en contactplaatsen, met gebruikmaking van de relevante intermediairs. 4. Faciliteren 4.1 Prioriteiten volgens de Wet In de Wet inburgering zijn vier hoofdcategorieën vreemdelingen beschreven die in aanmerking komen voor een inburgeringsaanbod van de gemeente: 1. (nieuwkomers) asielgerechtigden; 2. geestelijke bedienaren; Implementatieplan Inburgering

7 3. uitkeringsgerechtigden; 4. oudkomers zonder inkomsten uit werk of uitkering; Wij zijn verplicht de eerste twee groepen een aanbod te doen. De laatste twee groepen kunnen wij een aanbod doen. In deze groepen kunnen wij nadere prioriteiten stellen. Naast is inburgeringsplichtigen is er een groep inburgeringsbehoeftigen. Dit zijn genaturaliseerde Nederlanders en Antillianen en Arubanen (mensen met een Nederlands paspoort). En met een lager Nederlands taalniveau dan A2 mondeling en A1 schriftelijk. De Sociale Dienst Drechtsteden mag deze mensen een inburgeringsaanbod doen. De inburgerinsbehoeftige is niet verplicht het aanbod te accepteren. (tenzij in de re-integratiebeschikking de verplichting tot inburgeringscursus is opgenomen vanwege noodzakelijkheid voor re-integratie). Wel is de inburgeringsbehoeftige verplicht het aanbod af te sluiten met een inburgeringsexamen nadat zij het aanbod heeft geaccepteerd. Inburgeringsbehoeftigen die voor een aanbod in aanmerking kunnen komen behoren tot de volgende groepen: 5. uitkeringsgerechtigden; 6. oudkomers zonder inkomsten uit werk of uitkering; 7. geestelijk bedienaren. Aanvullend kunnen ook de volgende groepen profiteren van de regeling (geen prioriteit): 8. werkenden: 9. Eu-onderdanen. 4.2 Prioriteiten volgens de Sociale Dienst Drechtsteden De Sociale Dienst Drechtsteden kan niet alle inburgeringsplichtigen die tot haar doelgroep behoren gelijktijdig faciliteren, het Rijk stelt hiervoor onvoldoende middelen beschikbaar en gaat uit van een gefaseerde inburgering. In de loop van de komende jaren moeten alle inburgeringsplichtigen (en behoeftigen) toegeleid worden/zich toeleiden naar het inburgeringsexamen. In de kadernotitie hebben wij de prioritering op hoofdlijnen weergegeven. In deze notitie geven wij die nogmaals aan. We gaan op basis van ervaringscijfers uit van een verhouding 60% inburgeringsplichtigen met een reintegratietraject en 40% inburgeringsplichtigen (opvoeders). Als in de loop van 2007 blijkt dat bijstellen van deze verhouding noodzakelijk is, zullen wij de prognose aanpassen en ons aanbod daar op afstemmen. De totale omvang van inburgeringsplichtigen die tot de prioritaire doelgroep kunnen behoren binnen de Drechtsteden schatten we op 3200 personen. Als we nadere informatie over het aantal potentieel inburgeringsplictigen in de Drechtsteden op kunnen vragen via de IB-groep, zullen we deze schatting zonodig bijstellen. De inschatting is dat wij jaarlijks ± 750 inburgeringstrajecten kunnen aan bieden. In 2007 bieden we ongeveer 700 trajecten aan, omdat we budget moeten reserveren voor het overgangsrecht uit de Web middelen. Oudkomers die een educatief traject op taalniveau 1-2 die in 2006 zijn gestart mogen dit afmaken in 2007 (het zgn. overgangsrecht). Deze trajecten vallen vanaf 2007 onder inburgering en moeten de Wi worden gefinancierd. Wij hebben voor deze financiering een uitname uit de Wi budgetten gereserveerd (zie bijlage 2). De nadere prioriteitstelling van de doelgroep die wij een inburgeringsaanbod doen ziet er als volgt uit: Prioriteit 1 het verplichte aanbod: Geestelijk bedienaren Nieuwkomers asielgerechtigden met WWB-uitkering (ook zonder uitkering, al zal dat een zeldzaamheid zijn) Nieuwkomers met een WWB-uitkering krijgen hoge prioriteit omdat het leggen van een basis van groot belang is voor participatie en werk. Prioriteit 2: Uitkeringsgerechtigden oudkomers met arbeidsplicht (in de leeftijd van 18 t/m 65 jaar), waarbij we extra prioriteit leggen: bij de jongeren met een laag taalniveau, zij zijn flexibel (door hun leeftijd) en maken een grotere kans op de arbeidsmarkt als zij zijn ingeburgerd (uiteindelijk meer toekomstperspectief); bij inburgeringsplichtigen waar een laag taalniveau (0,5-1) een belemmering tot reintegratie is. (indien eerst gealfabetiseerd moet worden zoeken wij afstemming met de sector Maatschappelijke ontwikkeling die de Web uitvoert); Implementatieplan Inburgering

8 bij inburgeringsbehoeftigen waar een laag taalniveau (0,5-1) en participatie niveau een belemmering tot re-integratie is. Oudkomers zonder inkomen uit werk of uitkering (meest opvoeders, de opvoeder met kinderen jonger dan 12 jaar krijgt voorrang, waarbij we rekening houden met vrouwen die wij al in bereik hebben: vrouwen met een afgerond traject alfabetisering (niveau 0,5-1); opvoeders van kinderen waarop het VVE of jeugdbeleid gericht is (niveau 1-2) vrouwen die in de afgelopen jaren een taaltraject hebben gevolgd (verzilveren van investering). Deze vrouwen hebben al een taal ondergrond en wellicht een korter aanbod nodig. Asielgerechtige oudkomers met/zonder uitkering Gefaseerd zoals hierboven bij Wwb uitkeringsgerechtigden en oudkomers zonderinkomen uit werk of uitkering. Prioriteit 3: WWB uitkeringsgerechtigden oudkomers zonder arbeidsplicht (leeftijd 23 t/m 65 jaar) 4.3 Aanbod trajecten. Bij het aanbod van trajecten houden wij rekening met de verschillende taal- en participatieniveaus van de inburgeraars, het huidige instrumentarium en bestaande afspraken met onze partners. Wij hanteren hierbij een aantal uitgangspunten: a. Intake en toetsing Intake en toetsing kunnen op diverse wijze worden ingekocht. We kunnen keizen voor een onafhankelijke intake partij of integraal gekoppeld aan de inkoop van het traject. Wij hebben een grondige afweging gemaakt en vinden het van groot belang een cursusaanbieder aan te kunnen spreken op het gehele traject en het zonder discussie over een foute inschatting van een startniveau (bepaald door een derde partij), af te kunnen rekenen op resultaat. Een educatief advies moet in ieder geval bestaan uit een inschatting van; He instroomniveau van de inburgeraar m.b.t. taal en participatie; Realistische inschatting over het al dan niet kunnen behalen van het inburgeringsexamen (eventuele inzet van een leerbaarheidstoets); de noodzakelijke duur en intensiteit van traject (tot aan deelname aan het inburgeringsexamen). b. Aanbod trajecten Het traject moet leiden tot deelname aan het inburgeringsexamen (waarbij het behalen van het inburgeringsexamen voorop staat); Trajecten samenloop wwb zoveel mogelijk analoog aan het concept van Work-first; Het inburgeringstraject bestaat uit een duaal aanbod dat bestaat uit een taalcomponent en een praktijkdeel. Voor asielgerechtigde nieuwkomers is maatschappelijke begeleiding ook onderdeel van het aanbod. Bij de in te kopen trajecten moeten deze twee componenten zoveel mogelijk (ook qua locatie) naadloos op elkaar aan sluiten. De aanbieder van de taalcomponent sluit een overeenkomst/maakt afspraken met (één van) de door de Sociale Dienst Drechtsteden gecontracteerde re-integratiebedrijven/werkplaatsen. De Sociale Dienst Drechtsteden biedt de re-integratiebedrijven ruimte om mee te werken aan het invullen van het praktijkdeel inburgeringsexamen, in de vorm van een verlenging in werkplaatsduur om na deelname aan het inburgeringsexamen het beoogde re-integratie uitstroomresultaat te behalen. Als de re-integratiedoelstelling wordt bereikt voordat aan het inburgeringsexamen is deelgenomen moet de deelnemer de inburgeringscursus in avond of weekend af te maken, en aansluitend deelnemen aan het examen; Trajecten gericht op participatie voor oudkomers opvoeders zonder inkomen of uitkering en oudkomers met uitkering zonder arbeidsplicht Het duale aanbod voor opvoeders richt zich op participatie en waar mogelijk arbeidsmarktversterkend. De aanbieder van dit aanbod biedt de taal- en participatiecomponent (praktijkdeel/portfolio), zorgt voor een lokaal- en wijkgericht aanbod en zoekt aansluiting/samenwerking met de in Drechtsteden bestaande ketenpartners. Implementatieplan Inburgering

9 c. Het geïntegreerde aanbod is afgestemd op het niveau van de doelgroep/inburgeraar. De aan te bieden voorziening dient aan te sluiten aan bij de mogelijkheden van de inburgeringsplichtigen of behoeftigen en stelt hen in staat om het niveau van het inburgeringsexamen te halen. Bij de inkoop van trajecten houden we rekening met de instroomniveaus en doelstellingen voor de verschillende prioritaire doelgroepen. d. Doorloop trajecten bij uitstroom uit de uitkering Uitkeringsgerechtigden die tijdens het inburgeringstraject regulier werk vinden, moeten hun inburgeringstraject af maken. Zij kunnen met de werkgever afspraken maken over het invullen van hun portfolio en de taalcomponent in de avonduren of het weekend afmaken. Van de aanbieder wordt verwacht dat deze mogelijkheid er is. e. Randvoorwaarden Wij verwachten van de aanbieder dat hij aan de volgende randvoorwaarden voldoet: Flexibele instroom; Het programma voor oudkomers/opvoeders wordt zoveel mogelijk onder schooltijden gegeven; Kinderopvang op locatie is een pré bij oudkomers/opvoeders; Voor oudkomers/opvoeders is per gemeente een locatie (zo nodig per wijk) beschikbaar; Bij samenlooptrajecten (oud- en nieuwkomers met arbeidsplicht) worden afspraken gemaakt met de re-integratiebedrijven die de Work-first instrumenten voor ons uitvoeren; beschikt over een locatie in de Drechtstedengemeenten van waaruit werving en selectie plaats kan vinden; beschikt over kennis van de doelgroep en heeft ruime ervaring met het uitvoeren van inburgerings en oudkomerstrajecten met vrouwen als hoofddoelgroep; heeft aantoonbaar inburgeringstrajecten uitgevoerd met een laag uitval percentage; heeft kennis van de sociale kaart van de Drechtsteden; heeft als doelstelling het bevorderen van de integratie van migranten Voorlopig schema trajectaanbod gekoppeld aan resultaatafspraken Traject Niveau Nederlandse taal rekening gehouden met leerbaarheid Samenloop /duaal met WWBuitkering voor nieuw en oudkomers Laag Traject gericht op Resultaat afspraken Wenselijk resultaat - Taalonderwijs en reintegratie (maximaal 39 weken) - 13 tm 26 weken intensief taal (beginnen met 10 uur per week met een extra 8 uur zelfstudie mogelijkheid, naast 10 uur re-integratie op werkvloer, via een Workfirst instrument. Het accent wordt vanaf 13 weken verschoven naar werk. - in de werksituatie opdrachten portfolio voldoen. - binnen 39 weken deelnemen aan Cursusaanbieder ontvangt na levering van deelproducten procentuele betalingen: - bij traject start wordt educatief/participatie advies geleverd en 20% van trajectprijs betaald. -- bij start participatie/ re-integratie wordt trajectplan overlegd en 10% van trajectprijs betaald. -- bij bewijs van deelname aan het inburgeringsexamen wordt 50% van Uitstroom naar werk of workfirst instrument Implementatieplan Inburgering

10 Midden Hoog inburgeringsexamen. trajectprijs betaald. - Taalonderwijs en reintegratie -- indien 90% van het (maximaal 26 aantal gestarte weken) inburgeraars op - 0 tm 13 weken intensief jaarbasis deel neemt taal ((10 uur per week aan het met 8 uur zelfstudie inburgeringsexamen mogelijkheid, naast 10 wordt 10% van de uur re-integratie op trajectprijs van alle werkvloer via een Workfirst starters betaald. instrument. Het -- indien 80% van het accent wordt in de 13 aantal deelnemers weken verschoven naar op jaarbasis voor het werk. inburgeringsexamen - in de werksituatie slaagt ontvangt de opdrachten portfolio aanbieder 10% van voldoen. de trajectprijs per - binnen 26 weken inburgeraar. deelnemen aan examen. -na het examen - Taalonderwijs en reintegratie neemt de (maximaal 13 werkzoekende weken) volwaardig deel in - vanaf week 0 deelname de werkplaats of aan re-intregratie via een heeft inmiddels een Work-first instrument. baan of een ander Taalondersteuning op de work-first instrument werkvloer, - op de werkvloer opdrachten portfolio voldoen. - Binnen 13 weken deelnemen aan examen. Opvoeders/ oudkomers zonder inkomen of uitkering en oudkomers met uitkering en zonder arbeidsplicht Hoger Laag Midden - Mogelijkheden tot vrijstelling bezien. Zo nodig Taalonderwijs (maximaal 78 weken, waarbij rekening wordt gehouden met schoolvakanties van de kinderen. Minimaal 15 uur per week), participatie Het cursusaanbod wordt aansluitend afgesloten met het inburgeringsexamen. Taalonderwijs (maximaal 78 weken, waarbij rekening wordt gehouden met schoolvakanties van de kinderen.minimaal 15 uur per week), participatie- of Arbeidsmarktgericht. Het cursusaanbod wordt aansluitend afgesloten met het inburgeringsexamen. Cursusaanbieder ontvangt na levering van deelproducten procentuele betalingen: - bij traject start wordt educatief/participatie advies geleverd en 20% van trajectprijs betaald. -- bij start participatie wordt trajectplan overlegd en 10% van trajectprijs betaald. -- bij bewijs van deelname aan het inburgeringsexamen wordt 50% van trajectprijs betaald. -- indien 90% van het aantal gestarte inburgeraars op jaarbasis deel neemt Deelname aan School/buurt activiteiten Deelname aan een vervolgtraject educatie vanaf niveau 2 of een traject reintegratie Implementatieplan Inburgering

11 Hoog Taalonderwijs (maximaal 78 weken, waarbij rekening wordt gehouden met schoolvakanties van de kinderen. Minimaal 15 uur per week), participatie- of arbeidsmarktgericht en indien haalbaar reintegratie. Het cursusaanbod wordt aansluitend afgesloten met het inburgeringsexamen. aan het inburgeringsexamen wordt 10% van de trajectprijs van alle starters betaald. --indien 80% van het aantal deelnemers op jaarbasis voor het inburgeringsexamen slaagt ontvangt de aanbieder 10% van de trajectprijs per inburgeraar. -na het examen neemt de werkzoekende volwaardig deel in de werkplaats of heeft inmiddels een baan of een ander workfirst instrument Deelname aan een vervolgtraject educatie beroepsonder wijs/ volwassenond erwijs, richting re-integratie of regulier werk 2 en hoger Mogelijkheden tot vrijstelling bezien. 4.4 Inkoop trajecten De inkoop van inburgeringstrajecten is in grote lijnen te splitsen in: - intake en toetsing, trajectaanbod/participatie of re-integratie en maatschappelijke begeleiding voor asielgerechtigden (nieuw- en oudkomers); - intake en toetsing en trajectaanbod taal/participatie voor oudkomers/opvoeders (meest vrouwen); - intake en toetsing en trajectaanbod taal/re-integratie voor oudkomers met arbeidsplicht; - intake en toetsing en trajectaanbod taal/participatie voor oudkomers zonder arbeidsplicht. De Sociale Dienst Drechtsteden is verplicht in te kopen volgens de Openbare Europese aanbestedingsregels. Dit kan gevolgen hebben voor bestaande contractpartners, in een hst. 4.8 komen we hier op terug. Na het bepalen/vastleggen van het soort en aantal trajecten dat wij in willen kopen maken we een bestek starten de aanbestedingsprocedure. De gemeente Dordrecht heeft vanuit het GSB een prognose over 3 jaar ingediend, de andere gemeenten hebben een prognose gegeven over de prestatie In deze notitie voegen wij prognoses samen en geven daarom een overzicht van de aantallen Drechtsteden 2007, inclusief de inkoop voor de gemeente Nieuw- Lekkerland. De gemeente Nieuw-Lekkerland heeft naast de inkoop van het beleid en uitvoering van de Wet werk en Bijstand ook de inkoop van het beleid en uitvoering Wet inburgering nieuwkomers en vanaf 1 januari 2007 de Wet inburgering ingekocht bij de Sociale Dienst Drechtsteden. Raming inkoop trajecten inburgering 2007 Soort trajecten Schatting van het aantal in te kopen trajecten* Indicatieve vergoeding van het Rijk Totaal geschat budget Samenloop trajecten Trajecten opvoeders en asielgerechtigde nieuwkomers Totaal trajecten Uitname voor bekostiging * van overgangstrajecten Web (niveau 1-2) Totaal uitgaven Extra budget voor de uit het Werk Implementatieplan Inburgering

12 samenlooptrajecten deel per traject Totaal beschikbaar *zie ook bijlage 2 Tabel prognose inkoop trajecten in lijn van de kaderrnotitie. Bij het maken van de prognose hebben een aantal Drechtsteden gemeenten hoger ingezet dan aan indicatief budget beschikbaar is gesteld. Als er gemeenten in het land zijn die minder trajecten aanbieden dan hun indicatieve budget toelaat, kunnen voorschotten van ander gemeenten verhoogd worden. Dit is echter een onzekere factor. Dordrecht heeft hoger ingezet omdat het budget dat toeliet. We hopen hierdoor ruimte in het budget te creëren. Wij kiezen er voor in eerste instantie uit te gaan van het aantal trajecten zoals genoemd in de kadernotitie, die passen binnen de indicatieve budgetten. De prognoses van de individuele Drechtsteden gemeenten zijn bijgevoegd in bijlage 2. Daarnaast hebben wij de ruimere prognoses zoals die zijn ingediend bij het Rijk bijgevoegd (bijlage 3). Als het Rijk akkoord gaat met de prognoses dan hebben wij financiële ruimte om in 2007 extra trajecten in te kopen. In de contracten met partijen die de aanbesteding gegund krijgen nemen we de mogelijkheid tot ophogen van het aantal in te kopen inburgeringstrajecten in de loop van Afstemming De Sociale Dienst Drechtsteden is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet inburgering. De afdeling Maatschappelijke ontwikkeling is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wet educatie beroepsonderwijs. Om trajecten vanuit beiden wetten zo efficiënt en effectief mogelijk in te zetten is op hoofdlijnen afgestemd tussen Maatschappelijke Ontwikkeling Drechtsteden en de Sociale Dienst Drechtsteden. Afspraken over structurele afstemming op ambtelijk niveau worden gemaakt. Schema verantwoordelijke voor budgetten Verantwoordelijke Financiering Traject Geschatte duur van traject maximaal Maatschappelijke ontwikkeling Sociale Dienst Drechtsteden Maatschappelijke ontwikkeling Wet educatie beroepsonderwijs Wet inburgering Wet educatie beroepsonderwijs Alfabetisering: zeer laag geletterden: Opvoeders/oudkomers/ asielmigranten zonder inkomen of uitkering, niveau; Laag: Midden: Hoog: Samenloop/deel taalonderwijs; Laag: Midden: Hoog: Overgangsrecht: WEB-trajecten niveau 1-2 gestart in 2006 doorlopend in 2007 Oudkomers vanaf niveau: A2 spreekvaardigheid en A1 leesvaardigheid 60 weken 39 weken tussen 78 en 26 weken 39 weken 26 weken 13 weken Monitoren Nader te bepalen Bron extra budget Geen Geen WWB werkfonds Omdat de uitvoering van de Wet inburgering nog niet formeel is gedelegeerd hebben de gemeenten afzonderlijk de prognoses 2007 bij het rijk ingediend. De budgetten voor de Wet inburgering worden afzonderlijk aan de gemeenten overgemaakt en moeten dus worden doorgesluisd naar de Sociale Dienst Drechtsteden. Afstemming met de regiogemeenten over financiën en verantwoording is noodzakelijk. Implementatieplan Inburgering

13 4.6 Klantmanagement facilitering/monitoring Wij kiezen voor gespecialiseerd klantmanagement bij samenlooptrajecten, omdat er sprake is van een specifiek voor traject Work first, waarbij de klantmanager niet alleen monitoort op re-integratie, maar ook op inburgering (deelname aan en liefst behalen van het inburgeringsexamen). De Wet inburgering is een complexe Wet met zeer specifieke regels, waarin niet alle klantmanagers zich kunnen verdiepen. Zij zijn specialisten in re-integratie en monitoren daarop, ze hebben met diverse reintegratiebedrijven contact en regelen zonodig de kinderopvang. We willen dit niet versnipperen. Na deelname aan het inburgeringsexamen wordt daarom de Wwb werkzoekende weer overgedragen naar de re-integratiespecialist, de klantmanager Werk. De klantmanagers inburgering stellen wij in staat te onderscheiden welke personen inburgeringsplichtig zijn. Dit doen wij met behulp van de Portal inburgering. De Portal wordt beheerd door de Informatie Beheer groep (IBgroep). In de Portal zijn 3 soorten bestanden opgenomen: Bestand Potentieel Inburgeringsplichtige (BPI). Hierin zijn alle potentieel inburgeringsplichtigen uit de afzonderlijke gemeenten opgenomen. Uit dit bestand kunnen we de verplichte inburgeraars die tot onze priortaire doelgroep behoren selecteren. Informatie Systeem Inburgering (ISI). In dit systeem kunnen we nieuwkomers registreren en handhaven. De inburgeraars die we uit het BPI selecteren en een inburgeringsaanbod doen, of vrijstelling geven, komen ook in dit systeem terecht. Toetsing Administratie Systeem (TAS). Het Rijk kan gemeenten via dit systeem afrekenen op basis van geleverde resultaten. Toegang tot de portal wordt geregeld via een SUWI autotorisatie. In het Informatie systeem inburgeringsplichtigen worden alle gegevens omtrent inburgerplicht, datum van de afgegeven kennisgeving of beschikking ingevoerd. Het is van groot belang een cursusaanbod direct in te voeren, om te voorkomen dat de IBgroep een lening verstrekt aan een inburgeringsplichtige die al een aanbod van ons heeft gehad. Indien tijdens de intake blijkt dat er geen sprake is van inburgeringsplicht dient dit ook in het systeem te worden gemuteerd, zodat deze de betreffende persoon niet meer wordt opgeroepen voor een intake in het kader van de inburgeringsplicht. De verdeling van taken tussen het secretariaat en klantmanagement globaal opgenomen in bijlage overgangsregeling huidige inburgeraars Alle nieuwkomers (asielgerechtigden, geestelijk bedienaren en gezinsvormers/herenigers) die zich voor 1 januari 2007 laten inschrijven bij bevolking van één van de Drechtsteden gemeenten krijgen nog een aanbod uit de WIN. Vanaf 1 januari 2007 is van Wet inburgering van kracht. Er zijn nieuwkomers die zich voor 1 januari 2007 als nieuwkomer in de zin van de WIN hebben gemeld en een tijdelijke ontheffing inburgering hebben gehad. Bij inwerkingtreding van de Wet inburgering (m.i.v. 1 januari 2007) zijn deze mensen automatisch inburgeringsplichtig nieuwkomer in het kader van de Wi geworden. Zij kunnen voor een aanbod in aanmerking komen als zij tot de prioritaire doelgroep van de Sociale Dienst Drechtsteden behoren. Zo niet, dan zijn zij zelf verantwoordelijk voor het inkopen van een inburgeringsaanbod. Nieuwkomers die na het volgen van hun WIN-traject niet het vereiste niveau behalen (inburgeringsexamen of niveau 2), zijn na hun examen oudkomer onder de Wet inburgering en komen al dan niet voor een aanbod in aanmerking. Deze oudkomers hebben 5 jaar de tijd om aan hun inburgeringsplicht te voldoen door het inburgeringsexamen te behalen. 4.8 Bestaande afspraken/contracten opzeggen en overgangsregels opstellen De gemeenten hebben nog afzonderlijke afspraken privaatrechtelijk (inkoopcontracten) dan wel publiekrechtelijk (subsidie lopen). Het samengaan in de Sociale Dienst Drechtsteden en de nieuwe Wet heeft consequenties voor de huidige relaties. Voorzover bekend zijn dit VIOZ, SagEnn, Da Vinci College. 4.9 Doorloop huidige inburgeringstrajecten. Voor de uitvoering en de financiering is het van belang onderscheid te maken in de diverse inburgeringtrajecten - Regeling Inburgering Oudkomers (Rio), oude Wet inburgering Nieuwkomers (WIN) - die op dit moment nog lopen. Implementatieplan Inburgering

14 4.10 Regeling Inburgering Oudkomers (Rio) Deze oudkomerstrajecten zijn in 2006 gestart, worden via een aparte Stimuleringsregeling gefinancierd en lopen naar verwachting in 2007 af. Over de uitvoering trajectbegeleiding, cursusaanbod c.a.- zijn zoals al eerder is vermeld met diverse partners (SagEnn, Da Vinci, Vioz) afspraken gemaakt. Deze partners zullen ook in 2007 voor deze trajecten de afspraken nakomen. De afrekening van het rijk geschiedt op basis van de geleverde prestaties. De coördinatie van deze regeling voor de regiogemeenten is tot heden toe in handen geweest van de regio ZHZ. Inmiddels heeft feitelijke overdracht van de regio ZHZ aan de Sociale Dienst Drechtsteden plaatsgevonden. De budgetten blijven bij de afzonderlijke gemeenten, zij rekenen af met de contractpartners. De Sociale Dienst Drechtsteden brengt de kosten van monitoring in rekening bij de gemeenten, het gaat om een bedrag van 236,50 per traject. De accountantskosten worden apart (per gemeente) in rekening gebracht (ligt contractueel al vast). Er dient dus te worden gezorgd voor de monitoring van deze trajecten en afspraken over afrekening c.q. doorberekening van de kosten met de afzonderlijke gemeenten. Naar verwachting zijn er geen budgettaire risico s Pavem Deze regeling is analoog van de oudkomersregeling. Dit is een apart contract, met gescheiden financiering WIN-trajecten In feite geldt hier in grote lijnen hetzelfde als vermeld onder de regeling inburgering oudkomers met dien verstande dat er minder inzicht bestaat in de nog te leveren prestaties door de partners en de te maken kosten. Met name geldt dit voor het Vioz en in mindere mate voor SagEnn. Vioz heeft de afgelopen jaren van diverse gemeenten subsidie ontvangen voor maatschappelijke, juridische en/of trajectbegeleiding en zal deze vooralsnog voorzetten voor de nog lopende WIN-trajecten. Van de meeste gemeenten heeft Vioz nog geen uitsluitsel ontvangen over de situatie na 1 januari Een overleg met Vioz en besluitvorming op zeer korte termijn is zeer dringend gewenst. Een overzicht van lopende contractafspraken WIN trajecten met Vioz is in bijlage 5 gevoegd. Budgettaire risico s zijn reëel in verband met gemaakte afspraken, gedane toezeggingen en een rechtmatige afbouw van de subsidierelatie. Ook hier geldt dus dat monitoring van deze trajecten en afspraken over afrekening c.q. doorberekening van de kosten met de afzonderlijke gemeenten noodzakelijk zijn. In het eerste kwartaal 2007 gaan wij na welke relaties kunnen /moeten worden voortgezet of afgebouwd en waar nieuwe relaties worden aangegaan Kinderopvang Kinderopvang kan voor de inburgeringsplichtige met kinderen een voorwaarde zijn om aan de inburgeringsplicht te kunnen voldoen. Voor ouders met arbeidsplicht die een re-integratietraject volgen is kinderopvang veelal geregeld, hier kan met het integrale aanbod op worden aangesloten. De verzorgende ouder zonder inkomsten of uitkering kan ook via de reguliere weg (volgens de doelgroep Wet kinderopvang) kinderopvang aanvragen. Voor de ouder wordt echter wel een inkomensafhankelijke eigen bijdrage gesteld door de belastingdienst. Bij de inkoop van een trajectaanbod voor de groep opvoeders geven wij aan dat er zoveel mogelijk aangesloten moet worden op de schooltijden en dat het bieden van kinderopvang een pré is. Kinderopvang voor de vrijwillige inburgeraars wordt niet bekostigd in de Wet kinderopvang. 5. Handhaven Wij hechten groot belang aan het behalen van het inburgeringsexamen. Daarom vullen wij de handhaving hoogwaardig in, middels informeren, faciliteren en sanctioneren. Naast hetgeen wij hebben geformuleerd onder de hoofdstukken informeren en faciliteren behandelen wij in dit hoofdstuk de overige onderdelen van de handhaving: de kennisgeving van inburgeringsplicht, de beoordeling tot inburgeringsplicht, de beschikking, de monitoring, incentives en sanctionering. De Wet maakt onderscheid tussen nieuwkomers en oudkomers. Het beleid bij de handhaving (en ook voor de facilitering) moet worden vastgelegd in een verordening inburgering. Implementatieplan Inburgering

15 5.1 Kennisgeving nieuwkomers Om geen nieuwe achterstanden bij de inburgering te creëren stelt de wet dat gemeenten een actief handhavingsbeleid voeren ten aanzien van nieuwkomers. We zijn verplicht alle nieuwkomers een kennisgeving te sturen waarin de inburgeringspicht en inburgeringstermijn is vastgesteld. Hier wordt bewust gesproken van een kennisgeving en niet van een beschikking omdat de Wet de verplichting al vaststelt. In de kennisgeving verwijzen wij naar onze plaatselijke service loketten, waar de nieuwkomer met vragen terecht kan. De Sociale Dienst Drechtsteden krijgt de bevoegdheid om inburgeringsplichtigen op te roepen voor een eerste gesprek, een intake, als ervan kan worden uitgegaan dat iemand potentieel inburgeringsplichtig is. (bekend in BPI) Wij zullen de asielgerechtigde en geestelijk bedienaren binnen de wettelijke termijn van 6 weken na aangifte van verblijf in de gemeente oproepen voor een intake gesprek. Bij de intake van asielgerechtigde of geestelijk bedienaar stellen wij de identiteit van de betrokkene vast en verstrekken informatie over de inburgeringsplicht. Als de asielgerechtigde aangeeft vanwege psychische en/of lichamelijke klachten niet in staat te zijn aan de inburgeringsplicht te voldoen, gaan wij na of de asielgerechtigde op deze grond in aanmerking komt voor ontheffing of vrijstelling van (een onderdeel van) het inburgeringsexamen. Tijdens de intake stellen we vast of de asielzoeker of geestelijk bedienaar voor een cursusaanbod van een (gecombineerde) inburgeringsvoorziening in aanmerking komt en van het aanbod gebruik wil maken. De nieuwkomer krijgt vervolgens een (aanbods)beschikking. 5.2 Beschikking oudkomers De groep oudkomers is zo groot dat ze door de overheid niet in één keer kan worden aangesproken. Voor alle inburgeringspichtige oudkomers geldt dat wij zelf kunnen vaststellen binnen welk tijdsbestek, tijdsvolgorde en bij welke oudkomers wij de naleving van de inburgeringsplicht handhaven. Uiteindelijk komen alle Vreemdelingen een keer aan de beurt. Indien de Sociale Dienst Drechtsteden naar aanleiding van de intake overgaat tot het handhaven van de verplichtingen van de oudkomer, zal de bestuurscommissie het besluit tot handhaving moeten opnemen in een beschikking (in ontwikkeling). Er geldt een beslistermijn van acht weken na de intake, dan moet de beschikking zijn gegeven. Inburgeringsplichtige oudkomers uit de prioritaire groepen die een inburgeringsaanbod krijgen ontvangen een beschikking, dit is tevens de handhavingsbeschikking. In de beschikking worden aan een oudkomer een aantal plichten opgelegd. Deelname aan het inburgeringsaanbod wordt afgesloten met deelname het inburgeringsexamen. In deze beschikking staat ook de maximale termijn (5 jaar) voor het behalen van het inburgeringsexamen genoemd. Aan nieuwkomers asielmigranten en oudkomers met een inburgeringsaanbod leggen wij een (van Rijkswege bepaalde) eigen bijdrage op. Handhaving van oudkomers die zelf verantwoordelijk zijn voor het inkopen van hun inburgerings wordt begrensd door organisatorische en budgettaire beperkingen en zal ook gefaseerd plaatsvinden. De fasering houdt in dat wij bepalen binnen door het Rijk te stellen financiële kaders (verplichte aantallen) bij welke oudkomers wij de naleving van de inburgeringsplicht handhaven. Het Rijk verwacht van ons dat wij 99 oudkomers handhaven in Overzicht van verplicht te handhaven oudkomers die geen aanbod krijgen van de gemeente Gemeente Beschikkingen Vergoeding Totaal bedrag (indicatief budget) Alblasserdam ( ) Dordrecht ( ) HI-Ambacht ( 3.350) Papendrecht ( 5.341) Sliederecht ( 5.341) Zwijndrecht ( ) Nieuw Lekkerland ( 480) Totaal ( ) Implementatieplan Inburgering

16 Oudkomers die de verplichting tot inburgering niet naleven en binnen de gestelde 5-jaarstermijn niet zijn geslaagd voor het inburgeringsexamen leggen wij een bestuurlijke boete op. De Sociale Dienst Drechtsteden kan zelf de volgorde vaststellen van de handhaving van de inburgeringsplicht van de overige oudkomers. Zo kan de Sociale Dienst Drechtsteden de lokale prioriteiten tot uitdrukking brengen, bijvoorbeeld verbetering van de situatie in achterstandswijken. Ook kan gedacht worden aan een integrale aanpak van een gezin, waarbij één of meer leden een aanbod krijgen en de inburgeringsplicht van de andere leden actief wordt gehandhaafd, zonder dezen een aanbod te doen De handhavingsbeschikking houdt tevens in dat de oudkomer alleen nog voor een vergoeding (70% van de gemaakte opleidingskosten tot een maximum van 3.000) in aanmerking komt, als hij het examen binnen drie jaar haalt. Deze termijn gaat in bij de afgeven van de handhavingsbeschikking of kennisgeving Sancties Bij het in te voeren sanctieregime wordt een nadere afweging gemaakt tussen direct sanctioneren (boetes bij geringste overtreding) en de gewenste rol van sanctioneren in het handhavingsproces, een geleidelijk proces in: de trits van signalering; vaststelling; hersteltermijnen; de uiteindelijke sanctionering. Sanctionering zal binnen de termen van redelijkheid moeten plaatsvinden afhankelijk van de getoonde inspanningen, de aanwezige capaciteiten en de mate van verwijtbaarheid. Het handhavingsbeleid inburgering zal daarbij nauw worden afgestemd op het handhavingsbeleid WWB. De termijnen voor het voldoen aan de inburgeringsplicht zijn wettelijk vastgesteld. Voor nieuwkomers op 3,5 jaar en voor asielgerechtigden en oudkomers op 5 jaar. Bij het niet meewerken aan een inburgeringsonderzoek of het niet behalen van het inburgeringsexamen binnen de wettelijke termijn kan de bestuurscommissie een bestuurlijke boete volgens de Wet inburgering opleggen of een maatregel volgens de Wwb toepassen. Bestuurlijke boete De bestuurlijke boete is geregeld in de Wet inburgering. De maximale hoogtes van de boetes voor diverse gedragingen variëren van 250 tot ten hoogste Over het toepassen en de hoogtes van de te hanteren boetes wordt bij de conceptverordening een voorstel gedaan. Sanctionering via WWB Bij samenlooptrajecten kan het voorkomen dat een gedraging zowel op grond van de WWB tot een verlaging van de bijstand aanleiding geeft en tegelijkertijd grond kan opleveren voor het opleggen van een bestuurlijke boete op grond van de Wet inburgering. Dubbele sanctionering voor een zelfde feit is niet toegestaan. Voor de groep met een samenlooptraject bepaalt de nieuwe wet in voorkomende situaties dat sanctie op basis van de WWB dient te geschieden. Sancties worden nader uitgewerkt in de verordening inburgering Drechtsteden. 5.4 Incentives In de Wet inburgering zijn een aantal incentives verbonden aan het behalen van het inburgeringexamen: men krijgt vrijstelling van de naturalisatietoets; het vergroot de kans op het verkrijgen van een verblijfstitel voor onbepaalde tijd en een Nederlands paspoort; diegenen die het geld voor inburgeringscursus zelf hebben betaald (al dan niet met geleend geld) en de cursus hebben gevolgd bij een opleidingsinstituut met keurmerk, ontvangen 70% van dit bedrag terug met een maximum van 3.000) als zij binnen de gestelde termijn zijn geslaagd; diegenen die geen opleiding hebben gevolgd via een instituut met keurmerk, ontvangen van het rijk Eigen bijdrage Aan alle inburgeraars die van de Sociale Dienst Drechtsteden die een inburgeringsaanbod krijgen, is van Rijkswege een eigen bijdrage opgelegd. De eigen bijdrage is bepaald op 270. Het Rijk brengt Implementatieplan Inburgering

17 een deel van de bijdrage in mindering op de oorspronkelijk bepaalde trajectprijs. Men gaat er van uit dat een klein deel van de bijdragen niet inbaar zal zijn en brengt daarom een bedrag van 230 in mindering op de trajectprijzen. Bij het berekenen van de eigen bijdrage heeft het Rijk al rekening gehouden met de hoogte van de minimum inkomens. Wij bieden de mogelijkheid tot betaling in 18 maandelijkse termijnen van 15,=. Als het om een inburgeringsplichtige met Wwb gaat dan kunnen wij de 15,= maandelijks van de uitkering in te houden. Wij hebben de mogelijkheid om af te zien van een eigen bijdrage, of deze te vergoeden vanuit bijvoorbeeld de bijzondere bijstand in overweging genomen. We kiezen er voor toch een bijdrage op te leggen om de volgende redenen; het opleggen van een eigen bijdrage stimuleert het gevoel van zelf verantwoordelijk zijn voor het resultaat; gelijkheidsbeginsel. Minima met een eigen inkomen uit arbeid zijn zelf verantwoordlijk voor het inkopen van een inburgeringscursus. De cursuskosten wroden vergoed indien de cursus is ingekocht bij een organisatie met keurmerk (zoals een ROC). De kosten zullen boven de 3.000,= uitkomen. De inburgeringsplichtige heeft een eigen bijdrage van 30% van de cursuskosten (in dit geval 900,=). Indien een eigen bijdrage in bepaalde situatie onoverkomelijk problemen oplevert kan er in het kader van individualisering (bij wijze van uitzondering) een lagere bijdrage worden opgelegd of worden afgezien van inning van de bijdrage. De Sociale Dienst Drechtsteden onderzoekt de mogelijkheden tot het maken van een bonussysteem ter compensatie van de eigen bijdrage aan het trajectaanbod. 5.6 Vrijstellingen en ontheffingen Op grond van de wet bestaat er de mogelijkheid vrijstelling of ontheffing te verlenen van de inburgerinsgplicht. Vrijstelling Vrijstelling van de in burgeringsplicht is degene die beschikt over één van de in de wetgeving genoemde diploma s, documenten of certificaten, waaruit blijkt dat hij voldoende kennis beschikt van de Nederlands taal en maatschappij. Daarnaast kan degene die van mening is dat hij over voldoende kennis en vaardigheden beschikt verzoeken om een korte toets af te mogen leggen. Sluit hij deze met goed gevolg af dan kan de Bestuurscommissie eveneens vrijstelling verlenen van de inburgeringsplicht. Ontheffing bij belemmeringen Gemeenten kunnen iemand op basis van psychische en/of lichamelijke belemmeringen of een verstandelijke handicap ontheffen van de inburgeringsplicht als deze daarom verzoekt en dit heeft aangetoond. Hiervoor heeft het rijk een protocol opgesteld. Het aantonen dient te gebeuren aan de hand van een medisch advies van een onafhankelijk arts (medisch adviseur) van de GGD. De Bestuurscommissie vervolgens bij beschikking bepalen dat de inburgeringsplichtige van zijn inburgeringsplicht is ontheven. Overigens is analfabetisme geen grond voor ontheffing. Ontheffing bij voldoende inspanning De Bestuurscommissie heeft de bevoegdheid om iemand te ontslaan van zijn verplichtingen, als de inburgeringsplichtige gedurende een langere periode aantoonbare inspanningen heeft verricht om het inburgeringsexamen te halen, maar daarin niet slaagt. De inburgeringsplichtige moet aantonen dat hij inspanningen heeft geleverd om het inburgeringsexamen te halen en dat het voor hem redelijkerwijs niet mogelijk zal zijn om daarin te slagen. Het college kan in bijzondere gevallen overgaan tot ambtshalve gehele of gedeeltelijke ontheffing. Dit kan bijvoorbeeld als een inburgeringsplichtige reeds meerdere malen een verlenging heeft gekregen van de termijn waarbinnen aan de inburgeringsplicht moet zijn voldaan en hij er ondanks allerlei inspanningen niet in is geslaagd het inburgeringsexamen te halen. 5.7 Uitvoering Bij de uitvoering van de handhaving wordt voor afstemming gezorgd met diverse partners (intern en extern) die aanpalende taken uitvoeren of beheren. De intake van nieuwkomers is een handhavingstaak. Er wordt bij burgerzaken vastgesteld of iemand nieuwkomer is, of inburgeringsplichtig oudkomer. Met de afdelingen burgerzaken in de Drechtsteden worden afspraken Implementatieplan Inburgering

18 gemaakt over het aanleveren van deze verplichte inburgeraars bij de Sociale Dienst Drechtsteden. Wij sturen de nieuwkomers een kennisgeving met termijn waarin moet worden voldaan aan de inburgeringsplicht. Tevens informeren wij waar de inburgeringsplichtige terecht kan met vragen over de inburgeringsplicht, cursusaanbod en lening. Bij de nieuw ingeschreven inburgeringsplichtige oudkomer houden wij onze prioritering in acht. Wij zullen de oudkomer die niet voor een aanbod in aanmerking komt wel handhaven. 6. Uitvoering/organisatie In de periode van 1 januari 2007 tot juni 2007 zijn wij verplicht een aantal taken uit te voeren: Informeren van de nieuwkomer en oudkomer die zelf verantwoordelijk is voor de inkoop van een inburgeringscursus over; o cursusaanbieders (lijst meegeven) o IBG groep (lening) o Ontheffings/vrijsltellingsgronden (lijst, diploma s). Vaststellen van de inburgeringsplicht voor nieuwkomers door het af geven van een kennisgeving waarin de inburgeringsplicht en wettelijke termijn tot het behalen van het inburgeringsexamen zijn beschreven. Ook gaan wij nieuwkomers informeren over: o cursusaanbieders (lijst meegeven) o IBG groep (lening) o Ontheffings/vrijsltellingsgronden (lijst, diploma s). Uitnodigen en aanbieden van een inburgeringsaanbod aan asielgerechtigde nieuwkomers De verordening Wet inburgering kan pas op 21 maart aan de Drechtraad worden voorgelegd. Tot die tijd heeft de Sociale Dienst Drechtsteden geen wettelijke grond voor het afgeven van een beschikking. We stellen voor dit als volgt op te lossen: o Nieuwkomers/gezinsherenigers, krijgen een kennisgeving waarin inburgeringsplicht bevestigd wordt en de maximale termijn tot behalen van inburgeringsexamen genoemd wordt (via voorbeeld van de frontoffice inburgering). Daarnaast geven wij informatie over verkrijgen van een lening bij IB groep en organisaties die een cursusaanbod hebben. o Geestelijk bedienaren die inburgeringsplichtig zijn krijgen na vaststelling een (aanbod)beschikking. Het aanbod voor de geestelijk bedienaar is landelijk ingekocht en vanaf 1 januari beschikbaar (informatieverstrekking en handhaven blijven taken van de Sociale Dienst Drechtsteden). o Asielgerechtigden die zich vanaf januari 2007 melden krijgen een aanbod als de aanbesteding rond is. Praktisch gezien kunnen wij deze mensen 6 weken na melding uitnodigen voor een intake gesprek. Na het intake gesprek hebben wij 8 weken de tijd om de inburgeraar en beschikking te sturen en een aanbod te doen. In de beschikking die wij begin april 2007 zullen versturen geven we aan dat de inburgeraar in de eerste week van juni opgeroepen, voorafgaand aan een inburgeringsaanbod, zal worden voor een uitgebreide intake en toetsing en dat wij vanaf die dag de inburgeringsplicht opleggen (de verordening is dan vastgesteld door de Drechtraad). o Oudkomers (samenloop en opvoeders) die wij een aanbod doen, gaan wij pas benaderen vanaf mei/juni 2007, het moment dat de aanbesteding rond is en wij daadwerkelijk een aanbod hebben. 7. Financiën Voor de uitvoering van de nieuwe Wet inburgering ontvangen de gemeenten een prestatie-afhankelijk, een variabel en een vast deel. Budget WI Sociale Dienst Drechtsteden 2007 Soort financiering Indicatie rijksbudget Via bevoorschotting Prestatie afhankelijk deel Bevoorschot Variabel deel Afrekening na prestatie Implementatieplan Inburgering

19 Vast deel Bevoorschot Totaal Prestatie afhankelijk deel Het prestatie afhankelijke deel is met name bedoeld voor het aanbieden van inburgeringsvoorzieningen aan inburgeraars (inclusief de handhaving) met uitzondering aan geestelijke bedienaren. Uit dit deel moeten gemeenten ook hun eigen organisatiekosten zoals klantmanagement bekostigen. De gemeenten ontvangen een voorschot op dit deel en hebben in november 2006 bericht gekregen over de hoogte van de indicatieve budgetten Er zijn twee voorschotvergoedingen te weten (samenlooptrajecten) en (asielgerechtigde nieuwkomers en oudkomers/opvoeders). Dit is exclusief de eigen bijdrage van de inburgeraar. Variabel deel Het variabele deel bekostigt de handhaving van de inburgeringsplicht van inburgeringsplichtigen die geen voorziening krijgen aangeboden. Het rijk rekent 310,- per inburgeringsplichtige. Vast deel Het vaste deel is bedoeld voor de bekostiging van de informatiefunctie. 7.1 Overheveling invoeringsbudgetten De Wet inburgering is een gedelegeerde taak aan de SDD. De invoering en de uitvoering van deze taak zullen door de SDD worden gedaan. De daarvoor aan gemeenten beschikbaar gestelde rijksmiddelen worden daarom door gemeenten aan de SDD overgedragen. Over de overdracht van de eenmalige invoeringsbudgetten Wi heeft reeds afstemming plaatsgevonden met de klankbordgroep financiën van de SDD, waarin financiële vertegenwoordigers van alle SDD gemeenten zitting hebben. Op hun verzoek is in deze notitie inzichtelijk gemaakt waaraan de tijdelijke invoeringsmiddelen Wi besteed zullen worden. Eenmalig invoeringsbudget Het Ministerie van Binnenlandse Zaken geeft in de circulaire Gemeente Fonds van 13 december 2006 aan dat er eenmalig invoeringsbudget beschikbaar wordt gesteld voor de Wet inburgering. In de circulaire is de berekeningsmethodiek weergegeven voor de hoogte van de beschikbaar gestelde gelden vanuit de Algemene Uitkering voor deze Voorbereidingskosten Wet inburgering. Deze voorbereidingskosten worden éénmalig verstrekt en zijn dus niet structureel van aard. Uit de bevoorschottingsstaat, die door het Ministerie van Financiën aan gemeenten wordt verstuurd als er wijzigingen zijn in de prijs- of hoeveelheidsfactoren die de Algemene Uitkering bepalen, worden de aantallen gehaald die benodigd zijn om de berekeningsmethodiek voor de toegekende gelden Voorbereidingskosten Wet Inburgering te vullen. Deze bevoorschottingsstaten worden momenteel door de Stafafdeling Middelen van de SDD opgevraagd bij de gemeenten. De in onderstaande tabel genoemde bedragen zijn daarom nog geen definitieve harde gegevens. Hiermee wordt bedoeld dat er nog wijzigingen in de hoogte van de bedragen in onderstaande tabel kunnen volgen. Het traject van definitieve vergaring van de exacte cijfers loopt immers nog op het moment van schrijven van deze paragraaf. Onderstaande tabel geeft u inzicht in de berekeningsmethodiek en de indicatieve hoogte van de over te dragen gelden 1,318 Beschikbaar gestelde gelden middels de algemene uitkering per gemeente voor de voorbereidingskosten Wet inburgering Allasserdam Dordrecht H.I. Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Inwoners aantal aantal minderheden Per inwoner 0, , , , , , ,28 Per minderheid 10, , , , , , ,40 Vastbedrag per gemeente , , , , , ,42 Totaal , , , , , ,10 Implementatieplan Inburgering

20 (1) Uikeringsfactor; 1,318 Over te dragen aan SDD , , , , , ,11 Totaal aan middelen SDD ,26 * Bron; BZK circ.gem.fonds 13 december 2006 (methodiek). CBS (inwoners) (1) Gemeenten en provincies kunnen in hun begrotingsproces hinder ondervinden van de fluctuaties in de hoogte van de algemene uitkering. Deze fluctuaties worden voor een deel veroorzaakt door de schommelingen in de ramingen voor de verdeelmaatstaven. Doordat op basis van de normeringsmethode de uitkeringsbasis (totaal bedrag voor gemeenten) lager is dan het totaal van de algemene uitkering, wordt het verschil opgelost door een deel van de uitkeringsbasis te vermenigvuldigen met de uitkeringsfactor. In dit geval is die uitkeringsfactor 1,318. Technische uitwerking van de budgetoverdracht Middelen die in enig jaar beschikbaar worden gesteld maar niet worden uitgeput, kunnen technisch naar een volgend jaar worden overgeheveld als daarover in het desbetreffende jaar besluitvorming heeft plaatsgevonden. Dat is nu niet het geval. Besluitvorming vindt immers pas plaats in februari Na overleg met de accountants van de SDD gemeenten is komen vast te staan dat de 6 SDD gemeenten daarom via hun resultaatbestemming 2006 deze middelen beschikbaar moeten houden voor overboeking naar de SDD. Inzet van het invoeringsbudget Het invoeringsbudget Wi is bedoeld voor de invoering/implementatie van de Wet inburgering, een taak van de Sociale Dienst Drechtsteden. Daarnaast is er budget nodig voor tijdelijke extra formatie, voor het inrichten van modules debiteurenbeheer, monitior voor contractmanagement en planning en control. Een deel van het budget besteden we aan extra communicatiemiddelen (folders, flyers) en voorlichtingsbijeenkomsten. Een ander deel van het budget willen we gebruiken we voor de financiering van een informatieve en verwijzende rol van Vioz in 2007 (de vluchtelingen organisatie binnen de Drechtsteden). Het Vioz vervult een maatschappelijke functie in Drechtsteden heeft een lage drempel en is vaak het eerste punt waar nieuwkomers zich melden. Het restant nemen we, rekening gehouden met de financiële risico s hieronder beschreven, op in het programmabudget. Een notitie waarin de besteding van het invoeringsbudget wordt verduidelijkt wordt nog aan de 6 gemeenten gezonden, zodat de College s kunnen besluiten. 7.2 Financieringsafspraken voor de Wi De Wet inburgering is de enige Sociale Dienst Drechtsteden-taak waarover op dit moment nog geen afspraken zijn gemaakt rond de financiering: samen trap op, samen trap af (en welke verdeelsleutel hanteren we dan), of voor- en nacalculatie. Kenmerken van de rijksfinanciering van de Wet inburgering. De middelen die de gemeenten ontvangen voor de Wet inburgering bestaan uit drie gedeelten: 1. middelen voor inburgeringstrajecten. Uit deze middelen moeten gemeenten zowel de in te kopen trajecten betalen als hun eigen uitvoeringskosten. Deze middelen worden 100% bevoorschot door het rijk op basis van door gemeenten aangegeven prognoses van het aantal te realiseren inburgeringstrajecten. 2. middelen voor voorlichting. Deze middelen worden ook bevoorschot. 3. middelen voor handhaving. Deze middelen krijgen gemeenten achteraf vergoed. Als we minder beschikkingen slaan dan overeengekomen volgt een boete. Als we meer beschikkingen slaan krijgen we achteraf extra vergoed per geslagen beschikking. De programmamiddelen ad (1) zijn geoormerkte middelen. Ze mogen voor geen ander doel worden ingezet dan Inburgering. Afrekening van deze middelen gebeurt aan de hand van het aantal gerealiseerde deelnames aan inburgeringsexamens. Indien te weinig inburgeringsplichtigen en inburgeringsbehoeftigen vanuit een cursusaanbod hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen moet een gemeente terugbetalen. Het is dus niet mogelijk om een overschot/onderuitputting bij één gemeente in te zetten voor extra inburgeringstrajecten bij een andere gemeente (de budgetten zijn niet uitwisselbaar tussen gemeenten onderling. Een individuele gemeenten mag wel de ene trajectsoort uitwisselen voor een andere). Dit principe leidt tot de snelle conclusie dat met betrekking tot dit deel van de programmagelden alleen sprake kan zijn van voor- en nacalculatie. Implementatieplan Inburgering